Beleidsverantwoording
Algemeen
Bijstandsverlening
In 2014 nam het bijstandsvolume in Zwolle toe met 8,7%. Het aantal huishoudens met een bijstandsuitkering nam toe met 7,9 % en bedroeg op 31 december 3.261 huishoudens. De toename is hoger dan het landelijke gemiddelde in 2014. De toename was het grootst bij de alleenstaanden en qua leeftijd bij de groep (jongeren) tot 27 jaar. Van de 3.261 Zwolse huishoudens met een bijstandsuitkering hebben er 921 (28%), thuisinwonende ten laste komende kinderen onder de 18 jaar. In totaliteit hebben zij 1.667 kinderen. De Zwolse bijstandspopulatie is relatief laag opgeleid. Van de Zwolse bijstandsgerechtigden is 64% in Nederland geboren en in totaal komen ze uit 98 verschillende landen.
Het aantal Zwollenaren dat op 31.12.2014 bijstandsafhankelijk was, bedroeg dus:
Bijstandsafhankelijke Zwollenaren op 31.12.2014
Alleenstaanden 2.122 volwassenen
Eenoudergezinnen 697 volwassenen
(Echt)paren (442 * 2 )884 volwassenen
Kinderen 1.667 kinderen
Totaal 5.370
In 2014 werden 1.232 bijstandsuitkeringen toegekend en 998 uitkeringen beëindigd. Het aantal huishoudens dat door
werkaanvaarding in loondienst uitstroomde, kwam in 2014 uit op 320. Het aantal huishoudens dat een onderneming begon, kwam uit op 30, exact evenveel als in 2013. Het aantal klanten dat weer ging studeren nam relatief fors toe; van 51 in 2013 naar 64 in 2014. Van alle klanten die in 2014 uitstroomden naar werk, was bijna 57% nog geen half jaar bijstandsafhankelijk.
Trends en ontwikkelingen
In 2014 zijn de voorbereidingen getroffen voor de invoering van de Participatiewet per 1.1.2015 en de aanscherping van de WWB die daarin verwerkt is.
Eind 2014 is de inkomensondersteuning voor personen met een beperking door de raad vastgesteld.
In 2014 is de eenmalige koopkrachttegemoetkoming is uitgekeerd aan alle minima in Zwolle.
In november is het eerste lustrum gevierd van het armoedepact Zwolle Armoedevrij!.
Relevante kaderstellende nota's
Visie Sociaal Domein ‘Werken vanuit vertrouwen’.
Kadernota, uitvoeringsnota en verordeningen Participatiewet ‘Meedoen mogelijk maken’.
Wat willen we bereiken en wat gaan we doen
Doelstellingen/maatschappelijke effecten
Bij onvoldoende inkomen in een huishouden kunnen mensen vertrouwen op hulp van de gemeente om in eigen levensonderhoud te kunnen voorzien.
Streefdoel/indicator
Huishoudens die een beroep op de gemeente doen voor bijstand in de kosten van hun levensonderhoud kunnen zo snel mogelijk weer zelf in eigen levensonderhoud voorzien door inkomsten uit loondienst of onderneming in afstemming met programma 12.
We bieden een vangnet door het verstrekken van (bijzondere) bijstand binnen de rijksgelden van het macrobudget.
De groei van het Zwolse bijstandsvolume is minder of gelijk aan de landelijke groei van het bijstandsvolume.
We verstrekken rechtmatig en doelmatig bijstand voor kosten levensonderhoud en bijzondere bijstand voor noodzakelijke onvoorziene kosten. We willen de tijdigheid en accuratesse in dienstverlening bij het verstrekken van (bijzondere) bijstand op peil (binnen wettelijke normen) houden. 95% van de aanvragen (bijzondere) bijstand wordt tijdig binnen de wettelijke termijn afgehandeld.
We verlengen onze samenwerking met Stichting Noodfonds om in schrijnende gevallen hulp te kunnen bieden.
Bijzondere medische kosten blijven we via de collectieve zorgverzekering verstrekken. Het aantal huishoudens dat gebruik maakt van de collectieve zorgverzekering groeit.
Nulsituatie Norm van 2014 Wat is in 2014 gerealiseerd
93% van de aanvragen voor (bijzondere) bijstand wordt tijdig binnen de wettelijke termijn afgehandeld.
95% van de aanvragen voor (bijzondere) bijstand wordt tijdig binnen de wettelijke termijn afgehandeld.
98% van de aanvragen voor kosten
levensonderhoud is tijdig afgehandeld. Van de aanvragen bijzondere bijstand is 87% tijdig afgehandeld.
Het team handhaving bespaart € 360.000
aan uitkeringen. Er wordt € 1,15 mln bespaard aan
uitkeringen door het team handhaving. Er is voor € 1,25 mln aan fraude aangetoond door team handhaving, waarvan € 768.000 in Zwolle en de rest regionaal.
48%van de debiteuren betaalt op de lopende
vordering. 48% van de debiteuren betaalt op de
lopende vordering. 53% van de debiteuren betaalt op de lopende vordering.
100% van de bekende debiteuren is
opgenomen in de debiteurenbewaking. 100% van de bekende debiteuren is
opgenomen in de debiteurenbewaking. 100% van de bekende debiteuren is opgenomen in de debiteurenbewaking.
De dekkingsgraad van de collectieve zorgverzekering onder WWB huishoudens met een laag inkomen 40%.
De dekkingsgraad van de collectieve zorgverzekering onder WWB huishoudens met een laag inkomen is 45%.
Het gebruik van de collectieve
zorgverzekering onder huishoudens met een laag inkomen (uit arbeid of als zelfstandige of een overige uitkering) neemt toe.
46% van de bijstandsgerechtigde huishoudens maakt gebruik van de collectieve
zorgverzekering.
Het gebruik van de collectieve zorgverzekering onder huishoudens met een laag inkomen zonder WWB is toegenomen met 100 deelnemers.
Relaties met andere programma’s
Programma 3 (goede werkgelegenheid in de stad voor alle bewoners) programma 10 (instroom WWB verminderen, aanscherping passende arbeid, uitstroom vergroten) en programma 16 (gezondheid of een beperking als belemmering voor participatie is, bijvoorbeeld door verstrekken individuele voorzieningen)
Doelstellingen/maatschappelijke effecten
We bestrijden armoede als gevolg van langdurige afhankelijkheid van een laag inkomen.
Streefdoel/indicator
We verstrekken de langdurigheidstoeslag aan huishoudens die van een laag inkomen leven, zodat zij in staat zijn om zelf te kunnen reserveren voor duurzame gebruiksgoederen of voor andere onvoorziene uitgaven.
80% van de huishoudens die langdurig afhankelijk zijn van een laag inkomen, maakt gebruik van de langdurigheidstoeslag.
Nulsituatie Norm van 2014 Wat is in 2014 gerealiseerd
Minstens 70% van de WWB huishoudens die afhankelijk zijn van een laag inkomen doet een beroep op de
langdurigheidstoeslag.
Minstens 80% van de WWB huishoudens die afhankelijk zijn van een laag inkomen doet een beroep op de
langdurigheidstoeslag.
Er is 1921 keer een langdurigheidstoeslag uitbetaald. Van alle betaalde toeslagen gaat 91,3% naar huishoudens met een inkomen tot 100% van het sociaal minimum , 5% naar de inkomensklasse tot 105% en de overige 3,7%
naar de klasse tot 110%.
Relaties met andere programma’s
Programma 10 (instroom WWB verminderen, aanscherping passende arbeid, uitstroom WWB vergroten)
Doelstellingen/maatschappelijke effecten
Verminderen of oplossen van problematische schulden voor Zwollenaren.
Streefdoel/indicator
We willen minimale wachttijden. We verstrekken schulddienstverlening in ieder geval binnen de wettelijke termijnen.
Huishoudens hoeven zo min mogelijk beroep te doen op schulddienstverlening. We geven voorlichting aan instellingen over schuldpreventie en financiële zelfredzaamheid.
Schulddienstverlening moet makkelijk bereikbaar zijn voor Zwollenaren, bijvoorbeeld telefonisch via 14038, via internet en via maatschappelijke partners.
Dak- en thuisloze WWB-ers moeten meewerken aan het hanteerbaar maken van hun financiële verplichtingen via budgetbeheer of inhoudingen.
Wij willen ingeval van een crisissituatie als eerste stap op weg naar een schuldenvrije toekomst: stabiliseren.
Wij streven naar een schuldenvrije toekomst voor degenen die zijn toegelaten tot een schuldregeling
We willen de financiële zelfredzaamheid van schuldenaren verhogen zodat bij het verkrijgen van een schone lei niet opnieuw schulden ontstaan.
We willen dat schuldenaren weer naar vermogen gaan deelnemen aan maatschappelijk leven.
Nulsituatie Norm van 2014 Wat is in 2014 gerealiseerd
Bij 100% van de aanmeldingen vindt binnen
4 weken een gesprek plaats. Bij 100% van de aanmeldingen vindt binnen
4 weken een gesprek plaats. Tot 1 oktober 2014 gerealiseerd. Door vertrek medewerkers in verband met vorming SWT en opleiding van nieuwe medewerkers is dit percentage gedaald in het laatste kwartaal 2014.
45 bijeenkomsten over schuldpreventie 45 bijeenkomsten over schuldpreventie Er zijn 45 bijeenkomsten geweest over schuldpreventie.
Bij 100% van de aanvragen
schulddienstverlening wordt binnen 8 weken beslist over de toelating.
Bij 100% van de aanvragen
schulddienstverlening wordt binnen 8 weken beslist over de toelating.
Tot 1 oktober 2014 gerealiseerd. Door vertrek medewerkers in verband met de vorming van de sociale wijkteams en opleiding van nieuwe medewerkers is dit percentage gedaald in het laatste kwartaal 2014.
90 cliënten uit budgetbeheer worden voorbereid op en begeleid naar duurzame financiële zelfredzaamheid.
110 cliënten uit budgetbeheer. 110 cliënten uit budgetbeheer zijn begeleid naar duurzame financiële zelfredzaamheid.
95% van de dak- en thuisloze WWB-ers zit
in het budgetbeheer 100% van de dak- en thuisloze WWB-ers zit
in het budgetbeheer. 100% van de dak- en thuisloze WWB-ers zit in het budgetbeheer.
8 van de aanvragen schuldregeling afhandelen door het opzetten van een saneringskrediet
30 van de aanvragen schuldregeling afhandelen door het opzetten van een saneringskrediet
30 aanvragen schuldregeling zijn afgehandeld door het opzetten van een saneringskrediet.
In 80% van de crisissituaties wordt met het aanvragen van SDV die crisis opgelost en wordt een stabiel inkomens- en
uitgavenniveau bereikt.
In 90% van de crisissituaties wordt met het aanvragen van SDV die crisis opgelost en wordt een stabiel inkomens- en
uitgavenniveau bereikt.
90% van de crisissituaties wordt met het aandragen van SDV opgelost.
In 85% van de afgeronde en doorlopen
schuldregelingen eindigt met een schone lei. 90% van de afgeronde en doorlopen
schuldregelingen eindigt met een schone lei. 90% van de afgeronde en doorlopen schuldregelingen eindigt met een schone lei.
75% van de cliënten die uit budgetbeheer gaan, maakt gedurende een jaar geen nieuwe schulden.
80% van de cliënten die uit budgetbeheer gaan, maakt gedurende een jaar geen nieuwe schulden.
80% van de cliënten die uit budgetbeheer gaat, maakt gedurende een jaar geen nieuwe schulden.
75% van de cliënten die een schuldregeling met een schone lei afsluiten, maakt gedurende een jaar geen nieuwe schulden.
80% van de cliënten die een schuldregeling met een schone lei afsluiten, maakt gedurende een jaar geen nieuwe schulden.
80% van de cliënten die een schuldregeling met een schone lei afsluiten, maakt gedurende een jaar geen nieuwe schulden.
De participatie van uitgestroomde cliënten is 7% groter dan de participatie van
instromende cliënten.
De participatie van uitgestroomd cliënten is 10% hoger ten opzichte van de participatie van instromende cliënten.
De participatie van uitgestroomde cliënten is 10% hoger ten opzichte van de participatie van instromende cliënten.
Relaties met andere programma’s
Relatie met programma 10 ( formulierenbrigade)
Doelstellingen/maatschappelijke effecten
Alle kinderen moeten zich kunnen ontplooien, ongeacht de financiële situatie van het gezin waarin ze opgroeien. Kinderen van ouders met een laag inkomen worden gestimuleerd om te participeren in sport- of culturele activiteiten.
Streefdoel/indicator
Indien de financiële thuissituatie een belemmering vormt voor kinderparticipatie worden ouders doorverwezen naar een van de deelnemende fondsen.
We signaleren armoede-gerelateerde gezondheidsknelpunten bij kinderen.
Nulsituatie Norm van 2014 Wat is in 2014 gerealiseerd
Bij controles van de JGZ en Icare bij 0-18 jarigen wordt in 100% aandacht besteed aan armoede en gezondheid bij kinderen
Bij controles van JGZ en Icare bij 0-18 jarigen wordt in 100% aandacht besteed aan armoede en gezondheid bij kinderen
Controles zijn uitgevoerd en bij 143 kinderen is een vervolgactie opgepakt
Via fondsen (zoals Jeugdsportfonds, Stichting Meedoen) kunnen alle kinderen die daarvoor in aanmerking komen meedoen aan sport en cultuur of schoolactiviteiten.
Via fondsen (zoals Jeugdsportfonds, Stichting Meedoen) kunnen alle kinderen die daarvoor in aanmerking komen meedoen aan sport en cultuur of schoolactiviteiten.
Fondsen hebben de aanvragen kunnen toekennen.
Relaties met andere programma’s
Programma 14 (kinderen maken op school kennis met cultuur), programma 15 (80% van de jeugdigen voldoet aan de beweegnorm en is er een vangnet voor kinderen die zonder zwemdiploma de basisschool verlaten) en programma 9 (Lespakket voor scholen is beschikbaar voor kinderen en voor ouderavonden op basisscholen en in voortgezet onderwijs. Aandacht voor financiële opvoeding in reguliere lessen).
Doelstellingen/maatschappelijke effecten
Het bevorderen van maatschappelijke betrokkenheid bij armoede Streefdoel/indicator
Samenwerken met partners en ervaringsdeskundigen om armoede tegen te gaan.
Iedereen die tot de doelgroep behoort maakt gebruik van armoede- en inkomensondersteunende maatregelen.
Nulsituatie Norm van 2014 Wat is in 2014 gerealiseerd
Project de kunst van rondkomen is afgerond en nu onderzoeken we welke aanbevelingen van project De kunst van het rondkomen kunnen worden overgenomen in beleid en uitvoering.
Bij gebleken haalbaarheid worden aanbevelingen, zoals eigen kracht loket, gerealiseerd.
College heeft ingestemd met een eigen kracht training in 2015, 2016 en 2017, genaamd Bruggenbouwers, door Zwolle Doet!. Eerste training start in 2015.
Er wordt minimaal 4x per jaar in de Wijzer aandacht geschonken aan armoede- en inkomensondersteunende maatregelen
Er wordt minimaal 6x per jaar in de Wijzer aandacht geschonken aan armoede- en inkomensondersteunende maatregelen
Er is meer dan 30 keer aandacht geschonken aan diverse regelingen in de Wijzer en meer dan 30 keer in de Swollenaer.
Er vindt 4 x per jaar overleg plaats met professionals uit de stad over ontwikkelingen op het gebied van inkomen en schulden.
Er vindt 4 x per jaar overleg plaats met professionals uit de stad over ontwikkelingen op het gebied van inkomen en schulden.
We organiseren en faciliteren het overleg.
Relaties met andere programma’s
Programma 10 (formulierenbrigade en maatschappelijke participatie).
Financieel overzicht (bedragen x € 1.000)
Vastgestelde
begroting 2014 Begroting t/m raad
15-12-2014 Rekening 2014 Te verklaren verschil t.o.v.
begroting 15-12-2014 -= nadeel; += voordeel Lasten Baten Lasten Baten Lasten Baten Lasten Baten Saldo
Saldo van baten en lasten 66.683 56.731 64.002 51.509 63.736 52.153 266 644 909
Reservemutaties 1.329 1.457 -128 -128
Gerealiseerd resultaat 66.683 56.731 65.331 51.509 65.193 52.153 137 644 781
Verschillen ten opzichte van de begroting inclusief begrotingswijzigingen (bedragen x € 1.000)
- = nadeel / + = voordeel Lasten Baten Saldo baten en
lasten
Storting reserve
Onttrekking reserve
Gerealiseerd resultaat
Kwijtschelding -18 -18 0 0 -18
Algemene bijstand -49 644 594 0 0 594
BBZ/BOB -51 -13 -64 0 0 -64
IOAW/IOAZ -12 12 0 0
Wet inkomensvoorz. Kunstenaars 2 2 0 0 2
Armoedebestrijding 386 -15 371 -128 0 243
Schuldhulpverl. en kredietverl -8 116 108 0 0 108
Budgetbeheer -57 -57 0 0 -57
WSNP 18 -45 -26 0 0 -26
Totaal 266 644 909 -128 781
Financiële verantwoording
Analyse afwijkingen > € 50.000 tussen begroting na wijziging en programmarekening 2014
Product afwijking I/D Analyse
Algemene bijstand +594 I Het voordeel ontstaat vanwege een hogere rijksbijdrage dan bij de tweede berap verwacht. In oktober is de definitieve rijksbijdrage bekend geworden deze bleek hoger te zijn dan begroot.
Armoedebestrijding +243 I Als gevolg van een herberekening van de afrekening van de collectieve
zorgverzekering van oude jaren door Achmea ontstaat een incidenteel voordeel. De afrekening van oude jaren is voordelig voor de gemeente Zwolle en Achmea heeft de teveel betaalde bedragen over 2012/2013 terug betaald. dit is voor 2014 aangepast. . De afwijking in de reserve storting is het gevolg van het reserveren van gelden ten behoeve van de koopkrachttegemoetkoming regeling. De betaling van de aanvragen zal nog deels plaats vinden in 2015.
Schuldhulpverl en
kredietverl. +108 I De bijdrage van regiogemeenten is hoger dan begroot. De verwachting is dat de landelijke cijfers de trend rondom een toename van het aantal schuldhulpverlening laten zien, dit draagt bij aan een grote bijdrage van de regiogemeenten.
Budgetbeheer -57 I Vanwege een lagere bijdrage van andere gemeente voor het budgetbeheer dan begroot ontstaat een nadeel op de baten. Deze lagere bijdrage ontstaan vanwege het volgen van het voorbeeld van de gemeente Zwolle door de regiogemeenten, waarbij er kritisch beoordeeld wordt welke vorm en hoelang budgetbeheer ingezet wordt. Zo wordt meer het product “financieel beheer” ingezet waaraan een aanzienlijk goedkoper tarief hangt en stromen klanten sneller uit dan in het verleden.
Bedragen x € 1.000
De genoemde verschillen passen binnen de door de raad vastgestelde beleidskaders.
I = incidenteel verschil, D = verschil met doorwerking naar latere jaren (structureel of meerjarig incidenteel) - = nadeel, + = voordeel
Financiële structuur lasten en baten bestaand beleid (x € 1.000)