4.4.1 Inleiding
Om inzicht te krijgen in dit onderdeel zijn interviews gehouden met de bedrijven Dichtbij.nl en de Twentsche Courant Tubantia.
Alhoewel in paragraaf 4.3 is gebleken dat de burgercorrespondenten voldoen aan alle in de literatuur gevonden criteria, zijn er natuurlijk altijd verbeteringen mogelijk. Vandaar dat per criterium in de volgende paragrafen wordt bekeken wat best practices van andere bedrijven zijn met betrekking tot deze criteria.
4.4.2 Dichtbij.nl
Dichtbij.nl is in 2011 opgericht en is onderdeel van de Holland Media Combinatie. Sinds kort werkt het ook samen met dagbladorganisatie HDC Media, dat bestaat uit verschillende regionale dagbladen, zoals het Noordhollands Dagblad, het Haarlems Dagblad, de IJmuider Courant, De Gooi- en Eemlander en het Leidsch Dagblad. Daarnaast werken ze ook nog samen met een aantal lokale huisbladen. Dichtbij.nl is de enige website van Nederland waar alleen burgercorrespondenten een rol spelen in het publiceren van nieuws. In totaal werken er ongeveer 150 medewerkers bij Dichtbij.nl, die verspreid zitten op redacties in
verschillende regio’s van het land. Deze redacteuren zitten in vaste loondienst en zijn geen burgercorrespondenten, maar houden het nieuws dat door de burgercorrespondenten geplaatst wordt in de gaten. Het nieuws is dus alleen van burgercorrespondenten en niet van andere professionele journalisten (Eeten, 2014).
Betrokkenheid met de omgeving
Dichtbij.nl is opgericht om een online platform te zijn dat mensen helpt met lokale doelen. Daarnaast geeft het buurtbewoners en de gemeente de kans om over zaken te praten die voor hun relevant zijn. Een redactie kan niet in staat zijn al het nieuws te beheren en daarom hebben zij ook de hulp van burgers nodig. Zij streven hierbij naar evenwichtigheid, door burgers te betrekken bij hun nieuwsvoorziening. De berichten op de website worden geplaatst door burgercorrespondenten die uit de regio komen. Zij kunnen zich hiervoor aanmelden via de website. De burgercorrespondenten die zich aanmelden zijn allen erg betrokken bij hun omgeving en weten ook veel over hun omgeving te vertellen. Naast serieuze onderwerpen die door de burgers worden geschreven, zijn er ook uitgaanstips, vacatures, reclame en woningaanbod te vinden, die allemaal gaan over hun eigen omgeving. De burgercorrespondenten hoeven niet per se ervaring te hebben, omdat iedereen zich kan aanmelden voor de website. De meeste mensen die zich aanmelden hebben niet veel ervaring.
De identiteit van de burgercorrespondenten is altijd bekend bij Dichtbij.nl. Wat de burgercorrespondenten schrijven wordt allemaal gecontroleerd door de redactie. De redactieleden krijgen een bericht binnen als er nieuwe berichten zijn geplaatst. Het wordt pas nadat het bericht online is gezet gecheckt. Deze worden gecontroleerd en weer offline
gehaald als ze beledigende of afwijkende teksten bevatten. De burgercorrespondent bij Dichtbij.nl is dus niet geheel vrij om alles te plaatsen wat hij of zij wil en er blijft controle door de redactie (Eeten, 2014).
Omgang met technisch apparatuur
Dichtbij.nl vindt zelf ook dat professionele journalisten altijd nodig zijn om goede hoor- en wederhoor toe te passen en er voor te zorgen dat beide partijen goed aan het woord komen. Toch zien ze geen groot verschil in het gebruik van een burgercorrespondent of een professionele journalist. Vaak zijn de artikelen net zo goed geschreven als die van een professionele journalist, alleen de bron die gebruikt wordt is vaak anders. Zo zou een professionele journalist sneller een burgermeester te spreken kunnen krijgen dan een burgercorrespondent, waardoor het vaak minder professioneel lijkt. Daarnaast zijn de foto’s en films die zij leveren vaak van redelijke kwaliteit. Ze kunnen allemaal omgaan met technische apparatuur. Zelf zijn ze vrij kritisch over hun eigen werk en vinden ze de kwaliteit van hun foto’s beter kunnen (Eeten, 2014).
Dichtbij.nl is nog steeds succesvol omdat het een uniek platform is. De redactieleden zijn erg betrokken bij hun regio en de onderwerpen die hieruit komen. Ook de
burgercorrespondenten die zich hebben aangesloten bij Dichtbij.nl doen dit met liefde en maken geen onnodig gebruik van de website. Daarnaast is Dichtbij.nl commercieel erg groot, omdat het geholpen wordt door de Telegraaf Media Groep. Ze krijgen geen subsidies dus alles moet verdiend worden met reclame. Telegraaf is eigenaar van het bedrijf en helpt hen hierbij. Volgens Dichtbij.nl zijn dit de drie belangrijkste punten waardoor ze een succes blijven (Eeten, 2014). RTVNH wilt echter, in tegenstelling tot Dichtbij.nl, niet helemaal afhankelijk zijn van burgercorrespondenten, maar een samenwerking tussen professionele journalisten en burgercorrespondenten.
4.4.3 Dorpspleinen.nl
Op 1 januari 2006 ging Dorpspleinen.nl van start. Dorpspleinen.nl was een onderdeel van de Twentsche Courant en hield zich in het begin alleen bezig met de gemeente
Haaksbergen. Dorpspleinen.nl was een online platform, waarop iedereen nieuwtjes, berichtjes, foto’s en filmpjes kon plaatsen. De gedachte hierachter was dat de journalisten niet meer mochten bepalen wat nieuwsconsumenten in het nieuws zagen. Men wilde dat de burgers ook konden bepalen wat er in het nieuws kwam. Dit was één van de redenen voor de Twentsche Courant om het platform Dorpspleinen.nl te beginnen.
Controle en ervaring
Iedereen kon zich aanmelden via de website. Hierbij moest men wel een aantal gegevens invoeren. Zodra men zich had geregistreerd kon men gelijk aan de slag. Gepubliceerde items werden echter wel achteraf gecontroleerd door de redactie van Dorpspleinen.nl. Zo konden ze voorkomen dat er gênante foto’s of films gepubliceerd werden. De toenmalige manager van Dorpspleinen.nl stelt dan ook dat het controleren van items die worden toegestuurd altijd van belang is. "Niet alleen het plaatsen van gênante foto’s moet worden voorkomen, ook moet het publiceren van items die iets raars of onbeschofts bevatten en niet goed is voor het imago van je bedrijf in de gaten gehouden worden." Volledig vertrouwen in
de burgercorrespondenten was er in 2006 niet (Berkhout, 2014). Wat wel opviel was dat veel mensen die zich aangemeld hadden het maken van foto’s en films goed onder de knie hadden. Het was niet van hele goede kwaliteit, maar men wist wel hoe men met technische apparatuur moest omgaan. Toch vonden ze ook bij de Twentsche Courant dat de kwaliteit beter kon.
Dorpspleinen.nl was binnen een paar maanden al een groot succes. Via campagnes en door het opzoeken van publiciteit, hadden ze binnen vier maanden al 11.000 geregistreerde burgercorrespondenten. Elke maand kwamen er meer gemeentes bij die zich aansloten bij de website.
Betrokkenheid met omgeving
Dorspleinen.nl was een website die volledig werd gestuurd door de bewoners uit het dorp Haaksbergen. De mensen die berichten publiceerden waren dan ook erg betrokken bij hun omgeving. Vooral het nieuws dat ging over voetbalverenigingen uit eigen omgeving was in het begin erg populair. Veel bedrijven zagen het platform als een nieuwe kans om reclame te maken voor hun bedrijf. Daarnaast waren er ook veel berichten over klagende burgers. Zij wilden hun mening kwijt of vroegen aandacht voor een bepaalde kwestie in de wijk.
Daarnaast schreven de gemeente, politie en brandweer ook met regelmaat wat op de website. Zij melden zich net als de andere burgercorrespondenten aan op de website (Berkhout, 2014).
In het tweede jaar toonden de bezoekers steeds minder interesse. De Twentsche Courant heeft toen nog geprobeerd via het organiseren van dorpswedstrijden meer aandacht te krijgen. Dit lukte heel even. Het ging echter toch mis. De burgercorrespondenten die berichten plaatsten waren steeds dezelfde aanhoudende groep. Daarnaast vond men de burgercorrespondenten geen betrouwbare bron meer, want de gepubliceerde berichten bestond uit meningen en de kwaliteit was slecht. In 2007 kwam ook Hyves op. Dat was een nieuwe ontdekking voor mensen. Mensen konden praten met kennissen en familie en zelf berichten maken. In november 2009 besloot Hans Berkhout, naar eigen zeggen, om de stekker eruit te trekken. “De beelden gingen op zwart” (Berkhout, 2014). Het initiatief Dorpsleinen.nl kwam volgens hem te vroeg.
De Twentsche Courant heeft na Dorpspleinen.nl nooit meer het initiatief genomen iets nieuws te beginnen met burgercorrespondenten. Een belangrijke reden hiervoor is dat websites zoals Twitter en Facebook nu dé platforms zijn van de burgercorrespondenten en de Twentsche Courant zou hiervan nooit kunnen winnen. Daarnaast waren in 2006 veel redactieleden het niet eens met het gebruik van burgercorrespondenten voor het vergaren van nieuws. RTVNH heeft hier ook momenteel last van. De redactieleden van de Twentsche Courant vonden het niet professioneel en er was zelfs weerstand. Een belangrijke tip van Hans Berkhout aan RTVNH is dan ook ervoor te zorgen, dat de redactieleden enthousiast blijven en goed betrokken zijn, maar ook mensen aan te nemen die er voor open staan mee te groeien met het bedrijf. “Redactieleden die de burgercorrespondenten niets vinden, zullen dit over een jaar nog steeds niets vinden en over twee jaar ook niet”. Ook
betrokkenheid met de eigen omgeving en het leveren van kwaliteit is volgens Berkhout erg belangrijk (Berkhout, 2014).
4.4.4 Belangrijkste bevindingen
Tot nu toe is Dichtbij.nl het enige platform voor burgercorrespondenten dat al een tijd met succes bestaat. Een grote oorzaak hiervan is dat Dichtbij.nl puur alleen bestaat uit burgercorrespondenten die berichten plaatsen en ook alleen is opgericht voor
burgercorrespondenten. Er zijn geen professionele journalisten die zich bemoeien met de stukken die zij leveren. Er zijn alleen professionele journalisten die controleren of iets wel of niet op de website geplaatst kan worden, zodat niemand onnodig beledigd of beschuldigd wordt. Bij RTVNH is dit niet zo. Hier moeten de professionele journalisten samenwerken met de burgercorrespondenten in een bestaand bedrijf dat al jaren alleen door professionele journalisten geleid is. Dit zag men ook bij de Twentsche Courant, die van de ene op de andere dag burgercorrespondenten begon te betrekken bij het bedrijf.
Volgens de Twentsche Courant moet RTVNH daarom haar redactieleden tevreden en betrokken houden bij het nieuwe beleid. Anders gaat ook deze poging om