Beschrijving van archeologische gegevens

Om een beeld te krijgen van de archeologische gegevens, zijn de volgende bronnen geraadpleegd:

· Archeologische Monumenten Kaart (AMK) (via archis.cultureelerfgoed.nl);

· Archeologische onderzoeken en vondstlocaties uit het Archeologisch Informatiesysteem (archis.cultureelerfgoed.nl);

· Archeologische landschappen (Bodematlas van de provincie Noord-Brabant);

· Historische kaarten (zie paragraaf 2.2);

· Gemeentelijke waarden- en verwachtingenkaart (Hessing e.a. 2011);

· Cultuurhistorische kaart van de gemeente Asten (Hessing e.a. 2011).

Het plangebied wordt door de provincie tot het archeologische landschap van het dekzandeiland Asten-Deurne gerekend (Bodematlas van de provincie Noord-Brabant). In dit gebied is sprake van een lage dichtheid aan archeologische vindplaatsen maar de omvang van de AMK-terreinen is daarentegen heel groot (gemiddeld ca. 80 ha). Deze AMK-terreinen liggen echter niet ter plaatse van of in de omgeving (binnen een straal van 1 km) rondom het plangebied.

De Archis-waarnemingen in het dekzandgebied Asten-Deurne dateren uit alle perioden vanaf het Paleolithicum tot en met de Late Middeleeuwen (Bodematlas van de provincie Noord-Brabant). In de directe omgeving van het plangebied is volgens het archeologisch informatiesysteem Archis maar één archeologische vindplaats aanwezig (Tabel 1, Bijlage 1). Ruim 600 m ten noorden van het plangebied is op een dekzandrug tijdens niet-archeologische graafwerkzaamheden een archeologische vindplaats aangetroffen (vondstlocatie 3243250100). Het betreft de locatie Hoog Ommel waar fragmenten handgevormd aardewerk zijn gevonden uit de IJzertijd, Romeinse tijd en de Late Middeleeuwen. Deze vondsten wijzen op bewoning in de periode Vroege IJzertijd en IJzertijd – Romeinse tijd. Verder is op deze locatie een karrenspoor aangetroffen die in de Late Middeleeuwen – Nieuwe tijd is geplaatst.

KSP Archeologie 16 Op acht locaties in de omgeving van het plangebied (binnen een straal van 700 m) zijn archeologische vooronderzoeken uitgevoerd die bestonden uit een bureauonderzoek gecombineerd met een boor-onderzoek (Tabel 1, Bijlage 1). Ter plaatse van vier locaties is op basis van de resultaten geen vervolg-onderzoek aanbevolen. Van drie locaties zijn (nog) geen resultaten beschikbaar via Archis en/of het e-depot DANS. Op de locatie De Loo 2, ca. 250 m ten westen van het plangebied, heeft na het booronderzoek (onderzoeksmelding 2293689100) wel een vervolgonderzoek plaatsgevonden omdat de natuurlijke ondergrond niet diep verstoord was. Tijdens het proefsleuvenonderzoek is echter geen archeologische vindplaats aangetroffen (onderzoeksmelding 2435770100). De kans is aanwezig dat een archeologische vindplaats ten noorden hiervan gezocht moet worden waar een hoge dekzandrug ligt.

Hier heeft tot op heden nog geen archeologisch onderzoek plaatsgevonden.

Uit de inventarisatie die de gemeente in het kader van de archeologische verwachtingskaart heeft laten maken, blijkt echter dat in de omgeving van het plangebied meer archeologische vindplaatsen aanwezig zijn (Figuur 10). De meeste vindplaatsen/vondstlocaties in Ommen zijn afkomstig uit het archief van de Stichting Archeologisch Samenwerkingsverband rond Helmond.

De belangrijkste vindplaats in de directe omgeving van het plangebied betreft het eerder genoemde kapel/kerk en kloosterterrein (zie paragraaf 2.2). De westelijke rand van het plangebied valt binnen de zone van het klooster en waarneming s081 verwijst naar de kerk en klooster (Figuur 10). De zone van het klooster is echter niet op basis van archeologisch onderzoek begrensd. De locatie is globaal aangegeven op basis van de bebouwing zoals die is aangegeven op de kadastrale minuut uit het begin van de 19^e eeuw. Aangezien het klooster uit de 16^e eeuw dateert, kunnen sporen en vondsten die samenhangen met deze vindplaats ook buiten de cirkel voorkomen. Op de cultuurhistorische kaart van de gemeente Asten is het kloosterterrein anders weergegeven, namelijk aan beide zijden van de Kloosterstraat (Hessing e.a. 2011, kaart 5) waarmee de ligging meer overeen komt met de historische kaart van Hendrik van Verhees uit 1794 (Figuur 6). Ten zuiden van de verwachte kloosterzone zijn ter plaatse van de voormalige kerk (Onze Lieve Vrouweplein) oude resten aangetroffen. Bij het slopen van de fundamenten van de in de oorlog getroffen kerk zijn fundamenten van de Middeleeuwse kerk en het naastgelegen klooster Mariaschoot gevonden. Ook zijn er verschillende graven gevonden (Hessing e.a., Bijlage 6, SAS-meldingsgebied 32 + 37).

Ca. 40 m ten zuiden van het plangebied is in 1957 bij de bouw van een nieuw huis een zilveren muntschat gevonden bestaande uit 17^e tot 19^e-eeuwse munten. De muntschat bevond zich op de locatie van een oude boerderij bij het voormalige klooster (SAS-nr. 086) (Van Laarschot 1984 in Hessing e.a. 2011).

Wat verder weg van het plangebied zijn vondsten gedaan uit de Romeinse tijd. Ca. 200 m ten zuiden en 400 – 450 m ten westen van het plangebied zijn Romeinse munten gevonden (SAS-nr. 67 t/m 69).

Archeologische sporen uit deze periode ontbreken vooralsnog. Vermoedelijk bevinden deze zich noordelijker op het aanwezige dekzandrugcomplex.

Op de gemeentelijke waarden- en verwachtingenkaart is aan het westelijke deel van het plangebied een specifieke verwachting toegekend voor sporen van het voormalige kloosterterrein (Figuur 11). Aan de rest van het plangebied is een hoge archeologische verwachting toegekend voor sporen uit alle archeo-logische perioden. Vermoedelijk is deze hoge verwachting gebaseerd op het verwachte bodemtype van hoge zwarte enkeerdgronden.

KSP Archeologie 17

Onderzoeks-melding Vondstlocatie Locatie Type onderzoek Aard

vondstlocatie/resultaten Datering

3243250100 Hoog Ommel Niet-archeologisch graafwerk in 1998

2038270100 Marialaan 8 Booronderzoek in 2002

(Jager 2009)

Geen vondsten en/of cultuurlaag aangetroffen à geen vervolgonderzoek

2125597100 Kluisstraat Booronderzoek in 2006

(Smit 2006) beschik-baar in Archis. Geen rapport beschikbaar in e-depot DANS.

2226409100 Kennisstraat 2 Booronderzoek in 2009

Geen resultaten beschik-baar in Archis. Geen rapport beschikbaar in e-depot DANS.

2293689100

De Loo 2

Booronderzoek in 2010 (Van Rooij & Holl 2010)

Top van de natuurlijke on-dergrond verstoord à geen vervolgonderzoek geadvi-seerd. Besluit van de ge-meente om wel vervolgon-derzoek uit te voeren d.m.v.

proefsleuven

2365016100 Kluisstraat Booronderzoek in 2012

(Koeman 2012)

Bodemverstoringen aange-troffen à geen vervolgon-derzoek

2394566100 Nobisweg 1

Bureauonderzoek in

2416735100 Busserdijk 9 Booronderzoek in 2013

(De Boer 2013)

Geen oud plaggendek aangetroffen à geen vervolgonderzoek

2452245100 N279 Bureauonderzoek in

2014

Geen resultaten beschik-baar in Archis. Geen rapport beschikbaar in e-depot DANS.

4028838100 Booronderzoek in 2017 Nog niet afgemeld in

Archis.

Tabel 1: Overzicht van de onderzoeksmeldingen en vondstlocaties binnen een straal van 700 m rondom het plangebied (bron:

archis.cultureelerfgoed.nl, tenzij anders vermeld).

KSP Archeologie 18 Figuur 10: Het plangebied op de inventarisatiekaart kern Ommel (bron: Hessing e.a. 2011, kaart 6c).

KSP Archeologie 19 Figuur 11: Het plangebied op de waarden- en verwachtingenkaart van de gemeente Asten (Hessing 2011 e.a.).