Meer mensen op de arbeidsmarkt krijgen en houden, het arbeidsaanbod vergroten en de stelsels voor sociale bescherming moderniseren

GRS18 "Een benadering van het werk bevorderen die gebaseerd is op de levenscyclus"

Gezien de verwachte inkrimping van de bevolking op arbeidsleeftijd is het des te noodzakelijker dat in alle groepen (met inbegrip van vrouwen, jongeren en ouderen) een verhoogd arbeidsaanbod wordt nagestreefd, dit met behoud van een vangnet voor personen die niet tot werken in staat zijn. De benadering van werk gebaseerd op de levenscyclus dient tevens bevorderd te worden door het (weer) aan de slag gaan op de arbeidsmarkt op alle leeftijden aan te moedigen zowel na de studies, als na een beroepsloopbaanonderbreking of in het kader van

HRW - Verslag 2005

de verlenging van het actieve leven. Daarbij spelen de stimuleringsmaatregelen die werden voorzien in de systemen van sociale bescherming en de kwaliteit van de geboden banen een essentiële rol. De stelsels voor sociale bescherming ten slotte, dienen gemoderniseerd te worden omdat ze sociaal toereikend en financieel houdbaar zouden zijn en op veranderende behoeften kunnen inspelen.

Er moeten maatregelen genomen worden op de volgende gebieden:

- hernieuwde inspanningen om arbeidstrajecten voor jongeren op te zetten en de

jeugdwerkloosheid terug te dringen, overeenkomstig het Europees pact voor de jeugd;

- doortastende maatregelen om de arbeidsparticipatie van vrouwen te verhogen en

genderkloven inzake arbeidsparticipatie, werkloosheid en beloning weg te werken;

- betere combinatie van werk en gezin door middel van toegankelijke en betaalbare

voorzieningen voor kinderopvang en zorg voor andere afhankelijke personen;

- ondersteuning van actief ouder worden, onder meer door passende

arbeidsomstandigheden, een betere (arbeids)gezondheidsstatus en passende prikkels om ouderen aan het werk te houden en vroegtijdige pensionering te ontmoedigen;

- moderne stelsels voor sociale bescherming, inclusief pensioenen en gezondheidszorg, de

sociaal toereikend en financieel houdbaar zijn en op veranderende behoeften kunnen inspelen, ter ondersteuning van arbeidsparticipatie, het aan het werk houden van ouderen en langere loopbanen.

Deze beleidsgebieden waren reeds opgenomen in de werkgelegenheidsrichtsnoeren voor 2003-2006, namelijk in de vroegere richtsnoeren 5 "Vergroting van het arbeidsaanbod en bevordering van de actief ouder worden", 6 "Gelijkheid tussen mannen en vrouwen" en 8 "Werk lonend maken door prikkels om werken aantrekkelijker te maken".

GRS19 "Arbeidsmarkten creëren die de integratie bevorderen, de aantrekkelijkheid van werken verhogen en werken financieel aantrekkelijk maken voor werkzoekenden, óók voor mensen met een achterstandspositie en mensen die niet actief zijn"

Voor de verhoging van de activiteitsgraad en de strijd tegen de sociale uitsluiting zijn strategieën nodig die de toegang tot arbeid vergemakkelijken, werkloosheid voorkomen en erop gericht zijn dat werklozen in nauw contact blijven met de arbeidsmarkt en hun inzetbaarheid verhogen. Zij moeten gericht zijn op hulp bij het doeltreffend zoeken naar werk, op toegang tot opleiding en activering en op aanpassing van de belasting- en uitkeringsstelsels teneinde het werken financieel aantrekkelijk te maken en de werkgelegenheids-, armoede- en inactiviteitsvallen uit de weg te ruimen. Zij zijn van bijzonder belang voor personen met een achterstandspositie, niet-EU-onderdanen en gehandicapten.

De Commissie beveelt daarom aan om volgende maatregelen te treffen:

- actieve en preventieve arbeidsmarktmaatregelen, waaronder vroegtijdige afbakening

van de behoeften, bijstand bij het zoeken naar een baan, oriëntering en opleiding als onderdeel van gepersonaliseerde actieplannen, verlening van de sociale diensten die nodig zijn om degenen die het verst van de arbeidsmarkt staan te integreren en bij te dragen tot het uitroeien van armoede;

- voortdurende toetsing van de positieve en negatieve prikkels die uitgaan van de

belasting- en uitkeringsstelsels, onder meer wat het beheer van de uitkeringen en de voorwaarden voor de toekenning van voordelen betreft, en een aanzienlijke verlaging van hoge marginale belastingtarieven, met name voor de lage inkomens, met instandhouding van een toereikend niveau van sociale bescherming;

- exploitatie van nieuwe bronnen voor banen in persoonlijke en zakelijke

dienstverlening, met name op lokaal niveau.

In de werkgelegenheidsrichtsnoeren voor 2003-2006 was de invoering van "Actieve en preventieve maatregelen voor werklozen en inactieven" het onderwerp van het vroegere richtsnoer 1. Het gaat hier trouwens om een van de voornaamste Europese bekommernissen sinds

het begin van de EWS, waar meetbare doelstellingen aan verbonden waren m.b.t. de kansen van langdurige werkzoekenden op een nieuwe start, in de vorm van een opleiding of tewerkstelling. Deze doelstellingen zijn nu opgenomen in het kader op het einde van het document. De vroegere richtsnoeren 7 "Bevordering van de integratie en bestrijding van de discriminatie van mensen met een achterstandspositie op de arbeidsmarkt" en 8 "Werk lonend maken door prikkels om werken aantrekkelijker te maken" beantwoordden aan de bekommernissen voor integratie en aan de noodzakelijke hervormingen van de stelsels voor sociale bescherming.

GRS20 "Beter inspelen op de behoeften van de arbeidsmarkt"

Om meer mensen toegang te geven tot een baan moet de arbeidsmarktinfrastructuur op nationaal en communautair niveau worden versterkt en moet de werknemersmobiliteit volledig gewaarborgd worden. Op de nationale arbeidsmarkten moet bijzondere aandacht worden geschonken aan aanvullend arbeidsaanbod als gevolg van immigratie.

De Commissie verzoekt daarom om:

- modernisering en versterking van de arbeidsmarktinstanties, met name de diensten

voor arbeidsvoorziening, mede om te zorgen voor grotere transparantie van het werkaanbod en de opleidingsmogelijkheden op nationaal en Europese vlak;

- beletsels voor trans-Europese mobiliteit voor werknemers in het kader van de

EU-Verdragen weg te nemen;

- beter te anticiperen op de behoeften aan vaardigheden, de tekorten op de

arbeidsmarkt en de knelpunten;

- een passend beheer van de economische migratie.

In de versie voor 2003-2006 kwam de modernisering van de instellingen van de arbeidsmarkt voor in het vroegere richtsnoer 1 "Actieve en preventieve maatregelen voor werklozen en inactieven", de strijd tegen knelpunten en de nodige transparantie van de plaatsaanbiedingen werd vermeld in het vroegere richtsnoer 3 "Aanpak van veranderingen en bevordering van het aanpassingsvermogen en de mobiliteit op de arbeidsmarkt" en de bekommernissen inzake immigratie kwamen voor in het vroegere richtsnoer 5 "Vergroting van het arbeidsaanbod en bevordering van actief ouder worden".