• No results found

Kader 2: Gemeentelijke herindeling en ontstaan medialandschap

7. De staat van het medialandschap: Kwaliteit van het lokale nieuws

7.1. Algemene kwaliteit

De algemene kwaliteit van het lokale nieuws wordt veelal als ‘net niet’ omschreven. Er is te weinig geld en er zijn te weinig professionals om sterke journalistiek te bedrijven. Hier en daar worden de lokale omroepen zelfs omschreven als ‘veredelde muziekzenders.’ Deze mening wordt gedeeld door zowel communicatieprofessionals als mediaprofessionals.

o “Als je niet oppast is het allemaal net niet.” (Anton Stapelkamp, burgemeester gemeente Aalten) o “Die lokale omroepen krijgen 15.000 euro per jaar om plaatjes te draaien in het weekend. Gewoon

puur muziek, en dus met een bak koffie de krant open te slaan en nieuwsberichten voor te lezen.” (Joost Jonker, REGIO8)

o “Dan is het een veredelde muziekzender met af en toe eens een leuk praatje. Dat is binnen de gemeente Aalten precies zo. Geen kwaad woord over welke medewerker dan ook, niet van Dinxper FM, ook niet van Aladna FM.” (Henk Jan Freriks, Dinxper FM)

o “Die kwaliteit van het journalistieke product, het opiniërende, het kritische, het gaat niet om zeikerig, maar kritisch volgen van wat er gebeurt. Stel er goede vragen bij. Dat mis ik een beetje.” (Jan Bart Wilschut, procesbegeleider streekomroepvorming Achterhoek)

o “Die lokale zenders bijvoorbeeld maken een item van tien minuten over een heel saai onderwerp. En het kabbelt maar door.” (Domien Esselink, freelancer voor Omroep Gelderland)

Zoals ook in verschillende onderzoeken in hoofdstuk 2 werd genoemd, landelijk blijft de kwaliteit bij kleine lokale omroepen ook achter. Wat dat betreft is gemeente Aalten niet anders.

o “Ik denk dat de diepgang, de journalistieke diepgang, in de huidige lokale omroepen ontbreekt. Tenminste bij de meeste. Kijk, degenen die het goed doen, dat zijn ook de voorbeelden waar we eigenlijk met de hele sector naartoe willen. Maar dat kan ook bijna niet anders als je ziet hoeveel geld ze krijgen.” (Toos Bastiaanse, NLPO)

Aladna FM is een grotere omroep dan Dinxper FM en RTV Achterhoek en heeft de aanstelling van lokale omroep voor de gemeente. Hierdoor krijgt Aladna FM ook subsidie. De aanstelling brengt echter wel kwaliteitseisen met zich mee.

o “Aladna FM kan daardoor ook een pandje huren en zo, en ja, die heeft daar net wat meer kwaliteit en doet net wat meer inhoudelijke programma’s. Zendt ook op locatie af en toe wel wat uit. Met de verkiezingen hebben ze ook wat extra werk daarvoor gedaan. Die doen wel iets meer, die doen wel aardig hun best.” (Anton Stapelkamp, burgemeester gemeente Aalten)

o “Die kwaliteitsnorm, aan de ene kant willen ze dat en aan de andere kant hebben ze het geld er niet voor en doen ze maar wat. Ja, zonde.” (Freek Kempink, RTV Achterhoek)

Bij Dinxper FM en RTV Achterhoek hoeft en wil men niet aan de kwaliteitseisen voldoen.

o “Bij Dinxperlo kan dat niet en hoeft dat niet. Wij zijn niets, wij vallen niet onder de OLON. Wij zijn eigenlijk veredelde piraten, zo mag je het noemen, maakt mij niets uit. Het is en blijft een hobby en dat steek ik ook niet onder stoelen of banken. Dus we hoeven ons niet aan regels te houden, geen verplichtingen. Alleen, we hebben verplichtingen naar onze sponsoren toe.” (Henk Jan Freriks, Dinxper FM)

o “Met RTV Achterhoek is het de doelstelling om voor iedereen een hobby-achtige sfeer te genereren, dus dat iedereen ongeacht niveau, kennisniveau, mee kan doen op een of andere manier. (…) We hebben duidelijk geen doelstelling om een hele professionele organisatie te worden op hoog niveau.” (Freek Kempink, RTV Achterhoek)

Het voldoen aan de richtlijnen blijkt een moeilijke taak te zijn, waar verschillend over wordt gedacht. Met name het belang van de lokale omroep speelt daarin een rol. Waar Erik Luiten bij Aladna FM vindt dat ze “proberen invloed te geven op de manier waarop ze het doen, op basis van vrijwilligheid en zonder winstoogmerk”, vindt Henk Jan Freriks dat er slechts subsidie binnen geharkt wordt.

o “Ik vind dat bij heel veel lokale omroepen hetzelfde heerst. Het is subsidie binnen harken voor een paar mensen die achter gesloten deur hun dingetje doen en de knopjes schuiven. Een enkeling daargelaten, laten we dat voorop stellen. Er zijn best wel goede programma’s bij waarvan ik denk: hé, dat is leuk. Maar het blijft een hobby, weet je.” (Henk Jan Freriks, Dinxper FM)

De discontinuïteit en de versnippering worden aangewezen als de bouwstenen van de slechte kwaliteit.

o “Ik denk dat ze journalistiek gezien, bij toeval kan er dus eentje rondlopen, maar die kan ook niet rondlopen. In de structuur zijn het geen journalistieke media. Maar ook omdat ze daar de middelen niet voor hebben. Dat moeten we ook serieus nemen. Als jij straks afgestudeerd bent, kunnen we jou niet meer betalen. Tenminste, als je gewoon een salaris hebt is dat voor veel omroepen te duur.” (Jan Bart Wilschut, procesbegeleider streekomroepvorming Achterhoek)

o “Dat valt en staat met goedbedoelde amateurs. Ik bedoel, bij RTV Slingeland, Winterswijk, is er eentje die is oud-docent journalistiek in Zwolle. Die steekt daar heel veel tijd in, maar die wil stoppen, hij is 70. Als zo’n man stopt, dan vrees ik dat dat hele boeltje weer omvalt. Er is geen continuïteit.” (Domien Esselink, freelancer voor Omroep Gelderland)

o “De versnippering is dus een probleem, dat je niet die krachten bundelt. Maar goed, het is voor een aantal van die mensen een grote hobby. (…) Ja, tuurlijk is dat leuk, maar verder, de impact die het heeft en het volgen van het lokale nieuws, dat is beperkt, terwijl als ze dat samen zouden doen, dan zou dat beter zijn denk ik.” (Anton Stapelkamp, burgemeester gemeente Aalten)

o “Het moet toevallig zo zijn dat één van de medewerkers ergens is en dan even wat opneemt en dat wordt vervolgens op de social media gezet en dat is dan, soms weleens, de nieuwswaarde die we brengen.” (Erik Luiten, Aladna FM)

Andere spelers in het veld zijn Omroep Gelderland en REGIO8. Waar Omroep Gelderland steeds minder nieuws over Aalten aanbiedt, wil REGIO8 er het liefst voor de hele Achterhoek zijn. Haar kwaliteit wordt van een hoger niveau bevonden.

o “Ze werken hier professioneel. Ze maken hier meer televisie, ze gaan ergens naar toe en ze maken er een echt item van. Bij de lokale wordt gewoon de camera neergezet, daar wordt dit gedaan en een shotje en dat is het. Hier gaat het net een stapje verder. Kortere items, wordt er meer over nagedacht. Dat is toch het verschil.” (Domien Esselink, freelancer voor Omroep Gelderland) o “Ze streven echt naar zuivere professionaliteit. Daar zoeken ze ook de mensen op uit.” (Freek

Kempink, RTV Achterhoek)

o “De jongens die bij ons werken, freelancer, vrijwillig of betaald, hebben of allemaal een opleiding of ervaring in de journalistiek, of worden begeleid door professionele journalisten. Die professionele journalisten werken dan ook nog eens samen met Omroep Gelderland, waar altijd op kan worden teruggevallen en hebben ook wel nauwe contacten met de Gelderlander. Die kennen elkaar echt wel en die weten wat ze van elkaar kunnen verwachten. Die houden elkaar scherp. Dat verbetert dan de journalistieke kwaliteit enorm.” (Joost Jonker, REGIO8)