regio zelf wordt meegerekend (INNO-V, 2011).
Tot slot komt het OV ook aan bod in de startnotitie van de Achterhoek Agenda 2020. In deze
startnotitie is het verhogen van de kwaliteit en betrouwbaarheid van het openbaar vervoer aangemerkt als doelstelling van het beleid. Door middel van bereikbaarheidsprojecten moet de woon-, werk- en voorzieningenkwaliteit in de regio op peil worden gehouden en worden verbeterd. De regio heeft daarbij als uitgangspunt dat de bereikbaarheid van deze voorzieningen in dat verband belangrijker is dan de afstand tot de voorzieningen (Regio Achterhoek, 2012b).
6.3.4 Hoofdlijnen bestaand beleid
Kijkend naar mogelijke ruimtelijke ontwikkelingen kan op basis van de documenten worden
vastgesteld dat er overeenstemming bestaat over het feit dat het aantal voorzieningen in de regio af zal nemen. De rol van de krimp en de veranderende samenstelling van de bevolking is daarbij per type voorziening meer of minder bepalend. Het afnemen van onderwijsvoorzieningen is bijvoorbeeld direct te relateren aan de afname van leerlingenaantallen als gevolg van de krimp, maar op het gebied van zorg- en winkelvoorzieningen heeft de krimp vooral een versnellend en versterkend effect op trends die landelijk optreden, zoals schaalvergroting. Met betrekking tot zorg dreigt er vooral een huisartsentekort.
In relatie tot het voorgenomen beleid is gebleken dat er wordt gedacht aan concentratie van
voorzieningen, maar dat de manier waarop dit moet worden georganiseerd nog niet duidelijk is. In de eerste plaats lijkt er vooral behoefte te zijn aan meer inzicht in de situatie rond bijvoorbeeld onderwijs en zorgvoorzieningen. Met betrekking tot detailhandel wordt gevraagd om regie vanuit de regionale en provinciale overheid om te zorgen voor een aantal sterke centra waar winkelvoorzieningen zich kunnen concentreren. Tot slot zijn er afspraken gemaakt over verdere concentratie van bedrijvigheid op een drietal bedrijventerreinen in Doetinchem, Groenlo en ‟s-Heerenberg.
Op basis van het geanalyseerde OV-beleid ontstaat er een beeld dat de toekomst van het OV in de Achterhoek vooral gericht moet zijn op maatwerk door middel van het bereikbaar houden van belangrijke centra en andere locaties binnen de regio. De Regiotaxi zal daarbij een belangrijke rol moeten vervullen voor de mobiliteit op plaatsen waar het zogenaamde Snelnet en Regionet niet in goede verbindingen voorzien. Dit is zeker het geval wanneer er dus niet langer wordt gestreefd naar een regiodekkend netwerk, zoals door de provincie in het Kansenboek wordt gesteld. Tot slot wordt de waarde van het spoor tussen Arnhem en Winterswijk diverse malen benadrukt, in verband met de functie als ruggengraat voor het regionale OV-netwerk en de aansluiting op het nationale OV-netwerk.
6.4 Besluitvorming in arena’s
Uit de voorgaande analyse van betrokken actoren en het huidige beleid kan worden vastgesteld dat er een aantal belangrijke thema‟s zijn. Met betrekking tot het OV zijn dit de treinverbindingen in de regio, waarbij met name Arnhem-Winterswijk van belang lijkt, en daarnaast zijn er ook ontwikkelingen in het reguliere busvervoer en het aanvullende vervoer dat de Regiotaxi biedt. In het ruimtelijke domein gaat het vooral om de toekomst van maatschappelijke voorzieningen als onderwijs en zorg en daarnaast zijn ook ontwikkelingen rond winkelvoorzieningen en bedrijventerreinen interessant om mee te nemen in de analyse.
Door de bovengenoemde thema‟s te combineren met een aantal betrokken actoren kunnen er zeven arena‟s worden benoemd die van belang zijn voor de analyse tijdens dit onderzoek. Deze arena‟s zijn in de tabel hieronder schematisch weergegeven. Via de arena‟s Slim & Snel verbinden en Vitale Leefomgeving wordt aangehaakt bij de Achterhoek Agenda 2020. Er dient te worden benadrukt dat deze indeling in arena‟s een vereenvoudiging is van de werkelijkheid. Het dient voornamelijk als doel om in het vervolg van de analyse uitspraken te kunnen doen over mogelijke ontwikkelingen rondom de onderwerpen die zich ondergebracht in deze arena‟s.
61
Arena Actoren Overleg, onderhandeling en/of
besluitvorming over:
Treinvervoer regio Achterhoek
Provincie Gelderland Arriva
Hermes/Breng (wordt niet meegenomen in analyse)
Ontwikkeling, exploitatie en monitoring van de treinverbindingen Arnhem- Winterswijk en Winterswijk-Zutphen.
Busvervoer regio Achterhoek
Provincie Gelderland Arriva
Ontwikkeling, exploitatie en monitoring van het busvervoer binnen de
concessie Achterhoek-Rivierenland.
Regiotaxi Gelderland Provincie Gelderland Achterhoekse gemeenten
Ontwikkeling, exploitatie en monitoring van de Regiotaxi Gelderland in de regio Achterhoek.
Slim & Snel verbinden Regio Achterhoek (gemeenten) Ondernemers (KvK)
O.a.: verbetering van de bereikbaarheid van en binnen de Achterhoek over de weg en middels het OV.
Vitale Leefomgeving Regio Achterhoek (gemeenten) Maatschappelijke organisaties
O.a. herbezinning op de hoeveelheid voorzieningen onderwijs en zorg in de regio (in relatie tot krimp).
Detailhandel Achterhoek Achterhoekse gemeenten Ondernemers (KvK)
Ontwikkeling van lokale winkelcentra (inclusief RO-beleid). Bedrijventerreinen Achterhoek Achterhoekse gemeenten Ondernemers (KvK) Ontwikkeling bedrijventerreinen in de regio (inclusief RO-beleid)
Tabel 6.2: Arena‟s rondom krimp en bereikbaarheid in de Achterhoek
De hiervoor beschreven arena‟s kunnen in een groter verband worden geplaatst door te kijken naar de onderlinge relaties en verbanden tussen de arena‟s. Uit het theoretisch kader bleek dat meerdere arena‟s gezamenlijk een beleidsspel kunnen vormen en daarnaast kunnen meerdere arena‟s
onderdeel uitmaken van een overkoepelend beleidsnetwerk. In figuur 6.3 op de volgende pagina is dit uitgewerkt voor de situatie rondom krimp en bereikbaarheid (middels het OV) in de regio Achterhoek. Een dergelijke schematische weergave is behulpzaam bij het structureren van de bevindingen. De figuur in tot stand gekomen door te kijken naar de positionering van arena‟s binnen twee beleidsnetwerken:
De drie arena‟s „Treinvervoer Achterhoek‟, „Busvervoer Achterhoek‟ en „Regiotaxi Gelderland‟ behoren tot het overkoepelende beleidsnetwerk „Openbaar Vervoer‟. De arena‟s in dit netwerk zijn van invloed op het OV-aanbod in de Achterhoek, maar vallen niet direct binnen de
invloedssfeer van de regio, al is de Regiotaxi wel voor een belangrijk deel een zaak van de Achterhoekse gemeenten. Daarom bevindt deze arena zich op de grens van het
beleidsnetwerk.
Ontwikkelingen in de andere vier arena‟s „Slim & Snel verbinden‟, „Vitale Leefomgeving‟, „Detailhandel Achterhoek‟ en „Bedrijventerreinen Achterhoek‟ gelden specifiek voor de regio Achterhoek en vallen ook direct binnen de invloedssfeer van de regio.