Vraag nr. 218 van 20 juni 2003
van de heer KOEN HELSEN
Adoptiedienst Ray of Hope – Beslissingen
Op 17 december 2002 trok toenmalig minister Vo-gels de erkenning van de adoptiedienst Ray of Hope in na een aantal klachten. Deze klachten hadden betrekking op de dienstverlening aan de o u d e r s, de onbetrouwbaarheid van de buitenlandse kanalen en daarmee gepaard gaande de onduide-lijkheid over het juridisch statuut van de kinderen die ter adoptie werden aangeboden. Ray of Hope ging in beroep tegen deze beslissing.
De adviserende beroepscommissie van de Gezins-en Welzijnsraad heeft in zijn advies eGezins-en negatief standpunt geformuleerd ten aanzien van het be-roep van Ray of Hope, maar heeft ook enkele kriti-sche bedenkingen gemaakt bij het verloop van het dossier.
Bij beslissing van 6 juni 2003 heeft de minister be-slist dat Ray of Hope geen nieuwe dossiers kan op-s t a r t e n , dat de adoptiebemiddeling beperkt wordt tot Ethiopië en Sri Lanka en tot afronding van twee dossiers in Haïti, en dit alles onder strikt toe-zicht van Kind en Gezin en de Vereniging voor Kind en Adoptiegezin (VAG ) . Bovendien zullen de klachtendossiers waarvoor de Vlaamse Ombuds-man bemiddelt, op korte termijn worden afgerond en moet de link tussen de VZW Finado en de VZW Ray of Hope doorgeknipt worden.
De beperkte werking loopt tot 30 september 2003, datum waarop de erkenning afloopt. Ray of Hope kan op dat ogenblik een verlenging van zijn erken-ning aanvragen, wat inmiddels is gebeurd.
1. De minister laat Ray of Hope toe een aantal dossiers verder af te werken en voor alle landen moet worden gewerkt onder het toezicht van Kind en Gezin en van VAG.
Wat houdt dit toezicht in ? Betekent dit dat beide organisaties zich garant stellen voor de correctheid van de gegevens met betrekking tot de adopteerbaarheid en de afkomst van de kin-deren ?
2. Hoe zal concreet dit toezicht door Kind en Gezin en VAG gebeuren ?
3. Binnen welke termijn moeten de dossiers die in behandeling zijn bij de Vlaamse Ombudsdienst behandeld worden ?
4. Heeft de bemiddeling enkel betrekking op een financiële tegemoetkoming wegens de vaak slechte begeleiding door Ray of Hope, w a a r-door de adoptieouders vaak belangrijke bijko-mende kosten moesten doen, of heeft de bemid-deling ook betrekking op andere aspecten ? 5. Een aantal adoptieouders wordt geconfronteerd
met vragen over de adopteerbaarheid van hun k i n d e r e n . De onbetrouwbaarheid van de lokale contactpersonen laat immers vermoeden dat de kinderen geen wezen zijn.
Worden deze ouders begeleid ? Door wie ? Welke inspanningen worden gedaan om deze informatie over de adopteerbaarheid en af-komst alsnog te achterhalen ?
6. De minister besliste dat de banden tussen de VZW Finado en de VZW Ray of Hope moeten worden doorgeknipt.
Wat is de reden voor deze beslissing ? We r d e n er in het verleden misbruiken vastgesteld ? Hoe verwacht de minister dat die banden de facto worden doorgeknipt ?
7. Het is bekend dat de VZW Finado misbruik maakte van de kwetsbaarheid van adoptieou-ders die recentelijk een kind hadden geadop-teerd, om een financiële bijdrage te vragen. Werd een onderzoek ingesteld naar de beste-ding van deze middelen ? Zo ja, werden er mis-bruiken vastgesteld ? Zo niet, is het niet raad-zaam dit alsnog te doen ?
Wie houdt toezicht op de activiteiten van dit soort organisaties ?
8. Ray of Hope heeft nu reeds een verlenging van zijn erkenning aangevraagd.
Is het aanvaardbaar deze erkenning te verlen-g e n , wetende dat de adoptiedienst in zijn wer-king totnogtoe gefaald heeft op drie cruciale elementen in zijn opdracht, namelijk de begelei-ding van de adoptieouders, het waken over de adopteerbaarheid en afkomst van de adoptie-kinderen en ten slotte het uitwerken van een grondig kanaalonderzoek ?
9 Welke algemene beleidsconclusies trekt de mi-nister uit het voorval met Ray of Hope naar adoptie in het algemeen ?
Antwoord
1 en 2. Het toezicht van Kind en Gezin en van de Vereniging voor Kind en Adoptiegezin houdt in dat deze beide instanties op geregelde tijdstip-pen overleggen met Ray of Hope om de stand van zaken in de individuele dossiers na te gaan. Dit betekent dat de voortgang van deze dossiers op die manier wordt opgevolgd. De keuzes die daarbij worden gemaakt, worden in onderling overleg bepaald.
De correctheid van de gegevens over de adop-teerbaarheid en de afkomst van de kinderen hangt van verschillende factoren af. U i t e r a a r d spelen daarbij de herkomstplannen en de moda-liteiten die gelden in de landen van herkomst een belangrijke rol. Kind en Gezin en VAG waken erover dat de houding van de adoptie-dienst Ray of Hope ten opzichte van de her-komstkanalen wordt geoptimaliseerd. G a r a n t i e s met betrekking tot de informatie die de her-komstlanden afleveren, is daarbij het perma-nente streven. Strikte en sluitende garanties zijn t e r z a k e, dat is nu eenmaal inherent aan het in-terlandelijke adoptiegebeuren, niet mogelijk. 3. Mijn beslissing van 6 juni 2003 met betrekking
tot de voorwaarden waaronder de adoptiedienst Ray of Hope verder kan werken, stelt dat er voor de dossiers van de klagers waarvoor de Vlaamse Ombudsman bemiddelt, op korte ter-mijn een passende oplossing komt.
Het is in deze nu de adoptiedienst Ray of Hope die een initiatief kan nemen.
4. De bemiddeling in de dossiers van de klagers is in handen van de Vlaamse Ombudsdienst. Het is de specifieke ervaring en situatie van elk van de gezinnen in kwestie die bepaalt over welke aspecten de bemiddeling handelt.
5. De informatie over de adopteerbaarheid en af-komst van een aantal adoptiekinderen waar-voor Ray of Hope bemiddelde, maakt deel uit van de klachtendossiers.
Hier speelt de bemiddeling van de Vlaamse om-budsambtenaar.
6. Het was gebruikelijk dat iemand die zich wend-de tot wend-de VZW Ray of Hope voor een interlan-delijke adoptie, vrij automatisch, via de V Z W Fi n a d o, naar een financieel adoptie-engagement werd geleid.
Dit gegeven moet stoppen. Er worden van Ray of Hope terzake een concreet voorstel en een formeel signaal ingewacht.
7. De V Z W Finado is naar verluidt gemachtigd fis-cale attesten uit te reiken voor de giften die zij o n t v a n g e n . Hun werking valt buiten de gemeen-schapsbevoegdheid Welzijn.
8. De beslissing die ik met betrekking tot Ray of Hope op 6 juni 2003 heb genomen, is een beslis-sing die een plaats heeft binnen de bezwaarpro-cedure die door Ray of Hope is ingesteld naar aanleiding van de intrekking van zijn erkenning (december 2002).
De op 6 juni genomen beslissing staat als dusda-nig los van de beslissing tot het al dan niet ver-lengen van de erkenning met ingang van 1 o k t o-ber 2003. Op dat moment speelt de vigerende procedure.
Dit betekent dat de raad van bestuur van Kind en Gezin een advies formuleert op basis waar-van de minister waar-van Welzijn een beslissing n e e m t . Het is op dit moment niet opportuun en ook niet mogelijk op het vermelde advies en op de daarop geënte beslissing vooruit te lopen. 9. De algemene beleidsconclusie die uit het
voor-val met Ray of Hope zeker wordt getrokken, i s dat er, wat eerder ook al werd aangegeven, e e n grote nood is aan professionalisering van de adoptiesector.
