MEMO
ZAAKNUMMER: 2018071741
AAN : Commissie Ruimte
VAN : College van B&W, portefeuillehouder wethouder H.A.M. van Moorsel NAMENS DEZE : Team Ruimte, J.M.P.M. Bouten
DATUM : 27 november 2018
ONDERWERP : informatie vervolgaanpak stimuleringsmaatregelen huisvesting jongeren
Samenvatting
Op de lijst van toezeggingen aan de commissie Ruimte staat de volgende toezegging:
De commissie wordt geïnformeerd over de vervolgaanpak stimuleringsmaatregelen huisvesting jongeren (raad 04-02-2014).
In de vergadering van de raad februari 2014 is verzocht om een voorstel over stimuleringsmaatregelen voor de huisvesting van jongeren.
In de vergadering van de raad van 11 maart 2014 is de volgende motie aangenomen:
We potentiële kopers/starters bij de aankoop van hun eerste koopwoning, waarbij het laatste stukje financiering een probleem kan opleveren, tegemoet komen in de vorm van meerdere instrumenten. Voorgesteld wordt de mogelijkheden te bekijken van: startersleningen, erfpachtconstructie en een grondprijs garantie bij gemeente-grond voor 5 jaar (indien de grondprijs bij de gemeente zakt binnen deze periode
wordt het nadelig verschil terugbetaald aan de koper). We bij andere doelgroepen de inzet van erfpacht en prijsgarantie bekijken.
Roept het college op:
Bovenstaand goed onderbouwd uit te werken en tijdens de commissievergadering van 13 mei 2014, mede gelet op bouwplan Heusden dat binnenkort van start gaat, met een goed voorstel te komen.
Als vervolg op bovenstaande toezegging en motie is in de vergadering van de commissie Ruimte van 13 mei 2014 de Notitie maatregelen ter stimulering van de woningbouw voor wensen en bedenkingen aan de orde geweest. In deze notitie is uitgebreid ingegaan op de volgende maatregelen:
- de starterslening;
- erfpachtconstructie t.b.v. uitgifte van bouwgrond voor woningen en bedrijven;
- grondprijsgarantie voor kopers van bouwgrond.
Uit de discussie in die vergadering is gebleken dat de commissie vrijwel unaniem van mening was dat de starterslening zo spoedig mogelijk zou moeten worden ingevoerd.
Op 11 juni 2014 is het raadsvoorstel voor de invoering van de starterslening aan de commissie Ruimte voorgelegd. In dat voorstel is het volgende aangegeven:
Omdat de uitwerking van de overige genoemde maatregelen (=erfpachtconstructie en grondprijsgarantie) nog enige tijd vergen zijn deze in dit voorstel niet meegenomen. …….
Mogelijke alternatieven:
Voor de starterslening in de voorgestelde vorm zijn geen alternatieven. Wel zijn er nadere maatregelen denkbaar die de woningmarkt stimuleren. Zoals in het vorenstaande al is aangeven zullen deze stimulerende maatregelen nog nader moeten worden
uitgewerkt.
2/2
Met het invoeren van de starterslening is invulling gegeven aan de wens om een stimuleringsmaatregel in te voeren gericht op jongeren/starters.
Uit de voorstellen die in mei en juni 2014 zijn voorgelegd aan de commissie Ruimte blijkt dat erfpacht en grondprijsgarantie primair als algemene stimuleringsmaatregel waren bedoeld in verband met de afwachtende houding van kopers ten gevolge van de economische crisis. Dergelijke stimuleringsmaatregelen sluiten niet aan op de ontwikkeling van de woningmarkt sinds circa 2015.
Erfpacht kan in gevallen waarbij de canon (=een percentage van de koopprijs) lager is dan de hypotheekrente een voordeel bieden voor de koper. Hypotheekverstrekkers zijn echter terughoudender bij het verstrekken van de financiering op erfpacht. Een
erfpachtconstructie is bovendien geen aanvullende maatregel in relatie tot een starterslening, omdat deze constructie niet is toegestaan bij een starterslening.
Bij de besluitvorming ten aanzien van de starterslening was de verwachting dat dit instrument voor een beperkte periode zou worden ingezet o.a. in relatie tot de cofinanciering door het Rijk en/of de provincie.
Ten behoeve van startersleningen is inmiddels meermaals aanvullend krediet beschikbaar gesteld. Bij de Turap 2017 is het beschikbare budget verhoogd en in de begroting 2019 is budget opgenomen. Het actuele totale beschikbare budget bedraagt iets meer dan een half miljoen. Het instrument starterslening voorziet nog steeds in een behoefte, omdat voornamelijk voor koopstarters het betreden van de woningmarkt door de verscherpte hypotheeknormen is bemoeilijkt de afgelopen jaren.
