Cijfers en trends in soa’s en seksualiteitsvragen van de GGD’en in Oost-Nederland
Thermometer 2016
SOA
SOA !
Sekswerkers (man/vrouw) Mannen die seks
hebben met mannen (MSM)
Mensen die gewaarschuwd zijn voor een soa
Mensen met soa-gerelateerde
klachten Jongeren onder
de 25 jaar
Mensen uit gebieden waar hiv/soa’s veel
voorkomen
Mensen die seksueel geweld hebben
meegemaakt
€ €
Sinds 2013 schommelt het aantal soa- consulten tussen de 18.500 en 19.500. Het soa-vindpercentage is door de jaren heen steeds verder gestegen: van 14,0% in 2009 tot 18.4% in 2016. Dit wijst erop dat de
centra seksuele gezondheid in Oost- Nederland steeds meer (alleen) de groep met een hoog risico op het spreekuur zien.
GGD WEET RISICOGROEPEN GOED TE VINDEN
TREND
RISICOGROEPEN
Hoeveel bezoekers ontvingen we in 2016 op de centra seksuele gezondheid? Welke soa’s
vonden we? Waarover gingen de seksualiteitsvragen? In deze jaarlijkse Thermometer
Seksuele Gezondheid ziet u hoe het met de seksuele gezondheid onder risicogroepen in
Oost-Nederland is gesteld. En welke activiteiten de vijf GGD’en in Gelderland en Overijssel
ondernamen op het gebied van preventie en voorlichting.
SOA-VINDPERCENTAGE NIET VERDER GESTEGEN
In 2016 was het totale soa-vindpercentage in Oost-Nederland 18,4%. Dit cijfer is voor het eerst sinds jaren niet verder gestegen in de regio, en is gelijk aan het landelijke vindpercentage.
In 2016 bezochten 19.507 mensen de centra seksuele gezondheid in Oost-Nederland. Dit is een toename van 5,4% ten opzichte van 2015. Oost-Nederland nam hiermee 13,6%
van het totaalaantal consulten in Nederland (n=143.139) voor haar rekening.
De stijging van het aandeel mannen die seks hebben met mannen (MSM), zette in 2016 door. Het aandeel heteromannen daalde verder. Daarnaast zagen de centra opnieuw meer cliënten met een hoog opleidingsniveau dan met een laag/midden opleidingsniveau.
MEER BEZOEKERS IN 2016
2016 2015
Chlamydia
14,8 15,4
Gonorroe
4,3 4,0
Syfilis
1,4 1,1
Hiv
0,4 0,4
Hepatitis B
0,5 0,7
TOTAAL
VIND%
18,4 18,6
OOST-NL
VIND% SOA’S
CENTRA SEKSUELE GEZONDHEID OOST-NEDERLAND
BEZOEKERSKENMERKEN
↑5,4% meer bezoekers dan in 2015
vrouw
↓0,4%
GESLA CHT / SEKSUELE V OORKEUR
heteroseksuele man
↓1,5%
MSM
↑1,9%
OPLEIDING
opleiding hoog
↑1,2%
opleiding laag/midden
0%
?
opleiding onbekend↓1,1%
jongere
< 25 jaar
↓0,6%
uit soa-endemisch land
↑0,4%
RISICOGROEPEN
gewaarschuwd
↑0,3%
klachten
↓0,5%
sekswerker (m/v)
↓0,1%
IN 2016
19.507
bezoekers
IN 2015
18.499
bezoekers
stijging daling
% bezoekers tov 2015
CONSULT 48,1%
23,4%
28,5%
38,2%
6,5%
55,6%
14,9%
21,3%
28,8%
5,3%
55,3%
Het vindpercentage lag bij lager opgelei- de bezoekers (21,3%) hoger dan bij hoogopgeleide bezoekers (16,9%).
Opnieuw sprong het vindpercentage bij de gewaarschuwde bezoekers eruit:
bijna 36% in Oost-Nederland en 31,7%
landelijk.
TOTAAL VIND%
18,4%
18,4% 9,7%
19,6% 35,9%
RISICOGROEPEN
jongere < 25 jaar
uit soa-endemisch land gewaarschuwd
sekswerker (m/v)
klachten
27,4%
20,8%
16,2% 20%
GESLA CHT / SEKSUELE VOORKEUR
heteroseksuele man
vrouw MSM
16,9% 21,3% 14,4%
OPLEIDING
opleiding laag/midden
opleiding hoog opleiding onbekend
?
seksualiteit
34,9%
30%61,1% 27,4% 43,2% 39,4% 28,7%
VEEL VRAGEN OVER ANTICONCEPTIE
Jongeren onder de 25 jaar kunnen, behalve voor een soa-test, ook met seksualiteits- vragen terecht op het spreekuur seksuele gezondheid. Dit aanbod is landelijk bekend onder de naam ‘Sense’. De meeste vragen van jongeren gingen in 2016 over seksproblemen (34,9%), zoals pijn bij het vrijen of erectie- stoornissen. Veel vrouwelijke bezoekers, zowel laag- als hoogopgeleid, hadden vragen over anticonceptie (35,2%).
35,2 % 28 % 30,4 % 28,7 % 30,5 %
anticonceptie
29,6%
SENSE-SPREEKUUR ONDERWERPEN
7,5% 3,5% 9,4%
7,2%12,4%
(onbedoelde) zwangerschap
6,3%
5,8% 15,8% 19,8% 11,7% 11,3% 16,2%
seksueel geweld
14,2%
anders
14,9%
33,1% 11,6% 12,3% 16,2% 14,2% 15,5%
HOEVEEL % PRAAT HIEROVER?
Mannen Vrouwen
Jonger dan 20 jaar 20-25 jaar Opleiding hoog Opleiding laag-midden
HOGER
VINDPERCENTAGE LAGER
OPGELEIDEN
PREVENTIE
ACTIVITEITEN VOOR RISICOJONGEREN
De GGD’en in Oost-Nederland besteedden in 2016 veel aandacht aan jongeren met een hoog risico op soa- en seksualiteitsproblemen.
De YouTube-wedstrijd richtte zich primair op ROC-leerlingen, het Vlaggensysteem op intermediairs die met (risico)jongeren werken.
IJsselland Gelderland-Midden
Twente
COLOFON
Redactieadres
Redactieadres: GGD Gelderland-Zuid, Annette Koetsier, akoetsier@ggdgelderlandzuid.nl
Ontwerp
OptimaForma Nijmegen, Jane Klein De Thermometer Seksuele Gezondheid is
een uitgave van de centra seksuele gezond- heid van de vijf GGD’en in Oost-Nederland.
VIDEOWEDSTRIJD YOUTUBE 2016
Om ‘Sense’ onder de aandacht te brengen van laagopgeleide jongeren organiseerde Oost-Nederland in 2016 voor de tweede keer een YouTube-wedstrijd. Zes ROC’s (richting audiovisueel) deden mee. Doel van de wedstrijd was om leerlingen te laten na- denken over seksualiteit en het belang van vragen en grenzen stellen. Hiervoor moesten zij een filmpje maken met als boodschap:
‘Durf te vragen’. De leer lingen brachten vervol gens het filmpje onder de aandacht van hun volgers, waardoor de Sense- boodschap zich als een olievlek verspreidde.
De ervaringen uit de YouTube-wedstrijd zijn door Sense Oost-Nederland inmiddels ver taald in een lesmodule. Vanaf het school - jaar 2017-2018 kunnen docenten deze lesmodule naar eigen inzicht integreren in hun opleidings programma.
deelnemende 6
ROC’s inzendingen 43
DURF TE VRAGEN
geldprijzen 3
VLAGGENSYSTEEM
De methode ‘Vlaggensysteem’ biedt beroepsgroepen die veel met jongeren werken, handvatten om seksueel (ongepast) gedrag te herkennen en bespreekbaar te maken. Preventiemedewerkers van de GGD zijn opge- leid om onder meer docenten en jongeren werkers te trainen in deze methodiek. De methodiek draagt bij aan het voorkómen en terugdringen van seksueel grensoverschrijdend gedrag bij jongeren en kinderen.
Juist jongeren die beginnend seksueel actief zijn, hebben begeleiding nodig. Voor hen is het belangrijk dat ze hun problemen of vragen kunnen bespreken met een volwassene die weet waarover hij/zij praat.
< Bekijk de inzendingen
