Gelderland-Zuid
Seksuele gezondheid in Gelderland-Zuid
2018
CENTRUM SEKSUELE GEZONDHEID
CONSULT
TOTAAL VIND%
18,3%
heeft klachten
Deze factsheet geeft u een overzicht van de cijfers en trends in seksueel overdraagbare aandoeningen (soa’s) en seksualiteitsvragen in
Gelderland-Zuid. De gegevenshebben betrekking op 2018 en zijn afkomstig van het Centrum Seksuele Gezondheid (CSG) van de GGD.
Afgaand op onze ervaringen met het testgedrag van jongeren, hebben we deze risicogroep nader onderzocht. Vandaar de speciale aandacht voor jongeren op de achterzijde van deze factsheet.
We beginnen met het totaalbeeld: wat zijn de uitkomsten voor de totale bezoekersgroep die ons CSG in 2018 be- zocht? Ons valt het volgende op:
• Het soa-vindpercentage in onze regio steeg licht naar 18,3%. Dit komt overeen met het landelijke cijfer. In Gelderland-Zuid stijgt het vindpercentage nog steeds, landelijk is het vindpercentage sinds 2016 stabiel.
• Het aantal MSM (mannen die seks hebben met mannen) groeide. Een mogelijke verklaring hiervoor is de start met PrEP-zorg: in 2018 had ons CSG 110 mannen in PrEP-zorg. Gebruikers van PrEP komen 4x per jaar op controle.
• Minder vrouwen bezochten ons CSG. Door strengere triage en de invoering van het studentenspreekuur kwamen minder jonge, hoogopgeleide vrouwen voor een ‘zekerheidstest’.
• Slechts 13% van de bezoekers komt uit de regio Rivierenland. Het overgrote deel (87%) komt uit de re- gio Nijmegen. Kijken we naar de jonge bezoekers (<25 jaar), dan komt zelfs 70% uit de stad Nijmegen. Dit heeft waarschijnlijk te maken met de ligging van ons CSG naast de hogeschool en universiteit van Nijmegen.
vrouw
hetero man
MSM
jongere
< 25 jaar
BEZOEKERSKENMERKEN
2018 2017 2016 46,9%
51,6%
54,3%
20,7%
24,2%
22,7%
32,4%
24,3%
23,0%
58,9%
63,8%
65,0%
TOTAALBEELD
Onderzoek naar testgedrag bij jongeren
Omdat jongeren in de regio Rivierenland én praktisch opgeleide jongeren zich (verhoudingsgewijs) minder vaak laten testen, hebben we in 2017-2018 een onderzoek begeleid op het ROC RIVOR in Tiel. Met als doel: kij- ken wat jongeren beweegt om een soa-test te doen. Op basis van de uitkomsten is een eindopdracht uitgezet onder ROC-studenten van de academie zorg & welzijn, voor het ontwikkelen van ‘peer-to-peer’-voorlichting.
vrouw heteroman MSM
20-25 jaar uit soa- endemisch land
hoogopgeleid
<20 jaar
lager/praktisch opgeleid
SOA-VIND%
JONGE BEZOEKERS (<25 JAAR)
17,2%
21,3%
17,9%
23,9%
18,2%
19,4%
15,8%
26,4%
Het soa-vindpercentage is vooral hoog bij 3 groepen jongeren: jonge heteromannen, lager/praktisch opgeleide jongeren en jongeren uit soa-endemische landen. Het ho- gere vindpercentage bij jonge heteromannen kan verklaard worden door strengere triagecriteria. Daarnaast leert de er- varing dat heteromannen niet zo snel (als vrouwen) komen voor een zekerheidstest. Pas na een waarschuwing of bij klachten maken zij een afspraak.
Het verschil in vindpercentage tussen hoog- en lager opge- leiden zien we ook landelijk en regionaal terug. Evenals een hoger vindpercentage onder jongeren uit soa-endemische landen. Deze verschillen zijn onder de jonge bezoekers ster- ker aanwezig, vergeleken met het totaalaantal bezoekers.
Het onderwerp seksueel geweld wordt vaker aangekaart door hoogopgeleide jongeren dan door lager/praktisch opgeleide jongeren. Dit komt overeen met het onderzoek Seks onder je 25e (2017), waarin seksueel grensoverschrij- dend gedrag vaker werd gemeld door hoogopgeleide jongeren. Nader onderzoek is nodig om de reden hiervan te achterhalen. Verder valt op dat hoogopgeleide jongeren vaker vragen stellen over seksualiteit/seksuele problemen.
Lager opgeleide jongeren stellen vaker vragen over anticonceptie en onbedoelde zwangerschap.
ONDERWERPEN SENSE
JONGERENSPREEKUUR SEKSPARTNERS JONGE BEZOEKERS
Hoger opgeleiden hebben iets meer sekspartners dan lager opgeleiden. En MSM-jongeren hebben de meeste sekspartners. Dit komt overeen met de resultaten uit ande- re onderzoeken. Het verschil in aantal sekspartners tussen heteroman en vrouw is erg groot. Onduidelijk is of sociaal wenselijk antwoorden meespeelt in deze uitkomst.
Gelderland-Zuid
Uitgever: GGD Gelderland-Zuid Centrum Seksuele Gezondheid 088 – 144 71 96
seksuelegezondheid@ggdgelderlandzuid.nl
<3 3-5 6-10 >10
vrouw MSM heteroman
hoog- opgeleid
lager/praktisch opgeleid 48%
39%
10% 3% 4%
1% 9% 4%
58%
30%
8%
15%
24%
5%
38%
28%
60%
43%
39%
34%
onbedoelde anticonceptie seksualiteit seksueel zwangerschap
geweld 0
20 40 60 80 100
120 hoogopgeleid
lager/praktisch opgeleid totaal
X X X
X X X X