2
Inhoud
Inhoud...2
Tablet...3
1. Probleem………...4
- Behoefte…….………..6
- Criteria & normen……….7
- Technisch proces……….……….8
- Werkwijze……….………9
2. Ontwerpen...9
- Opdracht analyseren & verwoorden………10
- Criteria………11
- Ontwerpoplossingen bedenken………..…..12
- Ontwerpoplossingen kiezen………..12
- Ontwerpoplossingen voorstellen……….14
- De verschillende modules………..14
- Schetsen………..15
3. Maken……….…….18
- Hulpmiddelen……….…..18
- Materialen……….….19
- Opdracht analyseren………..21
- Opdracht realiseren………21
4. In gebruik nemen...22
5. Evalueren...23
6. Reflectie...24
7. Technische beroepen...26
8. Moeilijke woorden...28
3
Tablet en smartphone
1. Als je in dit projectboekje een QR code ontdekt kan je deze inscannen met een QR scan app (application = toepassing)
2. Staat er bij een opdracht een icoontje van een app, dan zal deze op de iPad geïnstalleerd zijn en kan je deze ook eens uittesten, leuk en leerrijk hoor
Probeer maar eens!
Nu verschijnen er op je tablet of smartphone filmpjes of extra info.
Dit projectje is tablet en smartphone vriendelijk, wat wil dit nu zeggen?
4
1. Probleemstelling
Eigenlijk zou er een mooi evenwicht moeten zijn in de drie P’s:
People (mens) – Planet (planeet) – Profit (economie)
Door vervuiling, overbevolking, geen respect voor de natuur, … raakt onze mooie planeet uit balans en is de kans groot dat wij deze vernietigen.
Om het voortbestaan van de mens een kans te geven moeten we op zoek naar een andere planeet om ons te vestigen.
Om deze avontuurlijke reis te maken hebben we een ruimteschip voor verre reizen nodig.
Als we naar mars willen reizen zijn we ongeveer 8 maand onderweg.
Dit ruimteschip gaan we zelf maken, natuurlijk niet op ware grootte maar op schaal.
Onze referentie (en astronauten) zijn lego figuurtjes, dus onderzoek eens welke schaal dit is..
5
Het ruimteschip moet plaats bieden aan de ganse klas, reken dus op 24 personen, en bestaat uit verschillende delen of units
Afval verwerking
Energievoorziening
Voedselvoorziening
Comfort-ontspanning
Laboratorium Ook moeten we kunnen:
Stijgen naar de ruimte
Landen op Mars
- De units moeten aan elkaar koppelbaar of combineerbaar zijn.
- Elke unit moet een verlichting (LED) voorzien.
- De energie-unit moet elektriciteit voorzien voor elke unit.
- De voedsel-unit moet een groente telen of astronautenvoeding kunnen maken. (proefje)
- De afvalverwerkings-unit moet water kunnen zuiveren.
- De labo-unit moet een leuk wetenschappelijk proefje doen.
- Het opstijgen en landingsteam moet 4 astronautjes kunnen lanceren en veilig laten landen.
Zo een ruimteschip is heel complex, daarom ga je met je groepje
ingenieurs elk een deel van dit ruimteschip ontwerpen en op schaal maken.
We werken dus in groepjes aan een deel van het ruimtetuig, MAAR het moet wel één geheel vormen.
Wie neemt de coördinatie op zich?
6
1. Behoefte
We hebben behoefte aan een ruimteschip dat onze ganse klas op deze lange reis van dienst kan zijn.
Waaraan moet dit ruimteschip voldoen?
………
Wat vinden onze ondervraagde personen belangrijk?
- ……….
- ……….
- ……….
- ……….
Was dit behoefteonderzoekje nuttig?
O Ja O Neen
Waarom? ………..
We moeten wel een schip maken waarin de meeste reizigers zich kunnen vinden, doe daarom eerst een behoefteonderzoekje.
7
2. Criteria en normen
Criteria zijn voorwaarden waar iets (onze realisatie) moet aan voldoen.
Criteria
1. In ons ruimteschip moeten minsten 24 personen kunnen leven/werken.
2. Onze modules moeten aan elkaar gekoppeld kunnen worden.
3. We moeten zelf energie kunnen opwekken.
Normen zijn vastgelegde afspraken.
Als norm voor onze koppelstukken nemen we een buitenring van 75mm met een
inschuivende binnenring.
Laat dat nu toevallig de maat van een Pringles doos zijn.
8
3.Technisch proces
Voor het ontwerpen en maken van ons ruimteschip volgen we ook steeds het technisch proces.
Waarvoor moet onze realisatie dienen?
Criteria bepalen!
Ontwerpen: schetsen en materialenlijst.
We maken ons technisch systeem (TS).
We gaan ons technisch systeem in gebruik nemen/testen.
Voldoet ons technisch systeem (TS) aan de criteria.
Als onze realisatie klaar is stellen we deze voor. Dit mag natuurlijk via een leuk filmpje
of time lapse
9
4. Werkwijze Met wie?
Je werkt in groepjes van … / alleen. (vul aan en/of doorstreep) Hulpmiddelen
Je mag deze projectbundel en alle andere hulpmiddelen zoals gereedschappen, laptops, tablets, je smartphone, ... gebruiken.
Tijd
Dit is een eindwerk en moet tegen ……… klaar zijn.
Wat zal je leren?
- Criteria bepalen - Ontwerpen
- Een technisch systeem maken rekening houdende met de vooropgestelde criteria.
- Hulpmiddelen correct gebruiken en onderhouden.
- Een goed werktempo (attitude) hanteren.
Evaluatie
- Zowel jij als je leerkracht zullen je resultaat beoordelen.
O Ja, omdat ...
...
O Neen, omdat ...
...
Wat denk je, zal je deze opdracht graag doen?
Kruis en vul aan.
10
2. Ontwerpen
1. Opdracht analyseren en verwoorden Kruis aan wat je moet ontwerpen.
Houd rekening met behoefte en criteria.
We ontwerpen een:
O Ruimteschip
O Ruimteschip dat 24 personen kan vervoeren.
O Ruimteschip waarin lange tijd personen kunnen verblijven en werken.
O Een transportschip naar Mars.
Evaluatie: Het ontwerpprobleem analyseren
Het proces om tot een goed ontwerp te komen gaat ook volgens een aantal stappen.
zeer zwak zwak goed zeer goed Probleem
analyseren
Ik heb de foute analyse gekozen
Ik heb de juiste analyse gekozen.
ik
De leraar
11
Zeer zwak zwak goed Zeer goed
Criteria en normen
Je kan niet uitleggen waarom we rekening houden met criteria.
Je kan uitleggen waarom we rekening houden met criteria.
Ik
De leraar
2. Criteria
Criteria zijn een duidelijke omschrijving waaraan een realisatie moet voldoen, of eigenschappen die ze moet bezitten.
Waarom moeten we bij het ontwerp rekening houden met deze criteria?
………
………
Evaluatie: criteria
Criteria
Plaats een kruisje indien je zelf keuzes kan maken voor een criterium.
1. In ons ruimteschip moeten minsten 24 personen kunnen leven/werken.
2. Onze modules moeten aan elkaar gekoppeld kunnen worden.
3. We moeten zelf energie kunnen opwekken.
Ons ontwerp moet zeker rekening houden met de vooropgestelde criteria.
12
3. Ontwerpoplossingen bedenken
Criteria Ontwerpoplossing 1 Ontwerpoplossing 2 1. In ons ruimteschip
moeten minsten 24 personen kunnen leven/werken.
Moeten ze alle 24 alles gelijkertijd kunnen doen?
2. Onze modules moeten aan elkaar gekoppeld kunnen worden.
Moeten de modulles gemakkelijk afkoppelbaar zijn?
3. We moeten zelf energie kunnen opwekken.
Moet dit natuurlijke of chemische energie zijn?
4. Ontwerpoplossingen kiezen
Waarom heb je deze keuze gemaakt?
………
………
………
Geef bij elk criteria twee mogelijke ontwerpoplossingen.
Omcirkel op wat volgens jou de beste keuze is.
13
Zeer zwak zwak goed Zeer goed
Ontwerpoplossing kiezen en
verantwoorden
Ik heb geen ontwerpoplossing gekozen.
Ik heb 1 ontwerpoplos- sing gekozen
Ik heb 2 ontwerpoplos- singen gekozen
Ik heb 3
ontwerpoplossing en gekozen
Ik
De leraar
Opgelet
Criteria 2 moet je doornemen met de ganse klas, want het koppelsysteem moet voor iedereen hetzelfde zijn.
Evaluatie: ontwerpoplossing kiezen
14
5. Ontwerpoplossingen voorstellen a. De verschillende modules
Doe eerst een onderzoek Het stevigst zijn:
O boog O vierkant O balk O driehoek
Elke module is een constructie op zich en moet dus stevig zijn.
Bekijk onderstaande afbeeldingen eens, welke vormen gebruikt met om dit ruimtetuig stevig te maken?
15
b. Schetsen
Spreek eerst af met de ganse klas voor welk concept jullie gaan en ontwerp dan je eigen module.
Wil je inspiratie opdoen?
Kijk maar eens op youtube naar ruimteschepen in films.
16
1. Conceptschetsen of voorontwerp (VO)
Maak een aantal voorlopige eenvoudige schetsen, hou wel rekening met de behoefte en criteria.
Bekijk en bespreek de schetsen in je groep en met de leerkracht.
Kies het beste concept.
2. Definitief ontwerp (DO) en detailontwerp
Maak van je gekozen conceptschets nu een betere tekening en kleur ze in.
Duid nu de verschillende delen aan en benoem deze. Maak tevens ook een materialenlijst (dit mag eventueel op een apart blad) en bespreek deze met je leerkracht.
Maak je tekeningen op A4 bladen en voeg deze hier toe.
Jullie moeten een klasontwerp hebben voor het ganse schip + een groepsontwerp per unit.
17
zeer zwak zwak goed zeer goed
Ontwerpen (na onderzoekjes en rekening houdende met probleem en criteria).
Ik heb geen ontwerp.
Mijn ontwerp houdt geen rekening met onderzoekjes en criteria.
Mijn ontwerp houdt rekening met
onderzoekjes of criteria.
Mijn ontwerp houdt rekening met
onderzoekjes en criteria.
Ik
De leraar
Ontwerpoplossing voorstellen
Ik heb geen ontwerpoplossing gegeven.
Ik heb minder dan drie ontwerpoplos- singen
gegeven.
Ik heb drie of meer
ontwerpoplos- singen
gegeven.
Ik heb 6
ontwerpoplossing en gegeven + verantwoord.
Ik
De leraar
Evaluatie: ontwerpen en ontwerp voorstellen
Stel nu jullie ontwerp voor aan de ganse klas, laat je tekeningen zien en verdedig je keuze
per criterium.
18
zeer zwak zwak goed zeer goed
Gereedschappen invullen
Geen
gereedschap ingevuld
1 gereedschap ingevuld
2
gereedschappen ingevuld
3
gereedschappen ingevuld.
Ik
De leraar Gebruik gereedschap toelichten
Geen gebruiken toegelicht
1 gebruik toegelicht
2 gebruiken toegelicht
3 gebruiken toegelicht
Ik
De leraar
3. Maken 1. Hulpmiddelen
In de werkplaats kan je verschillende gereedschappen, machines en materialen terugvinden. Hieronder een aantal voorbeelden.
Evaluatie: Hulpmiddelen en gereedschappen.
Vul in de tabel drie hulpmiddelen (gereedschap) in + waarvoor ze dienen
gereedschappen gebruik
19
2. Materialen
Het materiaal dat je gebruikt voor je realisatie moet natuurlijk wel geschikt zijn voor jou toepassing.
Je maakt zoveel mogelijk gebruik van recyclagematerialen.
Om te zien welk materiaal het meest geschikt is voor de realisatie gaan we ze onderzoeken en
vergelijken.
Zonder atmosfeer is ons schip overgeleverd aan de zon. Rechtstreeks in de zonnestraling is het
zeer warm en in de schaduw zeer koud.
Misschien moeten we ons materiaal wel aanpassen?
20
Hieronder enkele eigenschappen van materialen die we gaan onderzoeken:
- gewicht (lancering)
- isolerende werking (koud-warm in de ruimte) - waterbestendig (gevaar bij lekkage)
- schokbestendig (botsing met meteoriet) Onderzoekje naar eigenschappen van materialen
Evaluatie: Eigenschappen van materialen onderzoeken
Gebruik hiervoor de juiste onderzoekbladen.
Stel je resultaten daarna voor aan de klas.
zeer zwak zwak goed zeer goed
Onderzoek je naar eigenschap pen
Ik heb mijn onderzoek niet gedaan.
Ik heb mijn onderzoek niet nauwkeurig gedaan en de resultaten niet voorgesteld.
Ik heb mijn onderzoek niet nauwkeurig gedaan en de resultaten voorgesteld.
Ik heb mijn onderzoek
nauwkeurig gedaan en de resultaten voorgesteld.
ik
De leraar
21
zeer zwak zwak goed zeer goed
De werkpost voorbereiden
Je hebt niet alle stappen planmatig doorlopen.
Je hebt alle stappen planmatig doorlopen.
ik
De leraar
3. Maakopdracht analyseren
O Een ruimteschip.
O Een eigen ontworpen ruimteschip in recyclagemateriaal O Een ruimtebasis op schaal
Evaluatie: maakopdracht analyseren
4. Het ontwerp planmatig realiseren
Evaluatie: Planmatig realiseren.
Voer nu het ontwerp uit.
Let erop dat je steeds het juiste gereedschap gebruikt voor de juiste bewerking.
Als je aan een bewerking of gereedschap twijfelt, vraag dan hulp.
Wat gaan we maken? Kleur het meest juiste bolletje
zeer zwak zwak goed zeer goed Probleem
analyseren
Ik heb de foute analyse gekozen
Ik heb de juiste analyse gekozen.
ik
De leraar
22
zeer zwak zwak goed zeer goed
De test van de eisen
Je hebt geen criteria getest.
Je hebt 1 criterium getest en ingevuld of ze voldoen of niet.
Je hebt 2 criteria getest en ingevuld of ze voldoen of niet.
Je hebt alle 3 criteria getest en ingevuld of ze voldoen of niet.
ik
De leraar
4. In gebruik nemen
...
...
...
Noteer in de 2de kolom per criteria: voldoet of voldoet niet.
Criteria Voldoet of voldoet niet
1. ………
………
………..
2. ...
...
...
3. ...
...
...
Evaluatie: In gebruik nemen van een technisch systeem.
Als je realisatie klaar is moet je ze eerst testen, hoe zou jij dat doen?
Je realisatie werkt nu misschien wel, maar voldoet ze aan alle criteria?
Om dit te controleren vul je onderstaande tabel in.
23
zeer zwak zwak goed zeer goed
Vraag 1
De evaluatie is niet ingevuld
De evaluatie is ingevuld.
Ik
De leraar Vraag 2 (enkel indien technisch systeem niet aan de
criteria voldoet)
Er is geen conclusie ingevuld om het technisch proces te optimaliseren
Er is een conclusie ingevuld om het technisch proces te optimaliseren Ik
De leraar
5. Evalueren
Vraag 1: Voldoet jouw realisatie aan alle criteria?
O Ja O Neen
Indien neen, antwoord dan nog eens hieronder
Vraag 2: In welke stap(pen) van het technisch proces is het fout gelopen? ...
Wat had je hier beter kunnen doen? ...
...
Evaluatie: Evalueren en optimaliseren.
In de tabel blz. heb je alle criteria gecontroleerd, nu een paar belangrijke
vragen:
24
6. Reflectie
Attitude zeer zwak zwak goed zeer goed
Creatief zijn Ik probeer nooit iets nieuw.
Ik maak het liefst iets na, maar maak iets nieuw als het echt moet.
Ik probeer iets nieuws na een aantal tips.
Ik zoek altijd nieuwe dingen.
Ik Leraar
Stiptheid Ik was nooit in orde.
Mijn werk was niet op tijd klaar.
Was meer dan één maal niet in orde.
Was één maal niet in orde.
Was steeds met alles in orde en op tijd. (map –taken – opdrachten – materiaal meebrengen)
Ik Leraar Kritische ingesteldheid
Ben zeer snel tevreden met mijn werk.
Mijn werk moet goed zijn, maar ik begin wel niet opnieuw.
Mijn werk moet tot in de puntjes zijn of ik begin opnieuw.
Ik Leraar
Ik heb deze opdracht graag gedaan O Ja O Neen
Heb je hetzelfde geantwoord als blz. 9 ?...
Hoe komt dit? ...
In dit project heb je zelf een technisch systeem gemaakt. In het begin (blz.9) heb je aangeduid of dit
graag zou doen of niet. Hoe denk je er nu over?
25
zeer zwak zwak goed zeer goed
De test van de eisen
Ik geen ontdekte talent(en) opgeschreven
Ik heb mijn ontdekte talent(en) opgeschreven.
ik
De leraar
Wat ging er goed? ...
...
Wat ging er minder goed? ...
...
Wat heb ik geleerd van deze opdracht? ...
...
Hoe kan ik het nog beter of anders aanpakken? ...
...
Welke slimme tips heb ik van de leerkracht of klasgenoten gekregen?
...
Heb je talent(en) ontdekt tijdens dit project waarvan dat je niet wist dat je ze had?
O Ja O Neen
Welk talent is dit?
Talent(en) : ………..
Wil ik graag nog een opdracht rond maken doen? O Ja O Neen Evaluatie: vakspecifieke talenten in kaart brengen
26
7. Technische beroepen
Er zijn vele interessante beroepen waar men met ontwerpen, energie, ruimtevaart, … te maken krijgt.
Opdracht :
Teken op een A4 blad een eenvoudig technisch proces (zie blz. 8 ) en zet er telkens een beroep bij dat daarmee te maken heeft.
Probeer een beetje creatief te zijn, je mag afbeeldingen gebruiken en/of tekeningen maken
Schrijf bij elke stap een verklaring in je eigen woorden.
Schrijf de stappen van het TP hier eerst nog eens op:
1. ……….
2. ……….
3. ……….
4. ……….
5. ……….
Hadden deze beroepslui ons tijdens dit project kunnen helpen denk je?
O Ja O Neen
Kunnen al deze beroepen door zowel jongens als meisjes beoefend worden?
O Ja O Neen
27
zeer zwak zwak goed zeer goed
Beroepen geven in het technisch proces.
Ik gaf bij geen enkele stap een beroep.
Ik gaf bij één of twee stappen een beroep.
Ik gaf bij drie of vier stappen een beroep.
Ik gaf bij elke stap een beroep.
Ik
De leraar
Belang erkennen van technische beroepen zonder onderscheid jongens-meisjes
Ik vulde de Ja/neen vragen niet in.
Ik vulde de Ja/Neen vragen in.
Ik
De leraar
zeer zwak zwak goed zeer goed
Sommen de stappen van het TP op.
Ik kan minder dan drie stappen van het TP opsommen
Ik kan drie stappen van het TP opsommen
Ik kan vier stappen van het TP opsommen
Ik kan de vijf stappen van het TP opsommen
Ik De leraar
Beschrijven met eigen woorden de stappen TP.
Ik kan minder dan drie stappen van het TP beschrijven met eigen woorden
Ik kan drie stappen van het TP beschrijven met eigen woorden
Ik kan vier stappen van het TP beschrijven met eigen woorden
Ik kan de vijf stappen van het TP beschrijven met eigen woorden
Ik
De leraar
Evaluatie: Technisch proces
Evaluatie: De rol van technische beroepen
28
Moeilijk woord Woordverklaring
8. Moeilijke woorden
Moeilijke woorden die je niet begrijpt schrijf je in de eerste kolom. Daarna zoek je met de ganse groep in een woordenboek of
op het internet naar een verklaring, je bevindingen schrijf je in een groene kleur in de verklaringskolom. Woordjes die dan nog niet
gevonden zijn leggen we voor aan de ganse klas en verduidelijken we in een zwarte kleur.
