Geïntegreerd aanbod van inclusieve kinderopvang, ontmoeting en gezinsondersteuning als krachtige hefboom naar integratie,
samenlevingsopbouw en armoedebestrijding
!!
1. Situering Wigwam 2. Visie en doel
3. Waarom vanuit kinderopvang 4. Wat en hoe
5. Wat bereiken we hiermee 6. Resultaat
7. Ons besluit 8. Toekomst 9. Vragen
1. Situering Wigwam
• ontstaan als kansarmoedeproject (1995)
• erkende en gesubsidieerde groepsopvang (trap 3)
– 33 kindplaatsen, waarvan 10 plaatsen inclusieve opvang voor kinderen met specifieke zorgbehoeften
– zorgverbreding en gezinsondersteuning voor kinderen én ouders
• erkenning spel- en ontmoetingsruimte (SOR) en project integrale en preventieve gezinsondersteuning met bruggen naar onderwijs en activering (Prego)
(sedert 2014, voordien op projectbasis)
• centraal gelegen tussen enkele multiculturele sociale woonwijken te Kessel-Lo
Wigwam, een open (t)huis voor het hele gezin!
• voorrang aan
– kinderen uit (kans)arme en kwetsbare gezinnen – kinderen uit de buurt
– kinderen met specifieke zorgbehoeften
– kinderen via doorverwijzing (acute crisissituatie)
• op jaarbasis een bereik van
– 70 à 80 kinderen en hun gezin via kinderopvang à intensieve contacten gedurende lange periode – 50-tal gezinnen extra via activiteiten SOR en Prego
– ca. 80% kwetsbaar/kansarm en 20% ‘modaal’ = weerspiegeling van de buurt
2. Visie en doel
– alle kinderen en ouders optimale kansen geven om zich te ontwikkelen en een volwaardige plaats te vinden in de maatschappij
(Decet: Diversity in Early Childhood Education and Training)
– open (t)huis voor kinderen, hun gezin en de buurt – aandacht en respect voor diversiteit = een must!
– vanuit kinderopvang naadloze overgang naar integrale preventieve gezinsondersteuning
– schakels leggen tussen gezinnen, professionelen, buurt en samenleving – kinderarmoede en kansenongelijkheid in een vroeg stadium beperken – sociale cohesie bevorderen
Wigwam, een open (t)huis voor het hele gezin!
à periode van 0 tot 3 jaar is van cruciaal belang à kinderopvang is informeel en toegankelijk
à de gedeelde zorg voor kinderen creëert een vertrouwensband à vroegsignalering en preventie
3. Waarom vanuit kinderopvang?
Kinderopvang is een zeer krachtig instrument om deze plusfuncties te realiseren en fundamenteel iets te veranderen aan kansenongelijkheid en kinderarmoede
à de dagelijkse en langdurige contacten (presentie)
• continuïteit in de ondersteuning
• preventief en pro-actief
• mogelijkheid om ‘kort op de bal te spelen’
à kinderen én ouders ontwikkelen een houding waarbij
• ze open staan voor verschillen die ze tegenkomen nu of later, in de opvang, op school, in de buurt, op het werk, in de samenleving
• ze open staan voor het zoeken van ondersteuning en hulpverlening nu of later …
à financieel gunstig voor de overheid
(wetenschappelijk onderzoek: 1 geïnvesteerde euro geeft op langere termijn 8 euro winst voor de samenleving)
Wigwam, een open (t)huis voor het hele gezin!
4. Wat en hoe
4.1 Warm en open huis
o respect voor iedereen en aandacht voor welbevinden van iedereen
o multicultureel én intercultureel
o menselijke warmte, tijd maken voor kinderen en hun ouders = authenticiteit!
o vertrouwensband opbouwen o laagdrempelig en buurtgericht
o toegankelijk en bereikbaar
o ‘op maat’ van elk kind en elk gezin
(voor iedereen hetzelfde aanbod is een vorm van ‘ongelijke’ kansen!)
o verschillende ‘zorgfiguren’ aanwezig
- ouders kunnen als het ware ‘kiezen’ met wie ze een vertrouwensband aanknopen
- een ‘goede klik’ met de zorgfiguur is basis voor verdere ondersteuning
- continuïteit blijft gewaarborgd bij afwezigheid zorgfiguur (meerdere ‘vertrouwenspersonen’ steeds aanwezig)
Wigwam, een open (t)huis voor het hele gezin!
4.2 Op niveau van de kinderen
– veiligheid en welbevinden (wennen, dagstructuur met respect voor eigen ritme, aandachtsbegeleider, enz.)
– hechting
– betrokkenheid en ontwikkelingsstimulering
– extra aandacht voor taalstimulering, voortdurend alles verwoorden
– intensief maar informeel en speels (Reggio: breed aanbod, mogelijkheid tot experimenteren, proces is belangrijk en niet eindresultaat, leren keuzes
maken, enz.)
– individuele benadering ‘op maat’
– positief opvoeden – liefdevol kordaat zijn
– Misc (hersenscans, belang van interactiestijl, ABC of love, …)
– inclusief (iedereen telt mee op gelijkwaardige wijze; onbekend is onbemind)
– steeds op zoek naar talenten bij ieder kind
– samen met ouders de ontwikkeling van ‘stevige wortels’
stimuleren
– observaties en kindbesprekingen
Wigwam, een open (t)huis voor het hele gezin!
4.3 Op niveau van de ouders
– ouders zijn voornaamste opvoeders, belangrijkste personen in het leven van het kind en omgekeerd
– respect voor waarden en normen van ouders
– veel aandacht voor ouderparticipatie en voor ‘gedeelde zorg’: hoe groter betrokkenheid, hoe beter kennis van elkaar, hoe beter de afstemming op elkaar
– zacht aanklampend en positief bevestigend doorheen informele en integrale benadering ‘op maat’
– kansen geven om andere ouders te ontmoeten en sociaal netwerk op te bouwen of te verstevigen
– opbouwen van zelfvertrouwen, zelfstandigheid, kennis en competenties
– aandacht voor àlle levensdomeinen – eenvoudig taalgebruik
– lange ‘wen’periode (ouders én kinderen!)
– eenvoudige documenten, aangevuld met pictogrammen – mondelinge toelichting
– ouders herhaaldelijk opbellen …
Wigwam, een open (t)huis voor het hele gezin!
Activiteitenaanbod
odagelijks ontmoetingsmoment van 7u-10u
odagelijks onthaal en beschikbaar van 7u tot 18u
oassistentie bij praktische beslommeringen (brieven lezen, formulieren invullen, inschrijven cursus, …)
ohuisbezoeken: tevredenheidsgesprekken o(begeleide) doorverwijzing indien nodig
oindividuele en groepsactiviteiten:
• Ontspannend
• Feestelijk
• ondersteunend
(luisteren, bevestigen, mentaliseren, ervaringen delen, samen doen, …)
• informerend/vormend
Wigwam, een open (t)huis voor het hele gezin!
voorbeelden
oontmoetingsmoment elke ochtend
(= even op adem komen, energie putten, ervaringen delen, sociaal netwerk opbouwen, …)
odeelnemen aan het dagverloop in het kinderdagverblijf (knutselen, zingen, dansen, koken, …)
obuurtwandelingen opicknicks
oWigwam-café
odaguitstap Planckendael
o themagroepen
– voorlezen
– positief opvoeden – gezonde voeding – zindelijkheid
– EHBO voor jonge kinderen
o infosessies kleuterschool, met aansluitend geleide bezoeken aan kleuterscholen (1 school per week)
o naai-atelier o ‘Open Tent’
o snoezelen in ‘t Balanske o babymassage
Wigwam, een open (t)huis voor het hele gezin!
o bezoek bibliotheek en spelotheek o afscheidsfeestjes schoolgangers o multiculturele en themafeestjes
– suikerfeest – paasontbijt
– nieuwjaarsreceptie – Indisch lichtjesfeest – Koerdisch nieuwjaar – Sint en Piet
– dag van de thuistaal – dag van de buren
4.4 Op niveau van buurt en samenleving
samenwerking en uitwisseling met sectoren welzijn,
hulpverlening, onderwijs, tewerkstelling, armoede, gezondheid, enz.
regioverpleegkundigen K&G, consultatiebureau (Kind en Preventie), buurtwerk Casablanca, OCMW, wijkgezondheidscentrum, integratiedienst,
opvoedingswinkel, inloopteam, De Bakermat, pleegzorg, Parel, CAW,
verschillende kleuterscholen uit de buurt, CLB’s, andere kinderdagverblijven, CKO, diverse organisaties uit de hulpverlening (Shelter, De Schommel, Brabantse Thuisbegeleidingsdienst, …) netwerk gezinsondersteuning, scholen en
universiteiten die voorbereiden op werken in de sector, en nog vele anderen…
Wigwam, een open (t)huis voor het hele gezin!
§ samen activiteiten organiseren
§ begeleide doorverwijzing
§ cliëntoverleg
§ deelname aan diverse overlegplatforms
§ actief in de wijk
§ participatie van buurtbewoners
§ sensibiliseren ahv infomomenten, rondleidingen, studiebezoeken, presentaties, …
§ deelnemen aan onderzoek en studies van universiteiten, hogescholen en overheid
§ samenwerking op de werkvloer met organisaties, therapeuten, welzijnswerkers, hulpverleners (begeleidingsgesprekken,
observaties, therapie, onderzoek, …)
§ bezoek van biologische ouders aan hun kinderen die via pleeggezin in Wigwam verblijven
à samen met kinderen en ouders schakels leggen en bruggen bouwen naar buurt en samenleving
Wigwam, een open (t)huis voor het hele gezin!
4.5 Team
– multidisciplinair en divers
– versterkt met vrijwilligers en stagiairs – een (h)echte ploeg
– empathisch en sensitief (interactievaardigheden, MISC)
– ‘passie’ voor de job
– voortdurend reflecteren, evalueren, in vraag stellen, … – flexibiliteit
– permanent overleg (teamvergaderingen) – vorming en opleiding
– ontspanning
5. Wat bereiken we hiermee
o krachten van kinderen, ouders, omgeving en professionelen worden verenigd én versterkt
o sociaal netwerk wordt (her)opgebouwd, er worden schakels gelegd tussen gezinnen, buurt en samenleving
o ouders ervaren steun (zonder betutteling) en krijgen een gevoel van verbondenheid
Wigwam, een open (t)huis voor het hele gezin!
o ouders beleven (terug) plezier aan opvoeding en aan het leven in het algemeen
o ouders krijgen nieuwe energie
o ouders vinden hun eigen sterktes, waarden, (zelf)redzaamheid (terug)
o het welbevinden en de betrokkenheid van ouders neemt toe o als het met ouders beter gaat, gaat het ook beter met de
kinderen
6. Resultaat
à kinderen ontwikkelen stevige wortels = basis voor verdere ontplooiing en latere identiteit
à gezinnen versterken hun zelfredzaamheid en hun competenties en zetten hun leven (terug) op de rails
à er worden ‘stevige bruggen’ gebouwd tussen gezinnen, buurt, professionelen, onderwijs, tewerkstelling, …
à sociale cohesie wordt bevorderd en zorg voor mekaar en voor samenleving wordt opgenomen
à bindmiddel in de diversiteit van de samenleving à gebundelde takken breekt men niet!
à de maatschappelijke winst is reëel!
Wigwam, een open (t)huis voor het hele gezin!
7. Ons besluit
o geen grote theorieën, methodes, programma’s, modellen, … o geen folders, infobrochures, instrumenten, …
Wel nodig zijn:
ode gekende B’s: bekend, bereikbaar, betrouwbaar, beschikbaar, betaalbaar, begrijpbaar, bruikbaar
owij voegen daar nog aan toe: betrokkenheid
oflexibiliteit (in alle facetten van de organisatie), korte beslissingslijnen
okleine organisatie waarbij de ouder een ‘overzicht’ behoudt
oechtheid als persoon, menselijke warmte, sensitiviteit, openheid, respect, gelijkwaardigheid, …
Wigwam, een open (t)huis voor het hele gezin!
o locatie midden in woonwijk en ‘huiselijke’, warme inrichting (de koffie staat steeds klaar!)
o gedeeld beroepsgeheim met andere diensten (= vaak struikelblok) o de wil en de kracht om ‘buiten de lijntjes te kleuren’
o SAMEN DOEN en SAMEN BELEVEN
SAMEN DOEN wat in elk gezin aan de keukentafel gebeurt:
samen koffie drinken, eten, lachen, wenen, overleggen, verhalen vertellen, werken, spelen, discussiëren, ruzies bijleggen, informeren, ondersteunen, …
Dit SAMEN DOEN en SAMEN BELEVEN biedt preventief en pro-actief een integrale ondersteuning en legt stevige fundamenten.
Wigwam, een open (t)huis voor het hele gezin!
Wigwammethodiek = keukentafelmethodiek = koffietafelmethodiek = voorschoolse kinderopvang met zorgverbreding en integrale
ondersteuning voor kinderen én ouders = een krachtige hefboom
•in de strijd tegen (kinder)armoede
•naar meer gelijke kansen
•naar meer maatschappelijke participatie
•naar integratie
•voor fundamentele samenlevingsopbouw!
8. Toekomst
•In 2016 verhuist Wigwam naar grotere locatie aan Diestsesteenweg
•Meer plaats voor kinderen, ontmoetingsruimte, activiteitenruimte, samenwerking met andere organisaties …
•Samenhuizen met consultatiebureau voor het jonge kind (Kind &
Preventie) en regioteam Kind & Gezin
Wigwam, een open (t)huis voor het hele gezin!
9. Vragen?
• www.dewigwam.be
• www.facebook.com/wigwam3010
• info@dewigwam.be
• publicaties:
– Kinderopvang en ontmoeting – Een dagje bij de vriendjes
Wigwam, een open (t)huis voor het hele gezin!
Wigwam, een open (t)huis voor het hele gezin!
Wigwam, een open (t)huis voor het hele gezin!
Wigwam,
een open (t)huis voor het hele gezin!Lolanden 12, 3010 Kessel-Lo 016 25 78 30
info@dewigwam.be www.dewigwam.be
www.facebook.com/wigwam3010
