Theorie en praktijk in de Nederlandse pedagogische civil
society
Marian van der Klein, 15 januari 2015, Brussel
Een pedagogische civil society: de theorie
- 2011 Micha de Winter: Verbeter de wereld , begin bij de opvoeding
- 2009 Jo Hermanns: Het opvoeden verleerd
- 2003, 2005 WRR: de buurt, het derde opvoedingsmilieu
- 2000 Robert Putnam: Bowling alone verband
tussen onderwijsresultaten en community
based social capital
ZonMw: initiatieven & onderzoek
Programma vrijwillige inzet voor en door jeugd en gezin (financiering ministerie van VWS): praktijkprojecten en onderzoek
Verschillende visies over de pedagogische civil society:
- De Winter en Lucas Meijs
- Horen professionals bij de pcs? Nji- De Winter - Sociale cohesie, opvoeding of beiden?
- Allemaal opvoeders? Academici en het volk
Onderzoeken binnen programma van ZonMw
DSP- onderzoek naar pedagogische kracht in buurten:
reguliere buurtorganisaties, die op regelmatige basis contact hebben met jeugd en ouders, bepalend.
Erasmus Universiteit Rotterdam – onderzoek naar de unieke waarde van vrijwilligerswerk: vrijwilligers worden anders gezien dan professionals.
BMC- onderzoek naar motivatie van vrijwilligers rond
kinderen en jongeren: het is leuk en ik word er zelf beter van. Waardering maakt dat ik het blijf doen.
Verwey-Jonker Instituut: http://www.verwey-
jonker.nl/doc/jeugd/Pedagogische-civil-society-voor-
beginners_2801_web.pdf
Professionals en buurtbewoners werken samen aan een prettig sociaal klimaat op straat. Ook toezicht bij spel en activiteiten.
Strafrecht JJI, Residentiële
Jeugdinrichting Jeugdreclassering,
Vrijwillige inzet
AMK, Jeugdbescherming, GGZ, Geïndiceerde zorg, GGD, Bureau Jeugdzorg, CJG,
Vrijwillige Inzet
Schoolmaatschappelijk werk, Algemeen Maatschappelijk werk, Leerplicht, Welzijnswerk, Politie, Jeugdgezondheidszorg,
Voor- en Vroegschoolse Educatie, CJG, BJZ, GGD, Opvoedondersteuning, Brede Scholen, Religieuze instellingen,
Zelfhulporganisaties, Vrijwillige inzet
Gezinsleven, Familie, Buurtleven, Vriendenkring, Onderwijsinstellingen, Kinderopvang, Wettelijke regelingen (o.a. kinderbijslag, ouderschapsverlof, etc.), Sportverenigingen,
CJG, Sociaal culturele instellingen, Zelforganisaties, Religieuze instellingen, kind/gezinsvriendelijkheid openbare ruimte, Vrijwillige inzet
Aanpak van Problemen Juridische en Klinische
interventies
Preventie
Zorg voor een positief opvoed- en opgroeiklimaat
Professionals en vrijwilligers(organisaties) rond jeugd en gezin Samenwerken in de pedagogische civil society
2. Enquête
• Conclusie: De band tussen CJG’s en vrijwilligers(organisaties) is nog niet zo sterk. Er valt nog een wereld te winnen in de samenwerking tussen professionele jeugdzorg en de pedagogische civil society!
• Methode: Digitale enquête onder Consultatiebureaus, Kindertelefoon, CJG’s, Zelforganisaties van migranten,
Vrijwilligersorganisaties, sportverenigingen, ZonMw praktijkprojecten.
30 van de 180 CJG’s reageerden; slechts 1 daarvan werkt vaak samen met
vrijwilligers(organisaties).
Interventiepiramide rond gezin, jeugd, ouder/opvoeder Voorbeelden actoren/instituties
Sport op school – Stichting Move
Thuis Op Straat
Amsterdam Kindertelefoon
Rotterdam
3. Casusonderzoek
•Conclusie: Er zijn wel acht soorten actieve burgers/vrijwilligers en vier werkgebieden van professionals rond jeugd en gezin:
jeugdzorg, welzijn, onderwijs en vrijwilligerscoördinatoren.
-Waardering en vertrouwen zijn altijd belangrijk voor vrijwilligers. Coaching en deskundigheidsbevordering niet altijd.
• Methode: 10 cases beschreven: zie foto’s.
Per case een groepsinterview met professionals en een groepsinterview met vrijwilligers + gebruik van relevante documenten.
1. Literatuurstudie
•Conclusie: Denken over de pedagogische civil society doe je vanuit de basis van de piramide: de vierde laag. In alle lagen zijn burgers vrijwillig actief!
• Samenwerking professionals - vrijwilligers - informeel, hybride
- bottom-up - top-down
- formeel opvoedingsondersteunend
• Methode: Literatuur- en websiteanalyse.
Veel aandacht voor bestaande praktijken in het kader van theorieën over betrokkenheid van burgers bij jeugdzorg en jeugdwelzijn.
4. Expertmeetings
• Conclusie: Professionele organisaties en vrijwilligersorganisaties zoeken elkaar te weinig op. Vrijwilligersorganisaties hebben ervaring met het enthousiasmeren, coördineren en begeleiden van vrijwilligers.
Professionele organisaties hebben pedagogische know-how.
• Methode: 6 groepsgesprekken met 6-10 professionals van vergelijkbare organisaties, onder andere twee CJG meetings, een meeting georganiseerd vrijwilligerswerk en een meeting ZonMw praktijkprojecten.
Ouder-kind detentieproject - Exodus
Foto: Flickr
CJG Den Bosch BOR - Humanitas
Moeders informeren Moeders - Careyn
Vice Versa
5. Eindproduct
Handleiding voor professionals om beter te kunnen samenwerken met ouders, buurtbewoners, vrijwilligers en vrijwilligersorganisaties
Vrijwilligers helpen pas gescheiden ouders bij omgangsregeling voor kinderen.
Ouders in Actie - Stichting De Meeuw Sportzorgtraject –
Voetbalvereniging HWD Foto: website EenVandaag
Vrijwilligers praten en chatten met Kinderen die daar behoefte aan hebben. Er kan worden doorverbonden met jeugdzorg.
Studentensportvereniging maakt met schoolkinderen de wijk mooi en laat kinderen kennis maken met nieuwe sporten.
Vrijwilligers vervoeren en begeleiden jeugdigen bij bezoek aan een ouder in de gevangenis.
Vrijwilligsters (ervaren moeders) gaan op bezoek bij moeders
die onzeker zijn over de opvoeding van hun (eerste) kind.
Sportvereniging (trainers en leden) neemt jongere onder de hoede die onder behandeling is bij jeugdzorg.
Foto: Microsoft office
Bezoekers van het CJG kunnen meedoen aan debatten, cursussen en opvoedparty’s.
Het CJG heeft ook contact met Go4it: mensen uit het bedrijfsleven coachen jongeren met problemen
(Migranten)ouders organiseren kleinschalige bijeenkomsten over opvoedthema’s voor ouders in het eigen netwerk. De Meeuw stelt materiaal beschikbaar.
Ghanese vrouwen in Amsterdam Zuid-Oost wijzen Ghanese ouders desgewenst de weg naar opvoedingsondersteuning van Spirit en Altra (professionele jeugdzorg).
Meer informatie over dit onderzoek of contact met de onderzoekers? Zie www.verwey-jonker.nlof mail naar Mvanderklein@verwey-jonker.nl
Gefinancierd door:
