Vraag nr. 10 van 4 oktober 2002
van de heer JOHAN SAUWENS
Begrotingsdoelstellingen – Monitoring lokale be-sturen
In zijn jaarverslag 2002 (juli 2002) stelt de Hoge Raad van Financiën (HRF) – afdeling Fi n a n c i e-ringsbehoeften :
"In tegenstelling tot de andere overheden zoals de gemeenschappen en gewesten nemen de lokale overheden geen verbintenissen inzake begrotings-saldi op zich die voortvloeien uit de Bijzondere Fi-nancieringswet van de gemeenschappen en gewes-ten en uit de stabiliteitsprogramma's. Als voogdij-overheid hebben de gewesten en gemeenschappen zich in het Akkoord van december 2000 ertoe geëngageerd om deze aan te sporen de in het stabi-liteitsprogramma 2001-2005 vooropgestelde begro-tingsdoelstellingen te realiseren. In dit kader werd onlangs artikel 4 van het Akkoord van december 2000 herbevestigd en kracht bijgezet door de in-voering van een systeem van monitoring van de budgettaire evolutie. De regionale ministers van begroting worden er immers toe verplicht de fede-rale minister van Begroting te informeren over de wijze en de mate van uitvoering van dat artikel 4." Artikel 4 luidt als volgt : "De gewesten zullen de lokale overheden maximaal aansporen de in het stabiliteitsprogramma 2001-2005 vooropgestelde b e g r o t i n g s d o e l s t e l l i n g e n , die rekening houden met de electorale cyclus in de saldi van de lokale over-heden te realiseren. Tevens zullen de gewesten de lokale overheden aansporen om bij voorrang elke buitengewone opbrengst afkomstig van de verkoop van financiële activa, zoals aandelen of deelnemin-gen in ondernemindeelnemin-gen, aan te wenden voor de ver-mindering van hun schuld of derwijze dat hun vor-d e r i n g s s a l vor-d o, bepaalvor-d overeenkomstig het ESR95, zo weinig mogelijk wordt belast." (ESR : E u r o p e e s Systeem van Nationale en Regionale Rekeningen). 1. Hoe ziet hei systeem van monitoring eruit ?
Welke dienst is ermee belast ?
2. Hoe moet de verplichte rapportering aan de fe-derale minister van Begroting worden begre-pen ? Is deze al gebeurd ? Is een bepaalde ti-ming afgesproken ? Wordt terzelfder tijd ook het Vlaams Parlement geïnformeerd ?
Antwoord
Op basis van het samenwerkingsakkoord van 12 december 2000 inzake het nakomen van de ver-plichtingen m.b. t . het budgettair stabiliteitspact en na overleg hieromtrent in de Interministeriële Conferentie voor Financiën en Begroting werd een systeem opgezet tot maandelijkse monitoring van de begrotingsevolutie van alle gewesten en ge-meenschappen en van de federale overheid.
De monitoring spitst zich in hoofdzaak toe op de evolutie van de effectieve betalingen. Zoals bekend is de HRF een norm op basis van betalingskredie-ten ; ook voor ESR95 zijn het de effectieve betalin-g e n , de "cash out", die worden betalin-gemeten en opbetalin-ge- opge-v o l g d . Uiteraard wordt ook gekeken naar de effec-tieve ontvangsten, daar de HRF tevens een saldo-norm is, mag het zwaartepunt ligt zeker bij de uit-gaven.
Deze monitoring betreft echter uitsluitend de in-stellingen die worden geconsolideerd als "centrale overheid" ; in casu wat de Vlaamse Gemeenschap betreft : de Vlaamse Gemeenschap zelf, n a g e n o e g al haar DAB's en ook de meeste van haar VO I ' s -type A ( DAB : dienst met afzonderlijk beheer ; VOI : Vlaamse openbare instellingen – red.). In feite be-treft het hier grotendeels een herwerking van de gegevens die thans ook maandelijks aan het Vlaams Parlement worden bezorgd met betrekking tot de begrotingsuitvoering.
In tegenstelling tot waarop de Vlaamse volksverte-genwoordiger evenwel lijkt te alluderen, o m v a t deze maandelijkse monitoring niet de begrotings-opvolging van de lokale besturen. Die is trouwens niet gevraagd.
een negatief saldo op de gewone of buitengewone d i e n s t . De schorsing gebeurt ook indien er een fic-tief evenwicht of een ficfic-tief batig saldo blijkt te zijn of wanneer uit het financieel meerjarenplan, dat bij de begroting wordt gevoegd, blijkt dat het even-wicht niet kan behouden worden.
Daarnaast houden de begrotingsinstructies voor de lokale besturen voor de jaren 2002 en 2003 expli-ciet rekening met artikel 4 van de overeenkomst van 12 december 2000 betreffende de begrotings-doelstellingen voor de periode 2001-2 0 0 5 , in die zin dat de lokale besturen erop wordt gewezen dat de opbrengsten uit de verkoop van aandelen in de Te-lenet Holding NV op de gewone dienst enkel kun-nen aangewend worden voor de aanleg van reser-ves voor toekomstige pensioenuitgaven of voor overboeking naar de buitengewone dienst waar zij onder meer kunnen worden gebruikt voor schuld-afbouw.
Ten slotte zoals de Vlaamse volksvertegenwoordi-ger ongetwijfeld weet, draagt het Vlaams Gewest zelf duidelijk en in belangrijke mate bij tot het structureel houden van een begrotingsevenwicht van de gemeenten. De belangrijke stijging van het G e m e e n t e f o n d s, in het decreet van 5 juli 2002, i s hiervan een duidelijke exponent.
