Krachtlijnen voor de toekomst 3. Onze vrijwilligers vormen het fundament van het CM Gezondheidsfonds.

1 Interview met Bart

De Ruysscher | 2 Krachtlijnen voor de

toekomst | 3 Nieuws uit de

regio | 7

de vrijwilligers krant

| Elk engagement telt |

Onze vrijwilligers vormen het fundament van het CM Gezondheidsfonds.

Bart De Ruysscher | p.2

Verantwoordelijke uitgever: Bart De Ruysscher, Haachtsesteenweg 579, postbus 40, 1031 Brussel - 2020

“ “

Een vrijwilliger is nooit alleen. Hij geeft maar krijgt het duizendvoud terug.

Christelle Depestel

Voorzitter CM Zuid-West-Vlaanderen

We kijken naar de nieuwe uitdagingen met een luisterend oor, staan tussen de mensen en willen warmte uitstralen.

Dirk Laleman

Voorzitter CM Oostende Een sterke sociale beweging groeit van onderuit. Wij

zijn aan zet om te zoeken, te verbinden en stappen te zetten naar meer levenskwaliteit in de buurt en samenleving.

Antoon Schacht Voorzitter CM Brugge

Belangrijk voor mij is het aan boord houden van de bestuursvrijwilligers die zich verder willen engageren voor CM en hen versterken zodat ze hun plaats en goesting vinden in de vernieuwde vrijwilligerswerking.

Patrick Deman Voorzitter CM Roeselare-Tielt

Dag vrijwilliger

CM is volop in beweging. De CM- bestuurders werden al op de hoogte gehouden via digitale nieuwsbrieven.

Maar we steken een tandje bij met een communicatie voor alle vrijwilligers.

Met deze krant informeren we je over de vernieuwing en de versterking van de vrijwilligerswerking.

Veel leesplezier!

Nancy Fobe

Namens het projectteam Versterkte vrijwilligerswerking

2

krant

Tekst: Veerle Degroote Foto: Ilina Ghijs

Dit najaar trekken we de vernieuwde en ver- sterkte vrijwilligerswerking binnen CM de- finitief op gang. We gingen in gesprek met Bart De Ruysscher, algemeen directeur van CM Vlaanderen.

Waarom zijn we aan vernieuwing toe?

‘De vrijwilligerswerking is de kern van het CM- DNA. Het samenspel van beroepskrachten en vrijwilligers is essentieel. Het onderscheidt ons binnen de sector en de samenleving van commerciële spelers. Het is ook bepalend voor onze toekomst als CM Gezondheids- fonds.

De context wijzigt en langdurig vrijwilligersen- gagement is minder vanzelfsprekend. Onze netwerken moeten zich verder verruimen via de eigen CM-partners maar ook in ver- binding met anderen. Dat willen we bijvoor- beeld doen met de participatieraden in de 60 Vlaamse CM-zones en de provinciale netwerk -raden. We werken dus voort op onze vrijwilli- gersfundamenten en kijken vooruit.’

Op welke manier wil CM werken aan gezond- heid?

‘CM Gezondheidsfonds wil in de toekomst meer impact hebben op de gezondheid van elke burger en werken aan een betere levens- kwaliteit voor iedereen.

Onze vrijwilligers zorgen voor meerwaarde: in Zorgend Vrijwilligerswerk (mantelzorg, oppas, minder mobielen vervoer, …), socio-cultureel (Kazou, Samana, OKRA) en medico-sociaal (Wiegwijs). Zelfs in de coronastrijd denkt de overheid aan vrijwilligers om de diensten in woonzorgcentra en ziekenhuizen te verster- ken.

We moeten blijven investeren in onze profes- sionele opdrachten en de vrijwilligerswerking versterken en vernieuwen. Onze bestuurders vertegenwoordigen de leden in onze beleids- keuzes binnen de scope van het gezondheids- fonds. Onze vrijwilligers horen waar mensen van wakker liggen en waar ze willen aan wer- ken.’

Zijn we dan niet goed bezig?

‘Toch wel, maar we kijken ook naar toekomstige uitdagingen. We ontwikkelen een CM-gezondheidsnetwerk in heel Vlaanderen en Brussel. Dat netwerk heeft stevige fundamenten nodig. Onze vrijwilligersgroepen vormen onze basis. Die basis willen we nog versterken en verder uitbouwen. We hebben daarbij oog voor samenwerking en diversiteit op alle niveaus: lokaal, regionaal, Vlaams en nationaal.’

Hoever staan de plannen?

‘We geven onszelf de tijd tot eind 2021. Te- gen dan willen we CM Gezondheidsfonds een stuk concreter maken. Onze participatieraden moeten er zijn en we zullen dan al zien in wel- ke mate we leden konden stimuleren tot vrij- willige inzet en participatie.’

INTERVIEW MET BART DE RUYSSCHER

‘Onze vrijwilligers zijn het hart en de handen van onze beweging.’

Een grote uitdaging dus?

‘We gaan voor een toekomstgerichte en ster- ke sociale beweging in heel Vlaanderen en Brussel. Daarvoor zetten we de nodige mid- delen en medewerkers in.

We vertrekken vanuit het idee dat elk engage- ment telt. Meer dan ooit dagen we leden en vrijwilligers uit om te participeren. Van Ge- zonde Buurt-vrijwilliger tot actiegroep, van boodschapper tot CM-ambassadeur, van een- malig engagement tot duurzame vrijwilliger ...

Ik ben er rotsvast van overtuigd dat we heel wat (nieuwe) mensen kunnen warm maken voor dit verhaal.’

Heb je nog een boodschap voor de vrijwilligers?

‘Ik heb een grote waardering voor elke inzet van een vrijwilliger. Ik was zelf jarenlang vrij- williger bij Kazou, Ziekenzorg (nu Samana) en in de plaatselijke CM-werking. Zo’n engage- ment vergt inzet maar geeft ook veel ener- gie. Waardering en ondersteuning zijn daarbij cruciaal. Onze vrijwilligers zijn het hart en de handen van onze sterke sociale beweging die mee vorm geeft aan het CM Gezondheids- fonds.

Wij blijven jullie informeren, enthousiasme- ren en betrekken bij onze plannen. Alleen zo kunnen we dit verhaal samen met jullie ver- der schrijven.’ ▪

We moeten ons versterken,

verbinden en vernieuwen.

Meer info?

Veerle Degroote | Verantwoordelijk voor de continuïteit van de bestaande vrijwilligerswerkingen

veerle.degroote@cm.be

3

In 2018 werd Nova, de reorganisatie van elf ziekenfondsen naar één Vlaamse CM, op gang getrokken. Sindsdien evolueren we van ziekenfonds naar gezondheidsfonds. We willen daarbij CM versterken als sociale beweging.

De voorbije maanden hebben we goed naar jullie geluisterd tijdens kerngesprekken, besprekingen op de raden van bestuur, klankbordsessies ...

Op basis van jullie ideeën en bekommernissen hebben we de doelstellingen van de vernieuwde vrijwilligerswerking bepaald:

Krachtlijnen voor de toekomst

vernieuwing en versterking

CM Welzijnsforum

Netwerkraad Netwerkraad

Voor een goed begrip:

CM-zone = een door CM omschreven gebied van enkele gemeenten waar een CM-net- werkcoördinator en een participatieraad ac- tief zijn. De 60 CM-zones in Vlaanderen en Brussel vallen min of meer samen met de eer- stelijnszorgzones.

CM-gezondheidspunt =

een ontmoetings-, info- en uitleenpunt waar veel gezondheidsactiviteiten georganiseerd worden en waar CM-vrijwilligers thuis zijn.

CM-nabij = het niveau waarop de meeste activiteiten gebeuren, zo nabij mogelijk: in de buurt, de gemeente, het werk, de school, de vereniging.

CM-regio = de provincie

Participatieraad = een groep vrijwilligers die in hun zone gezondheidsactiviteiten stimuleert. Ze volgen het gezondheidsbeleid in de gemeenten op en proberen die te beïnvloeden. Daarnaast moedigen ze ook samenwerking aan voor meer gezondheid en welzijn. Ze gaan daarbij op zoek naar partners die hetzelfde doel hebben.

Netwerkraad = de groep die alle activiteiten van CM als sociale beweging en sociale ondernemer in de regio opvolgt. Ze stimuleren provinciale projecten en acties. Samen met de verkozen leden uit de provincie bereiden ze de algemene vergadering van CM voor en bepalen ze gezamenlijke standpunten.

De CM-netwerkcoördinator (NWC) zal binnen de CM- zone een centrale rol spelen. Hij /zij wordt het lokale aanspreekpunt voor vrijwilligers en organisaties die voor gezondheid en welzijn initiatief willen nemen. De NWC wordt de verbindingspersoon tussen lokale groepen, vzw’s, leden en organisaties in de CM-zone.

Het welzijnsforum is de jaarlijkse bijeenkomst voor de leden van de participatie- en netwerkraden in Vlaanderen. Daar bundelen we de resultaten van bevragingen, bespreken we actuele gezondheids- en welzijnsthema’s en bepalen we maatschappelijke standpunten of acties voor CM.

We bouwen aan een vernieuwde en versterkte werking dicht bij onze leden, in verbinding met bestaande groepen, vrijwilligers, onze vzw’s, organisaties ... Die werking noemen we het ‘Nabij gezondheidsnetwerk’.

Opstart zonewerking

Dit najaar starten er 20 CM-zones op. Die zijn verspreid over Vlaanderen en Brussel.

• We willen méér leden, verenigingen en organisaties de kans bieden zich te engageren om te werken aan gezondheid en welzijn op hun maat.

• Bestaande vrijwilligersgroepen zullen we versterken met technieken en vorming zodat ze ook in de toekomst sterk zullen staan en zelfstandiger aan de slag kunnen.

• In de 60 CM-zones van Vlaanderen en Brussel brengen we een duurzame vrijwilligers- groep samen om het gezondheidsbeleid in de zone op te volgen en activiteiten bij lokale groepen en partners mogelijk te maken en te stimuleren. We hebben daarbij specifiek aandacht voor kwetsbare groepen.

4

krant

Sociale beweging in de toekomst: naar één groot gezondheidsnetwerk in 60 CM-zones

Vragen van huidige vrijwilligers

Is het de bedoeling dat de bestaande vrijwilligersgroepen stoppen en dat daarnaast nieuwe groepen opstarten?

• Het is de bedoeling om verspreid over heel Vlaanderen 60 extra vrijwil- ligersgroepen op te starten om samen met hen het gezondheidsbeleid en gezondheidsactiviteiten te stimuleren. Op die manier breiden we het CM-vrijwilligersnetwerk uit over heel Vlaanderen, ook in regio’s waar er momenteel geen of minder CM-vrijwilligers actief zijn.

• In elke CM-zone wordt één nieuwe groep bijeengebracht. Dat betekent niet dat de bestaande groepen vanaf nu verwaarloosd worden of, erger nog, gevraagd worden om te stoppen. Integendeel. De zones waar er lo- kale of themagroepen actief zijn, hebben een duidelijk voordeel bij de opstart van dit gezondheidsnetwerk. Ze kunnen samenwerken en elkaar versterken.

Zullen er kantoren sluiten nu er in elke CM-zone een gezondheids- punt komt? West-Vlaanderen

• De CM-dienstverlening evo- lueert mee met de noden en mogelijkheden van vandaag.

Meer en meer leden worden liever via mail, chat, website of telefoon geholpen dan aan te schuiven in een kantoor. Door meer consulenten in te zetten op die nieuwe communica- tiemogelijkheden, kunnen we in de kantoren ruimte creë- ren voor de meer kwetsbare groepen. Dat kan hier en daar eventueel leiden tot sluiting van kleinere kantoren ten voordele van een meer uitge- breide telefooncentrale. Deze evolutie staat eigenlijk los van de ontwikkeling van de CM-ge- zondheidspunten.

Als wij lokaal een actie willen opzetten, krijgen wij daarvoor ondersteuning (uitnodiging, zalen, materiaal, budget ...)?

• Vanaf 2022 kan elke actieve groep beschikken over een werkingsbudget. Hoe groot dat budget is en waarvoor het gebruikt kan worden, is dui- delijk tegen najaar 2021.

Op welke manier wordt er rekening gehouden met ideeën van onderuit?

Met andere woorden, hoe wordt de verbinding tussen de top en de basis gemaakt?

• In elke zone worden er per jaar meerdere thematische netwerkontmoetingen georganiseerd. Vrijwilligers en leden krijgen dan de kans om in dialoog te gaan over maatschappelijke welzijnsthema’s.

De leden van de participatieraad brengen de verzamelde ideeën op de provinciale netwerkraad, wat kan leiden tot regionale acties, standpunten of projecten. In elke participatieraad en netwerkraad zitten ook verkozen leden van de algemene vergadering van CM Vlaanderen. Zij nemen de signalen mee top-down of net bottom- up.

Hoe zit het met onze vergaderlocatie? Moeten we ons dan altijd verplaatsen naar een centrale plaats in de CM-zone?

• Het CM-gezondheidspunt moet uitgroeien tot een bekende plek waar het gezellig vertoeven is en waar er heel wat beweegt en ge- organiseerd wordt. Moet dat de enige plaats zijn in de zone waar er in de toekomst CM-gezondheidsactiviteiten doorgaan? Zeker niet.

We stimuleren de groepen om af te wegen welke plaats het meest geschikt is voor hun bepaalde activiteit, rekening houdend met de doelgroep.

5

Sociale beweging in de toekomst: naar één groot gezondheidsnetwerk in 60 CM-zones

Wordt op Vlaams niveau bepaald wat wij lokaal mogen doen of bepalen we zelf wat we ter plaatse organiseren?

• De raad van bestuur van CM Vlaanderen maakt strategische keuzes voor heel Vlaanderen. Er wor- den ook criteria en middelen afgesproken die ons helpen om overal eenzelfde CM-kwaliteit te leve- ren. Binnen dat afsprakenkader kunnen de vrijwil- ligersgroepen autonoom bepalen wat ze organise- ren en op welke manier ze dat het liefste doen.

In een aantal zones start binnenkort een netwerkcoördinator. Wanneer en waarvoor kunnen we als vrijwilliger een beroep doen op hem/haar?

Bij de netwerkcoördinator in je buurt kun je terecht voor:

• vragen over de vrijwilligerswetgeving, het gezondheidsaan- bod en standpunten van CM, mogelijke gezondheidsactivi- teiten …

• advies over mogelijke aanpak van een actie, goede voor- beelden van andere groepen, mogelijke partners om mee samen te werken in de buurt, een geschikte zaal, betrouw- bare sprekers …

• uitlenen van didactisch materiaal, boeken en filmpjes, een partytent of infostand …

• ophalen van oordopjes en folders

Ik ben festivalvrijwilliger en wil me graag engageren in de CM-zone waar ik woon.

Op dit moment is er nog geen netwerkcoördinator. Bij wie kan ik terecht?

• In het voorjaar van 2021 starten we in 30 van de 60 CM-zones de werking op. De netwerkcoör- dinator wordt het aanspreekpunt en stelt zich in die periode voor aan alle leden in de zone en nodigt hen uit om mee te werken. In het najaar van 2021 is de opstart van de volgende 30 zones gepland.

• Zolang de aanspreekpersoon in je zone niet bekend is, kun je met je vraag terecht bij het team Gezondheid en participatie in je provincie of bij de verantwoordelijke van de festivalwerking. Die brengt je zeker in contact met de verantwoordelijken van het gezondheidsnetwerk zodat je mee de opstart kunt maken.

Zullen we in de toekomst nog inspraak hebben?

• De leden en vrijwilligers zijn aan zet. Wat er geor- ganiseerd wordt op nabij niveau, welke gezond- heidsproblemen aangepakt worden, hoe het lokaal beleid beïnvloed wordt, is meer dan ooit in handen van de vrijwilligers. Nieuwe CM-diensten en -voor- delen worden pas ingevoerd na digitale consultatie van de leden, en na bespreking en goedkeuring van een werkgroep die bestaat uit vrijwilligers. Ieder- een is welkom op de dialoogmomenten in de zone.

Alle leden kunnen zich kandidaat stellen om verko- zen te worden als lid van de algemene vergadering van CM. En meermaals worden er ledenbevragin- gen uitgestuurd. Elk lid heeft dus meerdere moge- lijkheden om zijn of haar mening te uiten, om sug- gesties te geven voor een gezondere samenleving en om zelf initiatief te nemen.

Ik ben al meer dan 20 jaar bestuurder in CM. Ik wil de fakkel graag doorgeven aan nieuwe mensen, maar zit namens CM in heel wat organisaties en wil daarom op de hoogte blijven van wat binnen CM gebeurt. Kan dat?

• Elk engagement telt. Als jij de missie van CM mee wil realiseren door CM te verte- genwoordigen in externe organisaties, dan zijn wij je zeer dankbaar. Wij zorgen via nieuwsbrieven, netwerkontmoetingen en persoonlijke contacten dat je beschikt over alle relevante informatie voor het mandaat dat je opneemt. Jij geeft ons re- gelmatig een stand van zaken van wat je kon realiseren en hoe we je kunnen ver- sterken om nog meer impact te hebben.

6

krant

Stap 1: We leggen uit wat we willen realiseren en hoe we dit willen doen.

• In sommige regio’s vond al een lanceer- moment of een startavond plaats. In an- dere regio’s lukte dit niet omwille van de COVID-epidemie.

• Tot eind dit jaar worden, in opvolging van de Vlaamse maatregelen, alle fysieke overlegmomenten met vrijwilligers ge- schrapt. Toch kiezen we ervoor om zoveel mogelijk met jullie in gesprek te blijven:

telefonisch, digitaal …

• Deze infokrant maakt deel uit van een communicatietraject naar alle CM-vrijwil- ligers.

• Op 5 december nodigen we iedereen uit op het welzijnsforum. Een jaarlijks event waar vrijwilligers elkaar ontmoeten. Dit jaar staat een inspirerende digitale versie op het menu.

Info en ondersteuning voor bestaande groepen

Stap 2: Na nieuwjaar zoeken we welke plaats en rol jullie groep in het toekomstige model kan en wil opnemen. We maken een ‘groeps- foto’ en vertrekken van de sterktes om een actieplan voor de toekomst op te stellen.

Stap 3: We starten een traject op maat van jullie groep om binnen de CM-zonewerking actief te blijven. Dit kan door het organiseren van gezondheidsactiviteiten, actiegerichte werking, verder uitbouwen van netwerken in de zone, beleidsbeïnvloeding op basis van ge- capteerde signalen… Jullie keuze als groep kan in de lijn liggen van wat jullie voorheen al de- den of de groep kan kiezen voor een nieuwe manier van werken.

Stap 4: Elke vrijwilliger krijgt de mogelijkheid om ook individueel een (nieuw) engagement op te nemen binnen CM.

Dit najaar zijn we gestart met een info- en ondersteuningstraject voor alle bestaande groepen.

Daarmee willen we alle vrijwilligers informeren en voorbereiden op de vernieuwde en versterkte vrijwilligerswerking van CM. Hoe pakken we het aan?

Tijdens dit begeleidingstraject blijven jul- lie een vertrouwd gezicht behouden. Ten laatste eind 2021 gebeurt een warme overdracht met de nieuwe aanspreek- persoon en spreek je duidelijk af hoe de samenwerking in de toekomst gebeurt.

Tot slot heffen we eind 2021 het glas op wat was en kijken we vooruit naar wat komen gaat. Nieuwjaar 2022 betekent geen einde, maar vooral een doorstart van CM als sociale beweging in heel Vlaanderen en Brussel, ook op lokaal vlak.

7

In welke CM-zone woon jij?

Nieuws uit de regio - WEST-VLAANDEREN

Welkom aan onze eerste netwerkcoördinatoren

Wie zijn ze? Waar wonen ze? Hoe zien zij hun toekomst als netwerkcoördinator?

We stellen ze graag aan jullie voor.

Francky Debusschere

Loopbaan? Met 30 jaar ervaring in het sociaal-cultureel werk in verschillende functies als coördinator, staf- en educatieve medewerker waarvan 14 jaar als verantwoordelijke voor de uitbouw van de mantelzorgwerking Samana West-Vlaanderen ontwikkelde ik mijn expertise als bruggenbouwer.

Vrijwilligers zijn de sleutel tot sociale beweging. Ik vind het een sterke keuze om in te zetten op de verdere ontwikkeling van een sociale beweging waarbij participatie en betrokkenheid van leden, vrijwilligers en personeelsleden cruciaal zijn.

Elk engagement, groot of klein, maakt een verschil.

De kracht van het netwerken zit in het samenwerken: het bouwen aan iets gemeenschappelijks, aan iets wat elkaar verbindt. Als dit kan leiden tot concrete gezondheidsresultaten op persoonlijk en maatschappelijk vlak dan maakt mij dat gelukkig.

Werken aan gezondheid in de CM-zone zie ik als bruggenbouwer. Ik leg verbindingen zowel intern als extern want er gebeurt heel wat rond gezondheid. Ik denk daarbij aan het aanbod van gezondheidspromotie, de preventieacties, het welzijn, de zorg toegankelijk maken voor iedereen, de programma’s van de verenigingen. Met ons allen willen wij een gezonde samenleving met levenskwaliteit voor iedereen.

CM-zone Oostende - Bredene

CM-zone Houtland & Polder

CM-zone Westkust & Polder

CM-zone Westhoek

CM-zone Regio Menen

CM-zone Regio Kortrijk

CM-zone Regio Waregem CM-zone Midden West-Vlaanderen

CM-zone Rits CM-zone WE40 CM-zone Brugge

CM-zone Oostkust

8

krant

Heb je vragen, suggesties?

Je kunt binnen West-Vlaanderen terecht bij de projectmedewerkers van de versterkte vrijwilligerswerking:

• Marian.Deputter@cm.be (educatief medewerker Oostende)

• Filiep.Decancq@cm.be (stafmedewerker Zuid-West-Vlaanderen)

• Veerle.Degroote@cm.be (projectverantwoordelijke continuïteit)

Katrien Voet

NWC in CM-zone: nog niet gekend

Loopbaan? Als ergotherapeut werkte ik vele jaren bij CM als woningadviseur voor personen met een handicap (VAPH). Dat deed ik met hart en ziel, maar als nieuwe uitdaging startte ik begin dit jaar als educatief medewerker binnen CM-Oppas en Mobiel. Vanaf januari 2021 start ik als netwerkcoördinator, dit geeft me de kans om iets nieuws te helpen bouwen binnen CM en te werken rond gezondheid en welzijn.

Vrijwilligers zijn de sleutel tot voeling hebben met de buurt.

Samenwerken betekent voor mij ‘profiteren’ van ieders capaciteiten en sterktes.

Werken aan gezondheid in de CM-zone zie ik als de ideale manier om op lokaal niveau gezondheid en welzijn te realiseren.

Wat met de CM-zones waar nog geen

netwerkcoördinator actief is?

Vanaf januari 2021 starten Katrien en Francky in hun CM- zone. Ondertussen gaat de zoektocht naar vier extra netwerkcoördinatoren verder. Daarna volgt een gefaseerde uitrol in elk van de 12 West-Vlaamse CM-zones. Voor de zones waar nog geen netwerkcoördinator actief is, blijven jullie vertrouwde gezichten het aanspreekpunt: de huidige consulent beweging, de afdelingsverantwoordelijke en/of de regioverantwoordelijke.

Hoever staan we met het begeleidingstraject in

West-Vlaanderen?

Dit najaar blijven we inzetten op het informeren, het enthousiasmeren en het betrekken van onze vrijwilligers en bestuurders. We kiezen ervoor om zoveel mogelijk in gesprek te gaan met jou. Daarbij houden we rekening met de geldende coronamaatregelen van het moment.

Mogelijkheden:

• gesprek met de voorzitter

• kern- of afdelingsgesprek

• klankbordsessie met de vzw’s

• besprekingen op raden van bestuur - algemene vergadering - middenkader

• in gesprek met commissies, regiopanels, regiobesturen

• ….