aan de toekomst van onze ondernemingen!

1

Samen bouwen

aan de toekomst van onze ondernemingen!

Bijlage bij Pacioli 406 van 25 mei – 7 juni 2015 – P309340 Verantwoordelijke uitgever: Jean-Marie Conter, Voorzitter BIBF

BEROEPSINSTITUUT VAN ERKENDE BOEKHOUDERS EN FISCALISTEN

JAARVERSLAG 2014

In 2011, vier jaar geleden dus, kwam er een nieuw team aan het hoofd te staan van het BIBF. Dat team stelde toen een veertien punten tellend actieplan op ter verbetering van de omkadering van het beroep en ter verbetering van het imago van het Instituut ten aanzien van zijn leden en de buitenwereld. Bedoe- ling was om dit plan in de loop van de legislatuur te verwezenlijken.

We zijn nu vier jaar verder. Tijd dus om de balans op te maken. We kunnen met enige fierheid zeggen dat bijna alle punten van het plan verwezenlijkt zijn, ook al kon een of ander project mis- schien niet compleet worden afgerond.

In het woord van de ondervoorzitter – eveneens te lezen in dit verslag – vindt

u trouwens een kort overzicht van de di- verse acties die ons Instituut de voorbije jaren heeft ondernomen.

Laten we het eerst hebben over de sta- ge. Een toegangsexamen tot de stage van het BIBF zou het mogelijk maken om een eerste kwalitatieve selectie van de kandidaten door te voeren. Dit om te vermijden dat voor dit beroep wordt ge- kozen door stagiairs die onvoldoende opgeleid zijn of die niet de juiste inge- steldheid hebben om als zelfstandige aan de slag te gaan.

Ik wil ook graag beklemtonen dat het imago van het beroep de voorbije jaren door ons toedoen sterk is geëvolueerd.

3

De voorzitter aan het woord

De 20ste verjaardag van het BIBF bijvoor- beeld was echt een succes, alsook de twee studiedagen (eentje in het Nederlands en eentje in het Frans) die we in november 2014 organiseerden. Die studiedagen hadden tot doel de erkende boekhouders(-fiscalisten) en de stagiairs te helpen om hun kwaliteiten en beroep in de verf te zetten, zich aan te prij- zen bij potentiële cliënten, marketingtechnie- ken in te zetten en tegelijk het hoofd te bieden aan klantenwerving en reclame door confra- ters. We benadrukten tevens hoe belangrijk het is om de cliënt correct te onthalen en om diens professionele activiteit rigoureus op te volgen, dit met het oog op optimale dienst- verlening van de beroepsbeoefenaar aan de cliënt.

Ook de nieuwe technologieën – denk maar aan de e-factuur met alle voor- en nadelen die eraan verbonden zijn – kwamen uitge- breid aan bod. De conclusie? De kleine en middelgrote boekhoudkantoren zullen zich in de toekomst moeten aanpassen aan de nieuwe technologieën en de boekhouder zal van een aantal lastige materiële taken verlost zijn. Dankzij de aanwezigheid van talrijke cijferberoepers en dankzij de deelname van eminente sprekers waren deze studiedagen een groot succes. Bovendien vereerde onze voogdijminister, de heer Willy Borsus, ons de eerste dag met zijn aanwezigheid. Wellicht waren dit de eerste twee studiedagen voor boekhouders ooit waar vele onderwerpen ter sprake kwamen… maar niet boekhouden en evenmin fiscaliteit!

Toch wil ik van deze gelegenheid ook ge- bruikmaken om uiting te geven aan een ze- kere teleurstelling. Bij het begin van dit man- daat hoopte ik dat we het IAB en het BIBF nader tot elkaar zouden kunnen brengen, om vervolgens eventueel een heuse fusie te overwegen die beide Instituten uiteraard op billijke wijze zou hebben gerespecteerd. Ik meen dat na 22 jaar bestaan van het BIBF er meer punten van overeenkomst zijn tussen onze twee beroepen dan verschillen. Ook al is het Interinstitutencomité – het comité dat het BIBF, het IAB en het IBR overkoepelt – er zeer vaak in geslaagd om m.b.t. een hele reeks problemen gemeenschappelijke beslissingen te nemen. In een klein land als België is het bestaan van twee instituten met nagenoeg identieke bevoegdheden bovendien moeilijk uit te leggen aan zowel onze buitenlandse als Belgische cliënten.

Nochtans zou een fusie zowel onze invloed als ons lobbygewicht bij de politieke en socio- economische instanties ten goede komen. Het is dus aan het nieuwe bureau om werk te ma- ken van almaar meer synergie met onze con- fraters van het IAB. Het feit dat de Europese beleidsmakers de voorbije jaren duidelijk te kennen hebben gegeven dat ze af willen van monopolies van gereglementeerde beroepen, zal de leidinggevenden van de Instituten en de politieke beleidsmakers wellicht doen beseffen dat dit de beste oplossing is om de professio- nele belangen van de cijferberoepen te verde- digen. Dit heeft niets te maken met corpora- tisme, wel met de verdediging van een beroep dat een cruciale rol speelt in de economie van ons land.

Ik wil dit voorwoord niet afsluiten zonder alle vakgenoten en vakgenotes te bedanken die ons tijdens deze legislatuur hebben geholpen en gesteund. Ik dank ook alle mandataris- sen, de leden van de Nationale Raad, van de Uitvoerende Kamers, van de Kamers van Beroep en van de Stagecommissies, voor het nauwgezette werk van de voorbije jaren. Sa- men kwamen wij soms voor moeilijkheden te staan waarop wij altijd efficiënt en in het be- lang van het beroep wisten te reageren.

Aangezien het gaat om het laatste jaarver- slag waaraan het huidige Bureau van het BIBF een bijdrage zal leveren, wil ik deze ge- legenheid bovendien te baat nemen om het te hebben over het Instituut zelf en over de mensen die zich dagelijks inzetten om alles in goede banen te leiden. De voorzitter van het BIBF is een bedrijfsleider zoals er in ons land vele duizenden zijn. Vakkennis mag dan al belangrijk zijn, ze is niet het allerbelangrijk- ste: om het Instituut te runnen, moet je vooral kunnen rekenen op prima medewerkers en houden van teamwork.

Ik wil alle medewerkers van alle diensten van het BIBF dan ook oprecht en hartelijk danken voor hun onwankelbare toewijding en voor de vaardigheden die ze voortdurend hebben ingezet ten dienste van het BIBF en zijn leden.

Het was voor mij een eer en een voorrecht om de voorbije vier jaar met hen te mogen sa- menwerken en ik kan u verzekeren dat ze op geen inspanning hebben gekeken. Ik wens veel managers zo’n team van medewerkers toe. Ik denk daarbij aan de onthaaldienst,

5

aan de onderhoudsdienst, aan het secretari- aat van de Uitvoerende Kamers en van de Kamers van Beroep, aan de stagedienst, aan de juridische dienst, aan de dienst boekhou- ding, aan de informaticadienst, aan het di- rectiesecretariaat, aan de dienst publicaties en aan de dienst communicatie. Vooral die laatste moest tijdens mijn mandaat echt alles geven, omdat mijn acties altijd sterk focusten op een verbetering van de communicatie rich- ting leden en buitenwereld. Tot slot wil ik in het bijzonder mijn dank betuigen aan de al- gemeen directeur van het Instituut: zijn loyale medewerking is voor mij altijd zeer waarde- vol geweest.

Uiteraard is er nog werk aan de winkel. Het is nu aan onze opvolgers om de fakkel over te nemen en verder werk te maken van de boeiende taak die erin bestaat ons mooie en nobele beroep te verdedigen. Een beroep ten dienste van een al even belangrijk doel: de economische voorspoed van ons land en van zijn ondernemers in een wereld waarin de concurrentie almaar sterker speelt.

Het ga het BIBF goed!

Jean-Marie CONTER Voorzitter BIBF Voorzitter BIBF

Inhoudsopgave

De Voorzitter aan het woord ...2

Inhoudsopgave ...6

Editoriaal van de heer minister Willy Borsus ...7

Samen bouwen aan de toekomst van onze ondernemingen! ...10

Woord van de Ondervoorzitter ...18

Dossiers ten gronde 2014 ...22

Publicaties en website 2014 ...26

Events en beurzen 2014 ...28

Inschrijvingen en ereleden ...34

Het beroep in cijfers 2014 ...38

Organigram op 31 december 2014 ...40

Werkzaamheden van de organen ...46

Jaarrekening 2014 ...48

Uw contactpersonen bij het BIBF ...50

7

Editoriaal van de heer minister Willy Borsus

Visie op de toekomst van het beroep, met name de rol van de boekhouder- fiscalist als adviseur van ondernemingen.

De economie is de bron van elke materiële rijkdom en een belangrijke hefboom voor de creatie van welvaart. Een goede economie vereist goed ondernemerschap.

Een kwalitatieve begeleiding van een gekwalificeerde adviseur is dus van groot belang, zowel bij de opstart van een onderneming, als bij de ontwikkeling en de overdracht ervan. Deze is de sleutel voor een sterk ondernemerschap.

De statistieken tonen aan dat een kwart van de starters hun activiteit stopzetten in de loop van het eerste jaar. De helft van hen maakt een einde aan hun activiteit in de loop van de vijf jaar die volgen op de oprichting van een zaak. Deze periode wordt echter beschouwd als

“cruciaal”. Er liggen meerdere oorzaken aan de oorsprong van dit fenomeen, zoals wanbeheer, buitensporige administratieve lasten, zware fiscale en/of sociale lasten.

Voor een starter is een goede begeleiding dus bepalend voor het niveau van zijn succes.

De maatschappij, die steeds complexer wordt, evolueert voortdurend. Het doel bestaat erin te reageren op deze veranderingen, het hoofd eraan te bieden en ze te overwinnen. Het is dus nodig om zich te laten begeleiden door een specialist die verantwoordelijk is voor het identificeren van problemen, het inschatten van risico’s, het plannen van investeringen, enz.

Een ondernemer moet kunnen rekenen op steun van hoge kwaliteit. Een beroep doen op een professional, zoals een boekhouder of een boekhouder-fiscalist, is van cruciaal belang.

Het succes van een onderneming hangt in grote mate af van de voortreffelijkheid van de kwaliteiten van een boekhouder. Deze biedt immers een aanzienlijke meerwaarde als wettelijk en permanent adviseur van ondernemingen op financieel, economisch en fiscaal vlak. Hij voert ook talrijke taken uit die van groot sociaal belang zijn.

Als minister van Middenstand ben ik op twee manieren betrokken bij uw beroep. Enerzijds als voogdijminister van het BIBF en anderzijds als minister belast met het sociaal statuut van de zelfstandigen.

Mijn voorgangster, Sabine Laruelle, heeft het sociaal statuut van de zelfstandigen spectaculair vooruit geholpen. Ik ben vastberaden om dit voort te zetten en ervoor te zorgen dat de zelfstandigen eindelijk de rechten kunnen genieten die passend zijn voor het risico dat zij nemen. Dit is voor mij een essentiële kwestie van respect.

Wat de hefbomen betreft die ik al heb kunnen aanwenden ten voordele van de zelfstandigen sinds het begin van deze legislatuur, wil ik de volgende elementen aanhalen: ten eerste zal op 1 augustus 2016 het minimumpensioen voor een alleenstaande zelfstandige eindelijk gelijk zijn aan dat van een alleenstaande loontrekkende. Deze inhaalbeweging zal

9

bovendien gedeeltelijk vervroegd worden in 2015. Een historische stap. Voor de eerste keer in België zullen de loontrekkenden en de zelfstandigen op gelijke voet staan inzake pensioenen.

Bovendien kan sinds 1 januari 2015 een zelfstandige van 65 jaar of een zelfstandige die beschikt over een

loopbaan van 45 jaar voortaan bijklussen zonder inkomstenbeperking. Vanaf het moment waarop aan één van deze twee voorwaarden voldaan wordt, kan de zelfstandige zijn activiteiten voortzetten en het integrale bedrag van zijn pensioen genieten, bovenop zijn inkomsten.

Op 27 februari 2015 heeft de Ministerraad mijn ambitieuze KMO-plan met 40

maatregelen goedgekeurd, waarvan een reeks uw beroep rechtstreeks aanbelangt.

Laten we het voorbeeld nemen van de administratieve vereenvoudiging. De elektronische facturatie heeft al veel grote ondernemingen overtuigd; laten we nu ook de KMO’s ertoe aanmoedigen om hiervoor te opteren. Of nog de summiere rechtspleging om betaling te bevelen, die mijn collega van Justitie en ikzelf willen hervormen om het gebruik ervan te vereenvoudigen, met name door de tussenkomst van een advocaat facultatief te maken. Tot slot heeft de regering ook de intentie om de verschillende “tweede kans”- voorzieningen uit te breiden en het krediet aan ondernemers die opnieuw beginnen vlot te trekken. Dit zijn allemaal elementen die

enerzijds uw sector moeten ondersteunen en anderzijds de ondernemingsgeest moeten aanzwengelen.

In een voortdurend streven naar vooruitgang, zal ik, in overleg met de ordes en instituten waarover ik de voogdij heb, onderzoeken in welke mate de bestaande structuur gemoderniseerd en aangepast zou kunnen worden aan de huidige context; bijzondere aandacht zal ook besteed worden aan de regels betreffende de toegang tot het beroep en dit voor een zo goed mogelijke afstemming op de maatschappelijke behoeften van nu en morgen.

Ik wil nog andere pistes bestuderen met het oog op de verdere professionalisering van het betrokken beroep. In deze context zal ik natuurlijk waken over een permanent overleg, waarbij wij steeds nauwlettend zullen rekening houden met de bijzondere kenmerken van uw sector.

Kortom, in onze maatschappij zoals die er momenteel uitziet, is de rol van de boekhouder-fiscalist onvermijdbaar geworden in het kader van een kwaliteitsvol ondernemerschap en een bloeiende

economie. Mijn ambitie is dus uw beroep te helpen, zodat dit beschouwd wordt als een essentiële pijler van het economische leven en de ontplooiing van zijn actoren.

Willy Borsus Minister van Middenstand, Zelfstandigen,

KMO’s, Landbouw en Maatschappelijke Integratie

Samen bouwen aan de toekomst van onze ondernemingen !

Ondernemen als zelfstandige is geen sine- cure, dat weten we allemaal. Sommigen wagen de sprong omdat ze een project hebben en/of financiële middelen om het te realiseren. Anderen kiezen voor het statuut uit onmacht of fatalisme, om te ontsnappen aan de werkloosheid. Nog anderen worden zelfstandige omdat ze in alle vrijheid willen beslissen over hun tijdsbesteding en over hun doen en laten en omdat ze het niet zien zitten om voor een baas te werken.

Als adviseurs van deze ondernemers zijn de cijferberoepers – en in het bijzonder de er- kende boekhouders-fiscalisten – voor hen ui- terst belangrijke partners. Maar als het gaat over hulp en steun aan bedrijven, zelfstan- digen en beoefenaars van een vrij beroep zijn er ook een aantal organisaties waar men niet omheen kan: de Union des Classes Moyennes (UCM), Beci en Unizo bijvoor- beeld. De combinatie van de competenties van deze organisaties met de competenties van de boekhouders-fiscalisten kan een ge- ducht “strijdwapen” vormen ten dienste van ondernemers.

Vandaar dat het BIBF graag een gesprek had met mevrouw Christine Lhoste (secre- taris-generaal van UCM), mijnheer Jan Sap (directeur-generaal van Unizo) en mijnheer Olivier Willocx (afgevaardigd bestuurder van het Beci).

Zijn de bedrijven naar uw mening voldoende gewapend om, algemeen gesteld, de confron- tatie met de markt aan te gaan?

Olivier Willocx (O.W.): In Brussel hebben we ofwel zeer grote ondernemingen, ofwel zeer kleine ondernemingen. Die laatste, ook wel ZKO’s genoemd, hebben doorgaans slechts1 à 5 werknemers in dienst. Grote bedrijven kunnen vaak terugvallen op een heel scala aan interne competenties en diensten, waar- door ze over voldoende troeven beschikken op de Belgische of internationale markt. Bij de KMO’s en de ZKO’s stellen we geregeld vast dat zij toeleveranciers zijn van de grote bedrijven in welbepaalde en zeer specialis- tische sectoren. Sommige van die KMO’s en ZKO’s zijn zelfs wereldleider in hun domein.

Een van de grootste problemen waar deze ondernemingen mee worstelen, is een te veranderlijke wetgeving in combinatie met fiscale regels die verschillen van gewest tot gewest. Het is onder meer op die vlakken dat wij iets kunnen doen en die bedrijven te hulp kunnen komen.

Jan Sap (J.S.): Algemeen gesteld: ja. Wat de bedrijven nodig hebben is prima bege- leiding. Wij stellen vast dat de ondernemers hun vak en hun producten kennen. Aan de bedrijfsvoering durft er al een keer iets te schorten, en dat om allerhande redenen:

een gebrek aan belangstelling, geen opvol-

11

ging van de dossiers… Op dat punt is voor de boekhouder een belangrijke rol wegge- legd. De ondernemer heeft in hem of haar overigens meer vertrouwen dan in zijn eigen partner.

Wat zijn de voornaamste troeven waarover een toekomstige ondernemer moet beschik- ken alvorens de sprong te wagen? Is het ni- veau van de opleiding (permanente vorming voor ondernemers) toereikend?

Christine Lhoste (C.L.): Om te ondernemen heb je lef en passie nodig. En je moet je vooral weten te omringen met bekwame en gemotiveerde mensen. Je moet een degelijk businessplan opstellen en je financiering

moet toereikend en geloofwaardig zijn. Be- geleiding is essentieel. Wij zijn er om de ondernemers te helpen, maar we kunnen na- tuurlijk niet ondernemen in hun plaats. We hebben evenwel vastgesteld dat 44% van de zelfstandigen geen opleiding bedrijfsvoe- ring heeft genoten. Persoonlijk ben ik er vóór om zelfstandigen die dat wensen warm te maken voor opleidingen, maar ik ben tegen elke verplichting op dat vlak, kwestie van het ondernemerschap niet te fnuiken.

O.W.: Wij stellen iets vast dat paradoxaal kan lijken: hoe hoger iemand is opgeleid, hoe minder zin hij of zij heeft om onderne- mer te worden. Zo iemand wordt een markt- observator, geen marktspeler. Uiteraard is

dit geen absolute regel, maar een vaststel- ling. Ik ben het eens met wat mevrouw Lhoste zegt. En ik zou er willen aan toevoegen dat het onderwijs globaal gezien uitstekend is, maar dat het hoofdzakelijk wordt verstrekt teneinde kennis te reconstrueren in een on- derneming en in een hiërarchisch geordend kader. Sommige beroepscategorieën kam- pen echter met een tekort. Waar dat mee te maken heeft? Enerzijds schort er iets aan de opleidingen. Dat is de verantwoordelijk- heid van de politici en van het onderwijs.

Anderzijds schort er ook iets aan de infor- matie vanwege de werkgevers. Op dat vlak is zeker evolutie nodig.

J.S.: Veel ondernemers weten niet genoeg af van economie. Dat geldt bijvoorbeeld ook voor de beoefenaars van een vrij beroep zoals artsen of kinesitherapeuten. In een en- quête van ons antwoordde 74% van deze laatsten dat ze zich niet klaar voelden om als zelfstandige te beginnen. En toch ben ik geen voorstander van verplichte permanente vorming voor ondernemers. Een dergelijke vorming is eerder een taak van de onder- wijswereld, zowel van het secundair als van het hoger onderwijs uiteraard. Ik geef u nog mee dat ik heel wat jonge mensen ontmoet die iets creatiefs willen doen: een kleding- lijn ontwerpen, schoenen maken,… Eerst als zelfstandige in bijberoep en vervolgens als zelfstandige in hoofdberoep, maar die laat- ste stap is moeilijker.

Welke meerwaarde kunnen jullie organisaties bieden bij de groei van de ondernemingen?

O.W.: Onze taak bestaat erin de individuele en gezamenlijke belangen van de in Brus- sel gevestigde bedrijven te verdedigen en die bedrijven een hele reeks diensten aan te bieden: we helpen ondernemingen om de medewerkers te vinden die ze nodig hebben, we helpen ondernemers maar ook werkzoekenden om zich efficiënt te scholen, wij ijveren voor betere mobiliteit,… Kortom, wij stellen alles in het werk om de politici en de sociale partners te overtuigen van wat wij kunnen betekenen voor de Brusselse on- dernemingen.

C.L.: Wij bieden zeker meerwaarde aan de ondernemingen. Onze doelstelling bestaat erin om de bedrijfsleiders te verdedigen en te vertegenwoordigen en om een algemeen kader te scheppen waarin het fijn onderne- men is. Wij moeten de ondernemers tijdens de volledige ontwikkeling van hun professio- nele activiteit begeleiden, net zoals de cij- ferberoepers dat trouwens doen. Ik vind het ook belangrijk om aan te stippen dat Unizo en de UCM samenwerken, aangezien tal van ondernemingen in twee, ja zelfs in de drie gewesten van het land actief zijn. Net daarom overwegen wij ook toenadering tot het Beci in Brussel.

13

J.S.: Unizo is hoofdzakelijk een onderne- mersorganisatie die geleid en begeleid wordt door ondernemers. Door een actieve rol te spelen in de raadgevende organen en de adviesorganen verdedigen wij de belan- gen van onze leden bij de politieke besluit- vormers en de overheid, en dat zowel op Europees niveau als op federaal, geweste- lijk, provinciaal en gemeentelijk niveau, al wordt het Europese niveau almaar belangrij- ker. Wij informeren en adviseren onze leden ook opdat zij met kennis van zaken zouden kunnen ondernemen en wij stellen een uitge- breid netwerk tot hun beschikking. Vandaag zijn er 25 beroepsorganisaties bij ons aan- gesloten en daarnaast is er een afzonder- lijke afdeling voor de door een deontologie gebonden vrije beroepen.

Wat voor synergieën zijn er mogelijk tussen uw organisaties en de cijferberoepers?

O.W. en C.L.: Wij moeten elkaar beter le- ren kennen omdat wij ten aanzien van de ondernemers een complementaire rol te spelen hebben. De cijferberoepers worden geacht te weten hoe het staat met de finan- ciële gezondheid van hun cliënten. In geval van moeilijkheden kunnen ze aan de alarm- bel trekken. Onze organisaties kunnen dan eventueel tussenbeide komen en de onderne- mer helpen bij het vinden van een oplossing.

Als we onze inspanningen en competenties bundelen, zullen wij in de toekomst het fail- lissement van een heleboel kleine onderne- mingen kunnen vermijden. Het is belangrijk dat wij onze onderlinge relaties in de toe- komst verder uitdiepen.

Jean-Marie Conter (J.-M.C.): Wij moeten hand in hand werken. Bij het BIBF hebben wij vastgesteld dat 70% van onze cliënten echt veel te weinig afweet van bedrijfsvoe- ring. Op dat vlak moeten er inspanningen worden gedaan in overleg met de onder- wijssector, de cijferberoepers en organisa- ties zoals Unizo, de UCM en het Beci.

Hoe schat u de adviserende rol van de cij- ferberoeper in? En wat verwacht u eigenlijk precies van hem?

O.W. en C.L.: Doorgaans levert de boek- houder uitstekend werk. Al is hij voor dat werk uiteraard ook afhankelijk van de in- lichtingen die zijn cliënten hem verstrekken.

Wil een boekhouder zijn opdracht optimaal kunnen vervullen, dan moet hij zijn cliënten meermaals per jaar ontmoeten. Wij merken evenwel dat de cijferberoepers niet altijd even goed anticiperen op de gebeurtenissen die een invloed gaan uitoefenen op de busi- ness van hun cliënten. Ze denken eigenlijk niet proactief genoeg, ze kunnen zich niet altijd goed voorstellen wat de toekomst bren- gen zal. Kort samengevat: de cijferberoeper weet alles van het “waarom”, maar nog niet genoeg van wat er in de toekomst te doen staat.

J.S. : De cijferberoepen hebben een belang- rijke evolutie ondergaan. De “cijferzetter”

van weleer is thans een raadgever gewor- den. Het is zeer belangrijk, vooral voor de kleine ondernemingen, dat hij op een duide- lijke manier de cijfergegevens kan toelichten en aan de onderneming vertellen hoe ze er moeten op reageren. Zoals mevrouw Lhoste en de heer Willocx al stelden moet hij een proactieve houding aannemen en moet hij ten gepaste tijde durven te signaleren dat er problemen zijn en dat het tijd is voor actie.

Zijn startende ondernemers in het begin niet al te zeer bezig met hun “levensstandaard”?

J.-M. C.: Dat is soms al eens een probleem.

Het is dan aan ons, boekhouders, om de dingen in perspectief te plaatsen en om onze cliënten te waarschuwen voor verkeerde be- slissingen en een te dure levensstijl.

J.S.: Ik ben daar niet echt van overtuigd.

Voor jonge starters telt eerder het realise- ren van hun ambities. Veel geld verdienen is echt niet waar starters meteen mee bezig zijn.

15

Er wordt veel gesproken over de loonhandi- cap, de energiekost, de indexsprong. Hoe is het gesteld met de concurrentiepositie van de Belgische ondernemers ten aanzien van hun buitenlandse concurrenten?

C.L.: Laat ik heel duidelijk zijn: die loonhan- dicap bestaat echt en ons land lijdt er wer- kelijk onder. We moeten dat fenomeen be- kampen, want in 2013 is een recordaantal ondernemingen failliet gegaan, ook al was 2014 op dat vlak weer beter. Zelfstandigen kennen geen indexering: veel zelfstandigen krijgen het dus financieel moeilijk wanneer ze het loon van hun werknemers moeten indexeren. Soms moeten ze daardoor zelfs mensen ontslaan. Dit automatische mecha- nisme moet opnieuw worden bekeken en bijgestuurd om problemen zoals we die van- daag kennen het hoofd te kunnen bieden.

J.S.: Ik denk niet dat er vandaag nog ie- mand is – noch de meerderheid, noch de minderheid, noch de vakbonden – die de problematiek van de loonhandicap ontkent.

Het is aan de federale regering om beslis- singen en gepaste maatregelen te nemen. Ik neem op dat vlak een afwachtende houding aan. De indexsprong is een eerste stap in de goede richting. Ik hoop dat de beloofde tax shift echt zal worden geherinvesteerd in een vermindering van de loonkosten.

Vervullen de cijferberoepers echt en afdoende hun rol van adviseur van de zelfstandige en de KMO’s?

J.S.: Zoals ik eerder stelde is de boekhou- der een ondernemersadviseur geworden. In dat opzicht hebben we te maken met een vernieuwing die het gevolg is van een ont- wrichtende verandering, “shift disruptieve innovatie”[sic]. Unizo organiseert wel vor- mingen met betrekking tot faillissementspre- ventie, maar zoals ik al beklemtoonde, is het de boekhouder die de eerste vertrouwens- persoon van de ondernemer is. Voor kleine ondernemingen is het ongelooflijk belangrijk dat de boekhouder de zaken duidelijk en verstaanbaar kan uitleggen, zodat de on- dernemer vervolgens kan beslissen hoe zijn onderneming hieraan gevolg kan geven. De cijferberoeper moet evenwel ook tijdig dur- ven te wijzen op problemen.

J.-M. C.: Onvoldoende, volgens mij. Dit is enerzijds te wijten aan het feit dat de cij- ferberoeper een resem administratieve taken dient te vervullen zodat hij zich niet ten volle op zijn adviserende taak kan toeleggen.

Anderzijds is de klant in deze materie niet noodzakelijk vragende partij, aangezien op deze manier de erelonen oplopen. De klant begrijpt ook niet altijd het nut om over boordtabellen en soms complexe cijferana- lyses te beschikken. Dit is wel voornamelijk het geval bij ZKO’s (zeer kleine ondernemin- gen), niet bij KMO’s. Een dergelijke houding kan echter demotiverend werken voor de boekhouder die niet te sterk wil aandringen.

Kijkt u met optimisme naar de toekomst?

C.L.: Eerlijk gezegd wel. Ook de leden van de UCM hebben redelijk wat vertrouwen in de toekomst aangezien veruit de meeste politici almaar beter beseffen hoe belangrijk de KMO’s zijn voor de economie van ons land.

O.W.: Ik deel die mening. Wij hebben een vrij jong publiek, dat echter voortdurende ondersteuning en motivatie nodig heeft.

Maar op het vlak van onderwijs en mobili- teit zijn er problemen die snel en duurzaam moeten worden opgelost.

J.S.: Volgens mij heerst er een positief kli- maat. De lente is in het land en dat voel je ook op economisch vlak. Het aantal faillis- sementen is gedaald. Ik ben positiever dan de voorbije jaren, maar we moeten wel met beide voeten op de grond blijven. Laten we duidelijk zijn: de lasten en de kosten moeten omlaag. Wat momenteel heel belangrijk is, is dat het federale regeerakkoord de onder- nemers opnieuw vertrouwen heeft gegeven.

Men heeft een klimaat van stabiliteit gecre- eerd. Al moeten we goed voor ogen houden dat we het vel van de beer niet mogen ver- kopen vóór die geschoten is.

Welke besluiten zou u trekken?

J.-M. C.: De overheid moet absoluut een in- spanning leveren wat betreft de opleidingen bedrijfsvoering. Er zou een werkgroep, met daarin cijferberoepers en vertegenwoordi- gers van de middenstand, moeten worden opgericht om de situatie te analyseren en adequate opleidingen te organiseren in functie van de vastgestelde lacunes op het terrein. Het beroep is in volle evolutie en de boekhouding zal in de nabije toekomst niet langer de “core business” van de boekhou- der uitmaken. Dankzij de elektronische fac- turatie zal er meer tijd vrijkomen zodat de boekhouder zijn rol van raadgever en ana- list van resultaten (boordtabellen, ratio’s,…) kan vervullen.

Tot slot wil ik er nog op wijzen dat het es- sentieel is dat Unizo, UCM, Beci en de cijfer- beroepers nauw blijven samenwerken in het belang van de economische toekomst van ons land.

WAAROM PARTNER WORDEN

VAN PARTENA PROFESSIONAL-HDP?

ONDERSTEUNING A LA CARTE

Bij Partena Professional-HDP heeft u één vaste contactpersoon: uw Channel Account Manager. Hij helpt u met deskundig advies en tijdbesparende tools. Bovendien bepaalt u zelf in hoeverre hij taken en werklast van u overneemt.

ADVIES A LA CARTE

Vertrouw uw vragen met een gerust hart toe aan uw Channel Account Manager.

Hij is de link tussen u, uw klanten en de diensten van Partena Professional-HDP.

EVENTS A LA CARTE

Uw Channel Account Manager nodigt u regelmatig uit op workshops of infosessies rond thema’s die voor u belangrijk zijn.

TOOLS A LA CARTE

Via ons online portaal hebt u meteen toegang tot verschillende applicaties voor dagdagelijks gebruik.

VRAAG NU UW AFSPRAAK

Mail naar intermediary@partena.be I Kom langs in een kantoor

www.partena-professional.be

WAAROM PARTNER WORDEN

VAN PARTENA PROFESSIONAL-HDP?

ONDERSTEUNING A LA CARTE

Bij Partena Professional-HDP heeft u één vaste contactpersoon: uw Channel Account Manager. Hij helpt u met deskundig advies en tijdbesparende tools. Bovendien bepaalt u zelf in hoeverre hij taken en werklast van u overneemt.

ADVIES A LA CARTE

Vertrouw uw vragen met een gerust hart toe aan uw Channel Account Manager.

Hij is de link tussen u, uw klanten en de diensten van Partena Professional-HDP.

EVENTS A LA CARTE

Uw Channel Account Manager nodigt u regelmatig uit op workshops of infosessies rond thema’s die voor u belangrijk zijn.

TOOLS A LA CARTE

Via ons online portaal hebt u meteen toegang tot verschillende applicaties voor dagdagelijks gebruik.

VRAAG NU UW AFSPRAAK

Mail naar intermediary@partena.be I Kom langs in een kantoor

www.partena-professional.be

Woord van de Ondervoorzitter

De voorstelling van het jaarverslag 2014 tijdens de academische zitting heeft dit jaar een ietwat bijzondere bijklank. Het gaat na- melijk om het laatste jaarverslag van deze legislatuur. Zoals gewoonlijk vormt dit do- cument voor al onze leden en stagiairs een soort van samenvatting van de activiteiten en de voornaamste verwezenlijkingen van het BIBF tijdens het voorbije jaar.

Zonder te vervallen in nostalgie willen wij van deze gelegenheid gebruik maken om onze lezers – of ze nu lid zijn van ons In- stituut of niet – te wijzen op de belangrijke punten uit ons programma 2011-2015 die werden verwezenlijkt, en dat ondanks de soms moeilijke omstandigheden waarmee wij werden geconfronteerd.

Relatie met de FOD Financiën

Wij hebben ons gedurende deze legislatuur steeds ingezet voor een nauwere samenwer- king met de diensten van de FOD Financiën.

De “duurzame tax-cificatie” is daar een con- creet voorbeeld van. Ook in andere domei- nen werden werkgroepen opgericht.

19

naar de buitenwereld en de promo- tie van het beroep

Via Pacioli, via de maandelijkse elektroni- sche nieuwsbrief en via gerichte mailings hebben wij getracht om onze leden en sta- giairs optimaal op de hoogte te houden – soms in een context van hoogdringendheid – van de actualiteit in verband met ons be- roep (mededeling van bepaalde dossiers behandeld door de Nationale Raad, werk- groepen, casussen van tuchtrechtspraak behandeld door de Uitvoerende Kamers en de Kamers van Beroep,…). Voeg daar- bij nog alle publicaties van het BIBF als- ook de talloze evenementen waaraan het Instituut actief heeft deelgenomen. Ook via perscampagnes in de media en via initi- atieven naar de onderwijsinstellingen toe hebben wij ons beroep in de kijker gezet.

Hulp aan kleine kantoren

De organisatie van een boekhoudkantoor, stressbeheersing, timemanagement, renda- biliteit: het kwam allemaal aan bod tijdens seminaries en opleidingen. We benadruk- ten ook hoe belangrijk het is om te werken in een netwerk, met het oog op een nog efficiëntere dienstverlening aan onze cliën- ten. En we wezen op het belang van het permanent dossier dat tevens de opdracht- brief moet bevatten.

Nieuwe website voor het BIBF

Onze nieuwe website is gebruiksvriendelij- ker en toegankelijker. Als voornaamste com- municatiemiddel van het Instituut weerspie- gelt hij uitstekend onze dynamische aanpak.

Technische bijstand aan de leden en de stagiairs

Via interne en externe competenties verstrekt het BIBF gratis juridisch, boekhoudkundig, fiscaal en ander advies aan de leden en aan de stagiairs.

Bemiddelingsdienst

Het BIBF heeft intern een bemiddelings-/ver- zoeningsdienst georganiseerd. Deze dienst kan heel vaak een interventie van de Uitvoe- rende Kamers vermijden. Geschillen tussen confraters of tussen boekhouders en hun cliënten worden aldus naar ieders tevreden- heid opgelost.

Opleiding van de stagiairs

Het BIBF heeft een referentiedocument uit- gewerkt met alle stof die een stagiair moet kennen om op het einde van zijn stage te slagen voor het bekwaamheidsexamen. De examenvragen zijn gebaseerd op praktische casussen die zich bij de uitoefening van ons beroep voordoen. De komst van de interne boekhouders en de wens om de stage beter te laten aansluiten op de realiteit van van- daag vereisten tevens een wijziging van het Koninklijk Besluit omtrent de stage.

Nieuw Reglement van plichtenleer

Het nieuwe Reglement van plichtenleer van het BIBF werd door de Nationale Raad goedgekeurd en in november 2013 gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad.

Dat vermeldt thans ook de interne boekhouders. Daarnaast houdt het voor zowel de beoefenaar van een cijferberoep als voor diens cliënten extra garanties in. Het nieuwe reglement verplicht externe boekhouders(-fiscalisten) ook om een opdracht- brief te ondertekenen en om voor elke cliënt een permanent dossier bij te houden.

Het versterkt tevens de onafhankelijkheid van de externe boekhouder(-fiscalist) om- dat het voortaan ook melding maakt van de onverenigbare bijkomende beroeps- activiteiten alsook van de modaliteiten waaronder een mandaat als onafhankelijk bestuurder kan aanvaard worden.

Contacten met de beroepsverenigingen

Het BIBF is de beroepsverenigingen zo veel mogelijk blijven betrekken bij zijn beleid, vooral dan inzake de permanente vorming en inzake de verbetering van de communicatie rond het beroep. De beroepsverenigingen moeten een cruciale rol blijven spelen teneinde de dialoog en de interactie tussen confraters te bevor- deren.

21

Boekhouders die onder het statuut van bediende of ambtenaar werken de kans geven om op vrijwillige basis lid te worden van het BIBF, was een oude eis van ons Instituut. Sinds 1 juli 2013 is het eindelijk zover. Hun aanwezigheid in ons Instituut is een symbool van de wederzijdse verrijking tussen zelfstandige boekhouders en loontrekkende boekhouders.

De relatie met de andere Instituten

Het BIBF, het IAB en het IBR zijn synergieën blijven uitwerken dankzij het Interinstitutencomité, dat het vaak mogelijk maakt om met één stem het gesprek aan te gaan met de politieke en administratieve overheid. Die samenwerking moet in de toekomst uiteraard nog worden versterkt.

Dit verslag bevat zoals gewoonlijk ook een samenvatting van de jaarrekening van 2014. En wij heten bij deze gelegenheid ook alle nieuwe boekhouders(-fiscalisten) welkom die zijn geslaagd voor het bekwaamheidsexamen op het einde van hun stage en dus hun erkenning hebben gekregen.

Wij zijn ervan overtuigd dat onze opvolgers de klemtoon zullen blijven leggen op de oplei- ding van onze leden en stagiairs die, ingevolge de ontwikkeling van nieuwe technologieën, voor alsmaar meer nieuwe uitdagingen zullen komen te staan (denk maar aan de e-factuur), en dat in een almaar internationalere omgeving waarin de concurrentie almaar sterker speelt. Het is de taak van het BIBF om zijn leden en stagiairs daarbij te helpen. Het is voor het Instituut altijd een eer geweest om hen zo goed mogelijk van dienst te zijn en dat moet ook in de toekomst zo blijven. Ons beroep speelt een cruciale rol in het bedrijfsleven. Het is aan ons, boekhouders(-fiscalisten) om de bedrijven te helpen, zodat zij de economische en wetenschappelijke reputatie van ons land kunnen versterken.

Xavier SCHRAEPEN Ondervoorzitter

Dossiers ten gronde 2014

De hervorming van de stage

Omdat thans ook interne boekhouders lid kunnen worden van het BIBF, heeft de Nationale Raad een ontwerp uitgewerkt om het Koninklijk Besluit aangaande de organisatie van de stage aan te passen. De tekst ligt momenteel ter studie op het kabinet van onze voogdijminis- ter, de heer Willy Borsus. Aangezien de toekomst van ons beroep bij de stagiairs ligt, was het noodzakelijk om de werking van de stage opnieuw te bekijken.

Er is trouwens niet alleen het wettelijke aspect van de stageproblematiek. Voortaan zullen de bekwaamheden van elke stagiair tijdens een mondeling onderhoud, halverwege de stage, worden geëvalueerd. Dat mondelinge onderhoud is dus bedoeld om in de loop van de stage

“de koers bij te stellen” en de aandacht van de stagiair te vestigen op eventuele lacunes.

Daarnaast heeft het stagedagboek plaatsgemaakt voor een stageverslag dat door de stagiair en de stagemeester wordt ingevuld op het einde van de stage. Bovendien zal, om te vermij- den dat sommigen al te lang in het statuut van stagiair blijven hangen, misschien moeten overwogen worden om het aantal stageperiodes te beperken.

Tot slot werd m.b.t. de stage een referentiedocument uitgewerkt, een soort van handleiding voor de stagiair en diens stagemeester, met als doel enerzijds de stagiair in staat te stellen het beroep tijdens de hele duur van de stage uit te oefenen en anderzijds het praktisch be- kwaamheidsexamen voor te bereiden dat, indien de stagiair slaagt, moet leiden tot diens erkenning en diens inschrijving op het tableau. Dat programma (met de leerstof die gekend moet zijn voor het examen op het einde van de stage) werd ook uitgedeeld in de scholen waar boekhouden en fiscaliteit worden onderwezen, dit teneinde synergieën tot stand te brengen tussen deze instellingen en het BIBF.

De antiwitwaswetgeving en het bezoek van de Financial Action Task Force (FATF) In 2014 kreeg België bezoek van de FATF. Voor ons land (net als voor vele andere landen overigens) is het verdict van deze organisatie duidelijk: “Kan beter”. De FATF erkent dat ons land al heel wat maatregelen heeft getroffen, maar vindt niettemin dat er nog inspanningen moeten worden geleverd inzake de controle op bepaalde beroepen en de toepassing van de antiwitwaswetgeving. Wellicht zullen de Belgische overheden in de loop van 2015 een verslag toegezonden krijgen.

23

In de komende jaren zullen de techniek en de informatica verder evolueren. Daardoor zul- len de dagelijkse taken van de boekhouder almaar vlotter verlopen. Er worden namelijk voortdurend nieuwe toepassingen ontwikkeld en steeds meer zaken verlopen volautomatisch.

We hebben al vaak herhaald dat er almaar meer gebruik wordt gemaakt van de e-factuur.

Van alle in België opgestelde facturen – en dat zijn er een miljard – wordt 33% verzonden via elektronische weg. Dat percentage is sterk toegenomen in 2014 en het zal de komende jaren wellicht nog verder stijgen. Hierdoor zullen de rol en de taak van de boekhouder(-fiscalist) zeker en vast evolueren: zoals wij in het verleden al hebben aangestipt, heeft de “cijferzetter”

plaatsgemaakt voor een echte consultant.

De boekhouder verandert, past zich aan en evolueert. Hij moet de cliënt leren om zijn boek- houding te gebruiken als een heus prognose-instrument en om boordtabellen op te stellen om zijn onderneming beter te besturen. De boekhouder(-fiscalist) moet luisteren naar de noden van zijn cliënten en hen zo goed mogelijk adviseren. Hij mag zich niet beperken tot het fiscale of het boekhoudkundige aspect, via de eerder vermelde boordtabellen moet hij ook advies verstrekken m.b.t. bedrijfsbeheer.

Het is ook van zeer groot belang om te werken in een netwerk. Men dient erover te waken dat dit netwerk goed gestoffeerd is zodat de cliënten zo efficiënt mogelijk kunnen worden begeleid.

De beoefenaar van een cijferberoep moet daarenboven beroep doen op marketing. Door een specifiek vakgebied uit te kiezen en zich daarin te specialiseren kan hij/zij zich onder- scheiden van de concurrentie en op deze wijze nieuwe cliënten aantrekken.

Deze revolutie van het beroep impliceert dus dat de boekhouder een heuse coach wordt:

hij heeft al een vertrouwensband met zijn cliënt, hij kent zowel de troeven als de zwakke punten en kan hem helpen om die zwakke punten te corrigeren met doelgericht advies inzake beheer van de onderneming. De boekhouder moet dus absoluut de stap zetten van passieve analyse naar actief strategisch advies, teneinde zijn cliënt beter te begeleiden en hun vertrouwensrelatie te bestendigen.

De opdrachtbrief

Sinds 1 december 2013 moet volgens het Reglement van de plichtenleer een opdrachtbrief worden opgesteld. De op- drachtbrief getuigt van de professionele aanpak door de cijferberoeper en heeft het voordeel dat de wederzijdse verwach- tingen en verbintenissen van beide par- tijen duidelijk worden vastgelegd. Ook wanneer de relatie tussen beide partijen vertroebelt, is de opdrachtbrief een waar- devol instrument om onnodige conflicten te vermijden.

Om het onze leden gemakkelijker te ma- ken, heeft het BIBF een nieuwe en flexibele tekst opgesteld die terug te vinden is op de website. De beroepsbeoefenaar en diens cliënten kunnen uit deze tekst inspi- ratie putten om in onderling overleg een opdrachtbrief op te stellen die tevens reke- ning houdt met de eigenheid van het dos- sier. Het spreekt uiteraard voor zich dat de partijen verantwoordelijk blijven voor de inhoud van deze opdrachtbrief.

Het permanent dossier of het cliëntendossier Het permanent dossier is een document dat alle informatie bevat die nodig is voor het goede verloop van de opdracht van een cij- ferberoeper, of het nu gaat om een erkend boekhouder(-fiscalist), een accountant, een belastingconsulent of een bedrijfsrevisor.

Het permanent dossier wordt al van bij het begin van de opdracht aangelegd – de cij- ferberoeper verzamelt daartoe documenten en cruciale inlichtingen – en moet up-to-date worden gehouden zolang de opdracht loopt, dit om te vermijden dat het zijn inzetbare karakter verliest. Dit document is zowel een informatie – als een synthese – en contro- le-instrument. Wellicht zal het in de nabije toekomst volkomen elektronisch worden. Via een toegangscode die aan de cliënt wordt overgemaakt, zal deze dan alle gegevens kunnen raadplegen die hem aanbelangen:

gegevens m.b.t. de opdracht en de (orga- nisatie van de) onderneming, boekhoudkun- dige, juridische, sociale en fiscale gegevens, enz.

De wet betreffende de continuïteit van de ondernemingen (WCO)

In dit vrij complexe dossier heeft de HREB (Hoge Raad voor de Economische Beroepen) opmerkingen geformuleerd bij de gemeenschappelijke commentaar van de drie instituten op de WCO. De belangrijkste opmerkingen hebben betrekking op het feit dat de tekst duidelijker moet en niet beperkt mag blijven tot louter commentaar. De HREB wil deze tekst omvormen tot een heuse richtlijn voor het BIBF. De teksten zullen dus dienovereenkomstig worden aangepast en later ter goedkeuring worden voorgelegd aan de HREB. Wij kunnen alleen maar hopen dat dit dossier in 2015 kan worden afgerond op een manier die alle partijen voldoening schenkt.

25

Publicaties en website 2014

Nieuwsbrief Pacioli

In 2014 zette het Instituut de publicatie van de 14-daagse nieuwsbrief Pacioli verder.

Deze publicatie brengt diepgaande artikels over boekhouden, fiscaliteit, sociaal recht, vennootschapsrecht en plichtenleer en ook over de verschillende initiatieven van het BIBF (beurzen, studiedagen, enz.). In totaal werden 20 nummers gepubliceerd in 2014.

Pacioli blijft ook vandaag één van de voor- naamste spreekbuizen van het Instituut naar zijn leden en stagiairs, evenals naar part- ners uit de economische en politieke wereld.

BIBF-publicaties in 2014

In aanvulling op de nieuwsbrieven en tijd- schriften publiceert het BIBF tevens werken die beroepsspecifieke onderwerpen behan- delen. U vindt hieronder een lijst van wer- ken die werden uitgebracht in 2014. Deze werden naar alle leden en stagiairs van het Instituut verzonden.

Handleiding verenigingen en stichtingen (mei 2014) - Deze handleiding behandelt, speci- fiek vanuit het oogpunt van de BIBF-leden, de juridische aspecten van de VZW’s en stichtingen, maar gaat ook dieper in op de specifieke aandachtspunten inzake boek- houding en jaarrekening alsook bepaalde fiscale topics.

Aangiftegids vennootschapsbelasting (mei 2014) - De regels van de ondernemingsfiscali- teit zijn complex en vaak moeilijk te doorgron- den. De Aangiftegids vennootschapsbelasting licht deze materie toe op een diepgaande doch steeds toegankelijke manier.

Belasting- & Beleggingsgids en De Fiscus op zak (mei 2014) - De jaarlijks door het BIBF ge- publiceerde Belasting- & Beleggingsgids geeft een overzicht van zowel alle nieuwigheden als de bestaande regelgeving op het gebied van de personenbelastingen.

Jaarverslag 2013

In juni 2014 publiceerde het BIBF zijn zes- de jaarverslag bestemd voor de erkende boekhouders(-fiscalisten) en vertegenwoor- digers van de economische en politieke wereld. Het kan gedownload worden via www.bibf.be , rubriek «Publicaties».

27

In 2014 zette het BIBF de uitgave van de BIBF-codex in samenwerking met www.mijnwetboek.be verder. In deze BIBF- codex vinden de boekhoudkundige en fisca- le beroepsbeoefenaars alle wetgeving, no- dig bij de uitoefening van hun dagdagelijkse beroepspraktijk, terug. Deze fundamentele wetgeving is verzameld in meer dan 1000 pagina’s en vormt een essentieel hulpmiddel voor elke erkende boekhouder(-fiscalist) in zijn hoedanigheid van eerste adviseur van zelfstandige ondernemers, vrije beroepen of meer algemeen, van alle KMO’s. In het be- gin van de stage ontvangt elke stagiair BIBF één gratis exemplaar van de BIBF-codex.

Iedere geïnteresseerde kan zich deze Codex aanschaffen. De leden van het BIBF kunnen deze bestellen tegen een voordelige prijs.

Aanvullende informatie betreffende de aan- schaf van de Codex kan gevonden worden op www.mijnwetboek.be . Sinds 2011 is deze publicatie ook beschikbaar in versies voor Ipad en E-reader en sinds 2013 wordt de Codex gepubliceerd in een handiger en compacter formaat.

Website www.bibf.be

De website van het BIBF (www.bibf.be) wil zowel informatief als gebruiksvriendelijk zijn.

Daarom worden aan de internetsurfers drie toegangen voorgesteld: “Studenten”, “Le- den en stagiairs” en “Ondernemers”. Door middel van regelmatige updates wordt via de website voortdurend informatie verstrekt over het Instituut, het beroep en de belang- rijkste actualiteiten. Ook wordt de aandacht gevestigd op de initiatieven van het BIBF zo- als evenementen, beurzen en dergelijke.

Sociale media

Sinds 2014 maakt het BIBF voor zijn com- municatie ook gebruik van de sociale media en in het bijzonder van Facebook en Twit- ter. Merk wel op dat het BIBF beslist heeft om deze kanalen enkel te gebruiken voor zijn communicatie betreffende evenementen en publicaties. Informatie betreffende de verplichtingen van de leden en de stagiairs wordt bekendgemaakt via de klassieke com- municatiekanalen.

De elektronische nieuwsbrief van het BIBF

In 2014 heeft het BIBF zijn communicatie via de online nieuwsbrief verdergezet.

Events en beurzen 2014

12 juni 2014: academische zitting van het BIBF

De academische zitting van het BIBF bracht meer dan 300 leden en vertegenwoordigers van de politieke en socio-economische wereld samen en ging door op 12 juni 2014 te Brussel. Het thema dat voor deze academische zitting werd gekozen was: “R)evolutie: de boekhouder-fiscalist als ondernemerscoach!”. Een ontmoetingsdebat met dit onderwerp gaf het woord aan Daniel Kroes, Voorzitter van het Instituut van de Bedrijfsrevisoren, Jean-Marc Delporte, Voorzitter van de Hoge Raad voor Economische Beroepen, Erwin De Pue, Direc- teur-generaal van het Agentschap voor Administratieve Vereenvoudiging en Wilfried Nies- sen, Hoogleraar aan de HEC-ULg en erkend boekhouder-fiscalist.

29

In het raam van deze feestelijkheden werden ook de traditionele BIBF-prijzen (academiejaar 2012-2013) uitgereikt. Dit jaarlijkse initiatief heeft tot doel om wetenschappelijk onderzoek op het gebied van boekhouding en fiscaliteit vanuit praktisch oogpunt aan te moedigen. De prijzen bekroonden scripties van studenten uit het hoger onderwijs van het korte type.

Nederlandstalige BIBF-prijzen 1^ste prijs

Winnaar: Sven Collin Onderwijsinst.: KHLeuven

Onderwerp: De notionele intrestaftrek, een (r)evolutie in de tijd Promotor : Lieve Janssens

2^de prijs

Winnaar: Liesbet Cuyvers Onderwijsinst.: Thomas More Kempen Onderwerp: De btw-eenheid Promotor : Dirk Lehaen

3^de prijs

Winnaar : Liesbet Cloet-Osselaer Onderwijsinst.: HoGent

Onderwerp: Werken met een doktersvennootschap Promotor: Lindsay De Block

Jury :

• Jan Verhoeye, Voorzitter van de CBN en professor aan de Hogeschool Gent (voorzitter van de jury)

• Pierre P. Berger, bedrijfsrevisor en Past President van het IBR

• Jan De Meyer, Adjunct-directeur van Ergo en hoofdredacteur van de Belasting- en Beleg- gingsgids

• Patrick Deleu, lid van de Nationale Raad

• Daniel Lambrechts, lid van de Nationale Raad

• Beatrijs Hautekeete, lid van de Nationale Raad

Franstalige BIBF-prijzen 1^ste prijs

Winnaar: Katelyne Chanson Onderwijsinst.: EPHEC

Onderwerp: Reprise d’une officine en Belgique ou en France : étude comparative des aspects fiscaux et sociaux

Promotor: Ann Bimson 2^de prijs - Ex aequo

Winnaar: Sara Nizet

Onderwijsinst.: Ecole supérieure des affaires de Namur – CBCEC Onderwerp: L’unité TVA

Promotor: Dorothée Lejoly 2^de prijs - Ex aequo

Winnaar: Mélanie Pisvin Onderwijsinst.: Ephec

Onderwerp: Exercer son activité en personne physique ou en société agricole ? Promotor: Annick Denis

Jury :

• Pierre Michel, Emeritus hoogleraar Financiën, Universiteit van Luik (voorzitter van de jury)

• Micheline Claes, Voorzitter van de OECCB

• Jean-Marc Damry, erkend boekhouder-fiscalist en redacteur voor het tijdschrift Trends- Tendances

• Catherine Dendauw, Wetenschappelijk adviseur bij de Hoge Raad voor de Economi- sche Beroepen

• Jean-Luc Van Campenhout, lid van de Nationale Raad

• Lawrence Claes, lid van de Nationale Raad

• René Hartmann, lid van de Nationale Raad

31

Op de site van Tour & Taxis, heeft de beurs Ondernemen 2014 meer dan 10.000 ondernemers en erkende boekhouders(-fiscalisten) bijeengebracht.

Als ‘Main Partner’ van de beurs heeft het Instituut een tiental conferenties georganiseerd. Eén ervan was een rondetafelgesprek met als thema «(R)evolutie: de boekhouder-fiscalist als onder- nemerscoach!» met de medewerking van Jean-Marie Conter (Voorzitter BIBF), Xavier Schraepen (Ondervoorzitter BIBF), Olivier Murru (cijferberoeper uit Luxemburg), Kristian Vanderwaeren ( M&S Directeur, BU Tax & Accounting bij Wolters Kluwer), Olivier Kahn (specialist op het gebied van ondernemingsbeheer en -strategie) en Erwin De Pue (de directeur-generaal van de Dienst Administratieve Vereenvoudiging).

Tevens organiseerde het BIBF een debat met als titel: “Ja, een Belgische ondernemer kan sla- gen!” met als sprekers Jean-François Krenc (Verantwoordelijke van de cel KMO op het kabinet van minister Sabine Laruelle), François Dethier et Renaud Pirotte (Makers van het Belgisch bier

“Curtius” ), Jean-Marie Conter (Voorzitter BIBF), Christine Lhoste (Secretaris-generaal van de UCM), Philippe Ledent (Senior economist bij ING) en Jean-Pierre Lutgen (Oprichter en CEO van Ice-Watch).

Op de stand van het BIBF konden de bezoekers terecht met hun vragen.

32

Overige events en beurzen 6 februari 2014 - Charleroi

Forum “Comptabilité et Métiers financiers” (beurs voor de economische beroepen) 11 februari 2014 - Gent

Forum “Boekhouding en Financiële beroepen” (beurs voor de economische beroepen) 23 oktober 2014 - Gent

“Ondernemen in Vlaanderen” (beurs voor de ondernemers)

6 en 13 november 2014: Studiedagen “Marketing, verkoopstechnieken, nieuwe technologieën ten dienste van de boekhouder-fiscalist!”

Op 6 en 13 november 2014 organiseerde het BIBF in Brussel twee grote studiedagen rond de toekomst van het beroep en in het bijzonder de marketing, commerciële technieken en nieuwe technologieën. Deze twee evenementen brachten meer dan 1.000 leden en stagiairs van het BIBF samen. Een groot succes.

Met Kluwer Offi ce wordt uw kantoor organiseren kinderspel

Kluwer Offi ce is kantoor- beheersoftware ontwikkeld voor boekhouders en boekhouders-fi scalisten.

 Met de Kluwer Offi ce beheersoft- ware pakt u de informatiestroom in uw kantoor intelligent en gecentraliseerd aan.

 Uitgebreide mogelijkheden: CRM, digitale archivering, tijds- registratie, facturatie en planning.

 Een aanpak die u tijd bespaart en die de productiviteit opdrijft.

 Met als gevolg: meer rentabiliteit voor uw kantoor.

Meer informatie? Bel 078 16 03 10 of surf naar www.wolterskluwer.be/business-software

121102-Advert Office Bibf_210x148_NLFR.indd 1 24/03/2015 17:13:23

Successierechten berekenen wordt veel eenvoudiger. U logt in, vult de gegevens van uw klant in, en krijgt meteen de correcte afrekening te zien. Mét verantwoording van alle tussenstappen. De tool meldt zelf ontbrekende gegevens en houdt rekening met de laatste wetswijzigingen en percentages.

monKEY .be

Successierekenaar

Snel en correct successierechten en schenkingskosten berekenen

www.successierekenaar.be

 Online & veilig beschikbaar.

 Beveiligde webomgeving met maximale privacy.

 Onbeperkte simulaties en berekeningen.

 Voor Vlaams, Waals en Brussels Hoofdstedelijk gewest.

 Gebaseerd op de cd-rom van Paul Dons.

 Permanent bijgewerkt door specialisten.

33

Met Kluwer Offi ce wordt uw kantoor organiseren kinderspel

Kluwer Offi ce is kantoor- beheersoftware ontwikkeld voor boekhouders en boekhouders-fi scalisten.

 Met de Kluwer Offi ce beheersoft- ware pakt u de informatiestroom in uw kantoor intelligent en gecentraliseerd aan.

 Uitgebreide mogelijkheden:

CRM, digitale archivering, tijds- registratie, facturatie en planning.

 Een aanpak die u tijd bespaart en die de productiviteit opdrijft.

 Met als gevolg: meer rentabiliteit voor uw kantoor.

Meer informatie? Bel 078 16 03 10 of surf naar www.wolterskluwer.be/business-software

121102-Advert Office Bibf_210x148_NLFR.indd 1 24/03/2015 17:13:23

Successierechten berekenen wordt veel eenvoudiger. U logt in, vult de gegevens van uw klant in, en krijgt meteen de correcte afrekening te zien. Mét verantwoording van alle tussenstappen. De tool meldt zelf ontbrekende gegevens en houdt rekening met de laatste wetswijzigingen en percentages.

monKEY .be

Successierekenaar

Snel en correct successierechten en schenkingskosten berekenen

www.successierekenaar.be

 Online & veilig beschikbaar.

 Beveiligde webomgeving met maximale privacy.

 Onbeperkte simulaties en berekeningen.

 Voor Vlaams, Waals en Brussels Hoofdstedelijk gewest.

 Gebaseerd op de cd-rom van Paul Dons.

 Permanent bijgewerkt door specialisten.

150202_AdvA5-hor-DONS-MonKEY-NLFR.indd 1 24/03/2015 17:03:32

Inschrijvingen en ereleden

Erkenning van natuurlijke personen, geslaagd voor het praktisch bekwaamheidsexamen Voor elke stagiair boekhouder(-fi scalist) is de inschrijving op het tableau een belangrijk ogen- blik in zijn/haar beroepsleven. Als bekroning van het doorzettingsvermogen van de stagiair wordt de titel van erkend boekhouder(-fi scalist) bekomen na een stage van minimaal 12 maanden en maximaal 36 maanden en het slagen voor het praktisch bekwaamheidsexamen.

Zij die lid zijn geworden tijdens de overgangsperiode (art. 52 ter van de Wet van 22 april 1999) hebben de titel bekomen na geslaagd te zijn op een enig praktisch bekwaamheids-

examen waar zij toegang toe kregen op basis van hun beroepservaring als bediende.

Hieronder vindt u de lijst van natuurlijke personen erkend in 2014.

Farhan ABDILLAHI AHMED Hassan AYED

Junaid BASIT

Hendriek BAUDONCQ Michael BAUTE

Jessica BORNGEN Koen BOSSUYT Dominique BOSTOEN John BOUCKENHOOGHE Benoît BRUYR

Peter CALCOEN Sadem CALISKAN Bertrand CALOMME Frédérique CANNELS Filip CARDON Ines COLONERUS Elodie COPPEE

Isabel CORDON MUNOZ Mireille COUMANS

Guillaume CRISTALLO Bart DAEM

Rob DAEMS

Jean DALLE NOGARE Silvie DE GEYTER Jérémie DE MATTEIS Jimmy DE PAUW Gunter DE ROOVER Linda DE SUTTER Joachim DE WINTERE David DEBRUYNE Ludovic DECUBBER Emmanuel DEFLANDRE Kathy DELBEKE

Geoffrey DEMBLON Cindy DEVLEESCHAUWER Tom DEWAELE

Tiziana D’ORTONA Jonas DROESSAERT Lijst van nieuwe externe leden

35

Jacques DU TRONC NSUGNE Ludovic DUBOIS

Isabelle DUFOUR Vinciane EVERS Isabelle FERRAND Tim FONTYN Michaël GIRBOUX Cécile GODART Maryline GOORIS Andrea GROTTADAUREA Louis GUNEL

Johny HEIRMAN Raf HERMANS Els HERMANS Yvonne HORSTEN

Essenam HOUMEY AGBODO Koen KORTLEVEN

Sophie LA SPINA Olivier LAGAE Nicolas LAMBOTTE Walter LAMETTE Audrey LEBEAU Pascal LEBOUTTE Peter LEYS

Sabrina LIERMAN Gaëtan LIEVENS Pascale LOIX Sophie LOMMENS Joëlle MAGNEE Marc MALISZEWSKI

Anaclet MANYAYI NTUMBA Heidi MARYSSE

Pierre MASSOZ Rosaria MAZZEO

Joeri MEULEMEESTER Nicolas MIERZWA Niculina MIHAI Jean MOHYMONT Jean-Philippe MORNARD Damien NIZET

Karel ONSIA

Dominique PAUWELS Grégory PESTIAUX Julien PHILIPPE Nathalie PIETQUIN Linde SEGAERT Sébastien SIMON Laurent SONVEAUX Patrick STROBBE Aïcha TARFI Ignace TAVERNIER Jerry TILMAN Damien TITEUX

Birger VAN DE MERLEN Robin VAN DE VELDE Sofi e VAN DEN BRANDEN Thomas VAN DER VAEREN Nicolas VAN GYSEL Xavier VAN HOECKE Edwin VAN LOMMEL Tineke VANHERCK Karen VANHOVE Bert VANHULSEN Anthony VERDIN Francine VERPOORTEN Leen VISSERS

Lijst van nieuwe interne leden Olivier ALLELYN

Davy ANDRIES Maria BIERMANS

Schannon BLANCQUAERT Tinne BOSCHMANS James CAPON Amélie CARLIER Jeannine CHARLIER An COMPEERS Jan COPMAN Geert CRIEL Cindy DE BAERE Filip DE GENDT

Isabel DE MAESSCHALCK Sigrid DE RIDDER

Elien DE SCHAMPHELEER Dirk DEBYSER

Christ DECEUNINCK Bart DEWULF Ronny D’HOE

Marije DRIJKONINGEN Sandra FADDA

Barbara GENNARI Nathalie GEORGE Mathieu GHYS Lieve GIDTS

Thomas GOOSSENS Abigaelle HANUSSE Daisy HENDRICKX Ilse HERMANS Inge HERMANS Anja HEYMANS Farid JELTI

Eveline KERKHOFS Valérie KIRSCHFINK Elke LAENEN

Geert LAHOUSSE Katy LASSUY Arnaud LAVOYE Christian LOUIS Alexis MARCHAND Yves MERTENS Luc MOONEN Johan NEES Sandra NERI Leen PAUWELS Anoek PEETERS Mireille PULFER Nancy PUTZEYS Michèle RENIER Kris ROMBOUTS Peter RONSSE Céline ROOBROECK Vanessa SCHWALL Rudy SEGHERS Marleen SERGEANT Piero SORBA

Oscar TEIXEIRA DA SILVA Gerry TIMMERMANS Liesbeth VAN BEURDEN Raf VAN DEN EYNDE Tina VAN ES

Kathleen VAN HOUTTE Hilde VAN LIEFFERINGE Magda VAN LINDEN Sylvie VAN MOL Tom VANDAMME Audrey VANDEPUTTE Sofi e VERCRUYSSE Marc VERMEULEN Guy WILLEMS

37

Naast het tableau van natuurlijke personen houdt het BIBF ook een tableau van rechtsperso- nen bij. Dit in uitvoering van het Koninklijk Besluit van 15/02/2005 betreffende de uitoefe- ning van het beroep van boekhouder in het kader van een rechtspersoon (B.S. 16/03/2005).

Dossiers aanvaard in 2014:

138 Nederlandstalige dossiers, 118 Franstalige dossiers en 4 Duitstalige dossiers

Erelidmaatschap

In 2014 ontvingen 4 gewezen leden van het BIBF de titel van “ere - boekhouder(-fiscalist)”.

Deze titel kan worden toegekend door de Uitvoerende Kamer aan leden die ontslag nemen en gedurende minstens tien jaar het beroep met waardigheid, rechtschapenheid en discretie hebben uitgeoefend.

• Hugo Bastiaens

• Johan De Backer

• August Tournel

• Gunther Vanthienen

Het beroep in cijfers 2014

Op 31 december 2014 telde het BIBF 4976 erkende boekhouders(-fiscalisten) en 1045 sta- giairs boekhouders(-fiscalisten) evenals 3615 erkende rechtspersonen.

Volgens taalrol

Volgens geslacht

Franstalig 43,71%

Nederlandstalig 55,47%

Duitstalig 0,82%

Franstalig 55,02%

Nederlandstalig 44,69%

Duitstalig 0,29%

Franstalig 41,27%

Nederlandstalig 57,90%

Duitstalig 0,83%

Vrouwen 28,4%

Mannen 71,86%

Vrouwen 39,33%

Mannen 60,67%

Totaal Nederlandstalig Franstalig Duitstalig Erkende boekhouders(-fiscalisten) 4976 2760 (55,47%) 2175 (43,71%) 41 (0,82%) Stagiairs boekhouders(-fiscalisten) 1045 467 (44,69%) 575 (55,02%) 3 (0,29%) Erkende rechtspersonen 3615 2093 (57,90%) 1492 (41,27%) 30 (0,83%)

Totaal Vrouwen Mannen

Erkende boekhouders(-fiscalisten) 4976 1400 (28,14%) 3576 (71,86% ) Stagiairs boekhouders(-fiscalisten) 1045 411 (39,33%) 634 (60,67%)

Erkende boekhouders(-fiscalisten)

Erkende boekhouders(-fiscalisten)

Stagiairs boekhouders(-fiscalisten)

Stagiairs boekhouders(-fiscalisten)

Erkende rechtspersonen

39

In hoofd- of bijberoep

Intern 1,75%

Extern 98,25%

Intern 13,3%

Extern 86,7%

Hoofdberoep 75,24%

Bijberoep 24,76%

Hoofdberoep 69,2%

Bijberoep 30,8%

Totaal Intern Extern

Erkende boekhouders(-fiscalisten) 4976 87 (1,75%) 4889 (98,25%) Stagiairs boekhouders(-fiscalisten) 1045 139 (13,30%) 906 (86,70%)

Hoofdberoep Bijberoep

Erkende boekhouders(-fiscalisten) 75.24% 24.76%

Stagiairs boekhouders(-fiscalisten) 69.20% 30.80%

Erkende boekhouders(-fiscalisten) Erkende boekhouders(-fiscalisten)

Stagiairs boekhouders(-fiscalisten) Stagiairs boekhouders(-fiscalisten)

Organigram op 31 december 2014

Nederlandstalige werkende leden DELEU Patrick HAUTEKEETE Beatrijs LAMBRECHTS Daniël MISSOTTEN Martine

SCHRAEPEN Xavier (Ondervoorzitter) SOENS Christian

VAN DE PUTTE Maria VANHOUTTE Luc VERMAUT Mirjam

Nederlandstalige

plaatsvervangende leden BOSSAERT Vincent

CLAES Geert DE CLERCQ Jean HEMELEERS Carine HOOGMARTENS Hendrik THEIJBERS Hubert

VAN BIESEN Luk VAN DEN NESTE Wim DE NATIONALE RAAD

41

werkende leden

CONTER Jean-Marie (Voorzitter) DAWANT Yves

DELRUE Frédéric HARTMANN René HUART Guy

JADOT Chantal (Penningmeester) MARQUET Viviane

VAN CAMPENHOUT Jean-Luc VAN THOURNOUT Marc

Franstalige

plaatsvervangende leden CLAES Lawrence

DEGUELDRE Bruno GUTIERREZ-RUIZ José LESAGE Claude LESENFANTS Léon ROLAND Evelyne SALMON Marie SANNIA Pascal VANDENHOECK Luc

Regeringscommissarissen: DALEMANS Tom (werkend)

LENGLER Philippe (plaatsvervangend)

Secretaris van de Nationale Raad: LENAERTS Geert, Algemeen directeur van het BIBF Plaatsvervangend secretaris van de Nationale Raad: SIRJACOBS Véronique, juriste bij het BIBF

DE UITVOERENDE KAMERS

Franstalige Uitvoerende Kamer Voorzitter

MORANDINI Philippe, raadsheer bij het Hof van Beroep te Bergen

Plaatsvervangend voorzitter

BRANDENBERG Jean-Luc, advocaat Werkende leden

COURTOY Jean-Marie COUSIN Fabienne

HERNOULD Marie-Béatrice Plaatsvervangende leden HOUGARDY Nathalie MUNO Jean-Paul RESPELIER Denise VANDEVENNE Jean-Paul VOGLET Mireille

WEBER Manfred Rechtskundig assessor TASSET Jean-Paul, advocaat

Plaatsvervangend rechtskundig assessor HERVE Luc, advocaat

Secretaris van de Uitvoerende Kamer FLAMENT Céline

Plaatsvervangend secretaris ANDERSEN Sven

HENRY Delphine Nederlandstalige Uitvoerende Kamer

Voorzitter

MICHOLT Ralf, advocaat

Plaatsvervangend voorzitter COOREMAN Paul, advocaat Werkende leden

DEMUYNCK Ronny JANS Danny DOCKX Maria

Plaatsvervangende leden PATTYN Joseph

ROUFLART Eddie WINKELMANS Kurt Rechtskundig assessor DEFREYNE Peter, advocaat

Plaatsvervangend rechtskundig assessor VERSTRAETEN Peter, advocaat

Secretaris van de Uitvoerende Kamer JANSSENS Joy

Plaatsvervangend secretaris HAEMERS Frank

LIMPENS Heidi HENNAERT Vicky

43

Franstalige Kamer van Beroep Voorzitter

AOUST Philippe, vrederechter Saint-Hubert- Bouillon-Paliseul

Plaatsvervangend voorzitter NAVARRE Jean-Luc, advocaat Werkende leden

PHILIPPE Françoise REMACLE Pol

Plaatsvervangende leden BROEKMANS Benoît DECKERS Pierre DENIS Emmanuel HEINEN Eric MARTIN Emile TORELLI Bernadette Secretaris

LOMBI Jennifer

Plaatsvervangend Secretaris HENRY Delphine

ANDERSEN Sven FLAMENT Céline Nederlandstalige Kamer van Beroep

Voorzitter N.B.

Plaatsvervangend voorzitter BUYSSE André, ere-magistraat Werkende leden

FERRARI Hilde HAUSTRAETE José Plaatsvervangende leden FRAEYMAN Rita

SLEEUWAGEN Veerle VAN BOUWEL Severinus VAN DEN BERGH Frank VANDERBEUKEN Toon

Secretaris HAEMERS Frank

Plaatsvervangend Secretaris LIMPENS Heidi

DE STAGECOMMISSIE

Franstalige werkende leden ABSIL Adrien, extern lid

CEULEMANS Michel, extern lid

CONTER Jean-Marie, erkend boekhouder- fiscalist en Voorzitter BIBF

HARTMANN René, erkend boekhouder- fiscalist, lid van de Nationale Raad LENOIR Christophe, extern lid

MARQUET Viviane, erkend boekhouder- fiscalist, lid van de Nationale Raad MERCIER Stéphane, erkend boekhouder- fiscalist

PAQUET Marcel-Jean, erkend boekhouder- fiscalist

VANROSSOMME Eric, erkend boekhouder- fiscalist

VAN THOURNOUT Marc, erkend boekhouder- fiscalist, lid van de Nationale Raad

Nederlandstalige werkende leden BAUDRY Eddy, extern lid

CLAES Geert, erkend boekhouder-fiscalist, plaatsvervangend lid van de Nationale Raad

DELEU Patrick, erkend boekhouder-fiscalist, lid van de Nationale Raad

MISSOTTEN Martine, erkend boekhouder- fiscalist, lid van de Nationale Raad SCHRAEPEN Xavier, erkend boekhouder- fiscalist en Ondervoorzitter BIBF

SMITS Marina, extern lid SOENEN Eddy, extern lid

SOENS Christian, erkend boekhouder- fiscalist, lid van de Nationale Raad

VANNESTE John, erkend boekhouder-fiscalist VERMAUT Mirjam, erkend boekhouder- fiscalist, lid van de Nationale Raad

45

JORISSEN André, erkend boekhouder PEETERS Benny, erkend boekhouder-fiscalist RUYSSCHAERT Stefan, extern lid

STERKENS Luc, erkend boekhouder-fiscalist, plaatsvervangend lid van de Nationale Raad

STOLLE Luc, extern lid

VALEE Eddy, erkend boekhouder VANBIERVLIET Frank, extern lid VAN WETTERE Michaël, extern lid VERVOORT Jos, extern lid

WILLEMS Jean-Michel, erkend boekhouder

Franstalige plaatsvervangende leden DAWANT Yves, erkend boekhouder-fiscalist, lid van de Nationale Raad

DENIS Jean-François, erkend boekhouder DIDIER Jean-Guy, extern lid

EMBOURG Christian, extern lid

KAHN Thierry, erkend boekhouder-fiscalist LUCA Antonia, erkend boekhouder-fiscalist MEERT Christian, extern lid

NIESSEN Wilfried, erkend boekhouder- fiscalist

PLOUMEN Maria, erkend boekhouder-fiscalist PREVOST Michel, erkend boekhouder-fiscalist ROGMANS Jacqueline, erkend boekhouder- fiscalist

SANNIA Pascal, erkend boekhouder, plaatsvervangend lid van de Nationale Raad SPILLAERT Viviane, extern lid

TAINMONT Laurent, extern lid

VAN DEN BROECK Luc-Jean, extern lid