...
1--·-
i I
N B1HtLANDS WES'f- INDIl~
IN XJ.1Nl'! Utf-#ANGl';N,
nn. w. n. V i\N lL 0
jiJV
jiJL 1
SLAVERNIJ. - li~IANCLPAl'IJo:. - KOI.ONlSA'fIE.
IHJUII.
n. F,.
C.
mU,loWN'!'j·:,lIit $nrillilmt.
!l»- - -
LMlllKN •
I'. 11. 'A~ DE~ mmv};I.L.
1855.
NEÊRLANDS WEST-INDIE
Dil. W. R
VANHoitVELL
,
H. )
I
qf . NE:ffiRLA.NDS WEST-INDIE
IN 7-1.JNB DEI.J\.NGRN.
Dn. W. R,
VANIJOEVELL
StA VliRNIJ. - EMANCIPATIE. - KOLONISATIE.
nOOIt
. TI. E. C. TIELMONTE,
1.Iil .. 9'Uti.HaIlH~J.
H /l'en p~~ t'IIJMIU nécu,alre tlo ,Idh·llito IUhlt ftlnoler.
J.lo}IDEN J
1'. 11. VAN "EN IIIWVEI.L.
18uo.
III!SlanTfl:~.
•
VOO JI wao 1l n.
V,,,'licMinl/ ! , ., beschavinl/ / .. vo",'ui/uanu ! .. , woorden vol b,teekeni, I - de 9.'00te "aiiwomen onzc,' teuanwoordiua dauanl"" ,
VuoruÎtuan!} ! .
Maa?' #i/.!ta,,,,! , .. daartegen verzet zich da natuu,' dcs mensohen, , , ., Stilstaan is sterven, is oJlltr"u!en te !cumi, ... ,
En ook ik wil vowuituang; de ,'ede, in "a,'a /toouste vluUt; 'en ik zoude mij zelven moetm. vel'loocltenen, i"dien ook ik mijna hulde "wt b,'agt, aa" ltclgoen de Z01. de,. be- schaving I !tet mcmwlalom heih··ijk',t;, 1.,crtroo."t(JlldJ.~, U.oetl's
"ee!t aalll,gebra,?t.
Ook ik tuil besclw.villU, - mam' 0111 hCI,clHWirtg; - licht, mam' om Ucld / - 1urrbelrrring, mam' om 1Je'rbcteri'Il,q, - en om niats 'mda,.... Ook mij i .. alle du'istemi, vijandiu ..
'oriiheid, 'ook mij is ~(i
"at
"del,te uoed, hel kustIJoI"",,t('kleinood v([n dlJft 1/wnsr;!I.,
Mam' ik 1uil lkM J dal 'lVeldlldj,g ü.; ik 'lUit 'vrijheid, dit:
'111 et toomelooR Vlm, ttlle !Jandc."it lOl~rltkt; )'I.:delijke, zedelijke
• ,·ijlleicl; V1'ijheitl die IIC.,c1l1l1!/1, "iet die welke ve,·diedijkl.
Ik 1.uil afhl'ckoH WlUl'i' ik opbouwon kan; nict J ?Vam' ik sleclds JTUinhoo7ICn IIclde,' mij km. lale".
.Deze 1'igUng namen 'mijne ovcrdenkingen) toen ,ik Dr, v:\ N
lIoëvl-;I.t,'S Slfl\'cn en Vrijen, had ,r;c/ezen. Had ik !tet niet ,'eed,'t m'oefJe1' gewetrm) ik herkende in Item, up nieuw, den man van onzen tijd/hij hadJ met 'iJze~'en wil, het z·waard
i'1I
tte
huml oe1lotn(!1t; hij zoude st;'ljden, wam' Iwt vrijhdtl en fJe,9cltaving gold / alle dlti$te''1~i9) alle bant/,m die de ,'cde kO"lU/ieklen, die dm! geest veI'lamdcII, !tij h"d ze dm. dood ge= w()ren,1511 m,
'UI/.'
"ij ten sMjde getrokken voo>' de v,.ijheid, die lI'ols "l1e god.,dienstige, alle zedelijke hefli" ... len, uan ve.ertig dui:cml natuUr.'lc1lOoten., door Nederlmul.9clw 'Wellen., we)'d //('1veiflcrd. Rn hU 1:oerde dicn striJd met da onm2,'1~kenIJm'c oroole lalenten ) die Item ten dienste stonden, Het is een belangrijk, eell g"oot vraag.9tuk, cmIC leuens- v1'llao, die
n
r, VAN HOÜVELT" op ?lieu'W, vom' tie vim',qclwm' van hel Nederlandse"e volk heqfl gebl'''gt.Op welke wijze? fIlel welke kleuI'en? mei welke WIW"- .• ehijnlijke !levalgen , ftl. uitkom..I?
Ik ben in Nederlund uckome .. , (IIn welensel"'ppelijko Cn
kVC1ZS fwod=akelijke doelei1ll/en,. cn verre 1JflU mij !tet VOOt-
" .. n,,,, om, in zaken den Staal ~f de lIeg"·i".'1 bel'·qtl .... de, het woord mij aan te maligt.m / verre van mid da bedoeU'lfj J
om de alltH!rwltt tot mij te trekke",
~faa)' ,ik gevoel <"mij, om vele 1'ed(m()l~, aan de "Vest-Indien uehechl, De 1'!(,'~t J de bloei dlc:r beziUüi/jen, daarin ,qfe/t,k Iwo,q belang,
15 .. dá6rolll !teb ik mij geroepen gCIJoeltl, tie .'·llgen die ik ",erbovlm heb gcsleId , bij een onderzoek, lel' loetse Ie
brengcli. En ik "eb dc po.qing dam'loc bep,·oeftl .
fVllllr Ultlu$ de zllak, de belan.,!en 071ZC" presl-Indien, lel' sp1'ake wO"don gebl'lIgt, is zwijgen, mistlluli.q.
Mij zelven het ::wllkke, !tet onbeduid.,,,le mijne,' krachten bewust, besqf ik ten .olle, nu i.k het 1011ag, met m~ine
denkbeeltlim, voo,. het eerst, in het openbaa,. to voo"seld,jn te treden, wat het zc//oen 'Wil, tegen emwn naam, als dien van ])", VAN J10(jVI~I.I" in het strijdpm'k Ie l1'edtm.
Maat - wanneer ,ik v(J1'::ekm') besclttJidc'I' en nam' 'Ioaw'- heir/ mijne meenin.q te ::uZlen bloolb'.Wen, rian "eken ik, met vert,'O'/{,wen, in een' üjcl J wam'in nW'n denken kan 1lmi men tuil en ze!J!Jen mafl l.I)at men gevoelt, op ccne onbcva'llge1l1.:
"eool'lledi"!I, uls op een .,,·kregen ,·eol.
In eenige weinige woorden nn nog de ,qeheele IJee/oeU"!1 van m'ijn scla'ijven zadmgevat,' Eene vc,'ded'i,r;i?l!J Vlm Sm'·iname en ha1'C in,r;ezetenen, in het algemeen; (let/e Illulcro vou?'stelling van zaken,. edwnnimg van rtl'lsln'wiken en fJe- breken, ,"",,,. die. bestondIJn; ecne onpal'tijdige beschouw';ng van het zmnenstel der koloniale wetgeving aml1'tmi de NegIYI'-bevolking, en IUI1'e, riOOl' dm. lijd, fleUekene onvolle- digheid; hel ui, mei "et oog op het wCllsc"eli}k" en nood- ::akelijke emlm' emancipalie tim' Nefler .• , die i.k te flelijk, met l/Ct V)'(Ul[pituk dm' Iw/oni,qal1c lm. (I}}ûgrat7.e, in de /ruItsic plaals, heb belulnde/rl.
liet is ,'eed.9 mem'malen den he-wo7l.er,'1 van SW'ÜUlm(~
te,qcnl/cwm'jJ{Ju J dat :ij Jmn1W stmn niet v6}'hq/!I!U, wanneer
!tet lmnno zaak, Itu'mw uelan,r;en geldt,
.liJn ik heb dt,::c he,r;olmltlil/;.1I.fJ nu. wWen fJf)(n-kouwn)'
"/111<1'
"'I' iJil
met helllog 07' "en, die kundiger en "elel'VI [r
O?lClt")"i!Jt dU'It ik, die üwk, em/:/ t'om' ttUijcl, op :ÎclJ ::ullclt 'rJemen.
Bij d~l. tegemooOl'rligel! drang tiel' o1llRta>ldi,q!teden, Iwh
ik gedacht flan de belangrijke. loekom.'~t, die dIJ rVes/.-Indien vtm iVedel'land Ie flemoet gaan, e1l ilc "eb IIel mij eenl,q"l'- 11w!e ten. 7}/i!Jt lJc'J'ckeutl, 'met hel bcke.nll maken m'ijucr bescitoulI),'".qen, niet Ie drillen. E,. ble~l nict veel lijd ovel'.
MOfJltm (/IUl1'Om eeni,qe leilen mij bij het 1utz·il!tl der 111'oe-
·{:en ::Un o1~Ülnapt, de lJoedgwn.sti!Je lezer VC1'gev.c en ve1'-
betere die!
JitIDJ:~ I ilftlllrt 18ü5.
.11. 1::. IJ. 11 EId.JONJ'II.
[ N IJ 0 U D,
J~Ll-!lUl~O.
1". EI':N' ULIJ{ (W SU1nN,\~nl.
H. j\IOElJlm J\N K1ND.
.lIL KAPJ'l'AAI. t:N nm'f'l't: •. ,
IV. ])I~ UIJISSI·:I.lJI\Y. 'L'IlCII·r. - llwl''P1KWI' VAN JUS'L'l'L'Ui. -.
S'i'Il.AIIl"~~N. - S'm.u·mmnHIOI~a 'fJWBN DI~ VltlJJ~N. -
l.
7.
2"
:l~.
11 E'!' 'l'OEZJO'J'. . • • . . , • . • • , • . • . • . . • . • . 4:,t
V. VOl-:DSllL I~N 1(J.1·:lmlNO 'l'E 1JARAi\lAltlllO. - V01Ws.:r. }:N
KLJ-:I~DINO Ol' DY. PJ.AK'I'AOlI:::N. • 8l..
Vr. ])E PJ,AN'l'.'GE-S1AVEN. ~H.
VH. AnnEIil . . . . , . . . . . . • • . 10'j .. VIII. Dl'; GonsIHJo:KS'l' • • . • • , • • • J 15.
IX. W .• ;GJ.OOFI~ltS l:N BOSOIIJlA'l'HOUHI,I':S, .12-1.,
X. VlOImm"",.'" """ S!.AVRIINIJ. . . . • 137.
XJ. It"ANcIPA'''''. . . . . . . . . . H S.
ON'l'WIW l' \'AN WWI''fIU.1JKl·11U:l'AI,lNOlm, llY.'l'It J-:llj/lmrn:
J)g l~i\lANQI(l.A·L'IE IHllL SLA.YJ::N l~ Nl:llmr.A.NVS "VImT'
INUIt:,
XII. KOJ.ONJSA'l'JB, - ]!:MIUHATJI·:, J\JJI,Ara:N . . . • . • . . I • • •
207.
22i), 238.
•
INLEIDING .
Ol'er de verro Oost-Indien, is het oordooI ,reeus uitg .. ~ sproken, - en' baro zauk i. voor het forum del' Volks-
vertegenwoordiging geweest, en dool' hnor beslist. El' moge eenen schoon en morgenstond zijn aangebroken I 'Wij won- Bchen - wij hopen dit; - én voor NedOl'land, én Vaal"
<lr.i',e schoonc bezittingen zelvo I
~rll"r ook do W.
r.
1lo"ittingen vun NOllorlund, gann<>ene belnngl'ijke toekomst tI! gem oot. liet ',ijn of niot zijn dier go westen komt nu ter sproko; - de Vergado- ring der Stnten, wncht op hot tijdstip, wnllrill het VOl"-
\Vllohto wels-ontwe.'p, omtrent het beloid dor l'ogcring VIlIl
Neêrllll\d'. West-Indiell, nan hanr oordeol zal wOl'dell onderWOrjlOn; - on de Vertegenwoordiging vun het Nedel'- Inndsehe, voUe, "nI nu geroepen zUn, de beginselen te bestendigen, dio deze gewesten eenon dUlll'ZnmCn bloei, - en Nederland ...•.. llOt behoud vnu zij no l<olonion zullen moeten vOl'1.ekcl'un.
•
Dia Nederland ell zijnen bloei lief booft, znl ,10 tijd
<lie op handen is, belangrijk noemen; - die zich unn
<le \'Vost-Indien vorbonden rokent, doot dnnrl>ü nog meol':
2
hU ziet in ue toekom,t, het oordeel 0\'01' Slll'innmo cn hal'o bewoners, - do beslissing del' leyenSl'rnag, wat do West-Indien voor Nederland zullen zijn,
Ik was tegenwoordig bij de oponbaro Zittingen de,' KOInel's, toen de wet op het beleid del' Regering vnn Neerland's Indie, dc werkzaamhedon be!,nalde, en behoef ik to 7.cggcn, dnt de bornadslngingen, in hooge male, mijne belangstelling opwekten, on mijne .. ndncht vestig ..
don? 'Vut voor Oost-Indien wet werd, het kon niet mis-
SCl', of het zoudo eenen bepaalden invloed, ol' de belangen dol' West-Indien uitoefeJlen.
Vooral waren mij belangrijk, de debatten O"el' art, 115 en volgende.
liet zoude kunnen zijn, dat ik later, mijne stem voeg, bij die yan vclc 3mlel'en I om bescheiden mijne :r.iunswiji'.o open te leg.gcn, wanneer de wet voor de 'Vost .. Indien, iu hnren geheclcn omvang, in uI hnl'o beginselen I het ollllcrwerp der beraadslagingen zal uitmnkcn, Doch hoe ook, hierover in alle gevallen later,
Nu is het, het beginsel bij nrt. lIG nnngollomen. De vrij\'erklaring del' slaven, - het onderwel'p vnn don clag, - ))0 nang op godsdionstig, op r.odelijk, op staatkundig tarrein, met zooveel . vuur, zoo luycnc1ig besproken.
De journalistiek heen ~ich die zank nnngctrokkcll j de gra vecl'ntHild heeft hare kl'uchten geleend j on n:lnkoJl- digingcll en n::mplnkkingen ,'nn nlJerlei aard, moeten de oogen Ycrgnsten} "an het Nedcrlundschc \'olk) wam' die z.ich ook wenden mogen.
tocn ik door een der Staatsmannen, in de vergadering ,Iel' Knmers "nn den 5 Augustus Il" op het gowigt r.ag
3
aandringen, van cene vrijvo"klaring dor slaven, teekende ik do woorden op: dRt men zoude afzien van het houden eener schitterende redevoering, - dat do zaak der West- Indische emnncipatie, de grootste omzigtighoid eischte, omdRt zij greep in hot raderwerk dol' geheele koloniale maatschappij, enz. enr.. Ook nnderen, hoorde ik in dienzelfden geest het wooru voeren.
En nu zic ik dion tribuun, voor het Nederlandsehe volk optreden, en met eeno glooijende pen, met al het vuur uer welsprekendheiu, de gruwelen opteekenen, dio do slavernij met zich voert; die Nederland en hllrc Regering tot blijvendon smaad verstrekken; dio cen schoon lanu herscheppen in eeno hel Ol' aUl'do!
Ecne oratio ad pntrcs cOllscl'iptos, - zü moge onbc- twistbllnr yeel aanlokkelijks hebben; - maor eono don- derende oratio ad populum, heeft indedaau ook veel dat Ilaal' nanbeveelt; zij geeft veeltijds meer,
Ik bon geen voorstnndol' van 'slavernij j - ik sluit mijno oorOIl niet voor de taal der rodo; - misbruiken, ik znl zo niet veruodigon j - verbeteringen, wanr ik do behoef'tu dnnl'vl1n erken, waal' ik zie dat het waarlijk om verbeteren to dOGll hij ik 7.nl ze VOOl'spl'ckon, - ik ~al trachten ze
ingang te doen vinden.
nlnar, iedere voroorueoling teil trots, wang ik het, hiel' openlijk te belijden: do toestand dm' Negerbevolking in de West-Indien, is geene slavernij, omdat zij dit niot is, dio toestand 1"8 geen gruwel, dio tot God en menschen om wrank roept.
Die toestand is eone l'edolij'k-7.cdelijke vrijheid ,'an men- schen, dio ulIeen door arbeid kunnen bese.haRfd woruen; - eel\' u"beid, waartoe redelijk-zedelijke dwangmiddelen (wetten) hen moeten nopen, én ill hun eigen belang ,Sn
1~
dien bet overgroote deel dier bevo)],illg niet wcnscht te ,'erwisselen I met hetgeen do philnntrophio de;"er cenw, hnnr nls het warc opdringt; - een' toestnnd, die, 'vou- neer mell zo waarlijk kont, en onbeyooroordeeld beschouwt, botel', oneindig. Leter is, dan hetgeen de beschaafde Rul'o- pcscha ml1atschnppijcn I den ruelisChCIlYl'Î(md I in zoo ver- schillende opzigten tel' beschouwing nnnhicden j cen' too-
st~nd uia vrijheid is I wanneer men die wH begrijpt I - die nielc; met slm·emij gemeen heeft, don den nnam I en die alleen in staat is, het maatschappelijk cu "edclUk . welzijn, dier bevolkillg te verzekeren.
Wij wo ten het echter: emancipaUe J - "'ijvc,'klaring!
is de roepstem, die allen in de Doren klinkt; - emnn- cipatie! deze wil de tijdgeest; - mnar ... ' is dnt oordeel
o\"er do negorbevolk ing eenm.nl uitgcsprokon; .tIle, die weten wat negers zijn, en unnl'uij ue kolonien kennen, zullen met
mU,
voor rekening del' hctlendnngsche, pbilan- tl'ophie, de oplossing laten vun het vraagstuk, of Clmm- cil'ntie, in waarhciu, het heil en het W€I1.Un, diOl' zoo d,icp beklaagde hevolking, heeft bewerkt en tot stand gebrngt.~Icn cmnnciperre dan I zoo men wil; - mcn ij\'el'e VOOr de o7l1niddelijl • .'c vrU\"crkIal'ing (?) van mcnschcn I clio men nid kont j - wicr geaardheid, men niet weet, _ wier \'erstnndelijke nrmogcns, ondollks al hetgeen zen- deling genootschappen l'll godsdiellstleernnrs rceds sedert jarell, met zoo veel ij,'er hebben beproefd, afgestompt zijn i - e u die in een 'lami, dool' de natuur ~oo rijk bedcold nIs Guy;mn, tot geen nndel' begrip van vrij- heid, - althans die wolke lUen Voor hom wil, - :mllen te bvt'ugen zijn, dan tot een ja"l' "IlÏe'1lte, wnnrvotl.
lle "ool'm:üigc nrbeidc~ in de v.·l'ocgOl' zoo· bloeijcndc
opleveron.
MAnr ...• ' den stand van zaken in Suriname ~óóunnig
te schildcl'ctl t nIs men dit thans gedaan hooft; - mnnl', .•
het grootste deel del' vrije bevolking, als cello maat~
'schnl'pij van beulen to schandvlekken, - daartegon moet ik 0IJkomcll, als menseh, als Nedel'l:l11uel', uls bewoner
VIIII de West-Iudien, - (ik heb cl' bijna al de jnreu lIIijns levens doorgcbrngt) - omdat hot strüdt met do waarheid, omdat hot eeue tnal is, dio in regtgeaarde Nodcrland- scho 001'e11, geen gehoor verdient, en in hunne l.ul.rtcll geen' wcerldnnk mag vinden; - omdnt het cone tual is, die, bij het gewigtig tijdstip dat de Wcst-[ndien te ge- moet gaan, dool' den indruk, dien zij kan docn ontstann) meel' dan gel'andijk is, ja hoogst noodlottig lmn "ijn,
Sul'iname's ingezetenen, ik weet het, koeren iedero dusdanigo beschuldiging, met een beroep alleen, op het oordeel vno elk een, dio hen kont, en dio met con' ge- moed, vel' van partijschnp of voorom'dcel, hen ell hunne uulnngcn, tOl' beschouwing, heeft genomen. - En, - in wnarheid - zouda men meer bewijs verlangen, don dio welke opgesloten ligt, in de belangrijko omstandig- heid, dat ta midden oenor bevolking, die non Vrijcll, Indianen, llo5chncge1'5 en Negers, in hat geheel p, 111.
50000 zielen tdt; dat d:i:,,', 40000 zoogenl\:tlllde .laveu,
<I ie gruwelen, mishundelingen en martelingon blijvclI vcr- dut'cn, van eon zoo gering nnntni blnnkon cn vrij.en,
zondcr zich dnnrtcgcn ooit to vOl':Gettcn, niet alleen, monr zelfs niet het minste vertoon VtUI VCl'?ct, togen die \Vrcedo on onmenseheliJkc bC111lcn I nun uen dag te
k'ggen?
"VVllnt niemand toch zal zoo dwaas zijn dien stand
".UI znkcn in Suriname, ann de slerlw IlHlgt del' wupc-
Ilen, of het groot gezag del' we!ten, die de.e!' onbedui- dende vrije bOl'Olking, ald.or lell diensto slaan, te willen toeschrijven? ... 1
En Engeland hooft reeds lang de NegCl'S, in l,et aau- gron"endo Drilsch Guyana, ""ij verklaard I - En in de even nabij gelegone Fransehc kolonien, is de vrijverklaring ook rccds nfg.,kondigd!
J.
EEN BLIK or SURINUIE.
(I neol, Ie Hoofdstuk.}
Een' nationolon kruistogt tegen do slaveruij; het dool van den Schrijver; - aene oproeping nan clen volkc, in cenen onnfgebroken kreet van verontwaal'diging, OVCl'
den gruwel, die 8nl'inamtJ tot zetet heeft, on eonen onuitwischbnl'en smet doet kleven, op Nederland on hore l'ogoring: ziedenl' ha t middel dool' llen Sdn'U \rel' geko- zen, en waarmede hij het reeds 7.00 lang yerllOmen st'lin tot dien ·veldtogt, op nieuw heeft docn w06l'gnlmon.
n1aal' hij heeft dien logt geopend, met cCllen ,cham- peren, eonen bittoren uitval, togen de hoofdstnd dos rijks, tegen hanr alleen.
Wij "eggen den Schrijver na: Nedel'lmul is eo" "ijl' lancl. Jllnnl' zij heeft dien rijkdom verkregen, dool'. tlon onafgobroken ijver del' voorvaderen on hnnnc dougd; en dl! l'ijke Amstclstnd is VCl'l'C:.Icn, uit het rusteloos 1.woe-
geil VRn hon J WnRl'Vnn de geschiedrollen vormeldun I dat,
na COl'st Vaal' de vl'Uhcid van den geliefden hrcboortc- gv.OIld I gcdlll'Bnde lunge jaren, te IICbbcll gestredon I zij met hUllllo 1mpitnlcn, die prachtige palcit·.cll hebben opge- trokken, wolko thun, hunne tinten ficr ycrheflcn, en
tot grondzuilen te hebboll, met gcoorloofdoll trots, den vreemdeling kunllen worden u~\llgewezcn, nIs zoovele sprekonde bewijzen van de geestkracht) en do fiero vol- harding dol' "mtoren!
'il'ij 'l.cggen hem na: J\Tede,'ümd ia Ccn latul van ]Ilmdel en vertte1'. - El' wns een' tijd tint, ollze voor- vaderen den scepter der zee voerden; - er was een' tijd dat 'i.ij van het land JlllUner geboorte, den stnpcl- 11laab hmMen gemaakt I vnn hetgeen gcllCcl Europa aan haudel en vertier had. En JlU. - lIog klieven trotsclw zeekasteel en de wateren, on storten llUIlllCIl rijkdolll, niet alleen in d. hoofdstad, maRl' ook overRI elders, in :Nederland uitj - ,mnnl' het was alweder dat rusteloos
~,wocgcn , "an hen die voor Ons leefden., die heinde eN vcr onze driekleur deden eerbiedigen; - dio met gevfllll'
vun hun leven, vnn have en O'ocd, in vcr a.fgl.lcC'tcnc
" "
oorden, hunnell nij"cren cn werkzamen geest ovcl'hrag- tcn en elders den grolldslag legden, van dc schntten en l<npitRlen, die geheel het Nederlandsehe volk, zijne tegen- woordige plaats, in de handelswcreld hebben doon inne- men. - Do ~ce had onze handcl:ivloot roeds gc:t.icn, _ 1'ijkdommen in menigte wuren onzc voorvadoren }'ceus tOl.'gcyloeicl j - de voortbrengselen VDn lIijvc11heid en "01- harding kwamen reeds uit verre go\V(~stcll cn dekten [('eds ,den vaderlandsehen bodem j - en Amsterdam was reeds liet Amstc.rdam dier dogen; - lang \'001' het Ncderland- sche "olk, kon bogen op de voordeden dio haal' ui' Suriname toestroomden, en die, ..• jn dio Neerlands hoofdstad, nimmer Ilebben kunnen doen ZijII, WRt zij tegenwoordig is, indieu de handl'lsgeest der Nederlan- dor., niet elders, den grondsI:.g tot die groot-heit! had gelegll.
Nedel'la,".l is een "'ij land, maRl' Neder'land "eeft ,l~
slaven kelenc11 zij1ze,' ondcrdallen 1/Of! 1liet ve'l'b,'ol.:en.
Is el' onverdiende,' smaad geworpen, op den Nederland- sehen . llnum, dnn wanneer men, dool' don Nederlander zelven , hot bnrbanrsche lijfoigensehap tier Rnssen; - de uoemwnQl'digo wreedheid dl'!" Turken, die blnnkon J nUDen omdRt zij eene andore geloofsleer, dlln dia van moham- med zijn tocgednnn, tOl' sl!l"en-mnl'kt brellgcn; - den hftllllcl dio Spanje, in hnrc Kolonien, lIog met Afrikanen drijft, wnnrvnn den aanvoer, allel' abolitie on emanciputio teil trots, dagelijks tecneemt, - op eenon gelijken lijn "iet stollen, met den toestand vun mcnschcn, die ondor het gc:t.ng van Ncdel'lnndschc wetten leven, welke hen, - philantrophen mogen ook anuel's donken - cc ne bel"ck- kclijke ""ijlteid v"l'"ekereu, voor welke alleen zij vatbaar, en door welke zij alleen wij kun non 7.ijn, en clie, in allen gavRlIe, als beginsel, nlle despotisme, nUo wille- keur hebben veroorucLJld, en regt en rcgtvnl\l'digheid voor zoo vel' nit menschelijko wetten, cen' volmaakten mant·
schnppelijken toestRnd kan wordon geboren, do strongst mogelijko handhaving lwubell ver:t.ekerd!?
Neen! - Nederland weert den ~maad van zich of\
ohlus ton onregtc op haar geworpen. - Zij doemt hnro onderdanen in W, Indien J niet tot eon' tocstnnd, 1'U111p-
·t.:tliger, dnn dien van het redcloo;~c voc; - en schaamt het volk zich niet, in Nedel'land, zieh de zRnk del' Gods-
dh.!II~t, waal' die bedroigd wordt, met allo vuur aon to tl'ckkon, en daarvoor te ij voren J - het keert ook gcrl1st alle beschuldiging, dat het door 7.ijn gezag, mrJ1lso1WIl
tor slofri:llijlw en zedelijlee vCl'llcdcl'Ïng doemt. - El' klim- men gccilo angstkreten; Cl' is geen gegil der wnnhoop tot den troon des Barmhartigen, - er is goenc foltering duol' beulshundon , in CE'Jl doel onzer 11czittillgoll j '-
10
manl' daar .hecl'sc:ht een' toestond, dien men uilJt kent, en wnardoor nllecn men tegen haal' ta voldo trektj - een' toestand, toaaTtp mel/soMlijl.'. (mvolmaal,t!.ei(l, tvet i8 1t1aar, haar zegel 71ceft [Je(11'ul.:t, manl' die do indivi- du's, die zij betreft, in waarheid, wanneer zij gemoede- lijk begrijpen wat hun in de pInats dnnrvoor, dOOl' de.
ijvel'lhlrS del' yrijvorklaring, wordt aangeboden, niet ",illcm
\'crlnten; - con' tocstllud, die niets kent vnn het lll'utnlc gewold, wnartogen in Europa, het moge dnn "ijn onder meer gepolijste vormen, de weorloozc lijd:'.Humhcid, \'e1'- geefs naar bescherming uitziet; - con toestond, die alleen d,(,trom zoo is geschilderd, om het vernienwd Lewij' te luveren, bqe ligt de taak is, d. "aken van hare zWllrtstc zij·cle yool'tcstellen, wanneer het om het voorstEuln vnn goliofkoosdc en door den drom der monigte opgehemelde begrippen te doen is,
De"e nitweidillg moge hier eelle plants vindon, -
nrU
was zij bcllOûftO, en voor nndcl'en, zag ik Cl' in dl1 mo- gelijkheid, om I reeds van den nnnvnllg, de 'l.i1ak dOl' Su- l'innnmschc llegel'bcyolking, vnn een minder be"ooroor- dedd standpunt te hesehouwen.
Met don schrij .... cl' een' blik op Suriname te werpen, acht ik orCl'bedig. - Velen is met mij de kolonio Lekend, en de bC.:ichl'ij\,jng, Dns u,Hll'van op nieuw gcle\'cl'd, _ zij knn gcenc schade.
Het hoofdlokelijke dat de vrnag, hiel' tHl' sprake bo- treft, lCiI lot ",del' oplettelijk onderloek leiden, Voor hot oogenblik .lechts dit,
Ik bon het, op gezag vun hevoegden, mot don seln'ij- vcr cens, wnnneer hij als zijne stelling, vel'dedigt, <lat
11
de Indiunnsehe, mnnl' voornamelijk de lloseh-negerbevol- king, bij afdoendo en doelmntigo mnlltregelell dOl' llo- gering, nan den bloei I en do vooruitgnng det' kolonie, gohoei dienstbanI' had kunnen worden gomankt, - Het is inderdaad niet opbeurend, WalllICel' men op dnt punt, hot "olslagen gemis aan heginselen moet orkennen, diu dcr kolonie uit huren eigenen boc~cm, en dool' oigolle middelen, ruimschoots de gelegenheid zouden hebben geopend) tot ccno veel gl'OOWl'C productie, en tegelijk Jlnro inlnndseh. bevolking, ccno maatschappelijke bescba- ving, zouden hebben deelachtig gemaakt, die "ij thllns
~oo. brebeel mist, en welk gemis do uitbroiding en den bloei dor kolonio, zoo bupaaIdelijk heeft in den weg gcstnnn.
lIet ligt echtt'l' niet in mijn voornemen, dit onder- werp to behandelen, Dia danrvan iets degelijks weten wil, hij begeve :dch tot het werk van Dr. F. W. HOST~IAl'(N,
Ove,' do Beschaving van Negers enz, (Amsterdam J, C, A, Sulpko 1850); - een werk, dnt niet gUllOeg do nlln- dacht schijnt te bebbon geyestigd, - vCl'dienstelijk in velo, ~OCl' volo Ol)~igtcn I - \:11 ik nnl'7.ol niot hier ol,ontlijk to belijJen, dnt ik tot nog too niets hob kun-
IlCIl vinden I om vele del' beginselen, jJl dat work ont- wikkelu, het getuigonis te weigeren, dat zij niet uIleen op de rude. manl' tevens op onmiskenbaar juiste gevolg- Irekklngen, goput uit de longe ondervinding van een be- drijvig on volstrekt niet onvordienstelijk levon, in do kolonio doorgobl'ngt, gugronu zijn.
IJiu, "uokkenni. - degelijk zelf-onderzoek, diup door- dunken - niet.., dnt nnar bnat.zucht riekt I - on toewij- ding con am01'e aan do zaak die mell Vool'stnat, alJ; Ilflll- Lcroling V<lll COlt werk over 11111atsclijke anngolegonheill verlangt; . - hij le"o dit werk onbevooroordeeld, inwll-
tlCl'hcid vcroordeelc hij den schrijver niet, om de bijzon- uere wijze waarop hU J 1.ijno stellingen, tegen de cmnn- cipullu, die hij, 7.onuel' eenig beding vijandig i" heeft ontwikkeld, - hij znl het niet onvoldann uit do han_
den leggen I en zich ten pligtc moeten l'ckcnen, al dezo hoedanigheden in Dr, lIOS1'HANN te erkennen 1).
Hetgeen de schrijver echter, uit hetgeen hij omtrent nOsch-llogel'S in bet Bijzonder, meent wflorheid te zijn, wil afleiden, - dit kunnen wij niet aannemen; cn voornamelijk niet, wanneer hij zijne govolgtrekkingen dienstbaar maakt, aau de bedooling van zijn werk, na- mentIijk, om uit den toestand dier bevolking, de doel- matigheid \'on ecne emaneipatie, en het groote hoil daarin
VOOl' de negers gelegen, in thesi, te betoogen.
Do oude oorkonden van Suriname, en het gezag Viln echte schrijvel~, stellen het buiten twijfel, dat IlOt vesti- gen dezer Bosch-negccbevolking, misdaad ten oorsprong heeftj - acne ' .... aarheid die men d~s te gereodel' 011n-
neemt I wanneer Illell weet dnt ook nu, in den tcgell- waordigen tUd, enkele en geheel bijzondere gevalhm uitgezonderd, het wegloopen van negers (waarover lJfHlol') in den regel, slechts dan plaats \'indt, wanneer deze "idl nan het mme
0:
andere \'el'gl'Up, of misdaad hebben schuldig gcm:1nkt, en tel' zako daarvllll eeno billijke en vCl'dil'nde straf to duclltell hebben i - Cil volstrekt niet, dool' de webt, die de hedendaogsehe philantl'ophio in hen wil, om de slavon-bocijen van zich af te werpen, en1) :t,oudo Dr. nosnu.ss, \YllnUeCr hÜ tIc NcdcrlllllchcllC UOg'ol'ing in.
tellK:Uecrt, om dQ tegenwoordigo di~lIstba(lrI.eid tl~r N~!l~I'8, ;'1 de KQlollie Ir 1f1r1l:/iontrCII, niet rocw ccn zek(!r stclsol, dnt muu' cmancil'luio zweemt, hoo:t.eer d:\ll ook in de \'crte, hobbcn gehuldigd? lZio zijn WCI'k. '.! D.
p, 170.) ZJ.o:a, \'croorlove mij doze vel'ondorstclling!
:,dcll het onschatbam' vool'regt van vrij te l.ijn, te VCL'ZC ...
keren, - llie waarheid is don ook niet tegen te spreken, Die de kolonie kent, heeft lUlnl' tot ge\'cstigde over- tuiging.
liet is dus een bepaold dwnnlbegrip, wanneer men stelt"
dat het lot, dat do slaven op de plantugien te YOl'dl1llen hadden, velen de wijk naar de bosschen dee,l nemen, -- Ik wil de mcnschclijkheid der toenmalige oigennars niet
Y00rspl'cken, of die bij hen :toeken, manr, wanneer men den geest dim' tijden kent, en zelfs in het toen reeds verlichte Em'oop, beginselen ziet gehuldigd, woorop de naznat den stempel dor schandelijhte on onteerendsto wreedheid hoeft gedrukt. dnn 1.01 mell zich niet kunnen vcrwonclcl'oll, dat veeltijds mjsunnd bij den paR nnngeko ..
men Afi'il<aan gezoc,ht werd, on dezen met 7.waro straffon bedreigd I dool' wam' in lntere tijden. om niet vnn
ue
onze te spreken, zelfs niet ann het minste vorgrijp zoude te denken zijn; ---. terwijl el~n afdoond bewijs, yoor hotgeen dool' ons hiel'Loven is gezegd I onzes inzions, alleen dM,rin ligt opgesloten, dnt dcgeschiedonis, dier oude tijden zelf, het wcgloopcn of zich verwijderen, van gohcele massa's, niet vermeldt, ~ hetgeen toch V00l'
zoker zoudo hebben pInats gevonden, indien in liefde tot vrijlLeicl, de oorzaak der bedoeldo verwijdering vnu do l11antagien moest gowcht worden.
Vroeger wces ik reeds ua bron aon, die over dezo bevolking licht vüI'spreiuen kon; - dit is cchtc\, zeker, dat eeno maatschappij, die dusdanige begin$Ohm, ton grondslag lleeft, gecne gU1lstige punten ter beschouwing knn aanbieden. - Ik ~nl niet sp1'eken, ovcr den hetero ...
genen toestand, dien dow hoop mensehcn , naast het overige gedeelte dOl" ~cvolking il1unm; - veel minder zal ik in het oordeel treden, over de beweerde wl'gelooshoid
-~---~---
-_ . -._- _. _ -
14
vnll hot toenmalig bestuur, die hot sluiten vnn ecu Vl'l!- deverdrng met de lloscll-negers ten gevolge had; _ on wntlllcer volen gewis met mij, in oonmorkillg wil- len nemeu, het tijdstip, do toenmnlige gesteldheid cfor kolonie, hlll'O weinige, althans niet nfdoendo middolon van venlediging , de onmogeIUkheid om op oeuo nndel'o wU'o het kwnnd dool' dien inlnndsclJen vijnnd berokkend, tegen te gnan, - dml zal mon in dien muntl't'gol, niet zoo :t.CCl', cono oneer of schando YOOl' hot Ncdcrland:schu yolk kunnen o}Jgcslotcn zien. -. Onhetwhitbanl' iij echtol' dc;1,Q waarheid j dat ook dezo bovolking - ,Ioornolllolijk hetgeen zij sedert lHll'CIl dusgenoamden' vl'ijstnat go WOl'-
uell, ell tot op dit oogenblik gobleven is - niots iu do beschouwing oplevert, dnt, teu voordeoio vnn hot pleit dal' ,'rijvcl'klm'ing van negors in massa, sprookt.
Wnnnoor ik mU verder, zonder eenig h.t minsto be- zwaar, genoopt gc\'ocl, de verschijnselen vnn het gc;r.ond vorstond , 1.elfs bij dio volken of stnullnen flnn to nemen, die zich nisnog d.r ruwste onbesellnafdhei,l wn prooi be\'inden j - wanneer ik dio zelf bij do wilden out,waRl', dnn neelIl ik dio ook aan bi} Hoschnegers, nis con go- woon vCI'schijnsal, uit do nntuur des menschon VOOl't- vIocUenue, dnnrin zünon ,ctel hebbondo, on hot redelijko bepalende dat hem, over don geheelen aardbol, boven het redeloo7.e dier verheft.. nlollr." .. hot bewUst lI-iot8; _ vcelo(H' zoudc Cl' een nrgument uit to trekken ~ijl1, dat :!elfs bij het bestaan dier andel's gunstigo verschijnsolon, de nosch-neger tot nog toe hot bewijs heoft gelovenl, dnt hij zi:.:h I uit zijnen nard, niet heeft kUl1uen VOL'r'en
., ,
naar don vl'ijhoids-stnnt, dien hij geniet, danl'
ue"c,
zoo als do uitkomsten dit bewij7.en, tot ol' dit oogenblik niels tot 'ijno besollOving of \'eredoling heeft, Lijgcdrngcn (Jf toogElbmgt.15
liet is reeds, Oll nanr wnarheid, door znakkundigen ,), op grond van op do plaats zelve o]lgedane oDuervinding, betoogd, dat do aard dor nosch-negers tot konsehetseml teekOlI heeft, cono luiheid en vndzigboid, die den wnlge- lijkston OflWOL' wokt; - oene zorgolooshoiJ wnarvan do Europeaan .ioh nanuwelijks een denkbeeld knn maken; - . cene onbeschnnfdheid dio trots allo pogingen, nall 1'llWO
wreodhoid grenst; - wnm'bij "kh nog voegt een lomp bijgeloof', en el'UO lleiging, om deL' vuilste en dierlijkste JlIlrtstogtcll bot to vieren; en eell Icven t loiden dat zieb in niets boven het meest verdierlijkende mntorialismo verheft, , - en mo"ten b ûeh al eenigo indh'iduelo uit- r.onul·ringcn ondür hOIl vooruocJl, (en deze lGijn bedl'oe- vend woiuig) zU clio deze schets van do llosehllegcrs hebben geIovoru, zUn clanrin del' wnarheid gotrouw ge- bleven, on llObben zich in geon enkoI op,igt, aan partij- dige overdrUving schuldig gemaakt.
Dit heeft de vrUheid (?) wor DosehncgeJ.'9, uit 0011
mOf'eel oogpunt, te wee,g; geb .. ngt. Welke is un hun mllatschappelijke toesland, en in wolk vedllmd statlt diu met de overige bovolking?
lIet valt niot te betwi,ten, omdnt hot niot ll1ooUolijk to bowij.on vnIt, dtlt dew Dosch-negorbcvolking, gehool ten kosto vnn clo kolonio leeft, zonder lIGni' gc~venrcdigdo
voordoelelI Ulln to brengen,
])nt mali lust tot den arbeid, on opgewektlleit! tot workeIl bij hOIl wil aanllelllon, omdllt uit' officiolo !'llPpor- ten blijkt, dut "ij voor oelle wanrdo vun 1" m,
f
100,000 janrlijks, aan houtwfil'cn, ter koop br.ougoll, i. eene. ge-volgtrekking dia goelI' swek houdt,
,) 'l.io lIowm.\NN I 1 J), png. 253. T,ANH, iJl zijn hetoog, en het
\'cl'IIlng vlln Z)+!xc. don Minister \'an Kolonie", hoitlo 11001' den schrlJvel' tlt\l1gohoohl.
Dc"c productiviteit hooft toch niet tot grondslag, het- geen zij tot onmisbaar beginsel moot hebbon , wil ~ij
del' maatscbappij nuttig en yoordeelig "ijn, ell nan hal''' belangen en inzigtcn beantwoorden. Zij wcet niets vun do drijf,·eeren dio deu beschaafden monsch, tot werken bre11- gen, tot arbeiden aansporen j - cel'govool 011 do ~mcht,
om ceno eervolle plaats onder zijne mcdemenschcn iJl la nemen, deze zoekt gij te vOl'gcofs, - de heilige pligt, om zich cn dc zijnen iets to vergaren, ten einde daarmede, tegen do wisselingen vnn het lot gowapend to
"ijn, deze kent bij niot, - het altijd lofwaardig voor- nemen, om zich op geoorloofde wijze, roeds ecn' tijde- lijken welstand te verzckeren, en "ich van de gomakken
"an het loven te voorzien', liefde tot den Oi(fOndom
" ,
en 0001' haal' veredeling en beschaving, dnnl'vnn weet hij niet; - in een WOQl:l1, niets vun al hetgeen waardoor arbeid! ul'bci(l is, CIl del' maatschappij voordcclcll aan- brengt, vindt men zelfs in beginsel, bij de lloschn.gers, wanneer men hen, "elf' zoo oppervlokkig mogelijk, doch gltijd onbovool'oordeeld J in beschouwing neemt.
Zij brenh,"n zelf bout tel' mar1,t - ko,tboar hout, _ en 1.10 hunno woningen. Ellendige 11lltten met tl'oelic en hInderen bedekt, cn "alleen bcstanlulc uit" cenige in don grond geheide boomstammen. _ Zie hunne klce- ding. - Zij gaan bijna naak~! cn hebben nnnuwclijks het onontbeerlijkste tel' ,lekking. - Zie hun 1ll1'isrnad, _ maRr ('1' is niets, niets "au dC' eenvoudigste en gC'wone gemakken dos lel'ens; - koal en ledig "ijn de verblij- ven \\'aar zij zich ophouden. Doch wie heeft do afbeel- d.ing vnn ccne lJosch-.negerwoning nict gezien?
Waartoe dan hun zoogenaamde arbeid? Waartoo dan hun ".",verken van
f
100,000 aan hout? liet antwoord i. bij de Ilftm!.In onmotolijke bossehnn, diep landwaa,'!s iu lovende, hebben zij niets rondom zich,' uan de stille, doode, de ledige natuur. - nen geest die tot nijverheid leidt, geheel vreemd, weten zij zich dC1.cn niet dienstbaar to maken, ell lijden gebrek aan nlles, ",nnr do monsch behoefte aan hoeft, - En toch kennen zij behoeften, t.oah gevoelen zij die, - wnnt :r.ij moeten, zij willen leven, - 7-alf. b<,trok!celijk goed leven,
·llil waul'toé nu hun arbeid? " Om ûoh de gelegen- heid geopend te .ien ynn met dat jlroduct hunner nijyer- heid (?) te verkrijgen:
1°. Voeding, want hoc l'ijk de nnbllUl' oek is, aan liet bebouwen uer aarde zijn zij "ree md , - "ij doon l~et niet, "<Jnnvtoo ZijD zij te lni, to vndzi.g, te ZOl''''
geloos.
2°, D1'ank, "daorvan zijn ."ij oval.'dl'oven minnoa1's, en
~.ij kunnen die niet vel'kl'ijgen, zonder 7.ich met het o~cl'igo
docl der bevolking in aonralcing to stellen.
Aan kleeding, donkon zij slochts in de olledaaMe ploats, bijna in het gellOol lliet; _ . '\laut als zij d"
riviercn met hunne houtvlotton afkomen, gaan ;"ij 7.o1doll
"00 vcr als de stad. Op de l'lantagien houden zij "ieh op; duar I'erruilen "ij hun prouuct, tegeu bnnannen in de eerstc pInots, wnn1'vnn de YCl'bouwing tl'OUWenH evan eenvoudig uls gemakkelijk is, en in de tweede plant.
togen drom, wno.1'\'nn zij eeno gl'oote hoeveelheid nanr do binnenlanden wegvooren ; - dnn begevcn y,U l.ich 011 niomv naar hunne verblijvcn, om zoolnng do opgedano voorraad duurt, in d. walgelijkste luiheid, en onder het Loh'il!l'Cll nan uI hunno hnrtstogtcn (on zij zijn unll gccllc vrcemd) hun leven voort te zetten.
me arb.iJ ja du. ook munr tijdolijk , afgobroken, al- l"en gedreven, om iu hunne dierlijke bohoofton te voor-
18
zien I en uit do overtuiging, dat zij tovens is, de conditio at-ne 11,a non, van hun dierlijk bcstann I ,'nIl hun :djn of niet zijn.
1\10n ziet dus hot }'csultant, WIU\llccr menschon , die nlloeu' door het l'edelijk bedwang, dllt eeno Leschnafdel'e bevolking. 0"01' hl'll, zoudo VOl'Ulogen uit te oefenen, 'l.edelijk, d. i, 'Jal", ... lijk besahaafd zoudeu ~'U!lnen 'l.ijn, alduR nan zich zclven :,..Un ovel'gelaten, om oen' pscuclo- vl'ijstunt, nanst celle onder hot g~zng Vlin wotten IOYen- du um·olking, nib te maken; cu men komt, tot hot aanllemelijke van het oordeel voor oeuige jaren door oen Engelsch staatsman uitgesproken, dat A fl'iknncn te midden ecner andere bcyolking levend!.:, onmogedijk aan zich zd\'en kunnen overgelaten w.Olldoll j dnt Yl'ij- hckl, Wnm'\'fin zij de hutcwkcuis niet kennen, "001'
hen, in toomelooze losbnncligheid J in niet.s-doen, ont- anrdt, on de etlui~to, voor hen moyelijktJ beschnving, is die, door den gel'cgelucll, onder best'ht"l'ming vun wetten gcstcldcn orboid, wnnt'toc op de Antilb Ol) de oYcl'ige West-Indien I ruimschoots de gelegonheid wOl'dt anngoboden I),
Die ul'beid del' 13o.schllegcl's, indien nl, lcvcl,t dus, uit ceD zcdelijk, noch uit ecn socianl oogpunt, zelftJ ilCt minste "0011leel op; - zij bel'oikt hanr doel in geen enkel opûgt I CIl voor de ovorige bevolking, is zij lllldcclig, omdat zij ook halll' gcano voordeelen opbrengt,
Al dadelijk rnlt het in het oog, dnt doo,' dien Cjnll51-
!U'beid, die overige bevolking dicnstbaar wordt gemankt, om met hunl' pl'oductie.\'crmogcll, cene lnijc, niets.doonde
I) Al! Ik mij nÎflt ~lticg I heert. omlor een vorig MiuislCl'ic tic CYM!
OUT • • 1t.hu In lie:t l~llgclsch }'arlumont, zij no Jneellillg up dut punt g1:IlIit.
19
hordo van menseheu, nan de eorsto behoeften dos levens (ten minste ~io "ij daarvoor houden) te helpen, en danrin te voori'.Îen.
Hot is och tel' niet in 0117.0 bedoeling, omtront dit punt in wijdloopige boschollwingen to tl'oden, Ol' goedo bel'ig- t,on nfgaando knn ,mOIl aannemen, dat do lmnanllen, dl'31n
on mclnssiu dlo nnn~' A uk!t
1)
"Ueen , wordt vorvoo1'U, meel' aan waol'do Lod,'nnd, dan"
hot tilllmorhollt dat dool' ,<1e DoschncgCl'B, in het algemeen, ter koop worut aange- voerdj - cn nis biel'aan geen' twijrel. bestaat, dan is hot .ekel', dnt Vtlll djoll du.genoemden ~l'boid dm' Uoseh- negers, dio tot nu toe alleen, anu do mntcricclsf.o dCl' oorzakcn hnren oorsjlrong dnnkt en dnarin hnl'ull gl'oot- sten on eonigsten prikkel vindt, niet 'l.oo hoog knn wor- den opgegoven, nJs men dit tegenwoordig, met het oog op het wenscholijko VRn do vrijlating del' slavcp, in, ,naS8a, schijnt te beoogen.
Ee.no goy,onde stant)(IInde heeft daurom, bij do Loperkt- hoid del' middelen om de noschnegel's oon bepnnld voor- werp van de bemoeUin/îen del' llogel'lng 10 muken, geleid tot wetsbepalingen, dio het verkeol' tu~schon doze on de oVOl'igc Negers in de kolonie tegengaan. Hot wns Ul' om te doen, den Noge).· het gei/ag del' wutten te docn eerbie- digen, en iloor het vcdwel' mot J\oschnegcl's, vel/lool' hij die niet uHeen uit het oog, maar stond tevollS bloot ann eonc olllzedelijking, die dool' de geduchte nall het 0lJge- bOl1(tcne, dim'lijko lcvûn VtUl de Boschnegcl's, dio geeue wetton kenden, on zelf..., in ondcl'Unge vijnmlschnp leofden, niet zoude falen, den ongunstigsten ind"uk op hem uit te oGfencn.
I) Allk11; 1.00 1\ls mon weet, i;; uit do nt\Bm "nn tint gQ(locltc vnn 110t hinnclI11I1ll1 t WOlll' zich het k/ûlIslc 11111111\1 )\08cill\og:OI'S ophoudt. - 1)0 llckoo's on ?\'rflcslu"!\'11 y,ijn hljm\ lIitgOBtOl'VQIl,
En zelfs nu nog, in onzo dngOll, heeft do uitkomst geleevd, dat alle pogingen, om do BoscllJlc~e1'8 mm ecn' goregelden arbeid te geweunen, (waortoe de wct van 18 Dec. 18·4:8, G.m. n'. 14, de gelegenheid heeft geopend) schipbreuk lijden op de geaardheid van den lJoscllllegcr, die slechts zd6 veol en 266 lang werkt, nIs hij vermeent noodig te zijn, om zich voor eenigcn tijd,.in hot genot vnn een· fa.· ~1I'entc, voor gebrek beveiligd Ie zien.
Bestaat daarbij verreweg al hetgeen }I,ij in l'u.ilillg voor hunne houtwaren verkrijgen, uit ontvl'eemde pro- ducten van do plnntngies, dan is, behalve hetg+'.lol1 de kritiek del' cijfers aantoont, ook lIog bovondien het VOI'-
keer, en zoo men het al wil het pseudo-nijverheids ver- keer, tusschen deze Doschnegel's en do overigo bovoll~iJlg,
llndeelig, omdat zij den Neger, uit een ~cdalijk oogpunt verderft, niet alleen, mam' hem tevens V.Cl'kCC1'dc Cll
hcilloozc begrippen inhoezemt, omtrent oen toestand ccnel' maatschappij, waarin hij mCllschen, dio in geen clIl.::c1 opzigt vnn hem yerschillen, en voor welko hij in bes"hn- ving niot behoeft onder te doen, .iet leven, geheul Luiten het boreik der wetten en bepalingen) wnnl'olldcr Mj ûch bev.indt en dool' wolke
Md
gobonden is.lIet töez.igt kan clus niet te stl'eIlg zijn. Do Regering f.oudc nog veel meer hobben kunnen cloen, maal' di) middclun die haar tcm tlicnste staan, zijn ontocreikende, un de plaats zulve, le"ert vele bezwaron en moeijelijkhe- den op. Uit con poli'tiek. oogpunt, is de l'ogCl'ing nu l'oods to veel doende, voor cone mellschen-moss8 die del' overige bevolking bepnal<! nnde.lig is.
Ont\'l'cemding, diefstal ccllter, moet worden tegenge- gaan. En dun die assistent-postholldel'! _ die onbo- l~fdó ambtenaar! - misbruik van gezag I - het zwuk
Olll die den minderen te doen goyoelen J _ weinige
hcuschhcid I - ik goloof dn!, iu den regol, het ambte- naars-gild non dat .euvel nog al ovcral mank gant. - En clan.... do Uoschncgcr is zoo teorgovoelig niet i hij verduurt, zonder morren, hetgeen de beschaafdste Europeaan, nu cn unn vcrduren moet.. .. nfam' wam'too t wij vragen het, waartoo ceno dusdanigo voorstolling
,'011 .akon I
Ir.
I/OEDER EN KIND.
(1 Deel, 2e Hoofdstuk).
U11cle's 1'om Cab'in! - Miss DEECIIER-STOWl-: I \Vnul'lUk ccnu grootc ecre ,'oor ceno gecstch'ijvondo vronw, die reeds lang met Imar geschrijf" in don stroom d~l' verge- telheid moest zijn vordwenen, - WUnnel'l' oen ~cdcr
landsc.:h SUI:1tsmnn, "telt onder hare vnmm SclWRl't, om het Ncdcrlalldschc '"olk, op st.1:1I,kundig, godsdienstig, 011
lcdclUk terrein, op zijno verpligtingcll te wijzen! Maar toch. .• acne ongolukkige kuustgl'cop, die iu plaats van op de gemoederen del' nH . .'Iligtc to worken , slechts het bewijs oplevert van een mislukt pogen I om de :'.wakkc zijde del' znnk diu mell verdedigt, te verbul'gen I
Vorre
,r ,lll
ons evenwel, dcz.c Ámcrilmnllschc noyel- liste - ell de bmlocIing, haal' sdlOtschl'ilt ocn ondûl' wel1) YilH beseholl wing to doen u.itmaken. _ Om de st~llill "on"
Yfill Dr. v .... !f noGVP.l.T. is het ons te docH.
Moeder en kind! - Deen - zij mOf/ell, %Ü lmnlll1n nlet-gescheiden wOl'dcu. Dit beveelt de wet, dit :'.Cgt do wot uict .lleen, mn"" .ij Innt hot niet toe; _ lIet mag niet.
23
El' "ijn evenwel uitzomlcringoll j - en ,riudt men, in iedcrc wetgeving, con dispensatiej beginsel, wnarom (Ti~
beO'insel dnn in koloniale wetsbepalingen gowrankt? Dia
"
uit;wndol'ingcn heb bon ton gl'ondslag, do behoC!ftcn, do eisehen dol' koloniale mnntschnppij; tniU\L' het zijn geene uitzonderingen, die e.en anngenolllcn boginsel doolloos maken, Het is met de"e even nIs mot "Ile andore dis- pensntieü, Zij ontst"nn uit den geest dUl' Lijdon ; Oll vor- dwijncn met dC7.e. Het ·work del' wetgeving is dnn ook overal onvolmnal<t 130 hare roeping celle, die uimlHeL' ophoudt.
Slaven (7)· "ebben ge.n" bloodve,'wanten I l)e Btollillg is wnnl', manr niet zoo als do schrij VOl.' hnor vool'd:rongt, en het is voorwaar niot Dloeijolijk ieder stelsel, het 1,"- ginsel, . dat hanr moet doen vallen, met zich te doen omdragen.
Het is niet de ·wet, die beveelt, dat sinven geene bloedverwanten ",ullen hebben, Het is uiot <Ie tvet clie d·it verbiedt, En ,66 loch doot do schrijver het hier voorkomen, hoozeer hij
te
vorgC'ofs ~oudo trachtten, ceno onkele wetsbepaling ann te VOOl'OI1, die dit beginsol in"ich bovat,
Ik gl'loof niet dnt het eene onhoudbaro stelling is, wall- nçcl' ik de mcening voorsta, dat verwnntschap, bloccl~
verwantschap I }liet pot' SB uit de 1uet entst.o.nt ld .. i. niet doO?' de wet, haa,' nnn"ijn I'erlo-ijgt. Zoo yersehillend nis de volkcn zeI ven , o"on vCl'sehillcnd is de w:et.govillg op dit stuk, die dool' hunno godsdienstige I ~.Qclo1ijkè en staatkundige begrippon I wordt goleid. - 'iVaElil' deze do banden tles blocds I of do betl10kkingen uia daaruit on t- staan nannemen I duur treedt dc wetgcying in hot mid-
<len, en Le\'cs~igt dio Û001' de wet. Evenmin nu als de 1Oet, die banuel1 dnnl':stclt, ovenmin .klln de wet bo\'o-
len, dat zij niet zulh:u bc~lllan., on do ccnvou ligsb brgl'ippcn vnn regt y,ijn voldoonuc om te weten, dnt de geheele bcmooijing VAn den wetgever op dut stuk I zich bopnrllt tot bevestiging VUil het bcstllnndo, maar yolstl'l:kt Diet, om rCl'ho'udiugcn en betrekkingen daur te stellen, elie zonder hem, casu quo 1iÎet zouden bestaan.
De Kolollien, wiel' regeringen, dnnl'in door flndorc wet ..
tem, dool' ut"ginselcn die bU andero yolkoll, on dmu'ondcl' dc beschaafdste hunner eeuw i'.ijn wlgclccfd I zijn geleid, hebben de alavc1'lIij, in beginsel, opidgtons de Afrikanen, die nldnar werden overgevoerd I aangenomen " en de m:lD.t.- schAppelijke ell zedelijke verhouding dcl' Nogel's ondel'ling, gCCt~ ondcl'wcrp VflU wettelijke bopnlingcn. gemaakt. _ Én de leefwijze del' Afrikllnoll in hun geboorteland I nlWfilll"
zij de instelling: van (ien echt niet kcnncn, .- én de
"I!rhouding, waal'in de nieuw llulJgokomcncll zich, in de kolonil'n, tot clkanclel' Levon!lc:m, - én hunne woinig of Hen\!' iJl hd geheel nic~ ontwikkelde bl'gl'ippcn van zedc~
19khcid of gOlhdionstj - ziednol' (!)wm zoo ,'cIc l'edenen waOl'om mell, - ~.ondcl' zir.h non het minste ver;r,uim of ,'cl'gl'ijp ten op7.igfc dier ll1f.mSChOIl schuldig to ma- kon i zond r eonigc do minsto vCl'krnchtilig ,van wdkc zedelijke of nntnur-wet ook, - niets in do wot heeft opgunomen, w:lnl'{luor acne echtelijke \'u.rlwuding of die wollw dnaru:\3l' zweemt, tllssdlCll hcu, I':onde hebben moeten ont..;tnlHl. - Illtt'gcmlec1, hoeft men :dch don !tltijt!
exc('ptiollelcll toestalld ecnel' }wlunic gcdncht, _ hetgeen
'1001' gevormde mnatschappijen bel'cikbflnt' is, knn corte
kolonio slechts Vlm verro nastl'm'en, _ cu men heeft wijssclijk in dC"l.c) den wcg ecner gC7.onde slnntkunde gc- kOl.un, en don Negers gecllull dwung wiUon oplcggf>)l, omtrent beginsolen , die zij gcltccl vl'cCIlHI wnren, e11 wcl1<o
"ij in hunno Ill'untschnppijen, volstl'ekt niet hadden ge-
·lee,'t1, op juiste wlln,'do t. sehntten,
Do "esehiedenis
..
dol' Afriknnon in de kolonien, bewijst echter ovel'vloedig, dnt do opvolgende geslachten, meel' dnn getl'ncht hebben, ook omtl'ent hen, de beginselen te huldigen, die eelle toenadering of zedelijk vCl'bnild door de banden des bloed. en die del' yel'wantschnp, teil gevolge zoudon kllnnen hebben; - cn dit pogen zoude reeds meCl'dore vruchten hebben opgeleverd, en dt3 hemoeijingen vnn zendclillgell Oll godsuicust-lecmul's, beduidend hebben in de hand gewerkt, indien dc Ne- gel', uit zijnen nUl'd I dual'tchrcn niet opkwam, en von dusdunige betrekk,ing, nict zoo 7.cel' nfkeerig WHf!, nIs wol,' volsh'ekt niets hechtte nnn beginsclell, tot wel- ker begrip hij niet te brengen sohijnt en ,,,'nnl'vun hij de strekking niet begl'Upt De menscbcllvriond, die deH tijd wnorin hij leeft, lliet vooruit loopt, maar, redolijk, uit llcll loop der gcheurtcllis.scn, de luitkomsten clio hij hoopt, afwacht, znl, bij eigen "egatiel pogell, ,.ieh tot den wcnsch bepalen I dut ook voor de Negers, in haren vollen gluns, het licht der rode, on dat der beschaving weldl'f\ mogo lIunbrokon;_ maRl' hij zul tevens meûwul'ig neerzien, op de overdrevene philnntl'ophie van don dng, die voor -Negers, eensklaps en plotseling wil, hetgeen I wanrtoe Lwt boschnnfdo mcnschdom, het werk, niet Vfln jaren, mnor vnn eeuwon, heeft vCl'eischt. - Ik dellkhiel' onwillekoul'ig Mil do spolonk bij PJ.A1'O,
Is het nu uan gCOllen togensprnnk onderhC\'ig <.Int (lo wet, of )jen~l' de koJoninle wetsbepalingon, niets hobben loc of bijgcdl'!lgun nrm hot beginsel, dat slavol1 gceno bloclh'cl'\\'untcn z0udon hebben; - en is men dus I no.oL' 1'0<1e, genoopt, dit stelsel uit hunne eigene l>OgriPPCll, cn 1)(\1\1' JUIIlIlO eigene Yoll\~"'l'den tc verkhu'on; dun v,nlt
