Vraag nr. 40
van 6 november 1997
van de heer JOACHIM COENS
Taal- en cultuurbescherming in de digitale wereld – Projecten
In het kader van het algemeen wetenschapsbeleid stelt de Vlaamse Gemeenschap heel wat middelen ter beschikking voor wetenschappelijk onderzoek. Deze middelen zijn onder meer uiterst belangrijk om Vlaanderen koploper te laten zijn in de digitale w e r e l d . Belangrijk in deze wereld is echter ook de vrijwaring van eigen taal en cultuur. Tevens is dit ook een vrijwaring van de toegankelijkheid voor het ruime publiek.
Welk deel van deze middelen wordt specifiek aan-gewend ter bescherming van de eigen taal en cul-tuur in de digitale wereld ?
Ik denk hier heel concreet aan de ontwikkeling van educatieve programma's in het Nederlands, a a n v e r t a a l p r o g r a m m a ' s, aan software in eigen taal, h e t ondersteunen van digitale kranten, enzovoort.
Antwoord
De Vlaamse overheid besteedt aandacht aan de bescherming van de eigen taal en cultuur in de digitale wereld. Dit gebeurt op verschillende manieren.
Enerzijds zijn er een aantal projecten en actiepro-gramma's die hiertoe speciaal werden opgezet, zoals het kortetermijnprogramma Spraak- en Ta a l-technologie voor het Nederlands, de website V l a a n d e r e n , programma's voor het stimuleren van Internetgebruik in de scholen (waarbij de scholen worden gestimuleerd om hun eigen website aan te m a k e n ) , . . . Anderzijds worden door onderzoekers en andere partners op eigen initiatief projecten over dit onderwerp uitgevoerd in het kader van het Bijzonder Onderzoeksfonds, het Fonds voor Wetenschappelijk Onderzoek-Vlaanderen (FWO ) , het Vlaams Instituut voor de Bevordering van het Wetenschappelijk Technologisch Onderzoek in de Industrie (IWT) of actieprogramma's zoals Media-lab en Informatietechnologie. Ten slotte partici-peert Vlaanderen in projecten ter bescherming van de Nederlandse taal in samenwerking met Neder-land en in het kader van Europese onderzoekspro-gramma's.
Een overzicht van de projecten en actieprogram-ma's terzake en de budgetten die de Vlaamse over-heid hiervoor heeft uitgetrokken, is weergegeven in t abel 1. Daarnaast wordt ook een overzicht gegeven van projecten en programma's die in voor-bereiding zijn (tabel 2).
Tabel 1. Overzicht van projecten en actieprogramma's ter bescherming van de Nederlandse taal en cultuur, gefinancierd door de Vlaamse overheid en in uitvoering sinds 1994
Startdatum Duur Budget (fr.)
1. Vlaamse projecten en actieprogramma's
– STTN : kortetermijnprogramma Spraak- en
Taaltechnologie voor het Nederlands 1994 3 jaar 43.000.000
– Medialab 1996 3 jaar 134.000.000
– ITA : Actieprogramma Informatietechnologie 1995 KIDS : Voice as a means of operation for
appli-cations in edutainment and SetTopBoxes with prime attention to the younger users (Lernout
& Hauspie Speech Products NV) 34.208.716
Onderzoek naar digitaal informatiebeheer in uitgeverijen en optimale presentatie van alge-m e e n - c u l t u r e l e, recreatieve en cartografische informatie via multimediadragers en online-
diensten (Lannoo Uitgeverij NV) 9.369.650
DIGI-loket (Centrum voor Organisatie en
Informatica NV) 7.014.963
– Website Vlaanderen > 13.500.0001
– Internet in de scholen van het basis- en secun-dair onderwijs en het onderwijs voor sociale
promotie 1997 eenmalig 14.996.695
– Multimedia en educatieve software als
onder-steuning in de zorgverbreding in de scholen 1997 eenmalig 7.600.000
2. Projecten gefinancierd via het Bijzonder Onderzoeksfonds, FWO-Vlaanderen en IWT
– Fonilex : een uitspraaklexicon voor Nederlands in Vlaanderen (Digital Speech Processing, U n i
-versiteit Gent (UG)) 1/95 18 maanden 8.568.000
1 Het vermelde bedrag betreft alleen de uitgaven op het budget van de administratie Kanselarij en Voorlichting. Deze uitgaven hebben betrekking op het basisaanbod, onderhoud, actualisering en bepaalde uitbreidingen van de website. De investeringen van de andere administraties en departementen zijn hier niet meegerekend.
Startdatum Duur Budget (fr.) – Computerlinguistiek en taaltechnologie
(Lin-guistiek, Universiteit Antwerpen (UIA)) 1/95 5 jaar 1.049.000
– Elektronisch archief voor de taaltechnologie van het Nederlands (Linguistiek, Universiteit
Antwerpen (UIA)) 10/95 14 maanden 100.000
– Taaltoetsing (Didascalia, Universiteit A n t w e
r-pen (UIA)) 1/97 1 jaar 1.000.000
– Culturele en kunstzinnige vorming. Eindtermen en nieuwe media (afdeling Opleiding en Nascholing van Leraren Universiteit Gent
(UG)) 5/95 1 jaar 500.000
– Machine Aided Termbank Construction : o n t -wikkeling van een geïntegreerd en lerend sys-teem voor semi-automatische annotatie. Een vertaaltechnologisch hulpmiddel voor vertaal-g e h e u vertaal-g e n s, Katholieke Vlaamse Hovertaal-geschool
Antwerpen (KVHA) 1/10/97 2 jaar 8.700.083
– Elektronisch archief voor de taaltechnologie van het Nederlands (W. D a e l e m a n s, Universiteit
Antwerpen (UIA)) 10/95 14 maanden 500.000
3. Vlaamse projecten in samenwerking met Nederland
– Terreinverkennend onderzoek : het Nederlands
in taal- en spraaktechnologie 1/10/97 6 maanden 0
4. Vlaamse participatie aan Europese projecten over de taaltechnologie
– Digikids (Belgisch pilootproject van het Euro-pese Netd@ys programma) : sensibilisering- en opleidingsproject om jongeren en hun leer-krachten vertrouwd te maken met de nieuwe
media 0
– Euromap : marktonderzoek naar de
mogelijk-heden voor taaltechnologie in Europa 10/96 12/97 0
– Uitbreiding van Midas (Europees programma voor de stimulering van de vraag naar multime-dia) naar taaltechnologische aspecten
(aanpas-sing website, seminaries, ...) 0
– project Interned (in het kader van het Europese programma Lingua ter bevordering van het leren van talen) : ontwikkelen van een CD-rom voor en mede door jongeren van 16 tot 21 jaar, die dan wordt vertaald naar de 15 talen van de Europese Unie (Landcommanderij Alden
Bie-sen) 1995 1998 0
Tabel 2. Projecten en actieprogramma's in voorbereiding ter bescherming van de Nederlandse taal en cul-tuur
Startdatum Duur Budget (fr.)
1. Vlaamse projecten en actieprogramma's
– O n d e r h o u d , actualisering en verdere uitbouw
van de website Vlaanderen > 6.400.000
– "Elke kadé zijn PC" najaar 1998 1 jaar 200.000.000
(verlengbaar)
2. Vlaamse projecten in samenwerking met Nederland
– Corpus gesproken Nederlands 1/1/98 5 jaar 63.000.000
3. Vlaamse participatie aan Europese projecten over de taaltechnologie
– Project "De ontwikkeling van Nederlandstalige componenten in de systemen voor machine translation die gebruikt kunnen worden door de Europese Commissie en die openstaan voor gebruik door de publieke sector in de Lidstaten van de Europese Unie" (Europees programma
MLIS : MultiLingual Information Society) 1998 ± 4.000.000
