Algemeen bestuur
Vergadering 25 juni 2020
Agendapunt 5.4
Onderwerp Marap tot en met maart 2020
Korte samenvatting onderwerp
Als onderdeel van de P&C-cyclus wordt 3 maal per jaar tussentijds gerapporteerd aan het Dagelijks Bestuur over de voortgang van de begroting. In de bijlage treft u de maandrapportage tot en met maart aan. Deze wordt normaliter niet verder doorgeleid naar het AB. Gezien de situatie omtrent Covid-19 heeft het DB besloten de rapportage t/m maart ter informatie door te geleiden naar het AB. Indien gewenst, kan het AB de Marap gebruiken om de Raad te informeren.
Inleiding
De uitbraak van Covid-19 en de bestrijding van het coronavirus heeft grote gevolgen voor de organisatie en heeft daarnaast financiële gevolgen. Beide aspecten zijn in deze tussentijdse rapportage zoveel mogelijk per afdeling beschreven en in hoofdstuk 2 van de bijlage is een
indicatie van de financiële gevolgen opgenomen. Dit alles met een grote mate van onzekerheid. De toekomstige ontwikkelingen laten zich moeilijk voorspellen en het is nog niet duidelijk op welke wijze het testen zich gaat ontwikkelen en of de kosten van persoonlijke beschermingsmiddelen volledig door de GGD betaald moeten worden.
Daarnaast is op dit moment nog onvoldoende bekend of en op welke wijze financiering plaats zal vinden van gemaakte kosten. Het Kabinet en de decentrale overheden zijn in gesprek om
gezamenlijke afspraken te maken over de compensatie die overheden kunnen verwachten. Op het moment van opstellen van deze rapportage lopen de gesprekken nog en is niet bekend op welke wijze invulling gegeven gaat worden aan bovenstaand voornemen.
In deze rapportage is geen rekening gehouden met een eventuele tweede golf. Dit is een reëel risico voor de komende periode.
Financieel
Het resultaat van de GGD komt naar verwachting als gevolg van Covid-19 fors negatief uit.
Onderstaand zijn de uitgangspunten opgenomen en een uiteenzetting van de extra lasten.
Uitgangspunten
De rapportage die voorligt is gebaseerd op een tal van uitgangspunten die in meer of minder mate onzekerheden met zich meebrengen. Hieronder worden een aantal uitgangspunten benoemd die deze rapportage in perspectief plaatst:
▪ De huidige positieve trend van een dalend aantal nieuwe besmettingen en ziekenhuisopnames van eind april / begin mei zet door. Dat betekent dat in de komende maanden toegegroeid wordt naar het reguliere dienstverleningsniveau.
▪ Er is geen rekening gehouden met een 2e golf.
bedragen x € 1.000,- Totaal
GGD Covid-19 Exclusief Covid-19 Ontwikkeling financieel resultaat
Verwacht resultaat voor bestemming -4.364 -4.276 -88
Mutaties bestemde reserves 59 0 59
Mutaties algemene reserves 0 0 0
Verwacht resultaat na mutatie reserves -4.305 -4.276 -29
▪ De kosten per test die door het lab van het Radboud UMC in rekening worden gebracht zijn
€ 8,69 hoger dan de vergoeding die wordt ontvangen vanuit het Rijk. De GGD is in gesprek met het Radboud UMC omtrent een aanpassing van de tarieven. Mocht dit geen oplossing bieden, dan kan de GGD uitwijken naar een ander lab. In deze rapportage is het uitgangspunt dat de tests tot 1 juni op basis van het hogere tarief in rekening worden gebracht. Daarna is de vergoeding kostendekkend.
▪ Testcapaciteit: Op dit moment wordt door het RIVM het maximaal aantal testen op Corona voor onze regio in 2020 geschat op circa 242.000 stuks1. In deze rapportage is uitgegaan van 50%
(1e scenario circa 120.000 tests), omdat het aantal uitgevoerde test op dit moment flink lager is dan het maximale aantal. Voor het testen van personen in het kader van Covid-19 is een bepaalde beschikbare capaciteit noodzakelijk. Bij drukte wordt extra personeel ingezet, bij weinig testen kunnen de kosten beperkt worden door de capaciteit te verlagen. Een minimale bezetting is altijd nodig ook als er weinig tests worden uitgevoerd. Indien het aantal tests stijgt naar het maximale aantal dan stijgen de lasten circa € 1.000.000,- (niet alle lasten stijgen lineair mee).
▪ De gesprekken over de financiële gevolgen en de compensatie daarvan tussen het Rijk en decentrale overheden (gemeenten, provincies en waterschappen) zijn opgestart. De
uitkomsten daarvan zijn nog niet in te schatten. In de rapportage zijn geen opbrengsten vanuit dat kader opgenomen.
▪ Productieverlies is meegenomen op basis van inschattingen per taak. Veel van de taken van de GGD worden later in het jaar weer opgepakt en mogelijk wordt het productieverlies deels ingelopen. Hier is geen algemeen uitgangspunt gehanteerd omdat dit per taak verschilt. Het is ten aanzien van reizigersvaccinaties bijvoorbeeld de verwachting dat dit niet meer hersteld, terwijl de verwachting is dat voor de meeste andere taken wel herstel op zal treden.
De verwachte financiële gevolgen door Covid-19 zijn naar verwachting € 4.276.000,-. Dit betreft naast extra lasten ook de derving van inkomsten. In onderstaand overzicht zijn de extra lasten voor Covid-19 opgenomen. Een specificatie van de derving van inkomsten (en de lagere lasten die daarmee samenhangen) zijn opgenomen in de Marap.
1 Op basis van landelijke aannames van mei 2020.
Voorstel / bespreekpunt
De GGD wordt voor een belangrijk deel uniform gefinancierd vanuit deelnemende gemeenten voor haar dienstverlening. In 2020 wordt een deel van de dienstverlening niet geleverd. Dienstverlening is uitgesteld of anders vormgegeven omdat (tijdelijk) niet of in mindere mate geleverd kan worden onder andere doordat medewerkers ingezet zijn in de crisisorganisatie. Voorstel is dat de GGD niet gehouden wordt aan de prestaties uit de begroting en dat de uniforme middelen voor de bestrijding van de crisis kunnen worden ingezet zonder dat er wordt afgerekend op de uniforme bijdrage.
Hierbij geldt wel een maximale inspanningsverplichting voor de GGD om de prestaties zoveel als mogelijk te leveren en in de jaarrekening zal verantwoording afgelegd worden over welke prestaties wel of niet geleverd zijn. Facultatieve bijdragen worden (zoals gebruikelijk) naar rato van de prestatie in rekening gebracht;
Het tekort in deze rapportage zou in normale omstandigheden een begrotingswijziging met zienswijzeprocedure richting de gemeenteraden tot gevolg hebben. Een goed onderbouwde begrotingswijziging 2020 is momenteel lastig te maken, gezien de onzekerheden omtrent ontwikkelingen, gevolgen en regelingen die al dan niet beschikbaar gesteld worden door de
Rijksoverheid. Het DB heeft 8 juni jl. besloten om op dit moment geen begrotingswijziging 2020 op te stellen en voor te leggen aan gemeenten vanwege alle onzekerheden.
Conclusies
Een belangrijk deel van de extra lasten ontstaan door twee factoren: extra inzet capaciteit en de lasten van de tests.
De GGD zet voor circa 3,6Mio aan capaciteit in om alle extra taken rondom Corona op te vangen.
Bijna 1Mio hiervan komt uit bestaande capaciteit vanuit andere afdelingen. Hierdoor worden de extra lasten beperkt, ten kosten van de dienstverlening op andere uniforme taken van de GGD zoals de JGZ en toezicht kinderopvang. De GGD financiert met uniforme taken deels de corona- activiteiten. Dit dient te worden vastgesteld door het AB (beslispunt 2).
Daarnaast zijn de testkosten een forse kostenpostenpost. Het aantal testen in Gelderland-Zuid wordt op basis van landelijke aannames geschat op bijna 250.0002. De kosten per test die door het lab van het Radboud UMC in rekening worden gebracht zijn bijna 9 euro hoger dan de vergoeding die wordt ontvangen vanuit het Rijk. De gesprekken over dit tekort zijn opgestart met het Radboud UMC. Mocht dit geen oplossing bieden, dan kan de GGD uitwijken naar een ander lab.
Weerstandsvermogen
Het weerstandsvermogen (algemene reserve) bedraagt begin 2020 € 787.000,- en is daarmee ruimschoots onvoldoende om het verwachte negatieve resultaat 2020 op te vangen.
Risico’s
Onderstaand zijn de belangrijkste risico’s op dit moment en in beknopte vorm benoemd. Een volledig overzicht is opgenomen in de rapportage:
▪ Covid-19: Hoe de kosten van de bestrijding worden gecompenseerd is op dit moment nog niet duidelijk. De gesprekken tussen decentrale overheden en de Rijksoverheid zijn opgestart.
▪ Covid-19: In scenario’s vanuit het RIVM is een tweede uitbraak van Covid-19 reële mogelijkheid. In de rapportage is hier geen rekening mee gehouden.
▪ Normen inspecties (zoals JGZ en toezicht kinderopvang): de vastgestelde normen zijn landelijk nog niet aangepast. In verband met sluiting van scholen, consultatiebureaus en
kinderopvangcentra zijn achterstanden opgelopen. De achterstand wordt daar waar mogelijk ingehaald. Indien de inspecties de normen niet aanpast, zal extra capaciteit beschikbaar moeten komen die op dit moment niet beschikbaar is. In de rapportage is uitgegaan van een maximale inspanning binnen de eigen capaciteit waarvan op voorhand bekend is dat niet aan de norm voldaan zal worden.
▪ Hoger verzuim: In maart en april is een ziekteverzuim hoger dan in voorgaande jaren. Dit kan het resultaat op verschillende manieren beïnvloeden zoals kosten voor de vervanging van
2 In deze Marap wordt uitgegaan van 120.000 testen.
personeel om verzuim op te vangen en het niet uit kunnen voeren van taken (lagere opbrengst).
▪ Stijgende pensioenpremie: de ontwikkeling van de dekkingsgraad van het ABP en het vooruitzicht dat de rekenrentes laag blijven brengt het risico mee dat de pensioenpremies stijgen. Dit is een risico voor 2021 en verder.
Voorstel te beslissen:
1. Kennis nemen van de managementrapportage tot en met maart 2020.
2. Kennis nemen dat het DB besloten heeft om op dit moment geen begrotingswijziging 2020 op te stellen en voor te leggen aan gemeenten vanwege alle onzekerheden.
3. Instemmen met het voorstel om met gesloten beurs capaciteit van andere uniforme taken van de GGD in te zetten voor Covid-19.
Bijlage: Managementrapportage tot en met maart.
