Vraag nr. 250 van 22 april 1997
van de heer HUGO MARSOUL
B e s t e m m i n g swijziging Smeerpijp – Wa t e r k w a l i t e i t Winterbeek (Diest)
De concrete realisatie van de collector langs het Albertkanaal was omstreeks 1980 beëindigd en heeft circa 5 miljard frank gekost. Meteen bleek dat hij niet bruikbaar was voor het vooropgestelde d o e l . Op een klein gedeelte na, ligt hij er nu al meer dan 15 jaar ongebruikt bij. Om de gedane investeringen toch te valideren, werd beslist om de collector ter beschikking van de openbare water-voorzieningsmaatschappijen te stellen. De kostprijs voor het gebruiksklaar maken van de collector als waterleidingnet bedraagt circa 9,4 miljoen fr/km.
De herbestemming van de collector impliceert het opgeven van de oorspronkelijke idee om het afval-water van de bedrijvengroep Tessenderlo Chemie af te voeren naar de Schelde in A n t w e r p e n .A f v o e r van het afvalwater zal dus nog enkel mogelijk zijn in zoete oppervlaktewateren. De minister heeft wel gesteld dat hij bijzondere inspanningen zal doen om de ecologische kwaliteit van de Laak en de Winterbeek niet in het gedrang te brengen. H e t water daarvan is reeds meer dan een kwarteeuw brak ten gevolge van industriële lozingen en daar-rond is een brakwaterbiologie ontstaan.
Voor alle parameters worden maatregelen in het vooruitzicht gesteld om de Laak en de Wi n t e r b e e k op korte termijn te saneren. Dat is echter niet het geval voor het gehalte aan chloride en sulfaat, v e r-mits in een eerste fase zal worden uitgegaan van een stand-stillprincipe. Aan Tessenderlo Chemie wordt via de Vlarem-procedure de verplichting opgelegd verder te zoeken naar technieken om een verregaande reductie van het zoutgehalte mogelijk te maken.
Het gewest heeft zich geëngageerd over te gaan tot de ruiming van de verontreinigde onderwaterbo-dems van de Laak en de Winterbeek ; u i t v o e r i n g van wetenschappelijk onderzoek naar de mogelijke ecologische kwaliteitsverbeteringen van de Laak ; een periodieke bemonstering van het water van de Laak voor alle relevante parameters. Door de minister wordt een opvolgingscommissie ingesteld die door het gewest zal worden geïnformeerd over de resultaten van de uitgevoerde immissiemetingen
en de vordering van de voormelde dossiers inzake ruiming en wetenschappelijk onderzoek.
1. Deze ingrijpende maatregel is totstandgekomen zonder inspraak van de betrokken gemeentebe-sturen. Is daar een verklaring voor ?
2. De minister schijnt ervan uit te gaan dat op ter-mijn het enige realistische alternatief de lozing van zouthoudend water in de Winterbeek is. I s dat zo ?
3. De opvolgingscommissie wordt geïnformeerd over de resultaten van de metingen, de rui-mingsdossiers en het wetenschappelijk onder-z o e k . Vindt de minister niet dat dit een onder-zeer minimalistische opdracht is die aan deze opvol-gingscommissie wordt toegewezen ?
4 . Realiseert de minister zich voldoende dat de Winterbeek door een prachtig valleigebied v l o e i t , bovendien een dorpskern (Molenstede) doorkruist en dat voor de verbetering van de waterkwaliteit op korte termijn geen hoopvol perspectief geboden kan worden ? Dat de inspanningen, geleverd door de gemeentebestu-ren om tot de sanering van de oppervlaktewate-ren te kunnen komen hierdoor in sterke mate worden ontmoedigd ?
5. Zal het gewest Tessenderlo Chemie in zijn wetenschappelijk onderzoek steunen, v e r m i t s door het definitief afvoeren van de functie "smeerpijp" deze bedrijven op een verkeerd been zijn gezet ? Want het afvalwater van Tes-senderlo Chemie is praktisch onschadelijk wan-neer het rechtstreeks in het brakke Scheldewa-ter wordt geloosd.
Antwoord
1. Vooreerst wil ik opmerken dat in dit sedert meerdere jaren aanslepende dossier is gebleken dat bedoelde collector zonder ingrijpende kos-ten niet meer geschikt was voor het oorspronke-lijk bedoelde afvalwatertransport.
Verder werd vastgesteld dat de reeds sedert jaren gevoerde besprekingen niet tot een oplos-sing hebben geleid om de collector uiteindelijk in gebruik te nemen voor afvalwatertransport. Mijn beslissing tot herbestemming van de col-lector is dan ook ingegeven, in de eerste plaats door de wil om de bestaande patsituatie te doorbreken zodat werk kan worden gemaakt van de sanering van de Laak en de Winterbeek,
en verder door de bekommernis om de door de overheid gedane miljardeninvestering finaal toch ten nutte te maken, in casu voor de drink-watervoorziening.
2. Wat de sanering van de Winterbeek betreft, moet vooreerst worden gewezen op de vaststel-ling dat het uitblijven van een beslissing omtrent de bestemming van de collector juist oorzaak was dat weinig of geen verdere stappen tot sanering werden gezet. Zoals dit de jongste jaren het geval was kan worden verwacht dat ook de eerstvolgende jaren de lozing van zout-houdend afvalwater in de Winterbeek inder-daad het enige realistische alternatief is. H e t bedrijf verantwoordelijk voor deze lozing wordt echter verplicht ten minste om de 5 jaar een stu-die te laten uitvoeren naar de technische haal-b a a r h e i d , met toepassing van een BBT (haal-best beschikbare techniek), van een reductie van de zoetwaterparameters "chloride", "fosfaat" en "geleidbaarheid" in de geloosde afvalwaters. 3. Bedoelde opvolgingscommissie heeft als
hoofd-doel de lokale belanghebbenden volledig te informeren over de juiste toedracht en evolutie, zowel inzake de kwaliteit van de geloosde afval-waters, de door het bedrijf periodisch uit te voe-ren studies, als de oppervlaktewaterkwaliteit en de ecologische herstelmogelijkheden van de Winterbeek en de Laak. Via het kanaal van deze opvolgingscommissie wordt bovendien ter -zake in een inspraakmogelijkheid voorzien. 4. Het is wel degelijk de bedoeling dat, op de
reeds vermelde zoetwaterparameters na, w o r d t verdergewerkt aan een verbetering van de oppervlaktewaterkwaliteit tot op het niveau van de geldende waterkwaliteitsdoelstellingen. 5. Er wordt geen subsidiëring in het vooruitzicht
gesteld van de door het bedrijf uit te voeren studies die met betrekking tot de sanering van de Winterbeek en de Laak. Het ligt evenwel voor de hand dat de kosten voor de studies die in opdracht van het Vlaams Gewest zullen wor-den uitgevoerd, ook door het Vlaams Gewest zullen worden betaald.
