Belgische norm EN 13670:2009 NBN EN 13670:2010. Uitvoering van betonconstructies NBN. All rights reserved - PREVIEW 12 eerste pagina s

(1)

ICS: 91.080.40

Bureau voor Normalisatie Jozef II-straat 40 bus 6 1000 Brussel

T. +32 2 738 01 11 F. +32 2 733 42 64 info@nbn.be

BTW BE0880.857.592 IBAN BE69 6790 0009 5178 BIC Code PCHQBEBB

www.nbn.be

EN 13670:2009

NBN EN 13670:2010

Uitvoering van betonconstructies

Geldig vanaf 19-02-2010

Vervangt NBN ENV 13670-1:2000

De Nederlandstalige versie is uitgegeven onder de verantwoordelijkheid van het NBN en heeft dezelfde status als de officiële versies. Hoewel de grootste zorg is besteed aan deze Nederlandstalige uitgave, kunnen fouten en onvolledigheden niet geheel worden uitgesloten. Het NBN kan dan ook niet

aansprakelijk worden gesteld voor rechtstreekse en/of onrechtstreekse schade, ontstaan door of verband houdend met de toepassing van deze uitgave.

©2020 NBN. All rights reserved - PREVIEW 12 eerste pagina’s

(2)

©2020 NBN. All rights reserved - PREVIEW 12 eerste pagina’s

(3)

Nationaal voorwoord

Deze norm maakt deel uit van een reeks Europese normen opgesteld door de Europese Technische Commissie CEN TC 104 “Concrete and related products”. Verdere details wat dat betreft worden verstrekt in het Voorwoord bij deze norm.

De Europese norm werd door het Bureau voor Normalisatie (NBN) ongewijzigd geregistreerd en gepubliceerd als Belgische norm.

De Nederlandstalige versie van deze norm is opgesteld door de bevoegde Belgische normcommissie NBN E104, die(dat) optreedt als nationale schaduwcommissie van de Europese Technische Commissie CEN TC 104. Deze Belgische commissie is actief in de schoot van OCCN, die door het NBN in uitvoering van het Koninklijk Besluit van 21 oktober 2004 erkend is als Sectoraal Normalisatieoperator voor de werkzaamheden van deze commissie.

©2020 NBN. All rights reserved - PREVIEW 12 eerste pagina’s

(4)

(blanco)

©2020 NBN. All rights reserved - PREVIEW 12 eerste pagina’s

(5)

EUROPESE NORM EN 13670

EUROPÄISCHE NORM EUROPEAN STANDARD

NORME EUROPÉENNE

December 2009

ICS 91.080.40 Vervangt ENV 13670-1:2000

Nederlandstalige versie

Uitvoering van betonconstructies

Ausführung von Tragwerken aus Beton Execution of concrete structures Exécution des structures en béton

Deze Europese norm werd aangenomen door het CEN op 17 september 2009.

De leden van het CEN zijn verplicht zich te houden aan het Huishoudelijk Reglement van CEN/CENELEC dat de omstandigheden vastlegt waarin de Europese norm zonder wijziging het statuut van nationale norm dient te krijgen. Bijgewerkte lijsten van en bibliografische gegevens betreffende zulke nationale normen kunnen worden verkregen bij het Beheercentrum van het CEN of bij elk lid van het CEN.

Deze Europese norm bestaat in drie officiële versies (Duits, Engels en Frans). Een versie in een andere taal die onder de verantwoordelijkheid van een lid van het CEN in zijn landstaal gemaakt is en aangemeld bij het Beheercentrum van het CEN, heeft hetzelfde statuut als de officiële versies.

De leden van het CEN zijn de nationale normalisatie-organismen van de volgende landen: België, Bulgarije, Cyprus, Denemarken, Duitsland, Estland, Finland, Frankrijk, Griekenland, Hongarije, Ierland, IJsland, Italië, Letland, Litouwen, Luxemburg, Malta, Noorwegen, Nederland, Oostenrijk, Polen, Portugal, Roemenië, Slovenië, Slowakije, Spanje, de Tsjechische Republiek, het Verenigd Koninkrijk, Zweden en Zwitserland.

EUROPEES COMITÉ VOOR NORMALISATIE EUROPÄISCHES KOMITEE FÜR NORMUNG EUROPEAN COMMITTEE FOR STANDARDIZATION

Beheercentrum: Marnixlaan 17, B-1000 Brussel

©2020 NBN. All rights reserved - PREVIEW 12 eerste pagina’s

(6)

Inhoud

Pagina

Voorwoord ...7

Inleiding ...8

1 Onderwerp en toepassingsgebied ... 10

2 Normatieve verwijzingen ... 10

3 Termen en definities ... 11

4 Beheer van de uitvoering ... 13

4.1 Veronderstellingen ... 13

4.2 Documentatie ... 14

4.2.1 Uitvoeringsspecificaties ... 14

4.2.2 Kwaliteitsplan ... 15

4.2.3 Uitvoeringsdocumentatie ... 15

4.2.4 Specifieke documentatie ... 15

4.3 Kwaliteitsmanagement ... 15

4.3.1 Uitvoeringsklassen ... 15

4.3.2 Keuring van materialen en producten ... 15

4.3.3 Keuring van de uitvoering ... 16

4.4 Actie in geval van een non-conformiteit ... 17

5 Schoringen en bekistingen ... 17

5.1 Basiseisen ... 17

5.2 Materialen ... 18

5.2.1 Algemeen ... 18

5.2.2 Ontkistingsproducten ... 18

5.3 Ontwerp en plaatsing van de schoringen ... 18

5.4 Ontwerp en plaatsing van de bekisting ... 18

5.5 Speciale bekistingen ... 19

5.6 Voorlopige voorzieningen en permanente, ingestorte stukken verzonken in het beton ... 19

5.6.1 Algemeen ... 19

5.6.2 Herstellen van gaten en voorlopige uitsparingen ... 19

5.7 Demontage van bekistingen en schoringen ... 19

6 Betonwapening ... 20

6.1 Algemeen ... 20

6.2 Materialen ... 20

6.3 Buigen, snijden, vervoeren en opslag van wapening ... 21

6.4 Lassen ... 21

6.5 Naden ... 22

7 Voorspanning ... 22

7.1 Algemeen ... 22

7.2 Voorspanmaterialen ... 22

7.2.1 Naspansystemen ... 22

7.2.2 Omhullingsbuizen ... 23

7.2.3 Span-onderdelen... 23

7.2.4 Verankeringscomponenten en accessoires ... 23

7.2.5 Ondersteuningen van de kabels ... 23

7.3 Vervoer en opslag ... 23

7.4 Plaatsen van de voorspankabels ... 24

7.4.1 Algemeen ... 24

7.4.2 Voorspanwapening ... 24

7.4.3 Hechtende naspanwapening ... 24

7.4.4 Niet-hechtende interne en externe kabels ... 24

7.5 Opspannen ... 24

7.5.1 Algemeen ... 24

7.5.2 Voorspanwapening ... 25

©2020 NBN. All rights reserved - PREVIEW 12 eerste pagina’s

(7)

7.5.3 Hechtende naspankabels ... 25

7.6 Beschermingsmaatregelen (injectie van mortel, vet of was) ... 25

7.6.1 Algemeen ... 25

7.6.2 Voorgespannen wapening ... 26

7.6.3 Hechtende naspankabels ... 26

7.6.5 Injectie van mortel ... 26

7.6.6 Injectie van vet of was ... 26

7.6.7 Afdichten ... 26

8 Betonstorten ... 26

8.1 Betonspecificatie ... 27

8.2 Handelingen voorafgaand aan het betonstorten ... 27

8.3 Levering, ontvangst en vervoer van het verse beton op de bouwplaats... 27

8.4 Plaatsing en verdichting ... 28

8.4.1 Algemeen ... 28

8.4.2 Beton met lichte granulaten ... 28

8.4.3 Zelfverdichtend beton ... 28

8.4.4 Spuitbeton ... 28

8.4.5 Glijbekistingen ... 29

8.4.6 Betonstorten onder water ... 29

8.5 Nabehandeling en bescherming ... 29

8.6 Handelingen na het betonstorten ... 30

8.7 Betonstorten van composietconstructies ... 30

8.8 Afwerking van het oppervlak ... 31

9 Plaatsing van prefabelementen ... 31

9.1 Algemeen ... 31

9.2 In de fabriek vervaardigde prefabelementen ... 31

9.3 Op de bouwplaats vervaardigde prefabelementen ... 31

9.4 Behandeling en opslag ... 31

9.4.1 Algemeen ... 31

9.4.2 Behandeling ... 31

9.4.3 Opslag ... 31

9.5 Plaatsing en vastzetting ... 32

9.5.1 Algemeen ... 32

9.5.2 Plaatsing ... 32

9.6 Realisatie van de assemblages en afwerking ... 32

9.6.1 Algemeen ... 32

9.6.2 Werken op de bouwplaats ... 32

9.6.3 Structurele verbindingen ... 32

10 Geometrische toleranties ... 33

10.1 Algemeen ... 33

10.2 Referentiesysteem ... 34

10.3 Funderingen ... 34

10.4 Palen en muren ... 34

10.5 Balken en platen ... 35

10.6 Doorsneden ... 36

10.7 Oppervlaktevlakheid en rechtheid van de randen ... 39

10.8 Toleranties voor de uitsparingen en ingestorte stukken ... 39

Bijlage A (informatief) ... 40

Richtlijnen betreffende de documentatie ... 40

Bijlage B (Informatief) ... 44

Richtlijnen betreffende het kwaliteitsmanagement ... 44

Bijlage C (Informatief) ... 46

Richtlijnen betreffende schoringen en bekistingen ... 46

Bijlage D (Informatief) ... 48

Richtlijnen betreffende betonwapening ... 48

Bijlage E (Informatief) ... 50

Richtlijnen betreffende het voorspannen ... 50

(8)

Bijlage F (Informatief)... 53

Richtlijnen betreffende het betonstorten ... 53

Bijlage G (Informatief) ... 60

Richtlijnen betreffende betreffende geometrische toleranties ... 60

Bijlage H (Informatief) ... 66

Richtlijnen betreffende de nationale bijlage ... 66

Bibliografie ... 67

(9)

Voorwoord

Dit document (EN 13670:2009) is opgesteld door het Technisch Comité CEN/TC 104 «Beton (prestaties, productie, verwerking, conformiteit)» waarvan het secretariaat door het DIN wordt gevoerd.

Deze Europese Norm dient het statuut van nationale norm te krijgen, ofwel door publicatie van een identieke tekst ofwel door ratificering ten laatste in juni 2010, en alle nationale normen die ermee in tegenspraak zijn, zullen ten laatste in juni 2010 ingetrokken moeten worden.

De aandacht wordt gevestigd op het feit dat sommige elementen van dit document het voorwerp kunnen zijn van intellectuele eigendomsrechten of analoge rechten. Het CEN en/of CENELEC zal [zullen] niet aansprakelijk gesteld kunnen worden omdat het [ze] dergelijke eigendomsrechten niet geïdentificeerd en op hun bestaan gewezen zou [zouden] hebben.

Dit document vervangt ENV 13670-1:2000.

Dit document werd opgesteld in het kader van een mandaat dat het CEN kreeg van de Europese Commissie en de Europese Vrijhandelsassociatie en dient als ondersteuning van de essentiële eisen van de CE-richtlijn(en).

Op grond van het grote verband tussen de berekenings- en de uitvoeringsregels heeft het CEN/TC 104/SC 2 deze norm opgesteld in samenwerking met het subcomité CEN/TC 250/SC 2 en het CEN/TC 229.

Volgens het Huishoudelijk Reglement van CEN/CENELEC zijn de nationale normalisatie-instituten van de volgende landen verplicht deze Europese Norm toe te passen: België, Bulgarije, Cyprus, Denemarken, Duitsland, Estland, Finland, Frankrijk, Griekenland, Hongarije, Ierland, IJsland, Italië, Letland, Litouwen, Luxemburg, Malta, Noorwegen, Nederland, Oostenrijk, Polen, Portugal, Roemenië, Slovenië, Slowakije, Spanje, de Tsjechische Republiek, het Verenigd Koninkrijk, Zweden en Zwitserland.

(10)

Inleiding

Deze Europese norm is van toepassing op de uitvoering van betonconstructies om het gewenste niveau van veiligheid en gebruiksgeschiktheid tijdens hun levensduur te garanderen zoals aangegeven in EN 1990, Eurocode — Grondslag voor de berekening van constructies, en EN 1992, Eurocode 2 — Ontwerp en berekening van betonconstructies en EN 1994 Eurocode 4 — Ontwerp en berekening van staal- betonconstructies met de Nationaal Bepaalde Parameters (NDP’s) die van toepassing zijn op de plaats van gebruik.

Deze norm heeft drie functies:

a) de eisen die tijdens het ontwerp gedefinieerd worden, doorgeven aan de constructeur, dat wil zeggen voor een link zorgen tussen het ontwerp en de uitvoering.

b) een geheel van technische standaardeisen bezorgen voor de uitvoering van een betonconstructie.

c) aan de ontwerper een checklist bezorgen om te garanderen dat hij alle technische informatie aan de constructeur geeft die noodzakelijk is voor de uitvoering van de bouwwerken (zie Bijlage A).

Om deze doelstellingen te verwezenlijken, moet het ontwerp resulteren in een geheel van documenten en tekeningen die alle noodzakelijke informatie levert voor de uitvoering van de werken overeenkomstig de plannen.

In deze Europese norm worden al deze documenten «uitvoeringsspecificaties» genoemd. Deze norm laat nog een aantal items open die in de uitvoeringsspecificaties dienen te worden beslist.

Voor de gebieden waar de nationale bepalingen van toepassing zijn, dienen deze naar de uitvoeringsspecificaties te verwijzen.

In deze Europese norm wordt erkend dat bv. de gedetailleerde eisen in verband met de bekwaamheid van het personeel en de details met betrekking tot het kwaliteitsmanagement onder de bevoegdheid van de Lidstaten vallen.

Wanneer een nationaal lid van het CEN een nationale bijlage aan deze norm publiceert, kan deze bijlage verwijzen naar nationale normen die goedgekeurd en gepubliceerd zijn door het genoemde lid van het CEN of naar nationale bepalingen die deze norm vervolledigen; bijkomende regels kunnen ook direct in de nationale bijlage opgenomen worden.

Het systeem van de Europese normen met betrekking tot betonconstructies staat beschreven in Figuur 1.

(11)

Figuur 1 — Systeem van Europese normen dat als basis dient voor het ontwerpen, uitvoeren en kiezen van de materialen voor betonconstructies (alleen voornaamste modules)

(12)

1 Onderwerp en toepassingsgebied

(1) Deze Europese norm bevat de gemeenschappelijke voorschriften voor de uitvoering van betonconstructies en is van toepassing op zowel de werken ter plaatse als op constructies met prefabelementen in beton.

(2) Deze norm rekent op de uitvoeringsspecificaties om alle geschikte, specifieke eisen voor een specifieke constructie vast te leggen.

(3) Deze norm is van toepassing op voorlopige en definitieve bouwwerken in beton.

(4) Er moeten bijkomende of andere voorschriften in aanmerking genomen worden die indien nodig gedefinieerd worden door de uitvoeringsspecificaties tijdens het gebruik van:

a) licht beton,

b) andere materialen (bijvoorbeeld vezels) of bestanddelen, c) speciale technieken/vernieuwende projecten.

(5) Deze norm is niet van toepassing op betonelementen die alleen als aanvul materiaal of uitrusting gebruikt worden.

(6) Deze norm dekt niet de specificatie en de productie noch de conformiteit van het beton.

(7) Deze norm is niet van toepassing op de productie van prefabelementen in beton die vervaardigd worden overeenkomstig de productnormen.

(8) Deze norm dekt niet de hygiëne- en veiligheidsaspecten op de bouwplaats noch de veiligheidsmaatregelen die verzekerd worden door een derde.

(9) Deze norm dekt niet de contractuele aspecten noch de aansprakelijkheden die verbonden zijn aan de omschreven opdrachten.

NOOT Deze norm is speciaal ontworpen om aangevuld te kunnen worden door bijkomende voorschriften voor het individuele project in de uitvoeringsspecificaties op nationaal niveau in een nationale bijlage of meer algemeen in Europese Normen voor speciale toepassingen, bijvoorbeeld in de normen voor speciale geotechnische werken.

2 Normatieve verwijzingen

De volgende referentiedocumenten zijn onontbeerlijk voor de toepassing van dit document. Van de gedateerde referenties is alleen de genoemde uitgave van toepassing. Van de niet-gedateerde referenties is de laatste uitgave van het referentiedocument van toepassing (met inbegrip van de eventuele amendementen).

EN 206-1, Beton — Deel 1: Voorschriften, eigenschappen, vervaardiging en conformiteit EN 446, Injectiemortel voor voorspankabels — Werkwijzen voor het injecteren

EN 447, Injectiemortel voor voorspankabels — Basiseisen

EN 523, Dunwandige stalen omhullingsbuizen voor voorspankabels — Termen, eisen, kwaliteitsbeheersing EN 10080, Staal voor het wapenen van beton — Lasbaar betonstaal — Algemeen

EN ISO 17660-1, Lassen — Lassen van betonstaal — Deel 1: Belaste lasverbindingen (ISO 17660-1:2006) EN ISO 17660-2, Lassen — Lassen van betonstaal — Deel 2: Onbelaste lasverbindingen (ISO 17660-2:2006)