Kindcentrum De Raagten
Kwaliteitsonderzoek
voorschoolse educatie
Datum vaststelling: 18 september 2018
Samenvatting
De inspectie heeft op 7 juni 2018 een onderzoek uitgevoerd naar de voorschoolse educatie op peuterspeelzaal De Raagten.De reden voor dit onderzoek is dat de gemeente waarin de peuterspeelzaal is gevestigd, meedoet aan een pilot. In deze pilot Herijken toezicht op voor- en vroegschoolse educatie (vve) en kinderopvang onderzoeken we onder andere of de gemeente en de schoolbesturen zicht hebben op de kwaliteit van de locaties en of zij zorgen voor verbetering van de kwaliteit. Met locaties bedoelen we kinderdagverblijven,
peuterspeelzalen en de groepen 1 en 2 van basisscholen. Daarom hebben we op meerdere locaties in de gemeente Laarbeek een onderzoek uitgevoerd.
In dit onderzoek op peuterspeelzaal De Raagten constateren we dat de kwaliteit van de voorschoolse educatie op orde is. Bijna alle onderzochte standaarden zijn als 'voldoende' gewaardeerd, enkele zelfs als 'goed'. Alleen de standaard Ontwikkelingsresultaten is als 'kan beter' gewaardeerd.
Context
Peuterspeelzaal De Raagten is onderdeel van stichting GOO. De stichting biedt naast peuterwerk ook primair onderwijs, kinder-, buitenschoolse-, tussenschoolse- en gastouderopvang. De peuterspeelzaal is samen met basisschool De Raagten gehuisvest in Kindcentrum De Raagten. De basisschool valt onder het bestuur De Eenbes. Er wordt binnen Kindcentrum De Raagten opvang geboden aan kinderen van 0-13 jaar. Stichting GOO biedt dagopvang aan in twee verticale groepen van 0-4 jarigen en een peutergroep van 2 tot 4 jaar. Ons onderzoek is uitgevoerd op de peutergroep van 2-4 jaar:
peuterspeelzaal De Raagten. Op het moment van ons bezoek waren er 5 doelgroeppeuters aanwezig.
Wat gaat goed?
Er heerst een fijne, prettige sfeer in de groep, waarin het spelend en ontdekkend leren mogelijk wordt gemaakt. Er zijn heldere regels en afspraken. Het aanbod is gericht op de brede
ontwikkelingsstimulering. De aangeboden thema’s sluiten verder goed aan op de belevingswereld van de peuters. De peuterspeelzaal werkt intensief samen met de basisschool, die in hetzelfde gebouw is gehuisvest. Er wordt, zowel door de peuterspeelzaal als de
Kinderopvangorganisatie:
Stichting GOO
Peuterspeelzaal De Raagten LRK-nummer: 176896648 Totaal aantal doelgroeppeuters: 5
basisschool, zichtbaar geïnvesteerd in de doorgaande lijn van 0-13 jaar binnen Kindcentrum De Raagten. Zo vinden er gezamenlijke
scholingen en evaluatiemomenten plaats, zijn thema’s zoveel mogelijk op elkaar afgestemd, zitten in bepaalde werkgroepen zowel pedagogisch medewerkers als leerkrachten en er vindt voor álle peuters een warme overdracht plaats. Het team staat duidelijk open voor verbetering. De insteek is: fijn om te horen wat er goed gaat, maar er is altijd ontwikkeling mogelijk. Verder geven ouders, waarmee gesproken is tijdens de onderzoeksdag, aan dat zij zeer tevreden zijn over het contact dat zij hebben met de pedagogisch medewerkers. Ze geven bijvoorbeeld aan dat ze echt met je meedenken en
handreikingen aanbieden voor de ontwikkelingsstimulering van je kind. Iedere peuter is ook goed in beeld qua ontwikkeling.
Naast de positieve punten, die hierboven geschetst zijn, zien wij ook nog verbetermogelijkheden, die de kwaliteit van de voorschoolse educatie kunnen versterken.
Wat kan beter?
Op dit moment worden nog geen ambitieuze (eind- en tussentijdse) resultaten opgesteld. Welke resultaten, op het gebied van
ontwikkeling van de doelgroeppeuters, streeft de peuterspeelzaal nu na? Ook kan de actieve dialoog over ambities en doelen aan kwaliteit winnen. Vooral op het gebied van voorschoolse educatie kan de verantwoording naar belanghebbenden beter en aan kwaliteit winnen.
Verder zien wij, ondanks dat de desbetreffende standaarden als voldoende beoordeeld zijn, de volgende ontwikkelkansen:
• De doelen binnen het thema kunnen specifieker gekoppeld worden aan individuele (doelgroep) peuters.
• Er is meer mogelijk om de ouders die de Nederlandse taal (nog) niet beheersen te betrekken bij de thema’s en activiteiten in de groep.
• De focus lijkt nu meer op het pedagogisch handelen te liggen en minder op het educatief handelen. Hoe bewaak je nu dat kennis rondom het educatief handelen, die opgedaan is bij scholingen, workshops et cetera, ook daadwerkelijk wordt toegepast in de praktijk? En hoe zorg je dat die kwaliteit niet verloren gaat?
• Ten slotte zien wij nog kansen om de speel- en leeromgeving
meer te laten ‘leven’ binnen het thematisch aanbod. Dit in het kader van de eigen ambities van de stichting waaronder de peuterspeelzaal valt: ruimte voor helden: ontdekkend en uitdagend leren.
We sturen een afschrift van dit rapport aan de gemeente Laarbeek.
1 . Opzet van het
kwaliteitsonderzoek
De inspectie van het Onderwijs onderzoekt bij een aantal kinderopvangvoorzieningen met gesubsidieerde voorschoolse educatie en op enkele basisscholen met veel doelgroepkinderen in groep 1 en 2 de educatieve kwaliteit, de resultaten en de
kwaliteitszorg van deze locaties. Zo ook op peuterspeelzaal De Raagten.
Werkwijze
Wij vormen ons beeld van de kwaliteit door de praktijk van de voorschool te toetsen aan de standaarden uit het Onderzoekskader 2017 Voorschoolse educatie en primair Onderwijs. Wij hebben onderstaande standaarden onderzocht.
Standaarden voor de voorschool Onderzocht
Ontwikk
Ontwikkelingsproceselingsproces
OP1 Aanbod ●
OP2 Zicht op ontwikkeling ●
OP3 Pedagogisch-educatief handelen ●
OP4 (Extra) ondersteuning
●
OP6 Samenwerking ●
Resultaten voorschoolse educatie Resultaten voorschoolse educatie
OR1 Ontwikkelingsresultaten ●
Kwaliteitszorg en ambitie Kwaliteitszorg en ambitie
KA1 Kwaliteitszorg ●
KA2 Kwaliteitscultuur ●
KA3 Verantwoording en dialoog ●
Onderzoeksactiviteiten
We hebben observaties uitgevoerd van de pedagogisch-educatieve praktijk in de groep, documenten geanalyseerd, gesprekken gevoerd met ouders, pedagogisch medewerker(s) en de locatiemanager. Aan het eind van de onderzoeksdag hebben wij de resultaten van het onderzoek besproken met de locatiemanager en pedagogisch medewerker(s) van de kinderopvangorganisatie.
Leeswijzer
In hoofdstuk 2 staan de waarderingen, de conclusie en het
vervolgtoezicht. Hoofdstuk 3 gaat verder in op de resultaten van het onderzoek op de onderzochte standaarden. In hoofdstuk 4 is de reactie van de houder op het onderzoek en het rapport opgenomen.
Legenda
Waarderingen zoals ze in de rapportages worden weergegeven:
K Kan beter V Voldoende G Goed
2 . Hoofdconclusie en vervolg
In dit hoofdstuk beschrijven we de hoofdconclusie en geven we de afzonderlijke waarderingen weer per standaard op peuterspeelzaal De Raagten.
Conclusie
De kwaliteit van de voorschoolse educatie op peuterspeelzaal De Raagten is in algemene zin voldoende. Binnen het kwaliteitsgebied Ontwikkelingsproces zijn de standaarden Zicht op ontwikkeling en Samenwerking zelfs als 'goed' gewaardeerd. Ook de standaard Kwaliteitscultuur binnen het kwaliteitsgebied Kwaliteitszorg en ambitie is als 'goed' gewaardeerd. Wel vinden we dat binnen ditzelfde kwaliteitsgebied de standaard Verantwoording en dialoog beter kan.
Binnen het kwaliteitsgebied Resultaten zien we eveneens nog mogelijkheden voor verbetering. De standaard
Ontwikkelingsresultaten is om die reden gewaardeerd met een 'kan beter'. Alle overige onderzochte standaarden zijn met een 'voldoende' gewaardeerd.
Basisvoorwaarden voorschoolse educatie volgens de GGD De GGD-toezichthouder heeft op 10 augustus 2017 de basisvoorwaarden voorschoolse educatie onderzocht. Uit dit onderzoek bleek dat er op het gebied van de basisvoorwaarden geen tekortkomingen waren.
Afspraken over vervolgtoezicht
Er zijn ook in ons onderzoek geen tekortkomingen geconstateerd in de basisvoorwaarden voorschoolse educatie. Er zijn geen afspraken gemaakt over vervolgtoezicht.
3 . Resultaten kwaliteitsonderzoek voorschoolse educatie
In dit hoofdstuk geven wij per kwaliteitsgebied de waarderingen en de resultaten van het onderzoek op peuterspeelzaal De Raagten.
3.1. Ontwikkelingsproces: De basis is in orde. Zicht op de ontwikkeling van alle peuters springt er in positieve zin uit!
Toelichting Ontwikkelingsproces
OP1 Aanbod: Het aanbod is gericht op de brede ontwikkelingsstimulering
Deze standaard waarderen we als 'voldoende'. Er wordt gewerkt met een voorschools programma, waarin de brede
ontwikkelingsstimulering centraal staat met extra aandacht voor taalstimulering op niveau. De thema's sluiten goed aan bij de belevingswereld van de peuters. We zien nog kansen om de speel- leeromgeving meer tot 'leven' te laten komen tijdens een thema.
Mogelijk kan er nog meer dan nu gebruik worden gemaakt van bijvoorbeeld foto's en beeldmateriaal en van meer materiaal uit de 'echte' wereld (passend bij het thema) waarmee de peuters al experimenterend ontdekkingen/leerervaringen kunnen opdoen. Dit past bij de eigen visie en ambities van de stichting waaronder de locatie valt: ruimte voor helden: ontdekkend en uitdagend leren.
Ten slotte liggen er kansen om het differentiëren en afstemmen in niveau, tijdens het aanbieden van de diverse thematische activiteiten, meer tot zijn recht te laten komen.
OP2 Zicht op ontwikkeling: alle peuters zijn goed in beeld
Deze standaard waarderen we als 'goed'. De peuterspeelzaal maakt op dit gebied de eigen ambities meer dan waar. Voordat de peuters starten op de peuterspeelzaal vindt er een intake met de ouders en/of verzorgers plaats. Na circa 3 maanden volgt een eerste gesprek (met ouders) over de ontwikkeling van hun peuter en hoe de eerste periode is verlopen (thuis en op de peuterspeelzaal). Wanneer een peuter bijna 4 jaar wordt, vindt de warme overdracht met de basisschool plaats en
worden de gegevens, gecombineerd in een gesprek met ouders, leerkracht en pedagogisch medewerker, overgedragen (mits ouders hier toestemming voor hebben gegeven). Deze warme overdracht vindt voor álle peuters plaats en dus niet alleen voor de
doelgroeppeuters. Daarnaast vindt er iedere 6 weken een groepsoverleg plaats waarin alle peuters, maar vooral de 'aandachtspeuters', besproken worden. Bij dit overleg sluiten de pedagogisch medewerker, de locatiemanager en de intern begeleider van de basisschool aan. Vooraf vult de pedagogisch medewerker een voorbereidingsformulier in en stuurt, indien nodig, benodigde documenten rond.
OP3 Pedagogisch-educatief handelen: er is sprake van een
voorspelbaar, positief klimaat met heldere afspraken en regels. Focus op educatief handelen kan sterker
Deze standaard waarderen we met een 'voldoende'. De sfeer op de groep is prettig, de peuters zijn zichtbaar op hun gemak. Indien er toch iets voorvalt, of een peuter komt verdrietig binnen, weten de
pedagogisch medewerkers hier professioneel mee om te gaan. Ook de ouders, waar we mee hebben gesproken, gaven dit expliciet aan. Ze geven hun peuter met een gerust en goed gevoel af. Ze hebben veel vertrouwen in de pedagogisch medewerkers en waarderen de adviezen die ze krijgen rondom de ontwikkelingsstimulering van hun kind.
We zien een verbeterkans in het bewuster vooraf koppelen van ontwikkelingsdoelen aan de themaplanning en bijbehorende activiteiten. Het zicht op de ontwikkeling van de peuters is goed (zie beschrijving bij standaard OP2), deze gegevens kunnen explicieter gebruikt worden bij de themaplanning en ontwikkelingsstimulering van individuele of groepjes peuters. In het bijzonder voor
doelgroeppeuters is dit van belang. Op dit moment gebeurt dit te impliciet, te veel 'in het hoofd'. Door het vooraf (kort) op te nemen in de themaplanning (met welke peuters werk je aan welke doelen bij de verschillende geplande activiteiten) kan dit een meer planmatige invulling krijgen. Tevens kan aan het einde van het thema, beter worden nagegaan of de ontwikkelingsdoelen ook gerealiseerd zijn. Zo niet, betekent dit vervolgens weer iets voor de opzet van het nieuwe thema.
OP4 (Extra) ondersteuning: De interne zorgstructuur is helder vastgelegd. Peuters die extra zorg nodig hebben, krijgen die ook Deze standaard waarderen we als 'voldoende'. Vorig schooljaar is er flink geïnvesteerd, met behulp van een externe instantie én met basisschool De Raagten, in het Onderwijs en ondersteuningsplan Kindcentrum De Raagten. Wij vinden dat de locatiemanager hier terecht trots op kan zijn, aangezien het document echt in
samenwerking met de basisschool tot stand is gekomen. De interne zorgstructuur is hiermee helder vastgelegd voor de kinderen van 0-13 jaar binnen het Kindcentrum. Tevens is vastgelegd en besproken waar
de grenzen liggen qua ondersteuning. De peuterspeelzaal zorgt vervolgens voor doorverwijzing en aanmelding als zij zelf niet het gewenste zorg kunnen leveren.
Toch zien wij op individueel niveau nog wel kansen om de extra ondersteuning voor 'aandachtspeuters' en doelgroeppeuters, binnen het huidige aanbod, planmatiger op te stellen. Bijvoorbeeld door structureler tussentijdse- en einddoelen te koppelen aan de
zorgdossiers van de peuters. Nu is dit nog vrij algemeen ingevuld. Op die manier ben je minder volgend bezig en (nog) meer
ontwikkelingsgericht. Tevens bepaal je vooraf met belanghebbenden (ouders en eventueel externe instanties) wat haalbare doelen zijn voor die peuter en hoe je die probeert te realiseren binnen je aanbod de aankomende periode.
OP6 Samenwerking: De voorschool werkt intensief samen met de basisschool
Deze standaard waarderen we als 'goed'. Met diverse partners vindt er samenwerking plaats in het belang van de peuters. Maar vooral de samenwerking met de basisschool springt er echt in positieve zin uit.
Er wordt, zowel door de peuterspeelzaal als de basisschool, namelijk zichtbaar geïnvesteerd in de doorgaande lijn van 0-13 jaar. Zo vinden er gezamenlijke scholingen en evaluatiemomenten plaats, thema's zijn zoveel mogelijk op elkaar afgestemd, in bepaalde werkgroepen zitten zowel pedagogisch medewerkers als leerkrachten en er vindt voor álle peuters een warme overdracht plaats. Hiermee maakt de peuterspeelzaal (én de basisschool) zijn ambitie waar dat ze streven naar een doorgaande ontwikkelingslijn van de kinderen van 0-13 jaar binnen het Kindcentrum.
3.2. Resultaten voorschoolse educatie: Er zijn nog geen afspraken over voorschoolse educatie gemaakt
Toelichting Resultaten voorschoolse educatie
RV1 Ontwikkelingsresultaten: Nog geen einddoelen bepaald Deze standaard beoordelen we als 'kan beter'. Er wordt nog niet gewerkt vanuit hogere verwachtingen/ einddoelen, die
doelgroeppeuters eventueel moeten halen aan het eind van de voorschoolse periode. Zo vinden er bijvoorbeeld ook nog geen gesprekken (intern en extern) plaats over gewenste
ontwikkelingsgroei, afgestemd op de kenmerken van individuele doelgroeppeuters of de groep in zijn geheel. Hier zijn op gemeentelijk
niveau en met de schoolbesturen ook nog geen afspraken over gemaakt.
3.3. Kwaliteitszorg en ambitie: De voorschool zoekt actief de samenwerking op om haar eigen kwaliteit te versterken
3.3.1. Toelichting Kwaliteitszorg en ambitie
KA1 Kwaliteitszorg: De peuterspeelzaal werkt gericht aan verbetering Deze standaard is als 'voldoende' gewaardeerd. De peuterspeelzaal werkt gericht aan verbetering van haar eigen kwaliteit. Dit doet ze, waar mogelijk, in samenwerking met de basisschool. Een mooi voorbeeld van het verbeteren van kwaliteit vinden wij het opstellen van het Onderwijs en ondersteuningsplan Kindcentrum De Raagten.
Ook de gezamenlijke scholingen met de basisschool vinden wij daar een mooi voorbeeld van. De peuterspeelzaal peilt daarnaast periodiek de tevredenheid van haar belanghebbenden. Er vindt structureel locatieoverleg plaats, waarbij vaste agendapunten aan bod komen en waar ook een verslag van wordt gemaakt. Toch zien wij wel kansen om de cyclus van kwaliteitszorg verder te versterken.
De evaluatie van verbetertrajecten kan aan kwaliteit winnen. Het is bijvoorbeeld belangrijk dat het Onderwijs en ondersteuningsplan Kindcentrum De Raagten geëvalueerd wordt. Zeker nu er een nieuwe intern begeleider op de basisschool is gekomen en vooral de 'oude' intern begeleider bij het hele voorgaande proces betrokken is geweest. Ook de structurele teamoverleggen kunnen aan kwaliteit winnen, door naast organisatorische zaken ook structureel bepaalde onderwerpen (bijvoorbeeld gelinkt aan het pedagogisch beleidsplan en of voorschoolse educatie) op te nemen in de vergaderstructuur. Op dit moment wordt een 0-meting uitgevoerd door een externe instantie. Dit met als doel om per locatie onder andere in kaart te brengen wat goed gaat, maar ook wat beter moet of kan. Deze locatie zal binnenkort ook geobserveerd worden vanuit die 0-meting. Verder is er recent een pedagogisch coach aangenomen binnen de stichting.
Mogelijk dat een pedagogisch coach een rol kan gaan spelen in de objectieve evaluaties op diverse gebieden.
KA2 Kwaliteitscultuur: De cultuur is gericht op ontwikkeling Deze standaard waarderen we als 'goed'. Er is grote bereidheid om gezamenlijk de voorschoolse educatie te verbeteren. Hier stuurt de
locatiemanager ook op vanuit haar kwaliteitsbewustzijn en managementfunctie. Zo zijn de pedagogisch medewerkers actief lid van bepaalde inhoudelijk werkgroepen (bijvoorbeeld de werkgroep rekenen of werkgroep zorg), waarin ook leerkrachten participeren.
Mede door deze werkwijze zijn de verantwoordelijkheden rondom bepaalde expertisegebieden duidelijk verdeeld en belegd.
KA3 Verantwoording en dialoog: de dialoog over ambities en doelen op het gebied van vve kan actiever gevoerd worden
Deze standaard waarderen we als 'kan beter'. Peuterspeelzaal De Raagten ontvangt subsidie voor voorschoolse educatie. Dit vraagt iets extra's en het maken van bewuste, onderbouwde keuzes.
Zo vindt er nog geen specifieke verantwoording plaats (via de houder) aan de gemeente over het gevoerde beleid en behaalde (inhoudelijke) resultaten ten aanzien van de voorschoolse educatie. Overigens vraagt de gemeente Laarbeek hier ook niet zelf actief naar in haar
verantwoording naar de houders. Een voorbeeld is de
ouderbetrokkenheid. De stichting heeft hier wel beleid op gemaakt, maar het is niet zo duidelijk welke specifieke doelen ze nastreeft en of ze die waarmaakt. Zeker in het kader van voorschoolse educatie is dit een belangrijk onderdeel: ouderbetrokkenheid. Ten slotte kan de peuterspeelzaal interne en externe belanghebbenden meer betrekken bij de ontwikkeling van haar beleid.
4 . Reactie van de houder
Hieronder geeft de houder een reactie op de uitkomsten van het onderzoek en geeft de houder aan hoe ze hier mee aan de slag gaat.
Met interesse hebben wij het inspectierapport gelezen. Wij zijn trots op wat er al goed gaat en dat de kwaliteit van de voorschoolse educatief op orde is.
De ontwikkelingskansen zijn intern besproken. Er zal een betere afstemming komen met de basisschool betreffende het educatieve handelen. Onze focus ligt nu met name op het pedagogische handelen.
We gaan de individuele doelen van de (doelgroep) peuters koppelen aan de thema’s. Er zal meer registratie moeten plaats vinden om na te kunnen gaan of de gestelde doelen ook gerealiseerd zijn. Tijdens de groepsoverleggen (eens per 6 weken)is dit een vast agendapunt, waar ook de ib-er van school bij aanwezig is.
Om anderstalige ouders meer bij de thema’s en de activiteiten te betrekken willen wij de themabrieven in diverse talen laten vertalen.
Ook door een passende dvd bij het thema aan ouders aan te bieden, zodat ze thuis hier samen met het kind naar kunnen kijken. Zo ook boekjes en liedjes.
In overleg met de Gemeente Laarbeek en GOO kinderopvang zullen wij afstemmen wat onze volgende stappen zijn naar een nog professionelere peuterspeelzaal.
Tot slot wil ik bedanken voor de prettige manier waarop de inspectie is uitgevoerd.
Manager Kinderopvang Kindcentrum de Raagten
