MKBA
VAN EEN GOED BEGIN
NAAR STRUCTUREEL SUCCES!
MKBA:
VAN EEN GOED BEGIN NAAR STRUCTUREEL SUCCES!
U heeft een mooi project om laaggeletterde werkzoekenden op te leiden en zo hun kansen op de arbeidsmarkt te vergroten.
Uw resultaten klinken als een klok. Het zou jammer zijn als het project niet kon worden doorgezet. U loopt het risico van eenmalige subsidie naar eenmalige subsidie te hobbelen.
Uw stakeholders moeten partners worden die vanuit een goed begrepen eigenbelang deelnemen en uw project laten uitgroeien tot een structureel succes. Onze ontwikkel-MKBA helpt daarbij.
Een goed begin
Veel maatschappelijke initiatieven starten vanuit bezieling en enthousiasme.
De initiatiefnemers en vrijwilligers steken veel eigen tijd in het van de grond krijgen van het initiatief. Ze regelen huisvesting, zorgen voor materialen en van alle kanten krijgen de initiatiefnemers hulp. Vaak is er een overheid die het initiatief steunt met een startsubsidie. De hoop is dat het bij een start- subsidie blijft. Het komt er echter vaak op neer dat er steeds weer een een- malige subsidie wordt verstrekt. Dat is frustrerend voor de initiatiefnemers; ze kunnen niet investeren en krijgen het niet voor elkaar om aan de toenemende vraag te voldoen. Ook de subsidiegever is niet tevreden; die wil niet voor altijd vastzitten aan dit initiatief omdat het niet tot de core business behoort.
Het wijkleerbedrijf (WLB) is gevestigd in een wijk met relatief veel oudere, kwetsbare bewoners.
De lasten van de participatiesamenleving worden hier door weinig schouders gedragen.
Het WLB speelt hier op in. Het zet stagiaires van de opleiding Zorg en Welzijn (mbo niveau 1 tot en met 4) in, door ze klussen te laten doen voor wijkbewoners. Dit gaat bijvoorbeeld om hulp bij het huishouden, boodschappen doen, begeleiden bij activiteiten en een praatje maken.
Jaarlijks leveren ruim 240 studenten zo minstens 20.000 uur aan mantelzorg aan 210 wijkbewoners (cliënten). Uit de MKBA die we uitvoerden, bleek dat het WLB een positief maatschappelijk rendement oplevert. Volgens onze berekening levert het investeren van een euro meer dan het dubbele aan maatschappelijk rendement op.
Met name de stagiaires, de cliënten en de mantelzorgers hebben baat bij de organisatie.
Het proces van het maken van de MKBA bleek voor het WLB echter essentieel om de verbinding te leggen met stakeholders en deze enthousiast te maken. Met behulp van de ontwikkel-MKBA is de basis gelegd voor de opening van een nieuwe vestiging (nieuwe wijk) met steun van stakeholders.
DOOR- ONTWIKKELING WIJKLEERBEDRIJF
Naar structureel succes
Een initiatief is goed als het meerwaarde oplevert, maar een initiatief werkt pas als alle stakeholders bijdragen overeenkomstig de meerwaarde die zij ontvangen.
In deze zin zit een aantal belangrijke vragen verpakt:
1. Wie zijn mijn stakeholders/partners;
hoe goed ken ik ze, weet ik wat de behoeften zijn en weet ik hoe ze tegen mijn initiatief aankijken?
2. Hoe beïnvloedt mijn initiatief het werk van mijn partners/stakeholders (hoeven ze bepaalde kosten niet te maken, kunnen ze een beter aanbod doen etc.)?
3. Wat kunnen we toevoegen of veranderen aan het product of de dienst zodat het nog meer waarde creëert voor de partner/stakeholder?
4. In welke mate zijn partners/ stake- holders bereid en in staat om daadwerkelijk te participeren (dat kan met geld, maar ook met expertise, huisvesting, menskracht, faciliteiten)?
5. Wat is de waarde voor gebruikers en welke bijdrage kunnen zij leveren?
6. Wat zijn de werkelijke, structurele kosten van het initiatief?
Het is in dit verband belangrijk dat, op basis van enthousiasme, een netwerk van partners ontstaat, met een ieder een goed begrip van het eigenbelang en de wil om een bijdrage te leveren.
Met een ontwikkel-MKBA bouwt en versterkt u het netwerk van partners.
Aanpak
We hebben in onze opdrachten ontdekt dat de kracht van ons ontwikkel-MKBA, naast de techniek, vooral in het proces zit. Voordat er namelijk überhaupt gerekend kan worden is het van belang om te onderzoeken wie de stakeholders (kunnen) zijn en waar hun belangen liggen. We benaderen de stakeholders die al vanuit de betreffende organisatie worden genoemd en verkennen tijdens een interview waarom iets van waarde is. Het komt daarbij aan op “halen” en
“brengen” en daarmee komen we in het gesprek tot aansprekende en spannende perspectieven die gericht zijn op:
1. Mogelijkheden om de toegevoegde waarde te vergroten
2. Onbenutte toegevoegde waarde
3. Vinden van bereidheid om mee te betalen (aan het bestaande of de uitrol van een concept)
4. Bestaande (onzichtbare) toegevoegde waarde identificeren en benoemen 5. Bekende toegevoegde waarde betekenis geven
Vanuit deze gesprekken worden weer nieuwe stakeholders geïdentificeerd en benaderd.
Vervolgens zetten we de MKBA op. De kunst is om goede uitgangspunten te kiezen en zeer alert te zijn op dubbeltellingen. We koppelen naar alle stakeholders terug wat wij voor hen als meer- waarde zien; daar halen we een akkoord op.
De resultaten werken we uit en uiteindelijk bespreken we die in een soort “donorconferentie”
met alle stakeholders. Tijdens die bijeenkomst ontstaan mooie dingen en worden toezeggingen gedaan tot samenwerking. Zo ontstaat een netwerk van betrokken partners die elkaar weten te vinden. Partners denken na over de vraag hoe ze kunnen bijdragen en zo het resultaat (ook voor zichzelf) kunnen verbeteren.
De ontwikkel- MKBA
Een maatschappelijke kosten-
batenanalyse (MKBA) is een uitgerijpt en betrouwbaar instrument om
maatschappelijke meerwaarde te vinden. Er zijn veel goede voorbeelden van succesvolle MKBA’s in Nederland.
MKBA’s hebben echter ook beperkingen.
Ze zijn per definitie onvolledig, de onzekerheidsfactor op bepaalde onder- delen is groot en de lastig meetbare onderwerpen blijven vaak onderbelicht.
Zeker in het domein zorg & welzijn is het maken van een “kloppende” MKBA moeilijk.
JSO en Lysias hebben gezamenlijk een aanpak ontwikkeld waarbij het ontwikkelen en versterken van het netwerk rond een initiatief voorop staat en waarbij de MKBA een hulpmid- del is; een manier om een gemeenschappelijke taal te vinden, enthousiasme te ontwikkelen en partijen te verbinden.
Steeds meer ouderen zullen in de toekomst zelfstandig in de eigen (huidige) woning blijven wonen. Om deze woningen geschikt te maken voor ouderen met een zorgbehoefte zijn er woningaanpassingen nodig, zodat het zelfstandig wonen ook daadwerkelijk mogelijk blijft.
Een stichting welzijn ouderen (SWO) heeft het initiatief genomen meer inzicht te krijgen in de wens van het aanpassen van de particuliere woningvoorraad. Bij de uitvoering van woningaanpassingen wordt verbinding gelegd met lokale aannemers die zich kunnen aanmel- den als kandidaat voor de uitvoering van deze ingrepen. Zo creëert levensbestendig verbouwen waarde/effect in werkgelegenheid op het gebied van badkamers, keukens, klussendiensten etc. In het kader van de particuliere woningvoorraad kun je je voorstellen dat levensbestendig verbouwen ook waarde oplevert in het kader van valpreventie en de woningwaarde (isolatie, installatie etc.).
Ook kan intramurale zorg (mogelijk) uitgesteld worden en kunnen mensen hun eigen netwerk blijven benutten. Woningwaarde en minder leeg- stand zijn belangrijk voor hypotheekverstrekkers.
Om nog maar niet te spreken van de emotionele waarde voor bewoners zelf omdat ze in hun eigen woning en omgeving kunnen blijven.
STARTUP LEVENSBESTENDIG
VERBOUWEN
Kennis- en adviesbureau binnen het sociaal domein
Wilt u uw initiatief versterken door een goede samenwerking in een netwerk dan is een ontwikkel-MKBA een interessante optie. U krijgt betrokken, beter geïnformeerde partners op basis van een goed onderbouwde analyse (MKBA). Voor een goed gesprek over uw vraag kunt u contact opnemen met: Monique Postma, Rob Rutten en José Huzen van JSO,
T 0182 547 888, E info@jso.nl
en Sylvana Rikkert van Lysias, T 06 1500 5694,
E sylvanarikkert@lysiasgroup.com
Nieuwe Gouwe Westzijde 1, 2802 AN Gouda
Postbus 540, 2800 AM Gouda T 0182 547888
E info@jso.nl www.jso.nl
‘MKBA een manier om een gemeenschappelijke taal te vinden,
enthousiasme te ontwikkelen en partijen te verbinden
MKBA: Maatschappelijke Kosten-BatenAnalyse
Consulting Group
Lysias Consulting Group Soesterweg 310-D 3812 BH AMERSFOORT T 0334647070
E info@lysiasgroup.com www.lysiasgroup.com
