Onjuist socialistisch verwijt jegens prof. Oud

(1)

Zaterdag 11 juni 1960 - No. 590

en

CC IA TIE

Nogmaals: televisie

<Zie pag 8)

Levend politiek idealisme noodzakelijk

Wanneer dit nummer van ons blad verschijnt, heeft mr. H. van R i e I juist - op vrijdagavond 10 juni - ziin radierede onder de titel ,.Polötiek Comme·ntaar" uit-

gesproke~.

In verb@~d met het algemeen-oriënterende karakter van deze rede, laten wij haar gaarne op deze placd·s woordeliik volgen.

Onze radio-uitzendingen zijn aan de poli- _tiek gewijd. Vanavond mag ik daarom niet beginnen, zonder iets te zeggen ter ere van de nagedachtenis van wijlen de heer Evert Vermeer, in leven voorzitter van de Partij van de Arbeid. De couranten hebben, ieder van hun standpunt uit, uitvoerig zijn betekenis voor U geschetst. Mijn eigen herinnering is vóór alles die aan een sympathiek en hartelijk mens. De .heer Vermeer was politicus in hart en nieren, een hartstochtelijk verdediger van het eigen beginsel, maar wist personen van zaken te on- derscheiden. Ons staatkundig leven is daarom door zijn heengaan stellig juist in dieper men- senlijke zin verarmd.

Vanavond wil ik trachten in mijn liberaal comment2"ar eens een paar kwesties van verder perspectief te betrekken. Er zijn actuele feiten genoeg, onder meer de Defensie-nota van Mi- nister Visser, waarover de heer Abspoel in het laatste nummer van ons partij-blad "Vrijheid en Democratie" een naar mijn mening helder en uitstekend samenvattend artikel schreef;

Over de defensie-kwesties, Nieuv:r-Guinea, en de ontwikkeling der Europese Economische Ge- meenschap wil ik het echter een volgende keer met U hebben.

De meesten onzer staan gelukkig op de drem- pel van de vakantie-tijd, en dat biedt ons de kans wat concreter dan anders over de , toekomst te denken, iets waar wij helaas in het ge- wone leven nauwelijks tijd voor kunnen vinden.

* *

Er wordt wel eens geklaagd, dat het Wes- { ten in zijn geheel gezien niet in staat is tot echt levend politiek idealisme. Sommigen voelen dat als een gemis op zichzelf, omdat zij de behoefte hebben een ideële doelstelling, die misschien ook naar hun eigen inzicht nauwelijks verwezenlijkt kan worden, als achter- grond van het eigen doen en laten in hun leven te hebben. Andere zeer praktische mensen staan op het standpunt, dat wij idealen moeten hebben enerzijds om onszelf tegenover het Rus- sisch-Chinese bolsjewisme te handhaven, anderzijds, maar in hetzelfde verband, dat wij grote idealen behoren uit te dragen onder de Aziatische en Mrikaanse volkeren, omdat deze anders onherroepelijk op korte of lange duur voor het zeer positief gestelde en verkondigde communistische idèaal zullen gaan kiezen en naar de Russen of de Chinezen lopen. Materiële hulp alleen, die het Westen gelukkig in ruime mate biedt, is niet voldoende, zo luidt de stel- ling.

Persoonlijk ben ik geneigd met deze critici in te stemmen. Er is alles vóór, vanuit het standpunt van de individuele mens en vanuit het standpunt van de gemeenschap gezien, voor een groot ideaal te werken.

Onder één voorwaarde, luisteraars: dat men zich daarbij duideÏijk voor ogen stelt dat het gesproken woord weliswaar de grootste macht is die de wereld kent, indien U tenminste in voldoende lange termijnen denkt, maar dat het lege woord in de wind verstuift.

Ik doel daarbij op het woord dat Of niet ge- . meend is - dat is het ergste - Of met onvervaarde ondeskundigheid wordt uitge- sproken. Hulp aan onderontwikkelde gebieden bijvoorbeeld is een schitterend begrip, maar als de raadgevende ingenieur sneller wil denken, sneller wil handelen en sneller resultaten wil zien dan het volk, waarvoor hij leven moet, sticht hij alleen verwarring. En niet alle land- bouwmachines deugen voor elk soort grond of voor elk type landbouw. Hulp vraagt verstandig overleg, geduld en wijsheid. Zo is het ook met het beleven van een ideaal in de binnenlandse politiek.

MR. H. VAN RIEL

Voorzitter van de Eerste-Kamerfractie van de V.V.D.

Mijns inziens is het enige ideaal dat wij tegenover het Oosten kunnen stellen: groeiende staatkundige en economische vrijheid in groeiende welstand, en dit in voor ieder passende zin vertolkt. Om dat te kunnen doen moeten de edelste vertegenwoordigers van het vVesten handelen als de apostel Paulus ons vertelt in het fraaie beeld 1 Corinthiërs 9 : 19 t/m 25.

En wat nog belangrijker is: men moet zich steeds voor ogen stellen dat in de oren van de- gene die stoffelijk gebrek lijdt of zich onrecht- vaardig behandeld vindt, het woord "vrijheid"

dikwijls alleen als hoon klinkt.

De beleving van ons zeker historisch chris- telijk gefundeerd vrijheidsideaal, voor de meesten onzer méér dan alleen historisch geflm- deerd, kan alleen verder mogelijk worden gemaakt op een ogenblik dat aan reële stoffelijke nood in hoofdlijnen een einde is gekomen, niemand meer achtergesteld is en weinigen zich meer achtergesteld voelen.

* • *

Internationaal gezien betekent dit, dat men het vrijheidsideaal slechts mag stellen, en uitsluitend met enige kans op succes kan ver- kondigen, als men het begeleidt met een geheel programma van stoffelijke en geestelijke ontwikkeling. En bovendien moet men na diep- gaand overleg dan nog uitmaken op welke cri- tische punten in de wereld en in ieder volk het

best kan worden begonnen. De mens beleeft zijn ideaal alleen in zijn eigen zwakte en in een concrete werkelijkheid. Het ware idealisme rekent met deze dingen, omdat het zich anders zou schamen voor eigen voosheid. De ·valse ide- alist geeft stenen voor brood, en probeert daar zelf vaak nog beter van te worden.

Binnenlan9s staatkundig gezien kunnen wij ons een ontwikkeling in snellere tempi voor- stellen. Sociaal moet nog veel worden gedaan, maar bij ons geldt misschien nog vaker dat dingen behoren te worden nagelaten omdat zij aan de vrijheidsbeleving in de weg staan.

Luisteraars, niemand onzer denkt steeds concreet of rekent met alle gevolgen.

Ik noem U bijvoorbeeld het mijns inziens grote vrijheidsbevorderende ideaal van het waardevaste pensioen, niet alleen voor ambte- naren, maar voor alle werkers in particuliere bedrijven. Een veel gunstiger pensioenregeling dan wij nu kennen maakt de ouderen eerst we- zenlijk vrij, respectievelijk stelt hen tot wezen- lijke vrijheidsbeleving in staat.

* * *

Om dit te kunnen bereiken zijn echter drie dingen nodig, die ik U achtereenvolgens opnoemen zal. Ten eerste betrekkelijk waardevast geld. Anders leidt immers het waardevast pensioen nog tot snelle geldontwaarding, omdat vlugger nieuw bankpapier bijgedrukt moet worden om de pensioenen te kunnen betalen.

Vervolgens offervaardigheid ook onder de jeugd ten behoeve van de ouderen. En tenslotte een op hoge pensioenen gerichte bedrijfspolitiek bij particuliere ondernemingen. Die is alleen mogelijk wanneer behalve de werkgevers ook de werknemers in salarisbeleid en salariseisen sterk met het waardevast pensioen willen rekenen.

Zoiets tot stand brengen duurt jaren. En, luisteraars, daarvoor is een bewind nodig, dat in lange termijnen denkt en zich richt op spaar- zin en individueel verantwoordelijkheidsgevoel.

Bovendien een bewind dat er naar streeft in de eerste plaats armoede en achterstelling weg te nemen, maar dat vervolgens ook in zijn hele politiek, ook in zijn salarispolitiek, ook in zijn belastingpolitiek, tegen het socialistisch nivel- leringsstreven ingaat en erkent dat bij grotere prestatie groter inkomen en groter pensioen hoort. Géén ideaal kan zonder reëel denken en reëel rekenen worden vervuld!

De Volkspartij voor Vrijheid en Democratie verlangt strijd tegen armoede en gebrek waar ook ter wereld, maar verwerpt de rode mieren- staat, met haar ontzettende ongelijkheid en haar dwangregiem. Het is juist de vrijheid die leidt tot aanvaardbare nuanceringen in macht, en socialisme leidt tot machtsconcentratie, bij alle goede bedoelingen die individuele socialis- ten mogen bezielen.

* *

Tenslotte nog een enkel woord over een zaak die op den duur van groot belang kan worden. In het Nijmeegs Uriiversiteitsblad van 14 mei 1960 staat een nabeschouwing over het debat tussen prof. Rommeen mij over de vraag of een Katholiek liberaal mag stemmen.

Vraagt dit nummer aan ons secretariaat, Ko- ninginnegracht 61, Den Haag, op. U zult zien, dat een deel der Katholieke wereld voor onze liberale partij opengaat, en dat acht ik voor d6 verwezenlijking van ons grote ideaal een om•

vattend perspectief.

Tot de volgende keer, luisteraars.

(2)

·'\"~IJHEID EN DEMOCRATm 11 JUNI 1900 - l ' AG. "!

. .

Onjuist socialistisch verwijt jegens prof. Oud

OP 1 juni heeft de Tweede Kamer de Benelux-overeenkomst goedgekeurd inzake de verlegging van de personencon- trole van de binnengrenzen· naar de buitengrenzen van Benelux. Met ingang van 1 juli zal er geen passencontrole meer zijn aan de grenzen tussen België, Neder.

land en Luxemburg, maar een Nederlan- der zal zich in het binnenland van België of Luxemburg eventueel moeten kunnen identificeren. De nieuwe regeling is nog niet ideaal, maar zij is weer een belang- rijke stap vooruit.

Met deze regeling moet gepaard gaan een geharmoniseerde vreemdelingenpolitiek. Wanneer België een ongewenste vreemdeling uitwijst, moet het niet mogelijk zijn dat hij via Nederland onge- hinderd binnenkomt. En omgekeerd.

Een ongewenste vreemdeling, die in het Beneluxgebied wordt aangetroffen, kan worden gestraft. Maar hoe kan een vreemdeling altijd weten dat hij ongewenst is? Teneinde op dit punt voor de vreemdeling iets meer rechtszekerheid te scheppen, had mej. Schilthuis (PvdA) een amendement ingediend op het wetboek van strafrecht. Ik sta ook open voor een andere redactie van het amendement in dezelfde geest, verklaarde zij daarbij.

Nadat mr. Van Doorn CKVP) en prof.

Oud (VVD) de bedoeling van het amendement hadden ondersteund, gaf minister Beerman aan met welke tekst hij zich wel zou kunnen verenigen. De leden van de vaste commissie voor Justitie, die in de Kamer bijeenstonden om onderling van gedachten te kunnen wisselen, kon- den allen met het amendement akkoord gaan als de door de minister aangegeven wijziging zou zijn aangebracht. Als amendement van de vaste commissie voor Jus- titie (waarvan prof. Oud voorzitter is) werd het gewijzigde amendement-Schilt- huis daarna met algemene stemmen aan- genomen.

* _* *

Dat is een normale procedure "die -wel meer voorkomt. Maar Het Vrije Volk schreef op 2 juni:

.. Weliswaar had mej. Schilthuis het m~endement ingediend, maar in de loop van de discussie was prof. Oud er als de kippen bij om het namens de. commissie voor Justitie over te nemen. Voorzitter Kortenhorst deed nog wel een poging om er mej. Schilthuis' naam aan te blijven verbinden, maar prof. Oud wees dat af.

Natuurlijk".

"Wij hadden niet anders verwacht. Mej.

Schilthuis moge recht hebben op de jegens dames verschuldigde hoffelijkheid, die ook in het parlementaire leven ge- bruikelijk is, zij is behalve dame ook socialiste. Jegens haar en haar partijge- noten gelden blijkbaar volgens prof. Oud andere normen".

Uit het officieel verslag, de Handelin- gen, blijkt echter op pagina 2566 dat prof.

Oud letterlijk het volgende heeft gezegd:

"Ik ben gemachtigd te zeggen, dat de vaste Commissie voor Justitie - dus met instemming van mejuffrouw Schilthuis, die ook lid van deze commissie is - het amendement van mejuffrouw Schilthuis met de verandering, die de Minister in overweging heeft gegeven, overneemt en nu als een amendement van de vaste Commissie voor Justitie aan de Kamer voorlegt. De aanwezige leden van de vaste commissie kunnen zich allen met het amendement in deze vorm verenigen".

Prof. Oud is dus ten onrechte zwart ge.

maakt. Zo leven er onder het volk nog wel meer onjuiste voorstellingen omtrent het optreden van de VVD.

* •

•

Er was nóg een amendement van mej.

Schilthuis. Zij wenste voor een vreemdeling die ongewenst is verklaard, de mogelijkheid van beroep open te stellen bij de Raad van State. Minister Beer- man wilde daar niet aan omdat hij de consequenties niet kon overzien.

Het ongewenst verklaren van een vreemdeling is in België, Luxemburg en Nederland op elkaar afgestemd, zei hij.

Wanneer de Belgische regering ·een vreemdeling ongewenst heeft verklaard,

STALEN

KANTOORMEUBELEN

GISOLAMPEN

Passencontrole verlegd naar buitengrenzen van Benelux· Har- monisatie vreemdelingenpolitiek. Amendementen van mei. Schilt·

huis (PvdA) voor meer rechtsbescherming • Prof. Oud steunde haar bewonderenswaardig tegen minister Beerman • Helaas: on- dank is 's werelds loon.

MEJ. SCHILTHUIS . . . . verstandig ....

kan mijn Belgische ambtgenoot daarvan mededeling doen aan de Nederlandse mi.

nister van Justitie en dan zal ook deze moeten overgaan tot ongewenstverklaring, tenzij er bijzondere redenen zijn om zulks niet te doen. Een beroepsinstantie zou die regeling (art. 10 van het verdrag) kunnen doorkruisen.

· Prof. Oud maakte er op attent dat de Raad van State natuurlijk advies zal uit- brengen dat rekening houdt met het verdrag. Hij zal de zaak beoordelen binnen het kader van het verdrag.

Daartegenover voerde minister Beer- man aan dat als er tussen Nederland en

Deze Burger

België verschil heerst over de bijzondere omstandigheden die aanleiding kunnen zijn een vreemdeling niet ongewenst te verklaren, volgens artikel 16 een derge- lijk geschil aan het college van scheids.

rechters moet worden voorgelegd.

De minister wilde wel toezeggen de kwestie van hoger beroep tegen de onge.

wenstverklaring met ernst en met spoed ter hand te nemen en deze kwestie ook in )1.et overleg met België te betrekken.

* • •

Het betoog van minister Beerman had prof. Oud niet overtuigd. De minister vergist zich toch bepaald, zei hij, als hij meent dat de Raad van State als het ware hinderlijk zou kunnen interveniëren tussen wat eventueel eeri scheidsrechterlijke uitspraak zou moeten zijn.

Men moet goed begrijpen dat de Raad van State niet beslist. De afdeling Ge- schillen van de Raad van State adviseert alleen en de beslissing is daarna bij de Kroon. Nu zijn er twee mogelijkheden.

Er is de mogelijkheid dat de minister van Justitie zelf al een beslissing heeft genomen waarmee men het in België niet eens is. Dat is dan een zaak voor het college van scheidsrechters.

De tweede mogelijkheid is dat de minis.

ter van Justitie een beslissing neemt waarmee men het in België wel eens is;

de betreffende persoon gaat in beroep en komt voor de Raad van State die anders oordeelt dan de minister van Justitie. Dit betekent volstrekt niet dat wordt beslist overeenkomstig het advies van de Raad

zit op dit ogenblik, in de pinksterzon-aan-zee, na te soezen ove1· de heerlijke koninkrijksdagen, die achte1· hem liggen.

Reeds zijn de herauten der hechte eenheid weer naar Sweetie STenang en Doesji Co1·souw ve1·t1·okken, doch hun aanwezigheid in dit deeL des Rijks in Europa, heeft haar spoTen in dit kleine buTgè1·hart achteTge- laten. Het is goed en zoet te weten, dat de band die ons bindt over zeven zilte zeeën heen, die rood-wit-blauwe band, strakker is aange- haald. 't En sa! allenwel waerachtigh wel gaen. 't Zijn mooie dagen geweest, die van de aanwezigheid der veTre Rijksgenoten.

Nu ligt het Binnenhof verstild in de pinksterzon. Lieve ooste1·bu1·en, met mooie blote dijen uit kaTte stmkke broekjes, staan ontroe1·d om zoveel oud en indTukwekkend stedenschoon, op de kasseien waar, nog slechts enkele dagen her, de forse voetstappen van alle vólksvertegen- woordigers van 't Rijk waarover de zon nooit onder gaat, weerklonken.

Hier, waar nu onze vrienden, de toeristen, ijverig aan het kiekenschieten zijn, werd het koninkrijksijze·r gesmeed te1·wijl het heet was. Ontroerd hebben die van Holland, van Suriname, van de Antillen elkaar in de trouwe kijkers gekeken; er zijn mooie woorden gezegd en uitgezwermd zijn zij over dit land, getroffen door het Wirtschaftswunder dat zich over ons voltrokken heeft.

De heren hebben zelf gezegd dat het hun allemaal zo goed te moede is geweest. Op Paramaribo's Gouvernementsplein, in ViTillemstads Fort Amsterdam heerst tevredenheid Over onze gedmgingen; zouden wij daarmede dan niet dani.g in onze nopjes zijn?

Terwijl Jonkmans en Kortenho1·sts jongkerels en deerntjes zich gingen ontspannen van 't stage, hm·de werk voor vorst en vade1·land en volk, zit een eenvoudig burger in de zoele streling van de pinksterzon en glimlacht en overweegt, dat alles goed is, van Suriname's brede stromen, via Kralendijk en Philipsburg, tot Den Haag.

Vergenoegd laat hij de verwarmende stralen uit den hoge stTelen en spelen over zijn omnje-blanje-blett bo?"St; hij hoort het kloppen van

·zijn, voor de gelukzaligheid des Rijks imme?' wijd-geopende, hart.

Het is alles goed geweest.

Het geluk hangt als een rijpe, zoete d1·uiventros over het kleine leven van

-

van State, want als de minister van Jus- titie in weerwil van het advies van oordeel blijft dat zijn eerste beslissing juist is, dan lokt hij een contrair besluit uit.

• • *

Een andere mogelijkheid is echter dat de minister van Justitie het aan- vankelijk met zijn Belgische collega eens was, maar dat hij na het advies van de Raad van State tot de slotsom komt: het is toch anders dan ik meende, en dat hij daarom het advies van de Raad van State volgt en het Koninklijk Besluit, dat wordt genomen, overeenkomstig het advies, contrasigneert.

Dan is l'!r verschil van opvatting tussen de Belgische en de Nederlandse regering en dan kan dit weer aanleiding ge- ven tot de procedure, vermeld in het verdrag, via het college van scheidsrechters.

Prof. Oud hield vol dat het op deze ma- nier rond loopt. Aan de andere kant kon hij echter begrijpen dat de Kamer bij een betrekkelijk ingewikkelde materie zou zeggen dat het beter is de beslissing niet overhaast te nemen, maar wel de minister zou willen vastnagelen aan zijn toezegging de zaak aanstonds in onder-

l

Flitsen van het

Binnenhof (I)

l

zoek te nemen, eventueel in overleg met onze Beneluxpartners.

Ik heb over het amendement natuurlijk niets te zeggen, merkte prof. Oud op, want het is een amendement van mej.

Schilthuis, maar ik mag misschien onder deze omstandigheden als voorzitter van de vaste commissie voor Justitie de vrijheid nemen haar te adviseren het amendement terug te nemen, in de gedachte dat ·het zal zijn een "reculer pour mieux sauter". Intrekken is nog een beetje moeilijk voor u, maar het is verstandig het te doen, want het is beter dat het wordt ingetrokken dan dat het wordt verworpen.

Na een toezegging van minister Beer- man dat hij de Kamer Qf de vaste commissie voor Justitie op de hoogte zal stellen van het resultaat van het overleg, trok mej. Schilthuis na enige aarzeling haar amendement in.

Zij kan niet ontevreden zijn geweest over de bewonderenswaardige steun die zij als jong Kamerlid van prof. Oud had ondervonden.

V. v.D.

Labour verder op zijn retour

De gemeenteraadsverkiezingen, die enige weken geleden in Enge- land werden gehouden, zijn op een geweldig fiasco voor de Labourpar- tij uitgelopen. Zij moest 467 zetels prijsgeven. Van dit verlies profiteer- den de conservatieven, die 41 3 zetels wonnen, terwijl de liberalen 47 zetels vooruit gingen.

Volgens het hoofdkwartier van de Socialistische Partij heeft Labour aldus een derde deel van de zetels in de Britse gemeenten verloren . Labour verloo( de meerderheid in vijf grote provinciale steden, elf kleine provinciale steden, in twaalf stedelijke gemeenten en een platte- landsgemeente.

Opvallend was opnieuw de winst van de liberalen, die op het platte- land het aantal zetels wisten te ver- dubbelen. Een typische ontwikkeling in een land van een uitgespro- ken twee-partijen-stelsel. Een ontwikkeling ook, die interessant genoeg is om haar niet uit het oog te verliezen.

In elk geval blijkt uit bovenstaan- de cijfers, dat het onderling gekra- keel dat in de boezem van de La- beu; Partij plaats vindt, de Engelse socialistische beweging maar weinig goed doet. De nederlaag is nog groter dan die tijdens de algemene verkiezingen in oktober van het vorige jaar.

(3)

VRIJHEID EN DEl\IOCRATIE

Moet televisie worden beperkt?

Mevrouw Van Someren: beperking onmogelijk. Commerciële tèlevisie over tweede kanaal zal de verbetering moeten brengen

Tegenover het artikel van mevr{)UW H. van &>meren over de commerciële televisie, in ons blad van 14 mei j.I., wil de heer J. P. 1\'Ieijer, te Bussum, gaarne zijn visie stellen en het medium televise, zoals het is geworden in de loop der jaren, eens onder de loep nemen.

· De groep gebrekkigen en ouden van dagen, voor wie de televisie ongetwijfeld een zekere waarde heeft, even buiten beschouwing latend, vraagt hij zich af: wat brengt ons de televisie?

Zij brengt ons een kastje in huis, waarmee men door een klein, verlicht vlak een terrein tracht te bestrijken, dat ver buiten haar bereil{ ligt, Film is het niet, daarvoor is het doek te ldein; toneel is het evemnin; daarvoor ontbreekt het eontact met <le spelers en mist men de diepte-werking. Het is een surrogaat voor het één èn voor het ander.

Hij vervolgt dan:

De programma's, die n1en brengt, zijn in het algemeen (zie ook de pers) infe- rieur. Zoals het voor een toneelgezelschap ondoenlijk is iedere avond iets anders te brengen, zo is het voor de televisieleiding onmogelijk, elke avond iets aantrekkelijlcs te bieden.

De televisie bergt tevens het grote ge- vaar in zich, de gemakzucht in de hand te werken, zij werkt cultureel foutief en vertroebelt de huiselijke sfeer. Het is een beproefd middel om niet te hocven pra- ten, gee<:telijke leegte te vullen en,. een uiltje te knappen. Het licht gaat uit, men zet wd oî niet 'n televisiebril op en zucht na afloop; "Als ik dat vooruit had gewe- . ten!"

Dat alles kost miljoenen, die worden opgeslokt door een leger zich noemende .,artiestcH", liedjes kwelende dan1es en heren (top-artiesten, volgens de pers);

door kostbare cadeaus voor gezelschaps- spelletjes, waarbij dan nog de menselijke waard.igheiu met voeten .wordt getreden door figuren als Loutje van Burg, die zijn sl<,chtoffers van de. ene naar de andere kant sleurt", kaarsjes aansteekt, ballonnen laat ontploffen en in het zweet zijns aan- schijns een ander met molentjes laat lopen (ha, ha, ha!).

· Dit ziekelijke gedoe, waaraan talloze gelijkende voorbeelden zijn toe te voegen, wordt dan gebracht door een medium, dat opvoed end en cultureel zou kunnen wer- l<en. Al deze krampachtige pogingen om de kijke1·s maar niet te vervelen of te verliezen kosten hand-en vol geld. Het is, zoals m~vrouw Van Solneren zegt, een geld verslindend monster.

En om het televisie-apparaat (dat wij binnen niet al te lange tijd bij de boter cadeau krijgen: zie de advertenties) zijn plaats in de huiskamer te laten behouden of bij voorbaat de kleurentelevisie een plaatsje te verzekeren, wil mevrouw Van Someren dit monster blijV'en voederen door het inschakelen van de commerciële televisie (C.T.V.).

Een dergelijke maatregel doet mij denken aan een vuurzee, die men. bij gebrek aan water, tracht te blussen met olie.

Ik ben ervan overhiigd., da} niemand, behoudens de fabrikant, behoefte heeft aan C.T.V. Maar evenals de hoeveelheid advertenties in pers en periodieken zo enorm groot is dat driekwart ervan niet wordt gelezen, zo zal na verloop van tijd ook geen aandacht meer worden geschon- den aan de stroom van t.v.-advertenties.

Dan heeft ook dat stukje speelgoed weer afgedaan, maar qat is iets dat de fabrikant moet weten.

Zou het niet veel doeltreffender zijn, het aantal uitzendingen terug te brengen tot laat· ons zeggen maximaal twee per week? Dit brengt verschillende voordelen mee. Het zijn m.i. de volgende.

1. Het touwtrekÏ'-E.r. en tegen elkaar op- boksen van de zuilen heeft geen zin meer en de uitzendingen kunnen worden be- heerd en geleid door een aparte, neutrale instelling, die alle,en cultureel verantwoor- de programma's br.engt.

2. De kijkers worden niet gebombar- deerd met stompzinnige vertoningen.

3. De uitgaven worden tot een minimum teruggebracht.

4. Een deel van de uitge~-paarde miljoenen kan worden gebruikt voor subsiclies aan theater, dans, enz.

5. Kassickijken wordt geen sleur.

6. Het vriendjesgedoe is afgelopen.

Desnoods kan men dan nog C.T.V. in- lassen, maar vooral n1et mate. Het sor- teert bovendien dan nog meer effekt ook.

Ik ben van oordeel, dat het de taak is van de VVD, ten strijde te treklren tegen alles, wat ondeugdelijk is en nadeel berokkent aan het geestelijk en cultureel peil van ons volk. Het dirigisme heeft al genoeg schade toegebracht aan het pàrti- culier initiatief, het "verzorgd zijn van de

wieg tot het graf" heeft al genoeg slappe- lingen gekweekt. Moeten wij nu ook naar middelen gaan zoeken om de televisie in zijn huidige stàtus te handhaven, dat al- Jee!). maar tot gevolg kan hebben, dat de massa meer afstompt?

Anders dan mevrouw Van Someren ge- loof ik niet, dat het daarheen moet worden gestuurd, dat er nog meer geld bij de televisie binnenstroomt. Het zou als water tussen de vingers doorglippen en baten zou het niet. Het ware beter, dit medium tot zijn juiste proporties terug te brengen.

Aan een kind met een waterhoofd hebben we geen behoefte.

Repliek Mevrouw HAYA VAN SOMEREN tekent hierbij aan:

Laat ik voorop stellen, dat ik het 1·oerend met de heer Meijer eens ben, dat: le. hetgeen de televisie ons thans biedt, vaak maa1· pover is; 2e. dat de V.V.D. ten strijde behoort te trekken tegen alles wat nadeel berokkent aan het geestelijk en curtm·eel peil van ons volk.

Maar daarom juist moet de T.V. be- ter worden. Ik zie, evenals de heer Meijer, de gevaren van T.V. Maar de T.V. is anno 1960 nu eenmaar een rea- liteit. De techniek heeft ons dit me- dium bezorgd en de T.V. is niet meer weg te denken.

UIT DE PARTIJ

111111111111111111111111111111 m 111111

Leeuwarden keek achter het IJzeren Gordiin

Op vrijdagavond 3 juni sprak op de maandelijkse bijeenkomst van de· liberale sociëteit majoor A. de Vries over "Een gaatje in het ijzeren gordijn".

In een zeer boeiende causerie besprak spreker de gevaren, die het vrije westen bedreigen, de controverse tussen oost en west. Hij wees er met nadruk op, dat wij goed dienen te beseffen, dat het communisme voor niets terugdeinst om zijn doel te bereiken.

Reden tot pessimisme is er niet. Indien ieder lid van onze vrije westerse gemeenschap beseft welke dreiging ons boven het hoofd hangt, zal deze dreiging automa-

tisch reeds aan kracht verliezen. Men kan de Nederlandse en internationale pers zeker niet beschuldigen hieraan niet voldoende aandacht te schenken.

Aan de Natoproblemen wordt zeer veel aandacht gewijd. Natuurlijk brengt de At- lantische alliantie bepaalde verplichtingen met zich mee. Deze verplichtingen hebben voor de burger natuurlijk bepaalde bezwaren: lange diensttijd, grote fi- nanciële offers enz.

Wij moeten echter bereid zijn deze offers te brengen. Spreker liet ons toen een kijkje nemen in' het tegenwoordige Ber- lijn. In wezen een verminkte stad, al heeft men haar wel eens de meest inte- ressante stad in deze wereld genoemd.

Rusland heeft op de vleugels grote druk uitgeoefend. Wapenleveranties, via Tsje- choslowakije o.a., hebben de satelliet- staten versterkt.

Ook op de noordelijke vleugel is een aanval gedaan. IJsland het Natoland met Amerikaanse basis heeft na de laatste verkiezingen twee communistische minis- ters gekregen. Dit was het gevolg van het geschil over de visrechten tussen Enge- land en IJsland, waardoor Rusland de ge- legenheid kreeg de grootste afnemer van vis te worden van deze Staat.

De verhouding tussen !Jsland en de Nato is hierdoor achteruitgegaan. IJsland stelt nu als eis de ontruiming van de Amerikaanse basis. Spreker besprak ver·

volgens de organisatie en· de mentaliteit van het Oostduitse leger, dat geheel wordt gedrild, onder Russische leiding. Het over-

De praktische politicus moet altijd van de realiteit uitgaan, maar de idea- list - die deze praktische ,politicus tegelijkertijd is - dient die realiteit zo goed en efficiënt mogelijk te verbe- teren, in ons aller belang. Daa1·om ach- ten wij ons geroepen om de T.V. zo goed te maken ars maar mogelijk is.

Daarvoor is geld nodig, meer geld dan er nu is. Hoe beter de T.V., hoe minder ernstig de gevaren en - laat ons dat niet vergeten -- hoe ruimer de keuzemogelijkheid, des te bewuster de keuze van de kijker.

De situatie van thans: met één pro- gramma. zonder vrees voor concurren- tie van de zijde van de omroep en zon- der mogelijkheid van keuze bij de kij- ker, leidt 1·espectievelijk tot minder prestaties enerzijds en slaafs kijken anderzijds. Dit wo1·dt beter bij ?·ealisa- tie van een tweede kanaal.

In dit ve1·band kan ik de hee?' Meij- er misschien geruststenen ten aanzien van de kwalijke gevolgen op de range duur. In het buitenland, bijv. in Enge- land en Amerika (oudere "T.V.-lan- den" dan wij) is men ar over het sta- dium van slaafs kijken heen. Daar kiest men, kijkt naar een bewust ge- kozen programma of k~jkt niet.

Zijn vom·ster, de T.V. aan de "zui- len" te ontnemen, lijkt aantrekkelijk, maa1· is onmogelijk. E1· is hier sprake van een historisch gegroeide situatie, die niet zo gemakkelijk ongedaan kan worden gemaakt. Wat wel kan, is een goed progmmma in handen van een onafhankelijke maatschappij op een tweede kanaal.

De Nederlandse T.V. staat nog in de kinderschoenen. Wij moeten er op toe- zien, dat zij uitgroeit tot een commu- nicatiemiddel, dat werkelijk iets goeds verbreidt. Haar trachten tegen te hou- den door haar in te dammen, is even onmogelijk ars een grote rivier tegen- houden.

Kanaliseren is wel mogelijk, tegen- houden niet. Dat kanaliseren kost geld, vandaar onze wens: ONAFHANKE- LIJKE COMMERCiëLE TELEVISIE.

grote deel van de Oostduitse soldaten is niet communistisch. Wat de jeugd be- treft: 14 jaar communistische opvoeding is natuurlijk niet aan deze jongeren voor- bijgegaan.

Grote invloed echter heeft het communisme toch zeker niet gehad, indien men bedenkt, dat de helft van het aantal vluchtelingen uit Oost-Duitsland be- staat uit jonge mensen beneden de 25

jaar.

Sport en vermaak ondergaan zij met plezier; de ideologische theorieën van het communisme worden echter niet door hen aanvaard, hetgeen een Russi- sche leider eens deed schrijven, dat de jeugd ondankbaar was. Spreker wees er vervolgens op, dat de rode machtheb- . bers het tsaristische imperialisme niet

hebben veranderd. Het zogenaamde "Pol- stra Programma", waarin de communistische heerschappij over de gehele wereld

·wordt uitgestippeld, is reeds op 19 janua- ri 1945 vastgesteld. Dit werd toen nog geheim gehouden.

Op de conferentie 14 dagen later te Yalta tussen Churchill, Roosevelt en Sta- Jin, was hiervan nog niets bekend. Daar- na is de vrije wereld geconfronteerd· met het drama van Boedapest, het Russische imperialisme in zijn afschuwelijkste vorm. De zgn. de-stalinisatie heeft weinig te betekenen; de Russische glimlach viel bij Hongarije af.

Het is duidelijk, dat Rusland uitsluitend gevoelig is voor het begrip macht.

Spreker wees met grote ernst op het feit, dat het begrip vrijheid geen bezit betekent, maar een opdracht is. Indien wij deze opdracht goed verstaan behoeven wij aan de toekomst van de vrije wereld niet ~e wanhopen.

De voorzitter mr. D. F. Went dankte de spreker voor zijn indrukwekkende le- zing, die door een behoorlijk aantal leden met grote aandacht was gevolgd.

Minister Toxopeus spreekt voor de

Liberale Sociëteit Leeuwarden

Op maandag, 20 juni a.s., des avonds om 8 uur, spreekt in hotel

"De Klanderij" te Leeuwarden voor de Liberale Sociëteit aldaar de mi~

nister van Binnenlandse Zaken, Zijne Excellentie mr. E. H. ^Toxo~

peus.

11 JUNI 1960 - PAG. I

Copie voor deze rubriek te zenden naar:

Mejuffr. Joh. H. Springer, Alexander- ltraat 16, Haarlem.

Provinciale Vooriaarsbiieenkomst

te Utrecht

De provinciale Voorjaarsbijeenkomst van de Vrouwen in de VVD in de provincie Utrecht, op 20 mei jl. in hotel Noord Brabant, had dit jaar een bijzonder feestelijk karakter, aangezien het de tiende maal was, dat deze groep bijeenkwam.

Na een geanimeerde lunch met een aardige verrassing in de vorm van een speciaal asbakje, opende de voorzitster, mevrouw G. Huese-Laming, om 1.30 uur de vergadering, waaraan ruim zeventig dames deelnamen.

Mevrouw Huese gaf op amusante wijze een terugblik op de jaren 1951- 1960, een overzicht van Je tot standko- ming, opkomst en bloei van de vrou- wengroepen, waarvan het ledental nog steeds groeiend is. !&ij richtte een hartelijk woord van dank aan mevrouw mr. E. Veder-Smit voor de steun en stuwende kracht die in al deze jaren van haar is uitgegaan.

Daarna gaf de voorzitster het woord aan de eerste spreekster van deze mid.

dag, het Tweede Kamerlid mevrouw ir. A. Kuiper-Struyk, die sprak over

"Woningbouw".

Mevrouw Kuiper begon haar betoog met op te merken, dat het woningbe- leid in deze jaren een verandering on.

dergaat. Zij besprak de huurverhoging waarvan zij zich een voorstandster , toonde, de moeilijkheden van de ver- ouderde woningwet, waardoor vaak de beter gesalarieoerden in de goedkopere wonnigwet- woningen terecht komen, terwijl deze toch voor de gezinnen met een laag inkomen be.

stemd zijn, de voorkeur die bouwen in de vrije sector geniet en de vermin- dering der subsidies.

Spreekster wees ten slotte op· de voordelen van systeembouw, waardoor nlin- der van het arbeids-potentieel wordt geëist en bovendien sneller gebouwd kan worden. Mevrouw Kuiper liet nog enige waterstaatsproblemen de revue passeren, zoals de Acte van Mannheim, de Deltawerken e.d., tot meer uitge- breide bespreking waarvan helaas geen tijd was.

Tijdens het vragen stellen besprak men nog de slechte accoustische ei- genschappen van de moderne woningen, die nogal eens tot flatneurose lei- den wat door meer woonbeschaving voorkomen zou kunnen worden.

Na de thee was het woord aan het Tweede Kamerlid, mevrouw mr. J. M.

Stoffels-van Haaften over "Ver a n- d erin g van koers".

Mevrouw Stoffels gaf ons eerst een overzicht van de politieke ontwikkeling in ons land tussen de jaren 1945- 1959, die zij een tijdperk van over- gang van de vrije maatschappelijke werkzaamheid naar de bedillerigheid van de overheid ·noemde. Nadat ons land de ergste gevolgen van de oorlog had overwonnen, werd duidelijk welk een verschil er bestond tussen de zienswijze van de liberalen en de partij van de arbeid.

Spreekster zette hierna uiteen wat de koersverandering nu eigenlijk in- hield. Zij gaf ons daartoe een kort overzicht van de regeringsverklaring van vorig jaar 26 mei. Men wilde de druk der belastingen verminderen. Zij was ervan overtuigd, dat de groei van het nationaal inkomen de staatsbe- hoeften zou overtreffen. Een ander programmapunt noemde zij de lagere belasting voor ongehuwden.

Op een vraag van een der toehoor- strs of de V.V D. nu niet de P.S.P.

ernstig in de gaten moest houden, ant- woordde mevrouw Stoffels dat haar dat meer de taak van de Partij vah de Arbeid leek.

Aan het einde van de bijeenkomst, nadat mevrouw I-Iuese de beide spreek- sters had bedankt voor· de boeiende wijze waarop zij hun visie op een aantal van de huidige politieke problemen hadden gegeven, dankte mevrouw J.

Best-van Zijp de voorzitster uit naam van alle aanwezigen voor de geslaagde dag en het vele werk, dat zij verzet in de provinciale vrouwengroep.

M. OP TEN NOORT-HUDIG