Raadsvoorstel
Onderwerp : Wijziging Winkeltijdenverordening Raadsvergadering : 19 november 2013
Nummer(agenda) : Commissie 1 : PAZ/
Registratienummer : BW13.01272 Datum : 6 november 2013
Registratiecode : *BW13.01272* Commissie 2 :
Auteur : Baukje van der Bij Datum :
Status : Openbaar B&W-vergadering : 22 oktober 2013
Publicatiedatum : 29 oktober 2013 Portefeuillehouder : H. Plaizier
Samenvatting
Op 1 juli 2013 is de nieuwe Winkeltijdenwet (Wtw) in werking getreden. De wettelijke verboden om winkels op zondagen, feestdagen en op werkdagen voor 6 uur en na 22 uur open te stellen, blijven op zichzelf bestaan. Gemeenten kunnen na de wetswijziging echter zelf bepalen of – en in hoeverre – zij vrijstelling of ontheffing verlenen van deze verboden. De wijziging van de wet heeft tot gevolg dat de gemeente keuzes moet maken. In de praktijk blijken er in onze gemeente vooral twee thema’s te spelen:
- verruiming van het aantal koopzondagen (eventueel per deelgebied) - mogelijkheid voor (alle) supermarkten om op elke zondag open te zijn.
Alle voorbereidingen om te komen tot een aanpassing van de Winkeltijdenverordening zijn inmiddels
afgerond. Aan uw raad wordt voorgelegd in te stemmen met de Winkeltijdenverordening gemeente Beuningen 2013, die verruiming van zondagopenstelling mogelijk maakt.
Besluit om
1. Een algemene vrijstelling te verlenen voor de koopzondagen en een aantal feestdagen;
2. Het college de bevoegdheid te verlenen om te besluiten over individuele ontheffingen die buiten de algemene vrijstelling vallen;
3. De Winkeltijdenverordening gemeente Beuningen 2013, inclusief de toelichting, vast te stellen;
4. De Verordening winkeltijden gemeente Beuningen 2012 in te trekken per 21 november 2013;
5. De Winkeltijdenverordening gemeente Beuningen 2013 bekend te maken via het elektronisch Gemeenteblad op 21 november 2013.
Inleiding
Waarom een aanpassing van de winkeltijdenverordening?
• Op 1 juli 2013 is de Winkeltijdenwet (Wtw)gewijzigd. Gemeenten beslissen voortaan zelf of en hoe vaak hun winkels open zijn. De VNG heeft een volledig nieuwe Modelverordening winkeltijden 2013 opgesteld. Deze modelverordening bevat veel verschillende keuzemogelijkheden voor de gemeente.
• Om te kunnen beoordelen welke wijzigingen en keuzes binnen onze gemeente noodzakelijk worden geacht, heeft er een onderzoek plaatsgevonden naar de behoefte onder de verschillende
belanghebbenden. Dit heeft geresulteerd in de bijgevoegde notitie Winkeltijdenwet.
• Bij het onderzoek zijn de belangen van de verschillende partijen zorgvuldig afgewogen. Er is verder rekening gehouden met de dereguleringsopdracht van uw Raad. Dit betekent dat er rekening is gehouden met de volgende uitgangspunten:
- Geen overheidsbemoeienis, tenzij de noodzaak daartoe duidelijk aanwezig is.
- Minder detaillering: niet alle denkbare situaties in een regel vatten.
- Afschaffen van regels die niet of nauwelijks worden gebruikt.
- Afschaffen van regels die niet gehandhaafd kunnen worden, ofwel omdat het niet praktisch is ofwel omdat er bestuurlijk nooit handhaving capaciteit voor wordt vrijgemaakt.
- Leesbaarheid en toegankelijkheid zijn niet ondergeschikt aan juridische volledigheid.
• Uit het onderzoek is gebleken dat er bij ondernemers en consumenten/bewoners van de gemeente
Beuningen een duidelijke voorkeur bestaat voor het vrijgeven van de koopzondagen. Verwezen wordt
naar de notitie Winkeltijdenwet. De belangrijkste wijziging betreft dan ook het vrijgeven van de
koopzondagen en een aantal feestdagen.
2
Beoogd effect
Op basis van een inventarisatie van de mogelijkheden en wensen van de belanghebbenden is een nieuwe Winkeltijdenverordening voor Beuningen opgesteld met duidelijke algemene regels die passen bij het veranderend koopgedrag.
Argumenten
1.1 De belangenafweging laat zien dat er voldoende draagvlak is voor verruiming van de koopzondagen In de notitie Winkeltijdenwet is gekeken naar alle belanghebbenden. Na afweging blijkt dat dat er een duidelijke voorkeur bestaat voor het verruimen van de koopzondagen. De notitie Winkeltijdenwet is als bijlage 3 bij dit voorstel gevoegd.
1.2 De vrijstelling komt tegemoet aan de wensen van de ondernemers
Uit de notitie Winkeltijdenwet is gebleken dat er bij ondernemers van de gemeente Beuningen een duidelijke voorkeur bestaat voor het vrijgeven van de koopzondagen. Tijdens een bijeenkomst met ondernemers bleek dat zij graag de vrijheid willen om hierover zelf te kunnen beslissen. Zij willen hierover onderling afspraken maken. Men stelt het op prijs dat er zo weinig mogelijk voorwaarden gelden. De supermarkten willen graag iedere zondag open. Het centrum vindt vijf keer voldoende en willen dit zoveel mogelijk koppelen aan een evenement. De overige winkels zullen per branche en/of gebied in overleg treden over het aantal keren dat ze op zondag open gaan. Men wil het liefst zo veel mogelijk tegelijk open. Maar dit hoeft niet altijd. Bijvoorbeeld bij landelijke acties of in verband met seizoensgebonden opening. Het verslag van de bijeenkomst is bijgevoegd als bijlage bij dit voorstel.
1.3 De vrijstelling komt tegemoet aan de wensen van de consumenten/inwoners
Een enquête via de website van de gemeente Beuningen laat dit zien. Aan de enquête hebben 305 mensen deelgenomen. Uit de enquête blijkt dat 65% van de deelnemers voorstander is van verruiming van de koopzondagen. Maar liefst 77% vindt dat het openen van winkels op zondagen zo veel mogelijk aan de winkeliers zelf moet worden overgelaten. Wel stelt men duidelijkheid op prijs ten aanzien van openingstijden. Verder ziet men graag dat het winkelcentrum gezelliger wordt gemaakt. De enquête is bijgevoegd als bijlage bij dit voorstel.
1.4 Binnen de gemeente Beuningen is ruimte voor een vrijere opvatting over de zondagsrust
Uit landelijk onderzoek blijkt dat de zondagsrust bij slechts een kleine groep een rol speelt. Slecht 7%
vindt het vervelend wanneer winkels op zondag open zijn, omdat het in strijd is met hun geloof.
Tijdens het onderzoek is ook gebleken dat in Beuningen ruimte is voor een vrijere opvatting over de zondagsrust. Het geloof werd slechts eenmaal aangehaald door tegenstanders van meer koopzondagen.
Ook bij de ondernemers zelf blijkt dit geen punt van discussie te zijn. In de nieuwe
Winkeltijdenverordening worden overigens wel een aantal maatregelen genomen om eventuele overlast zo veel mogelijk te voorkomen. Zo is het niet toegestaan om voor 12.00 uur de winkels te openen. Ook is laden en lossen op zondagen en feestdagen niet toegestaan.
1.5 Brandweer en politie zien geen bezwaren tegen verruiming
De brandweer en politie hebben aangegeven geen problemen te hebben met verruiming van de koopzondagen. De leefbaarheid, veiligheid en openbare orde bij koopzondagen komt niet in gevaar door de verruiming.
1.6 Het sluit aan bij de dereguleringsopdracht die uw Raad zichzelf heeft gesteld
Het verruimen van de koopzondagen betekent dat er minder regels nodig zijn. De koopzondagen hoeven niet meer jaarlijks door het college te worden vastgesteld. Er ontstaat geen discussie meer over welke dagen als koopzondagen aangewezen moeten worden. De ondernemers kunnen zelf afspraken maken over welke dagen ze open willen. Dit leidt automatisch tot minder bureaucratie.
1.7 Het is goed voor de concurrentiepositie en aantrekkingskracht van Beuningen
Het is van belang dat de concurrentiepositie en de aantrekkingskracht van winkels binnen de gemeente
Beuningen niet in gevaar komt. Een aantal omliggende gemeenten hebben de regeling rond de
3
koopzondagen al verruimd. Wanneer geen gehoor wordt gegeven aan de oproep van ondernemers en bewoners kan dit nadelige consequenties hebben voor de concurrentiepositie van de bedrijven van deze gemeente. Dit kan weer nadelige gevolgen hebben voor de werkgelegenheid binnen onze gemeente.
1.8 De verruiming heeft ook positieve gevolgen voor andere bedrijfstakken zoals de horeca
Niet alleen winkels profiteren van de verruiming. Ook de horeca kan hier baat bij hebben.
2.1 De individuele ontheffing ziet op de overige verboden van artikel 2 van de Winkeltijdenwet
De algemene vrijstelling ziet slechts op de koopzondagen en een aantal feestdagen. Voor de overige verboden van de Winkeltijdenwet kan daarom nog steeds een ontheffing noodzakelijk zijn. Denk aan aanvragen voor avondwinkels op werkdagen. Ook voor straatverkoop geldt de algemene vrijstelling niet. In de oude Winkeltijdenverordening kon het college beslissen over aanvragen van winkels die in de avonduren (na 22.00 uur en voor 6.00 uur) open wilden. Hiervoor bestond in onze gemeente overigens weinig belangstelling. Ook kon het college beslissen over aanvragen voor ontheffingen voor straatverkoop en extra koopzondagen bij bijzondere gelegenheden. Dit laatste zal nu veel minder vaak voorkomen, aangezien voor de koopzondagen nu een algemene vrijstelling geldt.
2.2 Het college kan in individuele gevallen beslissen
De Verordening gaat ervan uit dat voor dergelijke individuele aanvragen de ontheffing het
belangrijkste instrument is. Per geval is dan een afweging te maken door het college of de gewenste openstelling zich verhoudt met belangen van de woon- en leefomgeving, de veiligheid en de openbare orde. Er kunnen door het college verder beperkingen en voorschriften aan de ontheffing worden verbonden.
Kanttekeningen
1.1 Een aantal feestdagen zijn uitgesloten van de algemene vrijstelling
Bij de algemene vrijstelling zijn voor wat betreft de feestdagen wel een aantal uitzonderingen opgenomen.
Het gaat om eerste kerstdag, eerste paasdag, eerste pinksterdag en nieuwjaarsdag. Deze feestdagen zijn voor veel mensen dermate belangrijk dat het openen van winkels op deze dagen een brug te ver is. Ter bescherming van deze bijzondere feestdagen geldt hiervoor niet de algemene vrijstelling. Overigens bleek ook tijdens de bijeenkomst met ondernemers dat dit standpunt door hen wordt gesteund.
Financiën
Voor het in behandeling nemen van een aanvraag tot het verlenen van een individuele ontheffing of van het wijzigen van een ontheffing kunnen kosten in rekening worden gebracht. Het tarief volgens de legesverordening bedraagt hiervoor € 74,-.
Tijdspad
Bij goedkeuring treedt de nieuwe Winkeltijdenverordening in werking op 21 november 2013. Het was eerst de bedoeling om de Verordening per 1 januari 2014 in werking te laten treden. Vanuit de ondernemers is echter gevraagd om de wijziging zo snel mogelijk in te laten gaan. Dit met het oog op de feestdagen die er aan komen en de concurrentie van een aantal omliggende gemeentes die al tot vijstelling zijn over gegaan.
Communicatie
- Na vaststelling wordt de Winkeltijdenverordening gemeente Beuningen 2013 bekendgemaakt in het elektronisch gemeenteblad op de website van de gemeente Beuningen.
- De Verordening is ook toegankelijk via overheid.nl.
- Deelnemers aan de enquête die hebben aangegeven dat ze op de hoogte willen worden gehouden ontvangen hiervan per e-mail bericht.
- De ondernemers worden op de hoogte gesteld via een speciale brief.
Evaluatie
Eind 2014 zal de nieuwe Winkeltijdenverordening geëvalueerd worden.
4
