Pinot Noir in de wereld Limburgs Wijngilde

(1)

30-10-2020 Proeverij Pinot Noir in de wereld

Presentatie: Paul Houben

Pinot Noir in de wereld Limburgs Wijngilde

30-10-2020

(2)

Pinot Noir: geschiedenis

• Eén van de oudste druivenrassen

• Bestaat al meer dan 2000 jaar

• Er zijn aanwijzingen dat de druif in Bourgogne al in de vierde eeuw na Chr.

werd verbouwd

• Eerste vermelding op schrift dateert echter van 1375

• Onderzoek heeft uitgewezen dat de Pinot Noir de voorvader is van maar liefst 16 moderne variëteiten, waaronder Chardonnay, Gamay Noir,

Aligoté en Auxerrois

(3)

Pinot Noir: bijzonderheden

• Reputatie de meest grillige en onwilligste druif ter wereld te zijn

• Vroegrijp maar moet heel traag kunnen rijpen, anders geeft hij een zwak aroma

• Gevoelig voor lentevorst en coulure

• Meer reservatrol dan in andere blauwe druiven, reservatrol heeft een positieve invloed op de elasticiteit van de

bloedvaten

• Bevat veel saponines die de negatieve cholesterol zou verminderen

(4)

Coulure

Coulure is een Franse wijnterm die staat voor een verschijnsel dat zich tijdens de bloei van de wijnrank voordoet. Door hevige regen kan een grote hoeveelheid stuifmeel van de bloesem aflopen. Doordat achteraf slechts weinig stuifmeel overblijft worden dus minder bloesems bevrucht dan tijdens droge seizoenen, waardoor dus ook minder druiven aan de rank groeien. De plant zal dan alle extracten uit de bodem concentreren in deze vruchten. Hierdoor verkrijgt men wijn van hoge kwaliteit, maar vaak met een prijskaartje.

(5)

Coulure

Proeverij Pinot Noir in de wereld 30-10-2020

(6)

Pinot Noir

• De Pinot Noir is extreem veeleisend en niet geschikt voor hoge rendementen

• Hij rijpt relatief vroeg en gedijt het best in relatief koele klimaten zoals de Bourgogne

• De Pinot Noir druif heeft een dunne schil en vormt compacte trossen wat hem vatbaar maakt voor rot en schimmelziektes. De Pinot Noir druiven bevatten weinig anthocyanen (kleurstoffen), maar veel zuren.

• Qua bodem heeft Pinot Noir een duidelijke voorkeur voor kalkhoudende bodems, met meer of minder klei

• Uitzondering hierop zijn twee van de beroemdste Duitse

Spätburgunders, die van de Ahr en Assmannshausen (Rheingau). Zij komen van leisteenbodems die niet of nauwelijks kalk bevatten.

(7)

Smaak van de Pinot Noir

• Rode wijnen van Pinot Noir hebben gewoonlijk niet zo’n heel donkere kleur, maar wel een aantrekkelijke geur.

• De smaak van Pinot Noir is enorm divers. Maar algemeen gezegd geeft Pinot Noir een lichte tot medium body met kersen, framboos en aardbei en vaak wat aardse, soms kruidige geuren en smaken.

• Een Pinot Noir is geen krachtpatser maar meer een subtiele en aangename wijn.

(8)

Belangrijke Pinot Noir regio’s

• De Bourgogne is veruit het belangrijkste maar niet het grootste Pinot Noir gebied

• Dat is de Champagne waar de Pinot Noir als blend gebruikt wordt om meer structuur te geven aan de champagne

• Duitsland wordt steeds belangrijker zowel qua aanplant als kwaliteit

• Buiten Europa wordt de Nieuwe Wereld steeds belangrijker in de VS, Chili, Zuid-Afrika, Australië en Nieuw-Zeeland

• In Nieuw-Zeeland is de Pinot Noir inmiddels de meest aangeplante blauwe druif waarvan topwijnen geproduceerd worden

(9)

Pinot Noir in Limburg

Wijngoed Thorn

(10)

Wijn 1

Wijngoed Thorn Pinot Noir Barriques 2018

Terroir: De wijngaard is gesitueerd op een oude maas arm en bestaat uit klei, zand en gaat op enige diepte over in kiezel . Opbrengst: 40 hl/ha

Opvoeding: Volledig op barriques van Frans eiken gedurende 18 maanden.

Alcohol: 14 %

Zuren: 4,8 gr/l Restsuiker: 0 gr/l

Omschrijving:

Heldere, diep kersenrode kleur met geconcentreerde aroma’s van rode vruchten. Typische zijdezachte tannines met

harmonische houttonen. Complete volle smaak met een

lange rijpe afdronk.

(11)

Wijn 2a

Wijngoed Aldeneyck Pinot Noir Barriques 2017

In het hart van de Maasvallei in Limburg, in het pittoreske dorpje Aldeneik op een steenworp van de cultuur- en terrasjesstad Maaseik

liggen op een zonovergoten zuidoosterhelling Europa’s meest noordelijke Pinot wijngaarden. Karel en Tine Henckens-Linssen verbouwen in de 10 hectaren grote wijngaard, op de mineraalrijke kiezel- en grind terroir, met veel passie de Aldeneyck Pinot Blanc, Pinot Gris, Pinot Noir en een

Mousserende Pinot Brut.

De prachtige Maasvallei is de Levensader in dit warme en droge stukje Limburg. Het warme microklimaat en de unieke stenige bodem

garanderen een mineralige, elegante en fruitige smaak.

(12)

Wijn 2b

Wijngoed Aldeneyck Pinot Noir Barriques 2017

Klimaat/Terroir Maaskiezel en grind, toplaag leem Vinificatie:

5 dagen koude maceratie zonder kneuzing, daarna maceratie van 3 weken en fermentatie op RVS, temperatuur gecontroleerd.

Rijping 12 maanden op Franse barriques, 1/3 nieuw

(13)

Wijn 3

Bernhard Huber Malterdinger Spätburgunder 2016

De Spätburgunders van Huber worden unaniem tot de beste rode wijnen van Duitsland gerekend. Dit heeft alles te maken met het perfect geschikte terroir, de traditionele wijnbereiding en de extreem lage opbrengsten per hectare. De in 2014 overleden Bernhard Huber droeg zijn vakkundigheid tijdens zijn laatste levensjaar zorgvuldig over op zoon Julian.

Afkomstig van wijngaarden die tussen de 13 en 21 jaar oud zijn. De wijn wordt gemaakt door middel van traditionele vinificatie en vervolgens gelagerd op 2 en 3 jaar oude eiken vaten.

Proefnotitie:

De wijn heeft in de open geur tonen van zwarte kersen, frambozen en drop.

In de smaak, die mooi open aanzet, proeven we rijp fruit en rokerige tonen van gesteente en mineralen. In de afdronk komen de rode bessen om de hoek kijken met een hint van vanille en rijpe tannines. Al met al een elegante wijn met veel sappig fruit en een hoog pleziergehalte.

(14)

Wijn 4

Bernhard Huber Alte Reben Spätburgunder 2015

Afkomstig van ruim 20 tot 40 jaar oude wijngaarden. De lage rendementen (37 hl/ha) en diepe wortels geven een flinke

concentratie en mineraliteit mee aan de wijn. De druiven vergisten op eikenhout (deels nieuw) en de wijn rijpt daarin vervolgens 18 maanden op de lie. De ongefilterde wijn is krachtig en heeft een prachtig pinot-karakter.

Proefnotitie:

Een neus vol fruit (bessen, bramen, frambozen, kersen), specerijen en kruiden, vuursteen, houtrook, iets vanille en koffie. Soepel in de

mond, met prachtig sap, fijne zuren en een heerlijke rokerige afdronk. De wijn kan uitstekend ouderen.

(15)

Wijn 5

Domaine Bachelet-Monnot Bourgogne rouge 2016

De familie Bachelet is erg bekend in de Côte d’Or, zij bezitten percelen op enkele van de beroemdste wijngaarden van de Bourgogne. Desondanks kreeg de familie wat onenigheid over de gang van zaken op het domein. De jongste generatie, de broertjes Marc en Alex raakten er niet van in paniek en

studeerden ondertussen wijnbouwkunde aan de universiteit en liepen stages elders in Frankrijk en in Amerika. Bij terugkomst in de Bourgogne besloot hun grootvader om delen van zijn land niet aan zijn eigen zoons te geven, maar aan zijn beide kleinzoons. Vanaf dag één stortten beide jongens zich vol overgave op hun nieuwe werkzaamheden. 2005 was het eerste oogstjaar dat Marc en Alex Bachelet zelfstandig werkten. Ze produceerden direct prachtige wijnen, wat het vertrouwen van hun grootvader in de nieuwe generatie deed

groeien.Een deel van de druiven komt uit Puligny en een deel uit Maranges.

Proefnotitie:

Een heerlijke elegante bourgogne, vol expressief, rijp fruit en zachte tanninen, sappige frisse zuren en subtiel toast van het eikenhout. Een verrukkelijke wijn bij de

Bourgondische coq au vin, maar ook bij gebraden beenham met groene asperges!

(16)

Wijn 6

Domaine Philippe Colin Chassagne Montrachet Les Chênes 2016

Philippe Colin is één van de twee zonen van Michel Colin, van het bekende domein Colin-Deléger uit het vermaarde wijndorp Chassagne-Montrachet in de Bourgogne. Philippe is gepassioneerd en gelooft alleen in het maken van topkwaliteit. Omdat hij hierin zijn eigen weg wilde volgen, verliet hij het familiedomein. Hij kreeg de beschikking over een gedeelte van de wijngaarden en pacht daarnaast extra grond van zijn moeders familie.

Chassagne-Montrachet is één van de beroemdste wijndorpen uit de Côte d’Or en eigenlijk vooral bekend om zijn witte wijnen, het witte goud uit de Bourgogne.

Kenmerken:

Wat opvalt in deze rode wijn van Philippe zijn de slankheid en

doordrinkbaarheid, met heerlijk fris en sappig rood fruit, een pittige kruidigheid en zachte tannines.

(17)

Wijn 7

Hamilton Russell Pinot Noir 2017

Hamilton Russell Vineyards is één van de meest zuidelijke wijnhuizen van Afrika. Het is gelegen in de prachtige, koele en maritieme Hemel-en- Aarde Vallei, net achter het oude vissersdorp Hermanus. Het wijnbedrijf is gespecialiseerd in het produceren van zeer individuele, terroir

gedreven pinot noir en chardonnay, die op grote schaal worden

beschouwd als de één van de beste in Zuid-Afrika en de Nieuwe Wereld.

Een echte terroirwijn van leisteenachtige, kleirijke bodem met een koel maritiem klimaat. De opbrengst is laag met ongeveer 35 hl/ha. De wijn rijpt 10 maanden op een gevarieerde selectie van Franse Bourgondische eiken barriques.

Kenmerken:

De wijn is compact met een fijne balans in de rijkheid, tanninestructuur en smaaklengte. De wijnstijl is niet overdadig fruitig, zacht of "zoet" en toont over het algemeen aspecten van een aanlokkelijk, hartig karakter, samen met een donker pittig, complex en primair fruitparfum.

(18)

Wijn 8a

Pinot Noir 'Art of Creation' 2015

Creation Estate is gevestigd in de Hemel-en-Aarde Ridge, een subgebied binnen de Hemel-en-Aarde Vallei. Het ligt op ongeveer twintig kilometer van Hermanus, de kustplaats aan de Walker Bay die ook wel te boek staat als de ‘walvissenhoofdstad’ van Zuid-Afrika. De Atlantische Oceaan brengt hier een ideaal klimaat voor wijnbouw met zich mee. Het is er warm, maar het wordt zelden warmer dan dertig graden in het

groeiseizoen. Dat komt door de frisse zeebries en het feit dat de wijngaarden van Creation Estate iets hoger liggen dan de meeste

wijngaarden in het gebied. De druiven krijgen de kans optimaal te rijpen, maar behouden hun frisse zuren dankzij de koele nachten.

(19)

Wijn 8b

Voor Pinot Noir 'Art of Creation' worden niet alleen de wijngaarden zorgvuldig uitgezocht, ook na de vinificatie wordt een selectie gemaakt.

Alleen de beste vaten worden gebruikt voor de final blend. Voor 40% van de oogst geldt een traditionele vinificatie met hele trossen, dus zonder te ontstelen en te kneuzen. Dit is bijzonder geschikt voor pinot noir, omdat het meer kleur, aroma's en structuur onttrekt. Na de gisting blijft de wijn nog een jaar rijpen op eikenhouten vaten, waarvan 50% nieuw is. De wijn wordt licht gefilterd (om zo weinig mogelijk smaak te

verliezen) en vervolgens gebotteld. De wijn is op dronk, maar kan zeker tien tot vijftien jaar bewaard worden.

Kenmerken:

Aroma's van rozenblaadjes, donkere kersen, peper en anijs.

Complex in de mond: weelderige lagen van kersen en pruimen vermengen zich met aardse smaken van paddenstoelen en specerijen.

(20)

Wijn 9

Ata Rangi Crimson 2016

Ata Rangi betekent ‘ochtendgloren’ of ‘nieuw begin’. Een goed gekozen naam, want Clive Paton, die het wijnhuis in 1980 oprichtte, geldt als een van de Nieuw-Zeelandse wijnpioniers. Niet alleen was hij een van de eersten die het aandurfde om in het tot dan toe door de meesten te koel geachte Wairarapa, in het uiterste zuiden van het Noordereiland,

wijndruiven te verbouwen. Belangrijker nog is dat hij als eerste pinot noir-stekjes plantte – afkomstig van Domaine de la Romanée-Conti. Het gaf de aanzet voor een belangrijke nieuwe ontwikkeling in het op dat moment nog piepjonge wijnland Nieuw-Zeeland.

Crimson Pinot Noir is afkomstig van jongere percelen (5-20 jaar).

De wijn krijgt 9 maanden rijping in Franse barriques (20% nieuw.

Proefnotitie:

elegante kleur, rustige jeugdige neus, floraal, donker kersenfruit, goed sap, opwekkende stijl, fraîcheur, fijne kruidigheid, evenwichtig, correcte zuurgraad, goed versmolten tannine, licht pepertje op het einde, goede lengte (13% alc.)

(21)

Wijn 10

Ata Rangi 2016

Pinot noir, 17 maanden rijping (waarvan 6 nadat de wijn geblend is) in Franse barriques (35% nieuw); fraaie kleur, bloemig, finesse,

subtiele pinot noir

(13% alc.)

Kenmerken:

Geur- en smaakaroma’s komen overeen, mooi verweven,

spanning, schoon, vitaal, kersen, gerijpt donker fruit, impressies van herfst en champignons, goed sap, mooie ontwikkeling,

stevig midden palet, goed opgenomen houttonen gastronomische wijn, veel lengte.