486 Prijs f 0.50
oj/tgave van de Commissie voor d j _ V o l k s l e c t u u r .
HANDLEIDING
TEN DIENSTE VAN DE
INLANDSCHE BESTUURSAMBTENAREN OP JAVA EN MADOERA.
No. 43/J.
OE VRIJWILLIGE ONDERWERPING AAN HET BURGERLIJK RECHT EN HET HANDELSRECHT DER EUROPEANEN EN EENIGE
ANDERE BEPALINGEN VAN BURGER- EN STAATSRECHTELIJKEN AARD.
^!5!?^Wd_jtoor_/!ei! Departement van Binnenlandsch-Bestuur.
DRUKKERIJ VOLKSLECTUUB WELTEVREDEN
1921.
0093 4099
Serie „Pemimpin bagi Priaji Boemipoetera ditanah Djawa dan Madoera."
Dari pada serie ini telah terbit:
NOMOR. ^
1/B.B. Pemilihan kepala désa ƒ 0 20 2/B.B. Ordonansi , Padjak-Kepala dan Rodi' ditanah
Djawa dan Madoeia A r>A
3/F. Padjak atas Pentjaharian. . . ' QOQ 4/B.B. Pengoeasaan désa " ç.'~)(
5/B.B. Permoelaan kata tentang Hoekoem tanah dan " ' Ordonansi Pemboekaan tanah n ^n 6/F. Padjak Potong: ' * ' " " 'o U
a. Pemotongan ternak-besar (hewan besar)
b. Pemotongan babi 0 9 0
7/B.B. Pak toeroen-temoeroen (Erfpacht):"
a. Pertanian besar, b. Pertanian ketjil dan
c. Taman perdiaman dan Roemah taman. 0 30 8/B.B. Ketentoean tentang mendirikan Paberik-paberik '
dan Tempat berniaga didaérah Hindia Be-
' landa dan Reglemen Keselamatan . . . . o 30 9/B.B. Dari hal Padjak tanah dan empang (tebat "
ikan) ditanah Djawa dan Madoera . . . . o 30 10/J. Izin masoek dan bertempat doedoek kepada "
orang Asing di Hindia Belanda . . . 0 35 11/L.N.H. Ketentoean tentang Pekerdjaan Kehoetanan ' " 040 12/J. Memasoekkan kerdja dan memindahkan Boe- " '
mipoetera kenegeri lain . . . . 0 40 13/O.E. Ordonansi' waba dan Reglemen memboeangkan " ' toelar . . . . n r n
15/B.B. Pemberian tanah negeri: ' ' " ' a. Sebagai tanah eigendom;
b. Dengan hak opstal;
c. Dengan hak opstal atau hak pakai akan mensahkan pemakaian tanah tidak dengan salah soeatoe hak oléh orang jang tidak masoek bangsa Boemipoetera jang koerane mampoe dan jang tidak mampoe: b
d. Dengan hak lain-lain jang koerane loeas koeasanja dari pada hak eigendom n V 16/B.B. Ordonansi penjéwaan tanah . . ' " ^.t 17/B.B. Ordonansi séréh (serai), Ordonansi Paberik dan "
Beberapa ketentoean tentang oesaha peker-
djaan tanah partikoelir . n 0~ 18/B.B. Beberapa perkara desa. ' ' ' ' " " fi°Z 19/L.N.H. Pengawasan Negeri atas pengobatan'hewan : " 0 35. 7!
U i t g a v e v a n de C o m m i s s i e v o o r de V o l k s l e c t u u r .
HANDLEIDING
TEN DIENSTE VAN DE
1NLANDSCHE BESTIURSAMTENAREN OP JAVA EN MADOERA.
No. 43/J.
OE VRIJWILLIGE ONDERWERPING AAN HET BURGERLIJK RECHT EN HET HANDELSRECHT DER EUROPEANEN EN EENIGE
ANDERE BEPALINGEN VAN BURGER- EN STAATSRECHTELUKEN AARD.
Samengesteld door het Departement van Bhriienlanckcli-Bestunr.
DRUKKERIJ VOLKSLECTUUR WELTEVREDEN
1921.
PEMIMPIN
BAGI
PRIAJIPRIAJI BOEMIPOETERA DITANAH DJAWA DAN MADOERA.
No. 43/J.
TA'LOEK DENQAN SOEKA HATI SENDIRI KEPADA HOEKOEM SIPIL DAN HOEKOEM PERNIAGAAN BANGSA ÉROPAH
DAN BEBERAPA KETENTOEAN LAIN TENTANG HOEKOEM SIPIL DAN HOEKOEM NEGERI.
/
Diôesahakân oléh Departemen Pemerintahan dalam Negeri.
PERTJÉTAKAN VOLKSLECTUÜR N . WELTEVREDEN
1921.
De vrijwillige onderwerping aan het Burgerlijk Recht <
het Handelsrecht der Europeanen; eenige andere be- palingen van Burger- en Staatsrechtelijken aard.
1. WET van 10 Februari 1910 houdende regeling- van het Nederlandsch-Onderdaanschap van de bevolking van Nederlandsch-Indië.
2. REGELING op de zoogenaamde gemengde huwe- lijken.
3. BEPALINGEN betreffende de behandeling van verzoe- ken om gelijkstelling met Europeanen.
4. BEPALINGEN nopens de vrijwillige onderwerping aan het burgerlijk recht en het handelsrecht der Europeanen.
sipil dan hoekoem perniagaan bangsa Éropah dan beberapa ketentoean lain tentang Hoe-
koem sipil dan Hoekoem Negeri.
OENDANG-OENDANG, 10 Februari 1910, jang berisi
• peratoeran tentang hak kera'- jatan Belanda dari pendoedoek
tanah Hindia-Belanda.
PERATOERAN KA WIN, jang dinamai perkawinan tjam- poeran.
™ËNTO£AN-KETEN- tentang oeroesan permintaan
A i bersamaan dengan bangsa Éro- pah.
KETENTOEAN-KETEN- tentang m e n a t a k a n diri de-
N ngan soeka sendiri kepada hoe- koem sipil dan hoekoem per- niagaan bangsa Éropah.
\
INLEIDING.
1 Waar met de steeds voortschrijdende overdracht van verschillende bestuurswerkzaamheden van de controleerende OÜ de Inlandsche bestuursambtenaren, deze laatsten, althans de districtshoofden, al meer en meer de vraagbaak van de bevolking worden, is het in hooge mate wenschehjk voor- gekomen de onderwerpen, op hel titelblad dezer aflevering vermeld, in de Handleiding op te nemen.
2 Immers bij de aanwezigheid in zijn ambtsgebied van nersonen van allerlei ras of volk, is het voor den Inland- schen ambtenaar, die naar vermeerdering van zijn vakkennis streeft volstrekt noodzakelijk, dat hij op de hoogte zij van d'e voornaamste bepalingen, welke betrekking hebben op den staat dier personen.
3 Niet alle bepalingen toch, in onze wetgeving voorko- mende zijn op alle landaarden gelijkelijk van toepassing;
en waar' bij inkrimping van het Europeesch bestuursper- soneel door vergrooting van hun ressort, de gelegenheid tot 'het inwinnen van inlichtingen omtrent een der boven- bedoelde onderwerpen voor belanghebbenden is verminderd, moeten naar het vóórkomt, de Inlandsche bestuursamb- tenaren in staat gesteld worden, het noo.lige terzake te kunnen geven.
4 Nog een andere reden, waarom tot de bewerking van de onderhavige bepalingen is overgegaan, is wel het feit, dat de bovenste lagen der bevolking al meer en meer zich op de hoogte gaan stellen van hetgeen alzoo door de Regeering te haren opzichte is bepaald.
5 Voor de Vreemde Oosterlingen komen de bepalingen, bedoeld'onder Nos. 2 & 8 van deze aflevering, het eerst in aanmerking Over het Nederlandsch-onderdaanschap is veel ' te doen' geweest en een klare voorstelling daarvan hadden de belanghebbenden niet.
6 Voor de Inlandsche bevolking daarentegen zijn de bepalingen, onder No. 4 genoemd van meer beteekems,
<*
1. Oléh karena makin lama makin banjak pekerdjaan kontrolir jang diserahkan kepada priaji Boemipoetera, _ se- hingga priaji-priaji itoe, teristimewa kepala distrik, djadi tempat ra'jat bertanja, maka dipandanglah perloe perkara- perkara, jang tertoelis pada moeka-nama djilid ini, dima- soekkan kedalam Pemimpin.
2. Sebab kalau dalam djadjahan seorang priaji Boemipoe- tera ada bermatjam-matjam bangsa, maka bagi priaji itoe, djika ia hendak menambah pengetahoeannja tentang pe- kerdjaannja, perloe sekali mengetahoei ketentoean-ketentoe- an jang teroetama jang berhoeboengan dengan keadaan masing-masing bangsa itoe.
3. Sebab tidak semoea ketentoean dalam oendang-oendang kita sama berlakoe bagi segala bangsa, dan karena pega- wai pemerintahan bangsa Éropah dikoerangi serta djadjah- annja diloeaskan, sehingga kesempatan oentoek meminta keterangan tentang salah satoe dari perkara-perkara jang terseboet diatas itoe, bagi orang jang berkeperloean dalam hal itoe djadi koerang, maka sebaiknjalah priaji Boemi- poetera diberi keloeasan dalam pemandangannya agar soe- paja ia dapat memberi keterangan tentang itoe.
4. Lain dari pada itoe ada poela jang mendjadi sebab:
makauja ketentoean-kefcentoean jang terseboet itoe dioesa- hakan, jaïtoe sebab golongan jang tertinggi dan pendoe- doek negeri makin tambah hendak mengetahoei apa jang ditentoekan baginja oléh Pemerintah.
• " / ' ' • " " ' W *
5. Ketentoean-ketentoean jang terseboet dalam no. 1 dan 3 dari djilid ini, teroetama berlakoe bagi orang Timoer asing. Hal kera'jatan Belanda soedah dibitjarakan dengan pandjang lebar, tetapi tentang itoe orang-orang jang ber- keperloean tiada dapat kenjataan.
6. Jang penting bagi ra'jat Boemipoetera ialah keten- toean-ketentoean pada no. 4, setelah itoe baharoelah ke-
8
en komen eerst daarna die onder No. 3 vermeld, terwijl de Europeanen op de hoogte van de Regeling op de zoogenaamde gemengde huwelijken dienen te zijn, al is het aantal huwelijken, krachtens die regeling gesloten, al zeer weinie talrijk.
7. Een model van het rapport van bevinding van her, onderzoek inzake aanvragen om gelijkstelling met Europe- anen is aan den inhoud van dit deeltje toegevoegd zoodat aanstaande- verzoekers behoorlijk tevoren op de' hoogte gesteld kunnen worden van de eischen, waaraan zij hebben te voldoen, willen zij bun verzoek ingewilligd zien
tentoean-ketentoean jang diterangkan pada no. 3; bangsa dropan haroeslah mengetahoei Peratoeran tentang perka- winan tjampoeran, meskipoen perkawinan jang dilangsoeng- kan menoeroet peratoeran. itoe sedikit sekali.
7. Tjontoh rapot pendapatan pemeriksaan tentang per- mintaan akan dipersamakan dengan bangsa Éropah di- lampirkan dalam djilid ini, sehingga kemoedian orang 'iang hendak minta persamaan itoe, dapat mengetahoei lebih dahoeloe akan sjarat-sjarat jang haroes ditjoekoepinia djika sekiranja ia menghendaki permintaannja itoe dapat
dikaboelkan, ' p
DE BEPALINGEN.
W E T van 10 Februari 1910, houdende regeling van het Nederlandsch-Onderdaanschap van de bevol- king van Nederlandsch-Indië. (Indisch Staatsblad No. 296).-
Artikel 1.
Wie Neder- Ook wanneer zij geen Nederlanders zijn volgens de wet landsche on- op het Nederlanderschap en het ingezetenschap l), zijn Neder-' derdanen landsche onderdanen:
zijn:
Ie. InN.I.ge-le. zij, die in Nederlandsen-Indie zijn geboren uit ouders borenen aldaar gevestigd, of is de vader niet bekend, uit een uit aldaar aldaar gevestigde moeder ;
gevestigde ouders of moeder.
2e. idem uit 2e.
onbeken de ouders.
de in Nederlandsch-Indië geborenen, wier ouders niet bekend zijn;
3e.deechtge-3e. de echtgenoote of niet hertrouwde weduwe van een noote of onderdaan als bedoeld onder Ie. of 2e;
niet her- trouwde de wedu- we.
4e. buiten N. 4e. de buiten Nederlandsch-Indië geboren ongehuwde kinde- I. geboren
ongehuw- de kinde- ren van onderda- nen tot hun 18e jaar.
ren van een onderdaan als bedoeld in dit artikel, zoo- lang die nog geen achttien- jaar oud zijn ;
1). Deze wet dagteekent van 12 December 1892 (Nederlandsen Staatsblad No. 268) en is gewijzigd bij de wetten van 8 Juli 1907)en van 10 Februari en 15 Juli 1910 (Nederlandsen Staatsblad No. 56 en 216). Zij bepaalt o.m.
1. OENDANG-OENDANG 10 Februari '1910, jang berisi peratoeran tentang hak kera'- jatan Belanda dari pendoedoek Hindia-Belanda (Staatsblad Hin- dia No. 296.)
Pasal 1.
Siapa jang di Orang-orang jang mendjadi ra'jat Belanda, djoega djika namaï ra'jat maréka itoe menoeroet oendang-oendang tentang hak djadi Belanda : Belanda atau hak mendjadi pendoedoek 1), boekan bangsa
Belanda ialah:
l e . Sekalian l e . sekalian orang jang dilahirkan di Hindia Belanda dari orangjangdi- iboe bapa jang bertempat disitoe, atau djikalau bapanja lahirkan di ta' diketahoei dari iboo jang bertempat disitoe :
Hindia Be- landa dari iboe bapa atau iboe, jang bertem- pat disitoe.
2e. id. jang 2e. sekalian orang jang dilahirkan di Hindia Belanda, jang orang toea- orang toeanja ta' dapat diketahoei;
nja ta' dike- tahoei.
seorang ra'jat, jang terseboet dalam No. 1 3 e . seorang 3e. seorang isteri atau djanda perempoean, jang ta' kawin isteri atau lagi dari
djanda pe- atau 2 ; rempoean
jang ta' ka- w i n lagi.
4 e . anak2 ra' jat jang ta' k a w i n dan di- lahirkan-di- loear Hindia Belanda, sam pai 'oemoer 18 tahoen.
4e. anak-anak jang ta' kawin dan dilahirkan diloear tanah Hindia dari ra'jat, jang terseboet dalam pasal ini, selama anak-anak itoe beloem ber'oemoer 18 tahoen;
1) Oendang-oen lang ini bertarich 12 December 1892 (Staatsblad Belanda No. '268) dan dioebah pada Oendang-oendana: 8 Juli 1907 (Staatsblad Belanda No 177) dan 10 Februari dan 15 Juli 1910 (Staats- blad Belanda No. 58 dan 2loi. Oendang-oendang itoe menentoekan:
12 5e. id na h u n 5e.
18e jaar of eerder hu- welijk, bij vestiging in het ko- ninkrijk.
•de buiten Nederlandsch-Indië uit ouders, die onderdanen zijn volgens dit artikel, geboren kinderen, wanneer zij na hun huwelijk of na het bereiken van hun acht- tiende jaar in het Koninkrijk gevestigd zijn of zich aldaar vestigen, benevens hunne vrouwwen hunne onge- huwde kinderen, die nog geen achttien jaar oud zijn, indien zij zich mede in het Koninkrijk vestigen.
Artikel. 2.
Wijze waar- (1). Het in artikel 1 op het onder-schap wordt verloren:
daanschap . wordt verlo-
bedoelde Nederlandsche onderdaan-
ren:
Ie.
2e.
dat men Nederlander is door ge lootte en
dat men het Nederlanderschap kan verkrijgen door naturalisatie door de wet.
Naturalisât e wordt om redenen van Staatsbelang of op verzoek verleend bij de wet.
De \erzoeker heeft zich daartoe per gezegeld verzoekschrift tot de Koningin te wenden onder overlegging van een bewijs van meerder- jarigheid, van vijfjarig verblijf in het Rijk of zijne koloniën en bezit- tingen en van storting is 's Lands kas van een som van f 100 even- tueel ook van een bewijs dat de wetgeving van zijn eigen land geen beletsel tegen zijn naturalisatie als Nederlander oplevert
Voorts moet hij voor de betaling van de in Nederland te maken kosten van zegel, registratie en legalisatie van eenige der bij het ontwerp van een naturalisatiewet over te leggen stukken of een gemachtigde in Nederland daarvoor aanwijzen of in 's Landa kas hier te lande een som van f 10r storten (Rondschrijven van den Direc- teur van Justitie van 13 December 1917 No. 24863).
De naturalisatie strekt zich over vrouw en kinderen van den verzoeker uit.
Het Nederlanderschap gaat verloren door:
a>. naturalisatie in een ander land;
b). voor zooveel een minderjarige betreft, het deelachtig worden van eene vreemde nationaliteit door de naturalisatie van d : ouders of een hunner ;
c). huwelijk van een Nederlandsche vrouw nier een man, die den staat van Nederlander niet bezit;
di. het verkrijgen van een vreemde nationalitiet dour den wil van den verkrijger :
e), zonder verlof der Koningin zich te begeven in vreemden krijü's- ef Staatsdienst;
f), voor zooveel betreft Nederlanders buiten het rijk en zijne koloniën of bezittingen in andere werelddeelen geboren, behalve terzake van 's Lands dienst, woonplaats te hebben buiten het Rijk en zijne Koloniën of bezittingen in andere werelddeelen gedurende tien achtereenvolgende jarsn;
tenzij de afwezige vóór bet verstrijken van dien termijn aan den Burgemeester of' het Hoofd van plaatselijk bestuur' zijner laats-e woonplaats in het Rijk of zijne koloniën of bezittingen in andere werelddeelen of aan den Nederlandsclnn gezant of een Nederlandschen Consulairen Ambtenaar in het hand, waar hij woont, kennis geve, dat hij Nederlander wenscht to blijven
Van den dag waaiop die kennisgeving ontvangen is 'begint de tienjarige termijn opnieuw te loopen.
5e. id. sesoe- 5e. Anak-anak jang dilahirkan düoear Hindia Belanda, se- dah kawin dang orang toeanja menoeroet pasal ini, djadi ra'jat Be- serta tinggal landa, djikalau sesoedah kawin atau sesoedah ber'oemoer dalam Kera- delapan belas tahoen bertempat di Keradjaan Belanda djaan Belan- dengan isterinja dan anak-anaknja jang beloem kawin
d a« Jan beloem beroemoer delapan belas tahoen, djika mereka itoe toeroet bertempat di Keradjaan Belanda.
Pasal 2.
Hilangnja (1). Hak kera'jatan Belanda jang terseboet dalam pasal hak kera'jat-1 hilang:
an Belanda.
le. bahwa seseorang diseboet bangsa Belanda sebab kelahirannja dan, 2e. bahwa seseorang dapat hak djadi Belanda karena naturalisatie
(diakoe betoel-betoel djadi Belanda) oléh oendang-oendang.
Naturalisatie itoe diberikan dengan oendang-oendang karena berhoeboengan dengan keperlooan Negeri atau atas permintaan.
Si pemohon haroeslah mempersembihkan sepoetjoek soerat permo- honan diatas ségél kehadapan padoeka Seri Maharadja dengan diser- , taï soerat keterangan, bahwa ia telah simpai 'oember dan soedah
lima tahoen lamanja bertempat dinegeri Belanda atau didjadjahannja;
lagi poela soerat itoe hafoes disertai soerat keterangan, bahwa soe- dah dimasoekkannja oeang f 100.- k-dalam kas Negeri dan kalau perloe disertai keterangan bahwa oendang-oendang negerinja sendiri tiada memberi soeatoe rintangan akan masoek djadi Belanda.
Lain dari pada itoe haroeslah ia menoendjoekkan seorang wakil 'dinegeri Belanda atau memasoekkan wani 'f 10.- dikantor wang Hindia Belanda jaïtoe goenanja oèntoek membajar ditanah Belanda'.
bia ségél, ongkos mendaftarkan dan mensahkan beberapa soerat jang dilampirkan kepada, rentjana oendang-oendang naturalisatie (Soerat edaran dari Diréktoer Pjoestisi, 13 December 191.7 No. 24863).
Naturalisatie itoe mengenai isteri dan anak-anak si pemohon.
Hak djadi Belanda hilang:
a), karena naturalisatie dinegeri asing:
b), tentang orang jang beloem sampai 'oemoer, kalau orang toeanja atau salah seorang dari orang toeanja karena naturalisatie masoek djadi bangga asing;
•c), kalau -seorang perempoean Belanda kawin dengan seorang laki- laki, jang boekan Belanda;
d), karena masoek djadi bangsa asing dengan kehendak sendiri;
e), sebab masoek pekerdjaan perang atau pekerdjaan negeri dari Keradjaan asing tiada dengan izin Seri Baginda '.Maharadja Katoe:
fi. tentang bang-a Belanda jang dilahirkan diloear Negeri Belanda atau Kjadjahannja.. kalau meré'<a bertempat doedoek diloear tanah Belanda dan Djadjahannja, tamanja sepoeloeh tahoen bertoeroet- toeroei dengan tiad i memegang peki-rdjaan Goebernemén ketjoeali kalau orang jang tiada ada itoe sebeloemnja waktoe itoe laloe memberi tahoe kepada Burgemeester atau kepida Kepala peme- rintahan senegeri tempat ia terkemoedian sekali berdiam, baik dinegeri Belanda atau Djadjahannja, atau kepada oetoesan Belanda, atau amtenar konsol Belanda di Negeri asing tempat ia tinggal, bahwa ia maoo r.etap djadi Belanda.
Tempeli jang sepo doeh tahoen itoe moelai lagi dari hari pemberi tahoean itoe diterima.
M l e . door na- l e .
turalisatie in e e n ander land.
2 e . door hu-2e.
weiijk met e e n man, niet-Neder- landsch-on- derdaan.
3 e . door 3e.
v r e e m d e n krijgs- of Staatsdienst.
4e. door ver- 4e.
zuim van melding in e e n v r e e m d land bij d e n N e d e r l . Con- sulairen Ambtenaar aldaar.
Draagwijdte (2). De aangifte door den man of vader voor zijne vrouw- der aangifte, of kinderen en door d e ' w e d u w e voor hare kinderen geldt
voor eigen aangifte van dezen.
Geval van (3). Wie volgens het onder 4e. bepaalde het Nederlandsche- herkrijging onderdaanschap heei't verloren en daarna niet in omstan- van verloren digheden is komen te verkeeren als bedoeld onder Ie, 2e.
Nederl.-on- en 3c. herkrijgt het door vestiging in Nederlandsch-Indiö.
derdaan- schap.
Artikel 3.
Verbinden- Deze w e t is ook verbindend voor de koloniën en bezit- de kracht tingen in andere werelddeelen.
dezer w e t .
door naturalisatie in een vreemd land.
Dit verlies strekt zich uit tot de met den genatu- raliseerde gehuwde vrouw en zijne kinderen, die nog geen achttien jaar oud zijn.
door het huwen met een man, die niet valt in de termen van artikel 1 onder Ie., 2e. of 5e.
door zonder verlof van den Gouverneur-Generaal van Nederlandsch-Indië zich te begeven in vreemden Krijgs- of Staatsdienst.
door, ingeval van verblijf in een vreemd land, na te laten zich binnen drie maanden na aankomst aan te geven bij den Nederiandschen Consulairen Ambtenaar in dat land en door bij voortgezet verblijf na te laten die afgifte binnen de eerste drie maanden van elk kalenderjaar te herhalen.
karena naturalisatie ditanah asing.
Dalam« hal ini perempoean jang telah kawin dengan orang jang dapat naturalisatie itoe, dan anak-anaknja, jang beloem ber'oemoer delapan belas tahoen, hilang djoega haknja djadi ra'jat Belanda itoe.
karena kawin dengan seorang laki-laki, jang tiada ma- soek dalam pasal 1, bagian le, 2e, atau 5e.
sebab masoek djadi balatentera atau pegawai keradjaan asing dengan tidak ada izin Toean Besar Goebernoer Djenderal.
djikalau kiranja diam dinegeri asing, sebab tidak me- masoekkan pemberi tahoean kepada Amtenar konsol Belanda ditanah itoe dalam tiga boelan sesoedah da- tang disitoe, dan djikalau teroes tinggal ditanah itoe, karena tidak memasoekkan pemberi tahoean didalam tiga boelan jang pertama dari pada tiap-tiap tahoen.
le.karenana- le.
turalisatie di- tanah asing.
2e. sebab ka- 2e.
win dengan laki-laki jang boekan ra'- jat Belanda.
3e. oléh se- 3e.
bab masoek djadi bala- tentera kera- djaan asing.
4e. sebab ti-4e.
dak mema- soekkan pem beri tahoe- an dinegeri asing kepada amtenar kon- sol Belanda ditanah itoe.
Kekoeatan (2). Pemberi tahoean jang dimasoekkan oléh laki-laki atau pemberi ta- seorang bapa bagi isterinja atau anak-anaknja dan oléh hoean. seorang djanda perempoean bagi anak-anaknja, sah akan
djadi pemberi tahoeannja sendiri.
Hak menda- (3). Barang siapa jang menoeroet ketentoean dalam 4e pat kembali hilang haknja djadi 'ra'jat Belanda dan kemoedian tidak hak kera'jat-melakoekan apa jang terseboet dalam le, 2e, dan 3e, ia an Belanda dapat poela haknja itoe, kalau ia bertempat doedoek di jang telah hi- Hindia Belanda.
lang.
Pasal 3.
Kekoeatan Oondang-oentlang ini berkekoeatan djoega bagi Djadjah- oendang-oen-an Belanda dalam benoea asing.
dang ini.
H;
Staatsblad 1910 No. 216:. Zij, die in het Rijk, of zijne koloniën of bezittingen in andere werelddeelen zijn geboren, het Nederlandschap hebben verloren krachtens het voorschrift van artikel 7, ten 5e. der wet van 12 December 1892 (Staatsblad No. 268) zooals het ongewijzigd luidde, bekomen het Nederlanderschap terug op den dag van de m wer- kingtreding dezer wet, tenzij zij op dat tijdstip tot een ander land behooren.
d. i.
een in Nederlandsch-Indië geboren man waarvan de aldaar gevestigde ouders, of de aldaar gevestigde moeder of geen van beiden bekend zijn;
een man die buiten Nederlandsch-Indië geboren is uit Nederlandsche ondeidanen en zich na zijn 18de jaar of' na zijn huwelijk in het Koninkrijk gevestigd heeft.
2 Staatsblad 1898 No. 158. (gewijzigd bij Staatsblad 1901 No 348, 1902 Nos. 113 en 311 en 1918 No. 30) 159, 16Ó en 161 (gewijzigd bij Staatsblad 1900 No. 303 en 1901 No. 349). Zie ook St. 1918 No. 769.
R E G E L I N G op de zoogenaamde gemeng'de huwelijken.
Artikel 1.
Wat zijn ge- Huwelijken tusschen personen, die in Nederlandsch-Indië mengde hu-aan een verschillend recht onderworpen zijn. worden ge- welijken? mengde buwelijken genoemd.
Artikel 2.
Staat van de De vrouw, die een gemengd huwelijk aangaat, volgt v r o u w , die staande huwelijk, publiek-en privaatrechtelijk, den staar e e n gemengd van haren man.
huwelijk aangaat.
Dit wil zeggen, dat zij geheel en al onderworpen is aan hetzelfde recht als haar man.
Staatsblad 1910 No. 216: Sekalian orang, jang dilahirkan dalam Keradjaan Belanda atau dalara Djadjahannja dibenoea asing jang telah hilang haknja djadi Belanda oléh karena atoeran pasal t, sub 5e, dari oendang-oen dang 12 Decern be r
1892 (Staatsblad No. 268) jang boenjinja ta' beroebah, men- dapat hak djadi Belanda poela pada hari lakoenja oendang- oendang ini, ketjoeali kalau mereka itoe pada waktoe itoe soedab masoek djadi ra'jat negeri asing.
jaïtoe:
a), seorang laki-laki jang dilahirkan ditanah Hindia Belanda, jang orang toeanja atau iboenja bertempat disana atau tiada seorang jang ketahoean:
b), seorang laki-laki jang dilahirkan diloear Hindia Be- landa dari ra'jat Belanda dan sesoedah 'oemoer dela- pan belas tahoen atau setelah kawin bertempat dalam keradjaan Belanda.
2. Staatsblad 1898 No. 158 (dioebah pada Staatsblad 1901 No. 348, 1902 No. 113 dan 311, dan 1918 No. 30), No. 159. 160 dan 161 (dioebah pada Staatsblad 1900 No. 303 dan 1901 No. 349). Lihatlah djoega Staatsblad 1918 No. 769.
B E R A T O E R A N kawin, jang dinamai' perkawinan tjampoeran.
Pasal 1.
Apakah jang Perkawinan diantara orang-orang, jang ditanah Hindia.
dinamai per-Belanda ta'loek kepada hoekoemnja sendiri-sendiri, dinamai kawinan perkawinan, tjampoeran.
tjampoeran i t o e ?
Pasal 2.
Keadaan se- Seorang perempoean, jang kawin tjampoeran, selama ia orang p e r e m - a d a dalam perkawinan itoe. haroes menoeroet keadaan la- poean jang kinja dalam hoekoem perhoeboengan negeri dongan isi- k a w i n tjam- nja dan dalam hoekoem perhoeboengan isi negeri.
poeran.
Artinja: perempoean itoe ta'loek kepada hoekoem jang berlakoe bagi lakinja.
18
Artikel 3.
Staat van de Behalve in de gevallen bij artikel 4'vermeld, behoudt vrouw bij de vrouw, die een gemengd huwelijk heeft aangegaan, ook ontbinding na de ontbinding daarvan, den door of ten gevolge van dat van zooda- huwelijk verkregen staat.
nig huwelijk.
Artikel 4.
Gevallen, (1). De vrouw verliest van rechtswege den door of waarin de ten gevolge van een gemengd huwelijk verkregen staat en vrouw den daarmede de bevoegdheden en verplichtingen, haar toekomen- staat, be- de of op haar rustende krachtens het ingevolge dat huwelijk doeld in art. voor haar geldend recht, bijaldien zij na de ontbinding 3 verliest. daarvan hertrouwt met een man, die aan een ander recht.
Verklaring is onderworpen dan dat van haar vorigen echtgenoot, dan van de vrouw wel binnen het jaar na die ontbinding eene verklaring af- dat zij tot ' legt, dat zij tot haar oorspronkelijken staat wenscht terug baar oor- te keeren.
spronkelij- (2.) Deze verklaring heeft van rechtswege tengevolge ken staat dat de vrouw terugkeert tot het recht, waaraan zij onder- wenscht te- worpen was, voordat zij een gemengd huwelijk sloot.
rug te kee- ren.
Artikel 5.
Die verkla- De in het vorige artikel bedoelde verklaring wordt afge- ring wordt af-legd voor het Hoofd van plaatselijk bestuur der woonplaats gelegd voor van de vrouw. Do verklaring wordt door dezen ambtenaar het H. P. B.in een daartoe bestemd register, ingeschreven en door hem zoo spoedig mogelijk openbaar gemaakt door plaatsing in het officieel nieuwsblad.
Artikel 6.
Regelen be- (1). Ds voltrekking van gemengde huwelijken geschiedt treffende de volgens het voor den man geldend recht, behoudens de voltrekking toestemming der aanstaande echtgenooten, welke steeds van gemeng- wordt vereischt.
de huwelij- ken:
1. volgens het voor den man geldend recht.
Pasal 3.
Keadaan se- Lain dari pada dalam hal-hal jang terseboet dalam pasal orang perem 4, maka perempoean jang telah kawin tjampoeran, sesoe- poean sesoe-dah perkawinannja itoepoen poetoes, masih tinggal dalam dah perka- keadaan jang terdjadi oléh atau dari sebab perkawinan winannja itoe.
jang demi- kian itoe poe- toes.
Perkara-per- kara jang me- njebabkanpe rempoean itoe hilang keadaannja, jang terse- boet dalam pasal 3. Ke- terangan se- orang perem- poean, jang hendak kem- bali kedalam keadaannja jang asal.
Pasal 4.
(1). Menoeroet hoekoem perempoean itoe Miang keada- annja jang terdjadi oléh atau dari sebab perkawinan tjam- poeran itoe dan dengan itoe hilang djoega hak dan taDg- goengannja jang diperoléhnja atau diberatkan kepadanja menoeroet hoekoem jang berlakoe baginja sebab perkawinan itoe, djika ia sesoedah poetoes perkawinannja itoe kawin poela dengan seorang laki-laki jang berlainan keadaan hoekoemnja dengan lakinja jang pertama, atau djika perem- poean itoe didalam satoe tahoen sesoedah poetoes perka- winannja itoe, memberi keterangan jang ia hendak kembali, kedalam keadaannja jang asal.
(2). Karena keterangan itoe, maka perempoean itoe me- noeroet hoekoem kembali kedalam keadaan hoekoemnja jang dahoeloe sebeloem ia kawin tjampoeran itoe.
Keterangan itoe diberi- kan kepada Kepala pe- merintahan senegeri.
Peratoeran tentang me- langsoeng- kan perka- winan tjam- poeran : 1. menoeroet hoekoem jang berla- koe bagi laki- laki.
Pasal 5.
Keterangan jang terseboet dalam pasal diatas itoe diberi- kan kepada Kepala pemerintahan senegeri, tempat kediaman perempoean itoe. Keterangan itoe ditoeliskan oléh Kepala pemerintahan senegeri itoe dalam daftar jang dioentoekkan oentoek itoe dan dengan lekas disiarkannja dalam soerat kabar Pemerintah.
Pasal 6.
(1). Melangsoengkan perkawinan tjampoeran haroes me- noeroet hoekoem jang berlakoe bagi si laki-laki, akan tetapi oentoek itoe haroes selaloe ada izin kedoea belah pihak jang hendak kawin itoe.
. 20
2. c. q. ten (2.) Wanneer echter dit recht, geen persoon vordert door overstaan wien ot' ten wiens overstaan het huwelijk voltrokken wordt van het 1), moet de. voltrekking geschieden ten overstaan van het Hoofd zijner hoofd *U'V ingezetenen van den landaard, waartoe de man natie. behoort, ot' diens wettigen vervanger, en, bij ontstentenis
van zoodanig hoofd, ten overstaan van het hoofd van de wijk.
het dorp of de kam pong, waar het huwelijk voltrokken wordt.
3. met opma- (3.) Vordert het evengenoemde recht geene schriftelijke king van een huwelijksakte, dan is hij, door wien of te wiens overstaan schriftelijke het huwelijk voltrokken wordt, verplicht, om daarvan zoo- huwelijksak- danige acte op te maken, overeenkomstig een door den te. Gouverneur-Generaal nader vast te stellen model.
Dit model is vastgesteld bij Staatsblad 1898 No. 161 jto. Staatsblad 1900 No. 30J en 1901 No. 349.
(4). Indien die persoon niet kan schrijven, wordt de acte in ' geschrift gebracht door een, door het Hoofd van het plaatselijk bestuur daartoe^ aangewezen persoon.
5. en c. q.
toezending van deze ak- te aan een ambtenaar B. S. voor Europeanen
Geen huwe- lijksvoltrek- king zonder dat vooraf aan de voor de vrouw terzake gel- dende voor- schriften is voldaan.
(5). Wanneer ten aanzien van de vrouw het voor de Europeanen vastgestelde familierecht toepasselijk is en voor dQn man niet. is hij, door wien of te wiens overstaan het huwelijk voltrokken wordt, gehouden om de daarvan op- gemaakte akte, binnen een, bij ordonnantie te bepalen, termijn, te zenden aan den ambtenaar van den Burger- lijken stand voor de Europeesche en daarmede gelijkge- stelde bevolking in het ressort waar het huwelijk vol- trokken is. b Deze akte wordt door dien ambtenaar in een afzonderlijk daartoe bestemd register ingeschreven en bewaard. (St. 1918:30).
Artikel 7.
(1). Een gemengd huwelijk kan niet worden voltrokken, tenzij vooraf blijkt, dat ten aanzien der vrouw, voor zoo- ver haar persoon betreft, voldaan is aan de voorschriften of vereischten van het voor haar geldend recht, wat be- treft de hoedanigheden en voorwaarden, welke gevorderd worden om het huwelijk te kunnen aangaan, zoomede de formaliteiten, welke vóór de voltrekking daarvan moeten plaats hebben.
1.) Gelijk te stellen dus mei den ambtenaar van den Burgerlijken Stand voor Europeanen.
1) Bi) St 1902:113 is bepaald, dat die opzending moet geschieden ' binnen twee maanden na de voltrekking van het huwelijk, en
dat bij gebreke hiervan de persoon door wien ot' te wiens ' overstaan het huwelijk voltrokken is, gestraft wordt met eene
geldboete van vijl' en twintig gulden.
2. dihadapan (2). Akan tetapi djikalau hoekoem itoe tiada mewadjib- kepala bang-kan oléh siapa, atau dihadapan siapa perkawinan itoe sanja. haroes dilangsoengkan '). maka perkawinan itoe hendaknja
diselesaikan dihadapan kepala pendoedoek jang sebangsa dengan laki-laki itoe atau dengan penggantinja jang sah, dan kalau tiada ada kepala itoe, dihadapan 'bek, kepala désa atau kepala kampoeng, tempat, perkawinan itoe dilang- soengkan .
3 . dengan (3). Djikalau hoekoem jang terseboet itoe tiada menoen- m e m b o e a t toet soerat kawin, maka orang jang mengawinkan atau jang s o e r a t ka- menghadiri perkawinan itoe, diwadjibkan tentang itoe mem-
w i n' boeat soerat kawin menoeroet tjontoh jang akan ditentoekan oléh Toean Besar Goebernoer Djenderal.
i
Tjontoh itoe telah ditetapkan pada Staatsblad 1898 No. 161. berhoeboeng "dengan Staatsblad 1900 No. 308
•Inn 1901 No. 319.
(4). Kalau orang itoe ta' pandai menoelis, maka, soerat kawin itoe ditoelis oléh orang jang ditoendjoekkan oléb Kepala pemerintahan senegeri oentoek itoe.
5. dan dalam (5). Djikalau kepada perempoean itoe dikenakan hoekoem hal jang de- berkeloearga jang telah ditetapkan bagi bangsa Éropah, mikian soe- sedang bagi laki-laki itoe tidak demikian halnja, maka orang rat k a w i n jang mengawinkan atau menghadiri perkawinan itoe diwa- itoe dikirim- djibkan mengirimkan soerat kawin itoe kepada amtenar kan kepada Burgerlijke Stand bagi bangsa, Éropah dan jang disamakan A m t e n a r dengan dia, dalam daerah tempat perkawinan itoe dilang- B.S. bagi,- soengkan, jai'toe dalam témpoh jang ditentoekan dalam bangsa Ero-ordonansi s). Soerat itoe ditoeliskan dalam daftar jang ter- p a ^ ' Pisah dan tersedia, oentoek itoe dan disimpan oléh amtenar
itoe. (Staatsblad 1918 No. 30).
Pasal 7.
Perkawinan (1). Perkawinan tjampoeran tidak boleh dilangsoengkan, tidak boleh ketjoeali kalau njata lebih dahoeloe, bahwa, telah ditjoekoepi:
djadi, kalau peratoeran atau sjarat-sjarat hoekoem jang berlakoe bagi peratoeran perempoean jang hendak kawin itoe dan jang bersangkoetan jang dikena-dengan sifat-sifat dan perdjandjian-perdjandjian, jang ditoen- k a n kepada toet akan boleh kawin, dan peratoeran 'jang'dimestikan orangperem-.-ebeloem kawin.
poean, be-
l o e m ditjoe- . ''• Disamakan dengan-amtenar dari Burgerlijke Stand bagi bangsa koepi. Erovah.
2». palam Staatsblad 1902 NTo. 113 telah ditentoekan, bahwa pengiriman itoe baroes dilakoekan dalam doea boelan sesoedah perkawinm itoe dilangsoengkan; djika hal itoe tiada dilakoekan, maka orant'; jang mengawinkan atau jang menghadiri perkawinan itoe dihoekoem denda dari lima sampai doea poeloeh lima roepiah.
22
Voor eene Buropeesche vrouw gelden dus de eischen van het B. "W. t. a. v. vrouwen voor het aangaan van huwelijken gesteld: leeftijd, familie — betrekking tot den man. tijdperk van 300 dagen na dagen na ontbinding van een vorig huwelijk, huwelijks — afkondiging op de voorgeschreven wijze enz.
(2). Verschil van godsdienst, landaard of' afkomst kan nimmer als beletsel tegen het huwelijk gelden.
Het bewijs (3). Ten bewijze dat, uit hoofde der bij het eerste lid daarvan van dit artikel bedoelde voorschriften of vereischten, tegen wordt koste-de voltrekking Aan het huwelijk geene bezwaren bestaan, loos afgege- moet,' tenzij het een huwelijk geldt, waarbij ten aanzien ven door den van beide part ijon het voor de Europeanen vastgestelde ambtenaar familierecht toepasselijk is eene verklaring, op ongezegeld met het vol-papier kosteloos worden afgegeven door dengeen, die vol- trekken van gens het voor de vrouw geldende recht te harer woonplaats huwelijken met de voltrekking van huwelijken belast of daartoe be- volgens het voegd is.
voor baargel- dend recht
belast. Voor eene Europe^sohe vrouw dus de gewone Amb- tenaar van den Burgerlijken Stand
Bij gebrelie (4). Wanneer zoodanig persoon volgens het voor de van dien ge-vrouw geldende recht niet bestaat, zal de hierbedoelde schiedt zulks verklaring worden afgegeven door het hoofd der ingezetenen door het van den landaard, waartoe de vrouw behoort, of, bij ont- HooM harer steutenis van zoodanig hoofd, door een door het Hoofd van natie. het plaatselijk bestuur van de woon- of verblijfplaats dei-
vrouw aan te wijzen deskundige.
(5). Indien die persoon niet kan schrijven', geldt het vierde lid van artikel 6.
Staatsblad 1901: 348: De wettigheid van het gemengde huwelijk eener Chineesche vrouw, vóór de inwerkingtreding van dit besluit gesloten kan niet worden betwist op grond van het ontbreken eener verklaring, voldoende aanhet derde lid van artikel 7 van het Koninklijk besluit van 29 December 1896 No. '23 ilnd.
St. 1898 NO. 108 .
Tijdvak na (>). De verklaring, in het derde lid var! dit artikel be- hetwelk datdoeld, verliest van rechtswege hare kracht, indien het hu- bewijs zijn weiijk niet binnen het jaar na de afgifte daarvan is ge- kracht ver- sloten.
liest.
Djadi bagi perempoean bangsa Éropah berlakoe sjarat s.jarat K.O.H.S. jang mesti ditjoekoepi waktoe ia hendak kawin: 'oemoer, kaoem keloearga dengan laki-laki, masa 300 hari setelah poetoes perkawinan jang d ihoeloe, pem- beri tahoean kawin dengan tjara jang telah ditentoe- kan d.1.1.
(2). Perbedaan agama, bangsa atau asal tidak djadi rin- tangan kawin.
Soerat kete- (3). Akan djadi tanda bahwa karena peratoeran-peratoeran rangan ten- atau sjarat-sjarat jang terseboet dalam ajat pertama dari tang itoe di-pasal ini, ta' ada rintangan bagi perkawinan itoe, m a k a berikan de- haroeslah diberikan sepoetjoek soerat keterangan pada k e r t a s ngan tidak jang ta' bersegel dengan tiada bajaran, oléh orang jang bajaran oléh menoeroet hoekoem perempoean itoe diwadjibkan atau amtenar, koeasa mengawinkan ditempat perempoean itoe, ketjoeali jang m e n o e - kalau perkawinan itoe terdjadi antara doea pihak jang;
roet hoe- dikenai' hoekoem berkeloearga -bangsa Eropah.
koem perem- poean itoe
koeasa me- Djadi bagi perempoean bangsa Éropah, Amtenar Bur- langsoeng- gelijke Stand.
kan perka- w i n a n itoe.
Kalau amte- (4). Djikalau amtenar itoe menoeroet hoekoem perempoean nar itoe tidak itoe tiada ada, hendaklah keterangan itoe diberikan oléh ada, soerat Kepala bangsa perempoean itoe jang ada ditempat tinggalnja, itoe diberi- dan djika Kepala inipoen tidak ada, oléh orang ahli jang kan oléh ke-ditoendjoekkan oléh Kepala pemerintahan senegeri tempat pala bangsa- perempoean itoe beroemah atau tinggal.
nja. (5). Djikalau orang itoe tiada pandai menoelis, m a k a berlakoelah ajat keempat dari pasal 6.
Staatsblad 1001 No. 348: Sahnja perkawinan tjampoeran seorang, perempoean Tjina, jang dilangsoeng- kan sebeloem firman ini berlakoe, tiada boleh dibantahi sebab tiada ada, keterangan, jang mentjoekoepi ajat ketiga, pasal 7, dari Firman Radja 29 December 18J6 No. 23. (Staatsblad Hindia 1893 No. 158).
Waktoe hi- (6). Keterangan jang terseboet pada ajat ketiga dari pa- langnja ke- sal ini, menoeroet hoekoem hilang kekoeatannja, djikalau koeatan ke- perkawinan itoe tiada dilangsoengkan dalam satoe tahoen terangan setelah keterangan itoe diberikan.
itoe.
24
Artikel 8.
Bij weige- (1). Ingeval van weigering om voormelde verklaring af ring van af- te geven, beslist de gewone dagelijksche rechter der vrouw .gifte van op het daartoe strekkend verzoekschrift van de belangheb- voormeld be-bende of van de belanghebbenden, in het hoogste ressort,
wijs, beslist zonder vorm van proces, omtrent de al of niet gegrondheid' de dagelijk- dei' weigering.
sehe rechter (2). Indien die rechter de weigering ongegrond verklaart, van de treedt diens beslissing in de plaats van de verklaring in vrouw om- het vorig artikel bedoeld.
trent de gel- (3). Ten opzichte van deze beschikking geldt het bepaalde digheid daar- in de laatste alinea van het vorig artikel.
van.
Artikel 9.
Strafbepa- Hij, die tot voltrekking van een gemengd huwelijk ling voor overgaat, zonder dat in de gevallen, waarin zulks wordt den persoon, vereischt de verklaring, vermeld in het dorde lid van die met hu- artikel 7, dan wel de rechterlijke beschikking, bedoeld in welijksvol- de voorlaatste alinea van het vorig artikel, is overgelegd, trekkingen wordt gestraft met eene geldboete van hoogstens vi belast is. gulden.
Artikel 10.
Geldigheid van gemeng- de huwelij- ken, aange- gaan buiten het recht- streeks be- stuurd ge- bied van Ned. Indie.
Gemengde huwelijken aangegaan buiten. Nederlandsch- Indie, dan wel in een gedeelte van Xederlandsch-Indië, waar het Inlandsen zelfbestuur nog bestaat, zijn van waarde, indien zij gesloten zijn naar den vorm, gebruikelijk in het land waar de voltrekking heeft plaats gehad, mits geene der part jon gehandeld hebbe tegen de voorschriften of vereischten van het voor haar geldend recht, wat betreft de hoedanigheden en voorwaarden, welke gevorderd worden om een huwelijk te kunnen aangaan.
; Artikel 11.
Staatderkin- Kinderen, geboren tut gemengde huwelijken, welke vol- deren uit ge-trokken zijn onder het vroegere recht, volgen publiek- mengds he- en privaatrechtelijk den staat van hunnen vader.
wslijkEn cK- der hei vroe«
ger recht,
Pasal 8.
Kalau orang (1). Djika keterangan jang terseboet itoe orang ta' maoe ta' maoe berikan, maka hakim sehari-hari dari perempoean itoe, kalau memberi soe ada soerat permintaan oentoek itoe dari orang atau orang- rat kete- orang jang berkeperloean dalam hal itoe, memoetoeskan rangan jang sah tidaknja penolakan itoe, dengan tidak boleh dibanding lagi.
terseboet (2). Djika hakim memoetoeskan, bahwa, penolakan itoe itoe, hakim tidak sah, maka kepoetoesan hakim itoe djadi ganti kete- sehari-hari ranga'n jang terseboet dalam pasal jang baroe laloe itoe.
dari perem- (3). Akan kepoetoesan itoe berlakoelah jang ditentoekan poean itoe dalam ajat penghabisan dari pasal jang baroe laloe.
memoetoes- kan sah ti- daknja peno- lakan itoe.
Pasal 9.
Ketentoean Barang siapa jang melangsoengkan perkawinan tjampoeran h o e k o e m a n dengan tidak diperlihatkan lebih doeloe kepadanja keterangan bagi orang jang terseboet dalam ajat ketiga dari pasal 7, atau kepoe- jang diserahi toesan hakim jang terseboet dalam ajat kedoea dari pada pekerdjaan pasal jang baroe Jaloe, dalam hal keterangan atau kepoe- mengawin- toesan itoe perloe diperlihatkan, dihoekoem dengan denda kan itoe. sebanjak-banjak lima poeloeh roepiah.
Pasal K).
Sahnja per- Perkawinan tjampoeran, jang dilangsoengkan, diloear kawinan Hindia Belanda, atau disebagian Hindia Belanda, jang di- tjampoeran bawah perintah radja Boemipoetera, sah djoega asal sadja jang dilang- dilakoekan menoeroet atoeran jang terpakai ditanah tempat soengkan di-perkawinan itoe, dan asal salah satoe dari kedoea pihak daérah-daé- itoe tidak berboeat barang sesoeatoe jang berlawanan rah jang ti-_ dengan peratoeran atau sjarat-sjarat hoekoem jang lakoe dak teroes di- baginja, jaitoe tentang sipat dan perdjandjian, jang ditoentoet b a w a h P e m e soepaja perkawinan itoe boleh dilangsoengkan.
rintah Hin- dia Belanda.
/ Pasal 11.
Peri keadaan Anak dari pada iboe bapa jang berlainan bangsanja, jang anak dari pa- kawin pada masa hoekoem doeloe, dalam hoekoem perhoe- da iboe bapa boengan negeri dengan isinja dan hoekoem perhoeboengan jang berla- isi negeri menoeroet keadaan bapaknja.
inan bangsa- nja jang ka- w i n pada ma sa h o e k o e m doeloe.
28
Artikel 12.
Staat dier De staat der in het overig artikel bedoelde kinderen kan.
kinderen bij uithoofde van gebreken in de trouwakte der ouders of gebreken in zelfs wegens het gemis eener zoodanige akte, niet worden de trouwak- betwist, indien die kinderen het uiterlijk bezit hebben van te der ouders, hun staat, en de ouders openlijk als man en vrouw hebben
geleefd.
3. Bijblad No. 7962. BEPALINGEN betreffende de behan- deling van verzoeken om gelijkstelling met Europeanen.
CIRCULAIRE aan de Hoofden van ge- westelijk bestuur van den L sten Gou- vernements Secretaris, gedagteekend
Buitenzorg, den lsten October 1913 No.
2328b.
Het openen (1). De Regeering acht het wenschelijk dat door wijzi- van de moge- ging van de eisenen die gesteld plegen te won len voor lijkheid tot algeheele gelijkstelling met Europeanen, zoo voor Inlanders meerder ge- als voor Vreemde Oosterlingen de mogelijkheid geopend bruik van het worde om, meer dan tot dusver het geval was, gebruik te instituut der maken van dit instituut.
gelijkstelling met Euro- peanen.
Samenvat- (2). Zij meent voorts deze gelegenheid te haat te moeten ting in dit nemen om de bij verschillende aanschrijvingen gegeven rondschrij- voorschriften inzake, gelijkstelling, alsmede aangaande de ven van alle daarmede samenhangende materie der naamsaanneming, in aanschrijvin-dit rondschrijven samen to vatten, in verband waarmede gen terzake, alle vroegere aanschrijvingen te dezer zake ]) als vervallen
zijn te beschouwen.
Het voor- (3). Bij de beoordeeling van verzoeken om gelijkstelling mot naamste cri-Europeanen zal voortaan het voornaamste criterium moeten terium voor worden gezocht in de' rechtsbehoeften van de belanghebbenden, de gelijkstel-zoodat de eisen van geschiktheid voer de Europeesche ling bij de maatschappij wordt losgelaten. Immers het zal vaak voor- beoordeeling komen dat Inlanders en met dezea gelijkgestelde personen van de aan- eene alleszins voldoende beschaving en ontwikkeling hebben vraag. en volkomen bereid zijn tot overneming van het Europeesche
1). Vgl, Bijblacl Nos, 4029, 42 JS, 4998, 5102, 5245, 5365, 6453 en 7679.
Pasal 12.
Keadaan Peri keadaan anak-anak jang terseboet dalam pasal jang anak-anak baroe laloe dari sebab salahnja soerat kawin orang toeanja, dari sebab atau dari sebab tiadanja soerat itoepoen, tiada boleh diban- salahnja soe-tahi, djikalau anak-anak itoe memang njata ada dalam rat kawin keadaan itoe dan orang toeanja soedah diketahoei orang orang toe- hidoep sebagai laki bini.
anja.
3. Bijblad No. 7962. KETENTOEAN tentang melakoekan permohonan persamaan dengan bang- sa Éropah.
SOERAT EDARAN kepada Kepala pemerintahan daerah dari Sekertaris Goebernemén jang pertama, termak- toeb di Bogor, pada 1 October 1913 No. 2328 b.
Memberi ke- (1). Pemerintah memandang perloe soepaja Boemipoe- sempatan tera dan orang Timoer asing diberi kesempatan jang lebih soepaja per- loeas akan memasoekkan permintaan soepaja dipersamakan mintaan per-sama sekali dengan bangsa Éropah, ja'itoe dengan mengoebah samaan de- sjarat-sjarat jang sampai sekarang ditetapkan oentoek itoe.
rgan bangsa Eropah ber- tambah ba- njak.
Méngoem- (2). Lagi poela Pemerintah memandang djoega perloe, poelkansega-akan mengoempoelkan dalam soerat edaran ini, segala per- ia soerat pe- atoeran tentang persamaan itoe jang terseboet dalam beberapa rintah ten- soerat perintah, dan peratoeran-peratoeran tentangperoebahan tang itoe da-nama jang bersangkoetan dengan itoe; bcrhoeboeng dengan lam soerat itoe maka segala soerat-soerat pemerintah jang dahoeloe teh- édaran ini. tang perkara itoe1) dipandang tidak terpakai lagi.
(3) Moelaï dari sekarang ini maka waktoe menimbang Oekoeran permintaan persamaan dengan, bangsa Eropah jang akan jang teroeta-didjadikan oekoeran jang teroetama sekali ja'itoe keperloean ma sekali ba- hoekoem orang jang' berkepentingan, sehingga kepatoetan gi menim- orang itoe akan hidoep sebagai bangsa Eropah tidak dimes- bang permin-tikan lagi. Kerap kali terdjadi, bahwa Boemipoetera dan taan akan per orang-orang asing jang disamakan dengan dia jang sopan samaan itoe. dan berkepandaian tjoekoep dan soeka menanggoeng hak
!). Lihatlah Bijblad No. 4020, 4238. 4998, 5102, 5245, 5365, 6458 dan 7679.
I'S
personen-en familierecht zonder dat zij zich ook overigens de zeilen en gewoonten der Westerlingen ui die mate hebben eigen gemaakt, dat van hen getuigd kan worden, dat zij niet meer in hunne omgeving passen. Werd tot nog toe voor dergelijke personen veelal de gelijkstelling geweigerd, nu het zwaartepunt verlegd is naar de vraag of de rechtsbehoeften van de verzoekers de verlangde verandering van rechtstoestand motiveeren, zal zulks mol
meer het geval zijn.
Vraéenliist (4.) De vragen in het als bijlage hierbijgaand model voor het mo-rapport van bevinding hetwelk voortaan bij de behandeling del rapport van verzoeken om gelijkstelling zal zijn te volgen zijn er van bevin- dan ook op berekend om zooveel doenlijk de behoefte aan din* verandering van rechtstoestand te peilen, terwijl do Laatst gestelde vraag ruimschoots gelegenheid geeft om—ingeval de beantwoording der overige vragen geen voeldoende inzicht geeft in die behoefte—alles bij te brengen wat toi, de richtige beoordeeling daarvan kan bijdragen.
Het vroegere (5). Niettemin zal—hoewel dan niet uitsluitend-de behoefte voornaamste aan verandering van rechtstoestand nok kunnen binken criterium be-uit de vroeger als voornaamste eisch gestelde, aanpassing houdt waar-aan de Europeesche samenleving. De ontkennende beant- de woording der daarop betrekking hebbende vragen behoeft
echter thans niet noodwendig tot eene afwijzende beschik- king te leiden.
Minderiariée (6). Bij verzoeken om gelijkstelling met Europeanen van verzoekers personen.' «lic den leeftijd van 21 jaren nog niet hebben
volbracht dient evenals vroeger liet bewijs te worden over- gelegd, dat hunne ouders of voogden met dai verzoek
inst'GïïiïïiGH.
( 7 ) T e n a a n zj e n van de i n d e ordonnantie van 30 .lub 1883* (St 1883 No. 192) ^ vervatte bepalingen omtrent het aannemen van een geslachtsnaam door hen; die met Euro- peanen wenschen te worden gelijkgesteld, wordt hetvolgende aangeteekend.
D " Staatsblad 18S3 No. 192 GELIJKSTELLING Bepalingen om- trent lier aannemen van eenen geslachtsnaam door lien, clic met Europeanen wenschen te worden gelijkgesteld •
A r t , Niemand kan. wat rechten, lasten en verplichtingen betrett
geheel en al met huropeanen worden gelijkgesteld, mdien hij met is in het wettig bezit van eenen geslachtsnaam.
2 Hij. die, wat' rechten, heien en verplichtingen betrett, gehee en al met Europeanen wenscht te worden gelijkgesteld en niet in' hot wettig bezit van een geslachtsnaam is, kan eenezoodam- gen naam aannemen, na de toestemming van den Gouverneur- Generaal daartoe te hebben verkregen.
orang dan hoekoem berkeloearga _ bangsa Éropah tidak menoeroet 'adat lembaga bangsa Éropah, sehingga orang ta' dapat kenjataan, bahwa mereka itoe ta' pafcoet lagi berhoeboengan dengan bangsanja. Adalah permintaan orang jang demikian itoe sampai sekarang ini banjak jang di- tolak, hal itoe kelak tidak akan kedjadian lagi, sebab sekarang jang mendjadi pokok oekoeran dalam perkara itoe ialah djawab pertanjaan, adakah keperloean hoekoem si peminta menjebabkan keadaan hoekoemnja perloe dioebah menoeroet jang dikehendakinja.
Daftar per- (4). Pertanjaan didalam tjonioh rapot pendapatan, jang tanjaan bagi dilampirkan disini, moelaï dari sekarang pada waktoe me- tjontohrapotnimbang permintaan persamaan seboléh-boléhnja ditoeroet.
pendapatan, sebal.) pertanjaan itoe diboeat sedemikian, sehingga perloe tidaknja peroebahan keadaan hoekoem itoe karena itoe djadi terang, sedang pertanjaan jang penghabisan memberi kesempatan akan mendapat djawab jang tjoekoep boeat menimbang permintaan itoe dengan sebetoel-betoelnja, djikalau djawab pertanjaan jang lain-lain tidak memberi pemandangan jang tjoekoep tentang keperloean peroebahan itoe.
Oekoeran (5). Keperloean peroebahan dalam keadaan hoekoem jang terpen-njata djoega dari sjarat jang terpenting doeloe ja'rfcoe sjarat ting doeloe jang mewadjibkan si peminta membiasakan diri hidoep masih ber-sebagai bangsa Éropah. Kalau djawab pertanjaan itoe goena. menidakkan hal itoe, maka permintaan orang karena itoe
sadja ta' perloe lagi ditolak.
Peminta jang , (6). Pada permintaan akan persamaan dengan bangsa beloem sam- Éropah dari orang jang beloem ber'oemoer 21 tahoen, pa- pai 'oemoer. toetlah seperti doeloe disertakan satoe tanda, bahwa orang
toeanja atau walinja menjetoedjoei permintaan itoe.
(7). Tentang ketentoean, jang terseboet didalam ordo- nansi 30 Juli 1883 (Staatsblad 1883 No. 192)l) jaïtoe keten- toean dari hal memakai nama ketoeroenan oleh orang jang hendak disamakan dengan bangsa Éropah, maka diperingat- kanlah jang terseboet dibawah ini.
1) Staatsblad 188?» No. 192. PERSAMAAN. Ketentoean tentang memakai nama toeroenan oléh orang jang hendak disamakan
dengan bangsa Éropah.
Pas. 1. Seorangpoen tidak boleh disamakan sega'a haknja, tanggoengannja dan kewadjibannja dentran bangsa Éiopah. djikalau tidak mempoenjaï nama ketoeroenan jaag sali.
Pas. 2. Barang siapa jang hendak disamakan, segala haknja, tanggoengan- nja dan kewadjibannja dengan bangsa Éropah, akan tetapi tidak mem- poenjaï nama jang sah, boleh memakai nama toeroenan setelah da- pat izin dari Toean Besar G-oebernoer Djenderal.
30
(8;. In vele gevallen zullen zij, die om gelijkstelling met Europeanen vragen, in' het wettig bezit zijn van een ge- slachtsnaam.' Zulks is o.a. het geval met de Inlandsche Christenen, die een doopakte of een uittreksel uit de in Staatsblad 1864 ' No. 142 ]) bedoelde geboorteregisters kunnen overleggen, waaruit blijkt dat zij zijn geboren uit ouders, die . een wettig huwelijk hebben aangegaan. Deze personen zijn in het wettig bezit van den geslachtsnaam huns vaders.
Ten aanzien der in het vorig artikel bedoelde naamsaanneming zijn toepasselijk de voorschriften van het Burgerlijk Wetboek voor Nederlandsch-lndië, vervat in de artikelen 7, 8 en 10. de beide eerste artikelen zooals die zijn gewijzingd bij Koninklijk besluit van 15 Maart 1839 No. 9 (Indisch Staatsblad No. 190).
De aankondiging in het officieel nieuwsblad geschiedtkosteloos, terwijl de in te dienen verzoekschriften in de daarop genomen beschikkingen vrij van zegel zijn.
Deze ordonnantie treedt in werking op den dag der uitgifte van het Staatsblad, waarin zij is opgenomen.
Artikelen 7, 8, en 10, Burgerlijk Wetboek,
Het verzoek daartoe kan niet worden toegestaan dan na ver- loop van een jaar en drie maanden, ie rekenen van den dag waar- op daarvan in het officieel nieuwsblad zal zijn melding gemaakt.
De Gouverneur-Generaal is gehouden om, nadat het verzoek in dier voege zal zijn aangekondigd, een afschrift daarvan te zenden aan het Departement van Kolonien, ten einde in Nederland worde voldaan aan de vereischten der wetten, aldaar van kracht op het stuk van naamsverandering en naamsbijvoeging.
Gedurende het tijdvak in het voorgaand artikel genoemd, kunnen de belanghebbende partijen bij een verzoekschrift aan den Gou- verneur-Generaal in te dienen, doen gelden de gronden, waarop zij meenen zich tegen het verzoek te kunnen verzetten.
De naamsverandering of naamsbijvoeging, door den Gouverneur- Generaal, overeenkomstig de bepalingen dezer afdeeling ( = tweede afdeeling van den tweeden titel van het eerste boek van het burgerlijk Wetboek) toegestaan, zal nimmer kunnen worden aangevoerd tot bewijs vau vermaagschapping.
1) St. 1864 No. 142. gewijzigd, bij SI, 1885 No. 185.
BURGERLIJKE STAND. Voorschriften betreffende het houden van registers van den burgerlijken stand onder de Inlandsche Christenen in Ne- derlandsch-Indie.
Onder nadere goedkeuring des Konings te bepalen:
dat onverminderd het regt der Inlandsche Christenen om zich aan de voorschriften omtrent het houden der registers van den burgelijken stand in Nederlandsch-Indie te onderwerpen, op plaat- een waar zoodanige Inlandsche Christenen gevestigd zijn, het, Hoofd van gewestelijk of plaatselijk bestuur bevoegd is een per- soon aan te wijzen tot het houden der registers van de geboorten, huwelijken, echtscheidingen en sterfgevallen onder de voornoemde Christenen.
(8). Kebanjakan orang jang minta disamakan dengan bangsa Éropah, telah mempoenja'i nama toeroenan jang sah. Misalnja Boemipoetera jang beragama Nasrani, jang dapat memperlihatkan soerat permandiannja atau soerat poengoetan dari register kelahiran jang terseboet dalam Staatsblad 1864 No. 142 J) dan jang memberi kenjataan, bahwa mereka itoe mempoenja'i iboe bapa, jang telah kawin dengan sah. Mereka itoe mempoenja'i nama toeroenan dari bapa dengan sah.
Pas. 3. Tentang hal memakai nama, jang dimaksoed dalam pasal jang baroe laloe itoe lakoelah peratoeran-peratoeran dari Kitab Oendang- oendang Hoekoem sipil Hindia Belanda; peratoeran-peratoerati itoe terseboet dalam pasal 7, 8 dan 10, dan kedoea pasal jang pertama telah dioebali pada firman Eadja, 15 Maart 1883 No. 9 (Staatsblad Hindia No, 180).
Pas. 4. Pemberi tahoean dalam soerat chabar Pemerintah tidak dengan bajaran, sedang soerat permintaan dan kepoetoesan bebas dari bia ségél.
Pas. S. Ordonansi ini moela'f berlakoe pada hari keloearnja Staatsblad, jang memoeat ordonansi itoe.
Pasal 7, 8 dan 10 dari Kitab Ondang-oendang Hoekoem sipil.
Pas. 7. Permintaan akan itoe tidak boleh diizinkan melainkan setelah laloe satoe tahoen dan Kiga boelan, terhitoeng dari pada hari permintaan itoe dima'loemkan dalam soerat kabar Pemerintah;
setelah permintaan itoe dimoeatkan dalam soerat kabar itoe, Toean Besar Goebernoer Djenderal haroes mengirimkan soerat salinan dari permintaan itoe kepada Departemen Djadjahan, soepaja dinegeri Belanda orang dapat kesempatan akan mentjoekoepi sjarat oen- dang-oendang, jang lakoe dinegeri itoe bagi peroebahan dan pe- nambahan nama.
Pas. 8. Dalam waktoe jang terseboet dalam pasal jang baroe laloe itoe pihak jang berkeperloean boleh mempersembahkan sepoetjoek soerat kehadapan Toean Besar Goebernoer Djenderal, akan menoendjoek- kan sehab-seba'onja mereka itoe membantahi permintaan itoe.
Pas. 10. Peroebahan atau penambahan nama jang diizinkan oléh Toean Besar Goebernoer Djenderal, setoedjoe dengan ke ten toean dalam bahagian ini (bahagian kedoea dari titel kedoea kitab jang pertama, dalam Kitab Oendang-oendang Hoekoem sipil) tidak boleh didjadikan tanda sepoepoe.
!) Staatsblad 1804 No. 142, dioebah pada Staatsblad 18S5 No. 185.
BURGERLIJKE STAND. Peratoeran tentang memegang register Burgerlijke Stand oentoek Boemipoetera jang beragama Nasrani di Hindia Belanda.
Ditentoekan apa jang terseboet dibawah ini, dengan menantikan kesahan S.B. Maharadja:
dengan tidak mengoerangi hak Kristen Boemipoetera akan me- noeroet peratoeran tentang memegang register Burgerlijke Stand di Hindia Belanda, maka di tempat-tempat kedoedoekan Kristen Boemi- poetera itoe Kepala pemerintahan daerah atau Kepala pemerintahan senegeri berhak menoendjoekkan seorang-orang akan memegang register kelahiran, register kawin, register pertjeraian dan register kematian dari pada Kristen Boemipoetera itoe.
32
(9) Eene (loopakte daarentegen, waarin alleen de namen der ouders worden genoemd, zonder de vermelding dat deze echtelieden zijn, kan niet strekken tot het bewijs van het wettig bezit van den door den vader gevoerden ge- slachtsnaam,
(10) Wijders zijn in het wettig bezit van een geslachts- naam vele inlanders, die tot aanzienlijke geslachten behooren, zoomede Chineezen en vele Arabieren.
n-n Boet zich het geval voor dat de verzoeker • niet in alnvraL™ he wettig bezit van een geslachtsnaam is, dan zal overeen- aanvragen ne w g e m a l d e bij artikel 1 der ordonnantie m Staats- tot het aan- komstig, het bepaalde j ^ t e l l i n g n i e t
Ten II kunnen" worden ingewilligd vóór en aleer hij eenen zoo- slachtsnaam. danigen naam heeft aangenomen op de wyze, bedoeld m sla snaam d e artikelen 2 tot en met 4 dier ordonnantie.
Het verzoek om vergunning tot naamsaanneming zal echter tegelijk met dat om gelijkstelling moeten worden fngedendJ aangezien eerstgemeld verzoek met zal worden nlewimgd indien niet in principe is uitgemaakt, dat deg v e r S è r voor de gevraagde gelijkstelling m aan- merking komt.
(19) Verzoeken om de aldaar bedoelde vergunning tot aanneming van een geslachtsnaam zullen in verband met artTel 7 ?an het Burgerlijk Wetboek slechte m overweging kunnen worden genomen, indien daarvan door belangheb- bende in de Javasche Courant is melding gemaakt,
(13) Bedoelde verzoeken moeten worden gedaan dooi- den belanghebbenden zelf of door een daartoe bij authen- tieke akte gemachtigde.
,,.,, die registers zulten worden gebonden volgens model, door het Hoofd van gewestelijk of plaatselijk bestuur voor te schrijven, en daarvanTke zes maanden afschriften zullen moeten worden ingedTend b y \ e t plaatselijk bestuur, ten einde aldaar te woi- den bewaard.
Tjara me- minta akan memakai nama toe- roenan.
(9) Akan tetapi soerat permandian jang hania menje- bo tkan nadma iboe bapa dengan tidak j e r a n g k a n kawm tidaknja orang itoe, tidak boleh didjadikan tanda kesahan nama ketoeroenan dari bapa.
(10) Lain dari pada itoe banjak bangsawan Boemipoetera, orang Tjlna dan orang 'Arab, jang mempoenjai nama toe- roenan jang sah.
f ln Duka si peminta tidak mempoenjai nama toeroenan ianK sah maka menoeroet jang telah ditentoekan pada pasal 1 dari ordonansi dalam Staatsblad 1883 No 192, permm- taan akan persamaan itoe tidak boleh dikaboelkan, sebeloem sfperninta S e memakai nama toeroenan dengan menoeroet t j a ^ a n g terseboet dalam pasal 2 sampai pasal 4 dan or- donansi itoe.
Permintaan izin akan memakai nama toeroenan itoe hendaklah dipersembahkan bersama-sama dengan permin- taan nersamaan, sebab permintaan jang pertama itoe tidak akTn dikaboelkan, kalau beloem dapat ditentoekan, bahwa si peminta akan mendapat persamaan itoe.
(12) Permintaan akan mendapat izin ; memakai nama toeroenan beXeboeng dengan pasal 7 dan Kitab Oendang- oendang Hoekoem sipil, hanja akan ditimbang djika per- a t a a n itoe oléh jang berkeperloean dimoeatkan dalam Javasche Courant.
(13) Permintaan itoe haroes diperboeat oléh orang jang berkeperfoean sendiri atan oléh wakilnja jang d.sahkan dengan soerat.
reeister-resister itoe dipeliharakan menoeroet tjontoh, jang diten- toekln oléh Kepala pemerintahan daerah atau Kepala pemerintahan senegeri toeroenan register-register itoe ^ a ^ g J C kan kepada Kepala pemerintahan senegeri, soepaja disimpan disana
