Welkom op neurologie
Introductiebrochure voor nieuwe verpleegkundigen en studenten
Neurologie 2210
ICT JESSA ZIEKENHUIS Versie januari 2021
1 Welkom!
Het team van de afdeling neurologie heet je van harte welkom. Wij zullen ons best doen dat jij je zo snel mogelijk thuis voelt in onze groep.
Deze brochure biedt je een eerste kennismaking met onze afdeling. In deze brochure vindt je informatie over de opbouw, werking en afspraken op onze afdeling. Zo kan je op een vlotte en aangename manier inwerken op onze dienst.
Uiteraard staan niet alle details in deze brochure, als je nog vragen hebt of meer informatie wenst kan je altijd terecht bij een collega.
We wensen je alvast veel werkplezier en veel succes!
2 Inhoudstafel
1 Welkom! ... 1
2 Inhoudstafel ... 2
1. Voorstelling van de afdeling S1 ... 4
1.1. Locatie ... 4
1.2. Grondplan ... 4
1.3. Plaats binnen de organisatie ... 5
1.4. Het multidisciplinair team ... 6
1.4.1. Artsen ... 6
1.4.2. Het verpleegkundig team ... 7
1.4.3. Andere medewerkers ... 7
1.5. Specialismen... 8
1.5.1. Neurologische aandoeningen ... 8
1.5.2. Meest voorkomende onderzoeken ... 8
1.5.3. Meest voorkomende behandelingen ... 9
1.6. Afdelingsopdrachten ... 9
1.6.1. Balieverantwoordelijke ... 9
1.6.2. Zoneverpleegkundige ... 11
1.6.3. Libero ... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. 2. Een dag op de afdeling S1 ... 13
2.1. Beknopt dagoverzicht ... 13
2.2. Vroege ... 14
2.3. Late ... 15
2.4. Nacht ... 16
2.5. Bezoekuren... 17
2.5.1. Bezoekuren op de afdeling neurologie ... 17
2.5.2. Bezoekuren stroke unit ... 17
2.6. Algemeen ... 17
2.6.1. Belangrijke nummers ... 17
2.6.2. Telefoonnummers Jessa onderzoeken ... 17
3. Procedures ... 20
3.1. Meest voorkomende technieken ... 20
3.2. Extra aandachtspunten ... 20
3.2.1. Decubituspreventie ... 20
3.2.2. Aandacht voor een goed houding ... 20
3.2.3. De halfzijdig verlamde of hemiplegische patiënt ... 20
3.2.4. Tips voor een betere communicatie met afasiepatiënten ... 21
3.2.5. Tips voor een betere voedingsbegeleiding ... 21
3.2.6. Tien geboden bij een CVA-patiënt ... 22
3.2.7. Kenmerken CVA links/ rechts ... 22
1. Voorstelling van de afdeling S1 1.1. Locatie
De afdeling S1 bevindt zich in de S-vleugel op de eerste verdieping. De eenheid telt 29 bedden. Binnen de afdeling zijn de patiëntenkamers als volgt verdeeld:
• 7 één-persoonkamers
• 8 twee-persoonskamers
• 6 bedden op de stroke unit
1.2. Grondplan
1.3. Plaats binnen de organisatie
De afdeling Neurologie maakt deel uit van de zorgcluster Neuro-Locomotoriek.
Deze zorgcluster bestaat verder uit de volgende diensten:
• Centrum voor chronische pijn (MDR)
• Fysische geneeskunde-revalidatie-EMG-locomotorische & neurologische revalidatie
• Manuele geneeskunde
• Neurochirurgie
• Orthopedie
• SP-Locomotorische revalidatie
De kostenplaats van onze afdeling is 2210 en voor de stroke unit 2211.
1.4. Het multidisciplinair team 1.4.1. Artsen
Dr. Isabel Dhollander Dr. Nina De Klippel Dr. Martin Herklots
Medisch diensthoofd
Dr. Katelijne Peeters Dr. Peter Soors Dr. Sylvia Hermans
1.4.2. Het verpleegkundig team
Hoofdverpleegkundige: Peter Weijen
Stagementoren:
• Julie
• Tom
• Kena
• Ann N.
• Jellina
• Jan
• Annemie
• Layla
• Sabrina
1.4.3. Andere medewerkers
Logopedie:
• Christel Wijnen
• Yolande Jacobs Sociaal werkster:
• Kelly Vanhove
1.5. Specialismen
1.5.1. Neurologische aandoeningen
• CVA:
o Ischemisch o Hemorragisch
• TIA
• Commotio cerebri
• Multiple sclerose
• Epilepsie
• Spierziekten
• ALS
• Infecties van het zenuwstelsel
• Parkinson
• Dementie
• Depressie
• Migraine
• Erfelijke en verworven neuropathie
1.5.2. Meest voorkomende onderzoeken
• Medische beeldvorming:
o CT-scan o RX o NMR o Echografie
• Labo-onderzoeken:
o Bloedonderzoek o Urineonderzoek o Lumbaal punctie o Glycemie
• Endoscopie:
o Gastroscopie o Colonscopie
• Isotopenonderzoeken:
o Myocardscintigrafie o Botscintigrafie
o Longventilatieperfusiescan o DAT-scan
o PET-scan o Myelografie
• Neurologische onderzoeken:
o EMG o EEG
1.5.3.Meest voorkomende behandelingen
• Medicamenteus
• Dieet:
o Zoutarm o AVVZ
o Cholesterolverlagend
o Diabetes (insuline/ antidiabetica)
• Heelkunde
• Revalidatie
• Logopedie
1.6. Afdelingsopdrachten
1.6.1. Balieverantwoordelijke
BALIEVERPLEEGKUNDIGE = OPRUIMEN !!
Opname: Ontslag:
• Cô orde kamer voor pat. arriveert: opmaak bed (eerder ontslag geweest?), bij
eventuele overname alternating/ repose voorzien bij pat. die dit nodig heeft
• Uitschrijven in KWS, medicatie opruimen, mapje opruimen in enveloppe steken, stickers opruimen
• Spoed -> pat gaan halen • Bed aftrekken en poets bellen
• Installeren in kamer • Bed klaar -> opmaken
• In KWS bevestigen, stickers afdrukken:
medicatie en ID stickers
• HDS -> medicatie opruimen om mee te geven
• Mapje: zorgfiches voorzien van datum en stickers
• Alle mapjes worden standaard voorzien van zorgfiches na ontslag voor een volgende opname
• Anamnese overlopen met de pat., cô polsbandje (kleuren)
•
Indien een patiënt door ambucé wordt opgehaald gaat er altijd een VPK mee om deze personen te helpen en erop toe te zien dat alle spullen meegaan• Briefen aan zone VPK ook voor verdere nodige zorgen
• Pat. invullen op briefingsblad
Stroke naar gang:
• Bevragen aan Zone VPK in welke kamer pat. gaat komen en dossier klaarmaken: zorgbladen met data, rapportageblad,…
• In KWS muteren van kamer, stickers uitdrukken en plakken in dossier
• Rapportageblad, parameters, medicatie enz. wordt door stroke VPK gedaan
Telefoon en regeling dienst:
• Transfer te regelen door balie VPK, vb. ambulance, WZC contacteren, mutatie andere afdeling en doorbriefen aan zone VPK. Transferfiches worden door zoneVPK gemaakt
• PEG-sonde, OZ vb. NMR onder Dormicum te regelen, nuchtere OZ vb. CT abdomen, TEE,
Ambulante holter regelen bij Hollands Huys,… (dienen ook ingevuld te worden op briefingsblad) Alle onderzoeken die gepland worden moeten steeds aan de zone VPK gemeld worden
• Maandag en donderdag leeg-vol systeem nakijken
• Alles wat stuk is ingeven in ultimo
• Frigo controleren op vervaldatum van producten (met of zonder naam), vervallen -> WEG!
Dagindeling dienst:
• Dienstboek voor dagindeling invullen
• Iedereen doet per maand ongeveer 4 dagen voor de halftijdse en 5 dagen voor de voltijdse stroke naargelang het aantal collega’s die op dat moment de stroke kunnen bemannen, dit ook iedere maand op de dienstlijst in te vullen door het diensthoofd
Tijden van COVID:
• Bezoekersregistratiecodes doorgeven aan familie.
• COVID staalafname boxen halen en brengen naar het labo.
• COVIDtesten op dag 7 en dag 21 klaarleggen.
Taken balieverpleegkundige op een rijtje:
1. Ontslagdatum - en uur invullen in KWS 2. Linnen uittasten
3. Water aanvullen
4. Briefingsblad nakijken en aanvullen (CBT, Allergie, gedane onderzoeken erafhalen,…) 5. Ma + Don leeg-vol systeem nakijken + kaartjes omdraaien en blauwe karren uittasten 6. Dagindeling maken voor de volgende dag
7. Op vrijdag de dagindeling voor het weekend maken en de hulpvraag voor het weekend maken vóór 11u (K-schijf)
8. Jessa AX (voor bestellingen leeg-vol) 9. Stroke unit: zoveel mogelijk vrijmaken
10. Bij ontslag goed nakijken of de patiënt alles mee heeft (ook bij transfert). De verantwoordelijke zonevpk gaat altijd mee met evt. student (nooit student alleen)
11. Aanvullen propere zone (K134) voldoende maskers, bd-meters, manchetten en schorten 12. Medicatiebox altijd verzekeren (rode clip)
13. Glycemiebladen laten tekenen en opsturen
14. Altijd 2 fixatieboxen voorzien in bureau Peter (te verkrijgen in uitleendienst/ mortuarium) Gebruikte boxen → mee met leeg-vol kar (=blauw)
15. Recuboxen moeten mee met de blauwe leeg-vol kar 16. Naaldcontainers in gele doos spoelruimte
1.6.2. Zoneverpleegkundige
De afdeling werd opgedeeld in drie zones, aan elke zone wordt er een verpleegkundige gekoppeld. De verpleegkundige is verantwoordelijk voor de patiënt van de toegewezen zone.
De zones worden opgedeeld op deze manier:
▪ Zone A (7 bedden): K 121 – 122 – 137 – 138 – 139
▪ Zone B (7 bedden): K 127 – 128 – 129 – 136
▪ Zone C (8 bedden): K 130 – 131 – 132 – 133 – 134 – 135
Elke zone heeft zijn eigen medicatiekar. Deze kar mag nooit onbeheerd achtergelaten worden en wordt daarom zo veel mogelijk op de patiëntenkamer binnengereden. Indien deze toch op de gang achterblijft, wordt deze gesloten met de code en op de laptop worden alle programma’s geminimaliseerd.
Volgende taken heb je als zoneverpleegkundige gedurende jou shift:
• Begeleidingsaspecten:
o Informatie geven bij:
▪ Onderzoeken
▪ Dieet
▪ Diagnose
▪ …
o Stimulatie tot zelfzorg (ADL) o Aanmoedigen mobiliteit
o Opvang van patiënten met een functionele stoornis/ beperking
o Het ganse team werkt aan het leren leven met de opgelopen beperkingen, op dergelijke wijze dat de patiënt zijn levenskwaliteit terug zo hoog mogelijk wordt.
o Informeren, opvangen en begeleiden van familie
• Observatie en rapportage:
o Mondeling
▪ Briefen naar de collega die jou opvolgt
▪ Briefen naar de arts o Schriftelijk:
▪ GEMS
▪ Verpleegdossier
▪ Briefingsblad o Aandacht voor:
▪ Voeding
▪ Uitscheiding
▪ Parameters
▪ Decubitus
▪ Beweeglijkheid en gevoeligheid van de ledematen
▪ Spraak
▪ Gezichtsveld
▪ Slikvermogen
▪ Continentie
▪ Pijn
▪ Gemoedstoestand
▪ Indentificatiebandje
• Administratief:
o Correct invullen van het verpleegdossier
▪ MVG-score
▪ Aanpassen briefingsblad
▪ Invullen vocht- en voedingsblad
▪ Opname, verhuis, overname en ontslag van de patiënt
• Medicatie:
o Zoneverpleegkundige is gedurende zijn shift verantwoordelijk voor de medicatie van zijn/haar toegewezen patiënten.
o Correct aftekenen van de verdovingskaarten o Medicatie tijdig nemen uit de Ethilogkast
2. Een dag op de afdeling S1 2.1. Beknopt dagoverzicht
Uur 3 zoneverpleegkundigen
7u Individuele briefing
7u - 7u15 Medicatie picken + aanvullen karren
7u20 Medicatiebedeling + Parameters + Glycemie (GEMS)
8u Opdekken ontbijt
8u30 Briefing dokter Ochtendverzorging 8u45 Afruimen ontbijt
11u - 11u30 Opruim gang + evt. verhuizen stroke 11u30 Picken medicatie
11u45 Glycemie controle en medicatie uitdelen 12u Opdekken middagmaal + hulp slikproblemen
Pauze groep 1 (B + StrokeVPK) Groep 2 helpt verder met eten geven.
12u45 Afruimen middagmaal + patiëntentoer
Pauze groep 2 (A + C + balieVPK en studenten). Groep 1 toert verder en
deelt koffie uit.
13u30 Aanpassen briefingsblad
13u45 Uitdelen medicatie vroege dienst 14u Individuele briefing
14u30 Aanvullen karren 14u45 Picken medicatie 15u Patiëntenronde (GEMS) 17u Koffie, water klaarzetten 17u15 Glycemies + medicatiebedeling 17u30 Opdekken avondmaal
18u15 Pauze
19u00 Afruimen avondmaal 19u30 Picken medicatie 19u45 Start avondtoer
21u00 Glycemies
21u30 Briefingsblad aanpassen
21u45 Briefing
2.2. Vroege
7u: individuele briefing 7u02: Zone A krijgt briefing.
Zone B pikt zijn medicatie.
Zone C doet de bellen uit en kijkt/vult eigen kar na.
7u07: Zone B krijgt briefing.
Zone C pikt zijn medicatie.
Zone A doet de bellen uit en kijkt/vult eigen kar na.
7u11: Zone C krijgt briefing . Zone A pikt zijn medicatie .
Zone B doet de bellen uit en kijkt/vult eigen kar na.
7u15: Indien men geen tijd heeft gehad, worden op dit moment de karren aangevuld en ontsmet. (zie labels kar) 7u20: Start ochtendtoilet
Diegene die op fysio 1 staan, HDS of naar een vroeg gepland onderzoek moeten(vb. PET, dialyse)
8u: Uitdelen van ontbijt, parametercontrole, glycemie, medicatiebedeling
Iedere zone, ook stroke, deelt zijn eigen plateaus uit en schuift de kar verder naar de volgende zone. Er wordt geen hulp geboden aan patiënten met slikproblemen door studenten.
8u30 : Briefing met de dokter (eerst gang daarna stroke owv snel ontslag op gang)
Hierin bekijkt men het ontslagbeleid en benadrukken op ontslag in de voormiddag. Bij nieuwe informatie wordt hiervan een verslag in GEMS gezet.
8u45: Afruimen van ontbijt en voortzetting ochtendzorgen Iedere zonevpk ruimt zijn kant op.
Wegens 1 vpk per zone kan er altijd gevraagd worden aan de balievpk om even een patiënt mee op te zetten. Enkel wassen van de voeten op ma – woe – vrij.
11u30: Patiënten overleg (MDO) op dinsdag met de zoneverpleegkundige (ook voor stroke) (Verslag in GEMS door Soc. Ass. → Kelly)
Picken medicatie per zone
11u45: Glycemie controle en uitdelen medicatie
Glycemies worden door elke zone vpk genomen en daarna genoteerd en geïnterpreteerd in GEMS.
12u00: Uitdelen middagmaal
MIDDAGPAUZE in refter GROEP 1: zone B en stroke vpk, 1ste deel studenten.
Korte briefing aan vpk groep 2.
12u45: Afruim middagmaal en verdere patiëntentoer.
Niet zelfstandige patiënten die blijven opzitten worden wel gecontroleerd of op de wc gezet!
MIDDAGPAUZE in refter GROEP 2: zone A, zone C, 2de deel studenten.
Korte briefing aan vpk groep 1.
13u15: Uitdelen van de koffie 13u30: Aanpassen briefingsblad
13u45: Medicatie wordt gegeven door de vroege shift t.e.m. 14u30
Goede communicatie als de vroege vpk eerder vertrekt dat deze door de verantwoordelijke van de late nog gegeven moet worden.
14u: Briefing 1 op 1 van vroege naar late
14 - 15u: Elke zone vpk kijkt eigen kant na op het aanvullen en opruimen van de kamers vb bedpannen, waskommen, orde kamers,… op einde van zijn/haar shift
Indien tijdens de overlapping van vroege op late de verpleegkundige van zone C weg is voor een stroke alert wordt deze afgelost door de verantwoordelijke van zone C van de late.
Nota: de parameters van de late shift worden ENKEL door de studenten van de vroege shift genomen indien het heel druk is en zij hier tijd voor hebben. De parameters dienen door de vpk ZELF ingegeven te worden in Gems om te interpreteren. Indien er een student in de late aanwezig is kan deze samen met de betreffende vpk om 15u de parameters nemen.
2.3. Late
14u: Individuele briefing (in afwachting van het bed side briefen)
▪ Zone A: lokaal hoofdvpk
▪ Zone B: medicatielokaal
▪ Zone C: briefingslokaal
14u30: Aanvullen en ontsmetten medicatiekarren (zie labels kar)
14u45: Picken medicatie per zone
15u00: start patiëntenronde (de verpleegkar mag mee op de kamer, bezoek kan even op de gang wachten op vraag van de VPK)
o Voorstelling VPK
o Naam, geboortedatum patiënt bevragen of nakijken indien patiënt niet in de mogelijkheid is om te antwoorden
o Controle van de armband en indien nodig juiste kleurclips bevestigen o Parameters nemen: BD, t°, saturatie, AH, pijnbevraging
o Lopend infuus checken, Clave spoelen
o Bedlegerige, incontinente patiënten proper leggen en evt. opzetten
o Mobiele patiënten worden naar het toilet gebracht indien hulp nodig is en daarna opgezet indien mogelijk.
o Opruim koffietassen, water bijschenken en evt. indikken
o Notities worden gemaakt in GEMS alsook de parameters worden ingegeven, de verpleegkundige vult de boeken in.
17u: Koffie zetten
17u15: Glycemies door elke zone vpk en uitdelen medicatie
▪ Iedere zoneverpleegkundige neemt de glycemie van zijn eigen kant. Dit om op de hoogte te zijn van de glycemie zodat er geen misverstand kan zijn omtrent het geven van eventuele insuline.
▪ Deze glycemiewaarden worden ingegeven in GEMS met de nodige nota van evt. te hoog, te laag en ondernomen acties.
17u30: opdekken avondmaal door iedereen samen 18u15: Eetpauze verpleging
19u: Afruimen
Evt. immobiele patiënten terug in bed leggen of op wc zetten als ze dit willen 19u30: picken medicatie, apotheekkast leegmaken, uitrijden linnenkar en vuilzakken 19u45: start avondtoer
▪ Uitdelen medicatie
▪ Afwijkende parameters van begin shift hercontroleren
▪ Infusen controleren
▪ Hulp toiletbezoek, pampers vervangen
▪ Pyjamabroeken uitdoen bij mensen met incomateriaal tenzij patiënt dit echt niet wilt (= gemakkelijker voor de nacht VPK)
▪ Ledigen van urinezakken, aanhangen van nachtzakken en noteren van debiet in GEMS
▪ Mondtoilet en poetsen van gebit
▪ Hoorapparaten uitdoen
▪ Wisselhouding geven aan patiënten die al eerder in bed gelegd zijn
▪ Gordijnen sluiten, verwarming aanpassen
▪ Nuchtere patiënten informeren en noteren op patiënten bord
Elke zone vpk kijkt eigen kant na op het aanvullen en opruimen van de kamers vb bedpannen, waskommen, orde kamers,.. op einde van zijn/haar shift
21u: Glycemies
21u30: briefingsblad aanpassen 21u45: briefing
2.4. Nacht
• Bloednames gebeuren door de nacht zodat dokters snel resultaat hebben en vlugger over kunnen gaan op ontslag indien gepland.
• Aanvullen van confituur, choco en dergelijke die nodig zijn voor het ontbijt. ‘s Morgens dient de koffie klaar te zijn voor de vroege shift alsook het warm water voor thee
• Noteren van patiënten die nuchter zijn op een formulier en dit bij het karretje van de koffie leggen.
• Geven van medicatie om 6u via de maagsonde alsook het aanhangen van voeding. Op iedere sondevoeding dienen de uren geschreven te worden
• Verzorgingsfiches schrijven met volledige dag en datum alsook voor het hele formulier. Ook dienen deze voorzien te zijn van een sticker van de patiënt. Het schriftelijk dossier gaat stilaan verdwijnen en dan valt dit item weg
• Geven van nuchtere medicatie zoals ijzerpreparaten , medicatie voor de maag, parkinsonmedicatie die effectief tussen 6u en 7u wordt genomen thuis. Neemt een patiënt dit thuis ook op een later tijdstip dan wordt dit ook zo aangehoude
• Uitleggen van duodopa voor de duodopapompen indien er patiënten zijn
• Alle blaassondes worden bij de laatste tour geledigd ongeacht het debiet en genoteerd in GEMS
• Verslag maken in GEMS
• Aanpassing van briefingsblad met datum
• Dossier maken voor geplande opnames
• Pre - operatieve checklist klaarleggen
• Actrapiddrips dienen opgevolgd te worden volgens het nieuw glycemiebeleid
• Aanvullen van formulieren en stickers (zowel grote medicatiepotten en kleine medicatiestickers)
• Werkindeling op briefingsbord noteren, foto’s op het fotobord hangen
• Frigo checken op vervallen producten
• Laptops uitzetten en ’s morgen terug aanzetten
• Indien mogelijk karren van de vroege al bijvullen
2.5. Bezoekuren
2.5.1. Bezoekuren op de afdeling neurologie
• Privé-kamers:
o Van 9u00: tot 20u00
• Gemeenschappelijke kamers:
o Van 14u00 tot 20u00
2.5.2. Bezoekuren stroke unit
Op de stroke unit gelden beperkte bezoekuren. Indien er familie bij de opname aanwezig is kan er een brochure worden meegegeven, hierin staan de bezoekuren duidelijk vermeld alsook de
telefoonnummer van de afdeling.
• Van 13u00 tot 14u00
• Van 18u30 tot 19u30
2.6. Algemeen
2.6.1. Belangrijke nummers
• Bij dringende medische problemen kan je de MUG bellen: 9600
• Bij agressie kan je 5555 bellen en krijg je onmiddellijk bijstand
• Bij brand bel je 9999
2.6.2. Telefoonnummers Jessa onderzoeken
Radiologie (RX - CT - NMR - Echo):
• Steeds papieren aanvraag bon naar radiologie brengen/sturen
• Radiologie plant zelf in
• Je kan gewenste datum boven op bon bijschrijven
• Buiten NMR worden aangevraagde onderzoeken binnen de 24h uitgevoerd
• Bij dringende onderzoeken of bijkomende vragen:
o Algemeen nummer RX: 38000 → steeds bereikbaar o NMR: 38021
o CT: 38010
o Echo + duplex echo: 38031 Labo
Aanvraag voor stalen voor onderzoek in labo gebeurt digitaal in Lab online. Steeds identificatiesticker op kangoeroezak plakken.
• Telnr. 38200
• Wondcultuur afname wisser: roze wissers
• Sreening voor HDS: roze wissers (MRSA + MR gram negatieven)
• MRSA screening: blauwe wissers
• Sneltest MRSA: roze wisser
• Grieptest: dunne blauwe wisser (door neus naar keel)
• CAVE: stalen voor anatoom pathologie : Geschreven bon
Endoscopie
• Endoscopie wordt aangevraagd in GEMS.
• Telefoonnummer: 35577 EEG
• EEG wordt aangevraagd in GEMS.
• Indien dringend of bij vragen bel: 37875 ECG
• ECG wordt aangevraagd in GEMS/ KWS
• Indien dringend: 35575 Nucleaire geneeskunde
• Steeds bellen om onderzoek af te spreken op het nummer: 38190
• Papieren aanvraag
• Indien PET-Scan:
o Gewicht en lengte kennen o Allergieën
o Diabeet?
o Geen glucose infusen aanhangen
• Indien DAT-scan:
o Bel 38190: dienst nucleaire kijkt na of patiënt recht heeft op terugbetaling Kine - ergo - logo - sociale dienst
• Kine: 38822
• Ergo: 38951
• Logo:
o Christel: 38980 o Yolande: 38982 o Chris: 38981
• Sociale dienst: 34513
Liaison geriatrie
• Telefoonnummer: 37805 Liaison psychiatrie – psycholoog
• Steffi (psycholoog): 35760
• Dr. Schruers Heidi (psychiater): 37845 Pastorale dienst
• Telefoonnummer: 35671 Palliatief supportteam
• Telefoonnummer: 39552 Oftalmologie
• Telefoonnummer: 69355 ORL
• Telefoonnummer: 37420
3. Procedures
3.1. Meest voorkomende technieken
• Parameters
• Bloedonderzoeken
• Zuurstoftoediening
• Intraveneuze perfusies en transfusies
• Gastrostomiesonde:
o Verzorging
o Toediening voeding en medicatie
• Blaassondage
• Venapunctie
• Infuustherapie
• Parenterale voeding
3.2. Extra aandachtspunten 3.2.1. Decubituspreventie
• Bij halfzijdig verlamde patiënten neemt het risico op decubitus toe door de verminderde mobiliteit.
• De beste preventie is wisselhouding toepassen en het aanbrengen van kussens
• Maak gebruik van hulpmiddelen:
o Alternating matras o Gelkussens o Repose o Peluw kussen
• Opzetten van de patiënten: CAVE bloedingen
• Goede vocht- en voeding inname
3.2.2. Aandacht voor een goed houding
• Heb voldoende aandacht voor de goede houding van de halfzijdig verlamde patiënten, zowel in bed, in de relaxzetel als in de rolstoel of de gewone zetel.
• Slechte houding betekent:
o Meer kans op spierbeschadiging o Meer kans op contracturen
o Meer kans op een slechte prognose bij de revalidatie
3.2.3. De halfzijdig verlamde of hemiplegische patiënt
• We voeren nooit tractie uit aan een verlamd lidmaat
• We leren de patiënt actief mee te werken om zijn zelfstandigheid te optimaliseren
• We stimuleren de patiënt in zijn persoonlijk kunnen om de psychische belasting draaglijker te maken
• De hemiplege patiënt altijd aan de aangedane zijde benaderen (dit geldt ook voor het bezoek)
• Opletten bij het opzetten dat de patiënt niet onderuit glijdt → maak gebruik van kussens
• Hanteer de bobath-principes
3.2.4. Tips voor een betere communicatie met afasiepatiënten
Stoornissen in de uitspraak of begrijpen van de taal komt meestal voor met letsel in de linkerhersenhelft.
• Gebruik eenvoudige, geen kinderachtige taal
• Richt de aandacht door aanraking
• Zorg voor een rustige omgeving
• Niet roepen of luider praten
• Praat over concrete zaken
• Spreek in korte zinnen
• Wijs aan
• Maak een gebaar of een tekening
• Neem de tijd
• Benadruk trefwoorden
• Verander niet te snel van onderwerp
• Wacht een reactie af, belangrijk is dat de patiënt u begrijpt
• Herhaal eventueel op een andere manier
• Verbeter de patiënt met afasie niet te veel
• Vermoeidheid en spanning hebben een negatieve invloed
3.2.5. Tips voor een betere voedingsbegeleiding
Stoornissen bij het slikken komen vaak voor, hieronder vindt je tips om deze patiënten goed te begeleiden.
• Patiënt in zittende houding positioneren
• Controleer mond en gebit, reinig indien nodig
• Voorzie voldoende tijd
• Rustige omgeving zonder extra stimuli, eventueel bezoek vragen om even de kamer te verlaten
• Hulpverlener gaat voor de patiënt zitten op ooghoogte
• Assisteer de patiënt bij het eten als volgt:
o Het zien en ruiken van voeding is belangrijk
o Hoofd lichtjes voorwaarts houden, tenzij anders geïndiceerd
o Moedig de patiënt aan om de mond te reinigen met de tong om hamsteren te voorkomen
o Zo weinig mogelijk spreken tijdens het eten, enkel verbale begeleiding met eenvoudige instructies
o Steeds kleine hapjes, vooraan in de mond langs de beste zijde aanbieden o Patiënt aanmoedigen tot kauwen
o Geen nieuw voedsel aanbieden vooraleer de patiënt alles heeft doorgeslikt o Na elke hap de mond controleren op residu
o Laat de patiënt regelmatig de keel schrapen om aspiratie van voedsel te voorkomen o Patiënt laten drinken als de mond leeg is
o Geen gemengde consistenties aanbieden o Stop onmiddellijk als de patiënt ademnood heeft
o De patiënt nog 15minuten laten rechtzitten na de maaltijd o Laat de patiënt zichzelf zo vlug mogelijk leren behelpen
3.2.6. Tien geboden bij een CVA-patiënt
• Zo vroeg mogelijk de patiënt ophalen uit bed en laten opzitten in een relaxzetel. (Tenzij contra-indicatie BV.: bloeding, actilyse,…)
• Slechts een stok geven als de patiënt reeds alleen kan lopen
• Geen gummibal geven in de hand
• Niet aan de aangedane arm trekken
• Wisselhouding in zijligging, vooral op de aangedane zijde
• Goede zithouding
• Goed schoeisel en gemakkelijke kledij
• Geen papegaaienstok geven
• Benader de patiënt steeds aan de aangedane zijde
• Transfers zo actief mogelijk laten uitvoeren, wat de patiënt zelf kan hem ook laten doen
3.2.7. Kenmerken CVA links/ rechts
Linkerhersenhelft beschadigd Rechterhersenhelft beschadigd
Rechterzijde verlamd Linkerzijde verlamd
Spraak + taalstoornis =afasie Apraxie
Sensorisch: patiënt begrijpt niet wat gezegd wordt, wat hij zelf zegt
Onvermogen om doelbewust te handelen Motorisch: patiënt kan geen structuur maken in zijn
woorden maar kan wel alles begrijpen
Geheugenstoornissen bij het uitvoeren van handelingen
Geheugenstoornissen Gedrag: snel, impulsief
Gedrag: traag, voorzichtig Hemianopsie links
Hemianopsie rechts Risico pusher syndroom:
• Patiënt duwt zich in iedere positie naar de hemi- zijde
• Grote weerstand bij het brengen van patiënt naar de middenlijn
• Slechte zelfstandigheidsprognose
• Heeft angst en grijpt zich steeds vast
• Praat veel en zoekt excuses
• Neglect
• Impulsief, ongeduldig, onrustig
• Waarnemingsstoornissen
• Wil altijd te vraag gaan zitten
