godtvruchtighe liedekens ende leyssenen
Bedeylt indry deelen
Guilielmus Bolognino
bron
Guilielmus Bolognino, Den Gheestelycken leeuwercker vol godtvruchtighe liedekens ende leyssenen.
Bedeylt indry deelen. Weduwe en Erven Ian Cnobbart, Antwerpen 1645
Zie voor verantwoording: http://www.dbnl.org/tekst/bolo001ghee01_01/colofon.php
Tot den goedtvvillighen leser.
BEminden Leser, Ick heb u desen Gheestelijcken Leeuvvercker bereydt, op dat ghy
na den gheest soudt moghen naervolghen den naturelijcken Leeuvvercker, die al
singhende klimt op na den hemel. Hier toe sal hy u voor 't eerst behulpsaem zijn door
de Mysterien oft Verborghentheden van onsen Salichmaecker Iesus Christus, ende
van sijn ghebenedijde Moeder, de vvelcke Mysterien daer oock soodanighlijck
vvorden verclaert, dat veel goey Religieusen, ende andere Godt-vruchtighe zielen,
daer bequaem stof voor hun meditatien in hebben ghevonden. Het tvveede deel sal
u tot het selve klimmen vervvecken door den lof van de HH. enghelen, ende der
Heyligen, vvelcker heyligh leven ende martelien in hun lof-sanghen vvorden
uytgedruckt. Het derde deel sal daer oock seer dienstigh toe zijn door de liedekens
van 't geloof, hope, liefde, ende eenige andere deughden, ende sonderlingh door die
van 't verlanghen tot Godt, ende tot den hemel, die daer oock in
beschreven is. Oock ghelijck het ghebedt is een opklimminghe van den gheest tot
Godt, soo sullen u meest alle de liedekens tot dese opklimminghe vervvecken, als
vvelcke ick ghemeynelijck eynde met een ghebedt, behalven datter vele niet dan
ghebeden en zijn. Seer sal oock dienen allen 't ghene dat vvy daer grondelijck hebben
van de ghenoechsaemheydt Godts, ende van de onghenoechsaemheydt der creaturen
ende van de ydelheydt van de vvereldt, sonderlingh fol. 448. VVant vvat kan den
mensch lichtelijcker aftrecken van de creaturen, dan dat hy diep insiet ende vvel
bevroeyt, dat hy altijdt soeckt voldaen, en in rust des herten te zijn, en dat hy dese
rust buyten Godt te vergheefs naerloopt, ende dat de ziel niet ghevredight en kan
worden, dan door de omhelsinge van Godt? Dit groot profijt van de ziel heeft my
dieper doen ingaen in dese leeringhen: het welck sullen door Godts gratie ondervinden
de ghene die de selve sullen ghebruycken, sonderlingh van joncks af. Want ghelijck
den mensch alsdan het bliendtste ende het kranckste is na de ziel, soo heeft hy dan
oock het aldermeest van doen het licht, dat hem
ghenoechsaem thoone het vvaerachtigh eenigh goedt, om daer naer staen, ende den valschen schijn van 't goedt, om hem te verachten. Veel andere profijtelijcke
leeringhen, noodtsaeckelijcke oft dienstighe tot de salicheydt, suldy in desen
Gheestelijcken Leeuvvercker vinden: ghebruycktse tot dien eynde, ende gheeft Godt
alleen van alles de glorie, ende bidt voor my.
Tafel van de liedekens van 't eerste, en 't derde deel van den Gheestelijcken Leeuvvercker.
fol. 491.
AH hoe goedt is 't
fol. 8.
Ah hoe langh salt zijn.
fol. 128.
Ah met vvat groote
fol. 450.
Allom, allom loopt
fol. 107.
Baert al ghenucht.
fol. 27.
Bant Sijon al u suchten.
fol. 138.
Comt en daelt, o heyligh Gheest.
fol. 93.
Comt, Herderkens, comt
fol. 46.
Comt, Herders, comt vvellustigh,
fol. 64.
Comt, maeckt nu al jolijt.
fol. 489.
Daer toe, o mensch, zijdy
fol. 401.
Daer vvaerheydt is.
fol. 397.
De Geuse kerck comt
fol. 433.
Den drif ons ingheboren.
fol. 446.
Den Heer die is mijn deel
fol. 502.
De Tortel-duyfkens stem
fol. 399.
De vvijst' en heyligh
fol. 510.
De VVaerheydt vvilt
fol. 516.
Die d' Ootmoedigheydt
fol. 479.
Die ick heb langh
fol. 140.
Dryvuldigh eenigh Godt.
fol. 397.
Een is den Heer
fol. 81.
Een kinneken is ons gheboren.
fol. 126.
Eenigh Soon van Godt den Heer.
fol. 113.
't En is geen tijdt van droefheydt meer.
fol. 72.
Een nieuvv sterr' is verschenen.
fol. 155.
Een vvonder schoonheydt houdt
fol. 97.
Ghedooght my doch
fol. 482.
Gheeft my u te ghenieten.
fol. 21.
Ghegroet, ghelooft nu eeuvvich Zijt.
fol. 412.
Ghelooft aendachtich
fol. 385.
Gheluckigh is den mensch
fol. 427.
Gh' en leeft met ons
fol. 59.
Ghy die in sonden
fol. 294.
Ghy gaet de vvaerheydt
fol. 30.
Godt glorie zy, vre den mensch.
fol. 77.
'k Heb nu ghesien met groot jolijt.
fol. 84.
Heden is ons een Kinneken gheboren.
fol. 165.
Heer hoe lighd' op 't hoy als een kindt?
fol. 168.
Heer, hoe vveynigh van u leven.
fol. 85.
Heer vvaerom vvilt ghy u
fol. 445.
Helaes hoe doolt
fol. 436.
Hemelsch Syon te soet.
fol. 390.
Hier is 't dat licht
fol. 496.
Hoe goedt zijdy
fol. 448.
Hoe langh sult ghy noch
fol. 405.
Hoe salich is hy
fol. 487.
Iesu, ghy zijt van my
fol. 492.
Iesu, oorspronck aller
fol. 431.
Ierusalem, stadt
fol. 442.
't Is al ydel
fol. 91.
'K en vveet niet vvat u let.
fol. 75.
Kindt, den tijdt comen is nu
fol. 131.
Laet ons al vrolijck vvesen.
fol. 82.
Laet ons met vreught beginnen.
fol. 52.
Leste reys gingh ick my
fol. 44.
Looft den Heer met helle stemmen.
fol. 146.
Lusthof des Heeren, slot
fol. 499.
Maeckt nu mijn ziel
fol. 20.
Maria, siet de blijde uer.
fol. 387.
Men kent de boomen
fol. 172.
Mensch als gh'ier Zijt
fol. 452.
Mensch, Godt u,
fol. 457.
Mensch sal ick altijdt
fol. 414.
Mensch vvaerom vvilt ghy &c.
fol. 135.
Met vvat verlanghen sat
fol. 174 Mensch vvilt niet lijen
fol. 99 Minnaers van d' onnooselheydt.
fol. 79 Moeder, vvat is't te bedieden?
fol. 471.
Moet ick dus langh
fol. 148 Moet ick u derven schoonheydt
fol. 500 Mijn bitter tranen
fol. 141 Mijn lauvve Ziel u oogh
fol. 121
Mijn ziel, ghedenckt Heer Iesus
fol. 420.
O bitter pijnen.
fol. 391.
O Christen al, vvilt,
fol. 403.
O dat ghy vvist.
fol. 123.
O Heer der Heeren.
fol. 57.
O Heer die in den hoochsten sit.
fol. 433.
O hemelsch Syon
fol. 3.
O hof van deughden.
fol. 48.
O Iesu Davids soon.
fol. 474.
O Iesu, vvanneer
fol. 105.
O Ioseph, man van grooter eer.
fol. 473.
O langh vvel verdrietigh
fol. 448.
O liefde, vvie sal u
fol. 460.
O mensch die blijft
fol. 526.
O mensch die hooren gaet de Miss'
fol. 507.
O mensch, die ick
fol. 455.
O mensch gheschapen
fol. 505.
O mensch, keert u tot my.
fol. 504.
O mensch, hoe comt
fol. 514.
O mensch, leert kennen
fol. 82.
O mensch, nu in ghenuchten.
fol. 424.
O mensch, vvilt u soo
fol. 524.
O mensch zijt ghy soo blindt.
fol. 167.
Ons is gheboren 't hemelsch kindt.
fol. 425.
O onghemeten eeuvvigheydt
fol. 54.
O reyn Maeght van Godt
fol. 6.
Reyn Maeght met vvat een.
fol. 10.
Seght ons, o Godts ghesant.
fol. 463.
Seght ons, o schoonste
fol. 42.
Seght ons vrinden van den Heer.
fol. 63.
Siet allen ons tranen
fol. 32.
Siet de Herders bly hen spoeden.
fol. 137.
Siet den Heer is vvegh
fol. 115.
Siet, o Siel, my ligghen hier.
fol. 18.
Soet kindt, gh' ebt nu soo langhen tijdt.
fol. 23.
Soet kindt hoe langh heb ick met u.
fol. 66.
Soet kindt, vvat sal ick doen
fol. 117.
Soet kindt, vvie sal ghenoegh.
fol. 34.
Spoeyt, Herders, u gaet sien den Al.
fol. 149.
Springht op, springht
fol. 320.
Suyver Maeghden
fol. 36.
Treckt, Herders, na den stal.
fol. 61.
Treurigh Syon, eenigh lot
fol. 95.
Verheught u Moeder, Heer
fol. 411.
Verheught u al
fol. 429.
Verlost ons uyt
fol. 417.
VVaeckt doch Heer
fol. 409.
VVaere liefde soeck'et cruys
fol. 466.
VVaer ick my vvend
fol. 103.
VVaer van is my comen?
fol. 170.
VVat een groot jolijt t' aenschouvven.
fol. 416.
VVat gave is een goede doodt.
fol. 119.
VVaer zijdy mijn eenigh licht?
fol. 37.
VVat vreught, vvat blijschap
fol. 485.
VVee my dat verlenght is
fol. 523.
VVegh 's vvereldts prachten
fol. 465.
VVel-beminden, laet
fol.462.
VVel-beminden, schoon.
fol. 389.
VVie is die dit vergift.
fol. 1.
VVie sal beschrijven 't vvonderlijck leven.
fol. 143.
VVie sal ghenoegh
fol. 407.
VVie sal my doen.
fol. 152.
VVie sal my gheven?
fol. 229.
VVie sal vermonden.
fol. 157.
'k VVil Mariam
fol. 110.
VVilt u, mensch, nu seer verblijden.
fol. 395.
't VVoordt Godts is
fol. 159.
Zeesterr', die onsen
Tafel van de heylighen in 't tvveede deel.
fol. 329.
S. Agatha.
fol. 284.
S. Albertus.
fol. 297.
S. Aloysius Gonsaga.
fol. 355.
S. Amandus.
fol. 241.
S. Ambrosius
fol. 198.
S. Andreas.
fol. 263.
S. Andreas Corsinus.
fol. 327.
S. Barbara.
fol. 213.
S. Barnaebas.
fol. 207.
S. Bartholomeus.
fol. 305.
S. Bavo.
fol. 371.
S. Begga.
fol. 270.
S. Benedictus.
fol. 72.
S. Bernardus.
fol. 375.
S. Brigitta.
fol. 274.
S. Bruno.
fol. 324.
S. Caecilia.
fol. 266.
S. Carolus Borromeus.
fol. 339.
S. Catharina.
fol. 352.
S. Catharina Senensis.
fo. 350.
S. Clara.
fol. 359.
S. Coleta.
fol. 346.
S. Dimpna.
fol. 223.
S. Dionysius Areopagita.
fol. 278.
S. Dominicus.
fol. 229.
SS. Donatianus en Rogatianus.
fol. 379.
S. Dorothea.
fol. 257.
S. Eligius.
fol. 186.
S. Elias.
fol. 373 S. Elizabetha.
fol. 185.
H. Enghel Bevvaerder.
fol. 377.
S. Esther.
fol. 301.
Sal. Felix.
fol. 280.
S. Franciscus.
fol. 227.
S. Georgius.
fol. 237 S. Gregorius.
fol. 355.
S. Gudula.
fol. 276.
S. Guilielmus.
fol. 302.
S. Gummarus.
fol. 312.
Sal. Hermannus Ioseph.
fol. 248.
S. Hieronymus.
fol. 200.
S. Iacobus, Broeder van Ioannes.
fol. 360.
Sal. Ioanna.
fol. 290.
S. Ignatius de Loyola.
fol. 188.
SS. Ioachim en Anna.
fol. 191.
S. Ioannes Baptista.
fol. 243.
S. Ioannes Chrysostomus.
fol. 201.
S. Ioannes Evangelista.
fol. 368.
S. Iudith.
fol. 225.
S. Iustus.
fol. 221.
S. Laurentius.
fol. 239.
S. Lazarus.
fol. 231.
S. Lambertus.
fol. 215.
S. Lucas.
fol. 335.
S. Lucia.
fol. 383.
S. Lydvvina.
fol. 361.
S. Magdalena de Pazzi.
fol. 217.
S. Marcus.
fol. 341.
S. Margareta.
fol. 252.
S. Nicolaus.
fol. 307.
S. Nicolaus Tolentinas.
fol. 261.
S. Norbertus.
fol. 315.
Item 14. voornemste heylighe mannen van d' Orden van S. Norbertus.
fol. 318.
Item Vervvecksel van de Stadt van Antvverpen tot danckbaerheydt tot S.
Norbertus.
fol. 196.
S. Paulus.
fol. 193.
S. Petrus.
fol. 205.
SS. Philippus en Iacobus.
fol. 288.
S. Philippus Nerius.
fol. 183.
S. Raphael.
fol. 233.
S. Rumoldus,
fol. 253.
S. Servatius.
fol. 235.
S. Silvester.
fol. 299.
Sal. Sanislaus Koska.
fol. 219.
S. Stephanus.
fol. 333.
S. Susanna.
fol. 211.
SS. Symon en Iudas.
fol. 363.
S. Theresa.
fol. 303.
S. Thomas.
fol. 310, Sal. Thomas de Villanova.
fol. 282.
S. Thomas van Aquinen.
fol. 344.
S. Vrsula ende haer ghesellinnen.
fol. 357.
S. VValburgis.
fol. 257.
S. VVillibrordus.
Extract van het Priuilegie.
PHilips by de gratie Godts Coninck van Castilien &c. heeft toeghelaten aen de VV
EDVWEVAN VAN
C
NOBBAERTalleen te moghen drucken, den Gheestelijcken Leeuvvercker, verbiedende alle andere boeckvercoopers de selve na te drucken inden tijt van neghen Iaren, op de verbeurte van de selve exemplaren ende andere svvaere penen, verclaert in de opene brieven. Ghegheven te Brussel in beyde de Raden den. 4. Augustus 1643.
onderteeckent.
Steenhuyse.
D' approbatie.
DEsen Gheestelijcken Leeuvvercker, bequaem zijnde om al singhende de herten van der aerden allenghskens opvvaerts te trecken tot Godt-vruchtighe ende hemelsche begheerten, sal tot gheestelijck en stichtich vermaeck, profijtelijck in 't licht ghebroght vvorden.
P. Coens S.T.L.
Can. &= lib. Cens. Antverpiae
Druckfouten.
lese't fol. lin
cracht. tracht 5. 32.
vreught vreughden.
* 10. 12.
hen. hem.
23. 23.
herd'en herd'ren.
* 38. 18.
soud' sond'.
47. 11.
buyghen suyghen
* 60 19.
doecksken doeckskens.
68. 7.
u uwen uwen.
* 99. 4.
Heer soeten Heer
* 160. 20.
der ter.
253. 19.
daer haer.
321. 3.
het Beschouvv. 't Beschouw 350. 11.
groot goedt 464. 26.
trachten crachten 506. 25.
crachten trachten.
Item 26.
Druckfouten in 't musieck.
fol 70. lin. 1. note 4. stelt
fol. 212. lin. 2. note 10. stelt.
fol.241. lin. 1. note 6. stelt
fol. 521. lin. 4. note 3. stelt
Den Gheestelijcken Leev-wercker
Het eerste deel. Van de verborgentheden Christi ende sijne H. Moeder Maria.
Van de onbevleckte Ontfanckenis van Maria.
Op de vvijse: Van Serbande Pinel.
Wie sal beschrijven 't wonderlijck leven Van u MARIAgheleydt soo vroegh?
Tot 's Heeren bruyt ghenadigh verheven Van dat u moeder levend' u droegh.
Wanneer van u Godt is ghedient Die boven al u heeft bemint Lof zy en eer
WIe sal beschrijven 't wonderlijck leven, Van u, MARIA, gheleyt soo vroegh?
Tot 's Heeren bruydt ghenadigh verheven, Van dat u moeder levend' u droegh,
Wanneer van u Godt is ghedient, Die boven al u heeft bemint, Lof zy en eer
U, die soo seer
Hebt 't allen tijdt behaeght den Heer.
Gheluckich zijt ghy heyligh ghekomen Uyt uwen niet, volmaect van verstandt, Die alle gaven hebt doen bekomen Van uwen Scheppers te milde handt.
'Teerste ghesicht van u reyn ziel Doen op sijn edel wesen viel.
Lof zy en eer.
Die ghy ghedurigh bleeft doen aenschouwen In 't heyligh slot, daer ghy noch in laeght, Daer aen u onversaedelijck houwen, U dat alleen doen wel heeft behaeght:
Daer in den hooghsten minne-brandt Was aen u hert soo vroegh verpandt.
Lof zy en eer.
'Thert soo gemeyn was met den Beminden, Die soo, met wonder vrijicheydt, Liet hem van u ghestadelijck vinden, Ghenieten alle sijn soetigheyt,
Beginnen doen de hooghste vreught, U t' allen eeuw die nu verheught.
Lof zy en eer.
Hoe seer van blijschap op doen ghespronghen Heeft uwen gheest in den hooghsten Heer, Wat soeten lof-sangh hebdy ghesonghen, Daer voor sijn gaven hem danckbaer seer,
Hoe groot hebt ghy hem daer ghemaeckt, Hoe nae sijn glorie daer ghehaeckt, Lof zy en eer.
d' Enghelen seer verwondert u saghen De Seraphinen te boven gaen,
Hoogher u klimmen daer alle daghen, Staegh op Godts wesen d' ooghen u slaen,
Loofden te gaer in u den Heer, Die u, soo kleyn, verhief soo seer.
Lof zy en eer.
Lucifer met sijn nydighe slanghen In u wel seer doen bedroghen is,
Die u, soo ghy nu eerst werd' ontfanghen, Meynden te grijpen, maer sloegh wel mis:
Noot clauw op u en heeft gheset Hy die van u moest zijn verplet.
Lof zy en eer.
'Ghebt voor den mensch doen vierigh ghebeden, Tot aller saligheyt daer ghetracht,
Maer boven al hebt ghy doen met reden Op uwe weerstse moeder gheacht,
Daer alle goedt werd' aen ghejont, Als ghy voor haer baedt t' alle stont.
Lof zy en eer.
Hebt ghy soo vroegh gheweest hier beneden Soo seer besorght voor Adams gheslacht, Staet meer dat by nu met u ghebeden, Dat alle hulp van u soo verwacht,
Want dat op u naest Godt betrout, Die ghy daer boven claer aenschout.
Lof zy en eer.
Van de Heilige gheborte van Maria.
Op de vvijse: O herderinne.
Met wat groot jolijt
Heeft u comst den mensch verblijt, Comst verwacht soo langhen tijdt.
Lof zy u, reyn Maeght, Die Godt soo behaeght, In u hert ons draeght.
O Hof van deughden, Fonteyn van vreughden, Met wat groot jolijt
Heeft u comst den mensch verblijt, Comst verwacht soo langhen tijdt,
Lof zy u, reyn maeght, Die Godt soo behaeght, In u hert ons draeght.
Ghy zijt de Moeder, Die onsen broeder
Heeft den Heer ghemaeckt,
Daer de mensch, ghewont en naeckt, Heeft soo langh seer nae ghehaeckt.
Lof zy u.
Van u ghetoghen, Van u ghesoghen Is het weerdigh bloedt,
Dat ons all' verlossen moet, Dat ons coopt het hooghste goedt
Lof zy u.
Ghy vult met vreughden, Verciert met deughden Onse herten all',
Ghy behoedt ons van den val, Troost ons in dit tranen dal.
Lof zy u.
Dus w' u gaen minnen Met alle sinnen, Die soo ons bemint,
Die ons door u heyligh kindt Tot een deur des hemels dient.
Lof zy u.
Wilt ons doch leeren Nae weerd' u eeren Met het heel ghemoedt, Vierich u beminnen doet, Schoon en boven maten soet.
Lof zy u.
Wilt ons verschoonen, Wilt ons bethoonen Dat gh' ons Moeder zijt, Door u kindt ons al verblijt, Ons door hem ghebenedijt.
Lof zy u.
Tot u ghecomen, Tot u ghenomen Die oot heeft de vlucht,
Wel haest hy ghenoot de vrucht, Pres' u goedtheydt met ghenucht.
Lof zy u.
Dus boven maten De duyvels haten U, soo groot van macht, Waerom Sathan altijdt cracht
Op u 't betrouwen, Naest Godt, 'tbehouwen Is van ons gheslacht,
Niemandt, daer u oogh op acht, Hulp van Godt om niet verwacht.
Lof zy u.
Wat sal ontbreken Hem, die ontsteken Hier met liefdes brandt Is tot u? want t' allekant Hem is me uws Soonens handt.
Lof zy u.
Van de Presentatie van Maria.
Op de wijse: Pressé de cruelles atteintes.
Reyn Maeght met wat een vyer der minnen Nae 's Heeren huys zijt ghy ghegaen, U draghen op met alle sinnen,
Aen Godt, meer nae sijn vrindtschap staen, Die trachten daer uwen Beminden
Met jolijt, met jolijt innichlijck te vinden.
REyn Maeght, met wat een vier der minnen Nae 'sHeeren huys zijt ghy ghegaen, U draghen op met alle sinnen,
Aen Godt, meer nae sijn vrindtschap staen, Die trachte daer uwen Beminden
Met jolijt, met jolijt innichlijck te vinden.
Godts gheesten saghen met wellusten Soo vlijtich gaen u tot den Heer, Die sy in u oock saghen rusten, In u reyn hert vermaeckt te seer, Hoe vreudich wast u te aenschouwen,
Schoonste Maeght, schoonste Maeght, Godt tot Bruygom trouwen.
Wat licht 't verstandt doen heeft doorschenen!
Wat liefdes brandt was in u hert!
Hoe vierich trede ghy daer henen!
Van Godt die soo ghedreven wert!
Die ghy soght met allen u crachten,
Noot die was, noot die was hier uyt u ghedachten.
Wat hebt ghy deughden oock gheploghen In 't maeghden slot, wat een ghebedt, Hoe hoogh hebt ghy daer in ghevloghen, Soo hoogh in Godt altijdt gheset, Hoe neer heeft m' u daer oock sien dalen,
Die voor Godt, die voor Godt hooch waert sonder palen.
Wat vrijheydt hebdy daer ghenoten, Daer met u Lief soo seer ghemeyn, Wat wonder vreught van hem ghevloten Quam u in in 't hert, soo leegh en reyn:
Hoe hebt gh' in deught daer toeghenomen, Van den Heer, van den Heer alle goedt becomen.
Lof dan zy u, hof aller deughden, Daer boven die soo schoon nu bloeyt, U, onghemeten Zee van vreughden, Daer all' ons vreught van Godt door vloeyt, Met recht u all' sijn schepsels eeren,
Coninghin, Coninghin van het rijck des Heeren.
Het verlanghen van Maria tot de menschwordinghe van den Sone Godts.
Op de wijse: Puis qu'il faut quitter ces appas.
Ah hoe langh salt zijn grooten Al, Dat altijt sal mijn clacht beginnen?
Dat ick dus om niet tot u sal
Staen ghekeert met alle mijn sinnen?
Comt, comt die wy soo seer beminnen, U hemels snel door-breckt,
U hemels snel door-breckt, En haestigh uyt de sond' / de
droeve werelt treckt.
AH hoe langh sal zijn grooten All, Dat altijdt sal mijn clacht beghinnen?
Dat ick dus om niet tot u sal
Staen ghekeert met alle mijn sinnen?
Comt, comt die wy soo seer beminnen, U Hemels snel doorbrect,
En haestich uyt de sond' de droeve wereldt trect.
Ah verhoort ons langh swaer ghesucht, Op ons ghehaeck wilt doch eens achten, Comt verkeert den rouw in ghenucht, Daer soo staen nae all' onse crachten, Comt, comt, Heer, wilt niet langher wachten, Comt, comt, 'tis nu hoogh tijdt,
En onse doeve herten door u comst verblijdt.
Siet all' om is 't nu duyster nacht, Gheheel de weireldt gaet verloren, Al te seer nu all' ons gheslacht Door de sond' verwect uwen thoren, Wanneer, wanneer wordt ghy gheboren?
Op dat door u verdwijn
De sond', en alle dolingh door u claer gheschijn.
Want ghy zijt doch ons eenich licht, Op 't duyster aertrijck gaet doch stralen, Op dat ghy den mensch gheeft ghesicht, Dat hy langher niet en blijv' dwalen, Tis tijdt, tis tijdt, wilt nederdalen, Waer naer is 't dat ghy beyt?
Terwijlent dat den boosen vyant 'tal verleyt.
Wilt doch eens u claer ooghen slaen Op mijner ooghen heete beken, Siet ghenadigh nu dogh eens aen 'Thert van minne-vier soo ontsteken, Siet aen mijn crachten gansch besweken,
Comt alle mijn vermaeck,
Daer ick soo langen tijt nu nacht en dagh nae haeck.
Hoe gheluckich die Maeght sal zijn, Die soo sal staen in u behaghen, Dat sy in dit soo droevigh dal,
Van Godts Gheest bevrucht u sal draghen, Ah mocht ick haer doch al mijn daghen Hier dienen t'alle tijdt,
T'ontbinden haer de schoenen waer my groot jolijt.
Op dat ick u eens op de schoot,
Tot mijnen loon, dus moght ontfanghen, En met vreught u voor mijn doodt
Eens nae mijnen wensch moght omvanghen, U kussen aen u soetste wanghen:
Ah wanner sal dit zijn?
Daer ick nae soo verlangh met suchten en met pijn.
Vande Bodtschap.
Een 't samensprack tusschen den Enghel Gabriel ende de Godt-vruchtighe ziel.
Op de wijse: Adieu nymphe du bois.
Seght ons, o Godts gesant, Die uyt u eewigh landt Ghenadigh zijt ghesonden Tot d'alderschoonste Maeght,
'T hert hem soo konnen wonden.
SEght ons, o Godts ghesant, Die uyt u eeuwigh landt Ghenadigh zijt ghesonden Tot d'alderschoonste Maeght, Die Godt soo heeft beghaeght, 'Thert hem soo konnen wonden.
Seght wat u claer ghesicht Ghesien door 'themelsch licht Heeft in die Coninghinne, De oorsaecke onser vreucht, Den spieghel aller deught, Het rijck van reyne minne.
Stelt ons haer eens ten thoon, Te groeten haer ghewoon, Om dus eens te beghinnen In nieuwen liefdes brandt Te groeten uyt ons landt MARIAMmet nieuw sinnen.
Den Enghel.
Ick sagh Godts hooghsten throon, Door gratie al te schoon, Die ick daer sagh in stralen, De gratie, die soo seer De schoonheydt van den Heer Doet op de zielen dalen.
Waer in ick sagh de Maeght, Daer ghy my soo nae vraeght, Den Hemel overtreffen, Den glans van hooghste deught Sagh ick, te seer verheught, Haer boven al verheffen.
De Maeght had opghenomen, In d' onbevleckte ziel, Die my te seer beviel, Met groot jolijt ghecomen.
'K sagh hem met liefdes bandt, In hooghster minnen brandt, Aen haer soo vast ghebonden:
'K sagh daer sijn vreught soo groot, Dat hy ghelijcke noot
In schepsel had ghevonden.
Ghedenct dan dit ghesicht, Wilt ghy in een nieuw licht Uws sielens stem versoeten, Met nieuwe liefd' en vreucht, In haer met my verheught, MARIAMjonstich groeten.
Op dat aldus den Heer, Om die nieuw liefd' en eer, Bethoont aen sijn reyn Moeder, Door haer ghebedt u zy Te milder t' alle ty, 'Nen helper, 'nen behoeder.
De Minnaer.
Maer seght ons, edel gheest, 'Tghen' ons belanght het meest, Wat dat ghy saeght gheschieden, Doen u de Maeght voldaen, Godts will' toe had ghestaen, Comt ons dit doch bedieden.
Den Enghel.
Stracks dalen sach ick daer Des Heeren Gheest op haer,
Godts cracht de Maeght omschijnen, Ick sagh wel met ghenucht
In een nieuw weerde vrucht Haer suyver bloedt verdwijnen.
'Ksagh Godt daer scheppen van Een kindt, dat was 'nen man.
Vol aller wijsheydts schatten:
Het wesen van den knecht Wert aen Godts Soon ghehecht, Wie sal dit oot bevatten?
Verwondert ick doen sagh Kleyn als een bie dat lagh In haer Godt onghemeten, Die ick met alle eer, Als onser aller Heer, In 't hooghste sagh gheseten.
Den Minnaer.
Nu seght my voor het lest Ghestelt hoe is gheweest De Maeght in des' ghenaden?
Wat licht was in 't verstandt?
Wat vreucht? wat liefdes brandt, In alle des' weldaden?
Den Enghel.
De Maeght die saght all' aen, Want Godt haer dat verstaen De met de claerste stralen, Die hy ten selven tijdt Op haer, met groot jolijt, Liet overvloedigh dalen.
Waer door s' aenschoude claer 'Tghen' dat Godt vrocht in haer, Hoe sy nu wert Godts Moeder, Hoe, nae het out ghewensch, Godt wert in haer nu mensch, Wert uwer aller broeder.
Ick sagh van 't hooghste goedt 'Nen onghemeten vloedt Op haer reyn ziel gheronnen, O ziel van liefdes brandt, Ghestoct aen alle kant Gheheel nu overwonnen!
De Majesteyt des Heeren, Verwondert al te seer Dat met die hoochste eer Just haer Godt quam vereeren.
'Ksagh haer doen heel ontgheest, En van soo wonder feest In 'shemels welden swemmen.
Dus loeft in haer met my, Vuyt liefdes jonst te bly,
Godt mensch met helle stemmen.
Den Minnaer.
Lof zy u, maghtich Godt, Die tot dat hoochste lot, MARIAMhebt verheven, Door haer my jonstich zijt, Dat ick in u verblijt,
Haer dien gheheel mijn leven.
Vande bevruchte Moeder Godts.
Op de vvise: Het viel een hemelsch dauwe.
GOdts Gheest is comen dalen Op een teer, suyver maeght, Haer met sijn cracht omstralen, Hem die soo had behaeght, Van hem sy doen ghebleven Is van 'nen soon bevrucht, Die ons comt schencken 'tleven, Met alle Godts ghenucht.
'Nen soon, die is ghesproten Uyt Godt voor alle tijdt, Waer uyt 't al is ghevloten, Die 't al ghebenedijt, Dit kindt groot onghemeten, En als een bieken kleyn,
In 's Vaders throon gheseten, Lagh in een Moeder reyn.
Dit bleef niet langh verborghen Aen Joseph,die soo seer Begost terstont te sorghen Voor hunner beydens eer.
Hy docht haer te verlaten, Maer niet in 't openbaer, Want eerbaer boven maten Te seer hy kende haer.
Maer siet daer is ghecomen 'Nen Enghel van den Heer, Die haest heeft wegh ghenomen Die vreese voor hun eer:
Die komen is vertellen Wie dat haer had bevrucht, Dat sy niet wilde mellen, Al sagh sy sijn gheducht.
Sy had dat Godt bevolen, Gherust, en sonder vaer, Die 't ghen' dat is verholen In tijdts maeckt openbaer, Die Joseph heeft doen weten, Dat in haer sloet de Maeght Een kindt, Godt onghemeten, Dat aerd' en hemel draeght.
Van onse Lieve-vrouwe Visitatie.
gheberghte doet?
Waer henen gaet u hemelsch kindt, Dat ghy nu tot een rosbaer dient?
WAt is't, o suyver Maeght, Dat uyt u slot u jaeght, En trecken metter spoet Nae de gheberchte doet?
Waer henen gaet u hemelsch kindt, Dat ghy nu tot een rosbaer dient?
Maer siet my valt nu in Wat ghy hebt in de sin, Waer henen dat ghy treckt, Door liefde opgeweckt;
Want Gabriel u heeft bediet Wat aen u nichte is geschiet.
'Tis dan tot haren dienst, 'Tis tot haer groote winst, Dat ghy u haest soo seer Met uwen soeten Heer,
Gheluckich sal wel zijn het huys, Daer hy in u sal ligghen t'huys.
Gaet henen weerdigh kindt, Gaet, tot Verlosser dient Den sone van u nicht, Die in d' erf-sonde light,
Hem snellijck van die doodt verweckt, Hem uyt de duysternissen treckt.
Maer siet het huys daer staen, Daer ick nae toe sie gaen Die groote Coninghin, Ick sien haer daer gaen in,
En met een minnelijck ghesicht Daer groeten haer beminde nicht.
En siet haer soete groet
Van vreucht op springhen doet Elizabeths kleyn kindt, Dat tot Voor-looper dient,
Dat sijnen Salichmaecker kent, Tot hem sich in sijn Moeder wend't.
En sy wort oock verlicht, Roept luy uyt tot haer nicht:
Seer ghy ghebenedijdt Onder de vrouwen zijt:
Ghebenedijt uws lichaems vrucht, Den oorspronck van all' ons ghenucht.
En van waer comt dit my, O Moeder Godts, dat ghy Hier tot my comt? want siet Wat dat my is gheschiet,
U stem mijn kindt soo heeft verheught, Dat t' opghespronghen heeft van vreught.
De Maeght in des' bly feest, Vervult nu van Godts Gheest, Heeft groot ghemaeckt den Heer, In hem verheught te seer,
Dat hy haer kleynheydt siende aen, Soo groote goedt haer had ghedaen.
O wat een groot jolijt,
'Theel huys doen heeft verblyt, Hoe seer verbreyt doen wert In Zacharia 'thert!
Terwylent dat hem sijnen mondt Noch van den Heer ghesloten stondt.
Lof zy u grooten Heer, Die 't al vervreught soo seer, Lof zy u Moeder maeght, In 't lichaem die hem draeght,
U stem heeft dese feest begost,
Verlanghen van de bevruchte Maghet tot haer kindt.
Op de wijse: Philis cachez vostre beau sein.
Soet kint g'hebt nu soo langhen tijt Tot mijn geluck in my ghebleven, G' hebt my soo menichmael verblijt, Die zijt mijn vreught mijn eenich leven:
Maer siet mijn hert verlanght te seer Te sien u, schoonsten Heer,
T'kan qualijck beyden meer.
SOet kint g' hebt nu soo langhen tijdt Tot mijn geluck in my ghebleven, G' hebt my soo menich mael verblijt, Die zijt mijn vreught, mijn eenich leven,
Maer siet mijn hert verlanght te seer Te sien u, schoonsten Heer,
'Tkan qualijck beyden meer.
'Tghevoelen woort u wel ghewaer,
Maer mijn ghesicht wort ghy onthouwen, Ah wanneer comd' in 't openbaer, Dat ick sal konnen u aenschouwen,
Dat sal versaden t' alle stont Den aldersoesten mont Mijn hert van u ghewont.
'Tis waer ghy maect my somtijts bly, Als gh' u begint in my te rueren, Maer siet dit gaet te haest verby, Al wensch ick dat het langh blijf duren:
U leven is my al te soet, My dat meer leven doet, Mijn eenich eeuwich goet.
Ick spreeck oock menichmael u aen, Die m' uyt ghedacht noot zijt ghenomen, Maer, hoe wel dat ick wort verstaen, Gheen antwoort kan ick oot becomen:
Want altijdt hout ghy u soo in, Noot ick iet op u win,
Maer 'tis soo uwen sin.
Van my woort ghy in my ghevoet, U Moeder self waer ghy moet voeden, Het gras op 't landt die wassen doet, Van terw' de velden overvloeden:
Die over al het leven gheeft, Waer van sijn wesen heeft Het bloet daer ghy by leeft.
Den boom des levens ben ick nu, Met u mijn vrucht soetjens gheladen, Maer wanneer sal ick eens van u, Nae mijnen wensch, het hert versaden?
Comt, comt tevoorschijn liefste kint, Soo seer van my bemint,
U van mijn borsten dient.
Op de aenstaende gheborte Christi.
Op de vvijse: Maria heden is van u gheboren.
MARIA, siet de blijde uer ghenaecken,
Daer ghy soo langhen tijdt nae hebt ghehaeckt, IESVS, die u in liefde heeft doen blaecken, U langh verlanghen teghenwoordich staeckt.
MARIA, siet de blijde uer ghenaecken,
Daer ghy soo langhen tijdt nae hebt ghehaeckt, IESVS, die u in liefde heeft doen blaecken,
U langh verlanghen teghenwoordich staeckt.
Bereyt u tot sijn comst met alle vreughden Die nu terstont sal zijn op uwen schoot, Voor hem verciert u hert met louter deughden, Die onbevleckt tot u comt, wit en root.
Siet hy begint in u hem nu te ruren,
U suyver doecxkens vlijtich maect ghereet, Want 'tkindt en kan in u niet meer gheduren, Siet 'tis hier: willecom het vreughdich heet.
Ah sieget op de koude aerde schreyen, Sijn armkens steken om u bystant uyt,
Haest u doch, Moeder, wilt niet langh verbeyen, Ghy weet doch wat dit droef gheschrey beduyt.
Nemt doch u liefste kindtjen in u armen, En drucket aen u hert, aen uwen mont, Om dat met uwen adem te verwermen, Nu ghy met vier de kouw niet weiren kont.
Gaet in sijn doeckskens spoedich het doch winden, Van kouw dat beeft in 't midden vande wint, En met den wullen bandt dat haestich binden, In sijnen noot hem, nae u armoey, dient.
Gheen bedd', noch wiegh voor hem is hier te vinden, Dus van de kribb' u dient, en van het hoy,
Leght daer uyt noot op uwen wel-beminden, Niet anders is te vinden in des' koy.
Daer sullen 't Lam de herders comen groeten, Aenbidden met een diep' ootmoedicheydt, Sijn hertjen met hun pijpkens daer versoeten, Van kouw en onghemack dat bitter schreyt.
Wy groeten met de herders u, Beminden, En bidden u met hen ootmoedelijck, Geeft ons dat wy te gaer u eewich vinden, En u ghenieten in u hemel-rijck.
Zijt ons daer toe behulpsaem, soetste Moeder, En gratie ons vercrijght van u lief kindt, Door u gheworden dat is onsen broeder, By hem dan ons oock tot een Moeder dient.
Maria heet haer nieuw gheboren kindt willecom.
Op de vvijse: Jerusalem u nu verheught.
liefste kindt,
Dat my soo seer bemint, Dat my nu al te seer verblijt, Dat my tot Moeder hebt ghekeurt, O wat gheluck is my daer door gebeurt.
GHegroet, gheloeft nu eewich zijt, Mijn liefste kindt,
Dat my soo seer bemint, Dat my nu al te seer verblijt,
Dat my tot Moeder hebt ghekeurt, O wat gheluck is my daer door ghebeurt!
Zijt willecom mijn eenich goedt, Mijn volle vreucht,
Die 't all' alleen verheucht, Die mijn hert nu versmilten doet,
Willecom Soon en mijnen Heer, Die ick voortaen ghenieten sal soo seer.
Die ick nu aen mijn hert soo druck, Soo dickmaels kus,
Den brandt der liefden blus, O jolijt! o ghewenscht gheluck!
Die ick met vreuchden sien den dorst Steulpen nu aen mijn maeghdelijcke borst.
Suyght, suyght, mijn alderliefste kint, Suyght mijnen Godt,
'T staet al tot u ghebodt,
Van mijn borsten u, Schepper, dient:
Alle mijn bloedt is t'uwen dienst,
U 't al te schencken waer my groote winst.
Nu is 't dat ick, nae mijnen wensch, Naer langh ghehaeck,
In u neem mijn vermaeck, U gheniet nu Godt ende mensch,
Die ick als Godt aenbidden moet, Die u als mensch van my nu voeden doet.
Mijn ziel tot uwe Godtheyt gaen Terwijlent sal,
O aldersoesten Al,
Aen haer borsten den dorst verslaen, Waer uyt de beke van wellust
Vliet, die den dorst der zielen eewich blust.
Die onderworpen alle noodt, Berooft van cracht, Van my soo seer verwacht, Troost en hulp al te naect en bloot.
Die u daerom in doeckskens wind', En u teer hooft met groote sorgh verbind.
Die oock daerom, tot uwe rust, Op t' hoy legg' u,
Noot u te draghen mu,
Die daer slaept oock op met wellust, Terwijlent dat ick u gheniet,
En d' open oogh van u verstandt m' aensiet.
Maria tot haer nieuw-gheboren kindt.
Op de wijse: Amour pardonnez moy que mon amour extreme.
eens t' aenschouwen,
Die u soo seer bemin.
Hoe langh heb ick ghewenscht u aen my hert te douwen, Niet eenen ooghen-blick die my waert uyt den sin.
SOet kindt hoe langh heb ick verlanght u eens 't aenschouwen, Die u soo seer bemin.
Hoe langh heb ick gewenscht u aen mijn hert te douwen, Niet eenen ooghenblick die my waert uyt den sin.
Nu is, naer langh ghehaeck, die blijde uer ghecomen, Die my nu gheeft 't gheniet,
Nu heb ick u met vreught in mijnen arm ghenomen, Die in een groot jolijt verkeert all' ons verdriet.
O uer! o blijtste uer! geluckich boven maten, Die my jont u ghesicht.
O nacht! die van het licht der Sonnen is verlaten, Maer is van u, o Soon, nu al te seer verlicht.
Nu is 't dat ick voortaen mijn liefde sal gaen blussen, In een ghesaeyt ghemoet,
Aen uwen soetsten mont met d' aldersoetste kussen, Die zijt mijn hoochste vreught, mijn eenich eeuwich goet.
Nu is 't dat ick voortaen mijn hert aen 't u sal drucken, En ghy 't u aen het mijn,
O aldersoetste kint, wat schenct ghy m' al ghelucken!
O wat een leven my voortaen sal met u zijn.
O met wat groote vreught sal ick de borst u gheven, En u den dorst verslaen!
U, die u Moeder spijst, u, die het al doet leven, Met wat jolijt sal ick dat nu aensien voortaen.
Hoe seer sal my mijn hert van blijschap op oock springen, Als gh' er aen slapen sult,
Wat lof sal ick dan u, en uwen Vader singhen, Met alle soeticheyt van u soo seer vervult.
O wat ghemeynsaemheyt sal my met u noch wesen, Wat groote vryicheydt!
Met u mijn liefste kindt, en Bruygom uytghelesen Met u, Godt aller troost, en aller soeticheydt.
Den lof-sanck der enghelen op den Kers-nacht.
Op de vvise: Cessate lachrymae cessate.
Wat groot geluck is nu ghecomen Aen Adams on-gheluckich saet, De hel is nu haer cracht benomen, Verdwijnen sal nu 't out misdaet.
Godt glorie in den hooghsten zy, Op d' aerde vre den mensch verbly.
WAt groot geluck is nu ghecomen Aen Adams ongheluckich saet, De hel is nu haer cracht benomen, Verdwijnen sal nu 't out misdaet.
Godt glorie in den hoochsten zy, Op d' aerde vre den mensch verbly.
Verheught met ons u nu, ons broeders, Maect nu te samen groot jolijt, Looft Godt den Heer met u Behoeders, Die met sijn comst ons all' verblijt.
Godt glorie.
Ons heeft nu, sijn verkoren gheesten, Den Heer tot u ghemeyne vreught Ghenoot van minsten tot den meesten, In u gheluck te seer verheught.
Godt glorie.
Wy sien nu claer 't onneyndich wesen In een kleyn nieuw gheboren kindt, Dat door sijn bloet u comt ghenesen, Soo seer het u, soo vroegh bemint.
Godt glorie.
Sijn onghepaelde wijsheyt schuylen Sied' onder kindtse slechticheydt, Waer in niet meer, als in de muylen, 'Tverstandt en toont d'uytwendicheydt.
Godt glorie.
Wy sien d' almoghentheydt besloten In swacke lekens van een kindt:
Dat nu den Soon, uyt Godt ghesproten, Een suyver Maeght tot Moeder dient,
Godt glorie.
De majesteyt, groot sonder palen, Verworpen is tot eenen stal, Tot een vuyl kribb' is comen dalen Den grooten Schepper van den Al.
Godt glorie.
Verbant nu mensch all' u wanhopen, Want nu den sleutel comen is, Die u den hemel sal doen open, 'Tsal zijn u schult, slaet ghy nu mis.
Godt glorie.
Siet Adams kinderen nu sullen De leghe plaetsen in ons hof Tot allen eeuwen gaen vervullen, Soo hooch verheft 't kleyn kindt het stof.
Godt glorie.
Comt nu dan mensch volmaect ons vreughden Gheluckich nu van 't kindt begost,
Dient dat voortaen in rechte deughden, Dat niemant sonder deught 'verlost.
Godt glorie.
Den lof-sanck van de godtvruchtighe ziele.
Op de wijse: Sur ces hautes montaignes.
Bant Syon al u suchten, 'T is tijdt nu
van ghenuchten,
'T is nu 'nen gulden tijdt, Een kindtjen t' al verblijdt, Dat alle druck doet vluchten, Godt glorie altijdt zy,
Godts vre den mensch verblij.
BAnt Syon all' u suchten, 'T is tijdt nu van ghenuchten, 'T is nu 'nen gulden tijdt, Een kindtjen t' al verblijt, Dat alle druck doet vluchten,
Godt glorie altijdt zy, Godts vre den mensch verbly.
Godts gheesten vrolijck singhen, Van blijschap op die springhen, De hel die berst van spijt, Die ons dit kindt benijt, Dat haer is comen dwinghen.
Godt glorie.
De herders sich verblijden In Godt aen alle zijden, Verheught in 't kindtjen zijn, Dat van de helsche pijn Is comen ons bevrijden,
Godt glorie.
Laet ons oock den Beminden Gaen met de herders vinden, Ghenieten inden stal, Die ons verquicken sal, Ons banden sal ontbinden.
Godt glorie.
Daer sullen wy hem kussen Op 't hoy, daer hy ons tusschen Twee stomme dieren light, Schreyt als het minste wicht, De liefd is daer te blussen,
Godt glorie.
Comt, sondaer, hem daer paeyen, Die ghy siet d' ooghskens baeyen, Om dat ghy hebt misdaen, Schenct hem 'nen hertsen traen, Wilt sijnen dorst versayen.
Godt glorie.
Hy dorst nae bracke tranen, Daer ons de sijn toe manen, Die zijn doch sijn wellust, Die tot de hoochste rust Den wegh gheluckich banen,
Godt glorie.
Daer toe ons doe gheraecken, In 't eeuwich licht hem naecken, Den Heer, om t'alletijdt
In hem te zijn verblijt, In liefd' altijdt te blaecken.
Godt glorie.
Anderen lof-sanck.
Op de wijse: Du vin, du vin, las mon Dieu.
Godt glorie zy, vre den mensch, Dit is allen onsen wensch, Laet ons vrolijck t' samen singhen Aen een kindtjen dit nieuw liet, Dat verbant all' ons verdriet,
Laet ons op van vreughden springen.
Godt glorie zy, vre den mensch, Dit is allen onsen wensch.
GOdt glorie zy, vre den mensch, Dit is allen onse wensch,
Laet ons vrolijck 't samen singhen Aen een kindtjen dit nieuw liet,
Dat verbant all' ons verdriet, Laet ons op van blijschap springhen.
Godt glorie zy.
'tKindtjen is den Salichmaecker, Die ons door sijn dierbaer bloedt Brenghen sal tot 'thoochste goedt, Zijn sal onser zielen waecker.
Godt glorie zy.
Door dit kindtjen wegh ghenomen Alle sonde worden sal,
'tWacht u, sondaer, in den stal, Wilt maer rouwich tot hem komen.
Godt glorie zy.
Comt daer sien van kouw dat beven In een kribb', op 't hoy gheleyt, Op dat 'tu, daer toe bereyt, Sou sijn liefdes hitte gheven.
Godt glorie zy.
'Tlight in doeckskens daer ghewonden, Met sijn teere armkens vast, Op dat ghy sout zijn ontlast Van de boeien uwer sonden.
Godt glorie zy.
'Tlight daer arm, om u te maecken Van sijn schatten eewich rijck, In 'nen stal, om u uyt 'tslijck Tot sijn hof te doen gheraecken.
Godt glorie zy.
Siet hen nae soet melcksken dorsten, Om den dorst u te verslaen, Om ons al te leeren gaen Tot sijn Godtheyts volle borsten.
Godt glorie zy.
Door sijn swackheyt 'tkindt te gheven.
Alle sterckheyt is bereet,
Door sijn naecktheyt 'tbruyloft kleet,
Van de herders gaende nae den stal, en siende 't nieuw gheboren kindt.
Siet de Herders blij hen spoeden Nae den afgront aller goeden Van den Enghel hen bediet Vanden Enghel hen bediet,
Siet hun hert in vreughden swemmen Van de hemelsch-soete stemmen, Hoort hen singhen dit nieuw liedt, Hoort hun singhen dit nieuw liedt.
SIet de Herders bly hen spoeden Nae den afgrondt aller goeden,
Van den Enghel hen voorseyt, Siet hun hert in vreuchden swemmen Van de hemelsch soete stemmen, Hoort hen singhen dit nieuw liedt.
Allen druck is wegh ghenomen;
Want den Heer is nu ghecomen, Die soo langh ons is voorseyt:
Laet ons met jolijt gaen singhen, Laet ons op van blijschap springhen, Met een hert van Godt verbreyt.
Hoe ghelukich is de Moeder, Die ons desen soeten broeder Heeft met blijschap nu ghebaert, Die het Lam ons heeft ghegheven, Dat ons schenckt het eewich leven, Eewich sal die zijn vermaert.
Siet hier allen ons ghenuchten In den stal, daer wy in vluchten Voor den reghen, en den windt, Daer w' in stouden onse kudden, Om van 't onwer' die te schudden, Daer light nu het hemels kindt.
Siet 'Lam Godts daer nu gheboren, Daer gheen moeder oyt te voren, Oock de armste, baren quam, Daer wel ons bevruchte oyen, Buyten hun bequamer Koyen, Worpen somtijts eenich lam.
Siet den Herder daer nu slapen, Daer eerst rusten onse schapen, Op dat hy, met groote moet, Het verloren schaep sou vinden, En ghenadich dat ontbinden Door 't vergieten van sijn bloedt.
Siet de Majesteyt haer booghen, Siet doch aen d' onnoosel ooghen Van dit aldersoeste kindt,
Al de Cherubinen loven,
Alsmet hier in doeckskens windt.
O, die eens dit kindtjen kussen, Moght all' sijn begeerten blussen Aen die lipkens overroot O, die eens die soete wanghen, Naer dit droevich langh verlanghen, Moght ghenieten voor sijn doodt.
Sterven soud' ick sonder kermen In die hemelsch-soete armen:
Och oft ick daer mijnen gheest In den oorspronck van het leven, Tot een nieuw gheniet, moght gheven, Tot de alderhoochste feest.
Lof zy u, o Heer der heeren, Die in blijschap comt verkeeren All' ons droefheydt en verdriet, Lof u, kindtjen, ons gheboren Om te koelen 's Vaders thoren, Ons te gheven sijns gheniet.
Tot de herders.
Op de wijse: Laquey demand' à Nicolas.
Spoeyt, Herders, u, gaet sien den Al, De krib, het hoy, den stal,
De krib, het hoy, den stal, Daer
hy is in gheboren,
Op dat hy vinden door sijn doodt, Sou het schaep, langhen tijdt verloren,
Trecken dat, trecken dat, dat trecken uyt den noodt.
SPoeit, herders, u, gaet sien den Al, De Kribb', het hoy, den stal, Daer hy is in gheboren,
Op dat hy vinden door sijn doodt Sou het schaep, langhen tijdt verloren,
Trecken dat, trecken dat, dat trecken uyt den noodt.
By hem, die ghy moet bidden aen, Den os, den esel staen
Gaet sien, die hem verwermen, Die ghy sult hooren in sijn smert, Om den dorst, om den vorst seer kermen, Dat u sal, dat u sal, u sal vermorwen 't hert.
Aenschouwen vreuchdich boven maet Een Moeder maeght daer gaet, Haer kindt in doeckskens winden, Sien haer met eenen wullen bandt D'armkens dat en de voetjens binden,
Dat den Al, dat den Al, den Al draeght op sijn handt.
Sien stelpen hem daer sijnen dorst Aen een reyn Maeghets borst, Di hy eerst moet vervullen,
Die is de Beke van wellust,
Waer van eens de reyn herten sullen
Zijn versaeit, zijn versaeit, versaeit in volle rust.
Ander.
Treckt Herders nae den stal, Daer henen spoeyt u al, Daer suldy sien een kindt, Dat u bemint:
Dat comt vergieten voor u al sijn bloedt, Om u te coopen u oneyndich goet.
TReckt, Herders, nae den stal, Daer henen spoeit u al, Daer sult ghy sien een kindt, Dat u bemint,
Dat comt vergieten voor u all' sijn bloedt, Om u te coopen u oneyndich goedt.
Dat, in een krib gheleyt, Om uwent wil nu schreyt, Den hemel dat verheught Met alle vreught,
Op 't hoy in doeckskens stijf van kouw het beeft, Aen alle dieren dat hun hitte gheeft.
Gaet daer, nae uwen wensch,
Godt sien gheworden mensch, Die daer onnnoosel light, Als een kleyn wight,
Gaet onder snootheydt sien de Maiesteyt, De wijsheydt onder kindtse slechticheydt.
Gaet sien hem suyghen daer, Die 't hier laeft allegaer, Siet hoe dat hem behaeght 'T sogh van een maeght,
'T sogh dat hy in haer borsten vloeien doet, Hy, die den oorspronck is van alle goedt.
Siet, hy van liefde heet, 'Tonthelsen u bereet, Ghenaedich u verwaght, Soo seer u acht,
Den kus van vre die u daer gheven sal, Den vre die inbrenght in dit tranen dal.
Gaet hem daer bidden aen, Daer nae sijn gratie staen, Die hy om niet daer gheeft, Daert al door leeft,
Die is de mensch ghecomen in 't ghesicht, Op dat hy eens hem sie in 't eewich licht.
De Herders wedercomende uyt den stal van Bethlehem.
Op de vvijse: Van Pastorelle.
Wat vreught, wat blijschap, wat jolijt
Heeft ons al desen nacht ver-blijt, O nacht, die boven alle dagh Met reden sich verheffen magh.
WAt vreucht wat blijschap; wat jolijt Heeft ons alle desen nacht verblijt, O nacht, die boven alle dagh Met reden sich verheffen magh.
Wat gulde eeuw is ons begost, Daer in de mensch sal zijn verlost, Verlost door 't alderschoonste kindt, Dat ons verlossingh nu beghint.
Wie had ghedocht dat sonder pracht De comst, soo langhen tijdt verwacht, De comst des mensch gheworden Al, Gheschieden soud' oock in 'nen stal?
Dat sijnen throon een kribb' sou sijn?
Soo vroegh beghinnen sou sijn pijn?
Soo haest zijn teere lekens sou Soo nijpen d' ongheproefde kouw?
Wie had ghedocht dat d' eerste maer Sou' comen tot een herd'en schaer?
Als sy hiel over 'tvee de wacht In 't midden van den droeven nacht.
De maer van 't nieuw gheboren Lam, Dat langh verloren schapen quam Met liefde soecken, al te groot, Die dat oock brenghen sou ter doodt.
Wie had ghedocht dat uyt Godts woon 'Nen Enghel dalen sou soo schoon,
Om ons te vinden onverwacht, Ons, die de werelt soo veracht.
Hoe heeft sijn bodtschap ons verheucht, De bodtschap van soo groote vreucht, Hoe soet Godt glorie songh te gaer Met hem die groote Engh'len schaer.
Hoe wonder was 't en nieuw te seer Te sien soo onghemeten Heer, Die sich tot hemel, aerd verbreyt, Nu een kleyn kindt op 't hoy gheleyt.
Wat een vermaeck gaf ons dat kindt, Dat kindt, op ons soo seer ghesint, Dat kindt, dat met soo soeten lach, Met sulcken ooghskens op ons sagh.
Dat kindt, dat sijnen nieuwen dorst Versloegh aen een reyn maeghden-borst, Wat vreught was 't ons te sien de Maeght, Die aen haer hert den Schepper draeght.
Hoe seeghbaer stont daer Joseph by, Met sijn Bemindens vrucht te bly, Die hem Godts Gheest ghewonnen had, Een vrucht, die hy met haer aenbad.
Den os te loeien scheen van vreucht, Den esel me te zijn verheucht;
Het heel gheselschap van dit kindt Tot alle blijschap heeft ghedient.
Laet ons dan singhen dit bly liedt;
'Teynd' is nu hier van ons verdriet, Godt is gheboren in 'nen stal, Sijn bloedt sal ons verlossen al.
Ander.
Op de wijse: Monsieur ie vous prie.
Wat jolijt ghenoten, Uyt een kindt ghesproten, Langhen tijdt verwacht, Is van ons desen nacht, Maer ons herderinnen, Die wy seer beminnen, Moeten van die vreught Met ons zijn verheught.
Moeten van die vreught Met ons zijn verheught.
WAt jolijt ghenoten, Uyt een kindt ghesproten, Van ons langh verwacht, Is van ons desen nacht, Maer ons herderinnen, Die wy seer beminnen, Moeten van die vreught.
Met ons zijn verheught.
Gaen wy hen verwecken Om noch eens te trecken Met ons nae den stal, Tot onsen grooten Al, Want wie sal 't verdrieten Dickwils te ghenieten Een soo hemelsch kindt, Dat ons soo bemint?
Hem, die comen dalen Uyt de hooghe salen Van sijn hemelsch hof Is tot ons aerd' en stof, Tot den stal der beesten, Waer sijn edel gheesten Hem oock bidden aen, Om sijn krib die staen.
Weest ghegroet, vrindinnen, Hoort met blijde sinnen Een de beste maer, Die ons raekt allegaer:
Ons is 't kindt ghewesen, Dat ons langh voor desen Is van Godt voorseydt, Langhen tijdt verbeydt.
'T is van ons ghevonden Sleghtelijck ghewonden In 'nen wullen bandt, Ghelijk ons Godts ghesant Hadt gheseydt te voren, Die, soo 'twas gheboren, Ons verscheen heel claer, Broght die blijtste maer.
In een kribb' gheleghen, Tot ons seer gheneghen, Loeght ons toe wel soet, Dat is ons eenich goedt, Schoon was 't boven maten, Weert dat m' al sou laten,
Om tot hem te gaen, Hem te schouwen aen.
Gaet dan oock besoecken 't Kindtjen, dat in doecken U op 't hoy verwacht, Dat met soo groote pracht Heerscht als Godt daer boven, Maer laet ons eerst loven 'Tnieuw gheboren kindt, Dat den hemel dient.
Lof u zy, verheven
Oosrponck zijt van 't leven, Zijt ghebenedijt,
Die den Messias zijt, Die zijt onsen broeder, Die een Maeght tot Moeder Hebt vercoren nu,
Die nu laeft oock u.
De gheburen tot de herders, als die weder quamen van Bethlehem.
Op de vvise Van de boerinnen.
De Gheburen.
SEght ons vrienden vanden Heer, Die u jonstigh is soo seer, Die hy door sijn gheesten Heeft ghenoot ter feesten Van het nieuw gheboren Lam, Doen 't den mensch verlossen quam.
Seght ons all' doch, jonck en oudt, Wat gh' in Bethleem hebt aenschout,
Wilt ons doch verclaren, Wat u is ervaren,
Deylt ons med' u wonder vreught, Dat wy met u zijn verheucht.
De Herders.
In de midden van den nacht, Doen wy 'tsamen hielen wacht Over onse schapen,
Als de Vorsten slapen, Is ghesonden Gods ghesant Tot ons, Herders, op het landt.
Doen heeft ons Gods licht vervaert, Daer den nacht van was verclaert:
Maer den Gheest des Heeren, Die sijn comst quam leeren, All' ons, vrees in corten tijdt Heeft verkeert in groot jolijt.
Doen hy ons broght die bly maer, En ghetuyghde openbaer Dat hy was gheboren, Die ons, all' verloren, Sou ghenadich uyt den noodt Gaen verlossen door sijn doodt.
Seer veel gheesten doen tot hem Zijn ghedaelt, met helle stem Glorie die God songhen, Dat ons herten spronghen,
Die den mensch, recht van ghemoedt, Wenschten vred' in 't hoochste goedt.
Doen zijn wy met blijschap saen All' naer Betlheem ras ghegaen, Daer w' in doeckskens vonden Een kleyn kindt ghewonden, Op een weynich hoys gheleyt, In een kribb' dat lagh ghespreyt.
Voor die krib de Moeder sat,
'Bad aen onsen broeder,
Die sy ons maeght heeft ghebaert Daer wy all' door zijn bewaert.
Haren Bruygom stemmich seer Met haer knielde voor den Heer, En wy all' te gader
Quamen doen wat nader, En aenbaden 't samen 't kindt, Dat hel, aerd' en hemel dient.
Ieder sich doen droencken sagh Aen 't kleyn kindt, dat daer soo lagh, Voor twee stomme dieren,
Die men sagh als vieren Die teer lekens van den Heer, Die van kouw doen beefden seer.
Maer hoe seer doen ons ghemoedt Was vervreucht in 't hoochste goedt, Is niet uyt te spreken,
Want daer toe ontbreken Ons de tonghen en 't verstandt, Ick laet staen den liefdes brandt.
Self doch dan bevroeien gaet.
Ons jolijt, groot boven maet, Om in vreucht te swemmen, En met luyde stemmen Godt met ons te loven all', Die ons nu verlossen sal.
Den ghemeynen lof-sanck van de herders.
Looft den Heer met helle stemmen,
Dit brenght me den gulden tijdt.
LOoft den Heer met helle stemmen, Looft hem al met groot jolijt, Alle hert in vreucht gae swemmen Dit brenght me den gulden tijdt.
Want den oorspronck aller vreuchden Is gheboren in ons landt,
Die den wegh tot alle deughden Nu sal banen t' alle kant.
Die den duyster onser hertten Comt verlichten met sijn strael, Die ons door sijn bitter smertten Sal ontsluyten Godes zael.
Die de valsche werelts goden, Rijckdom, wellust, ydel eer, Die wy teghen Godts gheboden Staegh hier dienen, velt soo seer.
Siet den rijckdom hem vertreden Die ons 'tsilver schept en 'tgoudt, Arm en bijster hier beneden Light, die 't al in wesen hout.
Siet hem vyandt van wellusten, Die gheboren in den vorst, In 'nen op 'nen stal comt rusten, Beeft van kouw aen 's Moeders borst.
Siet hem alle pracht vernieten, Die sijn hof hout in 'nen stal, Schaemt u trotse ijdel nieten, In een krib light onsen Al.
Hoort uyt desen stoel hem leeren
Die nochtans naer dit cort leven, In 't gheniet van Godt den Heer, Waren rijckdom sullen gheven, Volle wellust, hoochste eer.
Lof zy u, o Heer der Heeren, Wiens liefd' is sonder endt, Leert ons doch 't hert tot u keeren, All' ons krachten tot u wendt.
Anderen lof-sanck.
Op de wijse: Celuy qui libre se gouuerne.
Comt Herders comt wellustich singhen, Comt 't samen op van vreughden springhen, Jo-lijt nu maecken al:
Want ons nu is een kindt gheboren, Dat door sijn doodt,
Dat door sijn doodt
Ons, nu soo langh ver-lo-ren,
Ghenadelijck verlossen sal.
COmt, Herders, comt wellustich singhen, Comt 't samen op van vreughden springhen, Jolijt nu maecken al,
Want ons nu is een kindt gheboren,
Dat door sijn bloedt ons, nu soo langh verloren, Uyt liefde al verlossen sal.
Ons fluyt ghedurich hem moet loven, Hem, die ghedaelt is van daer boven Tot ons verworpen slijck,
Die, om ons uyt de sond' te trecken, En vander doodt tot 'tleven te verwecken, Verlaten heeft sijn hemel-rijck.
Comt oock ter feesten herderinnen, Singht al luyt uyt met blijde sinnen:
Lof zy den hoochsten Heer, Die ons al eewich sal vervreughen,
In 't hemels pleyn, daer hem in ons verheughen Godts edel gheesten sullen seer.
Bleet schaepkens, bleet, springht, huppelt mede Want, siet, het Lam brenght ons den vrede, Soo langh van ons verbeyt,
Dat ghy nu wyt en breet sult weyen In 't beste gras, en daer met rust in leyen U lammerkens, in 't groen verspreyt.
Ghy velden, Bosschen, vette weyen Comt uwen Scheppers lof verbreyen, Tot u die is ghedaelt,
Voghels comt u kleyn beckskens ruren Met soet ghesanck, dat lustelijck blijf duren, Den grooten Al met ons onthaelt.
Ghy hinden, reeen, hasen, vossen, Ghy herten, alle wilt der bosschen,
Vruchtbaer koey, runders, vette stieren, Looft al den Heer, met alle vremde dieren, Die woonen in dit aertsche dal.
Comt bornen, beken, rijcke vloeden, Comt, looft den afgrondt aller goeden, Daer gh' uyt ghesproten zijt:
U claer nat, u gheruysch moet loven
Den grooten Godt, ghesonden die van boven, De werelt met sijn comst verblijt.
Ghy vissen, die gaet lustich swieren Door bracke Zeeen, en rivieren, Als die de Son beschijnt,
Looft den Heer, want op 'swerelts palen Een ander Son van Godt is comen stralen, Dus nu den droeven nacht verdwijnt.
Lof zy u, kindt, lof u reyn Moeder, Ghebaert die u heeft onsen broeder, Die onsen Vader zijt:
Gheeft dat wy u met haer beminnen, Dat ghy en sy ghedruckt blijf in ons sinnen, Gheloeft, verheven t' alle tijdt.
Tot het kinneken Iesvs.
Op de wijse: Cest trop courir ces eaux.
O IESVDavids soon,
Ghy zijt uyt s' hemels throon Ghedaelt hier tot ons slijck, Dat gh'aen u
hebt ghehecht,
Gheworden ons ghelijck, Gheworden on-sen knecht.
O IESVDavids soon,
Ghy zijt uyt 'shemels throon Ghedaelt hier tot ons slijck, Dat gh' aen u hebt ghehecht, Gheworden ons ghelijck, Gheworden onsen knecht.
Daerom, o grooten Al, Hebdy in eenen stal Gheboren willen zijn Op vuyl verleghen stroot, In kommer en in pijn, In armoed, en in noodt.
De ongheproefde kouw, Den Noorden windt soo rouw Hebt ghy daer onderstaen, Die door 't ghebroken dack U lekens vatten aen In allen' onghemack.
O kindt! o wonder kindt!
Wel seer op ons ghesint, Dat gh' u in dit verdriet Comt worpen voor ons al, Om ons tot u gheniet Te brenghen uyt dit dal.
O kindt! o wonder kindt!
Dat ons soo seer bemint, En sluyt soo groote vier
Met u bloedt en u smert.
O kindt, wat grooter Heer Sluyt gh' in u, kleyn en teer!
Wat grooter Majesteyt!
Wat Goddelijcke pracht Hebt ghy gansch afgheleyt, Gheworden ongheacht.
O mijn gheloof, ontsluyt U ooghen, en beduyt Mijn Ziel die wonder saeck, Leyt haer tot in den grondt, Met een ghewenscht vermaeck, Door desen kindtsen mondt.
Leyt alle hare kracht Tot d' onghepaelde macht, Tot d' onghepaelt verstandt, Besloten in een kindt, Dat in den wullen bandt De soete Moeder bindt.
Thoont haer het minne-vier In dit onnoosel dier, En allen haren sin
Aen sijne schoonheydt hecht, Dat sy uyt wedermin
Hiet dien hem eens oprecht.
Lof-sanck van den stal van Bethleem.
Op de wijse: Ma Robinette ditte moy.
O stal van Bethleem wijt vermaert, Nu boven
