Devote oeffeninghe op de vijf lettere van de soete ende alderheylichste namen Iesus ende Maria

(1)

soete ende alderheylichste namen Iesus ende Maria

Augustinus van Teylingen

bron

Augustinus van Teylingen, Devote oeffeninghe op de vijf lettere van de soete ende alderheylichste namen Iesus ende Maria. Bernardijn Maes, Leuven 1628

Zie voor verantwoording: http://www.dbnl.org/tekst/teyl001devo01_01/colofon.php

© 2012 dbnl

(2)

Voor-reden. Tot den Godtvruchtighen Leser.

Ick ben over langhen tijt gebeden ende seer versocht gheweest, soo van geestelijcke als weerlijcke persoonen, datter van nieus soude mogen herdruct worden, eenige Psalmen op de namen van Iesus ende Maria, welcke exemplaren seer zijn getrocken gevveest, om den smaeck, ende devotie die vele Godvruchtige menschen int lesen van de selven gevoelt hebben, ende om de merckelijcken hulp ende vertroostinge die sy daer door in haren noot verkregen hebben. Verhopende dan dat de selfde vruchten

Augustinus van Teylingen, Devote oeffeninghe op de vijf lettere van de soete ende alderheylichste namen Iesus ende Maria

(3)

noch in toecomende tijden soude mogen vermenichvuldicht vvorden, hebbe ic dit na haer begeerten ende mijn vermogen gevvillichlijck ende geerne vvillen doen, goet betrouvvven hebbende dattet selve te meer behagen sal, aenghesien ick daer noch andere oeffeningen hebbe by-gevoeght, die den mensch tot devotie vervvecken, als morgen ende avont gebeden, gebeden onder het Sacrificie vande H. Misse,

bereydinghe tot de Biechte, ende de H. Communie, de seven Psalmen, De Litanien ende Lof-sangen op elcken dagh van de vveke, de gulden Litanie, de vijfthien Bloet-stortingen, gebeden om by Siecken te lesen, ende voor de Overledenen, gebeden alsmen van huys vaert, meditatien op het leven van den H.P. Ignatius ende de H.

(4)

P. Franciscus Xaverius, ende kort begrijp van hen leven. De maniere om de Misse te dienen, de Psalmen die in de H. Kercke gebruyct vvorden, in de Vesper ende Compleet, &c. Ende alle dese oeffeningen zijn in sodanigher formade gestelt, datse bequaem zijn om over al mede te nemen. ende by hem te dragen, vvenschende deelachtich te vvorden der verdiensten vanden genen die daer in smaeck ende devotie sullen hebben; Bidde oock datse onsen dienst ende arbeyt in dancke vvillen nemen, den vvelcken ic sonderlinge geerne aengenomen hebbe, om der godtvruchtiger persoonen devote gebeden te voldoen: Vaert vvel goetvvilligen leser, enn bidt voor my. Int Iaer 1628. den 27. Ianuarij.

Vwen Dienaer, A.T.V.

(5)

Tafel

Oft aenwijsinghe van de roerende ofte verschietende Feest-daghen.

Den Ad- vent.

Paesschen.

Asdach.

Septua- gesima.

Sond.

letter.

I. ons Heer

27 Novem.

27 Marti.

9 Febr.

23 Jan.

b 1633

3 Decemb.

16 April.

1 Marti.

12 Feb.

A 1634

2 Decemb.

8 April.

21 Feb.

4 Febr.

g 1635

30 Novem.

23 Marti.

6 Febr.

20 Ian.

f e 1636

29 Novem.

12 April.

25 Feb.

8 Febr.

d 1637

28 Novem.

4 April.

17 Feb.

31 Ian.

c 1638

27 Novem.

24 April.

9 Marti.

20 Feb.

b 1639

2 Decemb.

8 April.

22 Feb.

5 Febr.

A g 1640

1 Decemb.

31 Marti.

13 Feb.

27 Ian.

f 1641

30 Novem.

20 April.

5 Marti.

16 Feb.

e 1642

29 Novem.

5 April.

18 Feb.

1 Febr.

d 1643

27 Novem.

27 Marti.

10 Feb.

24 Ian.

c b 1644

3 Decemb.

16 April.

1 Marti.

12 Feb.

A 1645

2 Decemb.

1 April.

14 Feb.

28 Ian.

g 1646

1 Decemb.

21 April.

6 Marti.

17 Feb.

f 1647

29 Novem.

12 April.

26 Feb.

9 Febr.

e d 1648

28 Novem.

4 April.

17 Feb.

31 Ian.

c 1649

27 Novem.

17 April.

2 Marti.

13 Feb.

b 1650

3 Decemb.

9 April.

22 Feb.

5 Febr.

A 1651

1 Decemb.

31 Marti.

14 Feb.

28 Ian.

g f 1652

30 Novem.

13 April.

26 Feb.

9 Febr.

e 1653

(6)

Ianuarius Heeft xxxj. daghen.

De Besnijdenisse ons Heeren,

A 1

s. Alardus Abt.

b 2

s. Genovefa maeght, c

3

s. Pharaildisdus maegh te Gent,

d 4

s. Theleph. Paus mart. s.

Gerlacus, e

5

s. Derthiendagh, der H.

drie Coningen, f

6

s. Lucianus martelaer, g

7

s. Gedula maeght tot Brussel,

A 8

s. Iulianus en Basilissa martelaeren,

b 9

s. Paulus den eersten Eremijt,

c 10

s. Hygimus Paus en martelaer,

d 11

s. Arcadius martelaer, e

12

s. Iuletta Cluysenaerster, f

13

s. Hilar. Bisschop en Conf.

s. Pont martel g

14

Den soeten naem Iesus.

A 15

s. Marcellus Paus en martelaer,

b 16

s. Antonis Abt den Groote, c

17

s. Petr. Stoel tot Romen, s.

Prisca martel.

d 18

s. Marius ende Martha martel.

e 19

s. Fabia. en Sbastianus martel.

f 20

s. Agnes maeght martel.

g 21

(7)

s. Vincent en Anastasius martel.

A 22

s. Emirentiana maeght en marteler.

b 23

s. Thimotheus Bisschop en martelaer

c 24

S. Pauwels Bekeeringhe.

d 25

s. Policarpus Bisschop en martelaer.

e 26

s. Ian Guldemont Bisschop Confessoor

f 27

s. Agnes ten tweeden, s.

Carolus Magnus g

28

s. Valerius Bisschop A

29

s. Aldegonde Abdisse b

30

s. Marcella weduwe c

31

(8)

Februarius Heeft xxviij. daghen.

s. Ignatius Bisschop en martelaer

d 1

Ons L. Vrouwen Lichtmis.

e 2

s. Blasius Bisschop en martelaer

f 3

s. Bisschop tot Bremen g

4

s. Agatha maeght en martel.

A 5

s. Dorothea maeght en martel.

b 6

s. Romuald. Abt, s. Helena.

c 7

s. Hertoch en martel.

d 8

s. Appollonia maeght en martel.

e 9

s. Cous. s. Sura martel.

f 10

s. Severijn Abt, g

11

s. Eulalia maeght en martel.

A 12

s. Gregorius den tweeden Paus,

b 13

s. Valentijn Priester en martel.

c 14

s. Franciscus en Iovita martel.

d 15

s. Iuliana maeght en martel.

e 16

s. Silvinus Bisschop, f

17

s. Simeon Bisschop en martel.

g 18

s. Bonifacius Bisschop van Lausanen,

A 19

s. Eleutherius Bisschop, Son in Pisces, op te seven uren onder te 5. ure, b

20

s. Hert. in Brabandt, c

21

(9)

s. Milburga martel.

e 23

S. Mathijs Apostel, f

24

s. Adeltrudis Abdisse, g

25

s. Nestor Bisschop en martel.

A 26

s. Leander Bisschop, b

27

s. Lupicinus en Romanus Confess.

c 28

Int Schrickel-jaer heeft Februarius 29 dagen, ende S. Mathijss viertmen den 25.

dagh, ende de Sondaghs-letter wort verandert.

(10)

Meert Heeft xxxj. daghen.

s. Swibertus Bisschop, s.

Albin. Bisschop, d

1

s. Willeicus Confessoor, e

2

s. Cunegundis Keyserin, f

3

s. Lucius Paus martel.

g 4

s. Phocas, martelaer, A

5

s. Coletta maghet, b

6

s. Thomas van Aquinen onfessoor D.

c 7

s. Humfridus Bisschop Ipren,,

d 8

s. Veertich martelaers, s.

Franciscus wed.

e 9

s. HimelmusConfessoor, f

10

s. Vindicianus Bisschop Cam.

g 11

s. Gregorius Paus Confessoor Doctoor, A

12

s. Euphrasia mag. De Lenten.

b 13

s. Mathildis Coninginne.

c 14

s. Longinus martel.

Crijghsman.

d 15

s. Herebewrtus Bisschop, e

16

s. Geertruydt maeght Abdis.

f 17

s. Eduardus Coninck van Enghelant.

g 18

s. Ioseph Confessoor Bruydegom van Maria, Son A

19

in Aries, op ende onder te 6. uren.

s. Wulframnus Bisschop, b

20

s. Benedictus Abt, c

21

s. Catharina van Sweden, d

22

(11)

Ons L.Vrouwen Boodtschap.

g 25

s. Ludgerus Bisschop, A

26

s. Hubertus Bisschop in Beyeren,

b 27

s. Sirtus 3. Paus, c

28

s. Ionas martelaer, d

29

s. Veronus Confessoor.

e 30

s. Guido Abt, f

31

(12)

April Heeft xxx. daghen.

s. Walaricus Abt, g

1

s. Franciscus de Paula Confessoor,

A 2

s. Richardus Bisschop, b

3

s. Hildebertus martelaer, c

4

s. Vincentius Ferrerius Confessoor,

d 5

s. Sixtus Paus ende martelaer,

e 6

s. Hermannus Norbertijn, f

7

s. Bademus martelaer, g

8

s. Waldetrudis maeght, A

9

s. Macarius Bisschop, b

10

s. Leo Paus den Groote, c

11

s. Erkembodo Bisschop, d

12

s. Ida weduwe, s. Ermegil martel.

e 13

s. Lijdwijt martel. Tilburt.

Vale. Maxi, f

14

s. Basilissa en Anastasia martel.

g 15

s. Drogo Confessoor A

16

s. Amcetus Paus en martelaer,

b 17

s. Vrsinaris Bisschop en Confessoor,

c 18

s. Bernardus den Penitent d

19

s. Agnes de monte Polit. s.

Victor P.

e 20

s. Anselmus Bisschop en Confessoor,

f 21

s. Soter en Canus Pausen martelaren,

g 22

(13)

onder te seven uren, s. Egbert Priester, b

24

S. Marcus Euangelist. De groote Litanien,

c 25

s. Cletus en Marcel.

d 26

s. Conradus Bisschop t’Vtrecht,

e 27

s. Vitalis martelaer, f

28

s. Katharina van Senen maghet,

g 29

s. Forannanus Abt.

A 30

(14)

Mey Heeft xxxj. daghen.

S. Philips en Iacob Apostelen. s. Walb.

b 1

s. Athanast Bisschop en Confessoor,

c 2

H. Cruys vindinghe, d

3

s. Monica weduwe, e

4

s. Maurentius Abt, f

5

s. Ian voor de Latijnsche poorte,

g 6

s. Stanislaus Bisschop in Polen,

A 7

s. Michiels openbaringhe, b

8

s. Gregorius Theol.

Bisschop van Naz.

c 9

s. Gordian en Epimach.

Martel.

d 10

s. Mamertus Bisschop, e

11

s. Nereus, Achilleus, en Panc. Martel.

f 12

s. Servaes Bisschop en Confessoor,

g 13

s. Bonifacius martelaer, A

14

s. Dympna maeght martelaer,

b 15

s. Vbaldus Bisschop, s.

Domnoius Bisschop, c

16

s. Bruno Bisschop tot Witsburgh,

d 17

s. Venantius martelaer ende sijn ghesel.

e 18

s. Pudentiana maeght, s.

Ivo Priester f

19

s. Bernardinus Confessoor, g

20

s. Itisberga maghet, Son in Gemini, op na 4. onder na 8. ure,

A 21

(15)

s. Iohanna Huysvrou van Chuzi.

d 24

s. Vrbaen Paus en martel.

e 25

s. Gleuyh. Paus en martelaer,

f 26

s. Ioannes Paus en martelaer,

g 27

s. Germanus Bisschop, A

28

s. Sisinius ende andere martelaren,

b 29

s. Felix Paus en martelaer, c

30

s. Petronella maghet.

d 31

(16)

Iunius Heeft xxx. daghe.

s. Pamphilus martelaer, e

1

s. Marcellimus, Petrus, Erasmus martel.

f 2

s. Pergentunis en Laurentius martel.

g 3

s. Quirimus Bisschop en martelaer,

A 4

s. Bonifacius Bisschop m.

en sijn gesel, b

5

s. Nortbertus Bisschop c

6

s. Paulus Bisschop en martelaer,

d 7

s. Medardus Bisschop, e

8

s. Prunus en Felicianus martel.

f 9

s. Getulius martelaer, g

10

s. Barnabas Apostel.Den Somer.

A 11

s. Odolphus Confessoor, s.

Cunera martel.

b 12

s. Antonius van Padua Confessoor,

c 13

s. Basilius Bisschop, d

14

s. Vitus, Modestus, Crescentia martel.

e 15

s. Lutgardus maeght, f

16

s. Alena maeght, g

17

s. Marcus en Marcellus martel.

A 18

s. Gervasus en Protasius martel.

b 19

s. Silverius Paus en martelaer, Son in Cancro, op voor 4. onder na 8. ure.

c 20

s. Aloys. Gonzag. Soc.

Iesu.

d 21

(17)

Vigilie,

S. Ians Baptiste gheboorte, g

24

s. Adelbertus Confessoor, A

25

s. Ioannes en Paulus martelaren,

b 26

s. Crescens martelaer, s.

Maria d’Ogmes, c

27

s. Leo Paus C. s. Benig.

martel. Vigilie, d

28

S. Peter en Pauwels Apostelen.

e 29

s. Gedenckenisse van S.

Pauwels, f

30

(18)

Iulius Heeft xxxj. daghen.

s. Rombout Bisschop en martelaer,

g 1

Ons L. Vrouwen Visitatie.

A 2

s. Felix Ireneus Mustela martel.

b 3

s. Martens Overvoeringhe, c

4

s. Anselmus Bisschop en Zoa martelaer,

d 5

s. Godeleva marte. s. Goar Priester,

e 6

s. Willebaldus Bisschop, f

7

s. Procopius martelaer, s.

Landr. martelaer, g

8

s. Anatalia m. Martelaer van Gorc.

A 9

Seven H. broeders ende Guf. Sec. martel.

b 10

s. Pius Paus martelaer, c

11

s. Nabor en Felix martelaren, d

12

s. Anacl. P. martel. s.

Marg. in Wt. bis, e

13

s. Bonaventura Bisschop, s. Marcel.

f 14

Scheudinghe der Apostelen, s. Plechel.

(Hontsdagen begin, g

15

s. Reynildis maeght.

A 16

s. Alerius Confessoor, b

17

s. Spinphorosa, s.

Fredericus Bisschop, c

18

s. Macrin. ende Arsen., A.

s. Bernuly.

d 19

s. Margareta M.M.

t’Anttoch.

e 20

(19)

S. Maria Magdalena, Son in Leo op te 4. uren onder te 8. ure.

g 22

s. Apollinarus Bisschop martel. s. Brigitta, A

23

s. Christina maeght en martel. Vigilie.

b 24

S. Iacob. Apost. s.

Christoffel martel.

c 25

s. Anna de Meder van Maria,

d 26

s. Pantaleon martelaer, e

27

s. Nazarius, Celsus, Dict.

ende Irin.

f 28

s. Martha, Felix, Sip. Faust.

Beat.

g 29

s. Abden en Sennen martelaren,

A 30

s. Ignatius Loyola fund.

Soc. Iesu.

b 31

(20)

Augustus Heeft xxxj. daghen.

S. Peters banden SS.

Machabeus, c

1

s. Steven Paus en martelaer,

d 2

s. Stevens vindinghe, e

3

s. Dominicus, Te Precheren den vijfden,

f 4

s. Maria ter Sneeuw, g

5

Transfiguratie ons Heeren, A

6

s. Donatus Bisschop en martelaer,

b 7

s. Cyriacus, Largus, Smaragd. martelaren, c

8

s. Romaen martelaer, Vigilie.

d 9

S. Laurentius Martelaer, e

10

s. s. Tib. en Susanna martel.

f 11

s. Clara maeght, g

12

s. Hypolit. Cassianus martelaren, s. Wigb.

A 13

s. Werefr. s. Eusebius, Virgilie.

b 14

Ons Lieve Vrouwen Hemelvaert.

c 15

s. Arnout Bisschop en Confessoor, s. Rochus, d

16

s. Ieroen martelaer, e

17

s. Agapitus martelaer, s.

Helena, f

18

s. Magnus martelaer, g

19

s. Bernardus Abt, A

20

s. Privatus Bisschop. Son in Virgo op te 5. uren onder te 7. ure.

b 21

(21)

s. Claud. Astneon martelaer, Vigilie.

d 23

S. Bartholomeus Apostel.

e 24

s. Lodewijck Confessoor s.

Gregoris Bisschop f

25

s. Secerijn paus en m.

eyndt der Hontsdagen, g

26

s. Rufus martelaer, A

27

s. Augustijn Bisschop, Confessoor Doctoor, b

28

s. Ians onthoofdinghe, c

29

s. Felix Audauctus martelaer,

d 30

s. Paulinus Bisschop/

e 31

(22)

September Heeft xxx. daghen.

s. Gielis Abt, de xij. H.

broeders, f

1

s. Iusrus Bisschop, g

2

s. Remaclus Bisschop en Confessoor,

A 3

s. Seraphia maeght en martelaer, s. Ida, b

4

s. Bertijn Abt, c

5

s. Eleutherius Abt.

d 6

s. Evortius Bisschop, e

7

Ons L. Vrouwen gheboorte.

f 8

s. Gorgonius martelaer, s.

Audomar bisschop, g

9

Niclaes Toletijn, S.

Orgerus, As.

10

s. Prothus en Hyacinthus martel.

b 11

s. Guido Confessoor, c

12

s. Amatus Bisschop, Den Herfst.

d 13

H. Cruys verheffinghe, e

14

s. Nicomedes martelaer, f

15

s. Corn. Cypr. martelaer, s.

Editha martel.

g 16

s. Lambrecht Bisschop en martelaer,

A 17

s. Ferreolus martelaer, b

18

s. Ianuarius Bisschop en sijn ghesel martel.

c 19

s. Eustach, ende sijn gesellen martel. Vigilie.

d 20

S. Mattheus Apostel en Euangelist, Son in Libra dagh en nacht even lanck.

e 21

(23)

s. Linus paus en martel. s.

Tecla martel.

g 23

s. Gerardus Bisschop martelaer,

A 24

s. Firminus Bisschop martelaer,

b 25

s. Cypria, en Iustina martel.

c 26

s. Cosmas en Damiaen martelaren,

d 27

s. Lioba Maeght, e

28

S. Michiel en alle H.

Enghelen.

f 29

s. Hieronimus Priester Confessoor en Doct.

g 30

(24)

October Heeft xxxj. daghen.

s. Remigius Bisschop, s.

Bavo Confessoor, A

1

s. Leodegarius Bisschop en martelaer,

b 2

De twee H. Ewald.

martelaren, s. Gerar.

c 3

s. Franciscus Confessoor, s. Theresa,

d 4

s. Placidus zijn gesel martelaer,

e 5

s. Bruno Confessoor, f

6

s. Marcus Paus en Confes.

Serg. Bac.

g 7

s. Pelagia Sondersse, A

8

s. Dion. Gust. en Eleut.

martel s. Giste.

b 9

s. Victor, s. Gertoen martelaer.

c 10

s. Gommar Confessoor, d

11

Seven HH Minnebroeders martel.

e 12

s. Faustus, Ianuar. Martia.

martel.

f 13

s. Calixtus Paus en martelaer s. Dan. Bis.

g 14

s. Hedwigus Hert. van Polen,

A 15

s. Gallus Abt.

b 16

s. Andreas Monick, c

17

S. Lucas Euangelist, d

18

s. Aquilinus Bisschop, Son in Scorpio op te 7. ende onder te 5. ure.

e 19

s. Irene m. en m. s.

Caprasius m.

f 20

(25)

s. Malchus Monick, s.

Severus Bisschop, A

22

s. Severijn Bisschop, b

23

s. Evergistus Bisschop, c

24

s. Crispijn en Crispimaen martelaers,

d 25

s. Evaristus Paus en martelaer,

e 26

s. Vinc. Sabi. Christina martel. Vigilie,

f 27

S. Simon en Iudas Apost.

g 28

s. Narcissus Bisschop, A

29

s. Marcellus martelaer, b

30

s. Quintinus. Vigilie.

c 31

(26)

November Heeft xxx. daghen.

Alder Heylighen Feest.

d 1

Alder zielen dagh, e

2

s. Huybrecht Bisschop en Confessoor,

f 3

s. Vita. en Agric. m. s.

Carol. Borr.

g 4

s. Galation en Episc.

martel.

A 5

s. Lenaert Bisschop en Confess.

b 6

S. Willebrordus Bisschop en Confessoor,

c 7

De vier ghecroonde martelaren,

d 8

s. Salvatoris Kerckw. s.

Theod. martel.

e 9

s. Tryphon, Respicus, Nymp. martelaren, f

10

S. Marten Bisschop en Confessoor,

g 11

s. Marten paus, s. Libuinis biss.

A 12

s. Brictus bisschop en Confess. s. Maxcell.

b 13

s. Albric bisschop, s.

Siardus Abt, c

14

s. Machutus bisschop, d

15

s. Edmundus bisschop, s.

Euche. biss.

e 16

s. Gregorius Thaum.

bisschop Confess.

f 17

Kerckw. van s. Petr. en Paul. Rom. martel.

g 18

s. Elisabeth weduwe, Son in Sagittario, op voor 8.

ure onder na 4 ure.

A 19

(27)

Ons Lieve Vrouwen presentatie.

c 21

s. Cecilia maeght en martelersse,

d 22

s. Clemens paus en martelaer,

e 23

s. Chrysogonus martelaer, f

24

s. Catharina maeght en martelerss.

g 25

s. Peter bisschop van Alex.

martelaer, A

26

s. Iosaphat en Barlaam Confess.

b 27

s. Oda maeght, c

28

s. Radbodus bis. Vigilie.

d 29

S. Andries Apostel.

e 30

(28)

December Heeft xxxj. daghen.

s. Eloy Bisschop en Confessoor,

f 1

s. Bibiana M. en M. s.

Franc. Xavier, g

2

s. Eloquius Confessoor, s.

Wals. ende Rads.

A 3

s. Barbara maeght en martel.

b 4

s. Sabbas Abt, c

5

S. Nicolaes Bisschop en Confessoor,

d 6

s. Ambrosius Bisschop Confessoor en Doctor, e

7

Ons Lieve Vrouwen Ontfanck.

f 8

s. Leocadia martelaer, g

9

Melchiades paus en martelaer,

As.

10

s. Damasus paus en Confessoor,

b 11

s. Epimachus ende sijn gesellen martelaren, c

12

s. Lucia maeght, s.

Albertus Bisschop, d

13

s. Nicasius Bisschop en martelaer,

e 14

s. Eusebius Bisschop en martelaer,

f 15

s. Everardus Confessoor, g

16

s. Begga, s. Wivina, s.

Olympia, A

17

s. Wumbaldus Abt, b

18

s. Megengogus Grave van Gelderlant,

c 19

s. Philogomus Bisschop, Vigilie.

d 20

(29)

in Capric. op na 8. ure en onder na 4. ure.

s. Servulus Confessoor, s.

Victoria maget, g

23

s. Gregorius priester en martelaer, Vigilie.

A 24

De gheboorte ons Heeren, b

25

S. Steven den eersten martelaer,

c 26

S. Ian Euangelist en Apostel.

d 27

D’onnoosele Kinderen, e

28

s. Thomas Cantel.

Bisschop en martelaer, f

29

s. Sabina ende sijn ghesel martel.

g 30

s. Silvester Paus, s.

Columba martelaer.

A 31

(30)

Lijst van de gheboden Heylighdagen ende vasten-dagen int Wtrechtse Herts-bisdom, in Holland, Zeelant, Ghelderlandt, Frieslandt, en andere omlanden voor desen tijdt.

In Ianuario.

Den eersten dagh. De Besnijd. Christi.

6. H. Drie Coninghen dagh.

In Februario.

2. Licht-Misse.

24. S. Mathijs Apostel.

In Martio.

25. Onse L. Vrouwe Boodtschap so die voor Palm-sondagh komt.

In Aprili.

Siet beneden inde generale regulen.

In Majo.

1. SS. Philips ende Iacob Ap.

3. H. Cruys vindinghe.

In Iunio.

23. Vasten-dagh.

24. S. Ians gheboorte.

28. Vasten-dagh.

29. SS. Peter ende Pauwels Apostolen.

In Iulio.

(31)

(32)

In Augusto.

9. Vasten-dagh.

10. S. Laurens.

14. Vasten-dagh.

15. Onse Lieve Vrouwen Hemelvaert.

23. Vasten-dagh.

24. S. Bartholomeus Apostel.

In Septembri.

8. Ons Lieve Vrouwen gheboorte.

20. Vasten-dagh.

21. S. Mattheus Apostel.

29. S. Michiel.

In Octobri.

27. Vasten-dagh.

28. SS. Simon en Iudas Apostolen.

31. Vasten-dagh aller H. avont.

In Novembri.

1. Aller Heylighen.

7. S. Willebrordus Bisschop.

11. S.Martinus Bisschop.

29. Vasten-dagh.

30. S. Andries Apostel.

In Decembri.

20. Vasten-dagh.

21. S. Thomas Apostel.

24. Vasten-dagh.

25. Kers dagh.

26. S. Steven .

27. S. Ian Apostel en Euangelist.

(33)

Lijste voort Wtrechtsche Aertsbisdom, van eenighe Heyligh-daghen diemen voor desen tijt niet ghehouden en is te vieren: maer staen tot een yeder devotie, met aflaet van 40 dagen.

In Ianuario.

Den veerthienden. S. Pontiaen.

21. S. Agniet.

25. Paulus bekeeringhe.

In Februario.

22. S. Peters stoel.

In Aprili.

25. S. Marcus Euangelist.

In Iunio.

5. S. Bonifacius ende zijn ghesellen.

12. S. Odolphus.

In Iulio.

2. Onse Lieve Vrouwen Visitatie.

4. S. Martens overvoeringhe.

5. S. Bonifacius ende zijn gheselle oversettinghe.

22. S. Maria Magdalena.

In Augusto.

1. S. Peters banden.

6. Ons Heeren Transfiguratie.

In Septembri.

(34)

In Octobri.

18. S. Lucas Euangelist.

(35)

In Novembri.

2. Alder Zielen dagh.

21. Onse Lieve Vrouwen presentatie.

25. S. Catharina.

In Decembri.

6. S. Nicolaes.

8. Onse Lieve Vrouwen ontfanghenis.

28. Der onnosele kinderen.

Nota Paesch-maendagh ende Pinxtermaendagh zijn gheboden Vier-daghen: maer Dijnsdach nae Paesschen ende Dijnsdagh nae Pixteren zijn Aflaet daghen.

Ghemeyne Regulen belanghende die Vier-daghen ende Vasten-dagen voor beyde die Bisdommen.

1. Ons Heeren Hemelvaerdt: H. Sacraments Feest-dagh zijn geboden Vier-daghen.

2. Inde grooote Vasten, van 40. dagen, voor Paesschen, onthout men hem van seeckere spijse, ghelijck in yeder Kercke verkondight wort. Int Wtrechtsche Bisdom:

voor dese tijt onthoutmen hem van vleesch ende eyeren, ende die zuyvel eten, lesen dagelijcks vijf Pater noster, en vijf Ave Maria, ende op woensdach, don

(36)

derdagh, vrydagh, ende Paesch-avont, is en sonder zuyvel.

3. De Quatertemper Vasten-daghen, comen viermael ‘sjaers, ende zijn gheboden Vasten-daghen: te weten.

d’Eerste Woensdagh, vrydagh, ende saterdagh in de eerste gheheele weeck van de groote Vasten.

Item. d’Eerste Woensdagh, vrydagh, saterdagh na Pinxteren.

Item. d’Eerste Woensdagh, vrydagh, saterdagh na H. Cruys-dagh.

Item. d’Eerste Woensdagh, vrydagh, saterdagh na S. Lucie dagh, ‘twelc gemeynlijck is in de derde weeck van den Advent.

4. Op S. Marcus dagh (als die niet en comt in de Paesch-weke noch op een Sondagh) so onthoutmen hem van vlees te eten den gheheelen dagh, en men vast tot den noen toe.

Insgelijcks in de drie Cruys daghen, te weten maendagh, dijnsdach, woensdach, voor ons Lieve Heeren Hemelvaerts-dach.

5. Als die heyligh daghen komen op maendach, soo salmen vasten op saterdagh daer vooren.

(37)

6. Den Advent, dat is den tijdt van den toekomste des Heeren: Begint op den Sondagh aldernaest S. Andries dagh, of op den dagh so die op een Sondagh komt.

Vanden besloten tijdt.

7. Den Besloten tijdt, als verboden wordt nae ’t Concilie van Trenten openbaerlijck te trouwen ofte houwelijcks feest te houden: Is van den eersten Sondagh van den Advent tot H. drie Coninghen dach, ende van Assche-woensdagh tot beloocken Paeschdagh incluys.

Christus seght:

Matth. 22. vers. 17. Geeft Godt dat Godt toebehoort.

Matth. 18. vers. 17. Die de kercke niet en hoort zy u als een Heyden ende Publicaen.

(38)

Corte Ende devote oeffeninghe, Op de vijf

Letteren, van den soeten ende alderheylichsten Name, Iesus.

Weerdich om by der hant genomen te worden.

O Iesus soet,

Geeft my datHemelsch goet.

I. In te Domine speravi. Psalm. 30.

In u Heere heb ick gehoopt, ick en sal niet beschaemt worden in der eeuwicheydt, in uwe rechtveerdicheydt, verlost my.

Buyght tot my u oore, haest u om my te verlossen.

(39)

Weest my tot eenen God, eenen beschermer, ende tot een kuys toevlucht, op dat ghy my salich maket.

Want mijn sterckheyt ende mijn toevlucht zijt ghy, ende om uwen naem suldy my gheleyden, ende my opvoeden.

Ghy sult my uytleyden van desen strick, den welcken sy my verborgen hebben, want ghy zijt mijn beschermer.

In u handen bevele ick mijnen gheest, ghy hebt my verlost Heere, God des waerheyts.

Glorie sy den Vader, ende den Sone, ende den heyligen Gheest.

Alst was inden beginne, ende nu, ende altijt, ende inder eeuwicheden der eeuwicheden, Amen.

O Iesv soet, &c.

E. Ecce nunc benedicite. Psalm 133.

Ey, benedijt nu den Heere, alle ghy knechten des Heeren.

(40)

Die staet in ’t huys des Heeren, in de voor-hoven van ’t huys ons Gods.

In de nachten heft op uwe handen in ’t heylige, ende gebenedijt den Heere.

Ghebenedijden moet u de Heere uyt Sion, die ghemaeckt heeft Hemel ende Aerde.

Glorie zy den Vader, etc.

O Iesvs soet, &c.

S. Saepe expugnaverunt me. Psal. 128.

Seer dickmaels hebben sy my bestreden van mijnder jonckheydt af, laet Israel nu segghen.

Dickmaels hebben sy my bestreden van mijnder jonckheyt af, maer sy en hebben gheen macht over my ghekreghen.

Op mijnen rugge hebben die sondaers ghetimmert, sy hebben haere boosheyt verlenght.

Den rechtveerdigen Heere heeft

(41)

der sondaren necken afghehouwen, laetse beschaemt worden ende te rugghe gekeert worden alle die Sion haeten.

Datse worden als ’t hoy der daken, ‘twelck wordt verdort eert uyt ghetrocken wordt.

Waer af dat hy zijn handt niet en heeft vervyldt die daer maeyt, noch zijnen schoot die aer schooven vergadert.

Ende die voorby gingen, en hebben niet gheseyt: de benedictie des Heeren sy over u lieden, wy hebben u lieden gebenedijt in de naem des Heeren.

Glorie sy den Vader, etc.

O Iesvs soet, &c.

V. Usquequo Domine, Psalm. 12.

Van hoe lange suldy mijns vergeten Heere totten eynde? Hoe lange keerdy u aensicht van my?

(42)

Hoe lange sal ick raden stellen in mijn Ziele, pijne in mijn herte daghelijcks?

Hoe lange sal mijn vyant verheven worden boven my? siet aen ende verhoort my Heere mijn Godt.

Verlicht mijn ooghen dat ick tot geenen tijde en ontslape inde doot, dat mijn vyandt nemmermeer en segghe: Ick heb hem overwonnen.

Die my quellen, sullen hen lieden verheugen, ist dat ick m-geworpen worde, maer ick heb in u barmherticheyt ghehoopt.

Mijn herte sal hem verheugen in zijnen Salichmaecker: ick sal den Heere singen, die my goede dingen gegeven heeft, ende ick sal met sanghe loven den naem van den Alderhooghsten Heere.

(43)

O Iesvs soet, &c.

S. Super flumina Babylonis. Psal. 136.

Sittende aen de vloeden van Babylonien, daer hebben wy gheweent, als wy dachten op Sion.

Aen de Wilgen, in’t midden van haer, hebben wy onse usijck-Instrumenten opgehangen.

Want daer hebben sy ons ghevraegt, die ons gevangen wech hebben gheleyt, na de woorden der ghesanghen.

Ende die ons wech gheleydt hebben, singet eenen Lof-sanck van de Sanck-liedekens van Sion.

Hoe sullen wy singen den Lof-sanck des Heeren, in een vreemdt lant?

Ist dat ick uwes vergete o Ierusalem, so moet vergeten worden mijne rechter handt.

Mijn tonge moet kleven aen mijn kaken, ist dat ic uwes niet en gedencke.

Ist dat ick Ierusalem niet voor

(44)

en stelle, in’t beginsel van mijnder blijschap.

Vers. Den naem des Heeren zy gebenedijt.

Resp. Van nu aen tot in der eeuwigheyt.

Ghebedt.

O God die uwe beminden eenigen Sone, onsen Verlosser hebt willen noemen met den glorieusen ende eerweerdigen naem Iesvs, ende door de on-sprekelijcke kracht van den selven naem, de sondaren rechtveerdich maken, ende die u door dien H. naem aenroepen, hebt willen verhooren:

Geeft ons dat wy desen Goddelijcken ende heyligen naem met een vyerich ende getrouw herte mogen beminnen, eeren ende aenroepen, op dat wy die desen heyligen naem devotelijck ghedencken, zijne gratie ende mogentheyt volkomelijk oock mogen altijts ghewaer worden.

Amen.

(45)

Litanie Van den soeten naam Iesu.

Heere, ontfermt u onser.

Christe, ontfermt u onser.

Heere, ontfermt u onser.

Iesu Christe, hoort ons.

Iesu Christe, verhoort ons.

Godt Vader van den Hemel, } Ontfermt u onser.

Godt Sone verlosser des Wereldts. } Ontfermt u onser.

Godt heylighen Gheest, } Ontfermt u onser.

Heylige Dryvuldicheyt eenen Godt, } Ontfermt u onser.

Iesu Sone van den levenden Godt, } Ontfermt u onser.

Iesu eeuwich woordt des Hemelschyen Vader, } Ontfermt u onser.

Iesu Koninck des Werelts, } Ontfermt u onser.

Aldermachtichste Iesu, } Ontfermt u onser.

Aldersterckste Iesu, } Ontfermt u onser.

Aldervolmaecktste Iesu, } Ontfermt u onser.

Alderglorieuse Iesu, } Ontfermt u onser.

(46)

Wonderdadige Iesu, } Ontfermt u onser.

Aldervermaecklijkste Iesu, } Ontfermt u onser.

Alderliefste Iesu, } Ontfermt u onser.

Alderweerdichste Iesu, } Ontfermt u onser.

Alderootmoedichste Iesu, } Ontfermt u onser.

Aldersachtmoedichste Iesu, } Ontfermt u onser.

Alderverduldichsten Iesu, } Ontfermt u onser.

Aldergehoorsaemsten Iesu, } Ontfermt u onser.

Aldersoetsten Iesu, } Ontfermt u onser.

Iesu blinckende boven de Sterren, } Ontfermt u onser.

Iesu schoonder dan de Mane, } Ontfermt u onser.

Iesu klaerder dan de Sonne, } Ontfermt u onser.

Iesu beminder der suyverheyt, } Ontfermt u onser.

Iesu onse liefde, } Ontfermt u onser.

Iesu beminner des vreeds, } Ontfermt u onser.

Iesu spiegel des levens, } Ontfermt u onser.

Iesu voorbeelt aller deughden, } Ontfermt u onser.

Iesu jaloersen liefhebber der Zielen, } Ontfermt u onser.

Iesu onsen toevlucht, } Ontfermt u onser.

Iesu Vader der Armen, } Ontfermt u onser.

Iesu vertrooster der verdruckte, } Ontfermt u onser.

(47)

Iesu schat der geloovige, } Ontfermt u onser.

Iesu kostelijcken steen, } Ontfermt u onser.

Iesu armaris der volmaecktheydt, } Ontfermt u onser.

Iesu goeden herder, } Ontfermt u onser.

Iesu sterre der Zee, } Ontfermt u onser.

Iesu waerachtig licht des wereldts, } Ontfermt u onser.

Iesu eeuwighe wijsheyt, } Ontfermt u onser.

Iesu oneyndelijcke goedtheydt, } Ontfermt u onser.

Iesu blijdschap der Enghelen, } Ontfermt u onser.

Iesu Coninck der Patriarchen, } Ontfermt u onser.

Iesu onderwijser der Propheten, } Ontfermt u onser.

Iesu meester der Apostelen, } Ontfermt u onser.

Iesu leeraer der Euangelisten, } Ontfermt u onser.

Iesu sterckheyt der Martelaren, } Ontfermt u onser.

Iesu licht der Confessoren, } Ontfermt u onser.

Iesu Bruydegom der maegden, } Ontfermt u onser.

Iesu kroone van alle Heyligen, } Ontfermt u onser.

Iesu zijt ons ghenadich, spaert ons Iesu.

Iesu zijt ons ghenadich, verhoort ons Iesu.

(48)

Van alle quaet, }Verlost ons Jesu.

Van alle sonden, }Verlost ons Jesu.

Van uwe gramschap, }Verlost ons Jesu.

Van de listige lagen des Duyvels, }Verlost ons Jesu.

Van de overtredinge uwer Geboden, }Verlost ons Jesu.

Van de onsalighe doodt, }Verlost ons Jesu.

Van alle ongheluck, }Verlost ons Jesu.

Door uwe Menschwordinghe, }Verlost ons Jesu.

Door uwe toekomste, }Verlost ons Jesu.

Door uwe gheboorte, }Verlost ons Jesu.

Door uwe besnijdenisse, }Verlost ons Jesu.

Door uwen arbeyt, }Verlost ons Jesu.

Door uwe gheesselinghe, }Verlost ons Jesu.

Door uwe sware krooninghe, }Verlost ons Jesu.

Door uwe bittere doot, }Verlost ons Jesu.

Door uwe verrijsenisse, }Verlost ons Jesu.

Door uwe Hemelvaert, }Verlost ons Jesu.

Door uwe blijdschappen, }Verlost ons Jesu.

Door uwe glorie, }Verlost ons Jesu.

Lam Gods, die af neemt de sonden des Werelts, spaert ons Iesu.

Lam Gods, die af neemt de sonden

(49)

des Werelts, verhoort ons Iesu.

Lam Godts, die afneemt de sonden des Werelts, ontfermt u onser.

Iesu, hoort ons.

Iesu, verhoort ons.

Onsen Vader etc.

Vers. Ede en leydt ons niet in becoringhe.

Antw. Maer verlost ons van den quaden, Amen.

Vers. Den naem des Heeren zy gebenedijdt.

Antw. Van nu aen tot inder eeuwicheydt.

Ghebedt.

O God, die den glorieusen Naem uwes Soons onses Heeren Iesu Christi, in over-soete begheerten, uwen gheloovighen seer minnelijck hebt ghemaeckt, ende de boose gheesten seer vervaerlijck ende grouwelijck: Verleent ons genadelijck, dat alle die desen heyligen Naem Iesus

(50)

op der aerden devotelijck eeren, mogen ontfangen in dit tegenwoordich leven, de soeticheydt des heylighen Troosts, ende in het toekomende leven de blijdschap, vreucht, ende salicheyt des Hemels: door den selven Iesum Christum onsen Heere.

Amen.

Goedertieren Iesu soet,

Geest ons rust’, en’t eeuwich goet.

Een Ghebedt van S. Bernardus tot Iesum.

O Soete Iesus, o aldergenadigste Iesus, o aldersoetste Iesus, o Iesus, soon der gebenedijde maget Maria, vol van bermhertigheyt, ende goedertierenheyt. O soete Iesus, na u groote bermhertigheydt ontfermt u mijnder. O aldergenadighste Iesus:

bidde u, door u preciese Bloet, dat ghy voor die sonden hebt willen verstorten, suyvert mijn van alle mijn onrechtveerdigheden: Siet op

(51)

mijn ellendigheydt, die hoe wel onweerdich, begeere ootmoedelic quijtscheldinge, ende aenroepe uwer H. naem Iesus. O naem Iesus, een soeten naem, is uwe naam Iesus, eenen naem ons allen versterckende: want, wat is Iesus anders dan Salichmaker?

Hierom o Iesus, om uwen H. naems wille, zijt mijnen Iesus, ende maeckt my saligh, wilt my niet verdoeme, dien ghy van niet geschapen hebt. O goede Iesus, laet mijn in boosheydt niet vergaen, die my ghemaeckt hebt na u almogende goetheydt. O soete Iesus erkent dat u is, ende wist uyt dat ghy niet en zijt. O goedertierenste Iesus, ontfermt u mijnder, wijlen het tijt is van t’ontfermen, op dat ghy my niet en verdoemt in den dag des oordeels. Wat profijt sal’t zijn in u bloet aengaende mijn persoon, als ick sal neder dalen in d’eeuwighe verdoemenisse. Die dooden o Heere Iesus, en sullen u niet

(52)

loven, noch oock alle die neder dalen ter hellen. O aldersuyverste Iesus. O Iesus ons begheert boven alle. O aldersachtmoedighste Iesus. O Iesus, Iesus, Iesus, laet my ingaen in’t getal van u uytverkoren. O Iesus Salighmaker aller die in u ghelooven.

O Iesus troost aller die haer toevlucht tot u nemen. O soeten Iesus, vergiffenisse aller sonden. O Iesus, soon van die gebenedijde maget Maria, stort in my uwe gratie, wijsheydt, liefde, suyverheyt, ende ootmoedigheydt, op dat ick u volkomelijck lief hebbe: u love, u gebenedije, u diene, ende in u gloriere, met alle die aenroepen uwen heyligen Naem, welcke is Iesus.

(53)

Corte ende devote oeffeninge, op de vijf Letteren, van den heyligen naem Maria.

S. Anselmus lib. de excel. Virg. cap. 12.

Gelijc, o alderheylichste Maghet, die van afghekeert ende verlaten is, nootsaeckelijck moet verloren gaen: so en ist niet mogelijck dat yemant tot u bekeert ende van u bevvaert zijnde, kan verloren vvorden.

(54)

Goetwilligen ende Godtvruchtighen Leser.

Het is een ghemeyne ghewoonte gheweest onder de Religieusen van Syrien daeghelijcks te lesen ter eeren van de alderheylichste Maghet Maria vijf Psalmen, welcker eerste letteren den soeten name Maria uytdrucken. Lesende voor elcken Psalm, de Enghelsche groetenisse. Het welck verstaen hebbende den Salighen Ioscio, Religieus in het Clooster vanden heylighen Bertinus, in de Stadt van S. Omars, door het verhalen vanden Ertzbisschop van Cantelbergh, die komende van Romen ontrendt het jaer 1160. in het selve Clooster een Gheestelijcke vermaninghe dede, heeft begost den selven Ioscio allen daghen de selve Psalmen devotelijck te lesen. In’t Iaer 1163, op S. Andries nacht, als alle de Religieusen t’samen vergadert waren om de Mettenen te singhen, den Supprior ommegegaen zijnde naer gewoonte inde choor, om te mercken oft alle de Religieusen teghen

(55)

woordich waren, so heeft hy gesien datser alle waeren, behalven alleen zijnen broeder Ioscio, waer af verwondert zijnde, neempt zijne lanteerne ende gaet recht naer de slaep-plaetse: hy komt tot zijn bedde, vint hem legghende, doet zijn beste om hem te ontwecken, maer so hy hem wat aendachtelijcker aensach, bemerckte hy dat hy t’eenemael doot was, met zijne groote verwonderinghe, ende datter ghesprooten waren vijf schoone roosen uyt zijn aenschijn, alle gheteeckent met eene lettere vanden hoochweerdighen ende saelighen naem Maria, ende met het beginsel vande vijf Psalmen die hy ghewoon was te lesen: soo dat de roose die uyt den mondt sproot:

droech de eerste lettere M, ende het eerste Versken van den Psalm Magnificat. De tweede komende uyt de rechte ooge, droech de tweede lettere A, met het eerste Versken van den Psalm Ad Dominum cum tribularer. Op de derde roose ghewortelt inde slincke ooghe, was de derde lettere R, ende het eerste Versken vanden derden Psalm Retribue. Op de vierde spruytende uyt de rechte oore, was de vierde letter I, ende het eerste Versken vanden vierden Psalm In convertendo.

(56)

Ten lesten, de vijfde roose komende uyt de slincke oore droech de vijfde letter A, met het beginsel van den vijfden Psalm Ad te levavi oculos. Dit selsaem ende Doorluchtich Mirakel is geschiet als vooren gheseyt is, int jaer ons Heeren 1163. op den nacht voor den Feestdach van den heyligen Andries Apostel, in eene stadt van Arthoys ghenoempt Sint-Omars, in het vermaerdt Clooster van den heyligen Bertinus, ten tyde van den Abt Leo Prelaet aldaer, ende van Theodoritus Grave van Vlaenderen.

Dese Historie is ghetrocken, uyt diversche soo oude als nieuwe Historyschrijvers, als zijn: Vincentius Belluacensis lib. 7. histor. cap, 116. Pelbert. lib. 6. Stel p. 1. art.

3. Thom. à Cantip. lib. 2. cap. 29. Ioan Mai. spec. magno exemp. tit. B.M. Virg.

exemp. 42. edit. 3.

(57)

Ave Maria.

M. Magnificat. Lucae 1.

Myne ziele maeckt groot den Heere. Ende mijnen geest heeft hem verheucht in Gods mijnen Salichmaker.

Want hy heeft aengesien de ootmoedicheydt zijnder dienstmaecht, want siet, van desen tijdt voorts sullen my saelich noemen alle gheslachten.

Want hy heeft my groote dingen gedaen, die machtich is, ende heylich is sijnen naem.

Ende sijne bermherticheyt is van gheslachte tot gheslachte, den genen die hem vresen.

Hy heeft kracht gedaen door sijnen arm, hy heeft die hooveerdighe verstroydt, met den sin huns herten.

Hy heeft die machtighe afgestelt

(58)

van den stoel, ende hy heeft verheven de ootmoedige.

Die hongerige heeft hy met goeden vervult, ende die rijcke heeft hy ydel gelaten.

Hy heeft ontfanghen Israel sijn kindt, ghedachtich wesende sijnder bermherticheydt.

Ghelijck hy ghesproken heeft tot onse vaderen, Abraham, ende zijnen sade inder eeuwicheyt.

Glorie zy den Vader ende den Sone, ende den heyligen Gheest.

Alst was inden begin, ende nu, ende altijdt, ende inder eeuwicheydt der eeuwicheden. Amen.

Ave Maria.

A. Ad Dominum. Psalm. 119.

Aen den Heere heb ick geroepen als ick verdruckt werde, ende hy heeft my verhoort.

Heere verlost myne ziele van de

(59)

boose lippen, ende van de bedrieghelijcke tonge.

Wat mochtmen u geven, ende wat mochtmen u toeleggen, tot de bedriegelijcke tonge?

Scherpe4 pijlen vanden machtigen, met verdervende kolen.

Wee my want mijne pelgrimagie verlengt is, ick hebbe gewoont met de bewoonders van Cedar, seer lange heeft mijne ziele een vreemdelinck gheweest.

Met de ghene die vrede haetten, was ick vredelijck, als ick henlieden toe sprack, soo stonden sy tegen my op sonder oorsake.

Ave Maria.

R. Retribue. Psalm. 118.

Rekent het uwen knecht, maect my levendich, ende ick sal uwe woorden bewaren.

(60)

Ontdeckt mijne ooghen, ende ick sal aenmercken de wonderlijckheden uwer wet.

Een aenkomelinck ben ick op der aerde, en verberght voor my niet uwe gheboden.

Mijne ziele heeft begheert te begheeren uwe rechtveerdichaeckingen, tot alle tijdt.

Ghy hebt die hoveerdige gestraft, vermaledijt zijn sy die af-wijcken van uwe gheboden.

Neemt van my het verwijt ende de versmaetheyt, want ick hebbe uwe getuygenissen ondersocht.

Want voorwaer die Princen hebben geseten, ende spraken tegen my, maer uwen dienaer wierd geoeffent in uwe rechtveerdichmakinghen.

Want oock uwe ghetuyghenissen zijn myne overpeysinghe, ende u rechtveerdichmaeckinghen zijn mynen raet.

Mijne ziele heeft gekleeft aen de

(61)

vloer, maeckt my levende na u woort.

Mijne wegen hebbe ic uytgesproken, ende ghy hebt my verhoort, leert my uwe rechtveerdichmakingen.

Den wech van uwe rechtveerdichmaeckinghen leert my, ende ick sal gheoeffent worden in uwe wonderlijckheden.

Mijne ziele heeft ghesluymert van verdriet, versterckt my door uwe woorden.

Den wech der boosheyt doet wech van my, ende om uwe wet ontfermt u mijnder.

Den wech der waerheydt hebbe ick ghekozen, uwe ordeelen en hebbe ick niet vergeten.

Ick hebbe uwe ghetuyghenissen aengehangen Heere, en wilt my niet beschaemen.

Den wech van uwe geboden hebbe ick gheloopen, als ghy mijn herte hebt verbreydt.

(62)

Ave Maria.

I. In convertendo. Psalm. 125.

In’t wederkeeren als den Heere wederom keerde de gevanckenisse van Syon: so zijn wy gheworden als ghetroost.

Doen wiert met blyschap vervult onsen mont, ende onse tonge verheuginge.

Dan sullen zy segghen onder de Heydenen, den Heere heeft groote dinghen met hen gedaen.

Den Heere heeft groote dinghen met ons ghedaen, wy zijn blijde gheworden.

Keert wederomme Heere onse gevanghenisse, gehlijck die beke inden zuyden windt.

Die in tranen saeyen, sullen in verheuginge maeyen.

Al gaende gingen zy ende weenden, worpende hunne saeden.

(63)

Maer komende sullen zy komen met verheuginghe, brengende hunne schoven.

Ave Maria.

A. Ad te levavi. Psalm. 122.

Al tot u hebbe ick myne ooghen opgheheven, die in de Hemelen woont.

Siet ghelijck de oogen der knechten: in de handen van hunlieder Heeren.

Gelijck de oogen der dienstmaegt op de handen van hare vrouwe, also zijn ons ooghen tot den Heere onsen Godt, tot dat hy onser ontferme.

Ontfermt u onser Heere, ontfermt u onser, want wy zijn seer vervuldt met versmaetheyt.

Want onse ziele is vervult: den rijcken eenen spot, ende eene versmaetheydt den hooveerdighen.

(64)

Vers. Maria ghebenedijdt.

Resp. Toont dat ghy ons Moeder zijt.

Ghebedt.

O Godt, die door de vruchtbaere maechdelijckheydt der zaliger Maria, het menschelijcke gheslachte gaven der eeuwighe zaligheyt hebt ghegeven: Iont ons bidden wy, dat wy haer Ghebedt ghewaer moghen worden, door wien wy verdient hebben te ontfanghen den Aucteur des levens, onsen Heere Iesum Christum uwen Soone, die met u leeft ende regneert in eenigheyt des Heylighen Geests in

eeuwigheden der eeuwigheden, Amen.

Litanien van onse L. Vrouvve van Loretten.

Heere ontfermt u onser.

Christe ontfermt u onser.

Heere ontfermt u onser.

(65)

Christe hoort ons.

Christe verhoort ons.

Godt Hemelschen Vader, ontfermt u onser.

God Sone verlosser der werelt, ontfermt u onser.

God heylige Geest, ontfermt u onser.

Heylige Dryvuldigheyt, eenen God, ontfermt u onser.

Heylige Maria. } Bidt voor ons Heylige Moeder Godts, } Bidt voor ons Heylige Maget der Maegden. } Bidt voor ons Moeder Christi. } Bidt voor ons

Moeder der Goddelijcker Gratien. } Bidt voor ons Suyverste Moeder. } Bidt voor ons

Reynste Moeder. } Bidt voor ons Onbevleckte Moeder. } Bidt voor ons Onbesmette Moeder. } Bidt voor ons Lieffelijcke Moeder. } Bidt voor ons Wonderlijcke Moeder. } Bidt voor ons Moeder des Scheppers. } Bidt voor ons Moeder des Salichmakers. } Bidt voor ons Alderwijste Maget. } Bidt voor ons

(66)

Eerweerdige Maget. } Bidt voor ons Lofweerdighe Maget. } Bidt voor ons Machtige Maget. } Bidt voor ons Sachtmoedige Maget. } Bidt voor ons Getrouwe Maget. } Bidt voor ons

Spiegel der Rechtveerdicheyt. } Bidt voor ons Stoel der wijsheydt. } Bidt voor ons

Oorsake onser blijdschap. } Bidt voor ons Geestelijck vat. } Bidt voor ons

Eerweerdich vat. } Bidt voor ons

Excellent vat der Devotien. } Bidt voor ons Geestelijcke Roose. } Bidt voor ons Torre van David. } Bidt voor ons Torre van yvoor. } Bidt voor ons Huys van goudt. } Bidt voor ons Arcke des verbondts. } Bidt voor ons Deure des Hemels. } Bidt voor ons Morgen-sterre. } Bidt voor ons

Salicheyt der crancken. } Bidt voor ons Toevlucht der sondaren. } Bidt voor ons Vertroostersse der verdruckten. } Bidt voor ons Hulpe der Christenen. } Bidt voor ons

Coninginne der Engelen. } Bidt voor ons Coninginne der Patriarchen. } Bidt voor ons

(67)

Coninginne der Propheten. } Bidt voor ons Coninginne der Apostelen. } Bidt voor ons Coninginne der Martelaren. } Bidt voor ons Coninginne der Confessoren. } Bidt voor ons Coninginne der Maeghden. } Bidt voor ons Coninginne van alle Heylighen. } Bidt voor ons

Lam Godts die afneemt de sonden des werelts, spaert ons Heere.

Lam Godts die afneemt de sonden des werelts, verhoort ons Heere.

Lam Godts die afneemt de sonden des werelts, ontfermt u onser.

Onsen Vader &c.

Weest ghegroet Maria, &c.

Ghebedt.

Oh. Moeder Godts, wy nemen onsen toevlucht tot uwe hulpe, en wilt onse ghebeden niet versmaeden in onsen noodt, maer verlost ons altijdt van alle perijckelen, o Glorieuse ende ghebenedijde Maghet, onse Meesterse, onse Voorsprakersse, onse Advocatersse, versoent ons aen uwen Sone, beveelt ons aen uwen

(68)

Sone, offerdt ons aen uwen Sone.

Vers. Bidt voor ons H. Moeder Godts.

Resp. Op dat wy mogen weerdich ghemaeckt worden der beloften Christi.

Ghebedt.

O Heere, wy bidden u, stort uwe Gratie in onse herten, op dat wy, die door het Boodtschappen des Wngels, gekent hebben de Menschwordinge Christi uws Soone, door sijne Passie ende Cruyce mogen gebracht worden tot de glorie der verrijsenisse.

Door den selven Christum onsen Heere. Amen.

Vers. Bidt voor ons Aldersaligsten Ioseph.

Resp. Op dat wy mogen weerdich gemaect worden der beloften Christi.

Ghebedt.

Wy bidden u, o Heere, dat wy door de verdienste des Bruydegoms uwer Alderheylichste Moe

(69)

der moghen geholpen worden, op dat ’t welc onse mogentheyt niet en verkrijght, door sijne voorbiddinghe ons worde ghegheven. Die leeft ende regneert inder eeuwigheydt der eeuwigheden. Amen.

Ghebenedijt zy den aldersoetsten Naem ons Heeren Iesu Christi, ende van der alderglorieuste Maget Maria sijns aldersoetste Moeders, tot in der eevvigheyt, ende vvijder:

De Maghet Marie, Wil ons ghebenedye Met haer Kindeke, Onsen Vader, &c.

Weest ghegroet Maria, &c.

Ick gheloove in Godt. &c.

(70)

Oeffeningen des morgens

Inden naem des Vaders, ende des Soons, ende des Heylighen Gheests, Amen.

Ghebenedijt zy God den Vader, die my geschapen heeft, Gebenedijt sy God den Soon die my verlost heeft, Ghebenedijt zy Godt den H. Gheest die my geheylicht heeft, Gebenedijt zy de Heylighe ende onverdeylde Drievuldigheydt, want groote bermhertigheyt heeft hy ons ghedaen, Laet ons hem aen-bidden, loven ende ghebenedijden van nu ende tot inder eeuwigheyt der eeuwigheden, Amen.

Morghen Ghebedt.

Ick dancke den Heere mijnen God, de alderheylichste Moeder ende Maget Maria, den Enghel mijnen bewaerder, den Heyligen N.N. ende alle Gods lieve Heylighen, van alle