Onderwerp Uitgangspunten flexibel bestemmingsplan Laan 1945

Raadsvoorstel

G E M E E N T E 5IL* L E U N I N G E N

Onderwerp Uitgangspunten flexibel bestemmingsplan Laan 1945

Raadsvergadering 16 december 2014

Nummer(agenda) Commissie 1 Ruimte

Registratienummer BW14.00879 Datum 9 december 2014

Registratiecode IIIIIIIIIIIIIIIII1IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIİIIIIIUI Commissie 2

Auteur Elma van Heerde Datum

Status Openbaar B&W-vergadering 25 november 2014

Persgesprek 26 november 2014 Portefeuillehouder P.J.M. de Klein Samenvatting

Via een flexibel bestemmingsplan willen we de mogelijkheid geven dat Laan 1945 zich ontwikkelt tot het kloppend dorpshart van Weurt. Het ontwikkelen van een flexibel bestemmingsplan maakt deel uit van een landelijk experiment om via uitnodigingsplanologie meer ontwikkelingen te stimuleren.

Via dit raadsvoorstel stelt u de algemene kaders en uitgangspunten vast voor het flexibele bestemmingsplan en neemt u kennis van het te doorlopen proces.

Besluit om

1. Een flexibel bestemmingsplan op te stellen voor Laan 1945 binnen de ruimere kaders van de CHW en vooruitlopend op de nieuwe Omgevingswet.

2. Voor dit flexibele plan de volgende uitgangpunten te hanteren:

a. Functies zijn in beginsel toegestaan mits ze geen gevaar, hinder of schade opleveren voor de omgeving.

b. Regels voor activiteiten en Welstand op te nemen in het bestemmingsplan.

c. Het instellen van een adviescommissie Laan 1945 die adviseert over nieuwe initiatieven op basis van de nieuwe regeling.

d. Deze algemene uitgangspunten uit te werken via beleidsregels door B&W.

Inleiding

Voor Laan 1945 willen we een flexibel bestemmingsplan ontwikkelen. Via dit plan willen we meer ruimte geven aan initiatieven die de ontwikkeling van Laan 1945 als voorzieningen-as versterken en een impuls geven aan de vitaliteit in Weurt.

Dit uitgangspunt is benoemd in de gemeentebrede structuurvisie (BW12.00374). Daarin staat voor Weurt de wens om Laan 1945 te verbeteren als een voorzieningen-as van het dorp door meer planologische en flexibele mogelijkheden te geven.

Dit uitgangspunt sloot goed aan bij het experiment flexibele bestemmingsplannen van Platform31

(BW12.01032). Via dit experiment onderzoekt Platform31 in welke mate flexibilisering bijdraagt aan meer initiatief. Laan 1945 is uitgekozen als een van de zes landelijke experimentgebieden. Voor Weurt is gekozen voor uitnodigingsplanologie: een flexibel instrumentarium ontwikkelen dat uitnodigend is voor initiatieven. Het plangebied (zie bijlage 2 met kaart) voor het experiment heeft een experimentele status binnen de Crisis en herstelwet (CHW). Dat betekent dat het plan dat de gemeente kan maken minder hoeft te voldoen aan de eisen voor traditionele bestemmingsplannen (zie ook verderop).

Proces langs twee sporen

Het ontwikkelen van een flexibel bestemmingsplan voor Laan 1945 is een experiment. Voor de aanpak van dit experiment hebben wij een projectopdracht vastgesteld (BW13.01406) en budget vrijgemaakt.

Via een flexibel bestemmingsplan willen we inwoners en ondernemers in Weurt uitnodigen tot initiatieven,

zodat Laan 1945 zich de komende jaren ontwikkelt tot het kloppend hart van Weurt. Dit proces verloopt

via twee sporen:

Het uitnodigen en stimuleren tot initiatieven voor een kloppend hart vanuit de samenleving en het ontwikkelen van een faciliterende houding bij de gemeente.

Het scheppen van een zo flexibel mogelijk juridisch kader, dat de reeds aanwezige initiatieven faciliteert en uitnodigt tot toekomstige initiatieven (een flexibel en toekomstbestendig

bestemmingsplan).

Het experiment is dit voorjaar gestart met het werven van initiatieven die bijdragen aan de ontwikkeling van Laan 1945 tot een kloppend dorpshart. Via zogenoemde Weurtlab's hebben we Weurt geïnformeerd over het te doorlopen proces en zijn twee initiatiefgroepen gestart: straatbeeld en horeca. Bewoners en ondernemers zijn zelf aan de slag gegaan met het uitwerken van deze initiatieven. Deze initiatieven vormen input voor het op te stellen flexibele kader en andersom: het op te stellen flexibele

bestemmingsplan borgt deze en toekomstige initiatieven.

Daarnaast zal een derde initiatiefgroep starten om samen met ons een flexibel bestemmingsplan op te gaan stellen. Dit flexibele bestemmingsplan (of bestemmingsplan

") stellen we op in co-creatie met bewoners en ondernemers in Weurt. Voor het einde van 2015 leggen wij u dit flexibele bestemmingsplan ter vaststelling voor.

Experimenteermogelijkheden in de Crisis en Herstelwet (CHW).

Op basis van de Crisis en herstelwet (CHW), kunnen de deelnemende gemeentes aan het experiment van Platform31 bezig gaan met flexibele bestemmingsplannen.

Door gebruik te maken van de CHW kunnen ontwikkelingen worden gerealiseerd die anders minder goed mogelijk zijn. Een verbrede reikwijdte voor bestemmingsplannen wordt zo mogelijk gemaakt.

Daarmee loopt het bestemmingsplan vooruit op de nieuwe Omgevingswet die in 2018 van kracht wordt.

Platform31 monitort samen met het ministerie van I&M de ervaringen die de experiment gemeenten opdoen met de nieuwe regelgeving en begeleidt gemeenten daar ook bij.

Het experiment biedt de volgende nieuwe mogelijkheden:

« Geen verplichting om bestemmingen aan te wijzen (art. 3.1 Wet ruimtelijke ordening (Wro).

* Bij het vaststellen van het bestemmingsplan mag worden afgeweken van een aantal artikelen uit de Wro, het merendeel met een financiële component.

» Vervallen van vijfjaar onbenutte bouw- en gebruiksmogelijkheden levert geen planschaderecht op.

» Het bestemmingsplan kent een looptijd van 20 jaar (i.p.v. 10 jaar).

« Het bestemmingsplan mag anders worden vormgegeven dan het Besluit ruimtelijke ordening (Bro) vereist (is dus vormvrij), mits de kaders voldoende helder zijn (beschrijving bestemming).

» APV en Welstand te integreren in een bestemmingsplan voor dit gebied.

» De mogelijkheid om in het bestemmingsplan milieunormen op te nemen.

« De mogelijkheid om in het bestemmingsplan algemene (abstracte) normen op te nemen die worden uitgewerkt in een beleidsregel door B&W.

» De mogelijkheid om in het bestemmingsplan een functionele mogelijkheid op te nemen, terwijl de haalbaarheid en uitvoerbaarheid hiervan op een later moment (indien het initiatief zich aandient) worden uitgezocht.

Toelichting:

Door het begrip een goede ruimtelijke ordening los te laten en het mogelijk te maken dat in het

bestemmingsplan regels worden gesteld ten behoeve van de fysieke leefomgeving, wordt het mogelijk om in de regeling van het bestemmingsplan milieunormen op te nemen. Je kunt dan in het bestemmingsplan alle functies toelaten, zolang maar aan de normen wordt voldaan. Samen met de meldingsplicht die de gemeente kan opnemen, wordt het dan mogelijk om achteraf (als een initiatief zich aandient) te

beoordelen of voldaan wordt aan bijvoorbeeld de geluidnormen in het bestemmingsplan. De initiatiefnemer moet dan aantonen dat aan de normen (voor bijvoorbeeld geluid) is voldaan.

Verder biedt de CHW de mogelijkheid om in het bestemmingsplan een regeling op te nemen met een

abstract criterium (in ons geval bijvoorbeeld dat de functie geen gevaar, schade of hinder voor de omgeving

mag betekenen) en vervolgens aan B&W op te dragen om dit abstracte criterium uit te werken in een beleidsregel. Op deze manier kan de vraag of sprake is van gevaar, schade of hinder naar een later moment (moment dat het initiatief zich aandient) worden verschoven. Bijvoorbeeld de mogelijkheid om

parkeerbeleid te koppelen aan het bestemmingsplan in combinatie met de regel dat een functie moet voorzien in voldoende parkeergelegenheid.

Tot slot kunnen we bepaalde vergunningsmogelijkheden uit de APV (terras en standplaatsvergunning) en Welstandseisen die de ontwikkeling tot dorpshart ondersteunen, opnemen in het bestemmingsplan.

In het bijgevoegde schema met toelichting (bijlage 3) is uitgewerkt hoe we met deze mogelijkheden een flexibel bestemmingsplan willen maken voor Laan 1945. Dit schema is het richtinggevend kader voor een regeling voor Laan 1945.

Beoogd effect

Uitgangspunten vaststellen voor een flexibel plan dat uitnodigend is voor initiatieven die van Laan 1945 het kloppend hart van Weurt maken.

Argumenten

1.1 Een flexibel bestemmingsplan voor Laan 1945 is uitwerking van vastgesteld gemeentelijk beleid.

Op 8 mei 2012 heeft u de gemeentebrede structuurvisie Beuningen Groen en Dynamisch vastgesteld.

Daarin staat dat de bewoners van het dorp Weurt graag een duidelijk dorpshart wensen. De gemeente heeft in overleg met bewoners gekozen voor een realistische insteek: de Laan 1945 in de kern Weurt om te vormen tot voorzieningen-as van het dorp. Daartoe wil de gemeente meer planologische en flexibele mogelijkheden bieden om activiteiten naar het gebied te trekken die bijdragen aan vitaliteit en ontmoeting in het gebied.

1.2 De CHW biedt extra experimenteermogelijkheden en daarmee lopen we vooruit op de nieuwe Omgevingswet.

Platform31 en het ministerie van I&M willen weten of uitnodigingsplanologie en flexibele bestemmingsplannen leiden tot:

meer initiatieven en ontwikkelingen,

minder wijzigingen van het bestemmingsplan,

meer duidelijkheid en aantrekkelijkheid voor burger en initiatiefnemer, en minder en snellere procedures.

Kortom dat flexibele bestemmingsplannen goede instrumenten zijn om sneller in te springen op lokale omstandigheden. En zo de gewenste dorpsontwikkeling op gang te brengen. De ervaringen die we opdoen via het experiment zijn voor het ministerie van I&M input voor de nieuwe Omgevingswet. Los daarvan krijgen we over een paar jaar als gemeente in elk geval te maken met deze nieuwe wet en zullen alle bestemmingsplannen eraan moeten voldoen.

1.3 De CHW biedt de mogelijkheid van de uitgestelde onderzoeksplicht.

De uitgestelde onderzoeksplicht is een voorwaarde voor een flexibel bestemmingsplan. Dankzij de CHW hoeft de gemeente niet meer vooraf alle mogelijkheden te onderzoeken. De initiatiefnemer moet voordat hij start aantonen dat zijn initiatief in ruimtelijke en milieutechnische zin aanvaardbaar is. Dit scheelt tijd en onderzoekslasten voor de gemeente.

2.1 Hiermee biedt het bestemmingsplan ruimte aan allerlei initiatieven die bijdragen aan de ontwikkeling tot een dorpshart.

Het invullen van het criterium geen gevaar, schade of hinder is voor een groot deel afhankelijk van de gewenste typering van Laan 1945. Op dit moment is bekend dat er "reuring" zou moeten ontstaan en dat Laan 1945 het kloppend hart van Weurt moet worden. In de ruimtelijke ordening is het

geaccepteerd dat bij straten waar (beleidsmatig) een functiemenging wordt voorgestaan anders tegen

het criterium gevaar, schade of hinde wordt aangekeken dan bij woonstraten. Daarnaast moeten

functies (detailhandel, dienstverlening, horeca, bedrijfsmatig) voldoen aan de milieuregels (o.a.

geluidsnormen) die in het Activiteitenbesluit zijn opgenomen.

2.2 Door APV en Welstand te integreren in het bestemmingsplan creëren we één toetsingskader voor Laan 1945.

Hierdoor kunnen we de gewenste ontwikkeling centraal stellen en activiteiten die daaraan bijdragen toetsen.

Bovendien is dat straks met de nieuwe Omgevingswet de realiteit voor de hele gemeente. Door te experimenteren met de CHW oefenen we met wat komen gaat: de Omgevingswet met het omgevingsplan. Procesmatig en regeltechnisch verkrijgen we waardevolle informatie en doen we ervaring op met dit experiment in een klein gebied. Die ervaring kunnen we straks gebruiken voor de hele gemeente.

2.3 Met het instellen van een adviescommissie betrekken we inwoners van Weurt nog meer bij hun eigen leefomgeving.

Dit is geen onderdeel van de experimenteerruimte in de CHW. Maar het is wel een wenselijke ontwikkeling gezien het proces dat we met dit experiment zijn gestart namelijk inwoners meer betrekken bij de ontwikkeling van het dorp en de totstandkoming van het bestemmingsplan (in co- creatie). Vanuit dat proces is het logisch dat inwoners een adviescommissie vormen die nieuwe initiatieven beoordelen op wenselijkheid voor de ontwikkeling tot dorpshart en gewenste "reuring".

De adviescommissie heeft uitsluitend een taak in het adviseren van het college van B&W bij het beoordelen van de toestemmingsvereisten zoals die in de regeling worden opgenomen. Uiteindelijk blijft B&W bevoegd te beslissen, waarbij zij afwijkingen van het advies motiveren.

2.4 Door uitwerking in beleidsregels kunnen we flexibel inspelen op nieuwe ontwikkelingen.

In het flexibel bestemmingsplan wordt een norm gesteld voor nieuwe functies, bouwwerken en

activiteiten. De uitwerking van die norm gebeurt vervolgens in een beleidsregels waarin B&W invulling geeft aan die norm. In de beleidsregel kan staan in welke gevallen sprake is van bijvoorbeeld gevaar, schade of hinder, welke functies en activiteiten bijdragen aan de gewenste "reuring" en welke bouwwerken geen afbreuk doen aan de ruimtelijke kwaliteit van het gebied.

Door de uitwerking in beleidsregels is het bij beleidsveranderingen niet meer nodig om het hele bestemmingsplan aan te passen en opnieuw vast te stellen. Een nieuwe beleidsregel uitgewerkt door B&W volstaat dan. Dat scheelt tijd en geld.

Kanttekeningen

1.1 Actualisatie bestemmingsplan Weurt is aandachtspunt.

Momenteel is ook het bestemmingsplan Kern Weurt in procedure. Dit is in het kader van het project actualisering bestemmingsplannen'. Daarmee voldoen we aan de wettelijke plicht om

bestemmingsplannen elke 10 jaar vast te stellen.

Het plangebied van Laan 1945 is hierin wel opgenomen, ondanks dat dit experiment is gestart. Dit is gedaan omdat de afloop van het experiment nog onzeker is, terwijl er wel een nieuw actueel regime moet gaan gelden voor dit gebied.

Naar verwachting zal Kern Weurt eerder onherroepelijk zijn dan de partiële herziening voor Laan 1945. Dit betekent dat het plan Laan 1945 gaat gelden indien dit vastgesteld wordt nadat Kern Weurt onherroepelijk is. Indien dit onverhoopt andersom mocht zijn wordt het plangebied voor Laan 1945 uit Kern Weurt gehaald.

2.1 Uitwerking in beleidsregeh door B&W vraagt om goede afstemming met de raad.

Een uitwerking in beleidsregels door B&W past bij de kaderstellende rol van de raad. Met het

vaststellen van het bestemmingsplan en de normen daarin stelt de raad de kaders vast, B&W werkt ze uit.

Vanwege de voor iedereen nieuwe werkwijze is het ook mogelijk om de beleidsregels eerst te

bespreken in de raad voordat B&W ze vast stelt. Ook laat de CHW toe dat de raad de beleidsregels

vaststelt. Aanpassingen via B&W gaan echter sneller.

Financiën

De kosten voor het opstellen van het flexibele bestemmingplan worden gedekt uit het budget

Structuurvisies en Digitalisering Bestemmingsplannen. Verder heeft ook de Provincie Gelderland procesgeld toegezegd vanuit het impulsplan Wonen.

Tijdspad

Dit voorjaar zijn we gestart met het eerste spoor, de uitvraag voor initiatieven. Dit najaar starten we met het tweede spoor, het opstellen van het flexibele bestemmingsplan. De in dit voorstel vast te stellen uitgangspunten zijn daarvoor de start. In het bijgevoegde schema met toelichting (bijlage 3) lichten we de aanpak nader toe.

Het streven is voor het einde van 2015 de raad het flexibele bestemmingsplan ter vaststelling voor te leggen. De vaststelling van het flexibele bestemmingsplan volgt wel de gebruikelijke route zoals omschreven in de Wro.

Communicatie

Om u op de hoogte te houden van het proces in de straat zullen we vragen of de initiatiefgroepen regelmatig hun bevindingen komen toelichten in de commissie.

Verder houden we u op de hoogte van de verdere ontwikkeling van het flexibele bestemmingsplan via de gebruikelijke kanalen: Risem, vragenuurtje en terugkoppeling in de commissie ruimte.

Via de projectwebsite kunt u als geïnteresseerde de ontwikkelingen in Weurt volgen.

Evaluatie

Na vaststelling van het flexibel bestemmingsplan volgt een evaluatie van het doorlopen proces. Het effect van het bestemmingsplan op de ontwikkeling van de straat is dan nog niet aan te geven.

Bijlagen

1. Routingformulier: AT14003469

2. Kaart CHW-experimentgebied Laan 1945: AT14003470 3. Schema met toelichting: AT14003471

Burgemeester en wethouders,

Dyanne Koeken Carol van Eert

secretaris burgemeester Aldus vastgesteld in de vergadering van de raad van 16 december 2014 met in achtneming van het

mondeling amendement:

Bij beslispunt 2b het woord 'Welstand' te vervangen door het woord 'Bouwen'.

De griffier, C de voorzitter

i