wt ic in ;t. tijt r in

()reoht _{zijnes Gheests,}

do

nulichoyt

in

^hem

Dal

daer gcloofden, so

Àcto. 13, verE 48.

u{r.

Mner dat

yenant wt t'

^gene voor-verhaelt is, souile meynen, dat ^de

trraatr.

"ïi-'

jorrgo kinderen vande salicheyt rvtghesloten werden, om tlieswille dat sy

ï"1" vtrn harer jonckheyt wegen noch

niet

geloouen connen:

de

selue soucle grr-rot onrecht hebben, want hier nae sal inde

74.

Yrage verclaert wer- tlorr,

hoe dat

de kincleren oock

in

Christo,

wt

cracht des Verbonts wt ghonacle salich werilen.

rr.F.

^Met tgene voor bewesen

is

(dab uarnelic, alleen salich werden cle ge- nl?Ï loouige)

ïerden

wederlegt. die'daer

willen,

d.at een yegelic

in

zijn írr- lrcrnticie, enile dienst,

wt

goecler neyninge inghestelt, salich ^souilen worden:

Want haer

voornemeu strijclet tegen den eewigen raet Gods,

de

wolcke

tot zijner tijt

door tgelooue Christo zijnen Sone inlijrret rle

genu, dio

hy

van eeuwicheydt

in

Christo

tot

cler salicheyt heeft wtverco- ron, ol) ilatsc

in

hem de gerechticheyt ende t'lenen vercrijgen.

27.

Vrage.

Wnt is een oprecht

gelooue ^?

;t. Antwooril'c'

$on oprecht gelooue en is niet alleen,

een

seker weten of

kennisse,

daer door ick al, voor

warachtich houde,

dat

ons God

in ^{ziin woort} gheopenbaertlt heeft: maer ooc een seker

ver-

trouwen: dwelc de FI. Geest, door dat Euangelium in mijn

Herte werct, daer door ic in Gotl gerust ben,

ende sekerlic

gouoele, dat niet alleen anderen, maer ooc my

vergheuinghe

dsr

^sonden,

ee$ige gereehticheyt cnde salicheyt van Godt

^ge-

schoucken sX, wt ^{louter genaden,} alleen om de

verdiensten

0lrristi willen.

Terclan'imge,

T\AEif ^is

aengewesen, clatter ruaer een middel en is, om

wt

tle jam-

J-f

rucrlicke elenclicheyt verlost te werden, te weten, Christus warachtich

(lrtl,

_en<lc Mensche, onse Middelaer entle Verlosser, iloor tlen 'welcken de

lluuolsche Vader sich onser ontfermencle, na zijne onwtmetelicke ^goet- ho.yt orrde genaile, ons heeft willen helpen: enile dat alleen die, rvelcke

(ihristo _{door eenen} oprechten gelooue ingelijft zijn, ende daer mede alle zijrro weldaden aennemen, door den seluen Christum salich werclen: Nu

is vuu

nooile voorcler

te

ouerleggen, wat door een oprecht geloof ver- xtrrcrr wert, namelic, daer cloor salich werden, entle

tot

de besittinge cles

(lorriru:rijcx

der

Hemelen conlen, ^clie van natueren

iu

Adatn verdoemt, r,rrrlt' rhurl vilrr

lvt

^gesloterr rvarerl. IVant sekerlic uiet allelley opinie, of

mey-

Grnr,ooun.

meyninge, noch

wat

cle menschen henseluen inbeelilen,

of te

geloouln7.son.

ooo",

,r"ï.n,

noch ooc de hennisse

oft

wetenschap alleen,' den stËeck nietr'"

a-

connen houilen, noch de proef cles oprechten geloofs passeren. Dewljle ooc de Satan der heylsamen leer des gheloouens gants vyant

is,

soo is

te

meer achtinge te nemen, wat een oprecht gelooue

sy.

Want als hy niet en heeft conneu verhinileren dat voornemen Gocls van de verlossinge il,es menschelicken geslachtes, so wenclet

hy

euenrvel alle practijcken encle

listen

claer henen,

ilat hy

het instrument ofte wercktuych, dat

is

het oprechte gelooue mocht wech nemen, vercleruen

oft ten

rninsten swack encle crachteloos maken: wel wetende datter geschrerren stael:

Dal

die nt.r.tt niet

en

^qelooft,

dat

tlie

nu

aercloemt

is:

Ende

ïrirrbn

Sone ongehoorsaent,u'u"o'.,, is, dat rlie het leuen niet en sien sal, maer dat den toorn Gods op hem,

0lijÍ1.

Dan

tot

beter aenmerckinge cler Leere vanden oprechten gelooue, Árdoaunshr,

so wert hier in

^dese beschrijuinge ten eersten aengewesen, clat

by

den oprechten gelooue moeb zijn een seker vertrouwen:

ten

anderen werden wtgedruct

twee

oorsaken, claer cloor cle mensche

tot

den gelooue comt:

Ten

rlerden,

de

cracht

of

de vruchten des oprechten geloofs: enile ten lesten wertlen wl;gesloten

alle

onse vercliensten, want t'gelooue alleen steunt op Gods barmherticheyt, iloor de verdiensten Christi Jesu.

1. Àls nv in

de beschrijuinghe des oprechten gheloofs wert gesegt, lf.ll^ll'l*j

rlat het

niet en

is

een sekó uóten,

oft

liennisse,

.ó ir

tverstant,'-rlatíer ïïii9ii-Ed:

seker kennisse endle wetenschap moet

lijn,

hoewel rlie alleen niet genoech li'."tí'.1' en

is: want al ist,

dat een oprecht gheloof de kennisse gemeen heeff, met een Historische geloof (waer van hier na gheseght wert) so en can doch

het

oprecht geloof sonder de selue rvetenschap ende sekere kennisse

niet

zijn, noch bestaen, ende daerom spreeckt Petrus, zijnen gelooue be-

lrennencle:

Wy

hebben gleloolt ende bekent, tlat ghy

ztjt

die Christus, (re.lor:r.r-e!n.

sone des leuenïlen, Gorls,' Enáe voecht also de kËníissó ende lgelooul uy iilJt'r!: r.

cen ander, gelijc daer en teghen de onwetentheyt, en,Je gebrec van ken- nisse regelrecht tegen het gelooue strijden.

Daer

na

wert gesproken van sulcken kennisse, die vastelick ende sonder oesrcnd.tq,

twiifelinse alles "voor rvarachtich hout

wat

Goci

in

ziinen lVoorde heeft iJigil'.|-t'

g"óputrbíert. Want eeu oprecht gelooue niet en siet," op tgene, wat de'""n'

l(ercke,

oft

^cle Concilien, ofb vergaderinghen der menschen besluyten, en,le

na hare vernuft goet vinden, soo men inden Pausdom cle arme menschen

daer henen heeft willen wijsen ende leyden: Maer siet alleen

op

Gods l:h _"tJ. ^.r..

lreylighe Woort,

wat

daer

iïr

^begrepen

is,

beloefï,

oft

^beuolen wàrt, dat ^fntr' rí' r'' rreemt het gelooue aen, enile verwerpt wat daer tegerl, ende buyten dods

woort verSiert

oft

gedicht is.

Maer na dien de wetenschap ende toestemminge aller articulen tles ghe- pL4!Ir.qll loofs_ noch niet ghenc,ech en 'zijn,

tot_een opru"Ïb_gelooue._ ryan!n9óÍ..4e;**ï,;iï Gocltloose ende de duyuelen wel sulcke kennisse hebben, datse

int

^gho- iiiii'ii-,ï'fËr1

rneen warachtich houtlón alle de dingen, die inden PropÏetischen, ^,in,lo

liï,',ï!ii'

Apostolischen Schrifien veruatet

zljnï

daer om werclt in^ cle beschriluing.l,ï:itldit;

t.irgeset t'gene, claer mecle het opócht gelooue eygentlic ontlerkcn[

*uii,

',li';:,,',ïll:"

nOnlt!|llt!

7

VlNlnN ^oPREcitrEN

hem seluen door het ghelooue

in

lijuet, op d.at sy

vercrijgen, ghelijck Lucas ghetuyghet, seggentle:

uele,, al,sser íen eeuuighen leuen uerortlineert Llo,t"en,

67

r

t

V,tNonu oPREoHTEN

lturroli(: dat het niet alleen en

is

een seker weten, oft kennisse, maer ooc nrrn rrrrtwijfclick enile seker uerlrouwen des Godlicken willens ende goeder- tiorunhoyt tonswaerts, daer cloor een yegelic geloouige

(in

God gerust rijrrtlc) do vergeuinghe der sond.en, eewige gerechticheyt, encle het leuen, Itanr irr Christo geschoncken, hemseluen voor eerst besonderlic toeeygent:

lilrrrh tlnor naer van andere geloouige ende litmaten .ler Kercken(náilen roglrr,l tler liefilen) t'selue oock houdet ende verhopet. Welcke vaste seker- Itoyrlt oude ontwijfelicke gelooue de Apostel wtilrucket, als hy wt geuoelen

1'.1; tr ziirrr hertcn wtspreeckt: Ick weet

uien

ick gelooft hebbe, ende ben uerse-

h'rl, ilnt

fu1 macltlich is, d,at

ic

ba hem hebbe te bewaren tot tlien dach.

Errrltr

tot den Gal.

End,e

ick

leue, niet ick nu, maer Chrislus leeft in

n,rl

:

llnd,e d,at lcuen, tlat

ic

nu

in

tlesen aleesche leue, tlat leue ick in tlen gdooue

ilrc

Soons Gods, die

nty

lief gehat lrceft, ende hemseluen aoor mU ou:rgcglcuen h,eeft. Desgelfjcken

tot de

Rom.

8. ^(38. 39.)

verclaert rltAprstcl uerschcrt

te zijn,

clatter

niet

en

is,

clwelc hern soucle connen

a:hruilrn uan d,e licftle Gotlts, welcke

is in

Christo lesu, onsen Heere.

.,ïr$;

_{ta írtr} tr)rrdo drr,t

sulc

vast vertrouwen

by

den waarachtighen gelooue moet

r,

;;153 ziiu,-

i;

lxrwiiselick

wt

de navolgende redenen, op ile Schrifture gegronclet h"1'ï:'lt"an'

'I'tnr cerstei,r, ''adien

het

seker

is,

dat niemantlt door de kennisse

trllor,tr solich can werclen:

Enile

Christus nochtans salich verclaert ile gorro, die geloouen: So moet volgeu ilat hei warachl,ige gelooue niet alleen rtrr

ir

oon kennisse der Historien,

oft

der dingen die geschiet zijn, welcke rxlc ckr Duyuelen hebben Jac.

2.

19. maar clatter noch een and.er eygen- xchup by moet zljn,

te

weten,

het

v6rtrouwen door d.e kennisse dei

ÍIis-

toricn verwect, om op Goilts genarle

in

Christo

te

steunen.

0,

r0, 2.

rl'Apostel segt ooc: Met den herten gh,elooftmen ter rechtueerd,iche'ydt

Mtu,r m(1, d,r:n mon(le belijtmen

ter

salicheyt

Als

dan t'gelooue.inden' Irortctr

is,

so en

is

het

niet

alleen een kennisse

in

clen sinnen en ver- ritnttrlc: Maer oock een beweginge

in

^clen herten, daer

wt

volcht een

r, rr. y1ssf, vrrrtrouwen. Daerom il'Apostel oock

het

vertrouwen

by

den gelooue vr!nro('Í{('t, daer

hy

spreeckt

:

Imlen u;elcken (Christo) wy hebben tle ury- rttoulicluytil, cntle ^clen toeganck met ecn ucrh.ouwen door het ghelooue aen

lu'ttt,

Ghelijck

tot

den Hebreen, Cap. 11.

l,

t'gelooue genoemt werdteen, ru'rx'lwtlry1dt cl,er tlingen rliemen lropeÍ. Sulcx als Christus enile il'Àpostel

, ^irr

Alrlaham prljsen,

Joa.8.

50. ende

Rom.4.

(18. 19.)

l*j1l:

^Mct ileser eyghenschap des hertelicken vertrouwens, wert het warachtige l"'" ^*"' gokxluo onrlersiÉeyd.rr,

iun

het Historische gheloove, also ghenoemt,

oï

rlioriwille

het

alleen heeft kennisse van de Historie, d.at

is,

vancle Pro- lrlrctische ende Apostolische Schriften, claerinne verclaert wert wat Gnd

grxlnt:rr heeft, noch cloet, encle d.oen sal, van welcken gelooue Jacobus r, r$, slrrcrrclit, seggenile

:

De Duyuelen gheloouen oock, entle grouwelen.

Í',

rrrr

'l'soluc warachtige gelooue wert oock tloor tle vaste yersekerheyt ende

ll

^t"-

v.rl;r,rnv.n,

onderóhelden

yan het

gelooue, dwelck maer eenËn

ficlt

rhru't,

tc

rvcten, als yernant de hemelsche leere aen neerrt, eeniger maten bekent,

Gnnr,ooun.

⁶⁰

bekent. ende

voor

Eoet ende warachtich hout, maer ^nochtans hem de _1sro,.,

selue iriet

toe

en ey[ent, noch daer op vertrout

tot

tler salicheyt:

Dan'|]!''

soeckende eere enile ghemack door de selue leere, die voor een

tijt

^met

arrderen navolget. Ván desen tijdelicl'.en ghelorve ^spreeckt Christus inaler Eeliickenisse

bv

Matheo inden 13. Cap. vers

2 .

^ende

is

tselue

in

dien gel.ijckenisse

by

Matheo inclen 13. Cap. vers

2 ,

^encle

^is

^tselue

ⁱⁿ

^dien

tleel beter, als-het historische gheloof daer voor af ghesproken

is:

^Dat,

tleel beter, als-het historische gheloof daer voor af ghesproken

is:

^Dat,

die ^yoor

een

tijt

^{geloouen, clwoort Godts}

^m,'i

vreuchilen aen nement daertle l)uyuelen (iliè

het

Historische gelooue hebben) t'selue lieuer wt- geroyt sagen.

Ten

lesten

is dit

rechtueerilichmakende gelooue, cloor het vertrouwêÍlFndrrrnr.

op Godts ghenad.e

in

Christo, onderscheyden van den ghelooue iler wontler- l1?'l.lgll' w:ercken, dáer af cle Schrifture. Mat. 17:zz.enile 17.20. ^entle 1Cor. 13.2.t'do'n' vermaen

iloet. Want

vèle t'gelooue cler wonclerwercken niet hebbende,

niet te min tloor het

warachtige gelooue entle vertrouwen cler genaile Godls

in

Christo salich gewórilen

zijn;

enile daer tegen vele t'gelooue iler wonderwercken gehailt hebbenile, nochtans buyten iler salicheyt ghe- sloten

zijn.

Sulcke zijnt, die ten lesten dage sullen seggen Heere, Hcere, en, hebben

wy

niet door uuen na,em gepropheleert, cntle door uwen ^na'ent, Dwyuelen wigeworpen, encl,e tloot" It'u)en naem aeel u'ach,ten gedaen? Ende d,un sal,

ic

h.en bel,ijclen

'

^{Wijcket weclt, aa,n my ghy} die ongerechticlrcyt rloel,

Wt allen

tlen -welcken

oogenschijnlick blijct, hoe wel den naem d,es r'tnrt, gelooueus

in ^tler

schrifture

iomtljts

breeder ^genomen wert, gelijc nu

recht te

voren vande gelooue, orn wonderwercken

te

tloen (tlwelc ooc

een heerlicke gaue Goils is) gesegt

is:

^{Daer nochtans}

^dit

^{gheloof (daer}

af

inde antwoort wert gesprol<en) alleen tot iler salicheyt genoech is, ende

alleen sekeren onbeclriegelicken trooste toe brengt, dwelc vantlen ancleren

namen des geloofs met dese eyghenschap'

wert

ontlerscheyden,

ilat

het

niet

alleen

en is

een ^kennisse inilen sinnen

oft

verstanile: Maer oock inden herten een seker vertrouwen iler Gotllicken goetheyt, ^ende geneycht- heyt tonswaert, waer op een geloouige yast steunentle, hem

in

Goil ge-

rust stelt.

2.

Maer ilit

warachtige geloof heeft zijne ^oorsaken, intle voorgaende r"...r0,*

beschrijuinge wtgedruct,

"o"*"li"k,

_{een weickende oorsaec, enile} ilantlere, lJLl" ^r*

claer cloor,

oft

m1t ile welcke gewrocht

weït.

De werckentle oorsake tles geloofs,

is

tle

[I.

Geest: ^cle oorsaeck, claer mecle, ofte waer tloor ile H. Geest

werckt,

is

de preilicatie des

H.

Euangelij.

Dat ile H.

Geest

is

de autheur tles geloouens, ende t'selue inilen ^ge- rr wrrrn r

loouigen werct, geeft il'Apostel

te

kenïen, hem noemenile

2

Cor. 4r iS. liiltlt"'.'j Den," Geesl des {el,oouetts.

-Siet

ooc

Mat.

16. 17. Joa. 3. 5. t'Selue loert l'n'l'ii,,ru'

il'Apostel merle,

àls hy

segt

1.

cor. 12.

3. Dat

niemant can se11gm,il,al

Iesis de ^Heere is, d,an door d,en

H.

GeesÍ. Enile

Act.

16. 1.4. wert ^go- segt:, Dat de Heere Lydie herte opend,e, d,at sy aenmerckte wal van Po'ulo ge:cgt

wert. lVant

also 'was ooc ^vanclen Propheet Esaia

te

voron goiolÍi

int

54.

13.

ende

van

Hiere. 31.

33.

gelijc Christus

tlat

^seluo wtloght Joa.

6. 4l:

Sy sÈllen

al

Dan God,

gelun

wesenl nanrelic (inwonrliclr rlrrn

VrN

onN opREcHtEN

riittc.u Ocest

,geleert .ende onderwesen) om den Fuangelio gehoor te geuen,

*

^trlrrkl

^rl'woort

^{aen te.} .nemen, waer toe ^ooc dient tgene-d'Apostef segt.

tplr. 2.

(7.

9)

enile

Phi. 2.

13. etc.

lï.

^Vnrr ..rlr, _tweede oorsaeck des warachtigen geloofs,

te

weten,

dat

de

'i.

lrrorlicntio

Í.r L{.

Tuan^gelij, js _het iustruÀent,"oft wercktuych, daer meile, ',i-

oft.

rlu.r

,rloor tle^Il.,Geest het gelooue

in

den geloouigïn 'werct,

'li'rrf

,{ntrrycht .de. Propheet ^seggende, Esa. bB.

l.

^"Doch óie gheLooit daeronse

ytredikinge: Eydg wí,en wert

llen arm,

des Heeren geo,per,íroert? Ende

r,

rl'Áprrrte'l segt claerlic

: Dat

het ghe.rool

is wt ld

^gcTtoór, entle t,gehaor

tloot'

lul woorl

Gods,

Item, int 1. cap. vers

lt_r. sest cle seluó: c/al il'Ë'uangelium

is

tle cracht God,s ter satichfit ailen ttie qelo;uen.De H. Geest

xoutln ttgelo_of

wel

connen scheppen, ónde onsteÉen

in

onsen herten áouder het Woort: maer het heefi-God belieft,

dit

instrument rlaer toe

tlr

gobruycken, f,e11 cleel om henr

te

voegen na onse swacheyt, ende ten tloel rrr.u onse gehoorsaernheyt daer inne

te

beproeuen.

rr.n :J, 'I'ett

ilerden wert

-inde

beschr{juinge wigedruct,

wat hel

oprecht

'n

t'1.1,, wurochtighe geloof

uy

_Ègi ^- g"'toooïg.o

ïu *.gá

brengt, namelic, rloxo wtnonrentle encle troostelicke vruchteí_: dat

sy'in

God"gerust zijn trtulo vrorltr hcbben met hern, sekerlic geuoelende, aát hen

"ll"'hu.,

^*oï-

rlon vcrqeuen

ziirr. so

als christus

toí

den gichiighen gesproke' heeft, Mrrl,, 9',' 2

z

Sóne hebr

gitA,i *oit,--àr,

sonden zi;in

u

uereeuen. Ende wncr tlo veryeuinge der sonden _is, ^{ilaer_is ooc} g"r*.Írti.h"yt,inde d'leuen,

nt ([0n wolcken alleen bestaet cle warachtige sálicheyi.

Allo,. dese. dingen _brengi het ware geràoue den ítvercorenen

te

rve-

gort:

ouermits

sy' daer rrrede christum den Áutheur .ler gerechiicheyt, orrrlc tlus leuens omhelsen encle aennemen: waer door ooc t"'selue gelóof F-,]fl1rtrl. _{lo'rro. uner} ghenoemt pleecht van d'apostel spreect-

te

werden,

wt

den propheet hef rechtveerdichmakend'e abacuc

:

De geráh-

!e-

. ^{tiyr y!,1rt}

tl.en,geloouc teuei. Ende claer na Càp.

5. l.

Wy rlanfeiccht_

)tt.ttftrillehl

_ziinde

_wt,

thn

ghelooue, hebben ureàe met GotIï, cr,ooí Jeswnt ,"i

:!t:l|i!r! ,ln!t,

,Heere

.

Ende de selue Apostel vanden Stockwaerder ghe- tur*ocht zlinde, (wat

hy

doerr most om sàlich

te

werden) heeft in sulïken

t,

rtlu'r(rrr,.líeantwoort,.seggende: Geloolt inden l]eere lesunt, Clwishtm, entle

llhy

tuU mliclt uerdefl, ende

u

huus.

i.t- . srrtle hoewel _r'' ^cle geloouige mef" der daet het eewige leuen e'de sali- cheyt

- noch

niet en

besitlen: _Nochtans ziin sy der" seluen also seker,

'lJi .ft

sy

- alreeile

in

de volle besittinghe

íe.

Jelu"r, innii"*turt *urun,

wurrt sy de

belofte

- Gods,

die

hen nliet faergeren

*o

ïun. met waren Ílcltxrue aengenomen

.hebben. ende vertrouwen -met onbewegelick" h-"p";

tlnt..

sy

een. genen dage de yolcomene volbrenEinEe van tíene hen Ëe-

loott lB'.sullen genieten: _geliicse nu arreecre eeà-eot'voorsmaËc daer

af

in It*r,r lrerten geuoelen,..e'de mits die hope, ziin sy

in

God gerust, claerom

rlA;xrutel

segt:

_Wy

zijn in

hope satich getooíden

t'' 4.

I

en

lesten

wert inde

antwoort des catechisme ghesegt,

dat

den i]l gr,toouigorr rlo vergeuiugo á1,

;;;d""," r;J; ;li.ir"yr"lriri"ïi*k-ir1"-ii

lowter

,t

iri

A ï

' Gsnr,oour.

^7',

louter genadtn, alleen om, d,e tterd,iensten Chrísti

wille:

om daer ^mecle z ^son claerlic"wt

te

sluyten alle eygene weerdicheyt encte veriliensten. Wanf

r!!L

GotI alleen door zijne .grondeloose barmherticheyt

(om niet

ende, sont{er A"&"lrJ,

eenige onse verdiensten,

oft

^{wercken) bewogen}

^is,

ons cloor den ge- i.,ii"niiin,

loouó dese costelicke gaue

der

vergheuinge iler sontlen

te

schencken:

ende

ilat

van wegen des vertlienstes Jesu

Christi, op

welcke

het

ghe- looue alleen

siet,

als op

tlien,

die hem voor ons volcomelick vernoecht enile versoent heeft.

Ende rvanneer de Schriftuere Christi verdiensten

tot

een ooriake on- ^tloorrhrr ser salicheyt stelt, so en wert claer mede Gods genaile geensins verilonc- 8i'ltilil

kert, noch vercleent: Want tle selue Christi verdiensten cler barmherti- cheyt ^Gods niet teghenset, noch ooc claer van

af

gescheyilen en werclen:

Maer

ter

contrarien wert met sulcke maniere van spreken,

tot

^meerder

roeminge

zijner

goetheydt aengewesen, dat Godt, als

hy wel

oorsaeck

hadde,

op

oïrs toornich

te zijn,

encle ons

te

straffen, nochtans (om ons

zljn barmherticheyt

te

bewfjsen) zijnen eengeboren Soon ghegheuen, entle

ilen seluen

niet

ghespaert heeft, uraer clen iloot voor ons laten smaken, op

ilat wy

door hem, encle om zijnent

wil,

van onse sonden beurljt entle

gerechtueerdicht, eewich leuen soualen. Waer

wt wy

connen verstaen.

dat het niet tegen malcancleren en

strijtlet: tlat

Goil tloor zijne grontle' loose barmherticheyt, enile

wt

ghenaden, om niet, ons ile vergeuinge iler sonden, gerechticheyt enile salicheyt geschoncken heeft: Endc

tlat

hy

ilat

gedaen heeft,

om

cler verdiensten Christi

wille.

IMani het

bliift altijdf in

aensien van ons menschen, eerr onverclienile rechtueerdichma- kinghe, tlie ons Goil, om niet, laet toecomen wt enckel barmherticheytltt entle lonter genaileu tonswaerts, tloor

tle

welcke

hy

bewogen

is

Chris-

tum (ilie ile

^selue verilient heeft) soniler eenige onse verdiensten, ons

te

schencken.

Orn

sulcke

Leer,

als voor verhaelt

is, te

bat

in te

tlrucken, soo ist, ^lp-q.,r.y, b il'Àpostel

ilickwils

verhaelt,

dat wy

onx niet gerecht'ueerdicltt wer-ï],Ëli-r.

n

naÀelir.,lr- tnt, si.inp. nh.cnndc. it,oor rt,à. ,,crsocninoí

in

Christo Jest oe-

iitgll8 rlat

il'Àpostel

ilickwils

verhaelt,

dat wy

onx niet gerecht'ueerdicltt, wer-51 rlen, nai"rclíck, rot

sine

^ghenade,' door tle aersoeningó

in

Christo Jesw gg-

ii$ilB

schiet, welcken Goci' .^oórqutelt

heelt

tot uersoeningel dolr het ghelohn*'r

in

synen ^bloed,e, Rom.

3.

(2+. 25.) Coloss. 1.20. Rom.

5. l.

^{ende 10.}

Joan

1.29. Hy

noemt oock

het

gelooue, entle

het

eewighe leuen, een

gaue Gods, door Christum Jesum onsen Heere, Eph.2. 8. entle Rom.6.28.

Joa.

4.

10. Om also wt

te

sluyten alle veriliensten der wercken, ale do

welcke regelrecht strijclen tegens het rechtueerdichmakentle gelooue, dwelo alleen aensiet, enile steunt

óp

het eenige verilienst onses Heoren enile Salichmakers Jesu Christi.

Tegcns de voor-verclaertle beschrijuinge des waren oprechten gelool'rr

!..{!tf

is

by"

den

Romanisten veelclerley

iwalïnghe:

IVant vàor eersto"n loteri

ll,,"r"

,y

^Ëur iluncken, clattet ghelooue'soude .ónn.tt z[jn soniler konnicro

oft

^t,

rietenschap, end.ó maken"dun .rrrooodigen Volcke"wijs, dat hot ^genoooh

te

ghèloouen

wat

haer Pastoot, _,

óft.

_r ile Moeclei -'-- ile Kercke golooft,

lrwn

--.- --^ ^t^7---t:)Hl,ttt,

sy te

^gneJoouen

wat

^naeT ras[ool" or[e oe ]Yloeoer oe r\€rorÍo $oloor!1 lurrlrr

ui

^ist,

^{"ilat sy niet}

en verstaen, noch en wetr.ln' wncromr ofts

íot

_-,lu

_Í''r$,

reluo

V.s,u

urlt

oprincrrruN Gunr,ooun.

Írrllsr g11f11,,rerr, rvelcx sy noemen Fitlcnt intpricir,am, een ingewickelt ge-

-' ^lrrrt', rÍt'o

'rn

^beter

té

ferstaen,

àut*un

yet gelooft, soncrer

te

weteu

w*.ro'I,

u'der.s

da., _{oln dat}

_{het een} araËr gïretooft,

oiË

segt te ge-

.lljl,,:li:.'l!: flgt-r! ^wil

^hebben.

r\r*; a"",

tËgïur-^-ir--uáo, bervesen,

ltrtt

tïr'

oprecht geloo*e sonder seker kennis."

,,ï"t

bestaen L.,

.urr.

Ten [w.'r,rrí'|n dw&ren

sy

swaer]ic _daer

iune, dat sy

^Gods woort

te

rugge ïjl1*:,,,":.i3:,u.-1^g.,"gr'rex nran onthoo,iu,i,'-,1";i

"p";"hh", ^r,"t

^gï-e_

t(x).r! gegront nroet ziiu-

-Ende seker

ten is

geen wónder crat sy, so "veer

nr,trrren van cle' irrgewickelden gelooue voorgeroert, waut so vercle _Gods

wo,rt

plaetse mocht-e hebben, .o"

,r,

souileri haer ^'droomen niet

;r;q;:

i::::ï:ll ïr.i1:1

^m€,er wanneer menschelt"ku

uuth*iÈ;t ;;à"

^aensien-de

::::T:,- tï1]g.,t]

h-eeft. ende Goits woorr encle beloftËn

tu

rugge geset lvrlrrtcn, so en heeft

,r,ret oprecht gheloof

g..o ptn;t."--*..t, ïiuer"

ziin

:*:t^j*::en,

-geclichten,,

Ënde

lngï";;;

aiie do,Lu e,rae u"yn.teren open

lÍ.l,,tlL|1..lll.."unqg1o-.,r.

te

worilen,

rvt

goeder meyninge "oft*

int.o'"iu,

'p

l'enschen crrdrt,,ende geloo.e:

so als

inden É"uriom

is

geschiei, lll_ut,^..9":.,j.?ltsche Werett

mer

sutcke

firi,tgrioort"fi.yi"ilàa-gen

_ende

rfL..:llfi:*ue

,ende superstitie

_geuoert

werrlel

_Ten deïd.en,

nídien

de

nonannkn het

voornee'ipste _des

_gherooÍ's (daer metre

het

eyghentlick

:::.l:ll."!,_ïortlt)

rrrrrnelic-

het

".1Ër--u..trÀr*en op Gorls genade ver_

w$rp€nr ntet willende, dat yernant

sich va*

de vergeuing.",r", sond.en

vorrekort

sal

houden,

,o .ï ,onne, .v

"".,d";

opru'.ht;ri gelooue niet

Í

l::ht_,1..ïr"l-. qy _.g€uen noor, dut

t;; ;Ë".

hnoueerdighe verïreientheydt

ïily' ^{Nret te}

twiiffelen vande gonsten encre goeclertieËnthevt Godsláís- woortr noch ooc

van de

sekere versoening:e met hem: áaer doch het

'prachto

enile ware.geloof alleen met-dit"kenteecke" u""auo geveyns-.

rlott golor-rue recht ondóscheyder .utt-*ora.n

l

also dat Jacobus wtd.ruc-

Ko'c _locrt,

tlat

de g_ene,

ilie

dese vrymoedicheyt des geloofs

niet

en

hrilrborr, uraer iwijhelen,

È

"rrg..i."iup"n,

^{tlat sy van God verhoort}

r'ur(!n

l'r'orden.

Die rdjfer.t

(segt

.

hy)

die

is

gerijik

de

vroer d,er zee,

dir

dwr dut wint

gu*ait

nt tàaí

gniáíeLren

uorí.

rvant swtc ecn m,ensche,

en

deneke ooc

nieí,

rlat

hy ya

oítlsot$àn sar ua.n d,en Heere, Jacob. 1.

(rJ. 7,).

, rv. tt,

,,,N,ldj,,r,_]re!-q9.loof

so

moet men henr ooc,is

wt

wachten voor de clen gehoor als Entu,siasten, bouen bewesen welcke

is,

Ro.dat ylonyJirtlgt<e, e'il,e. gepredickte woorl- nurrrrr*d.n, ende met d.e Heme]sche ïJlilï"$]1"_ll

lt.n)

ner)sel'eu _aenlrlasrngen e'de andere ende va,tle g_esichten leuendige (die stómnre s.y droomen, der vercorrdinge eucle voorge_Ees

D,,lTltÍ:tit aftrecken, untlu

,l.otf.ár-i;gh;;,

dwelck een schadelicke dwa_

llngo ls.

2P,

ïrrago,

Wat is

darr _een

Ohristen noodich te

geloouen ?

Wlr

nru CsnrsrnN TE GEr,oouEN scEUr,DrcH rs.

Ántutoorde.

^7. _/ra. ^f,on,_122,

At wat ons inden Euangelio belouet rvert: Dwelc ons de

^rlr.

Articulen onses algemeynen, enile

onghetwijfelclen Christelic-

ken geloofs Ín

eener somme leeren.

'Verclari,nge.

A de

beschrijuinge des oprechten geloofs, wort hier voortaen ge-

-l\

uoechlic ondersocht:

Wat

eenen Christen noodich sy

te

geloouen ?

Ende ^cle antwoort veruatef tweederley

:

Eersfelic dat

wy

alles, wat ons rÍd..rltrl.,

inden Euangelio

wort

beloeft, gantschelic schultlich zijlr.

te

gheloouen:

Ten

^anileren,

tlat

cle somme, van tgene ons

te

^geloouen van noode is, cortelic verhaelt staet

intlen

Articulen onses alghemeynen enile onge-

twijfelden Christelicken geloofs,

op ilat wy

de selue

aitljt

voor oogen hebbende, van den rechten wech nenmermeer

af

en ^dwalen.

l.

^Dat

^wy

schulilich zijn

te

^geloouen, alles wat ons

in

ilen Euangelio ^ncnorrrhhn beloeft

*ori, brorrticht

bhristu"s selue, daer

hy

syne Discipelen ïnde _fr,i!t$r$!

Apostelen wtsendende inde gantsche Wei'elt, hen "ilesón

regel vàorschrlifb, |!1!iilïiïi

seggentle

t

Gaet, ende leert

íItt

^Votcktn Enile daer nae, hJmseluen wtlËg-

ilïl".

r, gende:

Hen

leet'end,e ond,erhouden,

aI

wat

ic

w ^beuolen hebbe. Dwelc Jo-ro.Í.ro,u.

annes ooc verclaert, tlaer

hy van

synen enile

iler

ancleren Apostelen

Euangelio getuycht enrle

segt:

Maer dese ztjn geschreuenl op dat gy geloouet,

dat

Jesus

is

Ch,ristus dc Sone God,s:

Endc

^o1t

dat

ghy geloo- uend,e het eeu;ige lewen hebt

in

synen name.

Maer

tlit

eerste deel cler antwoort en moet so niet verstaen worden, onrunvr.

alsof het

gelooue

hem niet en

strecte

tot

het gantsche woort ^Cloile: iï"J,ï$ïl

lMant ge$ï van

noode

is te

geloouen,

al wat

dod

in

zijn woort bo- ^rt 't"ih''

Iouet: Also en

moeten noch

en

connen die dingen,

die hy

beueelt, geensins nagelaten worden, dan

net

perijckel iler veriloemenis. Maer tusschen die dingen, die God gebiet, ende die

hy

belooft, moet

dit

^on-

derscheyt geuraect worden:

Te

weten,

dat

het gelooue,, wesende (gelijc gesegt

is)

een seker weten, ende kennisse, ende

zijn

opsicht

altijt

ne- rnende op Goils woort, schulilich

is

aen

te

nemen enile voor warachtich

te

houden alles,

wat

inclen gantschen woorcle Gotls

is

geopenbaeri, so

wel de

geboilen,

als

de beloften: maer nochtans so connen alleen do beloftenissen tles

H.

Euangelij ile wanckelrnoedige troosten, verstercken, cncle onilersteunen: Enile daeromme, tlewijle het gelooue beschreuen is,

tc

zijn een seker verfrouwen, dwelc

in

GoiI gerust maect, so wort hior geantwoort, tlat om sulche gernstheyt

in

God

te

vercrijgen, men rchul-

rlich is te

^{geloouen allet} gene, dwelck

in

den Euangelio belouet wort,

Ilier

wort ilan niet eygentlic gehanilelt van cler

IMet, enile

wotntott ttr

rl<len schuldich

sy:

Maer vanden Euangelio, ende watmen

te

goloour:tt

uchulilich sv.

2. Nu ist

also, dat Goils beloften hier, ende daer

in

don ltroptroti-

r

^{trt ror,}

rohsn

Ánt-

Wrr rnr

Cinrsrnr _rE GDLoouEN scgurrDrcg rs.

':ii -:.

:i]'::]:..::ll'1.'

^(r. H(,".(r

rier ,apostolischerr rrerofterr rres schriftcn verhaert Euangerii

staen.

Daerom rvorrrr Lier

";;,g-r;;", íï"àït.t ^{in r2}

^ar_

t[!,

r'

gor.ichtct,. encle oulli,ncrr, til<r'h'rr' ten

rrl'

by rlr,'

.'

lront hourreua", treden. rnou. _ende evrrrle

int ie,profjjt

clooi..i;oucku.n-.,r,àiun,

a" rtuti*.ËïJ""'à,." a" t.''r.i.ïaï,:'u,o1gu r.in.' r.;;i;, nrïït*t.,, _;;ïracht

ívaer henen rechten parlt drs. rverclerr.

i't

eenen crraet ^1esen rrer aiie rres geroouens

seh'iftuie

^{^} e.rle beloften Leytsrnau_Godshe'rniet

liï.,i',Ii,:; tr1g"t- gelxrÍis genonrlen

l)rrrlt' hoe

rnc,chte

órh _..gá;-oeï

_{corter, encle} claercler somme cles

luol,l.l,, ;Ë-,1;

ïoor.".y,l..t,vaeif

Eri;È"f*,,

_des alge_

l"rr'|r' nr{'|yllelr, in,re orrgeirvijferderiCtrri,rt.ii.t.e'. _geloofs ,/

Maer tselue err wordt

rri.f

sonrler nor*uï"

uJrciert-"i"ï',i.,,'tiit.rJ,, Ë."ri";;'à_ï

_{het uryerneu^}

ix:

Enrle a'rrersin-s,

-crar

lr"i iiut'iriitq irl ffi"ï;i.,il-ï,r, ,rai

Ler is

h.t

Ctrrisrelic

geloof. W""t- ír.t'i;ríi 9*rr1"^jË".d"il#

^{eeu geroof is}

*lrtrr christenen''indà

w.;ri;; Fl:;;ï;r(segt

_{hy) eett lleere,} eett, Getooue.

un

r)oop: Eer, _Gotr,

,een-varretr-iiori

a;r7à;;;r'írrï"ït:,

_{rroor ar, ende}

itt, n, aren. Enh-

4. Íb,

^o.)

Éía."áli'

s-.["ïË';r""g,,"iJa,'[i,..,-is, _{ende o'_}

twjjÍ'elir::

A*'i n,o,,r.È.;.;"^.gï,"n"ï,á.hnrun **i

rriri.k'trviifferen, _nraer (lrxls beloften co'nen

'iei

fa'ergere,,.'

.na"

au."ànr,r,u^)iio

"tt"

^christe_

rer

sr:hrrldich. _rrese

artic'tuuïi"í-',uuï; Ëi;#"I.n'ri'.'emen,

ende

wi.n.

vrlcht, _ánde

*";;;;;;il' 4il";

c&n 1,4i1 cren rvecrr

tot

cler salic_

lrr,yt trcnullern)eel, afdrvalen.

i',t'' ^{Ilicr rvt}

^moet trveerrerJey besloterr rvorden: Eensins, clat

'iet

^gelooft

*r

nroet worrren

wat

cre-rnensche"

tál-áï" Ë;iJ;";".rvoorcre

Gocrs,

rl*t is' rot

rlen

schrifre' ,r;;à;;;""na" nirn#;"ï;l;.rrs,

_{wr eyge_}

llí'll

l,)r'urgelii,

_l{í'ct

tluncl<eir, toegerlaen

nier

hebben, want tselue o-*tur-',iun narm cles

"i, ^.fn bo*;'ilr,l.n, À't*u;ri;; _{,lït ,.,,}

_Enshet

l'.''

^rvt wrl*rlic Arrtichristen Irrr,*r ^rlrrtt bedrr-rch ^{Helrel, ofte} Paulusor.fr"-

,ij"

e"d"

we.rt,,yg"' a"i

vercon.ichcle. rles satans,-ïe*l"et.r.e

r."

à"aur.en, dat op dattlie

'iet op"ïrtuí*L";'."r",IL,-

v()orseuerl

daf niet

alle, maer

tlL,,'rr sekere nre1llher, 1à;.

fl." "*rifi.f,t.t

ziirr) de Schrifture behooren

tr.

l1e'q..,t,, errrre

roepe'

ciaeroume

";t;il;;;i'#

^,".

#;ïï'1i",

_{de heyrige}

l'r.rk.rr

(iotlts

i',*ngr**-*r^i""oï.rguset

_wor.,er,

cratse ooc vanclen l{r'rr.yrr(}n urilrr enrle Vrourven-verstaen sïude.

r;d;;' ;;.r.

29.

Vru,ghe.

lloo

lu.yden

de Árticulen

?

Antwoot,tle,

l' Iu

geloone

in

Gocl

tlen vader, den almachtig*hen,

_schep-

;rt'r. dt's- Hemels,

entle der oorjêii.

ll.i;..Tn,lu in Jesum ChristuÁ iynen

eenÉïeborenen Sone, onsen

Dr

Anrrc'ur,uN

lrs

CRnIstELIcKEN cpr,6o5s.

4.

Geleden

heeft onder Pontio Pilato, is

gecruyciget, gestor- z. vn.

/rd, 2l!.

tten, n,

entlee_ncle begrauen, nedergedaelb

ter

HelleÀ.

g. 'Ien

clerden

dage

weclèr opgestaen

van

^r

i1. 'I'en clerden

dage

wecler opgestaen

van ^den

dooden.

6.

Opgeuar-e_n

ten lfemel, sittïnde ter rechterhant

Gods, des

-. :1. l)ie ontfangen is

vanden

Iluget Mariil.

⁽⁾

^heyligen

Geest, geboren

wt

de 4.

almachtigen

Vaders.

ï.

^{V-on _ da_er}

^{hy comen sal, om te}

oordeelen,

tle

leuende,

ende de

tlooden.

9. I.k ^{glelooue in} den hevligen

Geest.

_ 9. Ick

ghelooue., een-heyligé, álghemeyne, Christelicke Kercke, cle gemeenschap cler Heyligen.

10.

Vergeuinge

der

sondèn.

11.

Wederopstandinge des Vleesches.

12. Ende eeu

eewich leuen.

Vercloringe.

11E

^{Articulen des} Christelicken gelooÍs, worclen gemeenlick

int

Latiin ^wr.'oir _-ón

IJ

1wt- der Griecxscherr sprake) [henoemt ^Symboium Aposroloru,m, aït t1i"Ëi_ffi

is het

Synrbole der Àposi-elon,'.,ïil" niet onb"equamelic:'want

tsy'dat

^'oDstnb.rr men clwoort Symbolum neemt, daer vele elck haer ileel toe geuen, ofte

voor

een teecken

oft

lose, claer door cle eene vand,en anderen oncler.

scheyclen wert,_

als rnet

een Veltteecken: So comt clen naem Symbole rvel

te

passe.

Na

cle eerste beteeckeniuge verstaen wy, dat ^cle Aiticulen onses gelooueus encle onser hope also genoent werdèn, om clieswille de

Apostelen, (so eenige geuoelen)

o{i

Apostolische mannen clese somme

rles gelo<rfs met gerneen accoort tsamen gebracht, encle vereeuicht heb-

berr.

Na

ile tweeile befeeckeninghe des woorts Synbole ^yer..taeu w.y, dat Et.t

t

to,

tle

Articule'

des geloouens

zijri

geweest als een velt-teecken, oft Ïose, _\YÍil,2,,u

rlaernrede ,le geloouige

lichtelic

conden onderscheyden cle gene, die op- l111/1illi:

rechtelic

haei

ondei de Ridilerschap ende campiotnen ctrr:isti 'in

trotï- ^{olv'c' rv'} ryen hadclen verplichtet, ende

daef naer

trouwelic droegen, van den

anderen, clie

de

leere des Euangellj verualschten,

oft ilair

afweecken, tlnde daer van vremt waren.

want

gelljck cle wereltlicke Crljchsluyilen

ruet

een Velt-teeckeu openbaer malien wien sy dienen, endó met- Eet

vcrboncleu _zijn,__ende claer en tegen wien sy vyanclen zijn: Àlso gaet hct

toe met cler

Kercken Gocls enile alle Litmaten der sóluen, die-hebbcn rlo -algemeyne bekentenisse cles Christelicken gelooÍ's tot een Velt-teecken, crrde

tot een

lrose, daer meile

sy hen

afscheyden van allen audcrori

Sccte',

ende betuygen,

dat sy

God,

den

Yader, den Sone entle ^clcu

l[.

^Geest a]leen clienen,_ ende cl-at sy tegen den Duyuel, ende allel synr:rr irenhang_, hare encle Gocls vyanilen iiditèrlic strijilen willen.

Dit

Yelt-teecken

iler

Christelieker ridtlerscÈap,

wort iler

Aportoh,ll

^lorr.r.n,

s.vmbole genoemt, ee'sdeels, om

clat

ilaer

in

cortelick veruottót

il

^rl+r

s()nme cler apostolischen leere: Ende anderileels, om dieswille

*n.,ï[t;

--d

?0 De Anrrculru pns Cunrsrrr,rcr[N orloors.

t, r!

Fan, _!l: lir:lr irr. dut de l(ercke Goils tlese somme ontfangen heeft vanden Disci-

- ^lrr'lcr

^'rlcr .apostelen, gelijc ats het cleser,re

vïri

á*r-'Ápu.t"te1

te

voren ontfurrgcu hadden.

t;ruruvo,

wt

^dese somme cles apostolischen geloofs,

in

sekere articulen als lxrrron onclerscheyilen, cornt voor errst dit"profijt ini

gÍ.-.yn,

datse ilient

l' t,t

^een richtsnó.r,

'n" _de

welcke een .yegelicx gheloof

d";l;hËt ;;;;

worden, enile

wat

met een

oft

meer artióuitn des'seluer

Jorrr-";r.triij

rt,

^{dr:-nde,, dat-} tselue voor valsch_ gehouden moet

werilen

Ten una.ru",

Í"

sr-rlue

articulen zijg

ons inde- plaetse van een opene Tafer""i,

lii'a"ii

-wcJcl<en.wy,onderscheydentlic enáe

int

besonclere ràr, merckena"ai"g"ti, welcl<e

in

Ohdsto behooren voornenrelic aengemerct

te

werden.

,ï,llÍlrlll;:

..Want gelijc

^{de tleelen iles Lichaems}

in

Ëden ontlerscheyderi

zij,r,

So ri'iià.tt'rr*-

ziitt

ooc

in der

bekentenisse des geloofs Ariiculen

ofi

lóden te" recht

I,!j'i'-*r ïlïliïi,h,-ït:,nderschelilentlic,

^endà

int

besonrler van stuc

tot

stuc ge-

Àr'unnlrncp DES GrrrooFs, IN DRvE

floorrsrucrnn.

⁷⁷

rrocmt worilen.

Dan

volcht ten tweeclen

fijn

de bekentenisse var: Jesua,srl.-

0hristo den Soon Goils, onsen Heere, encle ivort

in

ses articulen ortlent-

'J2!:

^.

liclr,

ende

cort

voorgestelt

de

maniere, ende mitldel, tloor tlwelc

onse

^II.

versoeninge gheschiet, encle verlossinge

te

wege ghebracht is. Het tlertle

.

^III.

hooftstuck

inder

bekentenisse onses geloofs,

is

van God den

H.

Geest,

die

ons cloor t'gelooue Christo inlijuet, ons weclerbaret, ende heyliget, niso dat wy, met God een eewich verbont hebbende, der barmherticheyt rles Vaclers, enrle

tler

verlossinge cles Soons, tloor ^tle ghemeenschap enile ver:bindinge des

II.

^Geests deelachtich, encle ons alle de lfemelschè schat- ten toegheeygent werilen

Dese-afrlèelinge ilient ons tlaer toe aengemerct, encle behouclen, op dat, ^trtruro' hoewel onse salicheyt

het

werc tler gantsche dryvulilicheyb, ende iloor

de

selue

ons te

weghe ghebracht

is, wy

nochtans leeren ende weten

na iler

schrifture

te

onclerscheyden, de eygenschap van elcke Persoon,

nnde

wat

een yegelicke Persoon

tot

onser salicheyt ende verlossinghe

;;edlaen, ende gewrocht heeft.

?5.

^Vt'age.

Aengesien

datter maer

een eenich

Godlic

wesen

is,

wàerom

lroemt ghy den Vader, den

Sone,, ende

den

heyligen Geest!

'

Amtwoord,e.

Om dat Godt hem also in

synen

.woort geopenbaert heeft,

^II.

dat

clese

drye

onclerscheydelicke Persoonen,

de

eenich, warach-

tich, ende èewich God

zijn.

Verclarintge.

flYERMITS ⁱⁿ

^de afdeelinge cler Articulen des Chrisielicken gheloofs

\,f

vermaen gedaen wort van ilryen, namelic vanden Vader, Sone, ende

l[.

Geest, enile het openbaer is, dat elc

van

dryen Godt genoemt wert:

Daer nochtans de Schrifture leert, datter maer een God

oft

een eenich

Gnillic

wesen

is: So spruyt tlaer wt de

voorgestelde Vraghe vantle

rlryen Persoonen.

Enile

cle antwoort

is,

dat

ile

ilryvultlicheyt der Per-

$oonen, niet wech en neemt, noch en breect cle eenicheyt ttes Goillicken wesens: Maer

tlat

het wel met tlen anderen bestaet, encle ouer een comt, dcwljle God hem selfs heeft geopenbaert: Waerom rlan rnenschelic ver- rrrrft, ende goetduncken,

in

sulcken hoogen dingen, clen verstant cles men- nrlren

te

bouen gaende, hem moet geuangen geuen, enile Godt (dio ilo

wterheyt

selue

is)

volcomelic geloouen.

Maer hier

worb,

tot

llstor ara.,rrurr'.,

onderrichtinghe, eerst geleert, ^dab

wy

van God moeten spreken, ;oo nlx

lvy yan hem selfs gehoort hebben,

Ten

anderen

wort

^beweson

wt

^dor Sr;hrifture,

ilatter niet

meer als ^een eenich, entle eervich Goil

ix:

endo

fcn

4..U.n, dat de selue hem heeft geopenbaert

in

^zijn woort,

dot ly

tr

8. SONDACI{.

Vra,ge,

24.

25.

Irrlrrrrrt

: Ilier

ltebLen lg| _rte aldeerhtge

der

Articulen des tleloofs in tlryen

1.

Iloo.ltstucken,;_ Er1d9 rlaer na rt;bew'tjs d,at God,

eeniíi ir'ittt

^toesen,

2,

^ende dryeuu,ltlich

in

persoonen, gítijc ny hetn, se(s in ^{sttnen tolort.,e}

hceft qeopetftaert. ^,i

1

I

*J ffi

Hoe

worclen dese

t u"Ïí|r';Jï:;r,

Antuoord,e.

ln dry

deelen.

Dat

eerste

is van God

den sclreppinge:_ Da_t

ander, van Godt cien

Sone,

lossinge. -Dat ^{derde, van Godt}

clen heyligen heylichmakinge..

Vader,

_{ende onser}

ende onser

ver- (]eest, _{ende onser}

Vercl,ari,nge,

T)EPP

afdeelirrge,. enrle ordeninghe

is by

haer serue' claer gerroech:

r--'

Alleenlic is

.ilit

^{wel aen}

^te

ilerckeni dat

i'tlen

Articulen"des ge- looÍ-s vor.rr eerst bekent. ende wtgesl.,roken wort

het

vertrouwen np doa

de' vailer: waut

nadien ae

iótuï wt

router barnhlrticheyi,

oir* i'

christo

synen

sone

ve,rcorelr heeft,.voor encle aleer tler

wËrált

gront ghelegt was, _{soo rnoet}

!f ^utr

de spiing-ader, ende Fonteyne

à..

_frrrr*-

llis.J

^{vcrbonts, entle}

^dêr o"*o.nïogu] daer ht ;r

i""

".',gh*,rïmu' heeft,

vo'r

eerst gelooft, bekent, eucle"

na

behoóíeo

get;";";,1";;