Vraag nr. 168 van 11 mei 2005
van mevrouw MARIJKE DILLEN
VAD-preventie-initiatieven – Onderwijs
De Vereniging voor Alcohol- en andere Drugproblemen (VAD) richt zich in het kader van haar preventieopdracht terecht op het onderwijs. 1. Kan de minister een overzicht geven van alle
initiatieven die VAD neemt naar het onderwijs, graag met een opsplitsing tussen lager en secun-dair onderwijs?
2. Belangrijk is het VAD-preventieproject "DOS" (Drugbeleid op School).
Kan de minister meedelen op welke wijze dit project bijzonder wordt ondersteund vanuit Welzijn? Het is een zeer nuttig project voor de scholen, met duidelijk positieve resultaten. Gebeurt hier overleg en samenwerking met het
departement voor de organisatie, uitwerking, ondersteuning en financiering van dit project? Antwoord
De Vereniging voor Alcohol- en andere Drugproblemen (VAD) richt zich in het kader van haar preventieopdracht terecht op het onderwijs. 1. Kan de minister een overzicht geven van alle
initi-atieven die VAD neemt naar het onderwijs, graag met opsplitsing tussen lager en secundair onder-wijs?
Voor het basisonderwijs (6 tot 12) ontwik-kelde de VAD de brochure "Basisprincipes voor (drug)preventie in de basisschool" die vertrekt vanuit een gezondheidsbevorderende visie. Nadruk ligt op de aansluiting van preventie-initiatieven bij de ontwikkeling en de leefwereld van kinderen, binnen het dagelijkse pedagogi-sche handelen.
Naar het secundair onderwijs verspreidt VAD de volgende methodieken en materialen:
– "Een drugbeleid op school" is een handlei-ding om een drugbeleid op de secundaire
school te starten: concrete tips om een werk-groep rond drugs samen te stellen en richt-lijnen om de verschillende aspecten van een drugbeleid op school uit te werken.
– "Een drugbeleid op school onder de loep" is een instrument om het gevoerde drugbeleid op de secundaire school te evalueren en bij te sturen: methodieken om een algemene ana-lyse te maken en richtvragen om het proces van werken aan een drugbeleid onder de loep te nemen.
– "Juridische handvatten voor het onderwijs" vormt een leidraad om zowel preventief als bij een confrontatie met alcohol- en andere drugproblemen op de secundaire school effectief op te treden. Thema's die aan bod komen zijn onder meer: het schoolreglement, rechten en plichten van het schoolperso-neel, relatie tussen school en politie... Deze brochure is tegelijkertijd een aanzet om het lokaal overleg tussen scholen, politie en justi-tie te verbeteren.
– "De leerlingenbevraging" is een manier om informatie te verzamelen over attitudes van leerlingen t.o.v. drugs, hun eigenlijk drugge-bruik en hun visie op het alcohol- en drugbe-leid van de school. De resultaten kunnen de communicatie over drugs en drugpreventie tussen ouders, leerlingen en schoolpersoneel stimuleren en een aanzet vormen tot het ver-beteren van het beleid. In de vorm van een rapport geeft de VAD concrete tips op maat van de individuele school. De informatie uit deze leerlingenbevragingen wordt jaarlijks gebundeld tot cijfergegevens en syntheserap-porten.
– De '’Inventaris didactisch materiaal" geeft een overzicht van alle beschikbare jeugd-boeken, video's, spelmateriaal en lespakket-ten rond alcohol- en andere drugs, inclusief methodische en praktische informatie over alle materialen.
problematisch en niet-problematisch gebruik, beleid en wetgeving, preventie, vroeginterven-tie, hulpverlening en harm reduction komen aan bod. Het pakket bevat twaalf folders met beknopte productinfo, dertien factsheets, een cd-rom, een brochure en zes didactische fiches met praktische tips voor het geven van productinfosessies.
– "Lindestraat 14" is een didactisch pakket met video bedoeld voor een vormingsavond voor ouders over druggebruik bij adolescen-ten. Bedoeling is om het thema drugs en de bezorgdheid erover bespreekbaar te maken. – "Alcohol, bekijk het eens nuchter" is een
informatie- en sensibiliseringsproject voor verschillende leeftijdsgroepen over omgaan met alcohol. Twee luiken van het project zijn bruikbaar in het onderwijs: "A Cool World" (voor 12- tot 16-jarigen) en "Gratis Drank" (voor 17- tot 25-jarigen). Beide projecten bestaan onder meer uit een website, materi-aal om de site bekend te.maken, en aanvul-lend inhoudelijk materiaal.
– "Druglinkspel" (16 jaar en ouder) heeft als doel de drugthematiek bespreekbaar te maken: testen van kennis, verkennen van waarden en normen. Het spel behandelt legale en illegale producten en informeert over effecten en risico's van drugs.
– "Drugs ingeblikt" is een methodiek met foto’s en stellingen om een aanzet te geven tot dis-cussie of groepsgesprek over verschillende aspecten van het thema drugs.
– "Een lokaal alcohol- en drugbeleid. Sectorbrochure onderwijs" is een basiscon-cept waarin op lokaal niveau (gemeente) alle initiatieven met betrekking tot alcohol- en andere drugproblemen worden gebundeld met de bedoeling afstemming en samenwer-king te bevorderen. De publicatie voor het onderwijs moet sleutelfiguren in het onder-wijs ondersteunen in de participatie van een lokaal alcohol- en drugbeleid.
– "Drugs op de secundaire school: vormings-materiaal voor docenten in de lerarenoplei-ding". Het bevat theoretische informatie en concrete werkvormen waarmee het thema
kan worden geïntegreerd in de basisvorming van leerkrachten.
Het is de opdracht van de VAD om al deze methodieken en materialen te ontwikkelen en ze te verspreiden naar de regionale en lokale drugpreventiewerkers. Die moeten er op hun beurt voor zorgen dat ze worden toegepast in de scholen. De activiteiten van de drugpreven-tiewerkers worden opgevolgd in 'Ginger' , een door de VAD ontwikkeld en beheerd registra-tiesysteem.
In 2003 namen 67 Vlaamse preventieactoren deel aan deze registratie, samen goed voor 5.568 geregistreerde activiteiten. De sector onderwijs wordt duidelijk het best bereikt, en is betrok-ken bij vier op tien van de activiteiten. Het gros daarvan vindt enkel in de onderwijssector plaats, verder participeert de onderwijssector aan intersectorale samenwerkingsactiviteiten. Twee op drie preventieactiviteiten gaan naar
het secundair onderwijs (in totaal 1.237 acti-viteiten). De verhoudingen tussen ASO, TSO en BSO komen overeen met de verhoudingen in het respectievelijk aantal leerlingen. Meest voorkomende preventieactiviteiten zijn overleg met en vorming van intermediairen en vorming van cliëntsystemen (leerlingen en ouders). Het basisonderwijs is de tweede meest bereikte
sector, met in 2003 in totaal 326 preventieactivi-teiten. Ongeveer één op zes preventieactiviteiten in de onderwijssector vindt in het basisonder-wijs plaats. Vormingsactiviteiten ten aanzien van leerlingen en overlegactiviteiten met inter-mediairen vormen de hoofdmoot.
Eén op twintig preventieactiviteiten in de onderwijssector vindt plaats in het hoger onder-wijs, wat nog steeds goed is voor 154 activitei-ten. Vorming van intermediairen en overleg met intermediairen zijn de belangrijkste activitei-ten.
2. Belangrijk is het VAD preventieproject "DOS" (Drugbeleid op school) . Kan de minister mee-delen op welke wijze dit project bijzonder wordt ondersteund door Welzijn? Het is een zeer nuttig project voor de scholen, met duidelijke positieve resultaten. Gebeurt hier overleg en samenwerking met het departement voor de organisatie, uitwer-king ondersteuning en financiering van dit pro-ject?
De opdrachten van de VAD staan beschreven in een convenant, zijnde een meerjarige subsidie-overeenkomst tussen de Vlaamse Gemeenschap en een organisatie. Het convenant loopt van 2002 tot en met 2005. Het subsidiebedrag bedroeg 2.023.787 euro in 2004. Ik verstrek deze subsidie vanuit mijn bevoegdheid als minister van volksgezondheid, en in het kader van mijn preventiebeleid inzake middelengebruik. De opvolging van het convenant is in handen van de administratie Gezondheidszorg, Afdeling Preventieve en Sociale Gezondheidszorg, en de bevoegde raadgevers binnen mijn kabinet. Jaarlijks wordt voor het geheel van de werking
