• No results found

PRIBOEMI DJ

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "PRIBOEMI DJ"

Copied!
170
0
0

Bezig met laden.... (Bekijk nu de volledige tekst)

Hele tekst

(1)

f B O E K O E "WET

HAL

PANGADILAN HOEKOEMAN

ß)

m

DJEUNG

A T O E R A N

NOE DJADI BABAKOE

HOEKOEMAN POLITIE

BARIS

OERANG PRIBOEMI

DJ

INDIENEDERLAND

c K a l a w a n dawoehan Kangdjeng Gouvernement disalin tina basa W a l a n d a k a n a basa Soenda koe

R A D E N K A R T A W I N A T A , ( P a l i h Soemedang.

BATAVIA L A N D S D R U K K E R I J

Ç Q 1889.

(2)

0093 1608

(3)

B O E K O E W E T

HAL

PANGADILAN HOEKOEMAN

BAWS

OERANG PRIBOEMI

w

INDIENEDERLAND

K a l a w a n dawoehan Kangdjeng Gouvernement disalin Una basa W a l a n d a k a n a basa Soenda koe

R A D E N K A R T A W I N A T A , P a t i h Soemedang.

BATAVIA V ^ £ - D : i "' v...-'' LANDSDRUKKERIJ

1889.

(4)

I

È

(5)

KATJA.

Hal kasalahan (misdrijf), ngalanggar larangan (overtreding) djeung

nioba kitoe noe pimeunangeun hoekoeman (strafbare poging) 5 Hal hidji-hidjina hoekoeman

Hal nërapkeunnana hoekoeman

Hal migawe kasalahan pamindona "*

Hal sakait **

Hal anoe teu ditërapan hoekoeman djalanan koerang akal djeung hal anoe matak beunang dihampoera atawa noe matak ngentengkeun

1 fi h o e k o e m a n

Hal kasalahan kana kakërtaan ti loear Indië-Nederland 2 0 Hal kasalahan kana kakërtaan noe di djëro Indië-Nederland 24 Hal ngawaktjakeun djeung teu ngawaktjakeun kasalahan kana kakërtaan

noe ti loear djeung n o e di djëro Indië-JS'ederlrmd 27 Hal kasalahan mëgatan noe milih pikapalaeun 29 Hal ngahalangan lampah noe wënang (de vrijheid aanranden) 30

Hal ambtenaar noe njëkël kawasa noe rërëmpoegan ngalampahkeun anoe goreng 3 3

Hal ambtenaar noe ngadjalankeun kakawasnän djeung noe njëkël

pangadilan noe koemawasa «>4

Hal oewang palsoe *il>

Hal anoe niroe-niroe zegel, oewang k ë r t a s , soerat hoetang-pihoefang n a ^ a r a , tjap-tjap k ë r t a s , 1jap oekoeran takëran Gouvernement djeung

noe saroepa k i t o e . ° oo

Hal malsoe soerat-soerat p a n g a d i l a n , soerat p a r e n t a b , d a p t a r , akte dieunp- soerat noe sah djaba tidinja. soerat-soerat djoeal, meuh djeung soerat-soerat Bank • • • • • • • • w

4*>

Hal sOesoeratan palsoe di b a w a h tangan q- Hal palsoena soerat p a s , parentah leumpang djeung soerat saksi

(certificaat)

Hal n f a ^ a s a b noe kalampahkeun koe ambtenaar-ambtenaar noe dipivva-

rang narnna sarta ngampinan ' "

(6)

KATJA^

Hal djëpit 18 Hal anoe tjampoer kana përkara sedjen atawa perkara d a g a n g , noe

hënteu beunang dihidjikeun djeung pagawean pangkatna 49

Hal roeroeba 50 Hal ngalanggar kawasa - 5 3

Hal make kawasa nagara samemehna nampa paidin atawa sanggeusna

dieureunan 55 Hal goeroe agama noe ngaroeksak kakërtaan nagara sadjëro ngalam-

p a h k e u n pagaweannana 57

Hal ngalawan 5 8 Ngahina djeung nganiaja ka parentah nagara djeung ka kawasa nagara. ö l

Hal baha kana pagawean kawadjibannana 6 3 Hal sakitan minggat djeung hal njoempoetkeun noe boga dosa 64

Ngaroeksak tjap atawa zegel djeung njokot soesoeratan tina ënggon

paranti ngampihan noe oemoem 6 8 Ngaroeksak tanda ingëtan 70 Hal m a k e pangkat atawa ngalampahkeun gawe lain bakna 70

Hal noe ngopen-ngopen atawa ngaganggoe ka noe ngadjalankeun agama. " 1

Koempoelan djëlëma goreng 72 Palantjongan djeung baramaen ' 3 Hal ngahatean milampah kasalaban dina koempoelan noe sah djeung

oemoem - 'D'

Maehan dihadja, maehan niat ti tadina sarta arah-arahan, maehan

b a p a , maehan anak , ngabaroeang 7 6 Ngamang-ngamang atawa njingsieunan 7 8 Ngahadja n g a r a h e u t a n djeung neunggeul atawa sedjen-sedjen kasalahan

noe dihadja '<r Sjaboet njawa djëlëma lain dihadja, ngaraheutan djeung neunggeul

lain dihadja 8 - Kasalahan noe b e u n a n g djeung noe hënteu b e u n a n g diëntengan h o e -

koemannana 8 * Maehan dihadja, ngaraheutan djeung neunggeul n o e h ë n t e u m e u n a n g

hoekoeman 8o Ngaroeksak kabageuran 8 5 Ngaboei djeung nangkëp djëlëma noe h ë n t e u sah 8 8

Kasalahan dosa ka boedak • • • 8 9 Hal ngiwat boedak noe tatjan sampe oemoer (noe tatjan baleg) 91 Ngalanggar larangan hal ngoelioer majit • . 9 2

Saksi palsoe " 3 P i t n a h , n g a g o r e n g k e u n , ngahina djëlëma djeung dosa noe saroepakitoe. 9 5

Ngoear-ngoear rasiah 1 0 0 Hal maling 1 0 0 Hal kasalahan waktoe kataradjang p o t o l , kataradjang miskin noe

tërang djeung eureun majar 108-

(7)

KATJA. .

Tipoe-daja (oplichting) djeung ngabobodo (stilHonaat) 113

Ngaroeksak kapertjajaän 115 Hal m e u l i , digadean, ngampihan atawa n a m p a barang-barang papakean

atawa pakarang militair, naon bae ngaranna mah 117 Hal ngalanggar larangan ênggon n g a d o e , loterij djeung iraah gade 118

Mëgatan nawar 1 U Ngalanggar larangan soerat parentah hal fabriek-fabriek, hal dagang

djeung kabisa 1 - "

Hal ngabasmi, ngaroeksak, njatjadan barang 125 Panoengtoengna katangtoean-katangtoean boekoe wet ijeu 1 3 3

Katangtoean panambah 1 3 *

#

(8)
(9)

(Wetboek van strafrecht voor Inlanders in Neder- landsch-Indie).

SARTA KAWASA SRI MAHA RADJA!

Kangdjeng Toewan Besar Gouverneur-Generaal tanah Indie Nederland, geus ngadangoe tim- bangan Raad Indie Nederland, maparin salam ka sakoer noe matja atawa ngareungeu ijeu, sar ta maparin njaho:

Jen Andjeunna geus ngamanah perloe parentah dina be- sluit Sri Maha Radja tanggal 10 Februari 1866 no. 54 (Staatsblad Indië Nederland no. 55) boekoe wet hal panga- dilan hoekoeman noe geus ditangtoekeun keuna ka oerang Europa di tanah Indië Nederland dikeunakeun oge ka oerang priboemi di Indië Nederland, kadjaba atoeran-atoeran noe noeroelkeun kana bedana bangsa djeung adat-adat priboemi noe teu beunang diliwat.

Geus ningali artikel 20, 29, 31, 33 djeung 75 wet atoeran ngëreh tanah Indië Nederland.

Geus dimanah sarta ditangtoekeun :

Art. 1. Boekoe wet pangadilan hoekoeman noe keuna ka oerang priboemi di Indië Nederland ditangtoekeun sapërti noe disamboengkeun kana besluit ijeu.

(10)

Januari 1873.

Art. 3. Ijeu boekoe wet samemeh aja deui katangtoean sedjen, keuna oge ka oerang priboemi agama Christen.

Eta soepaja henteu aja noe njëboetkeun teu njabo di oenina ijeu, ijeu soerat atoeran bakal diasoepkeun kana Staatsblad Indië Nederland, djeung saperloena, dioewarkeun make basa priboemi djeung basa Tjina.

Ditimbalan deui sagala pangkat, gëde leutik, koedoe pada ngadjaga sawëwengkonna, soepaja soerat atoeran ijeu ditoe- roet saenja-ënjana, djeung teu meunang pilih kasih.

Didawoehkeun di Bogor tanggal 6 Mei 1872.

Kanqdjeng Toewan Besar Gouverneur-Generaal, LOUDON.

Secretaris Generaal, VAN HARENCARSPEL.

Dikaloearkeun tanggal doea poeloeh toedjoeh Juni 1872.

Secretaris Generaal, VAN HARENCARSPEL.

(11)

HAL

PANGADILAN HOEKOEMAN

BA1US

OERANG PRIBOEMI

Dl

INDIË-NEDERLAND.

BOEKOE M I M I T I

H A L K A S A L Â H A N , N G A L A N G G A R L A R A N G A N D J E U N G H O E K O E M A N N A N A .

PASAL I.

Hal kasalahan {misdrijf), ngalanggar larangan (overtreding) djeung njoba fciloe noe pimeunangeun hoekoeman

(strafbare poging).

Art. 1. Ngalanggar larangan (overtreding) nja eta migawe atawa hënteu migawe hidji Ualakoean, noe dilarang atawa dimistikeun dina soerat-soerat parentah atawa atoeran politie atawa parentah wet hal beja-beja djeung pacht oepcti nagara,

(12)

anoe pihoekoemaneunnana hënteu leuwih ti dikërdja paksa teu make ranle djeung didëngda oewang, dirampas barangna atawa hënteu, salah sahidjina atawa sakabehna; djeung deui anoe dilarang atawa dimistikeun dina oendang-oendang oe- moem pihoekoemaneunnana kërdja paksa dina pagawean nagara diparab teu diboeroehan (krakal), dirampas barangna atawa hënteu, salah sahidjina atawa sakabehna.

Diboei koe lantaran teu bisa njaosan oewang dëngda noe- roetkeun parentah oendang-oendang hal eta, eta hënteu di- ïtoeng asoep kana langgar larangan noe pantës dihoekoem.

Art. 2. Kasalahan (misdrijf) nja eta migawe atawa hënteu migawe naon-naon noe dilarang atawa dimistikeun dina oendang-oendang oemoem, sërta didjangdjian hoekoeman, djeung anoe teu asoep kana hal ngalanggar larangan.

Art. 3. Naon-naon noe geus njata djeung anoe tërang geus ngamimitian prak njoba migawe kasalahan noe hoekoe- mannana leuwih beurat manan kërdja paksa teu make ranle, kari-kari teu djadi niatna migawe kasalahan, koe sabab ka- bënëran aja halangan atawa koe sabab lain koe karëpna noe boga dosa pribadi, eta noe kitoe, kadjaba katangtoean panoengtoengna ijeu artikel, disiksa koe hoekoeman anoe pangdeukeutna kana hoekoeman kasalahan eta.

Ngan ijeu katangtoean teu keuna kana dëngda atawa panambahna hoekoeman, noe dikeunakeun saroewa bae ka noe geus prak milampah atawa ka noe njoba milampah hidji ka- salahan.

Oepama kasalahan anoe geus prak kapilampah dikeunaän hoekoeman kërdja paksa make rante tjara noe kasëboet dina artikel 5 n° 4, hoekoemannana noe njoba milampah

(13)

kitoe, kërdja paksa leu make rante una hidji nepi ka lima lahoen.

Art. 4. Hal njoba ngalanggar soerat-soerat parentali po- litie djeung aloeran politie, eta teu meunang siksaan.

Njoba ngalanggar larangan perkara sedjen, saperti noe kasëboet dina artikel 1, atawa njoba migawe kasalahan anoe hoekoemannana teu meunang leuwih beurat kadjaba kërdja paksa teu make rante, eta keuna hoekoeman, lamoen asoep kana katangtoean hal kabidji (alinea kahidji) artikel 3, sërta lamoen ditangtoekeun hoesoes jen koedoe meunang hoekoeman.

Lamoen kitoe, hoekoemannana saroea bae djeung migawe datang ka prakna, kadjaba lamoen aja katangtoean noe hoesoes, jen hënteu koedoe kitoe ; atawa lamoen hoekoeman- nana migawe datang ka prakna kërdja paksa teu make rante, eta noe njoba migawe kitoe, dihoekoem koerang sapërtiloena hoekoeman prakna.

PASAL II.

Hal hidji-hidjina hoekoeman.

Art. ö. Hoekoeman anoe dikeunakeun kana kasalahan djeung ngalanggar larangan, nja eta:

1. hoekoem pati,

2. kërdja paksa make rante tina lima nëpi ka doea poeloeh tahoen,

5. kërdja paksa make rante tina lima nëpi ka lima welas tahoen,

4. kërdja paksa make rante tina lima nëpi ka sapoeloeh tahoen,

$, kërdja paksa hënteu make rante lila-lilana pisan lima

(14)

tahoen, kadjaba lamoen aja kalangtoean noe ngawoeng- koel, jen koedoe leuwih lila,

6. kerdja paksa dina pagawean nagara make parab teu meunang boeroehan (krakal) lila-lilana pisan tiloe boelan.

7. diboei lila-lilana pisan dalapan poë, 8. didëngda oewang.

Art. 6. Siksaan panambah, anoe beunang ditambahkeun kana hoekoeman anoe di loehoer dina hal anoe geus di- tangtoekeun koedoe ditambah, nja eta:

1. ditjaboet hakna djeung kawënangannana, serta ditang- toekeun lilana, beunang diterapkeun tina lima nëpi ka sapoeloeh tahoen, kadjaba lamoen aja katangloean noe ngawoengkoel, noe mastikeun lilana;

2. dirampas barangna noe asal tina kasalahan atawa nga- langgar larangan, atawa noe dipake milampah kasalahan atawa langgar larangan, atawa pakakasna, kitoe ge lamoen eta barang milikna noe boga dosa.

Art. 7. üjaba katangtoean dina no. 2 artikel tadi beunang oge dina vonnis diparentahkeun dilëboer atawa diroeksak pakakas anoe dipake njieun kasalahan, sanadjan dipoetoes lëpas tina kasalahan oge.

Art. 8. Siksaan kërdja paksa make atawa teu make ran te oepama keuna ka menak oerang priboemi, sapërti noe kasë- boet dina besluit Sri Maha Radja tanggal o November 1866 no. 73 (Staatsblad Indië 1867 no. 10), eta siksaan diganti koe diboewang.

Oepama eta siksaan diboewang dipake gantina kerdja paksa make rante, eta hakim koedoe nërangkeun masing tërang pisan dina vonnisna.

(15)

Oepama oerang priboemi loembrabna meunang hoekoeman kerdja paksa dina pagawean nagara make parab teu make boeroehan (krakal), ela moenggoeh menak noc diseboet di loehoer dikeunaän hoekoeman boei lilana sakocmaha hoekoe- man krakal tea.

Art. 9. Oepama hoekoeman noeroetkeun wet dikërdja paksa make rante, eta dikeunakeunnana ka awewe dikërdja paksa leu make rante.

Lamoen aja noe kitoe, hakim koedoc nërangkeun dina vonnisna masing terang pisan, jcn eta hoekoeman kerdja paksa teu make rante djadi gantina hoekoeman kerdja paksa make rante tea.

Art. 10. Noe meunang hoekoeman kërdja paksa teu ma- ke rante lilana teu leuwih ti satahoen atawa noe dikërdja paksa dina pagawean nagara make parab leu make boeroeh (krakal), eta ngalakonannana hoekoeman dina tëmpat dipoe- toesna bae.

Art. 11. Lamoen ditangtoekeun dina oendang-oendang oemoem jen meunang hoekoeman diboei lilana leuwih ti dalapan poë, ela hoekoeman keunana ka oerang priboemi digantian koe dikërdja paksa dina pagawean nagara make parab teu dihoeroehan (krakal)/ alawa moen hockoemannana diboei leuwih li tiloe boelan, eta digantian koe dikërdja paksa teu make rante.

PASAL III.

Hal nerapkeunnana hoekoeman.

Art. 12. Iloekoem pati ditërapkeunnana koe logodjo dina panggantoengan, beuheungna noc diboekoero dilalian koe tali

(16)

diganloengkeun kana panggantoengan tea sarta papan titin- tjakannana dikenjang ka handap.

Arl. 13, Hoekoem pati teu meunang diterapkeun di poë Ahad djeung di poë gëde agama nabi Isa sarta di poë gede agama oerang priboemi.

Art. 14. Majitna noe meunang hoekoeman pati, lamoen aja panoehoen baraja-barajana, kawidian diselehkeun, tapi koedoe diparentahkeun, soepaja eta majit dikoeboerna oelah pisan dirame-rame.

Art. 15. Kabeh noe meunang hoekoeman kerdja paksa djeung diboei wadjib digawekeun. Ijeu katangtoean henteu keuna ka menak-menak oerang priboemi, sapërti noe disëboet dina artikel 8.

Demi miarana sarta ngoeroesna wawangoenan baris noe meunang hoekoeman kerdja paksa djeung diboei, kitoe deui ngeunakeunnana hoekoeman kerdja paksa make djeung teu make rante djeung diboei, eta hidji-hidjina pada aja atoerannana dina soerat oendang-oendang ngawoengkoel hal eta, ditimbang kana beurat entengna hoekoeman.

Art. 16. Saha-saha noe geus diterapan hoekoeman anoe aja dina no. hidji nëpi ka no. opat artikel 5, eta henteu pisan meunang djadi saksi disoempah atawa ngahatoerkeun katrangan ahli (deskundige) disoempah dina përkara civiel, lamoen ditoelak, sarta dina përkara hoekoeman (përkara crimineel) koe wet henteu ditarima soempahna.

Kitoe deui teu meunang djadi saksi njieun soerat përdjang- djian notaris atawa soerat sah djaba ti eta, atawa djadi wali jalim (joogd) atawa wali noe sapeh, noe edan (curator),

(17)

sarta teu meunang asoep djadi soldadoe barisan daratan, barisan pareman (schutterijen) atawa asoep kana koempoelan-

koempoelan djaba ti eta noe make pakarang.

Art. 17. Noe meunang hoekoeman kërdja paksa make rante, sabotna ngalakonan eta hoekoeman, leungit kawasana kana barang-barangna sorangan.

Oepama dimanah përloe, dipaparin wali eukeur ngoeroes bandana, tina sabab panoehoenna noe meunang' hoekoeman atawa panoehoenna noe boga hak, atawa tina panoehoenna djaksana (Openbaar Ministerie), eta maparinna koe hakim civiel noe ngabawah kana tempat noe ditjitjingan pangbeh- dijeuna koe noe meunang hoekoeman tea, noeroetkeun atoer- annana ngadjadikeun wali dina perkara civiel anoe loembrah.

Soepama djalmana noe dihoekoem di bawah parentahna wet civiel di Indië Nederland (Burgerlijk wetboek), eta weeskamer noe koedoe djadi wali gëde, nangen pangoeroesna walina eta djalma tea.

Art. 18. Oepama noe meunang hoekoeman geus poetoes ngalakonan hoekoeman, eta wali eureun kawasana, sarta koedoe diselehkeun ka noe boga bandana bareng djeung ingët- ingëtan kaloear asoepna.

Art. 19. Noe meunang hoekoeman dikerdja paksa make rante, sabotna keur ngalakonan eta hoekoeman, teu meunang dibere doeit atawa kahakanan tina bogana sorangan, kadjaba noe diiwalkeun kaidinan dina soerat oendang-oendang noe kasëboet dina artikel 18.

Art. 20. Parentahna artikel 16, 17, djeung 18 keuna oge ka menak-menak oerang priboemi anoe hoekoemannana diganti

kërdja paksa make rante koe diboewang noeroetkeun artikel 8,

(18)

Eta katangtoean sarta parentahna artikel 19 keuna ka awewe, anoe diganti hoekoemannana kerdja paksa make ranle koe kerdja paksa leu make ranle noeroetkeun artikel 9 tea.

Art. 21. Noe rneunang hoekoeman diboewang ditëtepkeun dina hidji tempat di djëro Indië Nederland, ditangtoekeun- nana koe Kangdjeng Toewan Bësar Gouverneur-Generaal.

Sabeuuang-beunang onkostna koedoe ti milikna noe meu- nang eta hoekoeman tea bae.

Art, 22. Noe dltjaboet koe hakim hakna djeung kawenang- annana noe kasëboet dina artikel 6 no. 1 Boekoe wet tjeu atawa dina oendang-oendang oemoem dj aba ti ijeu, teu meunang : a. njêkël atawa ngalampahkeun pagawean saniskara pangkat

nagara;

b. djadi wali jatim atawa wali barangna djalma sedjen, c. djadi wali anakna atwa wali barang anakna sorangan, d. djadi saksi disoempah hal perkara civiel, oepama ditoelak, e. miloe miüh pikapalaeun.

Dimana noe hënteu ditangtoekeun jen koedoe dikeuna- keun, hakim wënang moetoes njaboet hakna djeung kawe- nangannana, atawa njaboet salah sahidjina, atawa hënteu njaboet, koemaha timbangannana hakim bae.

Ijeu hoekoeman keunana ka noe meunang hoekoeman ti walës poëan vonnisna didjadikeun (kracht van gewijsde).

Art. 23. INagihna oewang dëngda djeung onkost-onkost pangadilan eta tetëp bae noeroetkeun katangtoean hal eta noe aja dina oendang-oendang hal njoehoenkeun hoekoeman noe keuna ka noe dihoekoem.

Oepama koedoe majar dëngda atawa barangna dirampas bareng djeung koedoe moelangkcun barang atawa ngaganti

(19)

karoegian, eta koedoe diheülakeun moelangkeun barang djeung ngaganti karoegian heula, lamoen bandana noe dihoekoem ten tjoekoep.

Art. 24. Poetoesan perkara hoekoeman hal kasalahan koedoe dioewarkeun koe kapala nagara dina ënggonna noe pangbehdijeuna diljitjingaii koe noe meunang hoekoeman lea.

Atocrannana ngoewarkeun ditangloekeun koe Kangdjëng Toewan Bësar Gouverneur-Generaal.

PASAL IV.

Hal migawe kasalahan pamindona

Art. 25. Lamoen aja djëlëma geus meunang hoekoeman hoekoem pati alawa kerdja paksa make alawa leu make rante noe lilana leuwih li salahoen, geus kitoe pek deui bae mi- gawe kasalahan, eta hoekoeman noe bareto matak djadi tambah beurat kana timbangan ajeuna, mana hakim dina ngeunakeunnana hoekoeman koedoe ngingëtkeun kana hoe- koeman bareto tea.

Dina përkara saroepa kitoe, hakim wënang nambahan sapërtigana tina panglilana hoekoeman kerdja paksa.

Art. 26. Katangtoean noe aja dina artikel loehoereun ijeu dikeunakeun oge, lamoen eta sakitan bareto ënggeus dihoekoeman koe hakim militair:

1. koe hoekoeman salah sahidjina noe kasëkoet dina hal mimiti artikel tadi, lantaran kasalahan (misdrijf),

2. koe hoekoeman noeroet wet militair, lantaran kasala- han anoe dina wet hoekoeman bakoe ditangtoekeun pimeu- nangeun hoekoem pati atawa kerdja paksa make rante,

3. koe hoekoeman milatair njorong gorobag atawa eresan

(20)

militair atawa hoekoeman militair diboei lilana leuwih ti satahoeflj anoe geus ditangtoekeun dina wet hoekoeman bakoe pimeunangeun hoekoeman kerdja paksa teu make rante lila-lilana lima tahoen.

PASAL V.

Hal sakait.

Art, 27 Noe miloe migawe kasalahan atawa ngalanggar larangan, meunang hoekoeman saroea bae djeung noe mi- gawe pisan, kadjaba lamoen aja katangtoean anoe hoesoes jen lain kitoe.

Ijeu katangtoean djeung noe aja dina Pasal ijeu hen teu keuna ka noe ngalanggar larangan soerat atoeran politie.

Art. 28. Ari noe miloe migawe kasalahan atawa nga- langgar larangan sarta noe pimeunangeun hoekoeman, nja eta:

1. noe nitah njieun kasalahan atawa nitah ngalanggar larangan koe roeroeba, koe pasanggoepan, koe njingsieunan, koe metakeun kakawasaännana, koe akal-akal atawa koe ngabobodo, atawa koe noedoehan djalanna migawena eta kasalahan atawa langgar larangan,

2. noe mere pakarang, parabot atawa naon-naon bae, sarla njaho jen eta gawena baris migawe kasalahan atawa nga- langgar larangan,

3. noe noeloeng kana migawe kasalahan atawa ngalanggar larangan, toer manehna njahoeun jen eta pagawean kasalahan atawa ngalanggar larangan, sarta panoeloengna matak sadia, matak tambah babari atawa matak djadi pisan migawena kasalahan atawa ngalanggar larangan tea. Kiloe deui henteu dikoerangan hoekoeman noe ngadjak djëlema rea atawa nga-

(21)

halean, soepaja ngaroesoehkeun atawa ngaraman noe matak ngobahkeun kakërtaan Indië Nederland di loear atawa di djero, sanadjan ngaramanna atawa ngaroesoehkeunnana teu aja ka djadjadiannana,

4. noe ngomong dina ënggon koempoelan kadenge koe djëlema rea, atawa napëlkeun soerat lain tjitak dina ënggon koempoelan djalma, atawa eta soerat didjoealan atawa didoeoem- doeoem, soepaja njaliara, noe matak ngobahkeun djëlema rea kana njieun kasalahan atawa ngalanggar larangan.

Ijeu katangtoean anoe bijeu keuna oge ka noe ngobahkeun njieun kasalahan atawa langgar larangan, sanadjan kasalah- annana atawa langgar larangannana ngan kakara prak ditjoba bae, lamoen eta panjobana geus beunang dihoekoeman.

Oepama pangobahkeunnana (noesoek-noesoekna) hënteu pisan aja kadjadjadiannana, eta hoekoemannana didengda oewang una lima poeloeh nepi ka saratoes roepia atawa lamoen aja noe matak beurat përkarana dihoekoem kerdja paksa leu make rante lilana Una genep poë nepi ka genep boelan.

Art. 29. Noe salawasna mondokkeun, atawa mere salala- wasna ënggon pikeun njoempoet, atawa keur koempoelannana ka djëlema, noe manehannana njaho jen begal atawa noe ngaroesoehkeun kakërtaan Indië Nederland atawa rek tëlëngës ka noe sedjen atawa ngagampang bandana, eta noe kitoe hoekoemannana saroea djeung noe sakait.

Art. 30. Noe ngampihan barang-barang noe manehannana njaho beunang maling, atawa barang noe hënteu dilëpikeun ka noe boga hak eta barang, atawa barang noe kapiboga koe djalan kasalahan atawa djalan ngalanggar larangan, eta hoekoemannana saroea keneh djeung noe sakait.

(22)

Art. 31. Tapi hoekoemau hoekoem pâli djeung kërdja paksa make rante lilana Una lima nef t ka doea poeloeh tahoen

henteu keuna ka noe ngampihan barang sapërti noe kasëboet dina arlikel loehoereun [jeu, kadjaba lamoen aja katrangan jen manehna wakloena ngarapiban njabo, jen përkarana pinaeu- nangeun boekoeman doea eta.

Oepama bënteu aja katrangan kitoe, boekoemna dikerdja paksa make rante lilana Una lima nëpi ka lima mêlas tahoen.

Art. 32. Noe sok meutingkeun semah, djeung deui toekang waroeng atawa logement lamoen kasemahan koe hidji djëlëma leuwib ti doea poeloeb opat djam, sarla eta semah milampab hidji kasalahan atawa langgar larangan, eukeur tjitjing di- diiija, djeung koe noe kasemahan hënleu diloeliskeun dina registerna anoe ditangloekeun koe noe kawasa hal eta, eta oepama aja karoegiannana ka noe sedjen tina gawena semah tea hal kasalahan alawa ngalanggar larangan, toekang waroeng atawa logement katëmpoehan, sarta koedoe moelangkeun barangna, karoegiannana djeung onkost-onkostna. Kitoe deui keuna koe pangadilan sakoemaha hoekoeman civiel hal ngam- pihan barang anoe sedjen.

PASAL VI.

Hal anoe leu dilërapan hoekoeman djalanan koerang akal, djeung hal anoe malak beunang dihampoera alawa

noe malak ngentengkeun hoekoeman.

Art. 33. Noe migawe kasalahan atawa ngalanggar larangan hënteu kaäsoep kasalahan atawa ngalanggar larangan, lamoen wakloena migawe keur kataradjang kasakit edan atawa ka-

(23)

paksa koe noe leuwili kawasa alawa leuwih koeat ti noe boga dosa, lain lawaneun (ikrah).

Art. 54. Kasalahan alawa langgar larangan taja noe di- hampoera atawa anoe dikoerangan hoekoemannana, kadjaba lamoen geus terang përkarana jen hampoeraeun, alawa geus terang beunang dikoerangan hoekoemannana.

Art. 35. Oepama sakilan oemoerna koerang tina gënëp wëlas tahoen, sarta moen tërang pisan, jen milampahna kitoe koe sabab koerang akal, ela dilepas ; lapi ditimbang-timbang tina gëde leutikna përkara, koedoe diserenkeun ka indoeng bapana alawa ka baraja-barajana atawa diasoepkeun ka gëdong paranti ngabënërkeun anoe goreng lam pah (verbelerhuis), didinja dimoemoele, ari lilana dilangtoekeun dina vonnis, tapi lilana dipiara teu meunang liwat ti oemoerna doea poeloeh tahoen.

Art. 56. Lamoen geus terang jen manehna pangmigawena kitoe reudjeung akal, eta dilërapan hoekoeman sapërli di handap ijeu :

Oepama noe rea pihoekoemaneunnana pimeunangeun noe kasëboel dina artikel ö no. 1 djeung 2, manelina mah dihoe- koem kërdja paksa leu make ranl e I ma sapoeloeh tahoen 'nëpi ka doea poeloeh tahoen lilana,

Oepama noe rea pihoekoemaneunnana pimeunangeun noe kasëboel dina artikel 5 no. 3 djeung 4, manehna mah di- hoekoem këtdja paksa teu make rant e pangsaheudeung-keu- deungna saperliga djeung pangUla-lilana salëngahna tina hoe- koeman anoe loembrah.

(24)

Oepama pihoekoemaneunnana noe loembrah kërdja paksa teu make rante atawa didengda oexvang, eta hakim meunang ngoerangan hoekoemannana sakoemaha noe dirasa përloe bae, tapi salawasna koedoe sahandapeun tëngahna hoekoeman anoe dikeunakeun ka noe oemoerna enggeus gënëp wëlas tahoen.

Art. 57. Oepama sakitan tina sabab kaboedakannana, atawa sabab dipaksa, sabab diparentah,-sabab sieun, sabab diwoedjoek, sabab koerang ingelannana, tina leutik dosana atawa karepna sorangan daekeun ngagantian karoegian atawa ngomean ka- roeksakan koe lantaran eta kasalahan, atawa sedjen-sedjen sabab noe matak djadi enteng kana përkarana, djadi pantës dikoerangan hoekoemannana, eta lamoen geus tangtoe taja noe njëgah kana dikeunakeunnana katangtoean artikel ijeu (1),

(*) Noeroetlteun staatsblad 1876 n° 174 eta omongan .lamoen geus tangtoe taja noe nj'égah kana dikeunakeunnana katangtoean artikel yeu" dieureunan, djadi ajeuna palëbah dinja koedoe diliwat bae.

Tapi eta staatsblad 1876 n° 174 tea dieureunkeun deui koe staatsblad 1886

n" 45, sakalian ngobah oenina alinea kahidji artikel 37 noe kasëboet di loeboer, sarta eta alinea kahidji artikel 37 teh ajeuna koedoe dibatja kijeu:

»Oepama sakitan tina sabali kaboedakannana, sabab dipaksa, sabab diparenlali,

»sabab sieun koe noe pantës pikasieuneun, sabab kawoedjoek, sabab koerang

»ingëtannana , tina leutik karoegiannana atawa karëpna sol angan daekeum

»n«omean karoegiannana atawa karoeksakan koe lantaran eta kasalahan, atawa

»sedjen-sedjen sabab noe matak djadi enteng kana përkarana, djadi pantës

»dikoerangan hoekoemannana, eta bcunang digantian hoekoemannana koe hoe-

»koeman saperti di handap ijeu :

»Hoekoeman dina artikel 5 n° 1 koe hoekoeman noe leuwih enteng ti batan

»eta, tapi teu meunang leuwih enteng ti kërdja paksa teu make rante lilana doea

»tahoen.

»Hoekoeman dina artikel 5 n°. 2 koe kerdja paksa hënteu make rante sakoerang-

»koerangna hïdji tahoen.

»Hoekoeman dina artikel 5 n°. 3 koe kërdja paksa hënteu make rante sakoerang-

»koerangua gënëp boelan.

»Hoekoeman dina artikel 5 n° 4 koe kërdja paksa teu make rante sakoerang-

»koerangna tiloe boelan.

(25)

beunang diganlian hoekoemannana koe lioekoeman saperti di handap ijeu:

noe meunang hoekoeman anoe kasëboet dina artikel 5 no. 1, digantian koe kerdja paksa leu make rante sakoerang-koerang- na doea tahoen;

noe meunang hoekoeman anoe kasëboet dina artikel 5 no. 2, digantian koe kerdja paksa teu make rante sakoerang-koerangna safahoen ;

noe meunang hoekoeman noe kasëboet dina artikel 5 no. 3, digantian koe kerdja paksa leu make rante sakoerang-koerangna genep boelan djeung noe meunang hoekoeman anoe kasëboet dina artikel 5 no. 4. digantian koe kerdja paksa teu make rante, sakoerang-koerangna liloe boelan.

Oepama boekti sabab-sabab noe geus kasëboet di loehoer atawa aja sabab sedjen noe matak djadi enteng kana përkarana, didinja hakim meunang ngoerangan lilana kerdja paksa teu make rante atawa diboei djeung ngoerangan reana oewang dëngda, nëpi ka sabaraha bae timbangannana ; malah oepama hidji kasalahan atawa ngalanggar larangan hoekoemannana kerdja paksa teu make rante atawa diboei barëng djeung didengda, didinja oge wënang dikeunakeun salah sahidjina bae.

Katangtoean panoengloeng.

Art. 38. Katangtoean anoe aja dina ijeu Boekoe mimiti keuna oge kana kasalahan djeung ngalanggar larangan, noe disëboet dina oendang-oendang wet sedjen ti ijeu, kadjaba lamoen dina eta oendang-oendang wet sedjen atawa dina boekoe wet ijeu tangtoe jen lain kitoe.

(26)

BOEKOE KADOEA.

H A L R O E P A - R O E P A E A S A L A H A N D J E U N G N G A L A N G G A R L A R A N G A N .

PASAL I.

Hal kasalàhan djeung ngalànggar perkara nagara (algemeene zaak).

BAB T.

Hal kasalàhan kam kakerlaän Indiê Nederland.

BAGIAN T.

Hal kasalàhan kam kakerlaän ti loear Indië- Nederland.

Art. 39. Saha-salia noe csloe oerang priboemi, noe mc- rangan ka Indië Nederland, dihoekoeman hoekoem pâli.

Art. 40. Saha-salia noe rërëmpoegan atawa badami iljeung radja-radja sedjen, djeung radja-radja Indië atawa djeung abdi-abdina atawa djeung wakil-wakilna eta radja, ngawoe- djoek soepaja moemoesoeban atawa mërangan ka Indië Neder- land, atawa mere parabot-parabolna perang, eta dihoekoem pati, sanadjan pangrërëmpoegannana atawa badamina liënteu djadi moemoesoehan alawa teu djadi perang.

Art. 41. Kiloe dcui dihoekoem pali, saha-saba noe rërem- poegan alawa badami djeung moesoeli, soepaja gampang da- tangna eta moesoeb ka tanah bawaban Indie Nederland, atawa mikeun kota-kota, benteng-benteng, tëmpat-lëmpal, tempat- tempat perang, palaboean-palaboean, goedang-goedang parabot perang, kapal atawa paraboe kagoengan Gouvernement, atawa noeloengan mere alawa mangnjiarkeiin soldadoe, djëlèma

(27)

baris soldadoe, oewang, bebekëlan, pakarang atawa paparabot- an perang, atawa noeloeitgau kana kamadjoean mcrangaimana Indië Nederland, saperti ngobahkeun kasetjaän wadia bala daratan djeung wadia bala laoctan Indië Nederland, ngobah- keun kasetjaäunana ollieicrna alawa soldadoe, matroos-matroos djeung djalan djaba ti eta.

Art. 42. Ocpama aja noerercmpoegan djeung bangsa moe- soeb, laja nialna goreng saperti noe kaseboet dina artikel loebocreun ijeu, kajaning ngabedjakeun ka moesoeh loa kaä- jaännana wadia bala, alawa kaäjaäanna nagara Indië Neder- land, noe ma tak roegi ka nagara atawa balad-balad Indië Nederland atawa radja-radja di bawahna, etanoc rërëmpoegan kiloe diboekoem kerdja paksa teu make ranle tina doea nepi ka lima lahoen, kadjaba ti siksaan noe lcuwib beitrat lamoen bedja eta asalna beunangna koe akal sapërti djadi mala-mata.

Art. 45. Hoekoeman anoe disëboet dina artikel 40 djeung 41, saroewa bae dikeunakeunnana ka noe boga kasalahan saroepa kitoe ka radja-radja noe ngabantoe Indië Nederland mërangan moesoeh atawa ka noe boga kasalahan saroepa kitoe ka Indië Nederland pisan.

Art. 44. Saha-saha noe leu keuna koe wet militair, ngawoedjoek ka militair, sarta boekli niatna soepaja eta militair minggat pindah djadi wadia bala daratan atawa laoelan bangsa sedjen, atawa noelocngan pindahna, toer njaho jen bakal pindah ka bangsa sedjen tea, eta dihoekoem kerdja paksa make ranle Mana lina lima nepika sapoeloeh lahoen.

Art. 43. Saha-saha noe tcu keuna koe wet militair, kadjaba noe disëboet dina artikel loehoereun ijeu, ngawoedjoek solda-

(28)

doe laoetan atawa daratan saoerang atawa leuwih, pëtana ngawoedjoek koemaha bae, atawa ngahadja noeloengan koe djalan naon bae, soepaja minggat, atawa ngagampkenn pa- minggatna, atawa ngahadja mere saratna minggat, atawa ngampihan, atawa mondokkeun anoe minggat, toer njaho, atawa mindahkeun militair kana barisan sedjen sarta make ngaran sedjen atawa ngaran djidjieunan, atawa make djalan tipoe daja lian ti eta, eta noe kitoe dihoekoem dëngda oewang reana lina saratoes nepi ka lima raloes roepia, atawa tim- bang-timbang kana enteng beuratna perkara dikërdja paksa leu make rante Mana lina tiloe boelan nepi ka satahoen.

Art. 46. Sagala ambtenaar noe njekel kawasa, sagala wa- kil-wakilna Gouvernement atawa saha bae, noe dipertjaja njimpen atawa ditjaritaän rasiah hal rërempoegan atawa rasiah piniateun, tina sabab pangkatna atawa pagaweannana dienst pangnadipërtjaja, karï-kari dibedjakeun ka moesoeh atawa ka sedjen bangsa atawa ka wakilna moesoeh tea, eta meunang hoekoeman hoekoem pati.

Art. 47. Sagala ambtenaar noe njëkël kawasa, sagala wakil Gouvernement atawa saha bae, noe didawoehan koe Gouvernement ngoeroes hidji pagawean sarta dipiwarang ngampihan kaart atawa gambar benteng, kaart imah parabot përang atawa kaart palaboean, lamoen eta kaart atawa gam- bar sahidji atawa leuwih dibikeun ka moesoeh, eta dihoe- koem pati.

Ari noe mikeun eta kaart ka sedjen bangsa ka noe tcu daek miloe tjampoer hal paprangannana atawa noe djadi sobat Gouvernement atawa ka wakilna, eta dihoekoem kerdja paksa teu make rante Ulam tina doea nepi ka lima tahoen.

(29)

Art. 48. Saha-saha noe ngabogaän eta kaart atawa gambar noe kasëboet di loehoer koe djalan roeroeba, beunang nipoe atawa beunang paksa piroesa, geus kitoe eta kaart atawa gambar dibikeun ka bangsa sedjen atawa moesoeh, atawa ka wa- kilna, eta hoekoemannana saroea djeung ambtenaar-ambtenaar snrta djaba ti eta noe kasëboet dina artikel loehoereun ijeu, katoet beda-bedana.

Oepama pangbogana eta kaart lain koe akal goreng, sarta eta kaart dibikeun, lamoen mikeunna tjara hal mimiti artikel 47, hoekoemannana dikerdja paksa make rante lilana tina lima nepi ka lima welas tahoen; lamoen mikeunna tjara hal ka'doea artikel 47, hoekoemannana dikerdja paksa teu make ranle lilana tina tiloe nepi ka lima tahoen.

Art. 49. Saha-saha noe njoempoetkeun atawa nitah njoem- poetkeun soldadoe mata-mata moesoeh, atawa soldadoe noe dititah koe moesoeh mariksa (ngadjadjangkoeng), toer njaho jen anoe kitoe, eta dihoekoem hoekoem pati.

Art. 50. Saha-saha noe sasatron teu karana idin Gou- vernement datang ka bisa mawa-mawa perang nagara Neder- land atawa Indië Nederland, eta dihoekoem kerdja paksa leu make ranle lilana tina doea nepi ka lima lahoen, tapi oepama estoe datang ka djadi përangna koe lantaran eta, hoekoemannana dikerdja paksa make rante lilana Una lima nepi ka lima welas tahoen.

Art. 51. Saha-saha noe boga kalakoean moemoesoehan teu karana idin Gouvernement, datang ka bangsa Nederland atawa oerang Indië Nederland diarah koe bangsa sedjen, eta dihoekoem kerdja paksa teu make rante Una doea nepi ka lima lahoen..

(30)

BAGIAN I I .

Hal kasalahan kana kakertaän noe di dj'uro India Nederland.

Art. 52. Ngalawaii atawa rerempoegan niatna ugaroeboeh- keuu atawa ngaganti Gouvernement, atawa ngobahkcun eusi nagara soepaja ngalawaii koe pakarang ka noc kawasa di Jndië Nederland, cla noe kitoe dihoekoem pati.

Art. 55. Kitoe deui dihoekoem pati, saha-saha noe ngala- waii atawa rërëmpoegan, ngahoedangkenn peperangan nagara, kajaning oerang nagara dibere pakarang soepaja perang djcung pada batoer, atawa ngawoedjoek datang ka prakna kitoe, atawa ngaroeksak barang-barang, atawa ngabasmi pati, atawa ngarampas dina hidji ënggon atawa leuwih.

Art. 54. Saha-saha noe niat saperti noe kasëboet dina artikel doea tadi, sarta henteu karana mennang parcntah atawa kawasana noe kawasa wani-wani ngoenipoelkeuu balad atawa nitah ngoempoelkeun, atawa neangan soldadoe atawa nitah neangan, atawa mere pakakas atawa parabot perang ka noe boga niat kitoe, eta oge dihoekoem pati.

Art. 55. Ari noe disëboet ngalawan (aanslag), nja eta oepaina geus migawe atawa geus uiimiti migawe kasalahan anoe kasëboet dina artikel 52 djeung 55, sanadjan eta kasa- lahan henteu datang ka djadina pisan oge.

Art. 56. Rerempoegan (samenspanning) nja eta njieun perdjangdjian djeung hidji djëlema atawa leuwih, sanadjan latjan prak ngalawanna noe kasëboet dina artikel lochocreun ijeu,

(31)

Art. 57. Oepaina tatjan djadi rërëinpoegaunana, lapi geus aja pangadjakna, ngan teu digoegoe, bal rek njicun kasalahati anoe kasëboet dina artikel 52, noe ngadjak meunaug hoekoeman kerdja paksa teu make rante lilana Una doca nepi ha lima lahoeii.

Art. S8. Saha-saha noe wani ngapalaän hidji koempoelan wadia balâ gede atawa lentik, atawa I)ala laoetan, atawa sabagian bala laoetan, atawa bidji kapal perang, bidji benteng, bidji enggon soldadoe, bidji palabocan atawa kota, toer pang- wani-wanina ngapalaän hënleu aja paidin parenlah alawa ten boga hakna, sarla saba-saha noe ngapalaän keneh pepe- rangan, djeung saha-saha kapala perang noe masih ngocm- poelkenn keneh soldadoeua, toer gens didawoeban boebar koe Gouvernement, eta noe kitoe dihoekoem pati.

Art. 59. Saha-saha noe ngadoeroek atawa ngaroeksak koe digangsir dileutulcunan obat wawangoenan, goedang- goedang, goedang-goedang parabot perang, kapal atawa dja- ba ti eta kagoengan Gouvernement, cla dihoekoem pati.

Art. 60. Saha-saha noe djadi kapala hidji koempoelan noe make pakarang, atawa noe miloe ngoeroes dina eta koem- poelan, atawa noe mere parentah, niatna rek ngarampas tanah-tanah, barang-barang atawa oewang-, enggon-enggon, kota-kota, benteng-benteng, ënggon-enggon soldadoe, goedang- goedang, goedang-goedang parabot perang, palaboean-pala- bocan, kapal-kapal atawa parahoe kagoengan Gouvernement, atawa sëdjana rek ngarampas milik nagara djeung rek di- doeoemkeun, atawa sëdjana rek ngaroeroeg atawa ngalawan ka noe kawasa, noe eukeur didawoeban ngadjaga noe mi- lampah kasalahan kitoe, eta noe kitoe dihoekoem pati.

(32)

Ijeu hoekoeman keuna oge ka saha-saha noe ngoeroes eta koempoelan, noe neangan atawa nitah neangan djalma baris eta koempoelan, noe ngatoer atawa nitah ngatoer, atawa noe mere pakaraug. parabot përang atawa paparabotan baris mi- gawe eta kasalahan, atawa mere bebekelan, toer manehna njaho djeung ngahadja, atawa saha-saha noe sakait djeung noe ngapalaän atawa noe ngawasa eta koempoelan.

Art. 61. Oepama hidji kasalahan atawa leuwih anoe di- sëboet dina artikel 52 djeung 53 dipigawena koe hidji koem- poelan, henteu dibedakeun gëde leutikna hangsana atawa pangkatna djalma noe aja didinja, sakoer noe miloe mah kana eta koempoelan djeung sakoer noe katjëkel dina ënggon koempoelan roesoeh tea, nja eta kabeh dihoekoem pali.

Hoekoem eta dikeunakeun ka sing saha noe ngatoer eta roeroesoehan atawa noe boga pangkat dina ela koempoelan, sanadjan henteu katjëkel dina ënggon koempoelan roesoeh tea oge.

Art. 62. Lamoen aja koempoelan roesoeh, maksoedna rek migawe hidji kasalahan atawa leuwih djaba ti noe kaseboet dina artikel 52 djeung 53, eta saha-saha noe kaäsoep kana eta koempoelan, tapi teu njëkël pangkat atawa leu marentah dina eta koempoelan, sarta katjëkel dina ënggon koempoelan, eta hoekoemannana dikerdja paksa make rante lilana Una lima nepi ka lima mêlas tahoen.

Art. 63. Saha-saha noe mondokkeun, noe mere ënggon panjoempoetan atawa paranti ririoengannana koempoelan anoe disëboet di loehoer, henteu karana dipaksa, toer njaho mak- soedna eta koempoelan, noe kitoe dihoekoem kerdja paksa make rante Una lima nepi ka lima welas tahoen.

(33)

Art, 64. Saha-saha noe tjampoer kana eta koempoelan roesoeh tea, tapi hënteu miloe njëkël gawe atawa parentah, sarta barang sakali diingëtan koe parentah nagara atawa paren- tah militair atawa mangkena ngageuwat njingkah tina eta koempoelan, djadi katjekëlna lain di enggon koempoelan tea, sarla waktoena ditjëkël hënteu ngalawan djeung hënteu make pakarang, eta hënteu meunang hoekoeman lantaran eta ka- roesoehan.

Kadjaba lamoen manehna pribadi ngalampahkeun kasalahan atawa ngalanggar larangan, eta m ah meunang hoekoeman lantaran lampahna pribadi bac.

Art. 65 Noe disëboet pakarang dina boekoe wet ijeu, nja eta sagala parabot anoe matak raheut, noe seukeut djeung noe matak geuneuk. — Demi pakarang saroepa kitoe noe sok dipake sapopoë kajaning peso raoet, peso pena, goenting djeung hoë hënteu kaäsoep kana pakarang, kadjaba lamoen eta pakarang dipake maehan, ngaraheutan atawa neunggeul.

Art. 66. Noe ngawoedjoek soepaja milampah kasalahan noe disëboet dina Bagian ijeu, nja eta noe kaäsoep sakait bae tjara noe kasëboet dina artikel 28 no. 4, lamoen pang- sakaitna taja kadjadjadïannana, eta dihoekoem kerdja paksa teu make ranle lilana tina doea nepi ka lima lahoen.

BAGIAN ni.

Hal ngawakljakeun djeung teu ngawakljakeun kasalahan kana kakertaän noe ti loear djeung noe

di djero Indië Nederland.

Art. 67. Saha-saha noe njaho jen aja rerëmpoegan atawa kasalahan, noe disëdjakeun rek ngaroeksak kakertaän noe

(34)

ti lapar djeung .li djëro Iridic Nederland, lienleu daek bga- wakljakcun sarta heulen oendjoekan kalrangan kanjahona tea ka Gouvcniemeut alawa ka kawasa nagara alawa ka parcnlali politie, lamoen lilana geus doca poelocli opat djam ti waktoe njaho tea, eta koe sabab hëuteu lapor dihoekoem tërdja paksa leu make ranle lilana Una doca nepi ka hma la/wen djeung didengda oewang reana Una doca raloes lima poelocli nepi ka sarewoe roepia, sanadjan manehna ten pisan miloc- miloe kana cla perkara, kitoe deui sanadjan manehna lienleu roedjoek atawa lienleu ngarodjong kana ela rërempoegau alawa kasalahan, malah ngahalangan koe ngalawan.

Art. 68. Katangtoean dina artikel loehoereun ijeu lienleu dikeunakeun ka ahlina noe boga dosa rerempocgan alawa kasalahan noe disëboet dina artikel loehoereun ijeu, sapërli:

Ie ka barajana pribadi alawa barajana ti pamadjikan atawa ti salaki noe ka loehoer noe ka handap (karoehoen- na leges alawa toeroenannaiia tegës) ;

2° ka doeloerna telaki djeung doeloerna awewe, atawa ka doeloer lalaki pamadjikannana atawa salakina, sarla ka doeloer awewe pamadjikannana atawa salakina, kitoe deui ka pamanna sarta bibina pribadi alawa painanna djeung bibina pamadjikannana alawa salakina. djeung ka anakna doeloerna pribadi;

5° ka salakina atawa ka pamadjikannana, sanadjan ënggeus diserahkeun oge ;

4C ka boedak beuliannana noe geus dimardikakeun koe manehna;

5° ka saha-saha noe kawadjiban ngarasiahkeun ela kanjaho- na, koe sabab martabatna, pagaweamiaua alawa pang-

(35)

katna, lapi ngan sakoer perkara noe dipërljajakeun lia manebna sabab ela bac, demi lain noe sabab ela mali, langloe manehna koedoe ngalaporkeun sakoemaba noe kasëboet dina artikel loehoereun ijeu.

Art. 69. Siksaan baris noe boga dosa rërempoegan alawa kasalaban djaba li ela noe ngaroeksak kakertaän li loear d jemig di djero Indiè' Nederland, hënleu dikeunakeun ka noe pangbeulana ngageuwat ngalaporkeun ela rërempoegan alawa kasalaban djeung ngalaporkeun noe boga dosana djeung noe sakailna ka noe kawasa sapërli diseboet dina artikel 67, samemeb prak djadi ela kasalaban alawa samcmeh prak diljoba ela kesalahan djeung samemeb dipariksa perkarana, alawa ka noe djadi lanlaran matak kalangkëp noe boga dosa alawa noe sakailna, sanadjan ënggens mimili dipariksa perkarana oge.

BAB II.

Hal kasalahan djeung ngalanggar larangan katetepan oeroesan nagara.

BAGIAN I.

Hal kasalahan megalan noe milih pikapalaeun.

Art. 70. Oepama aja bidji djelëma alawa leuwih hënteu djadi melakeun bakna milib pikapalaeunnana, tina sabab aja noe ngarëmpoeg ngabalangan kana karëpna rek milih tea, alawa koe lanaga atawa koe disingsieunan, ela sakoer noe bago dosa meunang boekoeman diherdja paksa leu make ranle lilana sakeudeung-keudeiingna genep boelan lila-lilana doea lahaen sarla leu meunang miloe milih deui sakeudeung- keudetmgna lima lila-lilana sapneloeh lahaen.

(36)

Art. 71. Oepama pangmigawena ela kasalahan ngahadja badami heula, sarta maksoedna didjadikeunnana dina hidji desa atawa leuwih, eta hoekoemannana dikerdja paksa leu make ranle tina doea nepi ka lima lahoen.

Art. 72. Saha-saha noe dikawasakeun noelis ngaran-nga- ran noe dipilih tea, kari-kari noelis ngaran noe sedjen lain ngaran anoe dipilih, atawa ngobah ngaran noe diloeliskeun, eta dihoekoem kerdja paksa leu make ranle Una hidji nepi ka liloe tahoen sarta diljaboel hakna djeung kawenangannana saperli noe diseboel dina artikel 22 lilana tina lima nëpi ka sapoeloeh lahoen.

Art. 73. Saha-saha noe hënteu dikawasakeun noelis nga- ran-ngaran noe dipilih tea, migawe kasalahan anoe kasëboet dina artikel loehoereun ijeu, dihoekoem kerdja paksa leu make ranle Una genep boelan nepi ka doea lahoen, sarta leu meunang milih, sakeudeung-keudeungna lima tahoen lila-lilana sapoeloeh tahoen.

Art. 74. Oepama aja hidji oerang desa ngadjoeal atawa meuli hak milih, sabaraha bae pamajarna, eta meunang hoekoeman diljaboel hakna tjara noe kaseboet dina artikel 22 sadjero lima nepi ka sapoeloeh lahoen.

Kadjaba ti eta noe mere doeit djeung noe nampa doeit didengda oewang reana nikel doea tina pamajarna noe geus dibikeun atawa noe bakal dibikeun.

BAGIAN II.

Hal ngahalangan lampah noe wenang (de vrijheid aanranden).

Art. 75. Sagala ambtenaar noe njëkel kawasa, sagala pangkat djeung sagala abdi politie noe sakama-kama migawe

(37)

kalakoean anoe niatak ngaroeksak kasenangan djëlëma (') atawa ngaroeksak kana hak milih, eta dihoekoem kerdja paksa leu make rante Hm satahoen nëpi ka tiloe tahoen, didëngda atawa hënteu reana Una sapoeloeh nëpi ka lima ratoes roepia sarla ditjaboet hakna djeung kawënangannana tjara noe kasëboet dina artikel 22.

Noe njoba migawe eta kalakoean beunang ditërapan boekoem.

Tapi lamoen pangmigawena eta kalakoean lain tina karëpna pribadi, nja eta ngalakonan parentabna pangkat anoe saloe- hoereunnana noe kawasa marentah hal eta sarta wadjib ma- nehna noeroet kana parentahna, eta hënteu meunang hoekoe- man, ngan eta hoekoeman dikeunakeun ka noe marentah tea.

Art. 76. Ngaganti karoegian noe beunang diterapkeun ka noe boga kasalahan anoe kasëboet dina artikel loehoereun ijeu sarta ka noe njoba migawe eta kasalahan, eta diatoer nimbang kana djëlëmana, kana përkarana djeung kana ka- roegiannana, ngan naon oge djeung saha-saha oge noe keuna karoegian, eta gantina teu meunang koerang tina tiloe roepia dina sahidji poe djeung dina hidji djëlëma noe ditoeloep atawa diboei sakama-kama.

Art. 77. Saha-saha ambtenaar noe njekël kawasa noe ëmboeng noeroet atawa noe ngadjeunkeun kana pamenta noe sah, soepaja mere katrangan jen pangditangkëpna atawa diboeina hidji djëlëma atawa leuwih reudjeung saka- ma-kama, kadjeun dina wawangoenan paranti sakitan, kadjeun di sedjen ënggon, sarta noe hënteu nërangkeun jen hal eta geus dilapor ka noe leuwih kawasa, eta dihoekoem kerdja

(') Kajaning nangkëp, ngaboei, noetoep teu karana dosa djeung salian ti eta.

(38)

paksa leu make ranle Una satahoen nëpi ka liloe iahoen, di- dengda stoma, henleu ream Una sapoeloeh nepi ha. limaratoes roepia sarta diljaboet hahna djeung kawenangannana tjara noe haseboct dina artikel 22, kiloe deui teu dikoerangan kawadjilmnnana iigagantian karoegian noe diatoer dina artikel loehoereun ijeu..

Art. 78. Salia-saha cipier noe wani-wani ngaherok djëlema henleu meunang heula paidin ti noe kawasa, alawa hënleu meunang lieula parenlah atawa poeloesan, sarla eta soerat parentah atawa poeloesan koe cipier hënteu ditocliskeun dina registerna, kadjaba lamoen geus langtoe pisan jen manclina wenang ngaherok eta djëlema sabot ngadagoan dipigawena eta soerat parentah atawa poetoesan, djeung salia-saha noe leu noeroct parental) noe sah nemhongkeun sakitan, toer hënteu nërangkeun jen aja laranganriana djaksa alawa fiscaal (Officier van Justitie) atawa hakim; djeung saha-saha noe hënteu mikeun registerna diilikan koe noe hoga wadjih. eta noe kiloc dihoekoem kerdja paksa feu maka ranle Una ge.nep boelan nepi ka doea tahoen sarla didengda oewang reana Una dalapati nepi ka saraloes roepia.

Ijeu .hoekoeman heunang ditërapkeun ka saha-saha hae noe ngaherok djëlema marga parentah kawasa nagara noeroet- kcun artikel 8G wet atoeran ngëreh tanah Indië Nederland, gens kitoe manehna hënteu geuwat-geuwat lapor hal eta ngaherok ka fiskaal pangadilan bangsa Europa wëwëngkon eta.

Art. 79. Ambtenaar-ambtenaar noe njëkël kawasa noe nga- boei alawa nitah ngaboei sakitan di loewareun ënggon noe geus dilangtoekeun koe noe boga kawasa, eta dihoekoem kerdja paksa leu make ranle Una satahoen nepi ka lima Iahoen

(39)

make didengda oewang alawa Kent eu, reana Una sapoeloeh nepi ka lima ratoes roepia sarla diljaboel hakna djeung kawënang- annana tjara noe kasekoet dina artikel 22.

Njoba migawe ijeu kasalahan beunang dikeunaänhoekoem.

BAGIAN III.

Hal ambtenaar noe njekel kawasa noe rerempoegan ngalampahkeun anoe goreng.

Art. 80. Sagala rerempoegan, pambrihna milampah noe salaja djeung oendang-oendang oemoem, dipigawena kadjeun koe koempoelan pangkat-pangkat atawa koempoelan kaom noe njekel kawasa, kadjeun koe oetoesannana atawa bada- miannana, eta dihoekoem kerdja paksa leu make rante lilana Una doea nepi ka genep boelan, dikeunakeun ka saoerang- oerangna noe boga dosa sarla djaba ti eta beunang oge dilarang njekel pagawean alawa pangkal nagara, lila-lilana sapoeloeh lahoen.

Art. 81. Oepama koe djalan noe diseboet di loehoer migawe hidji atoeran, maksoedna ngabalangan kana djadina oendang- oendang oemoem atawa parenlah-parentah Gouvernement, eta diboekoem kerdja paksa feu make rante una doea nepi ka lima tahoen.

Oepama ambtenaar nagara djeung ambtenaar militair atawa kapala-kapalana njieun badamian saladi, loeloegoena atawa noe ngadjak migawe eta dihoekoem kerdja paksa make rante una lima nepi ka lima welas tahoen, ari batoerna noe boga dosa dikerdja paksa leu make rante Una doea nepi ka lima lahoen.

3

(40)

Art. 82. Oepama eta badamian maksoedna atawa kadja- djadiaanana ngaroeksak kana kakertaän di sadjëro Indië Nederland, noe migawe kasalahan kitoe dihoeknem pah.

Art. 85. Saha-saha ambtenaar noe njekël kawasa noe ma- renta eureun tina pagaweannana lantaran badamian tea. mak- soedna atawa kadjadjadiannana soepaja ngëlatan atawa ngaba- langan kana djalanna pangadilan atawa kana djalanna sedjen- sedjen pagawean dienst, eta diboekoem kerdja paksa ten diranle Una satahnen nepi ka liloe (ahnen, didengda newang atawa henteu reana Una sapoeloeh nepi ka lima raines roepia sarla ditjabuel hakna djeung kawenangannana nne kaseboel dina artikel 22.

BAGIAN IV.

Hal ambtenaar nne ngad/jalankeun kakawasaän djeung ambtenaar nne njekel pangadilan.

noe koemawasa.

Art. 84. Meunang boekoeman:

1. hakim, ambtenaar Justitie djeung ambtenaar politie noe koemawasa, kakawasaäiian nangtoekeun oendang-oendang oe- moem noe kasëboet dina artikel 51 wet noe nangtoekeun atoeran ngëreh tanah Indië Nederland, saperti noe njieun soeral-soerat parentah noe koedoe ditangtoekeun dina oendang- oendang oemoem, atawa noe ngeureunan atawa noe ngëlatan djadina oendang-oendang oemoem, atawa moepakat heula hal didjalankeunnana atawa hënteuna eta oendang-oendang oe- moem tea.

(41)

2. hakim, ambtenaar Justitie djeung officier-officier bâ- wahannana noe koemawasa tjampoer perkara bawah kawa- sana ambtenaar-ambtenaar nagara, kajaning njieun soerat parentah hal eta perkara, atawa ngalarang djadina parentah noe boga kawasa nagara,

eta noe kiloe dihoekoem kërdja paksa teu make rante Una salahoen nepi ka liloe tahoen didëngda oewang atawa Hênleu ream una sapoeloeh nepi ka lima raloes roepia sarta ditjaboet hakna djeung kawënangannana noe kasëboel dina artikel 22.

Art. 85. Hakim anoe geus nampa pamenta noe hoesoes ti noe kawasa ngoeroes nagara hal hidji perkara noe geus disërahkeun ka manehna, kari-kari eta hakim toeloej bae ngeunakeun poetoesan, hënteu ngadago heula poetoesan ti noe leuwih kawasa, eta dihoekoem oewang dëngda tinadala- pan nëpi ka toedjoeh poeloeh lima roepia.

Artikel panoeloep Bab ijeu.

Art. 86. Sakoer noe aja dina Bah ijeu hal njaboet hak djeung kawënangan noe kasëboet dina artikel 22, eta mo- tjotna tina sagala pagawean Gouvernement hënteu diwadjib- keunnana, ngan lamoen hakim ngeunakeun artikel 57 bae.

BAB III.

Hal kasalahan sarta ngalanggar larangan kana kakërtaan nagara.

BAGIAN I.

Hal palsoe.

$}•

Hal oewang palsoe.

Art. 87. Saha-saha noe niroe-niroe, malsoe, ngoerangan hargana, ngobahan atawa ngaroeksak doeit ëmas atawa perak

(42)

rioe koe wet dilakoekeuii di Nederland atawa di Indië Ne- derland, atawa noe miloe majoekeun atawa ngadjoeal doeil titirou atawa palsoe, noe dikoerangan hargana, beunang ngobah atawa ngaroeksak tea, atawa noe miloe mawa ka Indië Nederland, toer njahoeun halna eta doeit, eta dihoekoem kerdja paksa make ranle Una lima nepi ka doea poeloeh tahoen.

Katangtoean dina artikel 37 hënteu dikeunakeun kana kasalahan niroe-niroe alawa nitah niroe doeit ëmas ata- wa perak noe koe wet dilakoekeun di Nederland atawa Indië Nederland, lamoen anoe migawena eta kasalahan kapala njieun doeit, atawa saha-saha bae noe boga ka- wasa kana njieun doeit Gouvernement atawa patoekangannana doeit (*).

Art. 88. Saha-saha noe niroe-niroe, malsoe, ngoerangan hargana, ngobahan atawa ngaroeksak doeit tambaga noe koe wet dilakoekeun di Nederland alawa di Indië Nederland, atawa noe miloe majoekeun atawa ngadjoeal doeit titiron, palsoe, noe dikoerangan hargana, beunang ngobah atawa ngaroeksak tea, alawa noe miloe mawana ka Indië Nederland, toer njahoeun halna eta doeit, eta dihoekoem kërdja paksa make ranle Una lima nëpi ka lima welas tahoen.

Art. 89. Saha-saha noe niroe-niroe, malsoe, ngoerangan hargana. ngobahan atawa ngaroeksak doeit bangsa sedjen di Indië Nederland, atawa noe miloe majoekeun atawa ngadjoeal,

(') Noeroetkeun § II Staatsblad 1870 n°. 174 ijeu liai kadoea (alinea kadoea) artikel ijeu dieureunan, djadi ti watè's omongan »katangtoean dina artikel 57"

nëpi ka tamatna ijeu artikel ajeuna geus ten kapake.

(43)

atawa noe miloe mawana ka Indië Nederland doeit noe sa- roepa kitoe, toer njahoeun halna eta doeit, eta dihoekoem herdja paksa make ranle tina lima nepi ka sapoeloeh tahoen.

Art. 90. Katangtoean hoekoeiu noe aja dina artikel-artikel loehoereun ijeu hënteu keuna ka noe nampa doeit titiron, beu- nang malsoc, beunang ngoerangan hargana, beunang ngo- bahan atawa beunang ngaroeksak tea, panjanana eta doeit hade, geus kitoe dikaloearkeun deui.

Tapi saba-saha noe make eta doeit, sanggeusna njaho ka- palsoeannana atawa katjaljadannana, dihoekoeni oewang déngda saeulik-eulikna liloe kalieun djeung rea-reana genep kalieun hargana noe ditjap dina ela doeit anoe dipake.

Eta oewang dëngda teu meunang pisan koerang Una da- lapan roepia.

Art. 91. Saha-saha noe njaho jen aja fabriek atawa ëng- gon paranti ngampihan doeit emas, perak atawa tambaga noe koe wet dilakoekeun di Nederland atawa di Indië Neder- land, titiron, beunang malsoe, beunang ngoerangan hargana, beunang ngobahan atawa beunang ngaroeksak tea, sarta manehna hënteu ngageuwat lapor kanjahona tea ka kawasa nagara atawa ka noe njëkël politie di djëro doea poeloeh opat djam, eta hal teu laporna, sanadjan hënteu pisan miloe salah, oge, dihoekoem kerdja paksa leu make ranle tina saboelan nêpi ka doea tahoen.

Ijeu katangtoean hënteu keuna ka djëlema-djëlëma noe disëboet dina artikel 68.

Art. 92. Noe boga dosa kana kasalahan dina artikel 87 djeung 88 hënteu meunang hoekoeman, lamoen manehna

(44)

samemeh dilampahkeun djeung saraemeh dipeikarakeun ngageuwat lapor ka noe boga kawasa hal eta kasalahan sarta ngalaporkeun noe boga dosana, atawa sanggeusna mimiti dipërkarakeun, noedoehkeun djalan-djalanna njëkël atawa nangkep anoe boga dosa djaba ti manehna.

SU-

Hal anoe niroe-niroe zegel, oewang kertas, soerat hoelang-pihoetang nagara, tjap-tjap kertas, tjap

oekoeran lakeran Gouvernement djeimg noe saroepa kiloe.

Art. 95 Saha-saha noe niroe-niroe zegel Gouvernement Nederland atawa Indië Nederland atawa noe make eta zegel titiron ; saha-saha noe niroe-niroe soerat hoetang-pihoetang noe dikaloearkeun koe Gouvernement make tjapna, atawa oewang kertas noe dikaloearkeun koe hidji Bank noe geus kawidian dina oendang-oendang oemoem, atawa noe make eta zegel soerat hoetang-pihoetang djeung oewang kertas titiron atawa beunang malsoe tea, toer njaho kapalsoeannana, atawa noe ngasoepkeun eta ka Indie Nederland, eta dihoekoem kerdja paksa make ranle una lima nepi ka doea poeloeh tahoen.

Katangtoean dina artikel 57 hënteu keuna kana ijeu kasalahan (').

Katangtoean artikel 91 djeung 92 keuna kana kasalahan anoe aja dina artikel ijeu.

H Noeroetkeun g II Staatsblad 1876 n". 171 ijeu hal kadoea (alinea kadooa) artikel ijeu dieurèunan, djadi ti watës ajcuiia ijeu alinea teu kapake.

(45)

Art. 94. Saha-saha noe niroe-niroe alawa malsoe hidji tjap atawa leuwih kagoengan Gouvernement atawa Ijap leu- weung kagoengan Gouvernement, tjap oedji perak alawa emas, djeung saha-saha noe make eta kertas, soerat hoetang-pihoe- tang, tjap alawa zegel titiron atawa heunang malsoe tea, toer manehna njaho kapalsoeannana, eta noe kitoe dihoekoem kerdja paksa make ranle Una lima nepi ka lima welas lahoen.

Art, 9ä. Saha-saha noe ngabogaän koe djalan tjoerang Ijap, zegel, tjap leuweimg, Ijap oedji kagoengan Gouverne- ment noe ënja, parantina dipake kana salah sahidjina noe kaseboct dina artikel loehoereun ijeu, koe manehna dipake matak djadi rocgi kana hakna atawa kana kaoentoengan tanah Indië Nederland, eta dihoekoem kërdja paksa make ranle una lima nepi ka sapoeloeh lahoen.

Ari noe napëlkeun, njamboengkeun atawa mindahkeun Ijap kana barang sedjen lain hakoena atawa asalna, eta meunang hoekoeman saroea bae djeung noe ngabogaän koe djalan tjoerang sarta noe make paranti ngëtjap anoc enja matak djadi roegi kana hakna atawa Icaoentoengan tanah lndië Nederland noe kaseboet di loehoer bijeu.

Art. 96. Saha-saha noe niroe-niroe tjap atawa tjiri noe sok ditërapkeun koe Gouvernement kana barang atawa da- gangan, atawa noe make eta tjap titiron, toer njaho; saha- saha noe niroe-niroe zegel, tjap atawa tanda ambtenaar- anbtenaar atawa zegel tjap atawa landa Bank particulier alawa hidji koempoelan dagang noe geus kawidian koe Gouvernement, alawa noe make eta toer njaho, dihoekoem kerdja paksa make ranle Una lima nepi ka sapoeloeh lahoen.

(46)

Zegel, tjap atawa tanda Bank particulier atawa koempoelan dagang noe disëboel geus kawidian teh, nja eta oepama koe noe bogana atawa koe wakilna disanggakeun sahidji zegelna, tjapna atawa tandana tea ka Kamer balantik (Kamer van Koophandel en Nijverheid) sarta ka Raad van Justitie noe ngabawah eta Bank particulier atawa koempoelan dagang tea, tapi oepama eta Bank particulier atawa koempoelan dagang lain di Indië Nederland ajana, eta koedoe kasanggakeun sahidji ka Kamer balantik sarta ka Raad van Justitie di Batawi, djeung koedoe dioewarkeun hal eta dina soerat kabar Gouvernement djeung dina soerat kabar particulier.

Art. 97. Saha-saha noe ngabogaän koe djalan tjoerang zegel, tjap atawa tanda noe estoe, parantina dipake kana salah sahidjina noe kasëboet dina artikel loehoereun ijeu, sarta koe manehna dipake matak djadi roegi kana hakna atawa kaoentoengan tanah Indië Nederland, atawa djadi roegi ka hidji ambtenaar atawa Bank particulier atawa koempoelan dagang, eta dihoekoem kerdja paksa leu make ranle una Moe nëpi ka lima lahoen sarla düjaboel hakna djeung kawënangan- nana noe kasëboet dina artikel 22.

Ari hal motjotna tina sagala pagawean Gouvernement dina hal ijeu henteu diwadjibkeunnana, ngan lamoen hakim ngeu- nakeun artikel 37 bae.

% I I I .

Hal malsoe soeral-soerat pangadilan, soerat f arenlah, daptar, akte djeung soerat noe sah sadjaba tidinja, soeral-soerat

djoeal meuli djeung soeral-soerat Bank.

Art. 98. Saha-saha ambtenaar noe njëkel kawasa noe

(47)

migavve palsoe di djero ngalampahkeuu pagaweannana, kajaning:

njieun tanda tangan palsoe;

ngobahan akte, soerat-soerat alawa landa tangan;

maling ngaran djëlëma;

njamboeng atawa njawang register-register atawa soerat djaba ti eta noe sah, sanggeus didjieun atawa ditoetoep, eta dihoekoem lierdja paksa make rante tina lima nêpi ka doea poeloeh lahoen.

Art. 99. Disaroeakeun hoekoemannana tjara noe di loehoer ij eu, lamoen aja ambtenaar noe njekël kawasa migawe soesoeratan pagaweannana, ngobahan eusina eta soerat atawa hak përkarana, sarta djeung niat goreng, disaliakeun djeung oiuongna alawa soeratna noe boga perkara, alawa noe palsoe diëstoekeun, noe hënleu trang disëboet- keun trang.

Art. 100. Dihoekoem kerdja paksa make rante tina lima nepi ka lima welas lahoen, saha-saha djëlëma (djaba li amb- tenaar noe njekël kawasa) noe malsoe soerat-soerat noe sah atawa akte-akte djeung përdjangdjian djoeal meuli atawa soerat Bank, kajaning:

Noe niroe-niroe atawa ngobah loelisan atawa tanda tangan Noe ngasoepkeun atawa nambahan kana soerat ela baba- damian, wawasiatan, përdjangdjian alawa lepasan (moenahan), djidjieunan manehna bae.

Noe nambahan atawa ngobah katangloeannana, përdjang- djiannana, katrangannana atawa përkarana noe koedoe aja dina ela soerat atawa noe ma tak djadi tërang kana eta soerat-soerat.

(48)

Art. 101. Sakoer noe make soerat palsoe, noe aja dina § ijeu, toer njaho halna eta soerat palsoe, eta dihoekoem kerdja paksa make ranle üna lima riépi ka lima wëlas lahoen.

Ari. 102. Noe teu kaäsoep kana kalangloean loehoereun ijeu, nja eta hal palsoena soerat pas djeung paren tahan leum- pang noe kasëboel dina § V.

§ IV.

Hai soesoeralan palsoe di bawah tangan.

Art. 103. Saha-saha noe migawe palsoe salah sahidjina noe kasëboet dina artikel 100, dina soesoeralan di bawah tangan, el a dihoekoem kerdja paksa make ranle lina lima népi ka sapoeloeh lahoen.

Art. 104. Demi noe make eta soerat palsoe, toer njahoeun palsoenaj saroea bae hoekoemaunana djeung noe di behoer.

Art. 105. Noe teu kaäsoep kana kalangloean loehoereun ijeu, nja elu soerat saksi palsoe noe mangke kaseboel di handapeun ijeu.

§ V.

Hai palsoena soerat pas, parenlah leumpang djeung soerat saksi (certificaat).

Ari. 106, Saha-saha noe njieun soerat pas palsoe, atawa noe malsoe soerat pas noe geus djadi, atawa make soerat pas palsoe atawa heunang malsoe tea, loer njaho kapalsoe-

(49)

annana, eta dihoekoem kerdja paksa leu make r ante Una salahoen nëpi ka lima lahoen. (')

Art. 107. Saha-saha noe menta pas make ngaran palsoe, atawa noe miloe djadi saksi soepaja meunang soerat pas make ngaran palsoe, eta dihoekoem kerdja paksa leu make r ante Una liloe boelan nepi ka salahoen.

Noe sok mondokkeun anoc lalar-liwat atawa toek an g loge- ment, lamoen mondokkeun djëlema ditoelis ngaranna palsoe dina register panoedoehan parentah, toer njaho kapalsoean- nana ela ngaran, eta dihoekoem kerdja paksa dinapagawean nagara diparab leu make boeroeh [krakal) Ulama Una gënëp poë nëpi ka saboelan.

Art. 108. Saha-saha ambtenaar noc njëkël kawasa noe mikeim soerat pas ka hidji djëlema noe manehna pribadi hënteu wawoeh sarta hënteu dititah dipoegoehkeun heula koe doea djëlema noe manehna wawoeh, eta dihoekoem kerdja paksa leu make rante Una saboelan nëpi ka gënëp boelan.

Demi ambtenaar noe njëkël kawasa noe mikeun soerat pas palsoe ngaranna, toer tërang jen eta ngaran pälsoe, eta dihoe- koem kerdja paksa leu make rante Una doea nëpi ka lima lahoen.

Art. 109. Saha-saha noe njieun soerat palsoe parentah leumpang, atawa noe malsoe soerat kitoe noe geus djadi, atawa noe make eta soerat parentah leumpang palsoe atawa

(') Dina Staatsblad 1874 n". 140 ditangtoekeao kijcu: Saha-saha noc koedoe ngabogaän pas meroetkeun katangtoean wet, kari-kari make pas noe geus dipasih- keun pikeun noc sedjeu, tapi manehna hënteu iigalampahkeun kasalahan noc disëboet dina artikel 106 djetmg 107 hoekoc wet hal hoekoemaii pangadilan baris oerang priboemi di Indië-Nedcrland, eta dihoekoem kerdja paksa di pagawea/i natjam diparab feu make boeroeh (krakal) tilana Una hidji nepi ka tiloo lioelan.

(50)

beunang malsoe, loer njaho kapalsoeannana, eta dihoekoem roepa-roepa, nja eta:

Dikerdja paksa leu make vante lina saboelan nepi ka lima lahoen, lamoen eta soerat palsoe parentah leumpang maksoed- na ngan soepaja tjaringtjingna kawasa nagara kabobodo;

Dikerdja paksa leu make rante lina doea nepi ka lima lahoen, lamoen kas Gouvernement datang ka majar oewang djalari ka noe njëkël eta soerat palsoe parentah leumpang, toer hënteu wadjib meurang oewang djalan, atawa leuwib gede oewang djalanna ti batan samislina, sarta oepama eta oewang djalan noe hënteu wadjib dibajarkeun, koerang ti lima poeloeh roepia.

Dikerdja paksa make rante lina lima nepi ka sapoeloeh lahoen, lamoen eta oewang djalan noe teu wadjib dibajarkeun tea reana lima poeloeh roepia atawa leuwib.

Art. 110. Hoekoeman loehoereun ijeu noeroetkeun beda- bedana dikeunakeun ka saha-saha bae noe nitab ka ambtenaar noe njëkël kawasa njieun soerat parentah leumpang noe make ngaran palsoe.

Art. 111. Oepama ambtenaar noe njëkël kawasa waktoena mikeun soerat parentah leumpang, njaho jen eta make ngaran palsoe, eta dihoekoem :

Lamoen tjara dina hal mimiti artikel 109, dikerdja paksa leu make rante lina doea nepi ka lima lahoen;

Lamoen tjara hal kadoea artikel 109, dikerdja paksa make ranle lina lima nepi ka sapoeloeh lahoen;

Lamoen tjara hal katiloe artikel 109, dikerdja paksa make ranle lina lima nepi ka Uma welas lahoen.

Referenties

GERELATEERDE DOCUMENTEN

Een A-status houdt in dat, voor zover door ons kon worden vastgesteld, al Ie gemeenten hun wettelijke taken toezicht en handhaving kinderopvang op dat moment naar

To establish whether adolescents’ self-control, dietary concerns and eater prototypes are associated with their dietary practices in different countries, we conducted a study in

Maar als je kinderen het geen gemeente- raad, maar gemene raad gaan noe- men, wordt het tijd om weer meer thuis te zijn.” Ook werd er afscheid genomen van Ria Zijlstra,

Terwijl de zich democratisch noe- mende wereld zich een mobiele apparatuur heeft geschapen om onze nog lang niet volkomen democratie en onze nog maar schuchtere

Hoewel de Unie ook met de Katholieke Volkspartij (zich noe- mende een niet-kerkelijke partij) op verschillende punten vrijwel gelijk is gericht, vertoont zij op andere

Kóm jonges noe raapt uch ins gauw weer bie-ein En gaot mer get traeje en laot mich allein Geer wèt ich bevinj mich in 't grootste gevaor, Want noe zeen versjtreeke die zeve gooj

I disturbi dello Spettro Autistico, sotto i quali anche la sindrome di Asperger e PDD-NOS, sono stati classificati nel DSM-IV pubblicato della Associazione Psichiatrica

Dari bagiannja harla dan pengasilan dari sawah-sawah tida oesah di benoken, anak Pafmi atawa anak Goendik atawa anak hoedak, masing-masing di bagi rata