Visie & Beleidsplan

(1)

2 0 2 1 - 2 0 2 4

(2)

2

Tekst: bestuur Stichting Behoud Museumhaven Spakenburg Input: Beleidsplan 2017-2020 SBMS

Eindredactie: Bestuur en RvT CONCEPT

Aldus vastgesteld in de bestuursvergadering op d.d. 12.11.2020.

VORMgEViNg

Lilian Folkersma-Heek, Aartje vormgeving Digitale uitgave, PDF

Drukwerk in kleine oplage

(3)

postadRes:

Beethovenlaan 12

3752WD Bunschoten-Spakenburg

telefoonnUMMeR: 033 2022772

eMail: info@museumhavenspakenburg.nl WeBsite: www.museumhavenspakenburg.nl

Rsin: 857893063 KVK: 69491976

BanKReKeninG: NL67 RABO 0322492130

B E ho ud de botter s

^BE

ho ud de bu vloo t

VOORK

OM DE LEEGLOOP VAN ONZE HAVEN

S BM S

DONATEUR word

^BE

ho ud de botter s

VOORK

OM DE LEEGLOOP VAN ONZE HAVEN

S BM S

DONATEUR word

(4)

4 Visie & Beleidsplan | 2021-2024

belangrijk onderdeel van de cultuurhistorische identiteit van de inwoners van de gemeente Bunschoten. daarbij is het ook een belangrjike pijler voor de vitaliteit en economie van het centrumgebied van spakenburg.

(5)

prognose ...12

doelstelling ...13

edUCatie

VRiJWilliGeRs & opleidinGen 1.9 Uitgangspunten organisatie ...21

1.10 Bestuur en Raad van toezicht ...21

1.11 Comité van aanbeveling ...22

1.12 Gemeentelijke adviescommissie ...22

1.13 personeel ...22

1.14 Commissies ...22

1.15 Vrijwilligers en ambassadeurs ...22

1.16 partners ...23

1.17 financiering organisatie en activiteiten ...25

1.18 Beheer en besteding van het vermogen ...26

1.19 de inkomsten en verwerving van gelden ...26

oRGanisatie

sBMs 1.1 educatie, vrijwilligers en opleiding ...15

1.2 Beheer- en instandhouding ...15

1.3 fondsenwerving en fondsbeheer ...16

1.4 Beeldvorming, communicatie en marketing ...16

1.5 activiteiten van de organisatie...17

1.6 Voorbeeld van een activiteit ...18

finanCiën

oRGanisatie & aCtiViteiten

VooRWooRd

Van deVooRzitteR...6

Het BestUUR

Van de stiCHtinG ...8

Visie

Missie - aMBities -stRateGie ...10

(6)

VooRWooRd

“ de museumhaven van spakenburg is ontegenzegge- lijk het meest beeldbepalende

gezicht van spakenburg. dit erfgoed moet geborgen worden voor de toekomst voor onze kin- deren, kleinkinderen en eigenlijk

voor heel nederland. daar zet ik

me graag voor in!

(7)

In Spakenburg is de vissershaven van vroeger bewaard gebleven alsof de tijd bijna stil gestaan heeft. De haven met originele scheeps- timmerwerf, historische vissersschepen, dijkwoningen, visafslag en museum met visrokerij vormt een prachtig historisch plaatje. Het is daarmee de meest complete historische vissershaven van Neder- land. Het is ook een haven die bruist van het leven. De werf is nog steeds bedrijfsmatig in gebruik en de botters varen af en aan met liefhebbers en gasten. Naast het belang als cultureel erfgoed voor de gemeente, Provincie Utrecht en Nederland zorgt het ook voor een

‘unique sellingpoint’. De museumhaven Spakenburg draagt daarmee tevens bij aan de vitaliteit en economie van het centrumgebied van Spakenburg.

Toch valt daar steeds meer een schaduw overheen. De gemeente en de huidige gebruikers en eigenaren van de historische vissersschepen kunnen niet meer alleen instaan voor het behoud van het unieke erfgoed.

Door diverse oorzaken neemt de hoeveelheid in Spakenburg liggende botters en andere historische vissersschepen af. De daarmee gepaarde afname van de uitstraling, sfeer en aantrekkelijkheid vormt een bedrei- ging voor de toekomst van de museumhaven van Spakenburg. Om te voorkomen dat er in de komende jaren een uittocht van botters plaats- vindt en zodoende ook het immateriële erfgoed zou verarmen, werd er gezamenlijk met alle betrokken partijen een masterplan opgesteld met als doel om proactief passende maatregelen toe te passen en dit cultureel erfgoed voor Spakenburg te behouden.

De gestelde visie en doelen zijn door de Stichting Behoud Museum- haven Spakenburg verder uitgewerkt en omgezet in concrete acties

en projecten. De stichting zet niet alleen de in gang gezette acties en projecten voort, maar gaat ook vanuit haar onafhankelijke positie als een fonds de fysieke instandhouding stimuleren van de historische vissersschepen.

Vanuit het Masterplan is in 2017 begonnen met ongeveer 40 vrijwilligers, die allen nu met hun activiteiten doorgaan onder de vlag van SBMS. in de toekomst kunnen we nog veel meer vrijwilligers gebruiken die zich betrokken voelen bij de haven en de botters en zich hiervoor willen inzetten. Denk aan ambassadeurs en gidsen, maar ook aan en- thousiaste bemanningen en schippers om de bezoeker en bewoner een onvergetelijke historische zeilervaring te bieden.

Het wiel hoeft echter niet altijd opnieuw zelf uitgevonden te worden.

De Vereniging Bruine Vloot heeft een grote kennis over de historische vissersschepen en sterke contacten met de achterban. Evenementen als de Zuidwal en de Visserijdag zijn al jarenlang een begrip om de bottervloot bij het grote publiek op de kaart te zetten. Zij kunnen daarmee onze doelstellingen ondersteunen en versterken. Vandaar ook dat we volop inzetten op samenwerking met deze en andere partners. Met elkaar zorgen we ervoor dat er leven blijft in onze prachtige museumhaven met historische schepen, ook voor de volgende generaties.

Marc Schoonebeek, voorzitter stichting

VooRWooRd

Van de VooRzitteR

(8)

BestUUR

(9)

van nieuw (particulier) eigenaarschap. Daarnaast zetten we samen- werkingen op tussen en met lokale, regionale, en nationale partijen niveau om gezamenlijke en/of gemeenschappelijke doestellingen te bereiken.

Om onze ambities voor de komende jaren te verwezenlijken is het van belang om met een stevige organisatie door te pakken en te focussen op het werven van donaties, sponsoring en fondsen. Belangrijk is dat daarbij het creëren van draagvlak bij de betrokken partijen en de inwoners van het eigen dorp voorop staat. De werving en inzet van vele vrijwilligers voor de stichting is daarbij onmisbaar.

in dit beleidsplan geven wij voor de komende vier jaar inzicht in de manier hoe wij onze doelstellingen willen bereiken en hoe we daar uitvoering aan gaan geven. Het geeft daarnaast inzicht in de wijze waarop onze organisatie in elkaar zit, de manier waarop wij ons geld werven en hoe wij omgaan met het beheer en de besteding van ons vermogen.

Het BestUUR

Van de stiCHtinG

Onze stichting heeft als doel om de Museumhaven van Spakenburg, gevuld met historische vissersschepen, in haar levendigheid en onge- schondenheid te behouden voor de toekomst.

Wij brengen de museumhaven met historische vissersvloot beter onder de aandacht bij de eigen inwoners en bij bezoekers. Door middel van educatie gaan we de kennis van het ambachtelijk onderhoud van en het varen met de historische vissersschepen borgen. We creëren be-

“Het creëren van draagvlak bij de betr okken partijen en de

inwoners staat voorop!”

tere financiële mogelijkheden voor het onderhoud van de historische vissersschepen en komen met nieuwe en verbeterde verdienmodellen voor de haven en de vloot. Als het nodig is nemen we een historische botter in eigendom om te restaureren en ze daarna weer te voorzien

(10)

10

de Museumhaven van spakenburg bestaat uit het beschermde dorpsgezicht met historische bebouwing rondom de oude Haven en de Havendijk, het botterwerfcomplex,

het Museum spakenburg, de Visafslag en uiteraard de vloot met historische vissersvaartuigen. dit ensemble vult elkaar aan tot een uniek plaatje in nederland.

Visie

(11)

Visie

De museumhaven gevuld met historische vissersschepen vormt al eeu- wen het gezicht van Spakenburg. De schaal en de authenticiteit zijn van de haven en de botters van Spakenburg maakt dit monumentale erfgoed uniek voor Nederland en zelfs voor heel Europa. De toekomst van de museumhaven van Spakenburg ligt in het koesteren en het behouden van het verleden, maar bovenal ook in het levend houden daarvan.

Missie

Als stichting stimuleren wij de instandhouding van de Museumhaven Spakenburg en haar directe historische omgeving, waaronder de botterwerf, de visafslag en zeilende historische vissersschepen zoals die in het verleden vanuit Spakenburg voeren. Daarnaast willen wij het cultureel erfgoed inzetten als centrale factor van wederzijds ondersteunende sociale en economische doelstellingen. Niet alleen binnen de gemeente Bun- schoten en de regio, maar ook in samenwerking met andere voormalige historische vissershavens in de rest van Nederland.

Wij willen onze missie bereiken door:

a. het promoten en onder de aandacht brengen van en bewustzijn cre- eren voor de Museumhaven Spakenburg met haar botters, scheeps- werf en haar directe historische omgeving en voormalige historische vissershavens in het algemeen, bij bewoners en bezoekers;

b. middel van vrijwilligers en educatieve projecten, gericht op met name jongeren en senioren, het sociale en educatieve potentieel van het cultureel erfgoed te benutten op lokaal, regionaal en nati- onaal niveau;

c. opbouw, uitwisseling en verspreiding van de ambachtelijke kennis en vaardigheden met betrekking tot het restaureren en onderhouden van, en het varen met historische vissersschepen;

het stimuleren en faciliteren bij het eerder opgezette verdienmodellen voor de Museumhaven en haar directe historische omgeving in onderlinge samenwerking en met lokale ondernemers;

financiële mogelijkheden te creëren voor derden ten behoeve van beheer, restauratie en adequaat onderhoud van de historische vissersschepen, bij voorkeur uitgevoerd op of door de lokale scheeps- werf, door middel van donaties, schenkingen en sponsoring vanuit de maatschappij;

d. het in maatschappelijk eigendom verwerven van historische vissersschepen ten einde deze voor Spakenburg te behouden en te beheren en te gebruiken voor educatieve doeleinden, public awa- reness, fondsenwervende activiteiten, of door middel van lease constructies of wederverkoop onder voorwaarden te voorzien van nieuw eigenaarschap.

aMBities en stRateGie

De ambities van de stichting zijn op te delen in vierafzonderlijke pijlers.

Voor elk van deze pijlers hebben wij onze strategie bepaald.

Deze pijlers zijn:

a. Educatie, vrijwilligers en opleiding b. Beheer- en instandhouding c. Fondsenwerving en fondsbeheer

d. Beeldvorming, communicatie en marketing

Visie

Missie - aMBities -stRateGie

(12)

210

botters

vanaf 20.00 unaf 20.00 uur

28

PARTY LOCATIE: SCHEEPSTIMMERWERF NIEUW-

FEEST

Vrijwilligers

SEPTEMBER

Voltooiing van de Afsluitdijk in 1932

Inpoldering 1936 en 1968

botters

30 TE KOOP

2018

2022 2020

2024

85%

14%

TE KOOP

Botters worden opgekocht door omringende gemeenten

FINANCIEEL

Niet voldoende financiële middelen, omzet, subsidie en vrijwillige bemanning nog over van de totale bottervloot.

De werf was al operationeel in 1584 - Gaat deze in onze tijd ten onder?

TE KOOP ±7

Er is te weinig beleving zowel bij jong als bij oud.

PUBLIEKE RELATIES

Geen middelen tot koop van botter.

MIDDELEN

Onvoldoende kennis van ambacht en geen zeilervaring.

EDUCATIE / VRIIJWILLIGERS

leeftijd eigenaren

60+

GÉÉN

opvolging

GÉÉN

financiën mogelijke

opvolging

GÉÉN

beheersing van ambacht en geen

zeilervaring Onderhoud bot- ters niet optimaal

pRoGnose HAVEN VAN SPAKENBURG 2021 - 2024

een neGatieVe tRend die dooRzet - totdat...

12

(13)

210

botters

vanaf 20.00 unaf 20.00 uur

28

PARTY LOCATIE: SCHEEPSTIMMERWERF NIEUW-

FEEST

Vrijwilligers

SEPTEMBER

Voltooiing van de Afsluitdijk in 1932

Inpoldering 1936 en 1968

botters

30

botters

30

2018

2020

2024

85%

14%

Jong & oud enthousiast en betrokken.

Educatie op scholen en pr Opvolgers vinden!

Onze geschiedenis, cultuur en identiteit vergroten

Stimuleren tot

koop van botter. Kennis van onderhoud, zeilervaring en Behoud van botterwerf.

TE KOOP Botters kopen en in onze haven houden

FINANCIEEL

Meer omzet creëren, subsidiëren van onderhoud en werven van fondsen en behoud van botters waarborgen in Museumhaven van Spakenburg.

Behouden van de bottervloot en de werf operationeel houden

Financiële stimulans subsidie en omzet

Cursussen Schipper / scheepsmaat

in opleiding Zeil cursussen.

Scheepstimmerwerf Nieuwboer

Botters en botterwerf

IN BEDRIJF

ANBI status REALISATIE Botter opstap plan - 17.000 EUR inkomsten

1500 opstappers

PUBLIEKE RELATIES MIDDELEN EDUCATIE / VRIIJWILLIGERS

GROEI AANTAL VRIJWILLIGERS

(14)

14

edUCatie

Visie & Beleidsplan | 2021-2024

(15)

1.1 educatie, vrijwilligers en opleiding

Door in te zetten op educatie willen we de kennis en vaardigheden borgen van de verschillende disciplines betrokken bij het bouwen, onderhouden en het gebruiken van de historische vissersschepen.

Wij willen deze ambitie bereiken met onder andere de volgende acties:

Het ontwikkelen en uitvoeren van educatieve projecten voor het lokale (basis)onderwijs.

a. Het opstellen van een onderwijsprogramma voor het beroepsonderwijs in samenwerking met regionale onderwijsinstelling(en), lokale en landelijke kennisinstellingen en de botterwerf.

b. Het opleidingsprogramma voortzetten voor vrijwilligers van schipper tot bemanning.

c. Activiteiten en educatieve projecten te ontwikkelen voor jeugd- werkgroepen en (oudere) vrijwilligers.

d. inwoners en geïnteresseerden laagdrempelig kennis laten maken met hun eigen cultuurhistorische erfgoed.

e. Het organiseren van evenementen en projecten waardoor er re- gelmatig met de schepen gevaren wordt en (laagdrempelig) kennis over gedragen wordt.

f. Het werven en het opzetten van een poel van vrijwilligers die inzet- baar zijn voor diverse doeleinden zoals gidsen, onderhouden van schepen, e.d.

g. De historische botterwerf van Spakenburg als hét kenniscentrum profileren en borgen met betrekking tot bouw en onderhoud van

h. Samenwerking aangaan met diverse lokale en bovenlokale betrokkenen waar kennis en kunde over het varen met en de instandhouding van botters en historische vissersschepen aanwezig is.

1.2 Beheer- en instandhouding

We blijven de fysieke instandhouding van de vloot met historische vissersschepen stimuleren. We willen de uitvaart van te koop liggende schepen trachten te voorkomen en daarbij inzetten op de kracht van particulier eigenaarschap. Ook zetten we in op het behoud van de nog actief werkende historische botterwerf.

Wij willen deze ambitie bereiken door:

a. Het ontwikkelen van instrumenten en mogelijkheden ter ondersteuning voor beheer en onderhoud van de historische vissersschepen door(particuliere) bottereigenaren. Waaronder het verkrijgen en bieden van kostenverlagende faciliteiten. Dit waar mogelijk in samenhang en samenwerking met de historische botterwerf.

b. Het verkrijgen en behouden van commitment bij bottereigenaren, nauw samenwerken voor inzet in het brede belang.

c. Als een allerlaatst vangnet te koop liggende historische

vissersschepen verwerven om deze te restaureren en door middel van leaseconstructies of verkoop onder kettingbeding weer te

edUCatie

VRiJWilliGeRs & opleidinGen

(16)

16

1.3 fondsenwerving en fondsbeheer

We hebben mede als doel om een onafhankelijk Museumhavenfonds op te zetten, deze duurzaam te vullen met middelen en vervolgens de verkregen middelen weer te bestemmen. Uit het fonds kunnen de diverse activiteiten ter behoud van de Museumhaven worden gefinancierd.

Het opzetten van het fonds willen we onder andere bereiken door:

a. Het verwerven van middelen om het fonds te vullen bij particulieren, bedrijven, private fondsen en bij publieke partijen

b. Het inzetten van ambassadeurs voor het onder de aandacht brengen van het fonds.

Door het bestuur wordt bepaald hoe de verkregen middelen worden bestemd. Het hoofduitgangspunt is dat bij de bestemming van de verkregen middelen voorwaarden gecreëerd worden waardoor de vloot met historische vissersschepen in de Museumhaven blijft liggen en de lokale faciliteiten van de Museumhaven behouden blijven.

1.4 Beeldvorming, communicatie en marketing We blijven het geheel van de Museumhaven van Spakenburg promoten, vertegenwoordigen en verkopen. Hierbij wordt de Museumhaven van Spakenburg als één gezicht naar buiten toe geprofileerd. Daarnaast is er een belangrijke rol weggelegd voor de beeldvorming naar de lokale inwoners.

Dit kan onder andere bereikt worden door:

c. Het uitdragen van een eenduidige boodschap naar buiten toe.

d. Het uitdragen van een eenduidig beeldmerk voor Spakenburg dat door alle betrokkenen gebruikt wordt;

e. De kwalitatieve kennismaking met de Museumhaven Spakenburg waarmaken door te zorgen dat de faciliteiten voor bezoekers goed op orde zijn.

f. Het ontwikkelen van evenementen, promotionele activiteiten, instrumenten en overige middelen ter promotie van de Museum- haven.

g. Het bundelen van de krachten en de inzet van de diverse betrokken partijen op het gebied van promotie van Spakenburg, zoals de middenstand & horeca, de Bruine Vloot en de gemeente Bunscho- ten Spakenburg

h. De beeldvorming van de Museumhaven Spakenburg voor de eigen lokale inwoners verbeteren. Daarbij hun eigen cultuurhistorische identiteit en de laagdrempeligheid voor participatie aan de museumhaven onder de aandacht brengen.

De marketing van de Museumhaven Spakenburg richt zich op alle soor- ten bezoekers. Via de marketing wordt de museumhaven in samenhang met bijvoorbeeld ondernemerschap, de klederdrachten, sport en andere typische Spakenburgse aspecten meegenomen.

edUCatie VRiJWilliGeRs & opleidinGen

(17)

HUidiGe sitUatie

De stichting is in augustus 2017 opgericht naar aanleiding van het Mas- terplan behoud Museumhaven Spakenburg, dat eind 2015 is gestart door de gemeente Bunschoten en de Vereniging Bruine Vloot.

Begin 2016 is met vier projectgroepen en een stuurgroep (ca. 40 vrijwilligers en stakeholders zoals bottereigenaren en belangenorgani- saties) een start gemaakt met de uitvoering van het masterplan. De coördinatie daarvoor is gedaan vanuit de gemeente. De structuur van het masterplan is in hoofdlijnen voortgezet onder de nieuwe stichting.

De uitvoeringsplannen die zijn ontwikkeld door de vier projectgroepen, elk op eigen pijlers en het beleidsplan 2017-2020, hebben mede de input gevormd voor de vormgeving van de stichting en de inhoud van dit beleidsplan.

De stichting borduurt in eerste instantie voort op de huidige resultaten en activiteiten uit het beleidsplan van de stichting voor de periode 2017-2020.

1.5 activiteiten van de organisatie

De activiteiten van de stichting zijn te rangschikken onder de vier pijlers van onze ambitie en strategie. Een aantal van deze pijlers zijn ook weer onder te verdelen in diverse thema’s.

fondsenwerving

Een belangrijk speerpunt voor de komende jaren wordt om het onderdeel voor de fondsenwerving duurzaam op te zetten. De activiteiten van SBMS zijn daarvan afhankelijk. Focus ligt op drie partijen, te weten lokale ondernemers, overheden (gemeente, Provincie en Rijk) en in- stellingen die cultuur (structureel) ondersteunen.

Vrijwilligers en opleiding

Nu de uitvoering van de diverse activiteiten van de stichting in een stroomversnelling is gekomen is het van belang om verder in te zetten op het opleiden van schippers, hulpschippers en bemanning onder- houdsmedewerkers en het werven van overige vrijwilligers. De schippers en bemanning zijn van belang om het gebruik van de historische vissersschepen te blijven stimuleren. Het draagvlak voor behoud van deze schepen is immers veel groter als ze daadwerkelijk gebruikt worden. Ook kan hiermee een bemanningspool gecreëerd worden, die ingezet kan worden bij diverse activiteiten waarbij laagdrempelig met publiek gevaren kan worden.

De vrijwilligers zijn nodig om uiteindelijk handen en voeten te kunnen geven aan een stukje beeldvorming middels de ambassadeursrol en voor allerlei noodzakelijke hand en spandiensten zoals rondleiden, gastheerschap, onderhoud, evenementen, opleiden, kennis onder jongeren verspreiden, etc. Uiteraard is het ook van belang om voldoende

“bemanning” te werven voor de diverse commissies om ook de interne organisatie van de stichting duurzaam neer te zetten en zal hier ook op worden ingezet.

educatie

Voor de borging van de (historische) kennis van historische vissersschepen is het van belang om die kennis al op jonge leeftijd op verschillende niveaus te verspreiden. Daarom wordt actief ingezet op diverse educatieve- en kennismakingsprojecten voor het basis-, voortgezet-, en beroepsonderwijs. Daarnaast kunnen opnieuw projecten opgezet en uitgevoerd worden om het grotere publiek te laten kennismaken en te laten participeren.

(18)

18

Beheer en instandhouding

De komende planperiode zal opnieuw ingezet worden op het verder ontwikkelen dan wel uitbreiden van bestaande instrumenten om eigenaren van historische vissersschepen te ontzien of te faciliteren in de (kosten) van het onderhoud. Tevens zullen de botters in bezit van de stichting met behulp van subsidies worden gerestaureerd.

Marketing en promotie

De marketing en promotie van de Museumhaven Spakenburg richting het recreatief-toeristisch publiek heeft via website en social media al goed vorm gekregen. Door aanwezigheid en zichtbaarheid van de stichting in het centrum van Spakenburg willen we dit verder uitbou- wen en zal ingezet worden op de creativiteit van de vrijwilligers om bij het (lokale) publiek de stichting en de doelstellingen en activiteiten beter kenbaar te maken.

Beeldvorming

Voor de interne markt, zogezegd de lokale inwoners van de gemeente Bunschoten, moet er nog een flinke slag geslagen worden op het gebied van beeldvorming. Ook hier zal de aanwezigheid en zichtbaarheid van de stichting op een vaste locatie in het centrum van Spakenburg bijdragen. Samen met de andere pijlers zoals educatie worden diverse projecten opgezet om de inwoners weer meer bij hun eigen cultuur erfgoed te betrekken en daarmee kennis te laten maken. Maak de inwoners van Bunschoten- Spakenburg bewust trots op hun varende erfgoed en bewust van de aanwezige unieke samenstelling en kennis van de botterwerf, botters, museum, visafslag en overige omliggende bebouwing van de haven.

1.6 Voorbeeld van een activiteit

Botter- opstapproject

Een representatief voorbeeld van een project dat in de markt is gezet is het botteropstappen. Als stichting willen wij bottereigenaren faciliteren om tijdens het vaarseizoen laagdrempelig bezoekers en bewoners als opstapper zowel individueel als in kleine groepjes op gezette tijden op een botter te stappen voor een rondvaart. Hierdoor komen wij de belofte na, die wij maken bij onze marketing, dat als u naar Spakenburg komt de Museumhaven met haar botters echt kunt beleven. Dit project is daarnaast een goed verdienmodel gebleken voor de eigenaren van de bottervloot. De inkomsten kunnen vervolgens weer aangewend worden door de bottereigenaren voor het onderhoud van de vloot.

de toeKoMst

Onze huidige strategie richt zich al op de lange termijn. Van belang is dat we gedurende een langere tijd op een stabiele koers varen en de focus op onze missie en ambities strak aanhouden. Hierdoor kunnen we duidelijkheid en vertrouwen scheppen voor onze stakeholders, publiek en financiers.

Zelfredzaamheid is binnen de culturele – en erfgoedsector meer en meer aan de orde van de dag. Toch zien we dat daar grenzen aan zit- ten. Op het kleine gebied van de Museumhaven Spakenburg gaan wij een goede balans opzoeken tussen zelfredzaamheid en maatschappe- lijke ondersteuning.

edUCatie VRiJWilliGeRs & opleidinGen

(19)

1.7 politieke consensus

Bij de gemeente Bunschoten staat het belang van het behoud van de Museumhaven Spakenburg politiek hoog op de agenda. Ook in de komende beleidsperiode zullen we er als stichting voor blijven waken dat deze consensus blijft voorbestaan op de lange termijn bij de gemeente- politiek. Het gevaar kan ontstaan dat de aandacht voor dit onderwerp verslapt. Maar voor het slagen van dit plan is de hulp van de gemeente noodzakelijk en een lange adem met continuïteit nodig. Van belang is het dus om als stichting dit onderwerp niet af te laten koelen maar actief het contact hierover te houden met de gemeentelijke organisatie en de politiek.

1.8 financieel draagvlak

De activiteiten van de stichting zijn afhankelijk van het draagvlak bij de maatschappij voor de financiering daarvan. Het is mogelijk dat on- danks onze ambities, onze onderzoeken en peilingen, het draagvlak op dat gebied achterblijft. Dan is het van belang daarop te anticiperen en de strategie en plannen bij te stellen. Onze ambities daarentegen blijven we vasthouden.

(20)

20

oRGanisatie

(21)

oRGanisatie

Voor de organisatie is voor het ’raad van toezicht’ (RvT) model gekozen.

Dat betekent dat boven het bestuur een raad van toezicht staat, die een adviserende en controlerende functie heeft. Dit biedt extra zekerheid voor de borging van de missie, kwaliteit, good governance, financiën en continuïteit op de langer termijn.

1.9 Uitgangspunten organisatie

De stichting werkt met een bottom-up aanpak en zelfsturende commissies bestaande uit vrijwilligers. Dat wil zeggen dat de commissies zelf hun uitvoeringsprogramma’s opstellen en ter financiering en goedkeuring voorleggen aan het bestuur. Het bestuur stelt daarmee rekening hou- dend de beleidskaders op. De raad van toezicht toetst de beleidskaders enkel op de statutaire doelstellingen en grondslag. De commissies dra- gen in de uitvoering zelf veel verantwoordelijkheid. De commissievoor- zitter en/of de portefeuillehouder uit het bestuur vormt de verbindende schakel tussen commissie en bestuur. Uiteraard blijft het bestuur altijd bestuurlijk verantwoordelijk.

1.10 Bestuur en Raad van toezicht

De stichting conformeert zich aan de governance Code voor Cultuur. Dat wil zeggen dat alle handelingen van de stichting getuigen van een zake- lijk, zorgvuldig, integer en transparant bestuur.

Alle leden hebben een onbezoldigde functie. Het bestuursorgaan van de stichting functioneert volledig onafhankelijk van andere rechtsperso- nen. Ook op het gebied van privébelangen is de onafhankelijkheid goed gewaarborgd. in enkele gevallen kan er sprake zijn van mogelijk conflic- terende nevenfuncties of privébelangen van een individueel bestuurslid.

Dit is soms onvermijdelijk als er een bestuur samengesteld moet worden met een goede balans van kwaliteit, inhoudelijke kennis en kunde. Hier wordt echter zorgvuldig rekening mee gehouden bij portefeuille- en taakverdeling en de besluitvorming. Ook wordt dit transparant gecom- municeerd en gepubliceerd naar de buitenwereld toe.

De meest actuele samenstelling van het bestuur en de raad van toezicht vindt u op onze website. De samenstelling ten tijde van de vaststelling van dit beleidsplan vindt u hieronder:

Bestuur

Voorzitter Marc Schoonebeek Penningmeester Wijnand Bonneveld Secretaris Jaco Heinen

Algemene zaken Zacharias van Diermen Portefeuillehouder Rut Heinen

Portefeuillehouder Henk Koelewijn Portefeuillehouder vacature

Raad van toezicht

Voorzitter Bram de graaf Secretaris Eline Beekhuis

Algemeen Cees Hopman

Vrijwilligers gidsen gilde Bemanningspool Walschippers Onderhoud

oRGanisatie

sBMs

(22)

22

1.11 Comité van aanbeveling

Het comité van aanbeveling heeft geen bestuurlijke zeggenschap in de stichting en heeft naast de representatieve functie alleen voor zichzelf een informele toezichthoudende rol. De samenstelling ten tijde van de vaststelling van dit beleidsplan vindt u hieronder:

Willibrord van Beek

Voormalig commissaris van de Koning Provincie Utrecht Melis van de Groep

Burgemeester van de gemeente Bunschoten

1.12 Gemeentelijke adviescommissie

De gemeentelijke adviescommissie heeft geen bestuurlijke zeggenschap in de stichting en heeft enkel een adviserende en verbindende rol. Deze commissie komt voort uit de overgang van een groot deel van het Masterplan behoud Museumhaven Spakenburg naar de stichting.

De commissie zorgt voor een warme overdracht en advisering ten aanzien van het gemeentelijk beleid. Mogelijk dat deze commissie op termijn haar functie verliest en wordt opgeheven. De samenstelling bestaat uit:

Wido Choufour

Beleidsmedewerker Cultuur, Erfgoed en Toerisme gemeente Bunschoten Sjaak Nel

Projectmanager, Recreatie en Havenbeleid gemeente Bunschoten

1.13 personeel

De stichting is geen werkgeversorganisatie en heeft geen eigen personeel in dienst. Het is wel mogelijk dat de stichting zich laat ondersteunen door ingehuurde krachten of dienstverlenende partijen. Denk bijvoorbeeld aan financieel- administratieve dienstverlening of aan deskundigen op het gebied van marketing, fondsenwerving, e.d.

1.14 Commissies

De vrijwilligers die deelnemen aan de commissies zijn deels stakeholders vanuit de museumhaven of de bruine vloot en of bestaan deels uit geïnteresseerde en bevlogen lokale inwoners of mensen van buiten de lokale gemeenschap. De stakeholders vanuit de museumhaven zijn van groot belang vanwege hun inhoudelijke kennis en kunde. Vaak hebben zij wel eigenbelangen ten opzichte van de activiteiten van de stichting. Dit is in de organisatie transparant en inzichtelijk en enige bestuurlijke zeggenschap op de stichting door deze stakeholders is uitge- sloten. Alle participerende stakeholders zijn daarbij ook overtuigd van het algemene en bredere belang van de activiteiten van deze stichting.

1.15 Vrijwilligers en ambassadeurs

Naast de vrijwilligers die participeren in de commissies maakt de stichting ook gebruik van vele andere vrijwilligers. Denk aan mensen die kunnen gidsen, bemannen op de schepen, of die bijvoorbeeld meehel- pen met het onderhoud. Daarnaast kunnen vrijwilligers ook ambassa- deur zijn voor Spakenburg, de museumhaven of de stichting. De groep van vrijwilligers worden aangestuurd vanuit de diverse commissies of via de partnerorganisaties.

oRGanisatie sBMs

(23)

1.16 partners

Met samenwerking kan vaak veel meer bereikt worden dan individueel. De stichting staat dan ook open voor andere partijen om een partnerschap mee aan te gaan. De stichting werkt actief met diverse partners samen. Onder andere met de Vereniging Bruine Vloot op het gebied van het behoud van de historische vissersschepen. Ook met bovenlokale partijen, bijvoorbeeld, de Vereniging Botterbehoud wordt samengewerkt.

(24)

finanCiën

(25)

1.17 financiering organisatie en activiteiten

inkomsten

Wij streven er uiteraard naar de ambities die wij ons gesteld hebben voor de tweede beleidsperiode tot en met 2024 te verwezenlijken.

Daarvoor hopen wij in deze periode minimaal een bedrag van ca.

€400.000,-- te verwerven. Deze inkomsten worden gegenereerd uit donaties en sponsoring, daarnaast worden restauratieprojecten deels gefinancierd door bijdragen en subsidies vanuit diverse (cultuur) fondsen zoals bijvoorbeeld het Prins Bernard Cultuurfonds of het K.F. Hein Fonds.

Uitgaven

Voor organisatie en proces wordt voor de periode 2020-2024 een bedrag van €20.000,-- geraamd.

Voor actieve fondsenwerving wordt in dezelfde periode een bedrag van €15.000,-- ingezet.

Grote projecten

gedurende de eerste beleidsperiode is de Stichting overgegaan tot de aanschaf en de exploitatie van een opleidingsbotter. Daarnaast hebben we dankzij diverse giften een tweede botter verworven, waarmee de stichting heeft kunnen voorkomen dat deze botter de museumhaven van Spakenburg zou verlaten. De opleidingsbotter zal in deze beleidsperiode nog diverse restauratie moeten ondergaan om in goede tot uitstekende conditie gebracht te worden.

De tweede botter is in aanzienlijk betere staat en zal minder ingrij- pende restauraties nodig hebben. Voor beide schepen samen zullen de restauratiekosten ongeveer €150.000,-- bedragen. Voor de restauratie kunnen vaak wel weer fondsen worden aangesproken, hetgeen voor de aanschaf van de schepen niet mogelijk was. Naast subsidies verkregen uit fondsen zullen de restauraties gefinancierd worden door inkomsten uit donaties en sponsoring.

in de vorige beleidsperiode is de stichting diverse bottereigenaren tegemoet gekomen bij de restauratie en onderhoudskosten van hun botters. Hiertoe hebben we een systeem van Aanmoedigingsbijdragen opgezet, waarbij de stichting een deel van de kosten van onderhoud en restauratie voor haar rekening neemt, mits de bottereigenaar aan een aantal voorwaarden heeft voldaan. De stichting wil deze vorm van sti- mulering graag voortzetten in de beleidsperiode. De bijdragen worden voor deze periode ingeschat op ongeveer € 100.000,--.

Een andere belangrijke ambitie is het opzetten en duurzaam vullen en beheren van het Museumhavenfonds. Hiervoor moet er, bij voldoende jaarlijkse structurele inkomsten, geld worden gereserveerd en bestemd voor het fonds.

Hetzelfde geldt voor de ambitie om schepen in eigendom te verwerven met als doel om deze in goede staat weer van nieuw (particulier) eigendom te voor zien.

in het volgende hoofdstuk bij beheer en besteding van het vermogen wordt daar verder over uitgeweid.

finanCiën

oRGanisatie & aCtiViteiten

(26)

26

1.18 Beheer en besteding van het vermogen

De stichting heeft sinds de oprichting een beperkt vermogen opgebouwd. Voor de huidige beleidsperiode is het doel om dit vermogen verder op te bouwen. Op het moment dat de stichting enig vermogen heeft opgebouwd, kan het doel van dit vermogen in drie hoofdlijnen worden opgesplitst. Het museumhavenfonds, voorzieningen en reser- veringen ten behoeve van de organisatie en uitvoering van de activiteiten van de stichting en (tijdelijk) bezit van historische vissersschepen.

Museumhavenfonds

Reservering voor een duurzaam Museumhavenfonds. Vanuit dit fonds kunnen revolverende leningen en subsidies worden verstrekt voor onderhoud en restauratie van historische vissersschepen. Aangezien de restauratie van een botter snel kan oplopen tot boven de €100.000 is denkbaar dat het vermogen van een duurzaam revolverend fonds in de toekomst kan oplopen tot €2.000.000 om de aanwezige vloot van Spa- kenburg substantieel te bedienen. Hiervan zal een groot deel van deze middelen uitstaan als vorderingen.

organisatie en uitvoering

Deze reservering dekt mogelijke fluctuaties in de begroting ten behoeve van de organisatie. Daarnaast kan het dienen om voorzieningen te treffen voor specifieke projecten in de toekomst of dienen ter egalisa- tie van de financiering van specifiek lopende projecten.

Bezit historische vissersschepen

Het is niet de bedoeling om zelf een grote botter beherende stichting

te worden. Het bezit van een botter in eigen beheer zal zich hooguit beperken tot een opleidingsschip en een schip in voorfinanciering die onderdeel is van een actueel restauratieproject uitgevoerd door de stichting zoals in deze beleidsperiode al het geval is. Het is wel mogelijk dat de stichting botters verwerft met als doel om deze door middel van (lease)constructies weer ter (gedeeld) beheer en exploitatie door te geven aan particulieren en kleine stichtingen. De marktwaarde van een botter in zeer goede staat kan (tijdelijk) een aanzienlijk aandeel inne- men op het vermogenssaldo van de stichting.

1.19 de inkomsten en verwerving van gelden

De inkomsten en het vermogen van de stichting wordt gevormd door:

a. Donaties;

b. schenkingen, erfstellingen en legaten;

c. vergoedingen voor verleende diensten (waaronder inbegrepen sponsoring);

d. subsidies;

e. alle overige inkomsten.

donaties, schenkingen en nalatenschappen

De stichting vormt een culturele Algemeen Nut Beogende instelling ANBi. Daardoor gelden er aantrekkelijke belastingvoorwaarden voor donateurs. Particulieren mogen in de aangifte inkomstenbelasting 1,25 keer het bedrag van de gift aftrekken. Ondernemingen die onder de vennootschapsbelasting vallen, mogen 1,5 keer het bedrag van de gift aftrekken in de aangifte vennootschapsbelasting. Ook een gift in natura in de vorm van een geleverd product of verleende dienst mag worden

finanCiën oRGanisatie & aCtiViteiten

(27)

afgetrokken.De stichting is daarnaast volledig vrijgesteld voor schenk- en erfbelasting.

Verleende diensten en sponsoring

Als een onderneming de stichting sponsort, krijgt zij daarvoor een tegenprestatie (dienst) geleverd van de stichting en mag zij haar bijdrage aftrekken als zakelijke kosten. Dit valt verder niet onder de extra aftrek van donaties.

Het is mogelijk dat de stichting naast de tegenprestatie bij sponsoring meer diensten verleend. Hierbij kan bijvoorbeeld gedacht worden aan het varen met betalende gasten op de opleidingsbotter of het rondleiden van zakelijke groepen.

De inkomsten uit de verleende diensten worden voor 100% weer ingezet voor de algemeen nut beogende doelstellingen van de stichting.

subsidies

De stichting probeert actief aanspraak te maken op beschikbare subsidies voor haar activiteiten bij overheidsinstellingen en particuliere fondsen. Subsidie verkregen bij particuliere fondsen valt onder de de- finitie van schenking. Subsidie van de overheid is vrijgesteld van belas- ting en valt onder de Algemene wet bestuursrecht.

Stichting Behoud Museumhaven Spakenburg (SBMS) reikt voor meerdere botters een aanmoedigingsbijdrage uit. SBMS heeft als doel om de haven van Spakenburg, gevuld met historische vissersschepen en de botter- werf te behouden voor de toekomst. Om dit doel te bereiken heeft SBMS eind 2019 de aanmoedigingsbij- drage in het leven geroepen om bottereigenaren een financiële steun in de rug te geven bij het onderhoud van de schepen. Onder voorwaarden wordt een bijdrage geleverd in de kosten. Eigenaren kunnen de bijdrage gebruiken voor restauratie of onderhoud van hun schip bij Scheepstimmerwerf Nieuwboer.

(28)

Dit is het beleidsplan van de Stichting Behoud Museumhaven Spakenburg.

Een stichting die zich inzet voor het behoud van een uniek en waarde- vol ensemble van cultureel erfgoed.

Het is een onafhankelijke Culturele ANBi stichting die werkt volgens de principes van de governance Code voor Cultuur en het Centraal Bureau Fondsenwerving.