RAPPORT
KWALITEITSONDERZOEK NTC BENIN, NTC-VO
School : NTC Benin, NTC-VO
Plaats : Cocotiers - COTONOU
BRIN-nummer : 30TD
Onderzoeksnummer : 127429
Datum schoolbezoek : 9 en 10 oktober 2012 Datum vaststelling : 12 december 2012
Inhoud
1 Inleiding 5
2 Kwaliteitsprofiel 7
3 Beschouwing 11
4 Vervolg van het toezicht 15
1 Inleiding
De Inspectie van het Onderwijs bezocht NTC Benin, NTC-VO in het kader van een kwaliteitsonderzoek (KO). Daarbij heeft een onderzoek plaatsgevonden naar de indicatoren van kwaliteitsaspecten op grond van het door de inspectie
gehanteerde Toezichtkader PO/VO 2011.
Bij dit KO doet de inspectie onderzoek naar de kwaliteit van het onderwijs door zich te richten op de kern van goed onderwijs op de school. Het gaat hierbij om indicatoren die betrekking hebben op de kwaliteitszorg, het aanbod, de
onderwijstijd, het pedagogisch handelen van leraren, het didactisch handelen van leraren, de afstemming op de onderwijsbehoeften van leerlingen, de actieve rol van leerlingen, het schoolklimaat, de begeleiding, de zorg, de resultaten en de ontwikkeling van leerlingen.
Op grond van het kwaliteitsprofiel van de school dat naar aanleiding van een vorig inspectiebezoek is opgemaakt, op basis van risicofactoren die bij de inspectie bekend zijn of afspraken die met de school zijn gemaakt, of op basis van de informatie die door de school is toegestuurd kan de inspectie besluiten om niet alle indicatoren bij het onderzoek te betrekken. Dit is bij uw school niet aan de orde geweest.
Indien de school in het kader van zelfevaluatie over een bepaalde indicator of over een bepaald kwaliteitsaspect voldoende betrouwbare en valide gegevens heeft verzameld kan in overleg tussen school en inspectie besloten worden om de oordelen uit de zelfevaluatie alleen te verifiëren en deze niet zelf opnieuw te onderzoeken. Zo sluit de inspectie niet alleen aan bij de specifieke situatie van de school, maar wordt de school bovendien niet onnodig belast.
Uw school heeft naast de schoolgids en het schoolplan geen documenten ingestuurd die op uw zelfevaluatie-activiteiten betrekking hebben.
De opzet van het onderzoek
Het kwaliteitsonderzoek bestond uit de volgende activiteiten.
• Onderzoek en analyse van documenten en gegevens over de school die bij de inspectie aanwezig zijn.
• Analyse van, indien beschikbaar, documenten die betrekking hebben op zelfevaluatie-activiteiten van de school en van andere documenten die de school voorafgaand aan het schoolbezoek heeft toegestuurd.
• Schoolbezoek, waarbij in de beide klassen 2 en 3 de onderwijspraktijk is geobserveerd door het bijwonen van lessen Nederlandse taal.
• Bovendien heeft de inspectie over de kwaliteit van de indicatoren gesprekken gevoerd met het bestuur, de directeur en de leraar.
• Op uw school zijn verder gesprekken gevoerd met leerlingen en ouders.
• Aan het eind van het schoolbezoek heeft de inspectie de
kwaliteitsoordelen en de conclusies van het schoolbezoek besproken met de directie en de leraar. Daarbij was een vertegenwoordiging van het bestuur aanwezig.
De inhoud van het rapport
Het onderzoek naar de kwaliteit van het onderwijs levert een kwaliteitsprofiel op van de school (hoofdstuk 2). In hoofdstuk 3 wordt een beschouwing gegeven over de geconstateerde kwaliteit en wordt deze onder andere bezien in relatie
Rapport kwaliteitsonderzoek NTC Benin | NTC | VO | 9 en 10 oktober 2012
pagina 6 van 15
tot de context of uitgangssituatie van de school. Indien van toepassing worden in deze beschouwing ook de toegevoegde indicatoren betrokken.
In hoofdstuk 4 is het vervolgtoezicht aangegeven en worden, indien noodzakelijk, afspraken vermeld met betrekking tot wettelijke bepalingen waaraan de school niet voldoet.
2 Kwaliteitsprofiel
Het kwaliteitsprofiel geeft een overzicht van de waarderingen die de inspectie heeft toegekend aan indicatoren die betrekking hebben op belangrijke kenmerken van goed onderwijs.
In de waardering is tot uitdrukking gebracht in welke mate de indicatoren bijdragen aan de kwaliteit van het onderwijs:
1. draagt niet of nauwelijks bij;
2. draagt onvoldoende bij;
3. draagt voldoende bij;
4. draagt in hoge mate bij;
5. niet te beoordelen (alleen bij Resultaten en Ontwikkeling van
leerlingen). Deze waardering is gegeven indien de school over bepaalde indicatoren geen betrouwbare en valide gegevens beschikbaar heeft.
Het kwaliteitsprofiel van NTC Benin, NTC-VO
Kwaliteitsaspect 1: De opbrengsten liggen op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie verwacht mag worden.
1 2 3 4 5
1.1 * De leerlingen behalen in de onderbouw het
opleidingsniveau dat mag worden verwacht. . z
1.2 * De leerlingen behalen het opleidingsniveau dat mag
worden verwacht. z
Kwaliteitsaspect 2: De aangeboden leerinhouden zijn gericht op de brede ontwikkeling van leerlingen en de voorbereiding op
vervolgonderwijs of arbeidsmarkt en samenleving.
1 2 3 4
2.3 * De school met taalzwakke leerlingen heeft een aanbod aan leerinhouden dat past bij de talige onderwijsbehoeften van deze
leerlingen. z
Kwaliteitsaspect 3: De leerlingen krijgen voldoende tijd om zich het leerstofaanbod eigen te maken.
1 2 3 4
3.B De school heeft voldoende onderwijstijd voor Nederlandse taal
gepland (120 uur). z
3.1 De uitval van geplande onderwijsactiviteiten blijft beperkt. z 3.2 Het ongeoorloofd verzuim van leerlingen is beperkt. z 3.3 De leerlingen maken efficiënt gebruik van de onderwijstijd. z
Rapport kwaliteitsonderzoek NTC Benin | NTC | VO | 9 en 10 oktober 2012
pagina 8 van 15
Kwaliteitsaspect 4: Het schoolklimaat wordt gekenmerkt door veiligheid en respectvolle omgangsvormen.
1 2 3 4
4.1 Ouders zijn betrokken bij de school door de activiteiten die de
school daartoe onderneemt. z
4.2 De leerlingen voelen zich aantoonbaar veilig op school. z 4.3 Het personeel voelt zich aantoonbaar veilig op school. z 4.7 Het personeel van de school zorgt ervoor dat de leerlingen op
een respectvolle manier met elkaar en anderen omgaan. z
Kwaliteitsaspect 5: De leraren leggen duidelijk uit, organiseren de onderwijsactiviteiten efficiënt en houden de leerlingen taakbetrokken
1 2 3 4
5.1 * De leraren geven duidelijke uitleg van de leerstof. z
5.2 * De leraren realiseren een taakgerichte werksfeer. z
5.3 * De leerlingen zijn actief betrokken bij de onderwijsactiviteiten. z
Kwaliteitsaspect 6: De leraren stemmen aanbod, instructie, verwerking en onderwijstijd af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen.
1 2 3 4
6.1 De aangeboden leerinhouden maken afstemming mogelijk op de
onderwijsbehoeften van individuele leerlingen. z
6.2 De leraren stemmen de instructie af op verschillen in
ontwikkeling tussen de leerlingen. z
6.3 De leraren stemmen de verwerkingsopdrachten af op verschillen
in ontwikkeling tussen de leerlingen. z
Kwaliteitsaspect 7: De leraren volgen systematisch de vorderingen van de leerlingen.
1 2 3 4
7.1 * De school gebruikt een samenhangend systeem van genormeerde instrumenten en procedures voor het volgen van de
prestaties en de ontwikkeling van de leerlingen. z
7.2 De leraren volgen en analyseren systematisch de voortgang in
de ontwikkeling van de leerlingen. z
Kwaliteitsaspect 8: De leerlingen die dat nodig blijken te hebben, krijgen extra zorg.
1 2 3 4
8.1 Op basis van een analyse van de verzamelde gegevens bepaalt
de school tijdig de aard van de zorg voor de zorgleerlingen. z
8.2 * De school voert de zorg planmatig uit. z
8.3 De school evalueert regelmatig de effecten van de zorg. z
Kwaliteitsaspect 9: De school zorgt systematisch voor behoud of verbetering van de kwaliteit van haar onderwijs.
1 2 3 4
9.1 De school heeft inzicht in de onderwijsbehoeften van haar
leerlingenpopulatie. z
9.2 De school evalueert jaarlijks de resultaten van de leerlingen. z 9.3 De school evalueert regelmatig het onderwijsleerproces. z 9.4 De school werkt planmatig aan verbeteractiviteiten. z 9.5 De school borgt de kwaliteit van het onderwijsleerproces. z 9.7 De school verantwoordt zich aan belanghebbenden over de
gerealiseerde onderwijskwaliteit. z
Naleving.
ja nee N1 De door of namens het bestuur vastgestelde schoolgids bevat de verplichte
onderdelen. z
N2 Het door of namens het bestuur vastgestelde schoolplan bevat de verplichte
onderdelen z
3 Beschouwing
Dit hoofdstuk beschrijft het oordeel van de inspectie over de kwaliteit van het voortgezet onderwijs op NTC Benin, NTC-VO en geeft een toelichting op het kwaliteitsprofiel. Daarbij legt de inspectie zo mogelijk verbanden tussen de verschillende onderzochte indicatoren onderling en - voor zover relevant - tussen de indicatoren en de schoolcontext, de specifieke doelstellingen van de school en eerdere inspectieonderzoeken.
Uitgangssituatie
De NTC-school Tata Somba ('Ontmoetingsplek') te Cotonou, Benin is opgericht in 2008. De school verzorgt sinds twee jaar zowel primair als voortgezet
onderwijs. De inspectie bezoekt de school voor het eerst. De school is - ook voor NTC-begrippen - vrij klein. Het leerlingenaantal schommelt tussen de twintig en de dertig leerlingen. Ten tijde van het inspectiebezoek bezochten 23 leerlingen in de leeftijd van het basisonderwijs de school, plus nog een drietal leerlingen die Nederlands als tweede taal leren. Voor deze leerlingen ontvangt de school geen subsidie omdat het aantal lesuren erg gering is. Drie leerlingen krijgen les op het niveau van het voortgezet onderwijs, van een eigen leraar. Deze verzorgt dit schooljaar lessen in de tweede en derde klas. Dit rapport betreft het
voortgezet onderwijs. Over het primair onderwijs brengt de inspectie een afzonderlijk inspectierapport uit. De meeste leerlingen zijn afkomstig uit volledig Nederlandssprekende gezinnen, waarbij de ouders in het ontwikkelingswerk of bij de diplomatieke dienst werkzaam zijn. Enkele ouders werken bij
internationale bedrijven. In een aantal gezinnen is sprake van meertaligheid.
Ook dan is er tenminste een ouder die frequent Nederlands met hun kind(eren) spreekt, waardoor het algemene niveau van Nederlandse taalbeheersing bij de meeste leerlingen op een redelijk tot voldoende niveau ligt. Overdag bezoeken de leerlingen Franse of Engelse scholen.
Tot aan het einde van het vorige schooljaar zijn de lessen gegeven door de oprichtster van de school, bij haar thuis. Na haar vertrek moest het bestuur dus zowel een nieuwe leraar werven als nieuwe huisvesting vinden. Beide
actiepunten zijn op korte termijn gelukt. Een leraar voortgezet onderwijs kon lokaal worden geworven. Omdat ter plekke niemand voor het primair onderwijs beschikbaar was heeft het bestuur besloten een directeur/leraar primair
onderwijs in Nederland te werven. Ten tijde van het inspectiebezoek was deze functionaris nog maar zeer kort in dienst. Haar eerste werkzaamheden
bestonden uit de inrichting van de nieuwe lesruimten. De lessen worden thans verzorgd op de tweede verdieping van een groot woonhuis. De school heeft de beschikking over een L-vormige lesruimte en een kleine zijkamer, waar de lessen voortgezet onderwijs plaatsvinden.
Zoals vaker in het NTC-onderwijs is het waarborgen van de continuïteit het belangrijkste aandachtspunt. Ook het bestuur, dat uit drie leden bestaat, is in de afgelopen periode namelijk geheel vernieuwd. Doordat tot dusver alle lessen werden verzorgd door de oprichtster, is er wat minder aandacht besteed aan het vastleggen van werkwijzen en procedures, zowel op onderwijskundig vlak als voor de organisatie als geheel. Met het vertrek van de oprichtster werd dat opeens urgent. Hier ligt een belangrijke uitdaging voor het huidige bestuur en de directeur/leraar.
Rapport kwaliteitsonderzoek NTC Benin | NTC | VO | 9 en 10 oktober 2012
pagina 12 van 15
Algemeen beeld
NTC-school Tata Somba levert over het geheel genomen voldoende tot goede kwaliteit. Dat heeft vooral te maken met de pedagogische en didactische kwaliteiten van de leraar. De inspectie heeft gedegen voorbereide en gestructureerde lessen gezien, waarbij de beschikbare leertijd efficiënt werd gebruikt en leerlingen gemotiveerd en taakgericht aan het werk waren. Ook aan pedagogische aspecten en de werkhouding besteedt de leraar in ruime mate aandacht. De school kan examengerichter werken dan op dit moment gebeurt, waardoor de leerlingen duidelijker een doel voor ogen hebben waar zij naar toe kunnen werken. Ook op organisatieniveau, en dan met name op het vlak van de kwaliteitszorg liggen een aantal verbeterpunten, maar hier is al wel een begin mee gemaakt. Dit geeft vertrouwen in de verdere schoolontwikkeling. Gezien de aangetroffen kwaliteit past de inspectie basistoezicht toe. Dat betekent dat over vier jaar opnieuw een kwaliteitsonderzoek plaatsvindt.
Toelichting Opbrengsten
De inspectie onderscheidt examenresultaten en de resultaten aan het einde van de onderbouw. De eerste zijn niet te beoordelen, omdat de school niet voor examens opleidt, behalve een enkele keer voor het vak Nederlands binnen de Franse examens. Dit is een verbeterpunt. Gezien de huidige niveaus van de leerlingen kan goed toegewerkt worden naar bijvoorbeeld de examens
Certificaat Nederlands als Vreemde Taal, op diverse niveaus (CNaVT). Voor het oordeel over de tussentijdse leerresultaten heeft de inspectie gekeken naar het niveau en de vorderingen over het afgelopen schooljaar van de leerlingen, afgezet tegen hun taalachtergrond. Op basis daarvan concludeert de inspectie dat de resultaten in de onderbouw voldoende zijn.
Onderwijspraktijk
Zoals gezegd is het proces van leren en onderwijzen op Tata Somba voldoende tot goed op orde. Alle indicatoren die de lespraktijk beschrijven, zijn tenminste als voldoende beoordeeld. Een sterk punt is de klassenorganisatie die ertoe leidt dat de lessen gevarieerd zijn en dat de leertijd effectief wordt besteed.
Leerlingen zijn daardoor goed betrokken, ondanks het tijdstip van de lessen, na hun reguliere schooldag. Ook de pedagogische benadering is een sterk punt van de school. De school biedt een veilig leef- en werkklimaat. Er is veel en goede aandacht voor de leerlingen, de leraar bevordert het zelfvertrouwen van
leerlingen en er is ruimte voor eigen inbreng. De leerlingen waarderen de lessen positief.
De leermiddelen zijn eigentijds en voldoen aan de doelen van de onderbouw. De geringe omvang van de school en de daardoor beperkte middelen nopen tot het maken van zorgvuldige keuzes. Onlangs is methodisch materiaal op diverse niveaus aangeschaft. Er wordt beperkt gebruik gemaakt van ondersteunende software, internet is wel in gebruik en werkt naar behoren. De bibliotheek heeft een aderlating ondergaan omdat veel boeken tot de privécollectie van de oprichtster behoorden. Er zijn wat nieuwe boeken aangeschaft, maar verdere uitbreiding van de bibliotheek is gewenst.
De school heeft voldoende onderwijstijd gepland, de school realiseert gemiddeld 120 uur contacttijd op jaarbasis. Om dit aantal uren te halen organiseert de school op enkele zaterdagen per jaar cultuuractiviteiten. Het kost echter alle betrokkenen bijzonder veel inspanning om alle contacturen te maken, in relatie tot het zware programma van de diverse dagscholen en de zeer verschillende vakantieroosters. Met de school is daarom gesproken over de verhouding contacttijd - huiswerk, alsmede over de aard van het huiswerk.
Uit de lesvoorbereidingen en lesobservaties blijkt dat de leraar het onderwijs in voldoende mate afstemt op verschillen in onderwijsbehoeften tussen leerlingen.
Alle drie leerlingen zitten op een eigen niveau en krijgen individueel onderwijs.
De leerlingenzorg is dan ook nauw verweven met het primaire proces van lesgeven. De analyse van methodegebonden toetsgegevens en gemaakt werk leidt waar nodig tot bijstellingen. De school heeft landelijk genormeerde toetsen voor het voortgezet onderwijs aangeschaft. Deze worden dit jaar voor het eerst gebruikt, waardoor een betere vergelijking met het niveau in Nederland mogelijk wordt.
In de kleine Nederlandssprekende expatgemeenschap van Cotonou is de school echt een belangrijk 'ontmoetingspunt'. Ouders zijn betrokken bij de school en hebben veel waardering voor de activiteiten die de school organiseert, onder andere in het kader van 'Nederlandse cultuur'. De school informeert ouders ruimschoots over vorderingen en schoolorganisatorische zaken.
Kwaliteitszorg
De kwaliteitszorg is het onderdeel dat op Tata Somba het minst goed ontwikkeld is. De omstandigheden die in de uitgangssituatie zijn genoemd, zijn daar mede voor verantwoordelijk. Tot aan het eind van het vorige schooljaar was Tata Somba vrijwel een 'eenmansschool' die voornamelijk geleid werd door de (ervaren) oprichtster annex directeur/leraar. Het bestuur heeft in belangrijke mate op haar kwaliteiten vertrouwd. Aan het eind van het vorige schooljaar heeft de Stichting NOB een bezoek aan de school gebracht, ter voorbereiding op het inspectiebezoek, maar ook om een aantal ontwikkelingen in gang te zetten.
Hoewel een systeem van kwaliteitszorg waarbij jaarlijks een aantal
onderwijsaspecten onder de loep wordt genomen thans nog ontbreekt, kan gesteld worden dat de school inmiddels toch planmatig veranderingen aanbrengt. Het schoolplan 2012 -2016 bevat een sterkte-zwakte analyse op basis waarvan verbeterpunten zijn vastgesteld en waaraan de school werkt.
Noodzakelijke leermiddelen zijn aangeschaft, ook voor het voortgezet onderwijs wordt dit jaar een leerlingvolgsysteem geïntroduceerd. Ook op het gebied van kwaliteitszorg zijn er nu voornemens voor het afnemen van ouderenquêtes en een regelmatige zelfevaluatie. Om het zicht van het bestuur op de
onderwijskundige kwaliteit te verbeteren gaat gebruik gemaakt worden van een lokaal aanwezige onderwijskundig adviseur, die ook als sparringpartner van de directeur/leraar en de leraar kan optreden. Aan borging van werkwijzen en processen besteedt de school inmiddels aandacht. Leraren zijn ook nadrukkelijk begonnen met het vastleggen van leerlijnen, jaarplanningen en
lesvoorbereidingen. Het bestuur hanteert sinds kort een bestuurskalender. Een verbeterpunt voor de school is het analyseren van leerresultaten om op basis daarvan gewenste verbeteringen op te sporen en aan te brengen.
4 Vervolg van het toezicht
Bij dit KO heeft de inspectie ook een onderzoek gedaan naar de naleving van een aantal wettelijke voorschriften, zoals die voor scholen in Nederland gelden.
Dit onderzoek betrof de wettelijke voorschriften over de door het bestuur vastgestelde schoolgids en het schoolplan.
Op basis van dit onderzoek concludeert de inspectie dat de school aan deze wettelijke bepalingen voldoet.
De bevindingen van dit KO leiden tot het volgende arrangement voor het vervolg van het toezicht (toezichtarrangement):
NTC-school Tata Somba levert over het geheel genomen voldoende tot goede kwaliteit. De inspectie past het basistoezicht toe. In beginsel volgt over vier jaar opnieuw een kwaliteitsonderzoek. In de tussenliggende periode kan de school vallen in de steekproef van het jaarlijkse onderzoek naar de examenresultaten.
