GESCHIEDENIS VAN OEKRAÏNE GRATIS
Auteur: Luc Pauwels Aantal pagina's: 352 pagina's Verschijningsdatum: 2016-08-19 Uitgever: Aspekt B.V., Uitgeverij
EAN: 9789461539007 Taal: nl
Link:
Download hier
Bestel je boeken bij Athenaeum Boekhandels, geen porto
Het onvoorziene ontstaan van dit nieuwe land heeft de hoofdbrekens over zijn identiteit dan ook niet doen verdwijnen. Een op de vijf Oekraïners heeft de Russische nationaliteit, die net als in de Sovjetunie wordt onderscheiden van het staatsburgerschap. Een op de twee spreekt zeker zo goed Russisch als Oekraïens, zo niet beter. Het schiereiland dat in de Zwarte Zee uitsteekt, de Krim, huisvest een Russische meerderheid, die liever naar Moskou luistert dan naar Kiev, terwijl de Krim-haven Sebastopol onderdak biedt aan de Russische Zwarte-Zeevloot en zijn bemanning. Veel Oekraïners zijn zelf behept met een 'Klein-Russisch complex', zoals de socioloog Mykola Rjabtsjoek het noemt: de stellige overtuiging dat ze slechts een door kwade historische krachten afgescheurde tak van de Groot-Russische boom vormen, die niet wezenlijk verschilt van de grote broer, maar er wel volkomen inferieur aan is.
Moskou heeft Oekraïne ook niet echt losgelaten. Op de agenda stond onder meer de kwestie of Oekraïne lid mocht worden; Bush was voor, veel Europese regeringsleiders hadden ernstige bedenkingen. Voor Poetin was de Oekraïense onafhankelijkheid, om zo te zeggen, een vergissing van de geschiedenis. In dat geval zou Rusland de Krim en Oost-Oekraïne aanmoedigen zich af te scheiden. Dat waren blijkbaar de stukken die in Poetins ogen eigenlijk door Rusland 'geschonken' waren. Voor hem was dat dus meer een vorm van uitlenen onder bepaalde voorwaarden. De Westerse mogendheden schoven een navo -lidmaatschap van Oekraïne wijselijk op de lange baan. Niet alleen de Russische staat, ook de Russische kerk maakt aanspraak op Oekraïne.
Een deel van de orthodoxe gemeenschap in Oekraïne heeft zich na de onafhankelijkheid afgescheiden van het Moskouse patriarchaat van de Russische Orthodoxe Kerk en zich onder het geestelijke gezag van een eigen patriarch in Kiev gesteld. Toen de Moskouse patriarch Kirill in 'ons gemeenschappelijke Jeruzalem' Kiev bezocht, greep hij de gelegenheid aan om deze gelovigen de les te lezen. Pleitend voor het behoud van de 'geestelijke ruimte' van de kerk, sprak hij de verwachting uit dat 'God de staatsmacht en diegenen onderrichten zal, die zich uit onwetendheid, vergeetachtigheid en verstarring hebben afgesplitst'. Inmiddels weten we dat Poetins uitspraken letterlijk genomen moesten worden. Een kleine kwart eeuw na Oekraïnes onafhankelijkheid schendt Rusland op de Krim de territoriale integriteit van het land. Oekraïne betekent letterlijk 'grensland'.
De oostgrens van het Westen, de westgrens van het Oosten, of een ongespecificeerde 'grijze' bufferzone. In meer dan een opzicht is Oekraïne inderdaad een scheidslijn te noemen: tussen steppe en bos; tussen katholicisme, orthodoxie en islam; tussen het autocratische Russische rijk en zijn democratischer Europese buren; tussen communisme en kapitalisme; tussen de Sovjet unie en het oostblok; tussen Rusland en de Europese Unie.
Ooit vormde het de grens tussen Rusland en Polen. Net als de Russen hebben ook de Polen een eigen Oekraïense identiteit lange tijd moeilijk kunnen accepteren. Net zomin geloofde hij in een Oekraïense taal; het was 'een dialect van knechten en dienstmeisjes, bestemd voor
paardenstallen, mest en modder'. Eeuwenlang was het gebied ten westen van de Dnepr, de machtige rivier die Oekraïne doorklieft, Pools bezit, en ook in tijden dat het staatkundig niet bij Polen hoorde, waren de Polen er de baas. Was het Oekraïens in het oosten sterk beinvloed door het Russisch, in West-Oekraïne wemelde het van de Poolse woorden.
Maar hoe traumatisch het na de Tweede Wereldoorlog voor de Polen ook was om afstand te moeten doen van hun stad Lwów, anders dan de Russen hebben zij zich sindsdien bij de situatie neergelegd. Polen is nu zelfs een van de grootste voorvechters van internationale acceptatie van een onafhankelijk Oekraïne, dat als buffer met Rusland kan dienen. En de rest van de wereld? Die had eigenlijk geen idee. Zeker vóór bestond in het Westen nauwelijks belangstelling voor Oekraïne als een gebied dat zich van Rusland onderscheidde. Oekraïnologie was het domein van de Oekraïense diaspora. Wat westerlingen ervan meenden te weten, was vaak weinig vleiend: karpatenkoppen, provinciale boerenpummels in geborduurde hemden en antisemitische oorlogsmisdadigers zoals Ivan Demjanjoek, de bewaker in het vernietigingskamp Sobibór.
Slechts een paar weken voor het uitroepen van de onafhankelijkheid in augustus drukte de Amerikaanse president George Bush senior in Kiev het Oekraïense parlement op het hart toch vooral geen 'hopeloze koers van isolement' te volgen. Een wereld zonder een Sovjetunie waarvan Oekraïne deel uitmaakte, kon hij zich ook toen nog niet voorstellen. Pas eind twintigste eeuw en vooral na de 'oranje revolutie' van begon tot de
internationale gemeenschap door te dringen dat Oekraïne een afzonderlijke staat was.
Maar men wilde het in politieke zin nog steeds niet tot Europa rekenen. Opnieuw was het op zijn best een grensland tussen Europa en Eurazië.
Zelfs de gedachte van een eventueel toekomstig lidmaatschap van de Europese Unie kon Oekraïne beter uit het hoofd zetten. Voor Brussel hield Europa op voorbij Polen. Zelf menen Oekraïners wel dat ze bestaansrecht en een eigen geschiedenis hebben. Het Oekraïense parlement, de Verchovna Rada , beriep zich in de onafhankelijkheidsverklaring van 24 augustus op de 'duizendjarige traditie van staatsontwikkeling' in Oekraïne.
Oekraïense historici zien in de geschiedenis voorlopers van een natiestaat in het vroeg-middeleeuwse Kiev-Roes, het vorstendom Galicië-Wolynië uit de dertiende en veertiende eeuw, het vorstendom Litouwen-Roethenië in de veertiende eeuw, de zeventiende- en achttiende- eeuwse
kozakkenstaat aan de Dnepr en de Oekraïense volksrepubliek tussen en Maar, nog afgezien van de vraag hoe sterk die staten op zichzelf staan, het blijven episoden, die zich lastig tot een doorlopend geheel aaneen laten rijgen.
Nog moeilijker wordt het om ook de twintigste-eeuwse Oekraïense Sovjetrepubliek in een dergelijk geschiedverhaal te passen. Zelfs als men deze twijfelachtige continuïteitsvisie zou willen volgen, blijft het een feit dat het huidige territorium van Oekraïne tot ver in de twintigste eeuw altijd een uiterst multiculturele samenleving is geweest. Het is een kenmerk van de hele 'schokzone' waar de grote rijken die het oosten van Europa tot een eeuw geleden hebben beheerst op elkaar botsten. De Oekraïners, dat waren de boeren, die zich in de eerste plaats identificeerden met de streek waar ze woonden. Van een groter, 'Oekraïens', geheel hadden ze geen idee. Aan het multi-etnische karakter van Oekraïne is in de loop van de afgelopen eeuw met veel bloedvergieten een radicaal einde gemaakt. Litouwen fuseerde in met Polen door het Pools-Litouws Gemenebest te vormen.
Dat leidde tot een bloeiperiode, waarbij er religieuze tolerantie heerste tussen protestanten, katholieken, joden en orthodoxen. Door de groeiende welvaart door de export van graan, verspreidde het lijfeigenschap zich snel. Edelen lieten het maken van maximale winst over aan hun vaak joodse rentmeesters. Een deel van de onderdrukte bevolking vluchtte naar de grensgebieden van de kozakken. De Unie van Brest in en de oprichting van de Oekraïense Katholieke of Geünieerde kerk waren het gevolg van de Contrareformatie en leidde tot verdere afbraak van de tolerantie, die eerder het Gemenebest had gekenmerkt. De adel ging merendeels over tot het katholicisme, omdat dat een hogere status gaf in het Gemenebest.
Ze gaven daarbij hun traditionele rol als bewakers van het Orthodoxe geloof op. Die rol werd overgenomen door de kozakken. De
geloofsvervolging, de arme massa's bleven hun orthodoxe geloof trouw, leidde tot de vereniging van verschillende groeperingen van de maatschappij en werd een wezenlijke bedreiging voor het voortbestaan van het Gemenebest.
De kozakken verenigden zich met de Krim-Tataren in de strijd met Poolse legers en behaalden spectaculaire overwinningen, waar niemand op had gerekend. Het Gemenebest kwam in in oorlog met Tsaardom Rusland over Oekraïne en Wit-Rusland, toen de Oekraïense kozakken leider, Bohdan Chmelnytsky na de Chmelnytsky-opstand onder druk, Oekraïne onder bescherming van de Russische tsaar Aleksej wilde plaatsen Pools- Russische Oorlog Chmelnytsky had zelf de voorkeur gehad voor een protectoraat onder het Ottomaanse Rijk , omdat de kozakken zeer bekend waren met de islamitische wereld en er door de afstand minder kans bestond op bemoeienis in binnenlandse aangelegenheden.
In sloten de strijdende partijen het Bestand van Androesjovo ; de gebieden ten oosten van de Dnjepr werden een onderdeel van Rusland, bij de Eeuwige Vrede van werd dit ten slotte bevestigd. In dit uitgestrekte gebied, ook wel Linkeroever-Oekraïne genoemd, werd het Kozakhetmanaat opgericht dat een zekere mate van zelfbestuur kende onder de soevereiniteit van de Russische keizer. Onder de keizerlijke invloed werd oostelijk Oekraïne geleidelijk gerussificeerd. De Krim en andere kustgebieden aan de Zwarte Zee vormden van de 15e eeuw het Kanaat van de Krim , dat uiteindelijk eveneens door Keizerrijk Rusland werd ingelijfd. De gebieden ten westen van de Dnjepr bleven Pools en ondergingen een westerse invloed tot de Poolse delingen : Galicië kwamen in onder Habsburgse monarchie als deel van het Koninkrijk Galicië en Lodomerië , de andere gebieden, Kiev inbegrepen, werden Russisch in ' In deze periode werden de grondslagen gelegd voor de nu nog bestaande verschillen tussen het westen en het oosten.
Tijdens de Russische Burgeroorlog 25 oktober tot oktober [3] streden de Russische Bolsjewieken later het Rode Leger genoemd , die op 25 oktober de macht hadden gegrepen, tegen Russische groepen die zich verzetten tegen deze bolsjewiekse machtsovername , gezamenlijk aangeduid als de Witte Legers. Daarnaast maakten vele door Rusland overheerste volken van de omstandigheden gebruik om, al of niet langs militaire weg, hun onafhankelijkheid na te streven; daaronder ook de Polen en de Oekraïners.
Tevens mengden diverse buitenlandse machten zich in de strijd, waaronder het Duitse Rijk. In deze wreed uitgevochten oorlog viel het voorheen Russische gedeelte van huidig Oekraïne eerst onder gezag van de zich autonoom en later onafhankelijk noemende Volksrepubliek Oekraïne , die overigens in wel weer een half jaar onder Duits gezag stond, onder de naam Oekraïense Staat. Enige tijd hadden de Russische Witten dit deel van Oekraïne in handen. Op zeker moment nam de Poolse Republiek Kiev in.
Uiterlijk begin was dit oostelijke deel van Oekraïne echter in handen van de zegevierende Russische Rode Leger. Als Oekraïense Socialistische Sovjetrepubliek zou het tot onderdeel blijven van de Sovjet-Unie , onderbroken door Duitse bezetting tussen en Tijdens het bewind van Stalin onderging dit deel van Oekraïne een krachtige industriële ontwikkeling. De gedwongen collectivisering van landbouwbedrijven leidde evenwel tot de holodomor -hongersnood van waardoor een vijfde deel van de boerenbevolking 5 tot 10 miljoen mensen het leven liet. Het zuidwestelijke deel van huidig Oekraïne echter, ongeveer x km rond Lviv en Chernivtsi , dat tot Pools was geweest en sindsdien deel van Oostenrijk-Hongarije , scheidde zich daar op 18 oktober van af en verklaarde zich de onafhankelijke West-Oekraïense Volksrepubliek.
Polen , dat zichzelf rond ook onafhankelijk verklaarde, nam op 21 november de stad Lviv , grotendeels door Polen bewoond, in. In kreeg Polen deze hele regio vrijwel onder controle zie Pools-Russische Oorlog Tot september bleef dit gebied weer Pools zie Molotov-Ribbentroppact.
Noordwest-Oekraïne, de circa x km rond Kovel, Loetsk en Rivne , dat tot Pools was geweest en sindsdien Russisch, viel tussen december en mei eveneens onder Poolse controle zie Pools-Oekraïense Oorlog. Tot september bleef ook dit gebied weer Pools zie Molotov-Ribbentroppact.
Op 17 september bezette de Sovjet-Unie het destijds Poolse deel van Oekraïne, dus de westelijke strook van ongeveer x km zie Molotov- Ribbentroppact. In juni viel Duitsland met Operatie Barbarossa de Sovjet-Unie binnen, veroverde praktisch geheel huidig Oekraïne, uitgezonderd een gebied ten noordoosten van Kiev rond Tsjernihiv en Soemy. Het bezette gebied werd met stukken Polen en het huidige Wit-Rusland onder het Rijkscommissariaat Oekraïne geplaatst.
Overig Oekraïne kreeg een Russisch militair bestuur. Oekraïne verloor toen een zesde deel van de bevolking. Echter, een aanzienlijk gedeelte van de bevolking collaboreerde vrijwillig met de Duitsers. De Nationalisten namen zelfs actief deel aan de Jodenvervolging in Oekraïne. Verder werden er relatief veel Oekraïners ingezet als Hiwi Hilfswilliger bij de Wehrmacht of als bewaker in een concentratie- of vernietigingskamp bij een van de SS-Totenkopfverbände. Daarbij gingen zij zo ver over de landsgrenzen dat er zelfs een compagnie Oekraïners diende in het SS-Wachbataillon 'Nordwest' in Nederland. Nationalisme, onderdrukking door de Sovjetregering, antisemitisme en de mogelijkheid om te ontsnappen aan de slechte levensomstandigheden waren de grootste motivaties om te collaboreren met de Duitsers. Tussen februari en oktober verdreef de Sovjet-Unie de Duitsers uit geheel huidig Oekraïne [4] en herstelde de Oekraïense Socialistische Sovjetrepubliek , nu echter inclusief het tot Poolse deel van Oekraïne.
Na de Tweede Wereldoorlog ontwikkelde Oekraïne zich tot een van de belangrijkste en meest welvarende socialistische sovjetrepublieken SSR's van de Sovjet-Unie. Na de staatsgreep in Moskou riep het Oekraïense parlement op 24 augustus de onafhankelijkheid uit, los van de Sovjet-Unie.
Op 1 december stemde een overweldigende meerderheid van de Oekraïners bij een volksraadpleging voor deze afscheiding. Op 25 december werd de onafhankelijkheid officieel erkend door de internationale gemeenschap. Oekraïne tekende met Rusland een contract waardoor de Russische vloot de haven van Sebastopol huurde tot De kwestie ligt erg gevoelig voor beide landen, aangezien de Oekraïners liever geen Russische oorlogs schepen in de haven zien liggen, maar Rusland de haven hard nodig heeft omdat het zelf weinig 'warme havens' heeft.
Leonid Kravtsjoek was president van tot , Leonid Koetsjma daarna van tot Hun belangrijkste taken waren het aanpakken van de economische teruggang, die rond uiteindelijk overwonnen werd. Sindsdien komen andere problemen meer onder de aandacht. De jonge staat kampt al sinds haar ontstaan met een oost-west machtsstrijd, met als inzet de betrekkingen tussen het Westen en Rusland. In kwam dit uiteindelijk voor het eerst duidelijk naar boven bij de presidentsverkiezingen, toen Leonid Koetsjma liet weten zich niet nogmaals verkiesbaar te stellen. De twee grote politieke partijen, de centrum-rechtse pro-westerse Nasja Oekrajina van Viktor Joesjtsjenko en de pro-Russische Partij van de Regio's van Viktor Janoekovytsj konden slecht met elkaar overweg.
In het Oekraïense parlement, de Verchovna Rada , kwam het soms tot knokpartijen van politici onderling. Na de presidentsverkiezingen van , waarbij de toenmalige regeringspartij van Janoekovytsj massaal gefraudeerd bleek te hebben, ontstonden er grote opstanden onder de pro- Europese Oekraïners die uiteindelijk de Oranjerevolutie zouden gaan heten. Na grote demonstraties in Kiev en betwisting van de geldigheid van de stemming vanuit het buitenland werden er nieuwe verkiezingen gehouden waarin Viktor Joesjtsjenko won.
In maart werd Joelija Tymosjenko tot premier benoemd, maar reeds in september werd ze door president Joesjtsjenko ontslagen, en opgevolgd door Joeri Jechanoerov , partijgenoot van Joesjtsjenko. Bij de parlementsverkiezingen in maart werd Nasja Oekrajina door de kiezer afgestraft voor de chaotische regeerperiode en eindigde ze als derde. Janoekovytsj' Partij van de Regio's won de meeste stemmen, gevolgd door Tymosjenko's blok. De vorming van een Nasja Oekrajina-Blok Tymosjenko-regering mislukte in juli, waarop Joesjtsjenko zijn aartsvijand Janoekovytsj de hand reikte en hem benoemde tot premier van een 'anti-crisisregering' van vier partijen.
In maart liepen elf parlementsleden van Nasja Oekrajina over naar de Partij van de Regio's; grote demonstraties werden gehouden tegen het beleid van president Joesjtsjenko. Op 2 april ontbond deze het parlement en schreef nieuwe verkiezingen uit. Janoekovytsj bestreed de geldigheid van deze daad en ging naar het Grondwettelijk Hof. Dit zorgde voor het ontstaan van een langdurige politieke crisis, die in september werd beslecht door parlementsverkiezingen te houden.
Het Blok Tymosjenko en Nasja Oekrajina vormden samen een regering, zoals eerder in De samenwerking tussen president Joesjtsjenko en de teruggekeerde premier Tymosjenko was zeer moeizaam, ze werden het zelden ergens over eens [5]. Ook niet tijdens de vijfdaagse oorlog tussen Georgië en Rusland in augustus Joesjtsjenko was op de hand van Georgië [5] en zijn partij Nasja Oekrajina stelde een verklaring op om het Russische optreden in Georgië te veroordelen, Tymosjenko vond dat Oekraïne een neutraal standpunt moest innemen [5] om een goede verhouding met Rusland te behouden. Daarop beschuldigde Joesjtsjenko haar van 'hoogverraad'. Deze ruzie deed hun beider populariteit geen goed [5]. Op 4 september kwam de regering in crisis door de goedkeuring van een reeks wetten in het parlement die de macht van de president beperkten en die van de premier vergrootten.
Daarop dreigde de partij van president Joesjtsjenko uit de regering te stappen en verklaarde zij pas verder te willen regeren als Tymosjenko's partij zich schikte. Op 8 oktober schreef president Joesjtsjenko verkiezingen uit, die werden echter weer uitgesteld om Oekraïne door de economische crisis van te loodsen. Parlementsverkiezingen zijn nu gepland voor oktober Het leek erop dat Janoekovytsj een neutrale politiek wilde gaan voeren tussen de Europese Unie en Rusland. Hij probeerde verdragen met Brussel te sluiten, zonder daarbij evenwel Moskou van zich te vervreemden.
Sommige mensen menen dat de al heersende corruptie nog meer verergerd werd door Janoekovytsj die zichzelf, zijn familie en zijn politieke vrienden enorm zou hebben verrijkt. Janoekovytsj was niet de enige die corrupt was. Joelija Tymosjenko staat nog steeds bekend als de
"gasprinses". Kortom: de corruptie was alom tegenwoordig. Grote delen van de middenstand konden de smeergelden en 'beschermgelden' niet meer betalen en gingen failliet en hierdoor steeg ook de werkloosheid explosief. Het door Janoekovytsj en zijn kliek vergaarde geld verdween veelal naar Russische en West-Europese banken. In december werd de voormalige minister van Binnenlandse Zaken, Joeri Loetsenko ,
gearresteerd en vastgezet, op verdenking van onder meer ambtsmisbruik. In februari werd hij — groot tegenstander van de regering- Janoekovytsj
— hiervoor veroordeeld tot vier jaar cel.
Op dat vonnis uitte de EU felle kritiek. Eveneens in december startte er een justitieel onderzoek naar misbruik van overheidsgelden door Joelia Tymosjenko , premier van december tot maart en bovendien de grootste politieke tegenstandster van Janoekovytsj. Zij werd in augustus gearresteerd en in oktober veroordeeld tot zeven jaar cel. De Verenigde Staten en de Europese Unie noemden die veroordeling politiek gemotiveerd. In november weigerde Janoekovytsj een associatieverdrag met de Europese Unie te ratificeren. Hierop werd Oekraïne het toneel van grootschalige demonstraties, die aanvankelijk pro-Europa waren, maar in januari steeds meer het karakter kregen van een volksopstand tegen de regering van Janoekovytsj.
Opnieuw werd er massaal op het Onafhankelijkheidsplein in Kiev gebivakkeerd, kwam het tot rellen en werden er regeringsgebouwen bestormd.
De situatie escaleerde op 18 februari , toen er werd geschoten op de demonstranten. Het westen beweert dat de schoten zijn gelost door de oproerpolitie. Tegenstanders van deze visie stellen dat Janoekovytsj nooit het bevel heeft gegeven op de opstandelingen te schieten en dat de schoten zijn gelost door de tegenstanders van Janoekovytsj om hem de schuld in de schoenen te schuiven. In de dagen die volgden werd er hevig gevochten, waarbij in totaal ruim honderd doden en honderden gewonden vielen. Op 21 februari kwam het tot een omslag, toen president Janoekovytsj uit Kiev verdween, om eerst naar Charkiv te vluchten, vervolgens naar de Krim en uiteindelijk naar Rusland. Op 22 februari werd hij door de Verchovna Rada uit zijn ambt gezet en een dag later werd parlementsvoorzitter Oleksandr Toertsjynov tot waarnemend president benoemd.
Joelia Tymosjenko werd vrijgelaten uit de gevangenis. Op 27 februari werd er, op initiatief van de demonstranten, een overgangsregering benoemd onder leiding van premier Arseni Jatsenjoek. Buurland Rusland erkende de nieuwe regering niet en betitelde deze als illegaal. Rusland beweerde dat sprake zou zijn van een coup. Een groot deel van deze regering zou bestaan uit 'terroristen en fascisten'.
Grensland. Een geschiedenis van Oekraïne
Na de strijd werden de vijanden gestroopt en maakten de Scythische vrouwen van deze huiden mantels voor hun echtgenoten. De schedels van belangrijke vijanden werden met goud bekleed om tijdens overwinningsfeesten als drinkschalen te worden gebruikt. Rond v. Chr dook er in Oekraïne een nieuw volk op, de Sarmaten. Deze verdreven de Scythen naar het westen. Een klein aantal Scythen bleef in de regio en assimileerde uiteindelijk volledig in de nieuwe samenleving. Mongolen te paard We maken een sprong in de tijd naar de 13e eeuw n. In het huidige gebied van Oekraïne bestond toen het vorstendom Kiev-Rus. Deze was in gesticht door de Viking Helgi, bekend als Olev de Wijze.
Het territorium van dit rijk omvatte het huidige noorden en westen van Oekraïne, het actuele Wit- Rusland en het westen van het tegenwoordige
Rusland. Met de komst van de Mongolen, verenigd door Dzhengis Khan, kwam begin dertiende eeuw een einde aan Kiev-Rus. In kwamen Mongoolse ruiters aan bij de Zwarte Zee, iets wat niemand verwachtte en daarbij wist niemand waar deze strijders vandaan kwamen. De Mongolen raakten eerst slaag met het naburige volk van de Koemanen, dat zich daarna zich verenigde met anderen. Op 31 mei vond dé grote veldslag plaats: de Slag aan de Kalka. Deze eindigde in een verpletterende overwinning voor de Mongolen en een overheersing die zowat drie eeuwen zou standhouden.
Het is een nationaal trauma tot op de dag van vandaag. Ook de stad Kiev en andere steden vielen hierna in Mongoolse handen. Taalkundig cyrillisch schrift, Slavische taalgroepen , etnisch maar ook in politiek opzicht liet Kiev-Rus wel een belangrijke erfenis na. Zo is Oekraïne etnisch een bloemrijke vermenging van volkeren geworden:. Deze etnogenese heeft zich langzaamaan ontwikkeld en, in tegenstelling tot andere volken, over het algemeen op vreedzame wijze. Uw donaties stellen ons in staat Historiek verder uit te breiden en zorgen ervoor dat ons archief online blijft. Klant bij Bol? Bestel via deze link en Historiek krijgt een kleine vergoeding. Dank u wel! Op Historiek vindt u historische achtergronden bij het nieuws, maar ook bijvoorbeeld boekbesprekingen, historische uitdrukkingen en gezegden, informatie over de Griekse mythologie,
wereldoorlogen en veel historische foto's.
Veel van onze encyclopedische artikelen zijn ook goed te gebruiken voor spreekbeurten en werkstukken. Fout in een artikel? Gebruik dit formulier. Docent geschiedenis? Publiceer op Historiek. Bij Historiek vinden we dat geschiedenis niet alleen interessant maar ook relevant is. Ons motto: "Omdat we ook van gisteren zijn Hosting door Xynta. Share Anderen lazen ook:. Boekbesprekingen Politieke geschiedenis Rusland.
Verder speuren:. Het werd gezongen in allerlei talen, waaronder het Nederlands. Lees verder ». In en hield seriemoordenaar Paul Ogorzow de stad Berlijn in zijn greep. De spoorwegmedewerker vermoordde verschillende vrouwen rond het spoor en kwam daarmee bekend te staan als de
… Lees verder ». De door de Italianen opgezette rooftocht in Noord-Afrika is zonder twijfel de heetste aardappel die de Volkenbond op haar bordje heeft gekregen. Volgende bericht De premierbonus wordt niet altijd uitgekeerd. Blij met deze site? Dat ze, bij gebrek aan een eigen staat, geen eigen geschiedenis hebben.
In de eeuwen voorafgaand aan het onafhankelijkheidsjaar verkeerden de gebieden die nu samen Oekraïne vormen met hun bewoners in de schaduw van machtiger buren. In de eerste plaats waren dat de Russen. In hun ogen is Kiev altijd de moeder der Russische steden geweest, Odessa de Russische hoofdstad van gangsters en humoristen en de Donbas samen met Krivoj Rog het centrum van de Russische steenkool- en metaalindustrie. In de zomermaanden trokken de Russen massaal naar hun stranden van de Krim waar zich aan de zuidwestkust de Russische heldenstad Sebastopol bevond. Als de bewoners van 'Ruslands graanschuur' ten zuiden van de 52ste breedtegraad al verschilden van de Russen, dan kon je ze desnoods Klein-Russen Malorossy noemen. En het 'dialect' dat ze spraken, noemden de Russen grootmoedig: Klein-Russisch.
Oekraïners en Oekraïne bestonden niet, en voor veel Russen bestaan ze nog steeds niet echt, net zoals de Schotten voor de Engelsen geen aparte natie vormen.
Maar Moskou heeft het niet langer voor het zeggen in het deel van de wereld waarover dit boek gaat. Sinds zijn de inwoners staatsburgers van onafhankelijk Oekraïne om te laten zien dat het een echt land is, is het lidwoord officieel geschrapt en is Oekraïens de staatstaal: een afzonderlijke taal die verwant is aan, maar afwijkt van het Russisch, ongeveer zoals het Nederlands afwijkt van het Duits. Voor veel mensen, ook in het land zelf, kwam de Oekraïense onafhankelijkheid als een verrassing. De verwachting was eerder dat het gebied met zijn inwoners steeds meer met Rusland zou versmelten. Het onvoorziene ontstaan van dit nieuwe land heeft de hoofdbrekens over zijn identiteit dan ook niet doen verdwijnen.
Een op de vijf Oekraïners heeft de Russische nationaliteit, die net als in de Sovjetunie wordt onderscheiden van het staatsburgerschap. Een op de twee spreekt zeker zo goed Russisch als Oekraïens, zo niet beter. Het schiereiland dat in de Zwarte Zee uitsteekt, de Krim, huisvest een Russische meerderheid, die liever naar Moskou luistert dan naar Kiev, terwijl de Krim-haven Sebastopol onderdak biedt aan de Russische Zwarte-Zeevloot en zijn bemanning. Veel Oekraïners zijn zelf behept met een 'Klein-Russisch complex', zoals de socioloog Mykola Rjabtsjoek het noemt: de stellige overtuiging dat ze slechts een door kwade historische krachten afgescheurde tak van de Groot-Russische boom vormen, die niet wezenlijk verschilt van de grote broer, maar er wel volkomen inferieur aan is.
Moskou heeft Oekraïne ook niet echt losgelaten. Op de agenda stond onder meer de kwestie of Oekraïne lid mocht worden; Bush was voor, veel Europese regeringsleiders hadden ernstige bedenkingen. Voor Poetin was de Oekraïense onafhankelijkheid, om zo te zeggen, een vergissing van de geschiedenis. In dat geval zou Rusland de Krim en Oost-Oekraïne aanmoedigen zich af te scheiden.
Dat waren blijkbaar de stukken die in Poetins ogen eigenlijk door Rusland 'geschonken' waren. Voor hem was dat dus meer een vorm van uitlenen onder bepaalde voorwaarden. De Westerse mogendheden schoven een navo -lidmaatschap van Oekraïne wijselijk op de lange baan. Niet alleen de Russische staat, ook de Russische kerk maakt aanspraak op Oekraïne. Een deel van de orthodoxe gemeenschap in Oekraïne heeft zich na de onafhankelijkheid afgescheiden van het Moskouse patriarchaat van de Russische Orthodoxe Kerk en zich onder het geestelijke gezag van een eigen patriarch in Kiev gesteld.
Toen de Moskouse patriarch Kirill in 'ons gemeenschappelijke Jeruzalem' Kiev bezocht, greep hij de gelegenheid aan om deze gelovigen de les te lezen. Pleitend voor het behoud van de 'geestelijke ruimte' van de kerk, sprak hij de verwachting uit dat 'God de staatsmacht en diegenen onderrichten zal, die zich uit onwetendheid, vergeetachtigheid en verstarring hebben afgesplitst'. Inmiddels weten we dat Poetins uitspraken letterlijk genomen moesten worden.
Een kleine kwart eeuw na Oekraïnes onafhankelijkheid schendt Rusland op de Krim de territoriale integriteit van het land. Oekraïne betekent letterlijk 'grensland'. De oostgrens van het Westen, de westgrens van het Oosten, of een ongespecificeerde 'grijze' bufferzone. In meer dan een opzicht is Oekraïne inderdaad een scheidslijn te noemen: tussen steppe en bos; tussen katholicisme, orthodoxie en islam; tussen het autocratische Russische rijk en zijn democratischer Europese buren; tussen communisme en kapitalisme; tussen de Sovjet unie en het oostblok; tussen Rusland en de Europese Unie.
Ooit vormde het de grens tussen Rusland en Polen. Net als de Russen hebben ook de Polen een eigen Oekraïense identiteit lange tijd moeilijk
kunnen accepteren. Net zomin geloofde hij in een Oekraïense taal; het was 'een dialect van knechten en dienstmeisjes, bestemd voor
paardenstallen, mest en modder'. Eeuwenlang was het gebied ten westen van de Dnepr, de machtige rivier die Oekraïne doorklieft, Pools bezit, en ook in tijden dat het staatkundig niet bij Polen hoorde, waren de Polen er de baas. Was het Oekraïens in het oosten sterk beinvloed door het Russisch, in West-Oekraïne wemelde het van de Poolse woorden. Maar hoe traumatisch het na de Tweede Wereldoorlog voor de Polen ook was om afstand te moeten doen van hun stad Lwów, anders dan de Russen hebben zij zich sindsdien bij de situatie neergelegd.
Polen is nu zelfs een van de grootste voorvechters van internationale acceptatie van een onafhankelijk Oekraïne, dat als buffer met Rusland kan dienen. En de rest van de wereld? Die had eigenlijk geen idee. Zeker vóór bestond in het Westen nauwelijks belangstelling voor Oekraïne als een gebied dat zich van Rusland onderscheidde. Oekraïnologie was het domein van de Oekraïense diaspora. Wat westerlingen ervan meenden te weten, was vaak weinig vleiend: karpatenkoppen, provinciale boerenpummels in geborduurde hemden en antisemitische oorlogsmisdadigers zoals Ivan Demjanjoek, de bewaker in het vernietigingskamp Sobibór.
Slechts een paar weken voor het uitroepen van de onafhankelijkheid in augustus drukte de Amerikaanse president George Bush senior in Kiev het Oekraïense parlement op het hart toch vooral geen 'hopeloze koers van isolement' te volgen. Een wereld zonder een Sovjetunie waarvan Oekraïne deel uitmaakte, kon hij zich ook toen nog niet voorstellen. Pas eind twintigste eeuw en vooral na de 'oranje revolutie' van begon tot de
internationale gemeenschap door te dringen dat Oekraïne een afzonderlijke staat was.
Maar men wilde het in politieke zin nog steeds niet tot Europa rekenen. Opnieuw was het op zijn best een grensland tussen Europa en Eurazië.
Geschiedenis van Oekraïne
Tot september bleef ook dit gebied weer Pools zie Molotov-Ribbentroppact. Op 17 september bezette de Sovjet-Unie het destijds Poolse deel van Oekraïne, dus de westelijke strook van ongeveer x km zie Molotov-Ribbentroppact. In juni viel Duitsland met Operatie Barbarossa de Sovjet-Unie binnen, veroverde praktisch geheel huidig Oekraïne, uitgezonderd een gebied ten noordoosten van Kiev rond Tsjernihiv en Soemy.
Het bezette gebied werd met stukken Polen en het huidige Wit-Rusland onder het Rijkscommissariaat Oekraïne geplaatst. Overig Oekraïne kreeg een Russisch militair bestuur. Oekraïne verloor toen een zesde deel van de bevolking. Echter, een aanzienlijk gedeelte van de bevolking
collaboreerde vrijwillig met de Duitsers. De Nationalisten namen zelfs actief deel aan de Jodenvervolging in Oekraïne. Verder werden er relatief veel Oekraïners ingezet als Hiwi Hilfswilliger bij de Wehrmacht of als bewaker in een concentratie- of vernietigingskamp bij een van de SS- Totenkopfverbände.
Daarbij gingen zij zo ver over de landsgrenzen dat er zelfs een compagnie Oekraïners diende in het SS-Wachbataillon 'Nordwest' in Nederland.
Nationalisme, onderdrukking door de Sovjetregering, antisemitisme en de mogelijkheid om te ontsnappen aan de slechte levensomstandigheden waren de grootste motivaties om te collaboreren met de Duitsers. Tussen februari en oktober verdreef de Sovjet-Unie de Duitsers uit geheel huidig Oekraïne [4] en herstelde de Oekraïense Socialistische Sovjetrepubliek , nu echter inclusief het tot Poolse deel van Oekraïne.
Na de Tweede Wereldoorlog ontwikkelde Oekraïne zich tot een van de belangrijkste en meest welvarende socialistische sovjetrepublieken SSR's van de Sovjet-Unie. Na de staatsgreep in Moskou riep het Oekraïense parlement op 24 augustus de onafhankelijkheid uit, los van de Sovjet-Unie.
Op 1 december stemde een overweldigende meerderheid van de Oekraïners bij een volksraadpleging voor deze afscheiding. Op 25 december werd de onafhankelijkheid officieel erkend door de internationale gemeenschap. Oekraïne tekende met Rusland een contract waardoor de Russische vloot de haven van Sebastopol huurde tot De kwestie ligt erg gevoelig voor beide landen, aangezien de Oekraïners liever geen Russische oorlogs schepen in de haven zien liggen, maar Rusland de haven hard nodig heeft omdat het zelf weinig 'warme havens' heeft. Leonid Kravtsjoek was president van tot , Leonid Koetsjma daarna van tot Hun belangrijkste taken waren het aanpakken van de economische teruggang, die rond uiteindelijk overwonnen werd.
Sindsdien komen andere problemen meer onder de aandacht. De jonge staat kampt al sinds haar ontstaan met een oost-west machtsstrijd, met als inzet de betrekkingen tussen het Westen en Rusland. In kwam dit uiteindelijk voor het eerst duidelijk naar boven bij de presidentsverkiezingen, toen Leonid Koetsjma liet weten zich niet nogmaals verkiesbaar te stellen.
De twee grote politieke partijen, de centrum-rechtse pro-westerse Nasja Oekrajina van Viktor Joesjtsjenko en de pro-Russische Partij van de Regio's van Viktor Janoekovytsj konden slecht met elkaar overweg. In het Oekraïense parlement, de Verchovna Rada , kwam het soms tot knokpartijen van politici onderling. Na de presidentsverkiezingen van , waarbij de toenmalige regeringspartij van Janoekovytsj massaal
gefraudeerd bleek te hebben, ontstonden er grote opstanden onder de pro-Europese Oekraïners die uiteindelijk de Oranjerevolutie zouden gaan heten. Na grote demonstraties in Kiev en betwisting van de geldigheid van de stemming vanuit het buitenland werden er nieuwe verkiezingen gehouden waarin Viktor Joesjtsjenko won. In maart werd Joelija Tymosjenko tot premier benoemd, maar reeds in september werd ze door president Joesjtsjenko ontslagen, en opgevolgd door Joeri Jechanoerov , partijgenoot van Joesjtsjenko.
Bij de parlementsverkiezingen in maart werd Nasja Oekrajina door de kiezer afgestraft voor de chaotische regeerperiode en eindigde ze als derde.
Janoekovytsj' Partij van de Regio's won de meeste stemmen, gevolgd door Tymosjenko's blok. De vorming van een Nasja Oekrajina-Blok Tymosjenko-regering mislukte in juli, waarop Joesjtsjenko zijn aartsvijand Janoekovytsj de hand reikte en hem benoemde tot premier van een 'anti-crisisregering' van vier partijen. In maart liepen elf parlementsleden van Nasja Oekrajina over naar de Partij van de Regio's; grote demonstraties werden gehouden tegen het beleid van president Joesjtsjenko.
Op 2 april ontbond deze het parlement en schreef nieuwe verkiezingen uit. Janoekovytsj bestreed de geldigheid van deze daad en ging naar het Grondwettelijk Hof. Dit zorgde voor het ontstaan van een langdurige politieke crisis, die in september werd beslecht door parlementsverkiezingen te houden. Het Blok Tymosjenko en Nasja Oekrajina vormden samen een regering, zoals eerder in De samenwerking tussen president
Joesjtsjenko en de teruggekeerde premier Tymosjenko was zeer moeizaam, ze werden het zelden ergens over eens [5]. Ook niet tijdens de vijfdaagse oorlog tussen Georgië en Rusland in augustus Joesjtsjenko was op de hand van Georgië [5] en zijn partij Nasja Oekrajina stelde een
verklaring op om het Russische optreden in Georgië te veroordelen, Tymosjenko vond dat Oekraïne een neutraal standpunt moest innemen [5] om een goede verhouding met Rusland te behouden. Daarop beschuldigde Joesjtsjenko haar van 'hoogverraad'. Deze ruzie deed hun beider
populariteit geen goed [5].
Op 4 september kwam de regering in crisis door de goedkeuring van een reeks wetten in het parlement die de macht van de president beperkten en die van de premier vergrootten. Daarop dreigde de partij van president Joesjtsjenko uit de regering te stappen en verklaarde zij pas verder te willen regeren als Tymosjenko's partij zich schikte. Op 8 oktober schreef president Joesjtsjenko verkiezingen uit, die werden echter weer uitgesteld om Oekraïne door de economische crisis van te loodsen. Parlementsverkiezingen zijn nu gepland voor oktober Het leek erop dat Janoekovytsj een neutrale politiek wilde gaan voeren tussen de Europese Unie en Rusland. Hij probeerde verdragen met Brussel te sluiten, zonder daarbij evenwel Moskou van zich te vervreemden. Sommige mensen menen dat de al heersende corruptie nog meer verergerd werd door Janoekovytsj die zichzelf, zijn familie en zijn politieke vrienden enorm zou hebben verrijkt. Janoekovytsj was niet de enige die corrupt was. Joelija Tymosjenko staat nog steeds bekend als de "gasprinses".
Kortom: de corruptie was alom tegenwoordig. Grote delen van de middenstand konden de smeergelden en 'beschermgelden' niet meer betalen en gingen failliet en hierdoor steeg ook de werkloosheid explosief. Het door Janoekovytsj en zijn kliek vergaarde geld verdween veelal naar
Russische en West-Europese banken. In december werd de voormalige minister van Binnenlandse Zaken, Joeri Loetsenko , gearresteerd en vastgezet, op verdenking van onder meer ambtsmisbruik.
In februari werd hij — groot tegenstander van de regering- Janoekovytsj — hiervoor veroordeeld tot vier jaar cel. Op dat vonnis uitte de EU felle kritiek. Eveneens in december startte er een justitieel onderzoek naar misbruik van overheidsgelden door Joelia Tymosjenko , premier van december tot maart en bovendien de grootste politieke tegenstandster van Janoekovytsj.
Zij werd in augustus gearresteerd en in oktober veroordeeld tot zeven jaar cel. De Verenigde Staten en de Europese Unie noemden die veroordeling politiek gemotiveerd. In november weigerde Janoekovytsj een associatieverdrag met de Europese Unie te ratificeren. Hierop werd Oekraïne het toneel van grootschalige demonstraties, die aanvankelijk pro-Europa waren, maar in januari steeds meer het karakter kregen van een volksopstand tegen de regering van Janoekovytsj. Opnieuw werd er massaal op het Onafhankelijkheidsplein in Kiev gebivakkeerd, kwam het tot rellen en werden er regeringsgebouwen bestormd. De situatie escaleerde op 18 februari , toen er werd geschoten op de demonstranten. Het westen beweert dat de schoten zijn gelost door de oproerpolitie. Tegenstanders van deze visie stellen dat Janoekovytsj nooit het bevel heeft gegeven op de opstandelingen te schieten en dat de schoten zijn gelost door de tegenstanders van Janoekovytsj om hem de schuld in de schoenen te schuiven.
In de dagen die volgden werd er hevig gevochten, waarbij in totaal ruim honderd doden en honderden gewonden vielen. Op 21 februari kwam het tot een omslag, toen president Janoekovytsj uit Kiev verdween, om eerst naar Charkiv te vluchten, vervolgens naar de Krim en uiteindelijk naar Rusland. Op 22 februari werd hij door de Verchovna Rada uit zijn ambt gezet en een dag later werd parlementsvoorzitter Oleksandr Toertsjynov tot waarnemend president benoemd. Joelia Tymosjenko werd vrijgelaten uit de gevangenis. Op 27 februari werd er, op initiatief van de
demonstranten, een overgangsregering benoemd onder leiding van premier Arseni Jatsenjoek. Buurland Rusland erkende de nieuwe regering niet en betitelde deze als illegaal. Rusland beweerde dat sprake zou zijn van een coup. Een groot deel van deze regering zou bestaan uit 'terroristen en fascisten'.
Tevens bezette Rusland de Krim waarna een omstreden 'volksreferendum' uitwees dat de meerderheid van de Krimbevolking zich wilde aansluiten bij Rusland. Vanaf eind maart verzamelden zich aan de oostzijde van de Oekraïense grens tienduizenden Russische troepen. De reden van deze actie werd niet bekend. Het Westen en Oekraïne vreesden een inval in Oekraïne dat zich hierop voorbereidt [7] , terwijl Rusland zei dat zij met militaire oefeningen bezig waren. De separatisten hadden aanvankelijk grote gebieden in het oosten in handen. Na gevechten vielen steden als Slavjansk in handen van het Oekraïense leger.
Bij de Oekraïense presidentsverkiezingen op 25 mei won de onafhankelijke kandidaat Petro Porosjenko met een absolute meerderheid.
Porosjenko besloot de separatisten nog krachtiger te bestrijden en daarbij zette het leger steeds zwaarder materieel in, inclusief tanks, vliegtuigen en helikopters. Ook de opstandelingen werden vanuit Rusland steeds beter bewapend, waaronder luchtdoelraketten van het type Boek , waarmee ze enkele Oekraïense luchtvaartuigen neerhaalden.
Op 17 juli werd in het oosten van Oekraïne Malaysia Airlines-vlucht MH17 uit de lucht geschoten, waarbij burgerslachtoffers vielen. De Russische overheid, de Russische media en de pro-Russische rebellen beschuldigen Oekraïne hiervan, terwijl westerse onderzoekers, waaronder experts van de Nederlandse Onderzoeksraad voor Veiligheid op 13 oktober , aantoonden dat pro-Russische separatisten per ongeluk het vliegtuig, dat ze per abuis voor een Oekraïens militair vrachttoestel hadden aangezien, hadden neergeschoten met een grond-luchtraket surface-to-air missile van het type Boek, gemaakt in Rusland.
De oorlog in Donbas kostte tussen april en augustus meer dan mensen het leven, meer dan In februari bereikten de strijdende partijen een wapenstilstand in Minsk ook wel 'Minsk II' genoemd, naar een eerdere poging in september Het bestand werd hierna niet strikt nageleefd, er vonden nog steeds beschietingen plaats langs de frontlinie. Er was echter geen sprake meer van territoriale veranderingen meer en ook de hevigheid van het conflict nam af. Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie. Geraadpleegd op 30 maart Geraadpleegd op 28 maart Geraadpleegd op 29 maart Geraadpleegd op 2 augustus Categorie : Geschiedenis van Oekraïne. Naamruimten Artikel Overleg. Weergaven Lezen Bewerken Brontekst bewerken Geschiedenis. Gebruikersportaal Snelcursus Hulp en contact Donaties. Links naar deze pagina Verwante wijzigingen Bestand uploaden Speciale pagina's Permanente koppeling Paginagegevens Deze pagina citeren Wikidata-item. Wikimedia Commons. Zie Vroege Slaven voor het hoofdartikel over dit onderwerp.
Zie ook Koerganhypothese over onderzoek naar de herkomst der Oekraïners. Zie Kievse Rijk voor het hoofdartikel over dit onderwerp. Zie ook Joelija Tymosjenko - gebeurtenissen vanaf Zie ook Oekraïense verkiezingen Zie ook Oranjerevolutie. Zie ook Russisch-Oekraïens gasconflict Zie
ook Oekraïense parlementsverkiezingen Deze was in gesticht door de Viking Helgi, bekend als Olev de Wijze. Het territorium van dit rijk omvatte het huidige noorden en westen van Oekraïne, het actuele Wit- Rusland en het westen van het tegenwoordige Rusland. Met de komst van de Mongolen, verenigd door Dzhengis Khan, kwam begin dertiende eeuw een einde aan Kiev-Rus. In kwamen Mongoolse ruiters aan bij de Zwarte Zee, iets wat niemand verwachtte en daarbij wist niemand waar deze strijders vandaan kwamen.
De Mongolen raakten eerst slaag met het naburige volk van de Koemanen, dat zich daarna zich verenigde met anderen. Op 31 mei vond dé grote veldslag plaats: de Slag aan de Kalka. Deze eindigde in een verpletterende overwinning voor de Mongolen en een overheersing die zowat drie eeuwen zou standhouden. Het is een nationaal trauma tot op de dag van vandaag. Ook de stad Kiev en andere steden vielen hierna in Mongoolse handen. Taalkundig cyrillisch schrift, Slavische taalgroepen , etnisch maar ook in politiek opzicht liet Kiev-Rus wel een belangrijke erfenis na. Zo is Oekraïne etnisch een bloemrijke vermenging van volkeren geworden:. Deze etnogenese heeft zich langzaamaan ontwikkeld en, in tegenstelling tot andere volken, over het algemeen op vreedzame wijze. Uw donaties stellen ons in staat Historiek verder uit te breiden en zorgen ervoor dat ons archief online blijft.
Klant bij Bol? Bestel via deze link en Historiek krijgt een kleine vergoeding. Dank u wel! Op Historiek vindt u historische achtergronden bij het nieuws, maar ook bijvoorbeeld boekbesprekingen, historische uitdrukkingen en gezegden, informatie over de Griekse mythologie, wereldoorlogen en veel historische foto's. Veel van onze encyclopedische artikelen zijn ook goed te gebruiken voor spreekbeurten en werkstukken. Fout in een artikel? Gebruik dit formulier. Docent geschiedenis? Publiceer op Historiek. Bij Historiek vinden we dat geschiedenis niet alleen interessant maar ook relevant is. Ons motto: "Omdat we ook van gisteren zijn Hosting door Xynta. Share Anderen lazen ook:. Boekbesprekingen Politieke geschiedenis Rusland. Verder speuren:. Het werd gezongen in allerlei talen, waaronder het Nederlands. Lees verder ». In en hield seriemoordenaar Paul Ogorzow de stad Berlijn in zijn greep. De spoorwegmedewerker vermoordde verschillende vrouwen rond het spoor en kwam daarmee bekend te staan als de … Lees verder ».
De door de Italianen opgezette rooftocht in Noord-Afrika is zonder twijfel de heetste aardappel die de Volkenbond op haar bordje heeft
gekregen. Volgende bericht De premierbonus wordt niet altijd uitgekeerd. Blij met deze site? Alle onderwerpen op Historiek. Gebruik dit formulier Historicus? Winnaar geschiedenisprijs:. Categorieën of biografieën? Op zoek naar alle categorieën en onderwerpen op Historiek? Bekijk dan onze alfabetische inhoudsopgave.
Of bekijk onze lijst met biografieën. Filter de zoekresultaten:.
Alkaline Teas : Wake Up Slimmer, Feel More Energized and Reduce Stress with Delicious Herbal Infusio
