Inhoudsopgave
1. Daadkrachtig, Duurzaam en Dichtbij ... 5
2. Speerpunten ... 6
3. Het gevolgde proces ... 7
4. Uitvoeringsprogramma college 2018 - 2022 ... 8
4.1. Bestuurlijke vernieuwing en Burgerparticipatie ... 8
We vormen een ‘eigentijds’ bestuur voor onze kernen en buurtschappen... 8
Bestuur, organisatie en burgers trekken samen op ... 8
4.2. Duurzaamheid ... 10
Zorg en aandacht voor duurzaamheid en een duurzame samenleving ... 10
4.3. De leefomgeving... 11
Verstandig omgaan met de openbare ruimte ... 11
Investeren in kwaliteit van beheer, leefbaarheid en veiligheid ... 11
Een veerkrachtige economie en aantrekkelijke werkgelegenheid ... 12
Goed wonen, leegstand tegengaan en nieuwe woonvormen onderzoeken ... 12
Vraaggericht openbaar vervoer en efficiënte mobiliteit ... 13
Uniek landschap met groen, water, toerisme en recreatie benutten ... 13
4.4. De samenleving ... 14
Sport, verenigingen en accommodaties voor een zinvolle vrijetijdsbesteding ... 14
Kunst, cultuur en erfgoed een waardevolle plek geven ... 15
Onderwijs en kansen voor de jeugd optimaliseren ... 16
Zorg en aandacht besteden aan mensen die dat nodig hebben ... 17
4.5. Financiën ... 19
Belastingen en tarieven ... 19
5. Totaal financieel overzicht ... 20
6. Door de raad vast te stellen ... 21
1. Daadkrachtig, Duurzaam en Dichtbij
Uitvoeringsprogramma van het college voor de jaren 2018 tot en met 2022.
Met enige trots presenteren wij als college ons Uitvoeringsprogramma 2018-2022.
Het motto is Daadkrachtig, Duurzaam en Dichtbij.
Hieronder leggen wij uit wat dat motto voor ons betekent en welke speerpunten voor ons eruit springen.
Daadkrachtig
We willen daadkrachtig zijn in onze aanpak van de problemen en uitdagingen die we tegenkomen. En dat zijn er vele. Discussies gaan we daarbij niet uit de weg, we zijn bereid om knopen door te hakken.
Maar we laten ons niet alleen leiden door de problemen die we tegenkomen, we zoeken vooral naar kansen, naar nieuwe mogelijkheden. We hebben een ondernemende houding en gaan risico’s niet uit de weg. Het Raadsprogramma en ook dit Uitvoeringsprogramma is daarmee ambitieus, maar wel in het besef dat we niet verder springen dan onze polsstok budgettair en formatief lang is.
Duurzaam
Duurzaam is voor ons het leidende beginsel. Duurzaam betekent dat we een bijdrage willen leveren aan een samenleving die toekomstbestendig is in de volle breedte van het woord. Een samenleving waarin we op een evenwichtige manier met onze leefomgeving omgaan en die de klimaat-
veranderingen aankan en werkt aan de energietransitie.
Maar een duurzame samenleving staat ook voor een samenleving waar iedereen naar vermogen kan meedoen, kan werken en kan wonen. Nu, maar ook in de toekomst. En dus bereiden we ons voor op de maatschappelijke veranderingen – sociologische, demografische en technologische - en bewegen we mee ten aanzien van wonen, onderwijs, arbeid, gezondheid, veiligheid, enzovoort.
Dit beginsel geldt ook voor de gewenste bestuurlijke vernieuwing, waarmee we beogen de politiek- bestuurlijke cultuur, structuur en werkwijze aan te passen aan de maatschappelijke ontwikkelingen.
Dichtbij
Als nieuw college willen we dicht bij de Aaltense samenleving en haar inwoners staan. Dat is in lijn met de wens van de raad om meer en meer gestructureerd ruimte voor participatie van burgers te maken. Maar we willen ook dicht op de vragen en uitdagingen van de samenleving zitten. Een zorg- zame samenleving gedijt bij een zorgzame overheid. We zijn als collegeleden benaderbaar, zichtbaar aanwezig in de kernen en buurtschappen en bij activiteiten en evenementen in onze gemeenschap.
Het college wil ook dicht bij de raad staan, open en toegankelijk, met inachtneming van ieders verantwoordelijkheden, bevoegdheden en rollen.
En we willen ook meer en beter dan voorheen samenwerken met onze bestuurlijke naobers, ook over de landsgrens vanuit het besef dat wat goed is voor de regio op de lange termijn ook goed is voor ons.
2. Speerpunten
Vanuit het raadsprogramma is door het college een aantal speerpunten geformuleerd. Speerpunten waarbij de prioriteit gelegd wordt bij de toewijzing van ambtelijke capaciteit en budgetten. Ze zijn dus richtinggevend ook voor nieuwe ontwikkelingen en vragen waarmee we geconfronteerd worden en die nu nog niet zijn voorzien. Die speerpunten zijn bestuurlijke vernieuwing, participatie, duurzaamheid, economische ontwikkeling en leefbaarheid. Hier en daar raken of overlappen ze elkaar, maar daarom pakken we deze speerpunten ook integraal op. Op hoofdlijnen geven wij hieronder de invulling weer die het college aan die speerpunten geeft.
Bestuurlijke vernieuwing
Binnen de raad maar ook binnen het nieuwe college leeft het besef dat ook de politiek-bestuurlijke manier van werken aangepast moet worden aan de veranderingen in de samenleving. De raad heeft zichzelf een groot aantal opdrachten gegeven en daartoe wordt een plan van aanpak opgesteld.
Aandacht wordt gegeven aan de verhouding tussen de raad en de samenleving, de werkwijze van de raad, integriteit, bestuurscultuur, permanente scholing en training en de sturings- en control-
instrumenten. Voor een succesvolle aanpak is de medewerking van het college en de ambtelijke organisatie noodzakelijk.
Participatie
Participatie is een ruim begrip. Deelname aan verkiezingen, het deelnemen aan “U Spreekt”, mee- denken bij beleidsvorming en het instellen van bezwaar of beroep, het hoort allemaal bij participatie.
De raad heeft in het raadsprogramma aangegeven meer ruimte te willen geven aan participatie van bewoners en andere belanghebbenden bij de besluitvorming. Er wordt al veel aandacht aan besteed, maar een meer gestructureerde aanpak is gewenst. Het college gaat hier mee aan de slag en komt met voorstellen. Bij bewoners denken we ook aan jongeren en andere groepen die nu vaak niet of nauwelijks in beeld zijn bij allerlei vormen van participatie.
Duurzaamheid
Het college neemt in navolging van de raad zijn verantwoordelijkheid als het gaat om een duurzame ontwikkeling van onze leefomgeving. We gaan voor een energieneutrale gemeente in 2030. De nood- zakelijke veranderingen zijn zeker soms lastig. We geven daarom zelf het goede voorbeeld voor onze eigen gebouwen en hulpmiddelen. We dagen onze burgers, ondernemers, instellingen en overige bestuurlijke partners uit ook hun verantwoordelijkheid te nemen, alleen samen maken we het verschil.
Stimuleren en overtuigen zijn de eerst aangewezen methoden maar het opleggen van strengere normen is niet uit te sluiten. Dat kan schuren en soms zelfs pijn doen, duurzaamheid is immers geen vrijblijvende opgave maar een kwestie van levensbelang.
We zijn zuinig op onze natuur en ons prachtige landschap.
Economische ontwikkeling
De economische ontwikkeling van onze gemeente en regio is van groot belang voor onze bewoners.
De veranderingen in de samenleving zorgen ervoor dat vormen van werkgelegenheid verdwijnen en dat nieuwe ontstaan. Ook ruimtelijk heeft dat gevolgen voor bedrijventerreinen, winkelcentra en de agrarische sector. In nauwe samenwerking met ons bedrijfsleven, maar ook met Laborijn en het onderwijs, lokaal, regionaal en zelfs over de grens, willen we kansrijke sectoren stimuleren. Te denken valt aan onze ‘slimme’ maakindustrie en het toerisme. Goede vervoersmogelijkheden zijn daarbij van het grootste belang.
Leefbaarheid
De Aaltense gemeenschap is sterk, de onderlinge verbanden zijn vaak hecht. Wij zetten ons in om die samenhang op peil te houden en waar mogelijk te versterken, zonder de verantwoordelijkheid van inwoners en hun organisaties over te nemen. Veel inwoners redden zich prima maar voor hen die daar moeite mee hebben willen we een steun en soms zelfs toeverlaat zijn. Iedereen moet immers mee kunnen doen in de samenleving. Maar wie een beroep op de overheid doet moet voor zo ver mogelijk ook zelf bereid zijn bij te dragen en zich in te zetten. Activering staat voorop en vrijblijvend- heid past daar niet bij. De Aaltense kernen zijn rijkelijk bedeeld met onderwijs-, sport-, sociaal-
culturele voorzieningen en dat draagt in belangrijke mate bij aan de aantrekkelijkheid van onze kernen en buurtschappen. Samen met de betrokkenen kijken we hoe we dat voorzieningenniveau kunnen handhaven en bij de tijd houden maar ook hier zonder de verantwoordelijkheid over te nemen.
3. Het gevolgde proces
Na de raadsverkiezingen van afgelopen maart 2018 heeft de raad een grote stap gezet met het op 24 mei raadsbreed vaststellen van het Raadsprogramma ‘Voor een sterke democratie en een sterk bestuur’. Dat was nog een vrij algemene opdracht van de raad aan het college, de raad zette het college daar mee aan het werk en zette de algemene kaders uit. Nu is het de beurt aan het college van burgemeester en wethouders om een vervolgstap te zetten. Ook voor bestuurlijke vernieuwing geldt immers uiteindelijk dat “the proof of the pudding is in the eating”.
Het Uitvoeringsprogramma komt als richtinggevend document in de plaats van de gebruikelijke coalitieakkoorden. Niet alleen voor de raad maar ook voor college en ambtelijke organisatie is dit een nieuwe manier van werken en dat met een nieuw team. Het was dus wennen en zoeken naar een juiste vorm en werkwijze, maar wij zijn tevreden met het resultaat. Al wordt het ongetwijfeld op onder- delen nog verder verbeterd. We horen graag van de raad of zij er ook zo over denkt en hier mee uit de voeten kan.
Het heeft allemaal wat langer geduurd dan sommigen hadden verwacht, maar vanaf het vrij late aan- treden van dit college – 3 juli - is er door college en ambtelijke organisatie hard aan getrokken om met een document te komen dat er zijn mag. Maar met een zo korte beschikbare tijd is het ook duidelijk dat een deel van de voorstellen nog slechts op hoofdlijnen verwoord zijn en dat er nog vrij veel uitgewerkt moet worden.
Het Uitvoeringsprogramma volgt de indeling van de programmabegroting, zodat de aansluiting op die begroting eenvoudig te maken is. Naast het Uitvoeringsprogramma is er ook een eerste begrotings- wijziging waarin de financiële gevolgen zijn verwerkt.
In het Uitvoeringsprogramma zijn nog enkele actiepunten opgenomen die niet rechtstreeks uit het Raadsprogramma voortvloeien, maar uit de wensenlijst van de fracties of vanuit het college zelf.
Ze zijn aan een sterretje (*) te herkennen.
Het is de bedoeling dat de raad dit Uitvoeringsprogramma en de daaruit voortvloeiende begrotings- wijziging vaststelt op 6 november. Amendering is mogelijk onder de vanzelfsprekende voorwaarde dat als er sprake is van budget verhogende voorstellen er dan ook de dekking wordt aangegeven. Zelfs in de Achterhoek geldt tenslotte dat gratis bier niet bestaat en dat alleen de zon voor niets op komt.
Gelukkig dat weer wel.
Leeswijzer
Hierna volgt het uitvoeringsprogramma van het college in volgorde van de huidige programma’s in de begroting, de programmanummers staan tussen haakjes. Het betreft de keuzes van het college met een motivatie en een eventueel budget. Ook wordt de tijdspanne aangegeven. De financiële overzich- ten achter in dit boekwerk hebben dezelfde nummering, zodat alles goed terug te vinden is.
Alle onderwerpen corresponderen met de gevraagde acties uit het raadsprogramma. Verder komen er nog zogenaamde A-viertjes per punt met afzonderlijke uitleg over wat, hoe, waarom, wanneer enzovoort. Het eerste financiële overzicht geeft de gevolgen voor de meerjarenraming gespecificeerd weer. Het tweede overzicht moet door de raad vastgesteld worden en geldt als de eerste wijziging op de kale begroting, die gelijktijdig aan de orde is.
Samen vormen de twee boekwerken dan de uit te voeren begroting voor het komend jaar 2019.
4. Uitvoeringsprogramma college 2018 - 2022
4.1. Bestuurlijke vernieuwing en Burgerparticipatie
Binnen de raad maar ook binnen het nieuwe college leeft het besef dat ook de politiek-bestuurlijke manier van werken aangepast moet worden aan de veranderingen in de samenleving. De raad heeft zichzelf maar ook het college en indirect de onder het college vallende ambtelijke organisatie een groot aantal opdrachten gegeven. Opdrachten met betrekking tot de bestuurscultuur, de werkwijze van de raad (en in het verlengde daarvan het college), de verhouding met de samenleving, de communicatie richting die samenleving en onze verhouding met de bestuurlijke partners in de Achter- hoek en de Bondsrepubliek Duitsland.
Het college wil een ‘burger nabij bestuur’ zijn, wil dichtbij onze bewoners, ondernemers en organisa- ties staan en hen ruimte geven. Maar daarbij ook stevig en consequent handhavend optreden tegen- over hen die zich niet aan de wetgeving houden en tegen hen die criminele activiteiten ondernemen.
En dit college wil de samenwerking met onze bestuurlijke partners versterken door daar zelf meer energie en middelen voor in te zetten. Wij zetten ons in om van de doorstart van de Regio Achterhoek een succes te maken, met en desnoods zonder extra geld uit Den Haag.
De raad zelf werkt aan een plan van aanpak voor de door haar zelf op te pakken opdrachten en het college heeft de haar geldende opdrachten in dit Uitvoeringsprogramma 2018-2022 uitgewerkt. Voor beiden is budget vrijgemaakt.
We vormen een ‘eigentijds’ bestuur voor onze kernen en buurtschappen 1. Bestuurlijke vernieuwing (P1.001)
De raad heeft in het raadsprogramma aangegeven aan de slag te gaan met bestuurlijke vernieuwing.
Aandacht wordt gegeven aan de verhouding tussen de raad en de samenleving, de werkwijze van de raad, integriteit, bestuurscultuur, permanente scholing en training en de sturings- en controle-
instrumenten. Momenteel is een plan van aanpak in voorbereiding. Gezien de niet geringe ambities lijkt het verstandig om budget te reserveren voor activiteiten en ondersteuning om de vernieuwing vorm te geven. Om dit alles te realiseren wordt in de jaren 2019, 2020 en 2021 achtereenvolgens een bedrag van € 20.000, € 20.000 en € 10.000 beschikbaar gesteld.
2. Bijscholing en training raadsleden (P1.002)
Gezien onze snel veranderende samenleving verdient bijscholing en training van onze raadsleden structureel aandacht. Maar hiervoor is momenteel weinig tot geen budget beschikbaar. Daarom wordt naast het incidentele budget voor bestuurlijke vernieuwing, een structureel budget van € 5.000 opgevoerd ingaande 2019.
3. Grensoverschrijdende samenwerking (P1.003)
In het tweede kwartaal 2019 wordt een voorstel gedaan voor herijking van de in 2012 door de raad vastgestelde uitgangspunten voor grensoverschrijdende samenwerking.
Het budget wordt structureel met € 2.500 verhoogd.
Bestuur, organisatie en burgers trekken samen op 4. Burgerparticipatie besluitvorming (P4.001)
De raad heeft in het raadsprogramma aangegeven meer ruimte te willen geven aan participatie van bewoners en andere belanghebbenden bij de besluitvorming. Er wordt al veel aandacht aan besteed, maar een meer gestructureerde aanpak is gewenst. Het college gaat de raad een notitie aanbieden met daarin uitgangspunten. Daarbij gevoegd is een set van verschillende methoden van burgerpartici- patie, waar in de toekomst uit kan worden gekozen. Overigens blijft maatwerk mogelijk. Door de hele organisatie heen moeten deze methoden eigen worden gemaakt. Het is dus uitdrukkelijk niet ‘typisch iets voor Communicatie’. Om deze impuls mogelijk te maken wordt eenmalig € 10.000 beschikbaar gesteld. Per saldo kost meer burgerparticipatie meer inzet van middelen. Daarom wordt, uitgaande van twee intensieve participatietrajecten per jaar, structureel € 25.000 in de begroting opgenomen.
Start uitwerking eind 2018.
5. Kinderraad en kinderburgemeester
Het college wil de wens van de raad tot het instellen van een kinderraad en kinderburgemeester in de eerste helft van 2019 in een notitie uitwerken. We bekijken dan ook nut en wenselijkheid om van belangrijke documenten een samenvatting in eenvoudige (kinder)taal te maken.
6. Deregulering en terugdringen van bureaucratie
In het nog vrij recente verleden is al eens onderzoek gedaan naar de mogelijkheden voor deregulering en het terugdringen van bureaucratie. Het college stelt een nieuwe notitie op en organiseert in het tweede kwartaal van 2019 een informatieavond voor de raad.
7. Structuur organisatie
Gelet op de veranderende samenleving, de bestuurlijke vernieuwing, burgerparticipatie en diverse overige punten uit het raadsprogramma, wordt de ambtelijke organisatie daarop aangepast. Daarbij wordt gekeken naar de structuur, maar ook naar de gewenste competenties van medewerkers.
Tevens moet aandacht worden geschonken aan het, daar waar mogelijk, terugdringen van
bureaucratie. Uitgangspunt bij ons handelen is denken aan en zoeken naar mogelijkheden en oplos- singen voor maatschappelijke behoeften.
Dit alles brengt met zich mee dat ook het dienstverleningsconcept tegen het licht moet worden gehou- den. In het eerste kwartaal van 2019 organiseren we hiervoor een informerende raadsbijeenkomst.
8. Uitbreiding formatie diverse onderwerpen (P1.004*)
De volgende onderwerpen hebben substantiële invloed op de ambtelijke capaciteit a. Uitvoeringsagenda Kernenfoto 2015
b. Uitvoering Prestatieafspraken met De Woonplaats c. Uitvoering acties uit Regiodeal en Thematafels d. Transformaties centra in Aalten en Dinxperlo
e. Invoering van de Omgevingswet (betreft programma 2 Onze Leefomgeving) f. Diverse actiepunten uit het raadsprogramma
Dit, tezamen met extra inzet voor bedrijfscontacten en dergelijke, leidt tot extra formatie waarvoor wij vanaf 2019 € 70.000 structureel in de begroting opnemen.
4.2. Duurzaamheid
Het college neemt in navolging van de raad zijn verantwoordelijkheid als het gaat om een duurzame ontwikkeling van onze leefomgeving. We gaan voor een energieneutrale gemeente in 2030. De nood- zakelijke veranderingen zijn zeker soms lastig. We geven daarom zelf het goede voorbeeld voor onze eigen gebouwen en hulpmiddelen. We dagen onze burgers, ondernemers, instellingen en overige bestuurlijke partners uit ook hun verantwoordelijkheid te nemen, alleen samen maken we het verschil.
Stimuleren en overtuigen zijn de eerst aangewezen methoden maar het opleggen van strengere normen is niet uit te sluiten. Dat kan schuren en soms zelfs pijn doen, duurzaamheid is immers geen vrijblijvende opgave maar een kwestie van levensbelang.
We zijn zuinig op onze natuur en ons prachtige landschap.
Zorg en aandacht voor duurzaamheid en een duurzame samenleving
9. Het Akkoord van Groenlo en een energieneutrale gemeente Aalten in 2030 (P2.001) Het college spreekt de ambitie uit om vergaand te verduurzamen: Aalten is een energieneutrale gemeente in 2030.
De gemeente staat er op zelf het goede voorbeeld te geven en gaat op korte termijn toewerken naar energieneutraliteit van de eigen gebouwen. Dat kan door nog betere isolatiemaatregelen, ledverlich- ting en besparing en opwekking van duurzame energie met zonnepanelen. Voortaan overwegen we ook de aanschaf van elektrisch aangedreven bedrijfswagens en gaan verder met duurzaam inkopen.
Voor elektriciteitsverbruik in gemeentelijke gebouwen en in de openbare ruimte (straatverlichting, riolering e.d.) wordt reeds groene stroom ingekocht bij AGEM. Een verdere versnelling in vervanging van openbare verlichting door LED is voorzien. Ook bij onze verbonden partijen en leveranciers dringen wij er op aan duurzaamheidsmaatregelen te nemen.
Het “Akkoord van Groenlo” wordt tegen het licht gehouden. Bijvoorbeeld door ook de bijdragen aan de opwarming van de aarde door mobiliteit (30%) en landbouw (10%) in de reductiedoelstellingen te betrekken.
Wij dragen bij aan de actualisatie van de Regionale Uitvoeringsagenda 2019-2023 (duurzaamheid)
Het Akkoord van Groenlo heeft door het rijk een concretere invulling gekregen door het afbouwen van de aardgaswinning en daarmee het afkoppelen van de aardgasaansluitingen. In 2021 moet iedere gemeente een warmteplan hebben waarin het traject “Van het aardgas af” wordt vormgegeven. Het ligt voor de hand om Aalten gefaseerd, wijk voor wijk, aan te pakken. Starten in wijken waar het aard- gasnet aan vervanging toe is, waar de woningcorporaties willen renoveren en/of waar rioleringswerk- zaamheden plaatsvinden. In 2020 verkennen wij, in overleg met de relevante stakeholders, de voor Aalten passende aanpak. Dit resulteert in een warmteplan. De voorbereiding (onderzoek en advies) van het op te stellen warmteplan vindt plaats in 2019 en 2020. In 2020 wordt het warmteplan opge- steld.
In een geactualiseerde beleidsnota duurzaamheid doen wij voorstellen hoe onze gemeente verder verduurzaamd kan worden. Burgers, organisaties en bedrijven worden gestimuleerd te verduurzamen en energie te besparen. Nieuwe woningen worden energieneutraal en hebben geen aardgasaanslui- ting. Bestaande woningen worden zo goed mogelijk verduurzaamd. Met de woningbouwcorporaties worden prestatieafspraken gemaakt om de bestaande woningvoorraad eerder te verduurzamen.
Het verder versterken van de voorlichtings- en adviesfunctie via het energieloket en consulenten is van belang. De duurzaamheidslening en stimuleringsregeling (non-profit) blijft bestaan.
Verder komen er concrete plannen en projecten voor het bedrijfsleven om in ieder geval de wettelijk verplichte maatregelen te treffen (energiebesparende maatregelen met een terugverdientijd van vijf jaar of minder), maar ook stimuleren tot het treffen van verdergaande maatregelen en energiewinning (zonnepanelen en dergelijke).
Naast energie besparen is het voor het halen van de doelstelling ‘energieneutraal in 2030’ onont- koombaar om, binnen de gemeente, meer grootschalig duurzame energie op te wekken. Het gaat daarbij vooral om zonnevelden en windmolens. De gemeente wil met de Aaltense burgers en andere belanghebbenden onderzoeken welke kansen, mogelijkheden en voorwaarden er zijn.
Om onze ambities vorm te geven wordt in dit kader in 2019 € 75.000 beschikbaar gesteld en vanaf 2020 structureel € 125.000 extra in de begroting opgenomen.
4.3. De leefomgeving
We hebben samen met onze inwoners de Toekomstvisie “krachten versterken” tot stand gebracht.
Daarbij is geconstateerd dat we plezierig en rustig wonen en leven in een groene gemeente. Daar zetten we in dit uitvoeringsprogramma nu op in om juist dat te behouden. Dat gaat niet vanzelf.
Daarvoor zijn wel acties nodig.
Het accent ligt wat ons betreft op zaken zoals het versterken van de centra van Aalten en Dinxperlo om de loop erin te houden en leegstand van winkelruimte te voorkomen. Transformatie van bestaand vastgoed naar andere functies is daarbij een uitdaging. Daarnaast maken we ons zorgen over de kwalitatieve aansluiting van de bestaande woningvoorraad in de grote kernen op de veranderende wensen van de woonconsument. Vanzelfsprekend in samenhang met een vergaande verduurzaming en upgrading van de openbare buitenruimte als dat nodig is. In het bijzonder de na-oorlogse goed- kopere woningbouw zal daarbij extra aandacht vragen.
Wij willen ook dat het goed ondernemen is in onze gemeente en dat vraagt om een samenhangende herijking van beleid op de vele vormen van bedrijvigheid waarin onze ondernemers actief zijn.
Om ons mooie landschap te behouden is het gewenst dat daar niet te veel leegstaande schuren komen die staan te verpauperen. Het risico op ondermijning binnen onze samenleving zou daardoor kunnen toenemen.
Bij diverse onderwerpen vragen wij een omslag in denken van hele groepen inwoners en onderne- mers. Deze omslag willen we samen met de bewoners en bedrijven in de gemeente maken.
Uiteraard alles met het doel om onze mooie leefomgeving te behouden.
Verstandig omgaan met de openbare ruimte 10. Omgevingswet
Naar aanleiding van de onlangs afgeronde inventarisatie, wordt nu een duidelijk (implementatie)plan van aanpak opgesteld met betrekking tot de invoering van de Omgevingswet. Dit zal gebeuren in sa- menwerking met het college, de raad, de ambtelijk apparaat en de burgers van de gemeente Aalten.
Het college gaat de raad halfjaarlijks informeren over de voortgang van de invoering van de Omgevingswet in deze gemeente.
Investeren in kwaliteit van beheer, leefbaarheid en veiligheid 11. Versterking centra Aalten en Dinxperlo (P1.005)
Het college zet in op aantrekkelijke en compacte centra door het verminderen van winkelvloeropper- vlak dat buiten het kernwinkelgebied ligt, transformatie van lege (winkel)panden en herkenbare routes en entrees van Aalten en Dinxperlo. Dit doen we gebiedsgericht en nadrukkelijk samen met eigena- ren, bewoners en ondernemers.
Wij hebben een uitvoeringsovereenkomst gesloten met de provincie Gelderland (2017-2019) voor het plan van aanpak ‘Vitaal centrum Aalten’. In mei dit jaar is het project ‘Toekomstbeeld Kattenberg’
vastgesteld. Op korte termijn starten we met de projecten Hogestraat en Dijkstraat. De gewenste kwa- liteitsimpuls groengebied/stationsomgeving maakt deel uit van project Dijkstraat. De benodigde bud- getten (2018 en 2019) inclusief provinciale cofinanciering, zijn in de begroting verwerkt. Samen met de eigenaren, bewoners en ondernemers worden de plannen ontwikkeld. Op basis van deze plannen brengen we de uitvoeringskosten in beeld. Vanuit het budget Structuurversterking Kernen is (beperk- te) financiële ruimte beschikbaar, met name als cofinanciering om transformaties mogelijk te maken.
Het college richt zich voor de versterking van het centrum van Dinxperlo allereerst op de afronding van het proces van verplaatsing van de Jumbo naar de locatie Wegwijzer, conform de visie super- markten Dinxperlo 2015. Die ontwikkeling is (mede) bepalend voor de ontwikkelingsrichting en visie centrum Dinxperlo. In de tweede helft van 2019 willen wij in co-creatie/participatie met ondernemers, eigenaren en belangengroepen starten met het project Visie centrum Dinxperlo. Hiervoor is externe inhuur noodzakelijk. Voorlopig nemen wij eenmalig bedrag op van €100.000.
12. Centrummanagement in de kernen Aalten en Dinxperlo
Het college bekijkt op basis van de uitkomst van de plannen Vitaal centrum Aalten en Visie centrum Dinxperlo of en hoe het beste vormgegeven kan worden aan centrummanagement.
13. Vergroening kernwinkelgebieden (P1.006*)
Er worden plannen ontwikkeld om tot ’vergroening’ van de kernwinkelgebieden van Aalten en
Dinxperlo te komen. Ook in het licht van verkoeling tijdens extreme warmteperioden gaat dit bijdragen
aan de duurzaamheid voor de kernen. Om dit te stimuleren en te ondersteunen is voor 2020 éénmalig een budget van € 25.000 nodig om hieraan een impuls te geven.
14. Onderhoud openbaar groen
Het college geeft de raad in het eerste kwartaal van 2019 inzicht in het onderhoud van het openbaar groen, de niveaus van onderhoud en de keuzes daarin. Het college gaat uit van handhaving van het huidige onderhoudsniveau, mede gelet op de hoge kosten die gepaard gaan met een verhoging van het niveau. Het college geeft de raad in het eerste kwartaal van 2019 duidelijkheid over de bestaande mogelijkheden voor het adopteren van openbaar groen. Het college is geen voorstander van vergaand overdragen van onderhoud en de daarbij behorende budgetten. Het college gaat dit nader toelichten.
15. Ondermijning (P1.007)
In de eerste helft van 2019 onderzoekt het college of er voldoende formatie is voor toezicht, hand- having en bestrijding van ondermijning. Zoals de raad heeft uitgesproken in het raadsprogramma, wordt vooral dit laatste steeds belangrijker. Samenwerking met andere overheden is daarbij nood- zakelijk. Dit vraagt om extra inzet om regionaal de ondermijning aan te pakken. De daaruit voort- vloeiende nieuwe instrumenten moeten we invoeren en toepassen.
Het college zet in het bijzonder ook in op het bewustwordingsaspect richting bewoners en onder- nemers. In de begroting nemen wij hiervoor alvast structureel € 20.000 op.
16. Openbare toiletvoorzieningen
Naar aanleiding van de suggestie uit de raad om openbare toiletvoorzieningen te realiseren, merken wij op dat wij dergelijke voorzieningen erg kostbaar vinden (± € 60.000 per stuk). Gelet op de hoge kosten geeft het college hieraan geen hoge prioriteit. Wel wil het college in 2019 met ondernemers in gesprek om te bezien of zij mogelijkheden kunnen bieden.
Een veerkrachtige economie en aantrekkelijke werkgelegenheid 17. Economische Visie (P1.008)
We zetten in op een vitale economie die werkgelegenheid biedt. We bevorderen hiertoe een zo optimaal mogelijk ondernemersklimaat, faciliteren en ondersteunen het bedrijfsleven proactief en stimuleren duurzaam ondernemerschap. In het najaar van 2018 is gestart met de voorbereiding om te komen tot een Economische visie.
In de visie wordt het onderwerp vrijetijdseconomie, waaronder de samenwerking met Stichting Achterhoek Toerisme en de doorontwikkeling van toekomstbestendige VVV’s, opgenomen.
Voortzetting van de relatie en ook het bestaansrecht van VVV-agentschappen is ons uitgangspunt.
We blijven stevig inzetten op de regionale samenwerking op het gebied van marketing en promotie, om de Achterhoek als vrijetijdsregio op de kaart te zetten. In de visie wordt de invulling en mate van bedrijfscontacten meegenomen. Het college denkt hierbij aan eventueel interne verschuiving van ta- ken/uren of beperkte uitbreiding van uren/formatie. De vaststelling van de economische visie is voor- zien in de eerste helft van 2019. Voor dit proces nemen wij een eenmalig bedrag op van € 20.000.
18. Visie horeca
Uiterlijk het derde kwartaal van 2019 wordt de raad een beleidsnota voorgelegd met een heldere toe- komstbestendige integrale visie op de horeca in deze gemeente. Duidelijkheid scheppen naar zowel ondernemers als burgers en raad. Hierdoor hoopt het college steeds terugkerende discussies in de toekomst zo veel mogelijk te voorkomen.
Goed wonen, leegstand tegengaan en nieuwe woonvormen onderzoeken 19. Leegstandsbelasting
Het is wettelijk niet toegestaan om een leegstandsbelasting of iets dergelijks in te voeren. Het college wil wel inzetten op maatwerk, daar waar dit wenselijk en mogelijk is. Een mooi voorbeeld is verplaat- singen (zoals Messink & Prinsen), inzet excessenregeling en handhaven bij sterk ontsierende en/of gevaarlijke situaties.
20. Transformeren leegkomend vastgoed
Het college is in het algemeen niet voornemens risico's te nemen door zelf leegkomend vastgoed te transformeren naar specifieke woonvormen. De gemeente is immers geen (project)ontwikkelaar. Het college kiest voor maatwerk en stelt zich actief op ten opzichte van initiatieven die zich aandienen.
Van geval tot geval bezien welke mogelijkheden en kansen er zijn.
21. Woonvoorraad
Het college wil inzetten op de kwaliteitsverbetering van de bestaande woningvoorraad, zowel qua verduurzaming als qua levensloopbestendigheid. Hierbij is urgentiebesef en bewustwording bij eigenaar-bewoners nodig. Om goed te kunnen informeren over de toekomstwaarde van hun woningen ten opzichte van investeringen is het gewenst om een goed toekomstperspectief c.q. vastgoed-
strategie voor de bestaande woonwijken te ontwikkelen. Te beginnen bij de kwetsbare naoorlogse woningvoorraad. Wij willen eind 2019 een plan van aanpak gereed hebben, waarin wij de voorgestane werkwijze en planning om tot deze toekomstperspectieven/vastgoedstrategieën te komen hebben uitgewerkt. Uiteraard gaan wij diverse marktpartijen en belangenorganisaties betrekken bij het opstellen van dit plan van aanpak.
Deze beoogde vastgoedstrategie kan hierbij handvatten bieden om middelen zoals leningen en subsidies gerichter in te zetten. Dit toekomstperspectief/vastgoedstrategie kan vervolgens in de Omgevingsvisie worden verwerkt.
Het college beziet uiterlijk in het tweede kwartaal van 2021 de mogelijkheden van het inzetten van starters- en blijversleningen voor andere woonvormen in deze gemeente alleen als dit ook regionaal wordt opgepakt.
Vraaggericht openbaar vervoer en efficiënte mobiliteit 22. Busverbinding Bocholt
In het eerste kwartaal 2019 informeert het college de raad over wat nodig is om de busverbinding tussen Aalten en Bocholt structureel te maken.
23. Bereikbaarheid van het buitengebied
Het college wil in 2019 bezien in hoeverre het buitengebied (nog) beter kan worden ontsloten. Daarbij wordt breder gekeken dan electrokcars.
Uniek landschap met groen, water, toerisme en recreatie benutten
24. Verkenning gebiedsontwikkeling Oude IJssel/Aa-strang/Bocholter Aa (P1.010)
In 2020 wordt een samenhangende grensoverschrijdende verkenning gedaan voor het verder ontwik- kelen van het gebied Oude IJssel/Aa-strang/Bocholter Aa, waarbij voor de gemeente Aalten vooral de toeristische ontwikkeling van het gebied van belang is. Wij nemen daarvoor in de begroting 2020 alvast een eenmalig budget van € 25.000 op.
25. Pilot Basiskwaliteit landschap (P1.010*)
De gemeente Aalten neemt deel aan de pilot “Basiskwaliteit landschap” van de provincie Gelderland.
Naar verwachting is voor de lokale uitwerking in 2019 een incidenteel budget benodigd van € 20.000.
26. Project ‘Halve Maan’ (P1.011*)
Het college wil in de begroting 2019 een eenmalig bedrag opnemen van € 25.000 voor het project
‘Halve Maan’ in Bredevoort. In 2018 wordt samen met het Waterschap, Bredevoorts Belang en andere partijen in het gebied een schetsplan uitgewerkt en voorgelegd.
27. Stichting Samenwerkend Actief Aaltens Platteland extra budget (P1.012*)
Het college verhoogt de jaarlijkse bijdrage aan Stichting Samenwerkend Actief Aaltens Platteland (SAAP) met € 2.500, voor de uitvoering projecten in de periode 2018-2022.
4.4. De samenleving
De gemeente Aalten bevindt zich in een periode van grote veranderingen binnen het sociaal domein.
Er zijn nog steeds ontwikkelingen die vragen om verdere vormgeving. In de komende raadsperiode moet er verder doorgepakt worden richting transformatie.
Transformatie gaat over ’de eigen kracht’ van iedere inwoner. Bij vragen om ondersteuning wordt eerst gekeken naar wat de mensen zelf kunnen, wat hun ‘ talenten’ zijn en wat zij zélf zouden willen en kunnen veranderen. Daarbij wordt gezocht wat zij hieraan zelf kunnen bijdragen, of in hun eigen omgeving aan steun kunnen aanboren, wat de vrij toegankelijke maatschappelijke organisaties kun- nen bieden en wat de vraag is naar geïndiceerde zorg. Of het nu gaat om jeugdhulp, inkomensonder- steuning, dagbesteding of huishoudelijke hulp, bij al deze vormen van ondersteuning wordt de omslag van ‘zorgen voor … naar zorgen dat …’ gemaakt. Voor zowel de Aaltense samenleving als voor de gemeentelijke organisatie betekent dit een investering in en verandering van cultuur en mentaliteit.
Belangrijk is om te komen tot een integrale benadering waar de schotten tussen de drie wetten, de jeugdwet, de Wmo en de participatiewet verdwijnen. We gaan daarbij creatieve oplossingen, die soms niet voor de hand liggen, niet uit de weg. Zeker niet als ze goed zijn voor de inwoners van de gemeen- te Aalten. Mensen moeten kunnen rekenen op hulp van de gemeente als die nodig is.
Het college wil het sociale beleid graag voortzetten en zet onder andere in op een effectieve aanpak van de verlaging van de armoede. Ook wil het college oog hebben voor mensen die
echt ondersteuning nodig hebben; mensen die daar zelf niet (snel) om vragen of niet weten hoe het zit, moeten ook bereikt worden. De gemeente moet hulp bieden die echt helpt en als het kan via maatwerk. Mensen moeten zelf de regie blijven houden en ze hebben keuzevrijheid. Ze kunnen zelf de hulpverleningsinstantie kiezen evenals de manier waarop het wordt gefinancierd. In dat kader moet ook worden ondersteund bij hun hulpvragen op andere terreinen, zoals eenzaamheid, dag- besteding et cetera: één gezin, één plan, één regisseur.
Het college is zich er van bewust dat het beroep op zorg zal kunnen toenemen, niet alleen vanwege de demografische ontwikkelingen, maar als gevolg van rijksbeleid. Daarnaast kunnen de kosten stijgen door verplichte tariefsverhogingen. Voorbeelden hiervan zijn de invoering van het
abonnementstarief in de Wmo en de AMvB reële prijzen ook in de Wmo. Deze niet beïnvloedbare maatregelen kunnen een behoorlijke budgetverhoging met zich meebrengen, die vooreerst uit de reserve sociaal domein kan worden gedekt, maar bij verdere stijgingen toch ook de begroting raakt.
Bij de voorjaarsnota geven we een analyse over de mogelijke aanzuigende werking van het abonnementstarief en de effecten voor de begroting 2019 voor zover op dat moment mogelijk is.
In de onderstaande paragrafen concretiseren wij onze ideeën met betrekking tot dit onderwerp.
Sport, verenigingen en accommodaties voor een zinvolle vrijetijdsbesteding
Sportbeoefening staat mede in het teken van gezondheid, sociale contacten en een zinvolle dag- besteding. Dat geldt voor individuen en verenigingen.
De gemeente Aalten kent een rijk verenigingsleven, prima sportfaciliteiten en een gevarieerd aanbod aan culturele voorzieningen. Het is Aaltens om samen dingen te organiseren en te ondernemen. We zien het verenigingsleven als de verbindende factor waarbij vrijwilligers onontbeerlijk zijn. We investe- ren in infrastructuur en het beheer en onderhoud van sport-, welzijns- en overige accommodaties.
Door demografische ontwikkelingen vraagt dat aandacht. De raad vindt het belangrijk steeds te blijven sturen op multifunctionele accommodaties en andere creatieve oplossingen. Fusies kunnen in dat verband ook oplossingen bieden. Noodzaak doorbreekt soms tradities, maar dat is beter dan verval.
De gemeente stimuleert samenwerking tussen maatschappelijke partijen en het verenigingsleven.
28. Verenigingscontactfunctie (P3.001)
De raad ziet het verenigingsleven als de verbindende factor waarin vrijwilligers onontbeerlijk zijn.
Daarom wordt in het raadsprogramma gepleit voor een verenigingscontactfunctie. Het college doet de raad in het tweede kwartaal van 2019 een voorstel met betrekking tot de invulling van combinatie- functies. De wens vanuit de raad om verenigingen meer/beter te ondersteunen bij financiële, bestuur- lijke en organisatorische vraagstukken maakt hiervan onderdeel uit.
De mogelijkheden voor de zogenaamde combinatiefuncties zijn echter breder dan dat en worden samen met de verenigingen/toekomstige ‘gebruikers’ nader uitgewerkt. Zolang de provinciale regeling geldt, betreft dit een uitbreiding van de cofinanciering. Hiervoor wordt vanaf 2020 structureel een bedrag van € 35.000 in de begroting opgenomen. Het totaal beschikbare bedrag voor combinatie- functionarissen is dan € 85.000.
29. Evaluatie en herijking Naoberfonds
Het college gaat, zoals eerder afgesproken, de subsidieregeling Naoberfonds uiterlijk het eerste kwar- taal 2020 evalueren/herijken. De wens van de raad om de werking van het fonds verder uit te rollen in de Achterhoek, c.q. samenwerking met andere gemeenten mogelijk te maken, wordt daarbij betrokken.
30. Gebruik openbare ruimte voor individuele sportbeoefening
Het buitengebied is reeds ruim voorzien van fiets- en wandelpaden. Dit neemt niet weg dat het college bij voorkomende ruimtelijke plannen oog blijft houden voor fiets- en wandelpaden, maar ook voor ruiterpaden. De beleidsnota ‘Fiets’ wordt in de tweede helft van 2019 geëvalueerd. Daarbij wordt ook aangeven welke mogelijkheden er liggen voor een fietsroute langs Aalten (bijvoorbeeld bij Dago).
Daarnaast is er een initiatief om het ontbrekende stuk fietspad langs de Keizersbeek aan te leggen.
Overigens hebben beide projecten al de aandacht van het college. Het college wil ook een duidelijke verbinding maken met de mogelijkheden en samenwerking met het project “Achterhoek in Beweging”.
Kunst, cultuur en erfgoed een waardevolle plek geven
Dit college hecht veel waarde aan cultuur, kunst en erfgoed. Met een actief beleid gericht op instand- houding en stimulatie wordt iets wezenlijks toegevoegd aan de lokale samenleving.
Cultuur is belangrijk voor de beleving van de eigen identiteit, inspireert de creativiteit en het versterkt de sociale samenhang. Culturele voorzieningen en evenementen zijn verder belangrijk omdat ze bijdragen aan een aantrekkelijke woonomgeving. Ook de waarde die cultuur, kunst en erfgoed voor onze toeristische aantrekkingskracht heeft is groot.
31. Herijking van de Kadernota Kunst en Cultuur in 2019
De raad onderschrijft dat met een actief kunst- en cultuurbeleid gericht op het in stand houden en stimuleren iets wezenlijks wordt toegevoegd aan de lokale samenleving.
Het college heeft de herijking van de Kadernota Kunst en Cultuur voor 2019 in de planning staan.
Daarbij gelden de uitgangspunten uit het raadsprogramma. In de herijking is ook plaats voor nieuwe initiatieven.
32. 75 jaar bevrijding WO II (P4.002*)
In 2020 viert Nederland 75 jaar bevrijding. Er is een regionaal plan in ontwikkeling waarin ook de gemeente Aalten participeert. Ons Nationaal Onderduikmuseum is door de provincie Gelderland gevraagd als trekker en aanjager op te treden. De provincie stelt hier budget voor beschikbaar ter cofinanciering. De verwachting is dat dit jubileumjaar ook in Aalten activiteiten genereert. Het college stimuleert en ondersteunt initiatieven uit de samenleving.
Niet alleen dient te worden herdacht, maar ook dienen de waarde van onze vrijheid en de bedreig- ingen daarvan aandacht te krijgen. Jongeren zijn daarbij een belangrijke doelgroep.
Wij nemen hiervoor alvast € 25.000 op.
33. Oefenruimten voor popbands in Kulturhusen
Met betrekking tot de passage in het raadsprogramma over oefenruimten voor popbands, schat het college in dat er in onze gemeente voldoende oefenruimten zijn. Overigens rekent het college het beschikbaar stellen van dergelijke ruimten niet tot de kerntaken van de gemeente. Wel brengen we dit onder de aandacht van Figulus.
34. Samenwerking Kulturhusen
Het college draagt de Kulturhusen een warm hart toe en wil, daar waar mogelijk, in algemene zin faciliteren en ondersteunen. De Kulturhusen zijn zelf verantwoordelijk voor de exploitatie, de
programmering en eventuele onderlinge afstemming/samenwerking. Het pasgevormde Platform mag op de steun van het college rekenen. In de eerste helft van 2020 komt het college met een notitie als reactie op het rekenkamer rapport.
Onderwijs en kansen voor de jeugd optimaliseren
In de gemeente Aalten wordt met een positieve blik gekeken naar jongeren. Alle jongeren horen erbij en moeten mee kunnen doen. We willen inzetten op het vergroten van kansen, in plaats van het bestrijden van overlast.
De gemeente Aalten is voorstander van brede scholen. Jeugdzorg, kinderopvang, peuterspeelzalen en scholen werken samen, of moeten dit gaan doen, in buurtscholen of in integrale kindcentra.
De gemeente moet een actieve rol vervullen in het samenbrengen van onderwijs, maatschappelijke organisaties en het bedrijfsleven.
Elk kind heeft recht op een zorgzaam gezin, elk gezin verdient een betrokken dorp of stad, en elk dorp of stad verdient een verantwoordelijke gemeente. In de gemeente Aalten kunnen kinderen, jongeren, ouders en verwijzers de gemeente goed vinden. Jeugdproblematiek wordt zo vroeg mogelijk
gesignaleerd en alle partijen in het zorglandschap die werkzaam zijn met of voor kinderen, jongeren en hun ouders weten elkaar te vinden en zijn op de hoogte van elkaars expertise en deskundigheid.
Preventief Jeugdbeleid is stevig opgezet door de inzet van het Preventie Platform Jeugd. Dit Platform zet zich in voor het gezond, stabiel en veilig opgroeien van kinderen en jongeren tot en met 23 jaar.
Het is een samenwerkingsverband in Achterhoek Oost. De deskundigheid van verschillende organisaties die werken met kinderen, jongeren en/of opvoeders wordt gebundeld en in gezamenlijk- heid wordt een preventief aanbod ontwikkelt rondom verschillende thema’s en signalen.
Passende hulp is tijdig voorhanden en kan ingezet worden. Uitgangspunt is dat ‘kinderen thuis horen op te groeien en als dit niet kan zo thuis mogelijk’.
De jeugdprofessional is van A tot Z betrokken bij het gezin; vanaf het uitvragen van de hulpvraag, de keuze voor de in te zetten zorg, het volgen van het proces, het monitoren van de resultaten en de nazorg (eén gezin, één plan, één regisseur). De jeugdprofessional is dusdanig gepositioneerd en toe- gerust dat in casussen waar sprake is van veiligheidsrisico’s de professional adequaat kan handelen.
35. Eigen initiatieven van jongeren en jongerenontmoetingsplaatsen
Figulus werkt al volgens de methodiek “Jongeren voor Jongeren”. Deze ingezette lijn/methodiek blij- ven wij volgen en nemen deze op in de prestatieafspraken met Figulus 2019-2020. In de gesprekken over diezelfde prestatieafspraken gaan we de noodzaak voor extra jongerenwerkers voor de diverse doelgroepen en extra ontmoetingsplekken voor jongeren na.
36. Behoud, versterking en samenwerking onderwijs, ondernemers en maatschappelijke organisaties (P1.013*)
Zowel met het primair als met het voortgezet onderwijs vindt overleg plaats over de toekomst.
Toekomstige huisvesting is een belangrijk onderdeel van dit overleg. Voor het primair onderwijs wordt een gemeente-brede visie (‘vlekkenplan’) ontwikkeld die uiteindelijk de basis vormt voor een integraal huisvestingsplan eind 2019/begin 2020. Hierbij vinden wij het van belang dat constructief overleg met alle schoolbesturen een van de belangrijkste uitgangspunten is bij toekomstig beleid.
Voor met name het voortgezet onderwijs vindt regionale afstemming plaats tussen de schoolbesturen, directies en gemeenten. Daarbij spelen voor ons drie thema’s:
1. Een goede afstemming tussen onderwijs en arbeidsmarkt.
2. Wie organiseert, bij een dalend aantal leerlingen, waar welke vakken/opleidingen.
3. Wat zijn de bouwtechnische en financiële consequenties van het voorgaande.
Tenslotte vindt met Schaersvoorde overleg plaats over de toekomst van het gebouw aan de Slinge- laan. Om goed in voornoemde ontwikkelingen te kunnen participeren, vindt het college het nood- zakelijk de ambtelijke capaciteit hiervoor met een halve fte te verhogen. Hiervoor nemen we vanaf 2019 € 35.000 op in de begroting.
37. Maatschappelijke stage
Het college juicht de activiteiten van het Christelijk College Schaersvoorde met betrekking tot maat- schappelijke stages toe. Daar waar dit nodig en mogelijk is, wil het college dit ondersteunen.
38. Leerlingenvervoer (P3.002*)
Het verzoek vanuit de raad om de vervoerskosten van kinderen die het (voorgezet) speciaal onderwijs bezoeken niet door te berekenen aan de ouders, neemt het college mee bij de eerstvolgende
evaluatie/herijking van de Verordening Leerlingenvervoer. De kosten daarvan (€ 2.500 in 2019 en
€ 5.000 vanaf 2020) nemen wij op in de begroting.
Zorg en aandacht besteden aan mensen die dat nodig hebben Mantelzorg
We willen bevorderen dat mensen zo lang mogelijk thuis blijven wonen en zelfredzaam zijn.
Mantelzorgers en vrijwilligers spelen hierbij een centrale rol. We willen meer gemeentelijke aandacht voor mantelzorgers, hen waarderen en als het kan, hen ook ontlasten.
39. Mantelzorgmakelaar
De gemeente Aalten ondersteunt vrijwillige intensieve thuiszorg (VIT) met een bijdrage van ruim
€ 93.000 per jaar ten behoeve van de ondersteuning van mantelzorgers. Naast deze ondersteuning bieden onder andere Humanitas en Figulus aanvullende ondersteuning. Een voorbeeld daarvan is het project ‘Financiële thuisadministratie’. Bij de evaluatie van de werkzaamheden van VIT in de tweede helft van 2019 bezien wij wat nog echt nodig is. Daarbij betrekken wij ook de suggestie vanuit de raad met betrekking tot mantelzorgmakelaars.
Ouderen
Ouderen betekenen veel voor onze samenleving. Ze verdienen aandacht en steun. Als ouderen minder mobiel zijn en meer klachten krijgen, zorgt de gemeente Aalten voor informatie, zodat ze er mee bekend zijn hoe ze de benodigde zorg kunnen krijgen. De gemeente communiceert hier actief over. Het gaat dan niet alleen over zorg, maar ook over mogelijkheden om ouderen te helpen vitaal te blijven. Dat kan door aan diverse activiteiten in de gemeente aan te sluiten of door nieuwe activiteiten in de gemeente te starten.
40. Structurele aanpak activiteiten voor ouderen
Met Figulus, maar ook met andere maatschappelijke organisaties, stemmen wij af hoe en waar activiteiten voor ouderen georganiseerd kunnen worden op het vlak van zingeving, gezondheid (bewegen en voeding), zelfredzaamheid en bewustwording. Ook Kulturhusen leveren daaraan een belangrijke bijdrage, zoals ontmoeting en gezamenlijke activiteiten. Wij zien hierin mede een rol weggelegd voor het regionale netwerk van “Achterhoek in Beweging”. Tevens past de gewenste structurele aanpak in de door het college ingezette versterking van het voorveld: de kracht van de samenleving buiten de organisaties en instituten.
41. De inclusieve samenleving/VN-verdrag
Wij presenteren de raad in 2020 een kadernota over een inclusieve samenleving in Aalten, zoals bedoeld in het ‘VN-verdrag Handicap’. Omdat dit een gemeente- en organisatiebreed onderwerp be- treft dat zich uitstrekt over meerdere portefeuillehouders, heeft het college een coördinerend
/verantwoordelijk portefeuillehouder aangewezen.
Participatie
Eenzaamheid is ook in de gemeente Aalten een divers en complex probleem, en het beperkt zich niet alleen tot ouderen. Er bestaan geen simpele oplossingen om eenzaamheid op te lossen. Daarom is het belangrijk om te werken aan langjarige aandacht voor en een duurzame aanpak van eenzaam- heid. Zo'n aanpak vraagt een lange adem en om samenwerking van maatschappelijke organisaties, vrijwilligers, overheid en bedrijfsleven.
42. Eenzaamheid
Het college bespreekt met maatschappelijke organisaties hoe eenzaamheid onder inwoners van deze gemeente bestreden kan worden. Voor zover nodig passen wij de prestatieafspraken met Figulus met ingang van 2020 daarop aan.
43. Armoedebeleid
Bij de eerstvolgende evaluatie van het Armoedebeleid bezien wij de mogelijkheden van een Anti Armoede Pact. Dit Pact gaat zich dan vooral richten op samenwerking met de particuliere initiatieven.
Werk en inkomen
Laborijn is de uitvoerder van de Participatiewet voor de gemeente Aalten. Hiermee is Laborijn verantwoordelijk voor uitkeringsverstrekking als iemand een beroep moet doen op een inkomens- regeling. Daarnaast is Laborijn verantwoordelijk voor de integratie naar werk voor mensen met een uitkering, voor mensen met een arbeidshandicap en voor mensen met een sociale werkvoorziening (SW-dienstverband). Laborijn en de gemeente Aalten stellen samen met de regionale partners beleid op om deze taken zo goed mogelijk uit te voeren.
44. Participatiewet
Het houden van een klanttevredenheidsonderzoek onder mensen in de Participatiewet en de oude wet sociale werkvoorziening (WSW’ers) is geen verantwoordelijkheid en bevoegdheid van het college.
In het vierde kwartaal van 2018 brengen wij dit bestuurlijk in bij Laborijn.
45. Statushouders
Begin 2019 komen wij met een actieplan ‘Statushouders aan het werk’, waarin in elk geval de taken van alle actoren afgebakend worden.
4.5. Financiën
Uiteindelijk draait altijd alles om geld. Het is echter in dit uitvoeringsprogramma maar één apart puntje.
Maar natuurlijk moeten alle overige punten financieel sluitend verwerkt worden. Dat is gelukt en blijkt uit de opgenomen overzichten. Het raadsprogramma gaat ook uit van sluitende meerjarenbegrotingen.
Belastingen en tarieven
46. Uitgangspunten van de gemeentelijke belastingen, leges en overige heffingen
In het eerste kwartaal van 2019 biedt het college de raad een notitie aan waarin de uitgangspunten van de gemeentelijke belastingen, leges en overige heffingen staan. Daarin wordt ook toegelicht hoe de doorberekening van kosten plaatsvindt. Daarna staat het de raad vrij hierin wijzigingen aan te brengen en/of belastingen af te schaffen. Gelet op de ambities van de raad en het college zijn wij als college terughoudend in het afschaffen of substantieel verlagen van belastingen. Onze gemeente behoort landelijk immers tot de gemeenten met de laagste woonlasten voor haar inwoners.
5. Totaal financieel overzicht
Onderstaand de onderwerpen uit het Uitvoeringsprogramma met de financiële gevolgen op de meer- jarenbegroting 2019–2022. De toelichtingen op de onderwerpen zijn in de vorige hoofdstukken terug te vinden.
Omschrijving mutatie (- teken houdt voordeel in) 2019 2020 2021 2022
A Stand begroting 2019 -436.000 -423.000 -690.000 -935.000
overschot overschot overschot overschot Opgenomen mutaties:
Actie- punt
Mutatie-
nr. Programma 1 Bestuur, Advies en Ruimtelijke Ontwikkeling
1 P1.001 Bestuurlijke vernieuwing 20.000 20.000 10.000
2 P1.002 Bijscholing en training raadsleden 5.000 5.000 5.000 5.000
3 P1.003 Grensoverschrijdende samenwerking 2.500 2.500 2.500 2.500
8 P1.004* Uitbreiding formatie diverse onderwerpen 70.000 70.000 70.000 70.000
11 P1.005 Versterking centra Aalten en Dinxperlo 100.000 13 P1.006* Vergroening kernwinkelgebieden 25.000
15 P1.007 Ondermijning 20.000 20.000 20.000 20.000
17 P1.008 Economische visie 20.000 24 P1.009 Verkenning gebiedsontwikkeling Oude IJssel/Aa-strang/Bocholter Aa 25.000 25 P1.010* Pilot Basiskwaliteit landschap Gelderland 20.000
26 P1.011* Project Halve Maan Bredevoort 25.000 27 P1.012* Stichting Samenwerkend Actief Aaltens Platteland extra budget 2.500 2.500 2.500 2.500 36 P1.013* Behoud, versterking en samenwerking onderwijs, ondernemers en
maatschappelijke organisaties
35.000 35.000 35.000 35.000 Totaal Programma 1 Bestuur, Advies en Ruimtelijke Ontwikkeling 320.000 205.000 145.000 135.000
Programma 2 Onze leefomgeving
9 P2.001 Het Akkoord van Groenlo en een energieneutrale gemeente Aalten in 2030 75.000 125.000 125.000 125.000 Totaal Programma 2 Onze leefomgeving 75.000 125.000 125.000 125.000
Programma 3 Mens en Samenleving
28 P3.001 Verenigingscontactfunctie 35.000 35.000 35.000
38 P3.002* Leerlingenvervoer 2.500 5.000 5.000 5.000
Totaal Programma 3 Mens en Samenleving 2.500 40.000 40.000 40.000
Programma 4 De Klant
4 P4.001 Burgerparticipatie besluitvorming 35.000 25.000 25.000 25.000
32 P4.002* 75 jaar bevrijding WO ll 25.000
Totaal Programma 4 De Klant 35.000 50.000 25.000 25.000
Programma 5 Informatie en registratie Geen mutaties
Programma 6 Financiën en Vastgoed Geen mutaties
B Totale mutaties Uitvoeringsprogramma 2018 - 2022 432.500 420.000 335.000 325.000
A+B Saldo 2019 - 2022 na mutaties -3.500 -3.000 -355.000 -610.000
overschot overschot overschot overschot
6. Door de raad vast te stellen
Onderstaand de wijzigingen op het niveau van baten en lasten per programma. Dit betreffen de mutaties voor 2019 uit het uitvoeringsprogramma en deze geldt als de eerste wijziging op de ‘kale’
begroting die gelijktijdig aan de orde is.
Baten
Programma 1 Bestuur, Advies en Ruimtelijke Ontwikkeling -363.269 0 -363.269
Programma 2 Onze Leefomgeving -4.223.475 0 -4.223.475
Programma 3 Mens en Samenleving -5.217.317 0 -5.217.317
Programma 4 De Klant -286.600 0 -286.600
Programma 5 Informatie en registratie -4.981.411 0 -4.981.411
Programma 6 Financiën en Vastgoed -44.635.573 0 -44.635.573
Totaal baten -59.707.645 0 -59.707.645
Lasten
Programma 1 Bestuur, Advies en Ruimtelijke Ontwikkeling 6.427.502 320.000 6.747.502
Programma 2 Onze Leefomgeving 9.054.421 75.000 9.129.421
Programma 3 Mens en Samenleving 32.669.796 2.500 32.672.296
Programma 4 De Klant 901.947 35.000 936.947
Programma 5 Informatie en registratie 2.943.457 0 2.943.457
Programma 6 Financiën en Vastgoed 7.274.522 0 7.274.522
Totaal lasten 59.271.645 432.500 59.704.145
Totaal saldo van baten en lasten
Programma 1 Bestuur, Advies en Ruimtelijke Ontwikkeling 6.064.233 320.000 6.384.233
Programma 2 Onze Leefomgeving 4.830.946 75.000 4.905.946
Programma 3 Mens en Samenleving 27.452.479 2.500 27.454.979
Programma 4 De Klant 615.347 35.000 650.347
Programma 5 Informatie en registratie -2.037.954 0 -2.037.954
Programma 6 Financiën en Vastgoed -37.361.051 0 -37.361.051
Begrotingssaldo -436.000 432.500 -3.500
(Het begrotingssaldo is onderdeel van Programma 6 Financiën en Vastgoed) overschot tekort overschot
Totaal saldo van baten en lasten 0 0 0
Uitvoerings- programma
2019
Raming na Uitvoerings- programma
2019 Primitieve
raming 2019
