Bet "Wenkend Perspectief" van de principiële aantasting van ons eigendomsrecht

Zaterdag

28

september 1957 • No. 462

en DEMOCRATIE

UIT EEN ZOETE DROOM ONTWAAKT

(Zie pag. 3)

Bet "Wenkend Perspectief" van de principiële aantasting van ons eigendomsrecht

.

'I.Tenkend Perspectief', de studie van het

· ,", l'f (socialistische) Nederlands Verboad van W.llk.verenigingen (N.V.V.) heeft in de dagbladpers d.fc wolle aandacht gekregen.

lflet ontegenzeglijk gedegen werkstuk is daarbij

V\Uil vele zijden in een kritisch licht geplaatst.

Opvallend is echter, hoe weinig oog men daarbij blljjkt te hebben gehad voor de bijl, welke de schrij-

'~ van deze studie, via het successierecht, aan de wmrttels van het eigendomsrecht leggen.

1Hid: is nu de verdienste van het r.k. dagblad "De Tijjjt'•. dat het in een reeks belangwekkende kritieken éillm speciaal daaraan heeft gewijd, onder de titel:

,.lllelaagd Erfrecht".

Dit hoofdstedelijke katholieke orgaan, ·waarvan Het sJ:echts te betreuren is, dat zijn beschouwingen nmg ~e weinig hun weerslag vinden bij een belang- riiJk deel van de K.V.P.-fractie in de Kamer (welke ffawtie het de socialisten nu al twaalf jaar lang mo- gstlj,ilk maakt, een groot stuk "koude sociali.satie" te elliHfllll op onze Nederlandse economie), toont voor

d~~ "bijl" als we het zo eens mogen uitdrukken: een

Hléél wijd open oog te hebben.

* * *

W

anneer het, zo waarschuwt "De Tijd", de mannen van de P.v.d.A., resp. het N.V.V.

tumr wens gaat, dan zal het Nederlandse volksver-

nR~~gen over niet al te lange tijd uiteenvallen in de muwolgende drie sectoren:

11. overheidsvermogen;

22. vermogen van de sociale fondsen met daarnaast het vermogen van een nog op te richten nationale arbeiders-participatiemaatschappij (niet te ver- warren met de arbeiders-beleggingsmaatschap- pijen van staatssecretaris Schmelzer);

3.1. particuliere vermogens.

00or aantasting van o.m. het erfrecht,. moet de dier&· sector steeds meer ten gunste van het gemeen- Sldtaf6'vermogen wegsmelten, totdat het particuliere

~~rîtaal tenslotte geheel in gemeenschapskapitaal zal zijijn <~mgezet.

CIDmop de weg naar dit einddoel zo min mogelijk

\WOO:!tstand te ontmoeten, duidt men deze geleidelijke c<xmlfiscatie aan als "herverdeling van het bezit" en ttaadlat men deze tot stand te doen komen door fiscale

t~egelen ten aanzien van vermogensv e r m e e r- dcèetr ~ n g eerder dan door direct ingrijpen in be- stililande eigendomstitels.

* * *

.

I

n de N.V.V.-studie "Wenkend Perspectief"

· wordt erover geklaagd, dat wij in Nederland lllllilmenteel geen waarde-, resp. vermogen~vermeer­

d<INnW.gsbelasting kennen.

· mta.:u "De Tijd" in herinnering brengt; is deze · ntlUI:eirie bij minister Hofstra in studie; zo·dat, naar hlw blad vreest, dit onderwerp binnenkort wel aan

dk orde zal komen. ·

Het meest echter houden de socialistische experts dk spits van huri lans gericht op de door vererving

<m~tsta.ne vermogensverschillen, die zij ---:- althans V<ror een deel - de minst gerechtvaardigde van alle

V'6mChillen noemen. •

Zij bevelen met nadruk een systeem van belasting- Httffing aan, dat e I k "oud" familievermogen in dlrr ie generaties zal doen verdwijnen.

Terecht, .naar wij menen, stelt "De Tijd" vast, dat wanneer men deze suggestie op de keeper beschouwt, zij "de bijl aan de wortel van het eigendomsrecht"

legt. De successiebelasting zou namelijk worden ge- staffeld naar de "ouderdom" van het te vererven familievermogen.

Het deel van de nalatenschap, dat door de erf- later zelf verdiend vermogen is, zou worden belast met 33 _1/3 %- Van het deel van het vermogen, dat de erflater heeft geërfd van iemand, die het zelf verdiende, zou 66 _2/3 % moeten worden geheven en het vermogen (resp. deel daarvan), dat ook de voor-

ganger reeds erfde, zou voor de volle honderd pro- cent moeten worden geconfisqueer~.

Uiteraard zou ook het schenkingsrecht, dat nauw met het successierecht samenhangt, hierbij wordel\

aangepast.

* * *

W

ij kunnen het met het katholi~ke blad voUw- men eens zijn: het is moeilijk, zich een dras- tischer inbreuk op het recht van vererving voor te stellen. Bepaalde het socialistische streven in 1951 zich nog "slechts" tot een opvoering van het ge-

(Vervolg op pa.g. 3)

Griezelig "Wenkend Perspectief''

·•

Ook wij huldigen dr P. H; Ritter Jr.

Als universeel liberaal en bouwer aan onze Nederlandse cultuur

H

et was maart 1945.

In de verte gloorde reeds duidelijk de dageraad der vrijheid.

Maar de honger en de ontbering be·

gonnen sedert de in september 1944 als doorstoot naar het Westen misluktevcr.

metele aanval van onze geallieerde bondgenoten bij Arnhem, vooral in tie grote steden van West-Nederland hoogst ernstige vormen aan te nemen.

SPQedig zou er zelfs het hout niet meer zijn om de doden op menswaardige wijze te begraven.

De bloedige hand van de Nazi-bezetter drukte zwaarder dan ooit op dat deel van

· ons volk, dat nog niet was bevrijd.

Op de Bste van die maand maart stap..

te een man bij ons binnen. Mijn vrouw, door de ervaring der bezetting ·geleerd, had zich na het bellen niet gehaast en deed de deur slechts aarzelend en voor- zichtig open, mij aldus de gelegenheid biedend, ondertussen niet voor onwel·

kome bezoekers bestemd materiaal in veiligheid te brengen.

Maar als een schok voer het een vol- gend ogenblik door mij heen: daar klonk uit de gang een stem, die men - toen en nu - uit duizenden zou herkennen:

de stem van dr. Ritter.

..

_•

*

M

en kan het. zich thans, nu wij het

· alweer meer dan 12 jaar heel ge- woon vinden in vrijheid te leven en op straat te kunnen lopen zonder op :ûjn qui vive te hoeven zijn voor razzia's van SS-kerels of landwachters, nauwelijks meer voorstellen, wat een dergelijke ver- rassing betekende.

Vóór mij stond daar plot~ling die oudere vriend en medestrijder, met wie ik sinds 1936 in een ideale journalistieke

· s~enwerking. voor "Het Liberale

·, Weekblad", week aan week persoonlijk contact had gehad; in samenwerking met wié wij de eerste beze~ingsmaanden dat weekblad, ondanks de bezetter, zijn li- berale karakter volkomen hadden kun·

nen ·doen behouden en die ik omstreeks eind september 1940 voor het laatst de hand had gedruk<t.

Begin oktober 1940 immers was dr.

Ritter door de Nazi's opgepakt en naar Buchenwald getransporteerd.

toezegging, als eind-redac- teur ons de eerste maanden geholpen bij het journalistiek verantwoord opzetten van dit landelijke weekblad, op 1 augustus 1936 kon deze zijn voorlopige taak neerleggen, en overgedragen aan dr. P.

H. Ritter jr., die tot onze vreugde bereid was gevon- den, tot de redactie toe te treden.

In de kop van ons orgaan was, in alfabetische volgorde, eenvoudig vermeld: Redac- teuren: A. W. Abspoel, dr.

P. H. Ritter jr., C. G. Roos èn mr. W. C. Wendelaar, ter- wijl de Amsterdamse editie als redacteur voor de Am- sterdamse rubriek vermeld·

de: B. Gobits, mijn tegen- woordige collega en buurman op de parlementaire perstri-

bune, die voordien ook reeds als redactielid aan het Am- sterdamse weekblad had meegewerkt.

Maar dr. Ritter trad, ik mag wel zeggen: par droit de naissance, als eh~d- of hoofdredacteur op en schreef dus in het algemeen de hoofdartikelen.

* * •

D

at hij dit deed op zijn geheel eigen wijze, in voortreffelijke stijl en door- drenkt van dat geestelijk li- beralisme, dat voor de groten onzer voormannen altijd de

bron en de inspiratie is geweest voor al hun handelen, behoeft nauwelijks vermeld.

Hij is dat blijven doen, onvervaard, ook toen de Nazi-Duitsers als een dief in de nacht over onze grenzen waren ge.

trokken, totdat hij, begin oktober 1940, het offer van zijn vermaardheid kreeg te brengen en de Duitsers hem, ·met vele andere vooraanstaande intellectuelen, in gevangenschap leidden.

Dr. Ritter mocht echter de voldoening smaken, dat toen reeds, in de eerste oorlogsmaanden, het aantal abonné's sterk begon toe te nemen en "Het Libe·

rale Weekblad" zelfs voor talrijke poli- tiek anders georiënteerden een bron van lafenis werd voor hun nationale gevoe- lens.

Naar de heer Ritter mij later heeft medegedeeld, heeft hij sterke aanwijzin.

Land hou wprod uk tie, -export

11 II&P'I'DDIER lN"r - PAG. I

ten gekregen, dat zijn werk voor ons blad ~ voornaamste aanleiding tot zijn arrestatie is geweest.

• $ •

A

an mij viel toen, op verzoek van het dagelijks bestuur van de Liberale Staatspartij, de onder die omstandig- heden moeilijke en riskante, maar daar- door toch ook juist schone en prikkelen- de taak te beurt, het hoofdredactionele werk van de heer Ritter voort te zetten, totdat ons blad, in februari 1941, wegens ons protest tegen de toen reeds ingezette discriminerende maatregelen tegen be- paalde groepen van het Nederlandse volk (n.l. die van Joodsen bloede) met onmiddellijke ingang werd verboden.

Nog ruim een half jaar na het einde van de oorlog heb ik, op dezelfde plei- zierige wijze als voordien, met de heer Ritter mogen samenwerken. Per 1 ja- nuari 1946 echter moest hij zich uit onze redactie terugtrekken wegens de aan- vaarding van een hem geheel in beslag nemende functie bij de A.V.R.O.

Z

^{aterdag 28} september, de dag, waar- op dit nummer van ons blad ver- schijnt, zal dr. Ritter op grootse wijze worden gehuldigd in de A.V.R.O.-studio te Hilversum.

Zijn verdiensten als literator, als jour.

nalist, als gevierd radiospreker en in nog versch.éidene andere kwaliteiten, zul.

len daar zeker in het licht worden ge- steld.

Deze enkele persoonlijke herinnerin- gen in ons V.V.D.-orgaan, dat toch nog wel zekere familietrekken met '"Het Li- berale W 3ekblad" van weleer gemeen heeft, mogen hebben aangetoond, dat ook het liberali~me in Nederland dr. Ritter dank verschuldigd is.

Dank voor hetgeen hij, in een bewo- gen periode van onze politieke geschie- denis, als journalist voor dat liberalismi!

heeft gedaan.

Maar dank ook en zeker niet minder voor hetgeen moeilijker in feiten kan worden aangetoond en in woorden kan worden geschetst: voor die universele liberaliteit, uitgaande boven beperkter partijgrenzeri, welke hij, als een van de bouwers aan onze Nederlandse cultuur, een halve eeuw lang heeft uitgedragen.

. A. W. ABSPOEL.

en indexcijfers

Tenslotte, in het laatste oorlogsjaar, in Vught tereebt gekomen, was zijn gevan- · genschap geëindigd door de plotselinge cmtruiming van dat kamp, toen Veld- maarschalk Montgomery en zijn troepen hun reeds vermelde aanval tegen de wes- telijke linies in Nederland inzetten.

Aandeel van de Landbouw in onze totale uitvoer neemt af

Zo was dr. Ritter medio september '44 bevrijd.

* • •

H

oe hij nu, in maart 1945, terwijl er geen trein, geen auto en· geen an- der vervoer meer was, kans had gezien toch in Amsterdam terecht te komen, kan ik mij niet meer herinneren.

Maar hij zat daar, in mijn kamer, wel - als wij allen - vermagerd en hol, maar met datzelfde innerlijkt: vuur en die uit een fijnbesnaard gemoed en een grote levenservaring voortgesproten levens.

filosofie, welke tegelijk rust en een voortstuwende kracht uitstraalden.

Wij wisselden onze persoonlijke bele·

venissen van die benarde jaren uit, maar niet te lang. In omstandigheden, als waarin wij toen verkeerden, is de toe.

komst oneindig veel gewichtiger dan het verleden of het heden.

Over die toekomst spraken wij lang en met vuur. En wat voor ons beiden bovenal Taststond: ,,Het Liberale Week- blad" rAN omniddellijk na de bevrijding

herverschijnen, ·

Dat was trouwens niet alleen ons bei- der mening, maar óók, naar ik hem kon mededelen, die van onze mede-redacteur mr. W. C. Wendelaar, met wie ik, nadat deze uit het ontruimde gedeelte van Den Haag naar Amstelveen was geëvacueerd, geregeld persoonlijk contact onderhield.

* • •

H

et Liberale Weekblad", destijds, in

" januari 1933, mede dank zij de medewerking van ~e N. V. Strengholt's Uitgevers Mij. N.V. aldaar, opgericht als orgaan van de afdeling Amsterdam van de toenmalige "Vrijheidsbond", was op l mei 1936 landelijk orgaan geworden, dat, naast het door mr. J. J. van Bolhuis voortreffelijk geleide kaderblad "De Vrijheid", ging fungeren als officieel propaganda-orgaan.

, Had mr. Elias, overeenkomstig zijn

In de troonrede wordt bijzondere aandacht cevraard voor de verhoging van dt; uit- voer. Gewezen wordt op de onrunsttre verhouding tussen vraag en aanbod van land- bouwprodukten.

Gevreesd wordt, dat deze van structurele aard zal zijn. Dat dii voor onze landbouw rro&e moeilijkheden met sich mee zal brenren, spreekt vam.zelf. Immers, onze boeren en tuinders zijn, ondanks de dichte bevolklor van ons land, toch rrote leveranciers van de wereldmarkt.

In onderstaand artikel zullen wij trachten dat aan de hand van enkele cijfers, die alleen op de akkerbouw en veehouderij betrekking hebben, duidelijk te maken.

De totale oppervlakte cultuurgrond, die in mei 1956 voor landbouwdoeleinden werd gebruikt, bedroeg ruim 2.3 miljoen ha. Hiervan werd 1.3 miljoen gebruikt voor de veehouderij, dus als grasland en 1 miljoen voor de akkerbouw.

De voornaamste akkerbouwgewassen zijn de granen (523.000 ha.), aardappelen (137.000 ha.), suikerbieten <70.000 ha.), oliehoudende en vezelgewassen (57.000 ha.); peulvruchten (~.000 ha.) en land- bouwzaden (10.000 ha.).

De Nederlands(' veestapel bestond uit 2.8 miljoen runderen. 2.6 miljoen varkens, 210.000 paarden, 430.000 schapen en 35 miljoen kippen.

De totale melkproduktie bedroeg in 1956 5.8 miljard kg. melk. Bovenstaande cijfers tonen aan, dat de veehouderij het grootste aandeel levert in onze nationale landbouWProduktie.

Dit is volkomen verklaarbaar, als men bedenkt, dat een -root deel van ons land beneden de zeespiegel ligt, dus laag gele- gen is, en weet, dat grasland veel en bouwland, verhoudingsgewijs, weinig wa- ter vraagt.

In laag gelegen streken is de akker- bouw geheel onmogelijk. Verder is de rundveehouderij een vorm van intensief bodemgebruik, waarbij veel kennis en ervaring vereist is, terwijl de varkens en kippenhouderij weinig grond vraagt en dus geheel past in het kleine landbouw- bedrijf, waar met de hoeveelheid beschik- bare grond moet worden gewoekerd.

Wann.;er we alleen even stilstaan bij de melkproduktif' van 5.8 miljard kg. dan is het meteen djlidelijk, dat deze tak van landbouw geheel afhankelijk is van de export. Immers wanneer we zouden aan- nemen dat de propagandaleuze: ,.Neem

per man driekwart kan" werkelijkheid zou worden, <~an zou de binnenlandse melkconsumptie nog maar " " miljard kg.

bedragen.

Het totale consumptiemelkverbruik be- draagt echter slechts 1.9 miljard kg. Het botor- en kaasverbru "lt kan het overschot nimmer opvangen. Gelijksoortige cijfers zouden ook voor vlees en eieren kunnen worden berekend.

Hier is export dus een noodzaak.

Export van belang

De agrarische export is ook van groot belang voor ons land In 1956 werd voor een totaal bedrag van f 3.902.000.000.-aan produkten van agrarische herkomst uit- gevoerd.

Dit is 35.9% van de totale Nederlandse export.

Hoewel de totale waarde van de agrari- sche uitvoer jaar voor jaar toeneemt.

neemt het aandeel van de landbouw in de totale export af. In 1952 bedroeg de agra- rische export n.L 40.2% van de totale uitvoer. Bij deze cijfers is ook dè tuin- bouw inbegrepen.

Verdeeld over akkerbouw, v~ehouderij

en tuinbouw bedroeg het aandeel van de·

ze drie onderdelen in de agrari:;che ex- port respectievelijk 34.6, 47.8 en 17.6%.

Ook hieruit blijkt dus weer, dat de vee- houderij verreweg de •,elangrijkste ex- ponent is.

De opvoering van de produktie elders, alsmede de bescherming welke de land- bouw in andere landen Jeniet, maakt de afzet steeds moeilijker en alhoewel de produktiekosten in de landbouw steeds stijgen, is dit met de prijzen niet het ge- val.

Van een deel van de produkten is de

marktprijs reeds gedaald beneden de kostprijs of nadert deze zeer dicht. Van- daar, dat reeds weer een beroep op de overheid wordt gedaan.

De prijzen van landbouwprodukt en

Hieromtrent verschaffen de indexcij- fers der afgeleverde landbouwprodukten

(af boerderij) ons enig inzicht (index 1949/1950--1952/1953 == 100).

Voor de tarwe daalde het indexcijfer . van 109 in 1953 tot 106 in 1956. Voor rogge·

van 99 tot 76; voor gerst van 104 tot 77 en voor haver van 95 tot 82.

Met de granen en vooral met de rogge was het dus niet best gesteld. Toch zag de boer zich veelal genoodzaakt granen

·te blijven verbouwen, daar hiervoor wei- nig arbeid vereist is en arbeidskrachten schaars waren.

Ondertussen steeg de loonindex van 154 in 1954 tot 176 in 1957 (30 juni 1947 ==

100). Voor suikerbieten, een :aeer arbeids- intensief gewas, steeg de prijsindex van 116 in 1953 slechts tot 120 in 1956, <na een daling van 112 in 1955). In december 1956 was dit cijfer 117.

Het prijsindexcijfer van alle akker- bouWProdukten tezamen, daalde van 107 (1953) tot 103 (1956). Het indexcijfer van de veehouderijprodukten daalde van 109 (1953) tot 106 (1956). Het varkensvlees en de eieren hadden de grootste prijsda- ling te verduren, alhoewel deze prijzen sterk aan schommelingen onderhevig zijn.

Dat dit juist de produkten zijn van het kleine landbouwbedrijf geeft veel te den- ken. Het kostencijfer waarin de lonen opgenomen, vertoonde een steeds stijgen-

=~e lijn. Van 110 in 1953 tot 117 in 1956. In dP.cember 1956 bedroeg het zelfs 124.

Uit dit globale overzicht blijkt duide- lijk hoe moeilijk ~•e positit van de land- bouw momenteel is. Het verklaart ook de snelle trek uit de landbouw. Men ziet de toekomst zorgelijk in. De historie heeft ons geleerd, dat dit soort moeilijkheden veelal niet tot de landbouw beperkt blijft.

Het is daarom goed dat men in bredere kring van deze ontwikkeling kennis

neemt. L. G. 0.

* ^u.on, WEEK to.t WEEK *

Vit een zoete droom ontwaakt

D

at de Troonrede en de Miljoenennota door de Nederlandse pers welwillend zijn ontvan- gen, komt niet al te vaak voor. Het gunstige com- mentaar, dat men in de dagbladen heeft kunnen le-

;r.ro, moge dan een uitzondering zijn, het is zeker miet ongegrond.

Het "Eindhovens Dagblad" vindt zelfs, "dat het algemene begratingsbeeld een gezond - men zou haast zeggen liberaal - financieel beleid weerspie- gelt".

Een interessante uitspraak, die wij echte~ niet ge-

~el voor onze rekening willen nemen.

Niettemin heeft het huidige kabinet zich op de

&.odem der realiteit gesteld, hetgeen ook wij uiter- aurd kunnen toejuichen.

· Het is evenwel een belangrijke vraag, waarom ooen dit (nu pas) heeft gedaan.

Het antwoord luidt: onder de drang der omstan-

~gheden ·en dat is op zich zelf een bedenkelijk ver- 3ïehijnsel. Het kabinet is uit een zoete droom ont- waakt. Het is wakker geschrokken door de oris land bedreigende gevaren en het is ook wakker geworden door de nimmer aflatende waarschuwingen van de Oljppositie, die - en dat moge de lezer vooral be- denken - niet voor niets haar uiterste krachten heeft gegeven om het beleid in een juist spoor te doen geraken.

Veel is er in de pers reeds over de Troonrede en Miljoenennota gezegd, zodat wij op deze plaats niet iio herhaling willen treden, doch wij zien het als het grootste lichtpunt, dat onze parlementaire oppositie hout heeft gesneden en dat de regering tot de er- kenning is gekomen, dat zij de bakens moest ver- zetten.

Dit moge allen sterken, die in de V.V.D. zijn ver-

<migd, omdat de kracht der oppositie geen denkbeel- dige is, doch één zonder welke het politieke leven .een volkomen eenzijdig karakter zou krijgen, zonder

<enige kans op de zo noodzakelijke correcties.

Te laat

H

et is niet prettig te moeten constateren, dat het kabinet te laat tot het inzicht is gekomen, tdlat het niet tijdig heeft vooruitgezien. Het lijkt zo weel op onvruchtbaar nakaarten. Doch met de feiten În de hand kan de V.V.D. aantonen, dat het van te voren reeds herhaaldelijk heeft gewaarschuwd, dat het zo niet langer ging. En zo zien wij helaas op-

nieuw, dat de regering wederom achter de feiten is aangelopen en to~ een inzicht komt, dat niet ont- sproot aan eigen· initiatief en voortvarendheid, doch dat voor een groot deel werd afgedwongen.

Wat velen tot voldoening zal hebben gestemd is het feit, dat men het bedrijfsleven niet opnieuw te zwaar heeft belast. Anderzijds blijft het te betreuren, dat de regering niet voldoende heeft duidelijk ge- maakt, op welke wijze zij zelf zal bijdragen tot de nodige bezuiniging. Immers, hier ligt een belangrijk kernpunt in. de methode om tot een gezonde finan- cieel-economische politiek te komen.

De komende parlementaire debatten zullen hier- omtrent zeker de nodige klaarheid brengen.

Slag in de lucht

D

e begroting van minister Hofstra geeft voor

" de P.v.d.A. het punt aan tot waar zij kan gaan," aldus heeft blijkens een verslag in "Het Vrije Volk", dezer dagen de voorzitter van de P.v.d.A., de heer V ermeer, uitgeroepen in een ledenvergade- ring van de Hilversumse afdeling van zijn partij.

"Zij is te accepteren," zo vervolgde de heer Ver- meer, "met de maatregelen, die erbij gesteld zijn.

Maar wanneer men de begroting zal aantasten door er hier en daar wat aan te knabbelen, dan zouden wij onze tegenstanders moeten aanraden de weg zonder ons verder te gaan. Men zal ons niet verder over de streep moeten trekken, waardoor de lasten- verdeling scheef zou worden getrokken".

Wij hebben ons niet weinig over dit nodeloos la- waai van de heer Vermeer verbaasd.

Zijn dreigement is een volslagen slag in de luçht en politiek nogal naïef. Als vuurwerk in eigen kring wel fraai, doch uitgesproken bombastisch. De heer Vermeer had beter gedaan de komende parlementaire debatten af te wachten en h~:d dan alsnog zijn be- dreigingen kunnen uiten .

Buitendien stelt hij de zaak nogal simplistisch door het van te voren stellen, dat er aan deze begroting niet -$eknabbeld zou kunnen worden. Zo eenvoudig ligt de zaak bepaald niet. Het zou helemaal niet on- denkbaar zijn, dat b.v. ten aanzien van het beleid van de overheid zelf, constructieve voorstellen ter tafel kolllen, die zelfs door de vroegtijdige dreige- menten van de heer Vermeer niet zullen worden _aan- getast.

Misschien kunnen wij de heer Vermeer binnen- kort nog eens aan zijn manmoedige uitlatingen her- inneren.

!8 S'EPTEMBU 111'7 - PAG. a

<Vervolg van pag. 1)

m i d d e 1 d e heffingspercentage der successierech- t:.n van 14 tot circa 30 %, in verloop van zes jaar ZIJn ~e ~deeën in socialistische kring blijkbaar z<»

gerad1cahseerd, dat het N.V.V. het waagt, de confis- catie van elk familievermogen in drie generaties met klem aan de orde te stellen.

Natuurlijk begrijpen de heren van het N.V.V. e11 van de P.v.d.A. wel, dat dit vooralsnog parlementair niet. te realiseren is en daarom wordt, in afwachting van de verwezenlijking der confiscatie-oplossing, aangestuurd op de verhoging van het successierecht door dit in drieërlei opzicht progressief te maken.

Op het ogenblik ligt het aldus, dat wij "slechts ..

een dubbele progressie kennen, te/weten een naar de grootte van de verkrijging naast een naar de ver•

wantschap tussen erflater en erfgenamen. Daaraan wil men in deze socialistische hoek nu - als eerste nieuwe stap - een derde progressie toevoegen, na- melijk naar het vermogen, dat de erfgenaam, resp.

legataris, reeds bezit.

Een erfenis, toevallend aan iemand, die reeds een vermogen bezit, zou als gevolg daarvan zwaarder worden belast dan een verkrijging door iemand, die nog geen vermogen heeft.

* * *

H

et is goed, dat tegen deze plannen óók vaa katholieke zijde principieel stelling wordt genomen.

Zij doet dit op eigen wijze, door zich o.a. te be·

roepen op paus Leo XIII, die reeds aan de Staat het recht ontzegde "om door buitensporige belastingen het particulier bezit uit te putten", waarna Pius XI in "Quadragesimo Anno" met nadruk daar nog aan toevoegde, dat "het natuurlijk recht om persoonlijk te bezitten èn het bezit door erflating te vermaken, nooit mag worden geschonden, omdat de Staat dit recht eenvoudig niet k a n ontnemen, wijl de mens ouder is dan de Staat en de huiselijke samenleving èn logisch èn feitelijk aan het Staatsverband vóoraf gaat".

"De Tijd" ontkent tegenover de N.V.V.-studie, dat de rechtvaardiging van het instituut van de par- ticuliere eigendom volgens de leer van de Rooms- Katholieke Kerk op een utiliteitsgrond berust.

Het eigendomsrecht en daarmede het recht op vererving stammen dieper. Zij zijn verworteld in de menselijke natuur, niet in menselijke wetten. Daarom mag het Staatsgezag slechts de u i t o e fen i n g daarvan regelen en met het algemeen welzijn" :in

overeenstemming brengen. . H

Wanneer, zo betoogt het blad, de Staat in de vQrm van belastingen meer aan het bezit der individuen onttrekt dan billijk is, handelt hij naar het woord van Leo XIII ,.tegen recht en menselijkheid".

* * *

N

iet-Rooms-Katholieken mogen hun verzet anders funderen, het zal voor allen, die de socialistische steevingen verwerpen, zaak zijn, de han- den ineen te slaan en aan het langzaam maar zeker voortschrijden van de socialisering van onze maat·

schappij een halt toe te roepen.

Wij hebben tegen die voortwoekering reeds lang en bij vele gelegenheden met klem gewaarschuwd.

Het is verheugend, dat het inzicht in die toene- mende dreiging in breder kring begint door te

dringen. A. W. A •

. . . . . . . . . ·000000000· . . . ·000000000~

Studieconferentie voor Liberale Middenstanders

op 7 october a.s. in Paviljoen Sonsbeek te Arnhem

De Landelijke Middenstandscommissie van de partij belegt op maandag 7 oktober a.s. ia het Paviljoen Sonsbeek te Arnhem een studieconferentie ter behandeling van een aantal actuele onderwerpen, waarover na commis- soriale voorbereiding uitvoerige rapporten zijn uitgebracht. Deze onder- werpen zijn:

- de voorgenomen nadere wettelijke regeling van het afbetalingsstelsel, in te leiden door de voorzitter van de studiecommissie, de heer F. I.. van der Leeuw;

- de . positie van de huurder van een bedrijfspand bij onteigening, in te leiden door de heer G. Ritmeester, voorzitter en mr. A. J. Dankelman, secretaris der studiecommissie;

- de toekomstige inrichting van-het middenstandsvak-en handelsonderwijs (Inleider wordt nader bekend gemaakt).

Tot het bijwonen van de vergadering zijn uitgenodigd de leden van de L.M.C., van alle Plaatseli,j'ke Middenstandscommissies en van de betrokken studiecommissies.

Verwacht wordt, dat ook vele leden van "Vrouwen in de V.V.D." en van de Vereniging van Staten- en Raadsleden voor dit programma belangstelling aan de dag zullen leggen. Bovendien zijn alle geïnteresseerde partiJleden van

harte welkom. _Om •

13 uur wordt een gemeenschappelijke koffietafel gehouden (prijs I 2.90 exclusief), waarna de vergadering om 14.30 uur begint. Na afloop bestaat gelegenheid tot deelneming aan een gemeenschappelijke maaltijd

(prijs I 6.-exclusief).

Partijleden, die voornemens zijn deze studie~nferentie bij te wonen, worden verzocht zich vóór 1 oktober a.s. bij het secretariaat aan te melden en op te geven aan welke maaltijden zij wensen deel te nemen.

I

De conferentie zal onder leiding staan van de voorzitter van de L.M.C., Vertrouwd wordt, dat velen zich zullen aanmelden en daardoor zullen • drs. lL A. Korthals, die In zijn openingsrede enkele actuele problemen zal bijdra-gen tot verh0 ging van de partij-activiteit, welke met het oog op het

belichten. verkiezingsjaar 1958 nu reeds dient te worden ontwikkeld.

.

000000000000000000000000000000000000000010000000000000000000000000000000000000000000000000000000000~00000<*> 0

Flitsen van Het Binnenhof

Vaste commissie voor financiën in de Eerste Kamer· Initiatief- voorstel van prof. mr. A. N. Molenaar .. Steekspel in Tweede Ka·

mer tussen minister Samkalden en mr. Berkhouwer • Onze c:~eest·

verwant pareerde elec:~ant het ministeriële verwiit van demac:~oc:~ie .. De minister trok ziin woorden in • Gesuc:~c:~ereerde c:orrec:tie aan·

gebracht.

I

n de Eerste Kamer heeft vorige week onze geestverwant prof. mr. A. N.

· Molenaar; mede namens de andere leden

· van de VVD-fractie, een voorstel inge- diend met de strekking over te gaan tc5t het instellen van een vaste commissie

· voor de financiën voor het verkrijgen

· van inlichtingen van de regering.·

Het voorstel was vergezeld van een schrift~lijke, korte toelichting, waarin wordt opgemerkt, dat in het afgelopen zittingsjaar bij de behandeling van de fi- nanciële problemen is gebleken, dat de tegenwoordige toestand een betere infor- matie voor de leden nodig maakt dan thans het geval is.

De financiële toestand verandert bo- vendien zo snel, dat de discussie over be- paalde vraagstukken in de Eerste Kamer werden gevoerd op een moment, dat al- weer nieuwe maatregelen de aandacht vroegen.

Aangezien het op de juiste tijd toepas- sen van conjuncturele maatregelen tot de

· essenties voor het slagen hiervan behoort, is een mèer recente informatie vóor de Kamer en met name van haar leden, die de · financiële vraagstukken behandelen, onontbeerlijk.

De onderwerpen, waarover informaties voor een juiste beoordeling vaak strikt noJa-~~k~'i'ij'îi~¹~''''ifjl:( '' hebheli soms een markt-technisch karakter, waardoor zij zich voor een volledige behandeling in het openbaar niet lenen.

Het beoordelen van maatregelén, waar- van de voue draagwijdte niet voldoende kan worden overzien, legt een bijzondere verantwoordelijkheid op de leden van de Eerste Kàmer. Slechts 'een betere infor- matie'. k~n hieraan tegemoetkomen.

In een mondelinge toelichting zei prof.

Molenaar nog, dat men bijvoor- beeld gaarne spoedig meer zal willen weten over de plannen van de regering, die in de Troonrede zijn aangekondigd.

Ik noem als voorbeeld het voorstel in- zake het geven van medewetking aan de lening voor de Nederlandse gemeenten.

Daarbij .rijst o.a. de vraag of dit een couvertabele lening zal zijn en wat in feite de voorwaarden van uitgifte zullen zijn. Deze en tal van andere onderwerpen zullen ongetwijfeld de belangstelling van de financiële deskundigen van de Kamer hebben.

Ik vraag u dus, mijnheer de president.

de toezegging te willen doen te bevorde- ren, dat de Kamer dit voorstel met grote spoed zal behandelen.

MR. BERKHOUWER

•.. ten aanval ..•

in die zin, dat de aandacht van de wer- kende. generatie in toenemende mate wordt opgeëist door de zorg voor de toe- komstige generatie, terwijl de zorg voor de oudere, uit het arbeidsproces uitge- schakelde generatie meer en meer over- gaat op de gemeenschap.

Ik vraag mij af: geniet naar zedelijke maatstaf de ene generatie prioriteit bo- ven de andere? Het zij met alle respect gezegd, maar ik voel in de door de mi- nister weergegeven opvatting een onder·

grond van een "ietwat materialistische levensbeschouwing", welke niet de mijne is en niet die der mijnen.

Niet alleen naar mijn politieke, doch ook naar mijn rechtsopvatting, is er het primaat van de persoonlijke verantwoor- delijkheid boven het overnemen van deze verplichtingen door de collectiviteit.

Daarna gaf de heer Berkhouwer de twee voorbèelden, waarin iedereen de billijkheid erkent van de onderhoudsplicht tussen grootouders en kleinkinderen.

• • •

U

it het antwoord van de vriendelijke minister Samkalden bleek, dat hij zich bepaald had gestoten aan het betoog van de heer Berkhouwer en vooral aan de mening, dat hij zou hebben blijk ge- geven van een ietwat materialistische le- vensbeschouwing.

"Ik kan niet verbergen, dat ik mij door deze opmerking enigermate onaange- naam getroffen voel," aldus de minister, die op verwijtende toon vervolgde: "ik zou het bepaald meer hebben gewaar- deerd, als de geachte afgevaardigde, de heer Berkhouwer, had geprobeerd zich rekenschap te geven van de idieële over- wegingen, die aan het voorstel tot het beperken van de onderhoudsplicht ten grondslag liggen.

Over de voorbeelden zei de ministen

"Als ik, mijnheer de voorzitter, op deze, laat ik zeggen, ietwat demagogische weg zou willen doorgaan en mijnerzijds zou gaan zoeken naar voorbeelden ... " Het was duidelijk dat de minister geprikkeld was.

Wie de sfeer in de Kamer kent, zou kunnen begrijpen, dat een jong Kamer- lid zich niet prettig moet gevoelen, wan- neer een algemeen geachte bewindsman verklaart, zich onaangenaam getroffen te voelen en het jonge Kamerlid demagogie verwijt.

Maar ons jonge Kamerlid kroop niet bibberend in een hoekje. Hij nam de handschoen op, retireerde niet, maar stelde zich teweer. Hij bood geen excuses aan, maar verklaarde, zich wel bereid vrede te sluiten en liet het aan de minis- ter over dit al of niet te doen·. De aan- gevallene werd de aanvaller.

• • •

D

e wegen van de minister en mij heb- ben elkander gekruist, aldus de heer Berkhouwer en op dat kruispunt heeft een botsing plaats gehad, waar- · door een oneffenheid is ontstaan op het goede niveau waarop de banen van onze gedachten hebben gelegen.

Ik heb in eerste termijn gesteld, dat de door de minister weergegeven opvatting omtrent de prioriteitsconflicten tussen generaties op mij de indruk maakten enigszins georiënteerd te zijn op de stof- felijke, de materiële zijde van dit vraag- stuk.

In het geding toch was de vraag van het afwerpen der baten van de werkende generatie ten gunste van de bestaande gemeenschap.

Nu heeft de minister in zijn antwoord erkend, dat hij de ene generatie niet superieur achtte in zedelijk opzicht bo- ven de andere. In zoverre ::~ijn wij het dus eens, dat dit een zaak is van mate- riële orde, wat dit betreft. Ik heb bij het vaststellen van dit punt, waarover wij het dus eens zijn, geenszi!1s de minister, hetzij in kwaliteit, hetzij in persoon, wil- len aanmerken als iemand, die leeft uit een beschouwing, die alleen op het stof- felijke let, zoals .de minister ten onrechte uit mijn woorden schijnt te hebben afge- leid.

Ik heb tegenover de stoffelijke zijde van dit vraagstuk gesteld het rechtsbe- ginsel der vergeldende rechtvaardigheid.

MINISTER SAMKALDEN

• . . correctie . . .

Ik heb dit beginsel uitgewerkt aan de hand van een tweetal mijns inziens nog- al "sterk sprekende" voorbeelden, waarin de rechtsplicht werd aangetoond van een voorziening in het onderhoud van de be- hoeftige kleinzoon door de welgestelde grootvader en omgekeerd.

Voorzitter Jonkman deelde mede, dat hij met de fractie-voorzitters overleg had gepleegd en dat men tot overeenstero- lhing was gekomen het voorstel in behan- deling te nemen en op 1 oktober aan de orde te stellen. Dan kan een beslissing worden genomen.

• • •

H. G-ERRITZEN

H

et is aardig nogeens terug te komeq, op het debat, dat in bet begin van deze maand werd gevoerd over het Bur- gerlijk Wet boek vanwege bet steekspel tussen de minister van Justitie, prof. mr.

I. Samkalden en onze geestverwant mr.

C. Berkhouwer, die zich om principiële redenen verzette tegen de schrapping van de onderhoudsplicht tussen grootouders en kleinkinderen.

Ik betwijfel, zei onze woordvoerder teen, of de door de minister weergegeven mening, dat bet bier zou gaan om een c:on1lict van generaties, juist is.

Jk lees, dat in dat conflict of prioritei- . tenspel tussen de generaties, zich thans

een ontwikkeling schijnt te voltrekken

HERENMODE

Laan van Meerdervoort 280a ·Gevers Deynootpl. 9 Den Haag

11--

Non Iron ·Shirts

^{vanaf ...}

f 17.90

Copie voor de:ze rubriek te :zenden noor:

Mejuffr. Joh, H. Springer, Alexander- straat 16, Haarlem.

Conferentie op

12 en 13 oktober in Barehem

U

hebt toch niet vergeten, U aan te melden? Er is (vermoedelijk) nog wel een plaatsje.

J.H.S.

~---~

STALEN

KANTOORMEUBELEN

GISOLAMPEN

Men zal zich herinneren, dat ik in

·eerste instantie heb gesteld het voor- beeld van de kleinzoon, wiens vader jong was overleden, welke vader grote- lijks had bijgedragen tot het vormen van de fortuin, waarover nu de kleinzoon be- schikt, terwijl de grootvader in behoef- tige omstandigheden verkeerde.

Ik geloof, dat het de elementaire plicht is van de kleinzoon de grootvader te on- derhouden. En ik heb een ander voor- beeld gegeven vice versa.

• • •

H

ierna volgde de mooiste passage uit het verweer van de heer Berkhou- wer: "Nu is het zo, dat wellicht door een misverstand ten aanzien van mijn uitgangspunt de minister alstoen bij de bestrijding van mijn argumenten - ik zag hem zoeken naar een adjectief - - ongelukkigerwijze een aan de Griekse taal ontleend epitheton heeft gebezig.j, dat moeilijk "ornans" te noemen is!

Ik hoop, dat de minister die wellicht ietwat onbewaaktelijk aan de haag zij- ner tanden - ook een Griekse reminm- centie - ontvloden kwalificatie wil her- zien door een milder klinkend adjectief te bezigen. Ik hoop door het voorgaande mijnerzijds een initiatief te hebben ge- steld tot het gladstrijken der oneffen- heden op de kruising onzer wegen".

Minister Samkalden antwoordde: "Ik moge beginnen met mijn erkentelijkheid uit te spreken voor de elegante wijze waarop de geachte afgevaardigde de heer Berkhouwer, heeft gesproken over de tussen hem en mij gerezen oneffen- heid.

Ik heb met grote vreugde gesignaleerd wat hij bedoeld heeft te zeggen toen hij eergisteren het woord "materialistisch"

in enigerlei zinsverband gebruikte. Met genoegen heb ik gehoord, dat ik toen '<

verkeerd heb geluisterd".

"Ik verklaar gaarne", aldus de minis- ter, "dat ik de door de geachte afge- vaardigde niet nader genoemde kwalifi- catie, die ik mij, mede onder de indruk van wat ik meende te hebben beluisterd, heb laten ontvallen, moet corrigeren. Ik corrigeer die gaarne met de adjectieven, die de geachte afgevaardigde zelf in dit verband heeft gebruikt, namelijk door de woorden "sterk sprekend".

Hiermee was de oneffenheid gladge- streken.

* * *

I

n de zee. van zakelijke meningsver·

schillen in een driedaags Kamerde- bat, dat in kort bestek moet worden samengevat, verdwijnen zulke half-per- soonlijke kwesties onder het oppervlak.

Maar nu er in verband met de plaats·

ruimte gelegenheid voor was, leek het toeh aardig aan de band van het boven- staande voorbeeld eens te demonstreren hoe paraat een Kamerlid moet zijn om in de soms stekelige woordenstrijd ele- · gant overeind te blijven.

V. v.D. ~;