Havo-examen
Grensgebied tussen Mexico en VS
1
Gebruik waar nodig de atlas.
1 Verschillen tussen Mexico en de Verenigde Staten
Het grensgebied tussen de Verenigde Staten en Mexico is niet alleen een politieke scheidslijn, maar ook een grens tussen rijk en arm.
1 Noteer twee demografische verschillen tussen de VS en Mexico. Geef voor elk verschil een duidelijke verklaring.
2 Noteer twee economische verschillen tussen de VS en Mexico. Geef voor elk verschil een duidelijke verklaring.
3 Zoek in de atlas op hoe groot het aantal sterfgevallen per 1000 inwoners is in Mexico en hoe groot dat aantal is in de Verenigde Staten. In welk land is dit het laagst? Geef hiervoor een verklaring.
4 Stelling Door de toenemende migratie van Mexico naar de VS komen de demografische kenmerken van de Mexicaanse bevolking ook naar de VS.
a Sommige mensen beweren dat deze stelling klopt. Geef hiervan een voorbeeld. b Sommige mensen beweren dat deze stelling niet klopt. Geef hiervan een voorbeeld.
5 Er zijn ook Amerikanen die regelmatig de grens overgaan naar Mexico. Zij doen dat niet alleen om vakantie te houden. Noteer twee verschillende motieven van deze mensen.
2 Het maquiladoraprogramma
Mexico had tot 1965 een gesloten economie. Buitenlandse bedrijven moesten hoge invoerrechten betalen voordat ze hun producten in Mexico konden verkopen. In die tijd exporteerde Mexico veel landbouwproducten naar het buitenland. Door de groei van de Mexicaanse bevolking daalde de export van landbouwproducten. Om het verlies te compenseren heeft de
Mexicaanse regering het maquiladora-programma opgezet.
Bron 2
6 Het maquiladora-programma begon met het aantrekken van assemblagebedrijven. Leg uit hoe dit programma werkte.
7 Noem twee voordelen van het maquiladora-programma voor Mexico. 8 Noem twee voordelen van dit programma voor buitenlandse bedrijven.
9 Welke relatie bestaat er tussen de afnemende export van landbouwproducten en de start van het maquiladora-programma?
In bron 1 en 2 wordt het aantal maquiladora’s in Mexico weergegeven in 1990 en 2000. 10
a Noem twee verschillen tussen beide bronnen. b Geef verklaringen voor deze verschillen.
11 Sinds enkele jaren is China een volwaardig lid van de Wereldhandelsorganisatie. a Welk gevolg had dit Chinese lidmaatschap voor het maquiladora-programma?
b Welke delen van Mexico profiteerden het meest van deze ontwikkelingen? Leg je antwoord uit.
3 Mexicaanse immigranten in de Verenigde Staten
Jaarlijks steken meer dan een half miljoen Mexicanen de grens over naar de Verenigde Staten.
12 Noem twee redenen waarom Mexicanen zich graag in de Verenigde Staten willen vestigen. In het grensgebied van de Verenigde Staten wonen verschillende groepen mensen. Dat zijn bijvoorbeeld: - conservatieve boeren met een Engelse achtergrond
Een enquête van opiniepeiler Pew Research wees onlangs uit dat de helft van de illegalen in de VS per vliegtuig het land binnenkwam. Ze arriveerden op een tijdelijk visum, lieten dit verlopen en verdwenen in de illegaliteit.
Bron: NRC Handelsblad, 4 oktober 2006
Om illegale immigratie tegen te gaan, hebben de Amerikanen langs een deel van de grens een hek gebouwd. In oktober 2006 heeft president Bush in een wet geregeld dat het hek uitgebreid zal worden en dat de bewaking aan de grens opgevoerd wordt. Door deze maatregelen zal de illegale immigratie afnemen.
14 Noteer twee kenmerken van de gebieden waar het hek geplaatst is.
15 De kans is groot dat de illegale immigratie zal toenemen in de gebieden waar geen hek is geplaatst. Welk fysischgeografisch en welk sociaalgeografisch risico lopen de immigranten in deze gebieden?
16 Ondanks de gegevens van bron 3 werd de bewaking aan de grens toch opgevoerd. Welk politiek motief kan de president hierbij gehad hebben?
4 Handel tussen Mexico en de VS Bron 4
Heeft Mexico geprofiteerd van NAFTA?
Sinds de oprichting van de North American Free Trade Agreement (NAFTA) in januari 1994 vormen Canada, Mexico en de Verenigde Staten na de EU het grootste vrijhandelsgebied van de wereld. De samenwerking tussen deze landen en het wegnemen van handelsbarrières zou multinationals moeten stimuleren om over de grens te gaan produceren. Op zoek naar lage lonen treffen ze in Mexico een gunstig investeringsklimaat. Voor Mexico betekent de komst van buitenlandse investeerders een toename van de werkgelegenheid en economische groei. Ook op een ander punt zagen de Amerikanen in de NAFTA veel voordelen. Door een groeiende welvaart in het eigen land zouden immers minder Mexicanen naar de Verenigde Staten komen om daar een betere toekomst op te bouwen. Maar dit voordeel blijft voorlopig nog uit. Tussen 1990 en 2000 steeg het aantal inwoners van Mexicaanse afkomst in de Verenigde Staten met 80 procent. Jaarlijks komen ongeveer een half miljoen Mexicanen naar de Verenigde Staten, en meer dan de helft daarvan heeft geen geldige verblijfsvergunning. Heeft de NAFTA dan gefaald? Het antwoord op deze vraag is niet eenvoudig. Over het algemeen heeft de NAFTA in Mexico wel degelijk gezorgd voor economische groei. Maar die groei is veel minder groot dan verwacht en de Mexicaanse arbeidersklasse heeft er bovendien nauwelijks van geprofiteerd. En het zijn juist deze mensen die hun heil zoeken in de Verenigde Staten.
17 Lees bron 4.
Waarom hebben geschoolde arbeiders nauwelijks geprofiteerd van de maquiladora-bedrijven?
18 In 1965 begon Mexico het maquiladora-programma. Er woonden toen in Mexico ongeveer 40 miljoen mensen.
In 2000 werkten er in de maquiladora-bedrijven ruim 1,3 miljoen mensen.
Toon met deze gegevens en met gegevens uit de atlas aan dat het maquiladora-programma onvoldoende was om de emigratie te stoppen.
In bron 5 is de omvang van de handel tussen de Verenigde Staten en Mexico te zien.
19 Welk gevolg had de oprichting van de NAFTA op de groei van de handel tussen de Verenigde Staten en Mexico?
20 Geef een verklaring voor het feit dat de Mexicaanse export naar de Verenigde Staten sterker is gestegen dan de export van de Verenigde Staten naar Mexico.
21 De Amerikaanse regering geeft subsidies aan bedrijven die agrarische overschotten in het buitenland verkopen. Deze maatregel heeft indirect bijgedragen aan de snelle bevolkingsgroei in de noordelijke industriesteden in Mexico. Leg dat uit.
Bron 6
Grote groepen Mexicanen protesteerden gisteren voor het Ministerie van Landbouw in de hoofdstad. Zij eisten maatregelen om de prijsstijgingen van mais af te remmen. Dit landbouwproduct is de basis voor taco’s en tortilla’s. Voor bijna alle Mexicanen is dat het hoofdvoedsel.
23 De oprichting van de NAFTA heeft grote gevolgen gehad. Vind jij dat een goede ontwikkeling of vind je dat juist een slechte ontwikkeling? Geef je mening in maximaal 75 woorden. Kom in ieder geval met twee argumenten en noem twee groepen mensen om je mening te onderbouwen.
5 Contacten tussen rijk en arm Bron 8
Het grensgebied van Mexico en de Verenigde Staten is niet de enige plek in de wereld waar rijke en arme mensen met elkaar in contact komen. We zien het ook gebeuren in het Midden-Oosten en in het gebied rond de Middellandse Zee.
24 Welke groepen vormen in het Midden-Oosten het rijke deel van de bevolking en welke groepen zijn hier arm?
25 Zoek in de atlas op waarom veel mensen naar dit gebied komen.
Een ander gebied waar rijk en arm elkaar ontmoeten, is Noord-Afrika. Veel mensen hebben in het verleden geprobeerd vanuit Marokko naar Spanje te vluchten. Maar ook hier is de grens inmiddels met een hoog hek gesloten.
26 Waar loopt dit grens precies?
27 Nu deze vluchtroute niet meer in aanmerking komt, proberen veel mensen vanuit West-Afrika per boot naar de Canarische Eilanden te varen. Waarom kiezen deze mensen voor deze bestemming?
