Open innovatie en
intellectuele eigendom
Geertrui Van Overwalle
Centrum voor Intellectuele Rechten, KULeuven
Tilburg Institute for Law, Technology and Society, UvTilburg Lessen voor de XXI eeuw, Leuven, 4 april 2011
2
Harvard onco-mouse
GELIJKENIS
VERSCHIL
technologische innovatie mechanisch vs. medisch
eigenschappen, aard van de innovatie
[product - resultaat] [wat is ontwikkeld?]
VERSCHIL
wijze van ontwikkeling
[proces – patroon] [hoe het is ontwikkeld?]
“oude” innovatie
“open” innovatie “gesloten” innovatie
“nieuwe” innovatie
VERSCHILLEND PATROON VAN INNOVATIE
GELIJKENIS
VERSCHIL
technologische innovatie levenloos vs. levend
VERSCHIL
VERSCHIL
vooronderstelling “oude” “gesloten” innovatie “nieuwe” “open” innovatieveel IE, octrooien geen IE, octrooien eigenschappen van de innovatie
[product] [wat is ontwikkeld?]
wijze van ontwikkeling
[proces] [hoe het is ontwikkeld?]
4
Dit college
Doel
Tegenstelling „open innovatie‟ en „afschermende IE‟ begrijpen Spanning open innovatie en gesloten IE opheffen
Plan van aanpak
1. Uitvinding, innovatie, open/gesloten innovatie
2. IE: octrooirecht, auteursrecht
3. De grote contradictie
4. Weg uit de patstelling - de oplossing
5. Conclusie
1. Innovatie
• Uitvinding
[centraal in juridische literatuur]= technische creatie
= technische oplossing voor technisch probleem = a technical teaching
• Innovatie
[centraal in economische literatuur]= uitvinding die in productie wordt genomen = uitvinding die succesvol wordt vermarkt
An invention is an idea made manifest and an innovation is an idea applied successfully in practice
Schumpeter (1934)
“oude” “gesloten” innovatie
“internal technology base”
ononderbroken lijn: bedrijfsgrenzen gesloten
trechter: interne selectie
6
“nieuwe” “open” innovatie“internal technology base”
onderbroken lijn: bedrijfsgrenzen open “external technology base” inbound innovation
outbound innovation
“Open innovation is the use of purposive inflows and outflows of knowledge to accelerate internal innovation and expand markets for
external use of innovation, respectively” Chesbrough, 2006
Ter afsluiting
• Kritiek: oude wijn in nieuwe vaten…
[Paul Trott & Dap Hartman, „Why open innovation is old wine in new bottles‟, Int.Journ.Inn.Man. 2009]
• Nog vele open vragen: In welke fase van het innovatieproces is samenwerking meest effectief? Met welke partners samenwerken? Hoe ze te vinden en te selecteren? Wat is de beste manier om voordeel te halen uit samenwerking?
“Many studies have focused on various aspects of the open innovation process. […] The internal process by which
companies manage open innovation is still more trial and error than a professionale managed process. What is missing is a decent cookbook, an integrated framework that helps managers to decide when and how to deploy which open innovation practices “
[Eelko Huizingh, Open innovation: State of the art and future perspectives, Technovation, 2011]
• Intellectuele eigendom
= rechten die worden toegekend op een “voortbrengsel van de menselijke geest”, op intellectuele creaties
• Octrooien
= worden verleend voor uitvindingen die (1) nieuw, (2) inventief en (3) industrieel toepasbaar zijn
= houden een recht in anderen te stoppen uitvinding na te
maken “Het octrooi geeft de octrooihouder het recht iedere
derde die niet zijn toestemming hiertoe heeft verkregen te verbieden een voortbrengsel waarop het octrooi betrekking heeft, te vervaardigen, aan te bieden, in het verkeer te brengen, te gebruiken, dan wel daartoe in te voeren of in voorraad te hebben”
8
• Octrooien
= worden verleend voor uitvindingen die (1) nieuw, (2) inventief en (3) industrieel toepasbaar zijn
= houden een recht in anderen te stoppen uitvinding na te
maken “Het octrooi geeft de octrooihouder het recht iedere
derde die niet zijn toestemming hiertoe heeft verkregen te verbieden een voortbrengsel waarop het octrooi betrekking heeft, te vervaardigen, aan te bieden, in het verkeer te brengen, te gebruiken, dan wel daartoe in te voeren of in voorraad te hebben”
2. Intellectuele eigendom (IE)
• Auteursrecht
= worden verleend voor “werken van letterkunde en kunst” die (1) in een concrete vorm zijn uitgedrukt en (2) origineel zijn techniek? innovatie? Software!
= houden een recht in anderen te stoppen creatie openbaar te maken, te reproduceren, mee te delen aan het publiek …
3. Open innovatie en IE
• “Middel” tot realisatie van open innovatie: IE
– Controle op bedrijfsideeën
– Nodige garanties voor vrijheid van handelen
10
4. Nieuwe oplossingen
• Conventionele strategieën
– Bi-laterale licentiesbilaterale in-licentie
bilaterale uit-licentie
• Nieuwe modellen
– (Normatieve) uitgangspunten
• Behoud van het IE-regime • Faciliteren van samenwerking
– Nieuwe collaboratieve licentiemodellen – Doel: makkelijk veel octrooien uitwisselen
een overeenkomst
tussen twee of meer octrooihouders om één of meer octrooien als een pakket
aan elkaar en aan geïnteresseerde derden te licensiëren tegen de betaling van een royalty
NO POOL L1 L2 L3 L4 P1 P2 P3 P4 L1 L2 L3 L4 P1 P2 P3 P4 L1 L2 L3 L4 P1 P2 P3 P4 L1 L2 L3 L4 P1 P2 P3 P4 PATENT POOL
12
• DVD: afgedekt met honderden octrooien…
• DVD consortium: 10 members
– DVD4C patent pool (4Companies) • Patent holders
– Core developers (4): Philips, Sony, Matsushita, Toshiba – Later joined: Pioneer, LG Electronics (2003)
• DoJ cleared pool in 1998 • Pool manager: Philips
– DVD6C patent pool (6Companies) • Patent holders
– Core developers (6): Hitachi, Matsushita, Mitsubishi, Time Warner, Toshiba, JVC – Later joined: IBM (2002), Sanyo (2005)
• Patents: more than 840..
• DoJ cleared pool in 1999 • Pool manager: Toshiba
Voorbeeld in ICT
Non-exclusive licensing of pooled SARS gene patents Vaccine Co 1 Vaccine Co 2 Vaccine Co 3 Vaccine Co 4 Vaccine development Coro- Novative HKU CDC Health Canada Others?
Patent pool Assembly of licenses
Vaccine 1 Vaccine 2 Vaccine 3 Vaccine 4
• SARS: therapeutic product pool = DNA + technology
70 patents: 3 genes, plant vectors, promotors, ..
Voorbeeld in agro-biotechnologie
een mechanisme
waarbij aanbieders en gebruikers van goederen of diensten
worden samengebracht
Clearinghouse: octrooi(web)winkel
In IE: een mechanisme
waarbij octrooihouders-licentiehouders en gebruikers-licentienemers worden samengebracht
14
Toegang
Toegang
en gebruik
VAN ZIMMEREN, E., et al Bulletin of the World Health Organization, 2006, 352-359
Voorbeeld in auteursrecht
Voorbeeld in biotechnologie?
Voorbeeld in biotechnologie
openbronagrotechnologie
Voorbeeld in ICT
openbronsoftware
BiOS
Open source: openbron
een licentie is open source als ze toelaat
aan iedereen, om het even waar, voor om het even welk doel de software te kopiëren, te wijzigen of te verspreiden zonder royalties te hoeven betalen aan de auteur
Ter afsluiting – voor de economisten…
• Bilaterale en collaboratieve licentiemodellen zijn
gebaseerd op het eigendom-paradigma
– Bestaan van IE rechten is essentieel
• IE recht = recht toegekend door de overheid [formal legal rules] als aan bepaalde vwen voldaan en evt. bepaalde registratieprocedure is gevolgd • geldt erga omnes
– Overdracht van IE rechten, creëren van toegang gebeurt door licenties
• Licentie = recht gecreëerd door individuen [formal rules of contract] = partij-autonomie
• geldt inter partes
• IE = „machtsbasis‟ om bepaald gedrag af te dwingen
(indien contract niet vrijwillig wordt nageleefd)
– Betalen: bilaterale licentie, patent pool, octrooiwebwinkel – Delen: open source
5. Conclusies
• Open innovatie maakt gretig gebruik van IE
• IE hoeft geen hinderpaal te zijn voor open innovatie
• Sleutel tot verzoenen “open” innovatie en “afsluitende”
IE: weldoordacht licentiebeleid
• Klassiek wordt gedacht aan bilaterale
licenties/kruislicenties. Noodzaak aan verder onderzoek
om collaboratieve licentiemodellen pro-actief in te
zetten in de context van open innovatie
16
Phaeton
The Fall of Phaeton
Johann LISS, 1624
Metamorphoses, Ovidius, Book 2
zonnewagen Helios Phaeton Zeus Zonnewagen = “gesloten” innovatie in decline ? “Open innovatie” verandering op komst..