Stageverslag Politieke Afdeling van de Nederlandse Ambassade in de Verenigde Staten

Stageverslag

Politieke Afdeling van de Nederlandse Ambassade in de Verenigde Staten

(maandag 2 maart 2020 t/m maandag 6 juli 2020)

door Daan Rietra, MA student International Security

student:

Daan Rietra

nummer:

s2566451

email:

d.j.j.j.rietra@gmail.com

d.j.j.j.rietra@student.rug.nl

mob:

0636575747

datum:

13 juli 2020

begeleider:

Bastiaan Aardema

2

INHOUDSOPGAVE

Introductie 3

1.

Voorbereiding

4

1.1. Oriëntatie 4

1.2. Onderbouwing voorkeur type stage 4

1.3. Solliciteren 5

1.4. Voorbereiding op de stage 6

2.

Werkzaamheden

7

2.1. Omschrijving type instantie 7

2.2. Eerste twee weken 7

2.3. COVID-19 pandemie 8 2.4. Werk op afstand 9 2.5. Vervangend onderzoek 9 2.6. Urenverantwoording 10

3.

Reflectie

11

3.4. Connectie stage en master programma 12

3.5. Carrièreperspectief 12

4.

Huisvesting en sociale omgeving

13

5.

Tips voor toekomstige stagelopers

14

Conclusie

16

3

INTRODUCTIE

Het stageonderdeel van mijn masterprogramma International Security is voor mij een enorme verrijking geweest, zowel in academisch, professioneel als sociaal opzicht. Na een lange en leerzame voorbereiding op het solliciteren kreeg ik uiteindelijk de kans om op de Politieke Afdeling van de Nederlandse Ambassade in de Verenigde Staten, Washington, D.C. stage te gaan lopen van begin maart tot eind augustus 2020. De eerste twee weken van mijn tijd in de VS waren geweldig maar helaas kwam al snel zoals voor zovelen een teleurstelling doordat de stage een hele andere wending kreeg vanwege de coronacrisis. Het betekende het einde van een hele bijzondere ervaring waar ik lang naar had uitgekeken, nog dezelfde maand van aankomst zat ik alweer in het vliegtuig terug naar mijn ouders want ik had mijn woonruimte vanwege de stage in het buitenland opgezegd. Toch heeft die onverwachte en zeer jammere wending mij op een andere manier nieuwe dingen geleerd, bijvoorbeeld over de manier waarop ik in de toekomst beter zou kunnen omgaan met tegenslagen en altijd het beste moet proberen te maken van de situatie waarin ik mij bevind.

Ik kijk echter met een enorm positief gevoel terug op de laatste maanden, zowel op de periode voorafgaand aan de stage waarin ik moest solliciteren, als op de twee weken die ik in de VS doorbracht, maar ook op de weken daarna waarin ik uiteindelijk op afstand werkte en een eigen onderzoek voor de ambassade heb uitgevoerd ter vervanging van mijn originele werkzaamheden. In dit verslag ga ik in op alle facetten die aan bod zijn gekomen gedurende mijn gehele stageproces, van het begin waarin ik startte met het oriënteren tot het eindgesprek dat ik uiteindelijk met mijn stagebegeleider van de ambassade via een videoverbinding voerde. Per onderdeel heb ik vooral geprobeerd te beschrijven tegen welke dingen ik ben aangelopen gedurende het proces, hoe ik daarmee ben omgegaan en welke lessen ik daardoor heb geleerd die mij in te toekomst zullen helpen zodra ik een baan ga zoeken en aan mijn carrière begin. Daarnaast ga ik ook in op de een aantal andere zaken, zoals de begeleiding, de huisvesting, de sociale omgeving en tot slot beschrijf ik een paar tips die mij tijdens het stageproces goed hebben geholpen en die ik graag zou meegeven aan toekomstige stagelopers.

De conclusie van dit verslag en mijn stage in het algemeen is dat ik erg blij ben met de kans die het masterprogamma mij heeft gegeven om praktijkervaring op te doen, niet alleen omdat ik zo een beter perspectief heb gekregen op mijn carrièreopties maar ook omdat ik voor het eerst heb kunnen ervaren hoe de grote verscheidenheid aan complexe onderwerpen die ik gedurende mijn studie heb bestudeerd in de praktijk daadwerkelijk aan bod komen. De stage die ik heb gelopen op de ambassade en het onderzoek dat ik later uitvoerde matchen perfect met de inhoud van mijn master en dus kan ik zonder twijfel zeggen dat het mijn inzicht in Internationale Betrekkingen zeker heeft bevorderd. Tegelijkertijd ben ik door de stage ook in contact gekomen met een aantal interessante mensen van wie ik een hoop nieuwe dingen heb geleerd in die korte periode en waarvan ik met een aantal nog goed contact heb. Deze ervaring heeft mij zeker aan het nadenken gezet over de richting die ik later op wil, en ik zal dan ook in het bijzonder opties in de gaten blijven houden om later te solliciteren bij Buitenlandse Zaken. Ondanks dat de stage in mijn geval anders is uitgepakt dan van tevoren had kunnen worden verwacht kan ik iedere medestudent deze plek met veel plezier aanraden.

4

1.

VOORBEREIDING

1.1.

Oriëntatie

Ik ben in een vroeg stadium begonnen met nadenken over mogelijke opties voor mijn plaatsing, rond het begin van 2019. Al langere tijd speelde ik met de gedachte om stage te gaan lopen na mijn studie voordat ik aan een baan begon om zo een beter beeld te krijgen bij hoe een organisatie functioneert en welke aspecten ik daarbij belangrijk vind. Het was voor mij dan ook erg plezierig dat het masterprogramma een stage verplicht stelt, twee vliegen in een klap zeg maar. Ik ben destijds begonnen met het oriënteren op welke mogelijkheden er allemaal waren door te zoeken op het internet. Platforms zoals CareerServices van de RUG of het Erasmus Recruitment Platform zijn daarbij handig omdat stageaanbieders daar vaak gericht adverteren. Ook op vacaturesites zoals Indeed, Glassdoor of Moongro zijn meestal wel interessante opties te vinden.

In het begin kan de hoeveelheid en verscheidenheid aan stages echter best verwarrend zijn, zeker omdat je van vrienden nog wel eens hoort dat sommige stages erg kunnen tegenvallen en je dus goed moet opletten waar je precies voor kiest. Ik heb daarom eerst contact gezocht met een aantal mensen binnen mijn eigen netwerk die al langere tijd werken om te praten over carrièrekeuzes en hun ervaringen om zo het zoeken naar een plek die bij mij past wat meer richting te geven. Daarnaast heb ik een aantal medestudenten benaderd die al stage hadden gelopen om te vragen naar tips en adviezen. Veel van die gesprekken waren zeer nuttig, niet alleen omdat ik op die manier een beter beeld kreeg van wat bij mij zou passen en waar over het algemeen de ervaringen met stages goed zijn, maar vooral ook omdat ik zo beter/gerichter ben gaan nadenken over wat ik precies wil na mijn studie. Zo ben ik het vinden van een stage deels gaan benaderen als een onderdeel van mijn latere zoektocht naar een baan en dus stelde ik een criterium dat de stage een toevoeging zou moeten zijn op mijn cv en het liefst een inkijkje zou geven in een wereld waarin ik later wellicht zou willen werken.

1.2. Onderbouwing voorkeur type stage

Toen ik aan het begin van het academisch jaar uiteindelijk de stagebegeleider van de opleiding benaderde om het proces door te nemen had ik dus al een aantal voorbereidingen getroffen en was mijn idee van welke kant ik met de stage op zou willen al aardig gevormd. Ik besloot om mijn sollicitaties te concentreren op drie richtingen, ingedeeld naar voorkeur: (1) internationale organisaties of een diplomatieke post, (2) public affairs kantoren of een vergelijkbare tak van een groot commercieel bedrijf zoals Heineken of KLM en (3) de politiek in Den Haag of Brussel. Mijn voorkeur ging het meeste uit naar de eerste richting omdat ik specifiek door een research seminar van Jochem Wiers over buitenlandbeleid en een aantal gastsprekers in diezelfde collegereeks erg geïnteresseerd was geraakt in dat type werk. Daarbij kwam dat die richting mooi aansluit op de master en dus een logische keuze zou zijn. De tweede richting vond ik interessant omdat ik graag zou willen ontdekken of werken in een commercieel bedrijf iets voor mij zou kunnen zijn. De derde richting sluit aan bij mijn persoonlijke passie voor politiek, maar die genoot niet mijn directe voorkeur omdat ik het idee had gekregen dat stages in de eerste twee richtingen over het algemeen als nuttiger worden ervaren. Daarnaast had ik een sterke voorkeur voor een stage in het buitenland omdat ik gedurende mijn studie altijd in Groningen was gebleven. Het kwam later goed van pas dat ik deze overwegingen al ruim van tevoren op een rijtje had gezet. Toen de opties voor de periode waarin ik zocht openbaar kwamen (gemiddeld ongeveer een half jaar voor aanvang van de stage) had ik zo genoeg tijd had om een selectie te maken van alle mogelijkheden. Ik heb uiteindelijk de opties ingedeeld op basis van een inschatting van mijn kansen zodat ik niet alleen buitenkansjes zou aanschrijven maar ook bij wijze van spreken veiligere keuzes probeerde om zodoende genoeg opties achter de hand te houden voor het geval dat.

5

1.3. Solliciteren

Bij het opstellen van mijn cv en het schrijven van motivatiebrieven heb ik veel tips op het internet gebruikt en vrienden en familie om voorbeelden gevraagd. Daarnaast heb ik eerdere werkgevers, een aantal kennissen en prof. Wiers gevraagd om een aanbeveling te schrijven zodat ik die bij de sollicitatiedocumenten kon toevoegen. Vervolgens heb ik in iedere motivatiebrief specifieke punten verwerkt die overeenkwamen met de omschreven functievereisten. Nadat ik mijn eerste twee mails al had verstuurd ontdekte ik achteraf dat er typfouten in de berichten zaten. Daarna heb ik ervoor gezorgd dat iedere brief die ik vanaf dat moment nog verstuurde dubbel gecheckt zou zijn door mijn ouders of een van mijn huisgenoten om een herhaling van dat soort beginnersfouten te voorkomen.

Nog voordat ik mijn geselecteerde opties aanschreef had ik al gereageerd op een aantal stageplekken die ik niet zou kunnen doen vanwege de periode waarin die zouden plaatsvinden. Ik had namelijk bedacht dat het handig zou zijn om een professionele sollicitatie in het echt een keer te oefenen voordat ik daadwerkelijk ging solliciteren voor de plekken die ik graag wilde. Zo solliciteerde ik in oktober 2019 bij de Europese public affairs tak van het scheepsbouwbedrijf Damen in Rotterdam. Een aantal dagen later kreeg ik een telefoontje dat ik een van de twee overgebleven gegadigden was maar dat de keuze uiteindelijk op de andere kandidaat was gevallen omdat diegene beter was voorbereid. De feedback die ik kreeg was dat de meeste onderdelen van mijn sollicitatie (presentatie, gesprek, cv/brief) erg goed waren maar dat ze mij aanraadden voor toekomstige sollicitaties meer tijd te besteden aan de inhoudelijke voorbereiding omdat die uiteindelijk de werkgever het meest kan overtuigen dat je de geschikte kandidaat bent door te laten zien hoe graag je de plek wilt.

Met deze twee belangrijke lessen op zak heb ik tussen oktober en november op ongeveer twintig stageplekken gereageerd. Het grootste deel van die plekken vond ik uiteindelijk op de website WerkenVoorInternationaleOrganisaties, waar het Ministerie van Buitenlandse Zaken een overzicht heeft van alle stages die zij wereldwijd aanbieden. Na een tijdje te hebben gewacht kreeg ik halverwege november reacties binnen. Bij ongeveer driekwart was ik helaas niet geselecteerd voor een gesprek maar bij een aantal andere die bovenaan mijn verlangenlijst stonden gelukkig wel, waaronder bij de Politieke Afdeling van de Nederlandse ambassade in de VS en bij Europarlementariërs Malik Azmani en Liesje Schreinemacher. De les die ik daaruit leerde was dat het echt loont om altijd een stap extra te zetten wanneer je solliciteert, in alle drie de genoemde gevallen had ik namelijk op eigen initiatief mensen benaderd die via hun netwerk de werkgevers apart nog even konden wijzen op mijn sollicitatie. Bij de ambassade, waar ik uiteindelijk stage zou gaan lopen, begreep ik later dat dit als een van de pluspunten werd beschouwd in hun overweging en dat het zeker hielp om op te vallen tussen het grote aantal aanmeldingen.

Het eerste gesprek had ik met de ambassade ingepland voor eind november. Alvorens het gesprek plaatsvond moesten de 5 geselecteerde kandidaten een schrijftest maken die leek op het werk dat je uiteindelijk als stagiair zou gaan uitvoeren. Ik heb toen via LinkedIn contact gezocht met mensen die eerder op de ambassade dezelfde stage hadden gelopen om ze te vragen naar hun ervaringen destijds en dus ook naar hoe zo een schrijfopdracht er ongeveer uit kon zien. Zo heb ik de schrijfopdracht uiteindelijk goed voorbereid kunnen voltooien. Vervolgens heb ik contact gezocht met de stagiairs die op dat moment in Washington zaten om zoveel mogelijk te weten te komen over het werk, welke onderwerpen actueel zijn, welke dingen er spelen, van welk voetbalteam het afdelingshoofd fan is, etc. Later begreep ik ook dat ik de enige kandidaat was die daadwerkelijk contact had gezocht met de huidige stagiairs voor zijn/haar voorbereiding en dat ook dat een streepje voor was in de uiteindelijke overweging. Ik heb gedurende mijn voorbereiding een document bijgehouden en later ben ik alle punten die ik heb opgeschreven verder gaan uitwerken door zelf online dieper onderzoek te doen naar die onderwerpen. Dat document ben ik continu blijven bestuderen zodat ik tot in de puntjes voorbereid was voordat ik aan het uiteindelijke sollicitatiegesprek begon.

6 Waar ik echter geen rekening mee had gehouden was dat het voeren van zo een gesprek via een videoverbinding een hele andere gespreksdynamiek creëert. Het gesprek zelf verliep dan ook voor mijn gevoel dermate stroef door de vertraging die in de verbinding zat dat na afloop het gevoel mij bekroop dat ik mijn kans had verspeeld. Tien minuten na het gesprek werd ik echter teruggebeld met de mededeling dat zij vanwege mijn presentatie het idee hadden gekregen dat mijn verwachtingen bij de stage misschien te hoog waren en dat ze mij de kans wilden geven om daar nog op te reageren door een laatste zegje te doen. Ook hier had ik geen rekening mee gehouden en dus moest ik uit het blote hoofd nog een pitch na mijn sollicitatiegesprek aan de telefoon geven, die gelukkig aardig verliep. Weer vijf minuten later werd ik gebeld met de mededeling dat de eerste keuze op mij was gevallen maar dat ik direct moest beslissen of ik de stage wilde accepteren. Ook dit overviel mij, ik had bijvoorbeeld nog niet concreet met mijn vriendin besproken wat zij van het idee zou vinden (ik kan iedere man aanraden om dat wél te doen), maar van alle stages had deze plek van het begin af aan mijn absolute voorkeur en dus hoefde ik niet lang na te denken en accepteerde ik de stage in datzelfde belletje. De feedback die ik tijdens dat belletje kreeg over waarom de eerste keuze op mij was gevallen, naast de eerder genoemde redenen, was dat ze vonden dat ik erg goed was voorbereid omdat ik bijvoorbeeld ieder onderwerp wat op dat moment speelde uit mijn hoofd kon benoemen en toelichten. Ik kijk daarom ontzettend tevreden terug op het algehele sollicitatieproces omdat ik mijn benadering voor mijn gevoel echt zijn vruchten heeft afgeworpen en daarnaast heb ik een aantal zeer belangrijke lessen heb opgedaan die later zeker van pas zullen komen. Een dag na het accepteren van mijn stage heb ik mijn andere nog lopende sollicitaties gemaild om hen in te lichten en vriendelijk te bedanken voor hun tijd en moeite.

1.4. Voorbereiding op de stage

Vervolgens ben ik direct aan de slag gegaan met de voorbereidingen voor mijn verblijf in Washington D.C. en het werken op de ambassade. Ik heb eerst mijn stagebegeleider van de RUG ingelicht over het feit dat ik een stage had gevonden en al snel wees de ambassade iemand van hun kant aan die mij zou begeleiden gedurende mijn stage. Na contact via Skype met die persoon te hebben gehad kreeg ik een duidelijk overzicht inclusief de nodige documenten per mail van alle taken die ik voorafgaand aan mijn stage moest regelen om van start te kunnen gaan. Denk hierbij bijvoorbeeld aan het stagecontract, een visum, een Verklaring omtrent Gedrag, etc. Daarnaast was er een uitgebreid overdrachtsdocument wat de stagiairs van de ambassade ieder jaar up-to-date houden en waar alle informatie in staat om nieuwe stagiairs op weg te helpen, zoals informatie over het vinden van huisvesting, het financiële plaatje, tips over vervoer, supermarkten etc. Verder kreeg ik nog een vergelijkbaar document waar inhoudelijk de werkzaamheden stonden beschreven zodat ik mij van tevoren goed kon voorbereiden op het werk dat ik zou gaan uitvoeren. Ook had ik aan mijn contactpersoon gevraagd of er punten waren die ik al in Nederland extra in de gaten kon houden zodat ik direct goed van start kon gaan.

In financieel opzicht had ik er van tevoren rekening mee gehouden dat een stage lopen in het buitenland, en dan zeker in de VS, hoge kosten met zich mee zou brengen. Ik had daarom al wat langer gespaard om mij voor te bereiden op die hoge kosten en gelukkig waren mijn ouders bereid mij te helpen door wat bij te dragen aan een vliegticket. Verder is de vergoeding die het ministerie betaalt vergeleken met andere stages zeer redelijk maar gezien de hoge prijzen in de VS nog altijd lang niet genoeg om maandelijks rond te komen. Ik heb daarom vooraf een budget opgesteld en daarop mijn studielening bij DUO aangepast. Ook heb ik geprobeerd aanspraak te maken op verschillende beurzen vanuit de RUG en de EU maar gezien mijn cijfergemiddelde kwam ik daar helaas niet voor in aanmerking. Achteraf heb ik vanwege de coronacrisis niet veel tijd in de VS doorgebracht en dus ben ik financieel gelukkig geen moment in de problemen geraakt.

7

2.

WERKZAAMHEDEN

2.1. Omschrijving type instantie

Het werk van de Nederlandse Ambassade in de Verenigde Staten heeft weinig toelichting nodig. Het is een van de grootste ambassadeposten die Nederland wereldwijd heeft, zo werken er ongeveer honderd mensen en zijn er veel verschillende overheidsinstanties vertegenwoordigd binnen de organisatie. Denk daarbij naast het ministerie van Buitenlandse Zaken bijvoorbeeld aan Justitie en Veiligheid, Defensie, Economische Zaken en Klimaat, Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, de NCTV, Volksgezondheid, Welzijn en Sport, maar ook verschillende economische netwerken en investeringsplatforms. De ambassade is daarom een hele interessante plek omdat je veel mensen ontmoet met hele verschillende achtergronden en werkzaamheden.

De Politieke Afdeling waar ik stage ging lopen is echter gewoon onderdeel van het Buitenlandse Zaken netwerk en staat in direct contact met de Directie Westelijk Halfrond op het ministerie in Den Haag. Op de ambassade werkt de afdeling nauw samen met de werknemers van Defensie, JenV en de NCTV, en daarnaast ook de ambassadeur en de plaatsvervangend ambassadeur. De taakverdeling binnen de afdeling is ingedeeld op regio en thematisch gebied, zo is er bijvoorbeeld iemand die de portefeuille Zuid- en Midden-Amerika heeft, een ander doet de Trans-Atlantische verhoudingen en weer een ander de Midden-Oosten en Noord-Afrika regio met daarbij de strijd tegen ISIS. De voornaamste taken van de afdeling bestaan in het algemeen uit het onderhouden van contacten in de buitenlandpolitieke kringen in Washington D.C., het monitoren en verslagleggen van de belangrijkste ontwikkelingen in een Amerikaanse context en het schakelen tussen het ministerie in Den Haag en verschillende Amerikaanse overheidsinstanties, waaronder het Pentagon, het State Department en het Congress.

2.2. Eerste twee weken

De stage is zoals gezegd heel anders verlopen dan iemand vooraf had kunnen voorspellen door het uitbreken van het coronavirus. Ik heb echter de eerste twee weken van maart 2020 in Washington volledig kunnen meedraaien en dus een beetje een beeld gekregen bij het reilen en zeilen van de ambassade onder normale omstandigheden. Alleen al die twee korte weken zijn voor mij een ontzettend leerzame en bijzondere ervaring geweest in een tal van opzichten. Ten eerste was het voor mij de eerste keer dat ik écht in een professionele werkomgeving heb geopereerd. Ik had voor deze stage wel al eerder gewerkt voor een televisieproductiebedrijf in Amsterdam maar daar is de sfeer op de werkvloer toch heel anders dan in deze setting. Het viel mij in ieder geval gelijk op dat de iets formelere sfeer op de ambassade mij veel meer aansprak dan in mijn eerdere werk het geval was geweest. Daarnaast vond ik het ook leuker dat deze instelling een stuk groter was met verschillende type afdelingen maar tegelijkertijd ook weer niet zo groot dat je mensen binnen de organisatie niet herkende. Het zijn allemaal kleine punten die ik opmerkte en waar ik zeker rekening ga houden zodra ik binnenkort naar een vaste baan ga zoeken.

Het tweede aspect dat ik als zeer waardevol heb ervaren zijn de mensen die ik heb kunnen ontmoeten in die korte periode. Ik heb erg aandachtig gekeken naar de verschillende types die op de ambassade rondliepen en hoe zij onderling functioneerden. Wat mij daarbij direct opviel waren niet alleen de verschillende persoonlijkheden maar vooral ook dat iedere afdeling en ieder type werk een eigen cultuurtje heeft waar mensen wel of niet bij passen. Tegelijkertijd heeft deze stage me in aanraking gebracht met veel leeftijdsgenoten die ook als stagiair of trainee op de ambassade werkten. Naast dat dit natuurlijk erg leuk was omdat je meteen een groep nieuwe vrienden erbij hebt was het ook goed om met elkaar van gedachten over studie, stage en werk te kunnen wisselen, zeker gezien iedereen een heel andere achtergrond had. Zo heeft een van de trainees op de ambassade met wie ik het goed kon vinden

8 mij veel over het Rijkstraineeship programma van de overheid verteld, een optie waarvan ik nu serieus overweeg om komend jaar mee te doen aan de volgende sollicitatieronde. Daarnaast heb ik ook de kans gehad om een aantal mensen te leren kennen uit andere landen en nog altijd heb ik contact met een jongen die destijds bij de Duitse ambassade stage liep. Al met al zijn de nieuwe contacten die ik heb opgedaan door deze stage voor mij dus een waardevolle toevoeging geweest naast mijn studie.

Ten derde ben ik door de mensen op de afdeling te zien werken beter na gaan denken over mijn eigen werkinstelling en zelfstandigheid. Natuurlijk is het verhuizen naar het buitenland en alles wat daarbij komt kijken op zichzelf al een nieuwe stap richting volledige zelfstandigheid maar vooral ook in professioneel opzicht heb ik in die korte tijd veel geleerd over hoe ik mij later wil opstellen op de werkvloer en mijn werk wil benaderen. Ik was in die eerste twee weken bijvoorbeeld heel gedreven om mijzelf bij de mensen die op de afdeling werkten te bewijzen, ook ten opzichte van de andere stagiairs, maar toen ik merkte hoe hard en professioneel er op de afdeling werd gewerkt zag ik dat ik de lat voor mijzelf nog veel hoger kan leggen. Het heeft mij op die manier denk ik iets extra’s geleerd over hoe ik later op een succesvolle manier in een organisatie kan functioneren.

Ten vierde, en misschien wel het belangrijkste, waren de werkzaamheden inhoudelijk zeer uitdagend en leerzaam. Gedurende mijn hele studie heb ik altijd veel aandacht gehad voor de Amerikaanse politiek en de rol van de VS in wereld, dus toen ik naar de VS vertrok dacht ik dat ik al heel wat wist over hoe het een en ander in zijn werk gaat. Dat bleek zeker niet het geval te zijn. Eenmaal op de afdeling ontdekte ik hoe veel meer er te leren was over Amerika, en vooral ook hoeveel meer de mensen op de afdeling wisten en mij konden leren. Ik heb van iedere gelegenheid die ik had gebruik gemaakt om de mensen op de afdeling zoveel mogelijk te vragen over hun kijk op zaken, waarom dingen in Amerika gebeurden, hoe dat zich verhield tot Nederland en de wereld, welke onderwerpen zij interessant vonden en hoe zij dachten dat bepaalde thema’s zich in de toekomst zouden gaan ontwikkelen. Op die manier heb ik veel waardevolle nieuwe inzichten gekregen, niet alleen wat betreft feitenkennis maar vooral ook qua perspectief op de processen die ten grondslag liggen aan ontwikkelingen in de VS en in de wereld. Daarbij kwam dat de werkzaamheden die ik gedurende de eerste twee weken volbracht, bijvoorbeeld het verslagleggen van een aantal Congress hearings en verschillende denktankbijeenkomsten, mij op een veel concretere manier hebben laten kijken naar bepaalde onderwerpen die ik al eerder tijdens mijn studie tegenkwam en de overwegingen die daarbij in de praktijk vaak een belangrijke rol spelen. Zo schreef ik bijvoorbeeld verslagen van committee hearings over de Amerikaanse inzet tegen terreurdreigingen in de Sahel, de strategische vooruitzichten voor het Amerikaanse leger in het Midden-Oosten en Afrika en de ontwikkeling van het Three Seas Initiative in Oost-Europa als een geopolitieke strategie tegen Russische hybride activiteiten. Een andere interessante ervaring was een bezoek aan het State Departement om daar met delegaties van de VS, Australië, Maleisië, België en Oekraïne te praten over het MH17-strafproces tegen een aantal verdachten dat in Nederland op het punt stond om te beginnen, en waar Nederland een officieel verzoek deed bij de partners om hun steun voor dat proces in het openbaar uit te spreken. De stage was door dit soort ervaringen dan ook heel nuttig doordat ik de theoretische kennis van mijn studie goed kon aanvullen met praktijkervaring.

2.3. COVID-19 pandemie

Aan wat ik als een hele voortvarende start had ervaren, ik kon goed opschieten met de mensen op de ambassade en ik vond het werk erg interessant, kwam dus helaas al na twee weken een einde door de verspreiding van het coronavirus. Aanvankelijk had Europa eerder last van de uitbraak dan de VS waardoor de ambassade nog had geregeld dat ik als stagiair niet direct hoefde te worden teruggestuurd naar Nederland, maar daar kwam kort daarna al verandering in toen het ministerie in Den Haag besloot om alle stagiairs wereldwijd terug te roepen. Aan het begin van de derde week zat ik in het vliegtuig terug naar Europa. Toch is ook die tegenvaller in zekere zin een leerzame ervaring geweest. Op het

9 moment dat de ontwikkelingen elkaar snel opvolgden moest ik direct schakelen in een onzekere en lastige situatie, en bovendien een die mij diep teleurstelde. Ik heb er toen meteen voor gezorgd dat de ambassade en de begeleiding vanuit de RUG op de hoogte waren van mijn persoonlijke omstandigheden en overwegingen zodat zij konden adviseren in het nemen van de juiste beslissingen.

2.4. Werken op afstand

Ik vertrok vanuit Washington rechtstreeks naar mijn ouders in Frankrijk omdat ik mijn woonruimte in Nederland vanwege de stage had opgezegd. Toen ik de ambassade verliet heb ik de werklaptop en werktelefoon achter moeten laten waardoor het er op leek dat ik ook op afstand geen werk meer zou gaan verrichten voor de ambassade. Na te hebben overlegd met de stagebegeleider van de RUG over hoe ik verder invulling kon geven aan mijn stage heb ik de ambassade gevraagd of er werk was dat ik voor hen op afstand zou kunnen uitvoeren. Aanvankelijk leek dat er niet te zijn maar uiteindelijk heb ik een van de medewerkers op de afdeling een aantal dagen kunnen helpen met de voorbereiding van een reeks webinars over de ontwikkeling van regelgeving in de VS en de EU in de strijd tegen de online verspreiding van desinformatie. Zo heb ik een eerste draft geschreven met mogelijke discussiepunten voor de experts die deel zouden gaan nemen aan de webinars en moest ik er dus voor zorgen dat ik goed was ingelezen in de materie om de juiste voorstellen te doen.

2.5. Vervangend onderzoek

Uiteindelijk heb ik in overleg met de begeleiding van de RUG en de ambassade kunnen regelen dat ik een eigen onderzoek fulltime op afstand kon gaan uitvoeren voor de ambassade als vervanging voor mijn originele stage. Het doel van het onderzoek was aanvankelijk om inzichten in buitenlandpolitieke kringen in de geopolitieke implicaties van de coronacrisis in kaart te gaan brengen, maar dit veranderde al snel naar een meer gerichter onderzoek. Na het volgen van meerdere webinars en het lezen van artikelen en opiniestukken gedurende de eerste aantal dagen van het onderzoek kwam ik er namelijk achter dat er nog heel weinig concreet te zeggen viel over de gevolgen van de crisis en zeker op zo een grote schaal. Ik heb dit toen overlegd met de begeleider van de ambassade, met wie ik gedurende het onderzoek wekelijks een videogesprek had om mijn vordering en mogelijke problemen waar ik tegen aan liep te bespreken. Daarnaast was het ook een goede manier om bij te praten over de laatste ontwikkelingen in de VS en kon ik uitgebreid vragen naar de kijk van de ambassade op verschillende zaken. We hebben vervolgens samen overlegd hoe ik het onderzoek beter zou kunnen omkaderen om zo gerichter ontwikkelingen te bespreken en te analyseren. Hij vertelde dat een van de medewerkers op de afdeling die zich concentreert op de MENA regio wel geïnteresseerd zou zijn in een onderzoek naar de geopolitieke ontwikkelingen tijdens de coronacrisis daar. Ik heb vervolgens met diegene een uitgebreid videogesprek gehad om te bespreken aan welke punten ik specifiek aandacht zou kunnen besteden en zo hebben we een aantal landencases vastgesteld die voor Nederland en de Europese Unie in het bijzonder van belang zijn: Irak, Libanon, Syrië en Libië. Vervolgens ben ik aan de slag gegaan om zoveel mogelijk achtergrondinformatie te verzamelen over de ontwikkelingen in de maanden voorafgaand aan het uitbreken van de coronacrisis en met het zoeken naar artikelen en webinars waar nieuwe inzichten in de effecten van de crisis voor die landen werden besproken. Daarnaast heb ik dagelijks nieuwsberichten over de regio gemonitord om op de hoogte te blijven van de laatste ontwikkelingen.

Toen ik eenmaal begon met schrijven nadat ik genoeg relevante informatie en inzichten had verzameld liep ik tegen een voor mij nog nieuw probleem aan. Ik was door mijn studie altijd gewend geweest om een onderzoek heel gestructureerd met een onderbouwd theoretisch kader op te zetten. Al snel kwam ik erachter dat diezelfde benadering het eindresultaat van dit onderzoek voor de lezer (medewerkers van de ambassade) niet zou verbeteren of wellicht zelfs verwarrender zou maken, een

10 veel praktischere benadering was in dit geval beter op zijn plaats. Ik heb dit probleem goed kunnen bespreken met mijn begeleider van de ambassade om te ontdekken op welke manier een dergelijk paper in de praktijk voor hen makkelijk is om te lezen, welke informatie het belangrijkste is en hoe ik die het beste kon presenteren in het document. Hij heeft mij daarbij van veel bruikbare adviezen voorzien. Daarnaast heb ik andere problemen in openheid met de begeleider kunnen overleggen, zoals het feit dat ik in het vroege stadium van de coronacrisis waarin het onderzoek plaatsvond nog geen duidelijke verbanden kon leggen tussen sommige ontwikkelingen waardoor het onverstandig was om vroegtijdige conclusies te trekken. Ook in dit geval heb ik goed kunnen overleggen met de begeleider en heeft hij mij geadviseerd in de manier waarop ik zulke problemen kon aanpakken om een heldere en begrijpbare conclusie voor de lezer te schrijven.

Na ongeveer zeven weken (met een kleine tussenpauze) heb ik het eindresultaat bij de ambassade ingeleverd. Nadat de begeleider en de medewerker die zich bezig houdt met de regio het stuk hadden doorgenomen heb ik een eindgesprek met de begeleider gehad over het resultaat en de algehele stageperiode. Ik was erg blij om te horen dat vanuit de ambassade heel positief werd gereageerd op het onderzoek en dat de medewerker van de MENA regio zelfs had aangegeven van plan te zijn het document binnen relevante afdelingen van het ministerie te verspreiden. We hebben tijdens dat laatste gesprek het onderzoek vervolgens samen nog een keer nagelopen en een aantal laatste punten doorgenomen die ik in de toekomst zou kunnen verbeteren, maar over het algemeen was de feedback die ik kreeg dat ik een aanleg had voor het schrijven van beleidsdocumenten en daarom goed uit de voeten zou kunnen binnen het ministerie van Buitenlandse Zaken. Ik heb de begeleider vervolgens heel erg bedankt voor zijn feedback en zijn hulp gedurende het hele stageproces. Daarbij heb ik aangegeven dat ik mede door de stage serieus nadenk over het vinden van een startersplek bij Buitenlandse Zaken en hij heeft toen laten weten dat ik later altijd nog eens met hem verder kan praten over mijn opties. Na dat laatste gesprek heb ik nog contact opgenomen met de andere mensen van de afdeling om ook hen te bedanken voor hun hulp en alle leerzame ervaringen die ik door ze heb kunnen opdoen. Ik kijk daarom uiteindelijk tevreden terug op het vervangende onderzoek. Hoewel ik het qua waarde bij lange na niet kan vergelijken met de eerste twee weken die ik doorbracht in Washington is het toch een goede oefening geweest om informatie samen te vatten en te analyseren, vooral omdat het inhoudelijk een complexe uitdaging was en ik voor het eerst moest schrijven gericht op de diplomatieke praktijk.

2.6 Urenverantwoording

47 fulltime werkdagen (09.00 – 17.00 uur): = 9,4 weken fte

maand maandag Dinsdag woensdag Donderdag Vrijdag

Maart 2 3 4 5 6 9 10 11 12 13 April 10 13 14 15 21 22 23 Mei 18 19 20 21 22 25 26 27 28 29 Juni 1 2 3 4 5 8 9 10 11 12 15 16 17 26 Juli 29 30 1 2 3 6

11

3.

REFLECTIE

3.1. Werkinstelling en supervisie

Ondanks dat de stage anders is gelopen dan ik had verwacht heb ik veel geleerd over mijn eigen werkinstelling. Gedurende het hele sollicitatieproces, de voorbereiding op de stage en de eerste twee weken ben ik altijd ontzettend gemotiveerd geweest om alles tot in de puntjes te regelen en de lat zo hoog mogelijk te leggen. Ik merkte, mede omdat een hele hoop dingen mee zaten, dat ik veel energie kreeg van de manier waarop ik het vinden van de stage en het stagelopen benaderde. Echter zie ik nu achteraf dat ik vooral toen het tegenzat assertiever had kunnen zijn in het vinden van een oplossing voor de situatie. Ik was aanvankelijk erg teleurgesteld over het vroegtijdige einde van mijn tijd in Washington waardoor het even duurde voordat ik de tering naar de nering wist te zetten en weer vooruit ging kijken, mede door de aansturing van de begeleider vanuit de RUG.

De supervisie van beide kanten heb ik gedurende de hele stage als zeer positief en behulpzaam ervaren. Het was voor mij goed om af en toe te kunnen praten en van gedachte te wisselen met de begeleider vanuit de RUG over het solliciteren en de mogelijke opties daarin, dit hielp om mijn ideeën en plan van aanpak beter te structureren. Eenmaal nadat ik een stageplek had gevonden kreeg ik direct een helder overzicht van de ambassade van de stappen die ik moest ondernemen voordat ik naar Washington zou komen. Daarbij kreeg ik meerdere documenten die mij op weg hielpen, ook met praktische zaken zoals het vinden van huisvesting, en waren de stagiairs die toen nog in Washington altijd goed bereikbaar voor het geval ik verdere vragen had. Ook bij aankomst op de ambassade ben ik heel goed ontvangen en werd ik meteen op gang geholpen. Toen de situatie rondom corona zich halverwege maart ineens snel ontwikkelde werden wij altijd uitstekend geïnformeerd en behandeld door de ambassade, zo kregen wij bijvoorbeeld ook het ticket terug naar Nederland vergoed. Tegelijkertijd heb ik de communicatie in diezelfde periode met de begeleider vanuit de RUG ook als positief ervaren, ook hij was goed bereikbaar op het moment dat er snel overlegd moest worden. Tot slot zijn beide kanten zeer behulpzaam geweest in het vinden van een oplossing om de stage alsnog succesvol te kunnen afronden, zoals in het vorige hoofdstuk al is beschreven.

3.2. Verwachtingen

Hoewel de stage vroegtijdig een hele onverwachte wending kreeg heeft vooral het stagelopen de eerste twee weken mijn verwachtingen die ik vooraf had flink weten te overtreffen. Alleen al het zoeken en het uiteindelijke vinden van een stageplek is veel beter uitgepakt dan ik had durven hopen. Ik had zoals eerder gezegd goed nagedacht over wat ik uit de stage wilde halen, zoals buitenlandervaring en een inkijkje in een bepaald type organisatie zoals een diplomatieke post. De politieke afdeling van de ambassade in Washington voldeed niet alleen uitstekend aan die criteria maar sloot bovendien perfect aan op mijn persoonlijke interesses en was daarbij ook nog eens een ontzettend uitdagende plek die mij zeer motiveerde. Ik had niet verwacht dat ik zo veel energie zou krijgen van de werkomgeving en de dynamiek tussen de mensen op de verschillende afdelingen van de ambassade. Het heeft mij zeker aan het denken gezet voor mijn toekomstplannen.

3.3. Persoonlijk leerproces

Ik heb door de stage een hoop dingen geleerd waar ik later voor mijn gevoel nog veel profijt van zal gaan hebben. De stage was niet alleen een goede aanvulling op de kennis die ik op de universiteit heb opgedaan, maar vooral van grote waarde voor mijn professionele ontwikkeling. Zo heb ik bijvoorbeeld alleen door het sollicitatieproces zelf al veel geleerd over hoe ik bepaalde dingen moet aanpakken, hoe ik mij moet presenteren en wat het betekent om goed voorbereid te zijn. Daarnaast ben ik denk ik ook

12 op het gebied van zelfstandigheid gegroeid. Het wonen in het buitenland, hoe kort het uiteindelijk dan ook mocht zijn, en de aanloop daarnaartoe heeft mijn kracht om op eigen benen te staan zeker versterkt. Verder heeft de stage mij een hoop doen inzien over hoe mensen professioneel functioneren, hoe een flexibele instelling en karakter daarbij een rol spelen en daardoor ben ik ook beter gaan reflecteren op mijn eigen werkhouding. Ook op het gebied van omgaan met tegenslag heb ik denk ik een aantal nieuwe ervaringen opgedaan waardoor ik in de toekomst er beter van bewust zal zijn om juist even een stap extra te zetten op het moment dat moeilijke situaties zich voordoen.

3.4. Connectie stage en master programma

Er zijn denk ik weinig stageplekken die beter aansluiten op mijn master (International Security) dan eentje op de politieke afdeling van een ambassade, en dan al helemaal in de VS. Ik heb mij dagelijks beziggehouden met internationaal politieke onderwerpen en veiligheidsvraagstukken, van terrorisme tot machtspolitiek tussen de VS en China, van cybersecurity tot sociaaleconomische trends die regionale stabiliteit bedreigen. De stage was in dat opzicht dan ook echt een verlengde van de master. Bovendien kwam ik door de stage met een grote hoeveelheid mensen in contact die allemaal in een internationale context werken in verschillende buitenlandpolitieke facetten, en vaak ook eenzelfde academische achtergrond hadden.

3.5. Carrièreperspectief

Een van de redenen waarom deze stage bovenaan mijn lijstje stond was dat ik graag in de praktijk wilde ervaren hoe het is om te werken voor de diplomatieke dienst en of het iets voor mij zou zijn om een langere tijd in het buitenland te wonen. Hoewel ik in dat laatste opzicht echt te kort in de VS ben geweest om daar een goed idee van te hebben gekregen ben ik in het eerste opzicht wel wat opgeschoten qua perspectief op de toekomst. Vooraf was ik toch een beetje huiverig over het idee om mijn loopbaan te richten op de diplomatiek omdat ik een bepaald beeld had bij de inhoud van het werk en de cultuur binnen de Nederlandse overheid. Hoewel sommige van de punten waardoor ik twijfel over die richting zijn bevestigd ben ik er in ieder geval wel achter gekomen dat ik goed zou passen in een dergelijke setting en dat het soort werk aardig bij mij past. Ik zie een loopbaan bij Buitenlandse Zaken dan ook zeker als een optie en ik ga daarom de komende tijd mogelijke kansen die voorbijkomen goed in de gaten houden. Daarover heb ik ook al kort met de mensen van de ambassade gesproken. Verder heb ik door de stage ook ingezien dat ik het leuk vind om in een internationale omgeving te werken. Al met al is de stage voor mij heel nuttig geweest omdat ik een beter beeld heb gekregen van de dingen waar ik rekening mee wil houden als ik straks op zoek ga naar een baan.

13

4.

HUISVESTING EN SOCIALE OMGEVING

Aan de stagiairs wordt vanuit de ambassade op voorhand duidelijk gemaakt dat zij zelf verantwoordelijk zijn voor het vinden van huisvesting en goed rekening moeten houden met het niet geringe kostenplaatje dat leven in de VS met zich mee brengt. De stagevergoeding en de huiskostenvergoeding van Buitenlandse Zaken voor stagiairs bedragen bij elkaar opgeteld ongeveer €1000,-. Er wordt vervolgens wel goed geholpen met het vinden van huisvesting, zo is er bijvoorbeeld een document waar eerdere stagiairs hun eigen tips en ervaringen delen en de contactgegevens staan van verhuurders waar de ambassade in het verleden goede ervaringen mee heeft gehad. Ik werd vrij snel gecontacteerd door een stagiaire die op dat moment nog een appartement huurde samen met twee andere stagiairs, zij vroeg of ik haar kamer wilde overnemen. Dat was voor mij een goede optie, niet alleen zou ik zo met anderen samenwonen (wat mijn persoonlijke voorkeur heeft) maar ook nog eens met stagiairs van de ambassade. Bovendien huurden twee trainees van de ambassade in hetzelfde gebouw ook een appartement, waardoor wij dus met een groepje van vijf de vrije tijd thuis doorbrachten, kookten, boodschappen deden, etc. De huurkosten voor de kamer bedroegen $800,-, wat in Washington relatief een goede prijs is. Ik heb dus door de hulp van de voorgaande stagiair eigenlijk geen enkele moeite hoeven doen voor het vinden van een kamer.

Ook wat betreft sociale omgeving was ik ontzettend gelukkig met deze stage. Zoals gezegd leefde ik met een aantal Nederlandse leeftijdsgenoten samen in het gebouw waar ik woonde en daar ontmoette ik al snel een groep Fransen van dezelfde leeftijd waar ik het ook goed mee kon vinden. Het weekend van aankomst hadden de vertrekkende stagiairs heel aardig een grote brunch met de nieuwe groep in een restaurant georganiseerd waardoor iedereen elkaar direct kon leren kennen en ik ook nog de gelegenheid had om bij te praten met de vertrekkende stagiaire van de politieke afdeling. De nieuwe groep stagiairs en trainees met wie ik het halve jaar zou gaan doorbrengen bestond uit ongeveer tien personen en ik kon het in het bijzonder goed vinden met een groepje van drie andere trainees met wie ik nog altijd leuk contact heb. We hebben gedurende die eerste twee weken afwisselend verschillende uitstapjes gemaakt en vooral veel bars en restaurants in de stad bezocht. Ik zou iedereen kunnen aanraden om stage te lopen op een plek waar ook andere stagiairs/trainees zitten, ik vond het in ieder geval een enorm leuke toevoeging aan mijn verblijf.

Tegelijkertijd bood Washington ook de perfecte gelegenheid om nieuwe contacten in het buitenland op te doen, er zijn weinig steden waar zo veel mensen met verschillende nationaliteiten te vinden zijn met dezelfde interesses. Zo hadden we met de groep Nederlanders in de eerste week al bedacht dat het een leuk idee zou zijn om een borrel te organiseren voor de stagiairs en trainees van alle andere ambassades in de stad. In de eerste week hadden we meteen een appgroep aangemaakt en kregen we heel veel enthousiaste reacties over de geplande borrel. Een week later ontstond uit de appgroep ook een verzameling mensen die het leuk vonden om te voetballen en zo planden we een wekelijks moment in om op een veldje in het centrum een wedstrijd te spelen. Ook met medewerkers van de ambassade stond een wekelijkse tenniswedstrijd op de planning. Via de appgroep ontstonden ook onderlinge contacten en zo zijn wij met de Nederlanders een avond uitgenodigd op een feestje van de Duitse stagiairs, een hele leuke ervaring ondanks dat iedere cliché over Duitsers en gezelligheid nog maar eens werd bevestigd. Zoals ik al schreef heb ik zelfs nog contact met een van de jongens die ik die avond leerde kennen. Concluderend beloofde het dus ook in sociaal opzicht een geweldig leuk jaar te worden, zeker omdat ik het de eerste twee weken direct ontzettend naar mijn zin had. Helaas mocht het niet zo zijn maar gelukkig heb ik leuke contacten overgehouden aan mijn korte tijd daar en inmiddels staat ook al de eerste afspraak in Nederland met een aantal nieuwe vrienden op de planning.

14

5.

TIPS VOOR TOEKOMSTIGE STAGELOPERS

Met de korte tijd die ik in Washington ben geweest is het lastig om veel specifieke tips over stagelopen te geven. Toch denk ik dat het handig is voor toekomstige stagelopers om de volgende punten goed te beseffen wanneer zij gaan zoeken naar een stage en uiteindelijk stage gaan lopen.

• Begin op tijd met nadenken en verkennen

Als je toch stage moet lopen is het wel zo handig om een stage te vinden die goed bij je past en vooral eentje die je een inkijkje geeft in een wereld waarin je zelf later misschien wel wilt gaan werken. Ik had toen ik begon de opties online te verkennen nog niet goed nagedacht over wat ik precies zou willen met de stage of überhaupt na mijn studie. Het heeft mij enorm geholpen om met een aantal mensen te praten over hun ervaringen, wat zij belangrijk vonden in hun werk, welke keuzes ze hadden gemaakt etc. Ik vond dit erg nuttig omdat het mij hielp beter na te denken over wat ik uit de stage wilde halen en ik welke richting ik dus moest zoeken naar een plek. Daarbij komen stages vaak in een zeer korte periode ineens allemaal tegelijkertijd beschikbaar, en dus is het verstandig om voordat het zover is alvast goed voor jezelf op een rijtje te hebben gezet op welk type stage je wilt reageren (en dat je bijvoorbeeld dus ook alvast je standaardversie van je cv en motivatiebrief klaar hebt staan).

• Spreid je kansen

Bijna alle stages waar ik mij voor had aangemeld waren in het openbaar geadverteerd en dus was er veel concurrentie voor die plekken. Ik kreeg bij het overgrote deel van de brieven die ik stuurde te horen dat ik helaas niet was geselecteerd als een van de kandidaten. Je moet je daar vooral niet door laten afschrikken, soms zijn er tientallen aanmeldingen voor een stage waar uiteindelijk maar één iemand de plek kan krijgen. Zorg er daarom voor dat je kansen redelijk gespreid zijn, zo heb ik bijvoorbeeld naast de plekken die ik het allerliefste zou willen ook gereageerd op plekken waar ik dacht een grotere kans te maken voor het geval mijn eerste voorkeuren niet direct zouden lukken.

• Zoek naar opties om op te vallen naast je motivatiebrief en cv

Het kan lastig zijn om tussen de grote stapel brieven en cv’s op te vallen. Zorg er in de eerste plaats voor dat je geen ellenlange brieven of cv’s schrijft, één a4tje is meer dan genoeg. Het is verder altijd verstandig om je cv en brief zo specifiek mogelijk te richten op de plek waar je naar solliciteert, probeer de lezer zoveel mogelijk redenen te geven waarom jij de perfecte match bent voor die stageplek. Buiten je brief en cv werkt het erg goed als je iets extra’s hebt, bijvoorbeeld door een kennis binnen de organisatie te vragen om degene die de selectie maakt er even persoonlijk van op de hoogte te brengen dat jouw sollicitatie zich tussen de stapel bevindt. Ik heb bijvoorbeeld contact opgenomen met een gastspreker tijdens een van mijn mastercolleges die op een hoge plek bij Buitenlandse Zaken werkt, na meerdere mailwisselingen vertelde hij dat ik in mijn brief mocht noemen dat ik mede op zijn advies op de stage voor Washington reageerde. Toen ik eenmaal in Washington op de ambassade was aangekomen begreep ik dat de mensen daar die persoon goed kenden en dat ze zelfs even telefonisch contact met hem over mij hadden opgenomen. Het was volgens hen een groot pluspunt dat hij mijn sollicitatie onderschreef en het heeft zeker geholpen om op te vallen tussen de grote hoeveelheid aanmeldingen.

15 • Oefen het solliciteren en vraag om feedback

Solliciteren kan voor veel mensen een ongemakkelijke situatie zijn, zeker als je het nog niet vaak hebt gedaan. Ik heb ervaren dat het heel erg helpt door veel te oefenen, in de eerste plaats door standaardvragen (makkelijk te vinden op het internet) goed voor te bereiden maar ook door jezelf bijvoorbeeld een aantal keer voor de webcam op te nemen. Ik heb zelfs gesolliciteerd naar een stage waarvan ik van tevoren wist dat ik die niet zou kunnen lopen, gewoon om een keer de setting te ervaren. De feedback die ik daaruit kreeg bleek heel nuttig te zijn voor mijn latere sollicitaties. Feedback van anderen is sowieso in het gehele proces zeer belangrijk, zorg er bijvoorbeeld voor dat alle documenten die je stuurt altijd even gecheckt zijn door iemand anders om schoonheidsfouten of verkeerdere stijlfiguren te voorkomen. Een typefout in een motivatiebrief is vaak direct al de dooddoener voor je sollicitatie.

• Bereid je inhoudelijk goed voor (!)

Wanneer je eenmaal op gesprek mag komen ben je nog steeds een van de paar kandidaten die zijn overgebleven. Je moet er dan dus voor zorgen dat je in het gesprek laat zien dat je een betere optie dan de rest bent. Naast dat je jezelf natuurlijk goed moet presenteren (kleding, persoonlijke verzorging, vriendelijk en beleefd spreken etc.) komt het ontzettend krachtig over als je diep op de inhoud van de stage in kan gaan. Wat mij erg hielp was om even contact op te nemen met degene die op dat moment de stage liep om te vragen naar de specifieke dingen die er speelden. Zo kon ik die punten vervolgens zelf verder heel uitgebreid voorbereiden en bovendien horen de mensen met wie je uiteindelijk het gesprek hebt dan op de afdeling ook dat je dus serieus met je voorbereiding bezig bent. Dit was een van de punten in de feedback die ik kreeg over waarom ik uiteindelijk voor mijn stage was gekozen, ik kon zo bijvoorbeeld uit mijn hoofd alle onderwerpen uiteenzetten die op dat moment de mensen op de afdeling bezig hielden. Daarbij kende ik die mensen allemaal bij naam en kon ik hun eigen verantwoordelijkheden specifiek opnoemen. Het zijn allemaal kleine dingen die tijdens een gesprek aantonen hoe graag je de plek waarvoor je solliciteert wilt en het zegt wat over je werkinstelling voor de werkgever.

• Begin op tijd met de stagevoorbereidingen

Als je eenmaal een stageplek hebt gevonden moet je meestal nog een hoop dingen regelen voordat je van start gaat, zeker wanneer je stage in het buitenland gaat lopen (zoals het aanvragen van een visum). Het regelen van sommige documenten kan soms een hele tijd duren, zeker als je afhankelijk bent van administratieve processen bij de gemeente of consulaten e.d. Zorg er dus voor dat je direct aan de slag gaat met zulke voorbereidingen zodat je later niet in de problemen komt.

• Denk goed na over je financiën

Stages zijn vaak slecht betaald en bestaan wel gewoon uit volledige werkweken, je inkomsten spekken met een bijbaantje zit er echt niet in. Daarbij komt dat als je in het buitenland stage loopt je vaak de reiskosten zelf moet betalen. Afhankelijk van waar je zit kunnen de kosten voor verblijf en leven flink verschillen t.o.v. Nederland. Denk dus van tevoren goed na over de kosten die het type stage dat je gaat lopen met zich mee brengt. Het kan ook helpen door te kijken of je in aanmerking komt voor een studiebeurs om je te ondersteunen in je levensonderhoud, en als dat niet lukt is er altijd nog de optie om bij te lenen. Let ook op de voorwaarden, soms krijg je bijvoorbeeld reiskosten in Nederland zelfs al niet vergoed wat een enorme extra kostenpost kan betekenen. Een andere goede optie om de kosten te drukken is door je te richten op stages in het buitenland waar de kosten voor het levensonderhoud minder hoog zijn, zo zijn er genoeg ambassades in landen waar je van dezelfde stagevergoeding heel comfortabel kan leven.

16 • Een stage is wat je er zelf van maakt

Met twee weken ervaring op de ambassade kan ik weinig tips geven over het stagelopen zelf, maar als er een ding is wat mij in de eerste twee weken opviel is dat je stage er alleen maar interessanter op wordt als je veel initiatief neemt en investeert in je relaties met de mensen binnen de instelling. Laat zien dat je bereid bent om hard te werken, dat je graag wilt leren en dat je een prettige persoon bent om mee samen te werken. Hoe eerder de mensen binnen je organisatie weten dat ze je met bepaalde dingen kunnen vertrouwen des te eerder krijg je ook de interessantere taken. Als stagiair begin je nou eenmaal helemaal onderaan en zal je dus ook af en toe de minder uitdagende klusjes toegeschoven krijgen. Beschouw juist die taken als een kans om jezelf te bewijzen, hoe beter je die uitvoert hoe sneller medewerkers je zullen vertrouwen met uitdagendere werkzaamheden.

CONCLUSIE

Het stageonderdeel van de master heeft mijn verwachtingen overtroffen. Zoals ik in dit verslag heb beschreven was een stage op de Politieke Afdeling van de Nederlandse Ambassade in de Verenigde Staten niet alleen inhoudelijk een mooie uitdaging die goed aansloot op mijn master, het was voor mijn persoonlijke ontwikkeling in het algeheel ook een hele waardevolle ervaring. Ik heb ontzettend veel geleerd in mijn voorbereiding op het solliciteren en het voelde voor mij dan ook als een persoonlijke overwinning dat ik uiteindelijk zo een bijzondere stageplek heb weten te strikken. Ik ben erg dankbaar voor de kans die ik heb gehad om naar de VS te gaan en voor de mensen die ik daar heb kunnen ontmoeten. Ook ben ik blij dat ik een internationale werkomgeving heb kunnen meemaken waar de meest interessante onderwerpen elkaar dagelijks in hoop tempo opvolgen en mensen op een hoog niveau met elkaar samenwerken. Door de coronacrisis ben ik uiteindelijk te kort op de ambassade geweest waardoor ik wellicht niet zoveel ervaringen heb kunnen opdoen als gehoopt, maar de twee weken die ik heb mogen meemaken neemt niemand mij af en zijn voor mij persoonlijk een geweldige ervaring geweest. Ik ben daarnaast erg dankbaar dat ik de stage op een aangepaste manier op afstand heb kunnen afronden en ik ben erg blij dat vanuit de ambassade heel positief op het eindresultaat is gereageerd. Hoewel het onderzoek meer leek op wat ik van mijn studie al gewend was bleek het een hele goede oefening te zijn om mijn kennis en kunde op een andere manier in te zetten, namelijk zo dat de analyse die ik schreef in een buitenlandpolitieke context voor beleidsmedewerkers goed te begrijpen was. Ik wil daarom nog een keer extra benadrukken dat ik iedere student die geïnteresseerd is in internationaal politieke onderwerpen deze stage ontzettend aanraad. Tot slot wil ik graag mijn stagebegeleiders ook op deze manier nogmaals bedanken voor hun begeleiding gedurende mijn stageproces, mede daardoor is de stage voor mij ondanks het onverwachte verloop een groot succes geweest.