Vraag 1: Bespreek de 10 aandachtspunten en tendensen uit de WW 96. Bespreek hierbij de wettelijke taken van de verschillende actoren...

(1)

1

Inhoud

1

Vraag 1: Bespreek de 10 aandachtspunten en tendensen uit de WW ’96. Bespreek hierbij de

wettelijke taken van de verschillende actoren. ... 6

Vraag 2: Welk advies geef je als PA aan je WG alvorens een aankoop te doen? ... 15

Vraag 3: Bespreek de procedure van de 3 groene lichten ... 19

Vraag 4: Er worden stagiairs geïntroduceerd binnen het bedrijf, hoe ga je te werk? ... 24

Vraag 5: Wat is het verschil tussen hijsen en heffen? ... 28

Vraag 6: In de Codex T1, H3, artikel 13 wordt gesteld dat één van de taken van de HL het onderzoeken van ongevallen en incidenten is en het voorstellen van voorkomingsmaatregelen. ... 30

Hoe ga je als PA de HL hiermee helpen? ... 30

Hoe ga je evalueren of de HL zijn taak naar behoren uitvoert? ... 30

Wat verwacht je dat de HL communiceert aan de PA? ... 30

Vraag 7: Hoe ga je de HL helpen om tijdig advies in te winnen van de diensten PBW? ... 35

Vraag 8: Wat stel je als PA voor om te komen tot een formele, resultaatgerichte samenwerking tussen de verschillende diensten? ... 38

Vraag 9: Tijdens de vakantie doet een onderneming beroep op jobstudenten, wat adviseer je als PA aan de WG en HL over wie aan te nemen? ... 40

b) je krijgt 1 uur tijd om die jobstudenten in te lichten, wat ga je hen vertellen? ... 40

Vraag 10: Welk advies geef je als PA aan je WG om in overeenstemming te zijn met artikel 17 van het KB van 27 maart 1998 (BS 31/3/1998; EU 89)? ... 45

Vraag 11: Je werkt in een bedrijf met 15 Poolse werknemers die alleen Pools spreken en geen Nederlands verstaan, hoe ga je hier mee om? ... 51

Vraag 12: Wat moet je als PA doen bij het in gebruik nemen van een machine? ... 53

Vraag 13: Wat is het verschil tussen een EG verklaring en een inbouwverklaring? ... 55

Vraag 14: Verklaar artikel 2 van de Welzijnswet? ... 57

Vraag 15: Bespreek de wetgeving rond TMB als een terrein wordt opgesplitst om op het braakliggend gedeelte een nieuw gebouw te plaatsen en de bouwheer is een externe firma. Wat doe je met 2 medewerkers van je eigen bedrijf die daar werken zullen uitvoeren tijdens de bouwfase? ... 63

(2)

2

Vraag 16: Hoe organiseer je als PA een sensibilisatieprogramma (PBM, hulpmiddelen), geef advies aan de WG om het veiligheidsbewustzijn te verbeteren en neem stappen naar een

veiligheidscampagne? ... 70

Vraag 17: Tijdens de rondgang in je bedrijf zie je een negatieve toestand, hoe reageer je als PA? .... 73

Vraag 18: Er is een nieuwe directeur, PA, onderhoudschef, personeelsdirecteur aangeworven. ... 77

a) Welk advies geef je om die persoon te introduceren? ... 77

b) Stel een stappenplan op op gebied van preventie en welzijn ... 77

c) Wie doet wat; en welke rol? ... 77

d) Wat ga ik zeggen als PA tegen de directeur inzake welzijn op het werk? ... 77

Vraag 19: Er worden uitzendkrachten tewerk gesteld, hoe ga je te werk (te bespreken, documenten)?82 Vraag 20: Tijdens een CPBW rondgang merk je dat een WN geen PBM’s draagt, wat doe je? ... 86

Vraag 21: De wet zegt dat WG, HL bepaalde taken hebben, hoe help je hen om dat in de praktijk om te zetten, welke taken doet wie? ... 90

Vraag 22: Introductie/aankoop van een nieuw chemisch product: welke adviezen geef je om dat product op een veilige manier te gebruiken? ... 93

Vraag 23: Arbeidsongeval: wat dient er te gebeuren, analyseren, welke methode? ... 98

Vraag 24: Bespreek RIE, JAP, GPP op verschillende niveau’s ... 101

Vraag 25: 2 VIK’s, welk toestel kies je en waarom? ... 104

Vraag 26: Welke eisen worden gesteld bij het keuren van een heftruck? ... 108

Vraag 27: wat zijn hefwerktuigen? ... 110

Vraag 28: Statistieken ongevallen geven aan dat PBM en hulpmiddelen niet gebruikt worden hoe ga je WG helpen om veiligheidsbewustzijn WN te verhogen, welke methodes, welke technieken ga je aangeven? 112 Vraag 29: Oude en nieuwe directeur lopen nog 2 maand samen, wat adviseer je aan oude directeur om te overleggen met nieuwe? ... 116

Vraag 30: Om pieken op te vangen komen er 10 jobstudenten of uitzendkrachten. Maak een programma op om die gedurende de eerste dag uitleg te geven over de welzijnsaspecten, wat adviseer je? 120 b) Of je krijgt maar 1 uur tijd, wat vertel je dan? ... 120 c) Wat verwacht je van de HL als zij de afdeling in gaan?, hoe help je de HL om het onthaal goed te

doen? 120

(3)

3

Vraag 31: er staat in de wetgeving dat WG verplicht is om een risicoanalyse op te stellen, op basis waarvan preventiemaatregelen worden vastgesteld -> wat vindt je dan een goede RIE, aan welke

criteria moet een goede RIE voldoen? ... 125

Vraag 32: Art 5 vd welzijnswet legt verplichtingen op aan de WG specifieke opdrachten; Vb “De WG heeft de verplichting om de WN voor te lichten over de aard van de werkzaamheden, de daaraan verbonden overblijvende risico’s en de maatregelen die erop gericht zijn deze risico’s te beperken” 127 a) Hoe ga je de HL of WG helpen om die opdracht te vervullen, welke info? door wie? en hoe? ... 127

b) Hoe verwacht je dat WG terugkoppelt? ... 127

Vraag 33: “WG treft de nodige maatregelen ter bevordering v/h welzijn van de WN bij de uitvoering van hun werk, daartoe past hij de volgende algemene preventiebeginselen toe, een van die preventiebeginselen is bv het verschaffen van passende instructies; vraag is hier wanneer? en in welke gevallen? moet de WG zorgen voor instructies over welzijn, wie stelt die instructies op? wie wordt daarbij betrokken? Je kan een vb krijgen van veiligheidsinstructies: goed/niet goed?, beoordeel die en welk advies geef je daarover? ... 132

Vraag 34: Poetsteam wenst nieuw middel aan te kopen, hoofd aankoopdienst vraagt advies, wat ga je aanraden? Welk advies geef je, stel een stappenplan op, bepaal rol van de verschillende actoren, denk aan aankoop, gebruik, afval, leg verantwoordelijkheden vast, leg opdrachten vast, leg taken vast om te zorgen dat het product op de goede manier in dienst genomen wordt, dat er goed mee gewerkt wordt en dat de afval op een goede manier buiten geraakt. ... 135

Vraag 35: Er gebeurt een ongeval: vraag is om dat ongeval te analyseren en om een plan op te stellen om te zorgen dat dat ongeval niet meer voorvalt. Naar aanleiding van een ongeval de te zetten stappen beschrijven. ... 141

Vraag 36: Je krijgt een RIE en moet op basis hiervan een actieplan opstellen, onmiddellijke acties voorstellen, en GPP, een JAP, een globaal preventieplan. Hoe ga je structureel te werk? ... 145

Vraag 37; een taak van de HL is controleren of de verdeling van de taken zodanig geschiedt dat de taken worden uitgevoerd door de WN die de vereiste bekwaamheid hebben en de daartoe gepaste opleiding en instructies hebben ontvangen. Hoe help je de HL dat te controleren? ... 149

Vraag 38: “Een effectieve controle uitoefenen op de arbeidsmiddelen, de collectieve en de PBM en de stoffen en de preparaten ten einde de onregelmatigheden vast te stellen en maatregelen te nemen om hieraan een einde te maken” Als de HL vraagt hoe hij dit moet doen, bv als hij zegt “ik weet dat ik de brandblussers moet controleren maar hoe moet ik dat doen? help mij eens, hoe dikwijls moet ik dat doen? moet ik een rapport maken? Moet jij als PA de resultaten zien? Wat doe ik er mee? Wat vertel je dan? 152 Vraag 39: Artikel 6 van de welzijnswet verplicht iedere werknemer in zijn doen en laten op de arbeidsplaats, naar zijn beste vermogen zorg te dragen voor zijn eigen gezondheid en de gezondheid van de andere betrokkenen. Daartoe moet de WN vooral ... 155

° op de juiste wijze gebruik maken van machines, toestellen, gereedschappen, gevaarlijke stoffen, vervoermiddelen en andere middelen. ... 155

a) Welke hulpmiddelen kan je aan de HL aanbieden om deze doelstelling te bereiken? ... 155

b) Wat verwacht je van de HL van de werknemers? ... 155

c) Wat verwacht je van de collega werknemers? ... 155

d) Wat is jouw rol als PA? ... 155

Vraag 40: Tekening ... 162

(4)

4

a) welke gevaren zie je onmiddellijk? Noteer de risico’s die daaruit voortvloeien. ... 162 b) geef aan voor welke risico’s je onmiddellijke acties voorstelt. Welke criteria gebruik je hiervoor. .. 162

(5)

5

2 Definities:

Gevaar: gevaarlijke eigenschap van één van de elementen van MUOPO Risico: kans op gebeurtenis met schade (= werkwoord)

Gevarendrager Gevaar Risico

Object, persoon,… die gevaren meedraagt

Intrinsieke eigenschap die tot schade kan leiden

(altijd werkwoord gebruiken)

Kans op schade ten gevolge van blootstelling aan het gevaar

= kansberekening

= Kans dat gevaar zich realiseert en schade veroorzaakt

= kans x effect/gevolg

= gevaar + blootstelling

Schade: alles wat negatief is (fin, econ, menselijk (psychisch, fysiek, gezondheid), imagoschade, milieu) à mensen, materiaal, bedrijf, omgeving

= gevolg van ongewenste gebeurtenis

= ontstaat wanneer gevaar zich realiseert

= nadeel dat voortvloeit uit blootstelling aan gevaar

Blootstelling: de mate waarin de werknemers in contact kunnen komen met een gevaar (kan beïnvloed worden door risicofactoren)

Restrisico: risico dat overblijft wanneer je zoveel mogelijk preventiemaatregelen hebt genomen in bovenste helft van preventiehiërarchie ofwel risico’s die overblijven (aanvaardbaar)

Gevaar +

Blootstelling (frequentie?)

Risicofactoren à Kans? RISICO à

à

Schade Ernst?

(6)

6

3 Vraag 1: Bespreek de 10 aandachtspunten en tendensen uit de WW ’96. Bespreek hierbij de wettelijke taken van de verschillende actoren.

Wet op het welzijn: 4 augustus 1996

1. Nadruk op preventie (voorkomen is beter dan genezen) è Preventiehiërarchie

è 12 preventiebeginselen è 7 welzijnsdomeinen

è Actoren: WW 96, art 2 §1-3 (= iedereen) 2. Elke WG is verplicht een preventiebeleid te voeren (DRBS)

è Werkgever

3. Uitvoering van het preventiebeleid is een opdracht van de HL è Hiërarchische lijn

4. Iedere WN is verplicht hier actief aan mee te werken è werknemer

5. Formele, resultaatsgerichte samenwerking tussen preventiediensten (IDPBW, EDPBW, EDTC)

è DPBW, EDTC

6. Participatie van werknemers (overleg CPBW) è CPBW

Formele afspraken rond:

7. Tewerkstelling op dezelfde/aanpalende/naburige arbeidsplaats è WW 96, art 7

è Wettelijke taken bij zelfde arbeidsplaats (art 7§1):

o Samenwerken & coördineren o Informatie uitwisselen

o Noodmaatregelen coördineren

è Wettelijke taken bij aanpalende/naburige arbeidsplaatsen (art 7§2):

o Coördinatie en beheer gemeenschappelijke uitrusting (vb. gemeenschappelijke evacuatieoefening)

8. Ondernemingen buitenaf (= Werken met derden) è WW 96, art 8-12,

è Wettelijke taken opdrachtgever (= werkgever inrichting): art 9

o Informeren – coördineren/toezicht – weren van slechten aannemers – overeenkomst afsluiten – zelf maatregelen nemen ingeval gebrekkige naleving

è Wettelijke taken ((onder)aannemer: art 10-11 9. Tijdelijke en mobiele bouwplaatsen

è WW 96, art 14-15, codex T3 H5, PZ 744 è Actoren: WW 96, art 14

è Taken actoren: codex T3 H5, PZ 745-746 (en zie vraag 15)

(7)

7

10. Uitzendarbeid

è WW 96, art 12bis-13, PZ 764, codex T8 H4 è Wettelijke taken/verplichtingen:

o opdrachtgever/inlener: codex T8 H4, art 11-13, art 6-8, art 4 o uitzendkantoor: codex T8 H4, art 9-10

Werkgever: WW 96 art 5, PZ 107 en PZ 380

è WG is eindverantwoordelijke: voert een actief preventiebeleid:

è Vastgelegd in DRBS è Gebaseerd op RIE

è Geïmplementeerd via GPP, JAP, actieplan

è In overeenstemming met algemene preventiebeginselen:

Risicobeheer:

o Risico’s voorkomen

o Evaluatie van risico’s die niet voorkomen kunnen worden o Bestrijding risico’s aan de bron

o Vervangen van wat gevaarlijk is door wat niet of minder gevaarlijk is o CBM boven PBM

Ergonomie

o Aanpassing van het werk aan de mens

o Risico’s inperken, rekening houdend met ontwikkelingen van de techniek

o Risico’s op ernstig letsel inperken door het nemen van materiële maatregelen met voorrang op iedere andere maatregel

Preventiebeleid en organisatie

o Planning van preventie en uitvoering beleid o Werknemer voorlichten

o Verschaffen van passende instructies

o Passende veiligheids- gezondheidssignalering voorzien

è Vastleggen doelstellingen, middelen, taakverdeling (beleidsverklaring, budget, organigram, overeenkomsten met EDPBW, EDTC en verzekeringen,…)

è Uitbouwen preventiestructuur (interne en externe preventiedienst) è Zorgen voor opleiding en voorlichting van werknemers

è Betrekt werknemers in preventiebeleid

è Treft nodige maatregelen ter bevordering van welzijn van werknemers bij uitvoering van hun werk

è Past daarbij de preventiebeginselen toe è Op basis van preventiehiërarchie è Bepaalt:

è Middelen waarmee en wijze waarop welzijnsbeleid wordt uitgeoefend

(8)

8

è Bevoegdheden en verantwoordelijkheid van personen belast met toepassen van beleid

è Past welzijnsbeleid aan in het licht van opgedane ervaring, ontwikkeling van werkmethoden of arbeidsomstandigheden

Tabel taken WG: PZ 179

Werknemer: WW art 6 (PZ 108)

è In doen en laten op arbeidsplaats, overeenkomstig opleiding en de door de WG gegeven instructies, naar zijn beste vermogen zorg dragen voor zijn eigen veiligheid en gezondheid en deze van de andere betrokken personen

o Instructies op de juiste wijze gebruiken (machines, toestellen, gereedschappen, gevaarlijke stoffen, vervoersmiddelen,…)

o Juist gebruik PBM’s

o Specifieke veiligheidsvoorzieningen niet willekeurig uitschakelen, veranderen, verplaatsen, op juiste manier gebruiken

o WG + IDPBW onmiddellijk op de hoogte brengen van iedere werksituatie waarvan zij redelijkerwijs kunnen vermoeden dat deze een ernstig en onmiddellijk gevaar voor veiligheid en gezondheid met zich meebrengt; alsmede van elk vastgesteld gebrek in de beschermingssystemen

o Bijstand verlenen aan WG en IDPBW in uitvoering van hun taak

o Bijstand verlenen aan WG en IDPBW opdat arbeidsmilieu en arbeidsomstandigheden veilig zijn en geen risico’s opleveren voor veiligheid en gezindheid binnen hun werkterrein

o Op positieve wijze bijdragen tot preventiebeleid in kader van bescherming WN tegen geweld, pesterijen en ongewenst seksueel gedrag op het werk (à nieuwe wetgeving:

alle psychosociale risico’s)

è Heeft recht op opleiding en informatie CODEX T1, H3, art 21

è Mag bij ernstig en onmiddellijk gevaar zijn activiteiten stoppen en gevaarlijke zone verlaten op voorwaarde: CODEX T1, H3, art 24

è Dat hij HL of IDPBW niet kan contacteren

è HL en IDPBW zo snel mogelijk op de hoogte brengt

Hiërarchische lijn:

= personen die bevoegd zijn om opdrachten te geven è Belangrijke schakel in PDCA

o Uitwerking o Programmatie o Uitvoering o Evaluatie o Bijsturing

Van: CODEX T1, H3, art 12

o Welzijnsbeleid o DRBS

(9)

9

o GPP o JAP

Specifieke taken van de HL:

1) Algemeen PZ 109, PZ 295, PZ 296, CODEX T1, H3, art 13 è Voorstellen en adviezen formuleren in kader DRBS

è Onderzoeken van ongevallen en incidenten en voorkomingsmaatregelen voorstellen è Controleren AM, CBM, PBM, PMGE; maatregelen nemen om onregelmatigheden

weg te werken

è Tijdig advies inwinnen van diensten PBW

è Controleren of taken worden uitgevoerd door bekwame, goed opgeleide en geïnstrueerde WN’s

è Waken over de naleving van instructies

è Vergewissen dat WN gekregen inlichtingen begrepen hebben en in praktijk toepassen

è Organiseren van onthaal van beginnende WN, ervaren WN aanduiden om deze te begeleiden en document ondertekenen waaruit blijkt dat onthaal georganiseerd is en de nodige inlichtingen en instructies zijn verstrekt

2) Bestellingen, aankopen, inkopen verzorgen a. AM CODEX T6, H1, AM, art 2 b. CBM CODEX T7, H3, CBM c. PBM CODEX, T7, H2

o AANKOOPPROCEDURE CODEX, ARAB, 3 groene lichten (PZ 286) o Gebruik van AM CODEX T6, PZ 616

3) Opstellen van geschreven instructies PZ 111 a. CODEX T6, H1, art 7

b. CODEX T7, H3, CBM c. CODEX T7, H2, art 10

4) Vorming van en door HL = opdracht voor de WG CODEX T1, H3, art 21, maar uitvoering wordt meestal gedelegeerd naar HL

a. Opstellen b. Geven 5) Documentatie

o Moet in onderneming aanwezig zijn

o Wordt mede samengesteld en bijgehouden door HL

§ Wetten

§ Rapporten en documenten

§ Elk ander intern document om welzijn en milieuzorg te verzekeren

§ Inventaris toestellen en machines (keuring: EDTC en erkende organismen)

§ Lijst PMGE

§ Lijst gegevens emissiepunten met betrekking tot lucht- en waterverontreiniging CODEX T2, H1, bijlage 1

(10)

10

o Praktijk: ELK geschreven stuk over welzijn (7 domeinen: arbeidsveiligheid, bescherming van de gezondheid, ergonomie, psychosociale belasting, verfraaiing van de werkplaats, arbeidshygiëne, leefmilieu op de werkplek)

6) Gevaren en risico’s opsporen, preventiemaatregelen treffen (RIE organisatie, RIE individu, RIE werkpost) DRBS PZ 264

7) GPP, JAP: opgesteld, uitgewerkt en opgevolgd met actieve inbreng van de HL in OVERLEG met hun medewerkers PZ 281, 282; CODEX T1, H3, art 10 en 11

DPBW:

è IDPBW CODEX T2, H1, art 13 tot 18 è EDPBW CODEX T2, H2

IDPBW = wettelijke verplichting (WW 96, art 33§1); als deze niet alle wettelijke taken kan uitvoeren:

EDPBW aanstellen (WW 96, art 33§2)

a. Taken DPBW CODEX T2, H1, art 4; PZ 130, PZ 122 (tabel)

• Meewerken aan DRBS, RIE, GPP, JAP met actieve inbreng van HL (uitwerking en opvolging)

§ Diensten PBW hebben hierbij een adviserende rol

§ HL doet hier beroep op deskundigheid (attitude, vaardigheid, kennis) van diensten PBW

§ DPBW doet veelvuldig en systematisch onderzoek van de arbeidsplaatsen, onderzoeken van de werkposten bij verhoging van risico’s of nieuwe risico’s, jaarlijks grondig onderzoek

§ DPBW neemt kennis van onderzoeken en fabricageprocédés, werkmethoden en arbeidsprocessen en stelt maatregelen voor tegen risico’s

• Diensten PBW adviseren eveneens over o.a.:

§ Organisatie van werkposten, arbeidsmiddelen, gevaarlijke producten, hygiëne, arbeidsplaatsen en sociale voorzieningen

§ Advies m.b.t. instructies voor ü Gebruik arbeidsmiddelen

ü Gebruik PAGE (chemische, carcinogene, biologische) ü Gebruik CBM en PBM

ü Brandvoorkoming

ü Procedures in geval van ernstig en onmiddellijk gevaar

§ Advies m.b.t. vorming van werknemers ü Bij indienstneming

ü Bij overplaatsing of verandering van functie ü Bij invoering of verandering van arbeidsmiddel ü Bij invoering van nieuwe technologie

§ Voorstellen m.b.t. onthaal, begeleiding, informatie, vorming en sensibilisering en meewerken aan propaganda

(11)

11

§ Meewerken aan noodprocedures, organisatie van eerste hulp

§ Bestellingen van installaties, machines, gemechaniseerde werktuigen, CBM, PBM

ü Voorafgaand overleg plegen met diensten PBW over AM, collectieve beschermingsmiddelen, PBM’s

ü Bestelbon moet geviseerd zijn door hoofd interne dienst PBW enkel na dit visum mag bestelling worden uitgevoerd

ü Bestellingen, aankopen, inkopen worden effectief gedaan door HL

§ Werkpostfiche voor uitzendkrachten

§ Indeling van ruimten waar explosieve atmosferen kunnen voorkomen

• Diensten PBW viseren instructies:

§ Reglementering AM (Codex T6, H1 art 7), CBM (ARAB 54quater4), PBM (Codex T7, H2 art 24), werken aan ondergrondse reservoirs en tanks van ontvlambare vloeistoffen (Codex T3, H4, afd 9 art 60.2°)

§ Viseert opgestelde instructies en vult ze eventueel aan

• Diensten PBW stellen indienststellingsverslag op

§ Reglementering AM (Codex T6, H1 art 8.3), CBM (Codex T7, H3), PBM (Codex T7, H2 art 14)

§ Door PA belast met leiding IDPBW, in overleg met andere PA’s van I en EDPBW die belast zijn met specifieke opdrachten en die beschikken over toepasselijke vaardigheden

• Diensten PBW kunnen meewerken aan arbeidsongevallenonderzoek, wettelijke verplichting bij ernstig arbeidsongeval

• Diensten PBW onderzoeken psychosociale factoren en aanpassingen van werk aan de mens

Opstellen maandverslag, jaarverslag door diensten PBW

b. Taakverdeling tussen IDPBW en EDPBW

i. Samenwerking WW 96, art 41-43, CODEX T2, H1, art 12, PZ 205

ii. EDPBW treedt aanvullend op (synergie, competenties van IDPBW aanvullen), rekening houdend met:

1. Wettelijke taakverdeling

2. Overeenkomst met EDPBW PZ 122 c. Taken IDPBW ivm CPBW: PZ 132

i. Secretariaatswerk CODEX T2, H4, art 24, ii. Animatiewerk (werkt als coach)

iii. Plannen van acties in samenspraak voorzitter CPBW iv. Verspreiden van informatie aan leden CPBW

d. Taken PBW ivm DRBS

i. Werkgever adviseren (DRBS, RIE, GPP, JAP)

(12)

12

ii. Adviseren over andere aangelegenheden:

1. Bestellingen AM, PBM, CBM,…

2. Werkpostfiche uitzendkrachten

3. Indeling ATEX CODEX T3, H4, afd 10 art 7§1 4. Viseren van instructies

a. Reglementering

CODEX T6, H1, AM art 7 ARAB art 54quater 4 CBM CODEX T7, H2, PBM, art 24 CODEX T3, H4, afd 9 art 60, 2°

b. Dienst PBW

i. Viseert opgestelde instructies ii. Vult ze aan

iii. Opstellen indienstellingsverslag

iv. Ongevallenonderzoek, ongevallensteekkaart, omstandig verslag EAO v. Opstellen maandverslag, jaarverslag

e. Opdrachten voor WG waarbij diensten PBW betrokken kunnen worden:

i. Administratie ii. Opleidingen iii. Controle

iv. Specifieke maatregelen 2. IDPBW PZ blz 115

a. Verplicht in elke onderneming

b. Identificatiedocument (opgesteld dr werkgever); opdrachten IDPBW, samenstelling IDPBW, tijsbesteding PZ blz 130

c. Bestaat uit 1 of meerdere PA waarvan 1 de leiding heeft d. Mogelijk: medisch departement

e. Onder rechtstreeks gezag van persoon belast met dagelijks bestuur CODEX T2, H1, art 16

f. Organisatie IDPBW

i. Zonder afdelingen WW, art 35 §1, 2 en 4 ii. Met afdelingen WW, art 35 §1, 3

1. Centrale dienst PBW met afdelingen

2. PA moet werkzaam zijn in technische bedrijfseenheid waarvoor afdeling is opgericht

a. In elke afdeling is PA verschillende persoon

b. Hoofd IDPBW is niet dezelfde als persoon die de afdeling leidt Deskundigen in IDPBW:

§ Arbeidsveiligheid

§ Arbeidsgeneeskunde: Rol/taak arbeidsgeneesheer PZ 204 punt 3

§ Psychosociale belasting van de arbeid: taak PA psych asp PZ 786

(13)

13

§ Ergonomie

§ Bedrijfshygiëne

Op basis van DRBS, RIE, GPP, JAP en verplichte opdrachten en taken IDPBW PZ 202, beslist WG welke deskundigheden noodzakelijk zijn in IDPBW, na advies CPBW

3. PA

a. Door WG aangeduid NA voorafgaand akkoord comité PBW b. Moet voldoende vertrouwd zijn met onderneming

c. Mogen niet behoren tot werknemers of werkgeversafvaardiging WW art 43, 57

d. Moet personeelslid zijn van onderneming of exploitatiezetel waarvoor hij/zij PA is CODEX T2, H1, art 19

e. Minder dan 20 WN, WG mag PA zijn

f. Aanstelling en verwijdering PA CODEX T3, H1, art 20 i. Onderworpen aan procedures

ii. Na akkoord CPBW

iii. Indien geen akkoord: advies arbeidsinspectie 4. EDPBW PZ 117, codex T2, H1, art14-31

EDTC

CODEX T2, H3, ARAB art 829septies PZ 166

• Wettelijke controles volgens WW 96

• Hefwerktuigen, toestellen onder druk, stoomtoestellen, ioniserende stralingen,

…

• Wettelijke controles volgens AREI

• Controleverslag ter beschikking van CPBW en arbeidsinspectie

CPBW

CODEX T2, H4,

è Participatie werknemer via overlegstructuur CPBW è Algemene opdracht: WW96, art 65

è Specifieke taken: CODEX T2, H4, art 3-13, PZ 151

Andere actoren:

§ Veiligheidsadviseurs vervoer gevaarlijke stoffen (ADR)

§ Externe deskundigen

§ Port facility security officer (PFSO)

§ Milieucoördinator

§ FOD WASO

§ Brandweer

§ Verzekeraar arbeidsongevallen

(14)

14

§ Externe deskundige EAO

(15)

15

4 Vraag 2: Welk advies geef je als PA aan je WG alvorens een aankoop te doen?

Inkopen = aanschaffen (kopen, huren, leasen, lenen, gratis verkrijgen)

1. WAT?

Inkoopbeleid opstellen: PZ 286

a. Bestellingen, aankopen, inkopen i. Van:

è AM CODEX T6, H1, art 8 è CBM CODEX T7, H3 è PBM CODEX T7, H2 art 9

è Diensten en producten, geleverd door derden (constructie- en onderhoudsaannemers, onderaannemers, uitzendkrachten, stagairs, jobstudenten, permanente contractors)

è PMGE (grondstoffen, hulpstoffen, tussenproducten, laboproducten, onderhoudsproducten)

è Gebouwen, lokalen, hun uitrusting en inrichting ii. Verplichtingen:

è Specifieke taken voor betrokkenen

è Eisen en voorwaarden (risico’s beperken volgens preventiehiërarchie)

è Bestelbon viseren (hoofd IDPB) 2. WAAROM?

Doel inkoopbeleid: inkoopprogramma’s en procedures

a. Advies door PA: Inkopers informeren, opleiding en instructie te geven over gevaren, risico’s en preventiemaatregelen ivm inkopen.

b. Bedrijf installeert een grondig systeem van risicobeheersing zodat:

i. Risico’s tijdig geïdentificeerd worden

ii. Risico’s geweerd, buiten de onderneming gehouden worden iii. Maatregelen ontstaan om risico’s te beperken

è Preventiehiërarchie:

a. Risico’s voorkomen

b. Risico’s evalueren die je niet kan voorkomen c. Risico’s bestrijden aan de bron

d. Aanpassingen nastreven van het werk aan de mens

e. Rekening houden met de ontwikkeling van de techniek

f. Vervangen van wat gevaarlijk is door wat niet of minder gevaarlijk is

g. Preventie proactief plannen

h. Op collectieve bescherming gericht zijn boven individuele bescherming

(16)

16

i. Passende instructies verstrekken j. veiligheidssignalering

iv. In de risicobeheersing is het belangrijk om rekening te houden met de 7 preventiedomeinen (7 domeinen: arbeidsveiligheid, bescherming van de gezondheid, ergonomie, psychosociale belasting, verfraaiing van de werkplaats, arbeidshygiëne, leefmilieu op de werkplek)

v. Risicobeheersing in 3 stadia: (dit stukje zou ik ineens integreren in stappenplan 3 groene lichten, anders herhaling)

è Risicobeheersing VOOR bestelling:

a. wettelijke procedure;

b. dienst PBW:

i. neemt deel aan voorbereiding bestelbon;

ii. geeft vooraf advies over mogelijke aanvullende eisen

iii. PA viseert bestelbon iv. Drie stapsproces:

. voorbereiding

. formuleren van aanvullende eisen . visum van hoofd IDPBW

è Risicobeheheersing BIJ levering:

a. Attest dat bevestigd dat het geleverde materiaal voldoet aan de gestelde eisen inzake veiligheid en gezondheid, vermeld op de bestelbon

è Risicobeheersing VOOR indienstneming:

a. WG-gebruiker moet over indienststellingsverslag (opgesteld door PA) beschikken b. In sommige gevallen kan CE attest volstaan 3. HOE?

AANKOOP: algemeen stappenplan: 3 groene lichten

à 3 opeenvolgende stappen moeten genomen worden en men mag enkel overgaan tot de volgende stap als de vorige werd uitgevoerd (licht op groen) à risicobeheersing in 3 stadia: (zie ook ander voorstel volgende vraag) VOOR BESTELLING

a. Stap 1: voorbereiden van het lastenboek met specificaties i. Bepalen/vaststellen van de behoeften; basisdocument ii. Op basis van document organiseert ‘inkoop’ overleg met:

è Intern: IDPBW, arbeidsgeneeskundige dienst, milieuzorg, kwaliteitszorg, CPBW

è Extern: EDTC, EDPBW, brandweer, verzekeraar, TWW, advies- of studiebureau,….

iii. “draft” definitie van het ontwerp inkoop

(17)

17

iv. Keuze van de effectieve inkoop

v. Nagaan of er een verbodsbepalingen bestaan (specifieke WN, bepaalde AM, producten)

vi. Nagaan of er (overheids)vergunningen vereist zijn; indien ja, aanvragen (milieucoördinator)

vii. Opmaken van een “draft” risicoanalyse en (eerste) definitie van de bijkomende veiligheidseisen (intern overleg, afstemming CPBW)

b. Stap 2: selecteren van leveranciers

i. Keuze op basis bedrijfsinterne selectiecriteria c. Stap 3: voorbereiden van de bestelling

i. Keuze van beperkt aantal leveranciers op basis van stap 2 ii. Prijsaanvraag

iii. Beoordeling van offertes

iv. Klaarmaken van de toe te voegen documenten bij bestelbon v. Voorbespreking leveranciers

vi. Afspraken maken ivm viseren van de bestelbon d. Stap 4: bestellen

i. Uitschrijven van bestelbon (functionele specificatie, Belgische wetgeving, voorwaarden inzake veiligheid, clausule attest bevestiging wetgeving en aanvullende eisen)

ii. Uitschrijven van: contract, document met algemene veiligheidseisen en de te respecteren interne welzijnsregels, document met aanvullende veiligheidseisen, document met vraag ter confirmatie van de eisen, formalisatie visum hoofd IDPBW)

e. Stap 5: CPBW inlichten

i. Inzage in bestelbon als geheel en communicatie met sociale partners over de gestelde veiligheidseisen (doel: formeel advies vragen van CPB; kan verder gaan dan alleen leden CPB zoals rechstreeks betrokken WN, bewijs via verslag) BIJ LEVERING

f. Stap 6: risicobeheersing bij levering (RIE voor verplaatsing goederen naar plaats van bestemming binnen bedrijf)

i. De aan de leveranciers gevraagde documenten moeten aanwezig zijn

ii. Welzijnsgerelateerde voorzieningen vanuit de eigen organisatie: PBM, CBM, arbeidshygiëne, ergonomie, werkmethode en regels, signalering

VOOR INDIENST NEMEN

g. Stap 7: risicobeheersing voor indienstelling

i. Ervoor zorgen dat de ingekochte goederen indienst genomen kunnen worden zoals afgesproken in stap 4

(18)

18

ii. Er voor zorgen dat de nodige documenten beschikbaar zijn bij de verantwoordelijken en de gebruikers

iii. Gezondheidstoezicht opnemen in het algemeen toezicht van de organisatie

iv. Maken van het indienststellingsverslag (verplicht voor machines, installaties, gemechaniseerde werktuigen en gereedschappen, CBM’s en PBM’s)

v. Aan te bevelen voor alle andere inkopen

vi. Nakijken of alle welzijnsspecifiekes bij de bestelling geformuleerd zijn geleverd voor de indienststelling:

è WN voldoende beschermd tegen aantoonbare, bij het werk inherente risico’s en dat werk aan de mens is aangepast

vii. Opgesteld door hoofd IDPBW in samenwerking met PA viii. Wanneer wordt er indienstgesteld? (wetgeving stelt dit niet

duidelijk)

ix. Nakijken of de nodige instructies aan de medewerkers zijn medegedeeld en of ze deze begrepen hebben

h. Stap 8: formuleren van het actieplan nav het indienststellingsverslag i. Op basis van het indienstellingsverslag van de PA beslist WG

(HL) of het AM, PMGE, PBM, dienst, aannemer/onderaannemer, gebouw en lokaal, uitzendkracht, jobstudent, jongere in dienst kan genomen worden

ii. De verantwoordelijke werkgever voor de bestelling/inkoop beslist op van het indienststellingsverslag van de PA-AG (eens/ niet eens en bijkomende vraag/eis)

i. Stap 9: evalueren van de toegelaten tekortkomingen bij het indienststellen

i. Mogelijke tijdelijke tekortkomingen, afgesproken en vastgelegd tijdens het indienstellingsproces, besproken met HL en de risico’s evalueren

j. Stap 10: het bijsturen van de toegelaten tekortkomingen

i. Laatste stap in PDCA waardoor de niet toegelaten tekortkomingen, als blijkt dat op basis van stap 9 nog verdere actie nodig is, worden bijgestuurd

4. Mogelijkheid tot vereenvoudigde aankoopprocedure/bestelprocedure a. Attest leverancier /indienstellingsverslag PA-AG niet verplicht voor:

i. Machines, CBM, PBM identiek aan vroegere ‘inkoop’ volgens wettelijke aankoopprocedure

ii. Machines en PBM met CE markering voor wat betreft aspecten gedekt door CE markering

iii. Machines die voor indienststelling door EDTC of erkend organisme moeten gekeurd worden op basis van Codex en AREI (vb hefwerktuigen, stoomtoestellen, elektrische installaties)

(19)

19

5 Vraag 3: Bespreek de procedure van de 3 groene lichten

AANKOOPBELEID: algemeen stappenplan: 3 groene lichten (= risicobeheersing in 3 stadia):

VOOR BESTELLING

a. Stap 1: voorbereiden van het lastenboek met specificaties

- Bepalen/vaststellen van de behoeften;

basisdocument

- Op basis van document organiseert

‘inkoop’ overleg met:

è Intern: IDPBW, arbeidsgeneeskundige dienst, milieuzorg, kwaliteitszorg, CPBW

è Extern: EDTC, EDPBW, brandweer, verzekeraar, TWW, advies- of studiebureau,….

- “draft” definitie van het ontwerp inkoop - Keuze van de effectieve inkoop

- Nagaan of er een verbodsbepalingen bestaan (specifieke WN, bepaalde AM, producten)

- Nagaan of er (overheids)vergunningen vereist zijn; indien ja, aanvragen (milieucoördinator)

- Opmaken van een “draft” risicoanalyse en (eerste) definitie van de bijkomende veiligheidseisen (intern overleg, afstemming CPBW)

b. Stap 2: selecteren van leveranciers

- Keuze op basis bedrijfsinterne selectiecriteria

c. Stap 3: voorbereiden van de bestelling

- Keuze van beperkt aantal leveranciers op basis van stap 2

- Prijsaanvraag

- Beoordeling van offertes

- Klaarmaken van de toe te voegen documenten bij bestelbon

- Voorbespreking leveranciers

- Afspraken maken ivm viseren van de bestelbon

d. Stap 4: bestellen

- Uitschrijven van bestelbon (functionele specificatie, Belgische wetgeving, voorwaarden inzake veiligheid, clausule attest bevestiging wetgeving en aanvullende eisen)

(20)

20

- Uitschrijven van: contract, document met algemene veiligheidseisen en de te respecteren interne welzijnsregels,

document met aanvullende

veiligheidseisen, document met vraag ter confirmatie van de eisen, formalisatie visum hoofd IDPBW)

e. Stap 5: CPBW inlichten

- Inzage in bestelbon als geheel en communicatie met sociale partners over de gestelde veiligheidseisen (doel: formeel advies vragen van CPB; kan verder gaan dan alleen leden CPB zoals rechstreeks betrokken WN, bewijs via verslag)

BIJ LEVERING

f. Stap 6: risicobeheersing bij levering (RIE voor verplaatsing goederen naar plaats van bestemming binnen bedrijf)

- De aan de leveranciers gevraagde documenten moeten aanwezig zijn

- Welzijnsgerelateerde voorzieningen vanuit de eigen organisatie: PBM, CBM, arbeidshygiëne, ergonomie, werkmethode en regels, signalering

VOOR INDIENST NEMEN

g. Stap 7: risicobeheersing voor indienstelling

- Ervoor zorgen dat de ingekochte goederen indienst genomen kunnen worden zoals afgesproken in stap 4 - Er voor zorgen dat de nodige documenten

beschikbaar zijn bij de verantwoordelijken en de gebruikers

- Gezondheidstoezicht opnemen in het algemeen toezicht van de organisatie - Maken van het indienststellingsverslag

(verplicht voor machines, installaties, gemechaniseerde werktuigen en gereedschappen, CBM’s en PBM’s) - Aan te bevelen voor alle andere inkopen - Nakijken of alle welzijnsspecifiekes bij de

bestelling geformuleerd zijn geleverd voor de indienststelling:

è WN voldoende beschermd tegen aantoonbare, bij het werk inherente risico’s en dat werk aan de mens is aangepast

(21)

21

- Opgesteld door hoofd IDPBW in samenwerking met PA

- Wanneer wordt er indienstgesteld?

(wetgeving stelt dit niet duidelijk)

- Nakijken of de nodige instructies aan de medewerkers zijn medegedeeld en of ze deze begrepen hebben

h. Stap 8: formuleren van het actieplan nav het indienststellingsverslag - Op basis van het indienstellingsverslag

van de PA beslist WG (HL) of het AM,

PMGE, PBM, dienst,

aannemer/onderaannemer, gebouw en lokaal, uitzendkracht, jobstudent, jongere in dienst kan genomen worden

- De verantwoordelijke werkgever voor de bestelling/inkoop beslist op van het indienststellingsverslag van de PA-AG (eens/ niet eens en bijkomende vraag/eis) i. Stap 9: evalueren van de toegelaten tekortkomingen bij het

indienststellen

- Mogelijke tijdelijke tekortkomingen, afgesproken en vastgelegd tijdens het indienstellingsproces, besproken met HL en de risico’s evalueren

j. Stap 10: het bijsturen van de toegelaten tekortkomingen

Laatste stap in PDCA waardoor de niet toegelaten tekortkomingen, als blijkt dat op basis van stap 9 nog verdere actie nodig is, worden bijgestuurd

Andere mogelijk antwoord (op basis van leerstof basismodule):

Procedure van 3 groene lichten wordt gebruikt bij aankoopbeleid.

Bestellingen, aankopen, inkopen van:

- AM CODEX T6, H1, art 8 - CBM CODEX T7, H3 - PBM CODEX T7, H2 art 9

- Diensten en producten, geleverd door derden (constructie- en onderhoudsaannemers, onderaannemers, uitzendkrachten, stagairs, jobstudenten, permanente contractors)

- PMGE (grondstoffen, hulpstoffen, tussenproducten, laboproducten, onderhoudsproducten) - Gebouwen, lokalen, hun uitrusting en inrichting

3 groene lichten = 3 opeenvolgende stappen moeten genomen worden en men mag enkel overgaan tot de volgende stap als de vorige werd uitgevoerd (licht op groen)

à risicobeheersing in 3 stadia:

1 BESTELLING

(22)

22

§ Voorbereiding:

o Zeer belangrijk om risico’s buiten te houden, te beheersen o Dossierstudie (budgettaire mogelijkheden, technische vereisten)

§ Rekening houden met:

• 7 preventiedomeinen (7 domeinen: arbeidsveiligheid, bescherming van de gezondheid, ergonomie, psychosociale belasting, verfraaiing van de werkplaats, arbeidshygiëne, leefmilieu op de werkplek)

• arbeidsomgeving (waar wordt het ingezet?)

• persoonskenmerken (bedrijfscultuur)

§ op basis van 5 M’s (machine, mens, materialen, milieu, methode) of MUOPO o Informatie verwerven

§ Intern: IDPBW, kwaliteitszorg, CPBW

§ Extern: EDTC, EDPBW, brandweer, verzekeraar, TWW, advies- of studiebureau

§ IDPBW geeft advies over aanvullende eisen

§ bij PBM’s: verplicht advies van PA AG o Wie? HL (verantwoordelijke voor aankoop)

§ Opmaak bestelbon:

o Algemene clausule:

§ Bestelling moet voldoen aan:

• vigerende Belgische wetten

• vereisten inzake veiligheid en hygiëne (eventueel buiten wetten, maar nodig voor objectief te bereiken)

§ bevestiging leverancier dat hij hieraan kan voldoen via leveranciersattest o Aanvullende veiligheidsvoorwaarden (uit dossierstudie, adviezen):

§ Technische vereisten (normering, aanvullende eisen,…)

§ Administratie vereisten (leveringstermijn, CE, …)

§ Mededelingen comité

§ Lastenboek

o Wie? HL (verantwoordelijke voor aankoop)

§ Visum preventieadviseur

o Hoofd IDPBW viseert de bestelbon

§ Mededeling aan CPBW o Wie? HL - PA 2 LEVERING

§ Leveranciersattest (bevestiging voldoen aan gestelde eisen zoals vermeld in bestelbon o In praktijk = EG-verklaring van overeenkomst (machines, PBM)

§ Nazicht vereisten bestelbon

§ Wie? HL 3 INDIENSSTELLING

• Dient te gebeuren vóór ingebruikname, oplevering (exact tijstip niet in wetgeving)

• Indienststellingsverslag dient voor ingebruikname bezorgd aan WG

(23)

23

• Doel: risicobeheersing, zijn alle nodige preventiemaatregelen genomen

• Wie?

o Machines; hoofd IDPBW (+ overleg andere preventieadviseur vb PA AG) o CBM; PA

o PBM: PA + verplicht advies PA AG

• Aandachtspunten:

o Instructies aanwezig?

o Opleiding gebruikers gebeurd?

o Naleving vereisten uit bestelbon?

Schema:

Vereenvoudigde procedure:

Leveranciersattest en indienststellingsverslag niet verplicht voor:

• Aankoop machines, PBM, CBM identiek aan vroegere aankoop

• Machines, BM met CE-markering (aspecten gedekt door CE-markering)

o Dus: extra bestelvoorwaarden buiten dekking CE-markering: wel volledige procedure

• Machines die gekeurd moeten worden door EDTC (vb. hefwerktuig, elektrische installatie) (aspecten gedekt door reglementaire keuring)

o Dus: extra bestelvoorwaarden buiten dekking: wel volledige procedure

(24)

24

6 Vraag 4: Er worden stagiairs geïntroduceerd binnen het bedrijf, hoe ga je te werk?

KB 21 september 2004: bescherming van stagiairs op het werk CODEX T8, H3 art 2; PZ 773

Stagiair = elke leerling of student die in het kader van een leerprogramma, georganiseerd door een onderwijsinstelling, daadwerkelijk arbeid verricht bij een werkgever, in gelijkaardige omstandigheden als de werknemers in dienst van die werkgever, en dit met het oog op het opdoen van beroepservaring.

è Stageactiviteiten waarbij stagiair daadwerkelijk prestaties verricht bij de werkgever

è Wet is niet van toepassing op observatiestages, bedrijfsbezoeken, …. als de stagiair niet belast wordt met het concreet uitvoeren van werk

è WG wordt door wetgeving effectief beschouwd als WG van de stagiair, verplichtingen die voortvloeien uit de stage liggen bij deze WG;

è De onderwijsinstelling heeft een ondersteunende taak (KB 21/9/2004) o Ongevallenverzekering via onderwijsinstelling

è Stagiair heeft een dubbelstatuut tijdens de stage: bijzondere werknemer (conform WW 96) en dat van leerling/student of cursist

è Stagereglement, arbeidsreglement van de WG en de welzijnswetgeving zijn van toepassing samen met het stagereglement en het schoolreglement

è Uitzonderingen op de regelgeving voor nacht- en dagarbeid, arbeidsduur en rustpauzes voor jongeren zijn speciaal geregeld per sector via cao’s

è Als er een arbeidsovereenkomst met een werkgever wordt afgesloten spreekt met niet meer van stage, maar van gewone arbeid.

è Stagebegeleider (binnen de onderwijsinstelling) en stagementor (bij WG) worden aangesteld. Samen begeleiden ze de stagiair voor het ganse stageproces.

o Beiden wordt verwacht dat zij een beoordeling leveren op het einde van de stage

o Zijn de eerstelijnsbegeleiders

è WG kan een ‘peter’ aanduiden die de stagiair daadwerkelijk begeleidt en toezicht uitoefent in zijn/haar activiteiten.

è WG heeft IDPBW met PA’s en PA-AG (EDPBW) die stage conform wetgeving organiseert o Zij zullen toezien op risicobeoordeling, werkpostfiches en

gezondheidstoezicht

è WG is verantwoordelijk voor ongevalsonderzoek bij ongeval stagiair en voor omstandig verslag bij ernstig ongeval

CODEX T8, H3, art 3 tot en met 6

è WG-stagegever wordt vrijgesteld van verplichtingen ivm gezondheidsbeoordeling (medisch onderzoek voor tewerkstelling, eventueel ander onderzoek en inentingen) indien:

o Onderwijsinstelling daarvoor gezorgd heeft via haar PA

o Vorige werkgever-stagegever reeds voor gelijkaardige functie deze maatregelen uitgevoerd heeft.

(25)

25

Risicobeoordeling:

ü WG moet risico analyse uitvoeren waarbij de risico’s waaraan de stagiair kan blootgesteld worden bij uitoefenen van zijn arbeid worden beoordeeld – alle risico’s voor veiligheid, lichamelijke en geestelijke gezondheid of de ontwikkeling ten gevolge van een gebrek aan ervaring (onbewust, onvoldoende opleiding/ontwikkeling)

1. RIE wordt uitgevoerd vooraleer met stage wordt aangevangen

2. RIE wordt minimaal 1x per jaar hernieuwd/gewijzigd, alsook bij elke belangrijke wijziging van de werkpost

ü WG informeert de onderwijsinstelling van resultaten van de RIE, resultaten vermelden (indien van toepassing):

3. Ofwel dat elk type gezondheidszorg overbodig is;

4. Ofwel dat het gezondheidstoezicht van toepassing is;

5. De aard van de (eventueel) verplichte inentingen;

6. De noodzaak onmiddellijk preventiemaatregelen te treffen die verband houden met de moederschapsbescherming

ü WG verstrekt (voorafgaand) aan de stagiair en de onderwijsinstelling een document dat volgende info bevat:

7. Beschrijving van de werkpost of de activiteit die een passend gezondheidstoezicht vereist;

8. Alle toe te passen preventiemaatregelen;

9. De aard van het risico dat een specifiek gezondheidstoezicht vereist;

10. De verplichtingen die de stagiair moet naleven in verband met de risico’s eigen aan de werkpost of de activiteit;

11. Indien relevant, de aangepaste opleiding met het oog op het toepassen van de preventiemaatregelen.

ü WG met beperkte mogelijkheden mag beroep doen op EDPBW om de RIE uit te voeren.

ü Voor zelfstandigen kan de onderwijsinstelling hulp bieden.

ü PA en/of stagebegeleider stellen de RIE op na een plaatsbezoek.

Preventiemaatregelen:

ü Worden genomen door WG op basis van RIE ü Doel:

o Risico’s voorkomen o Schade voorkomen o Schade beperken

ü Verbod van tewerkstelling aan bepaalde activiteiten:

o Activiteiten opgenomen in bijlage KB 3 mei 1999 (CODEX T8, H2, tabellen 3, 4 en 5)

o Uitzonderingen voor opleidingen waarvoor stagiair met gevaarlijke stoffen en preparaten moet omgaan of gevaarlijke machines moet bedienen onder volgende strikte voorwaarden:

§ De WG vergewist zich er van dat de preventiemaatregelen effectief zijn

§ Een lid van de HL controleert ze

(26)

26

§ De activiteiten gebeuren steeds in de aanwezigheid van een ervaren werknemer

ü RIE bepaalt de te gebruiken PBM’s (Bijzondere PBM’s worden aangeboden door WG) ü Onthaal:

o Wat bij noodsituaties

o Wat bij grensoverschrijdend gedrag o Gezondheidstoezicht

Gezondheidstoezicht:

ü Blootstelling aan risico’s waarvoor ook voor de gewone WN gezondheidstoezicht geldt = “passend gezondheidstoezicht”

ü Specifiek gezondheidstoezicht voortvloeiend uit:

o Stagiair heeft op moment van tewerkstelling leeftijd van 18 nog niet bereikt

o Stagiair verricht nachtarbeid

o Blootstelling aan ernstige risico’s waarvoor normaal een verbod tot tewerkstelling geldt

ü WG beslist op advies PA-AG of gezondheidstoezicht noodzakelijk is (formalisatie in stageovereenkomst) (IDPBW: kosten voor WG; EDPBW kosten voor fonds van beroepsziekten; stagiair draagt geen kosten) CODEX T8, H3, art 9; KB 1/7/2006 schadeloosstelling beroepsziekten, art 2

ü Voor stagiairs bestaat enkel een voorafgaande gezondheidsbeoordeling.

(Uitzondering: stage van meer dan 6 maanden: aanvulling met periodieke gezondheidsbeoordeling).

ü Voorafgaande gezondheidsbeoordeling: op ogenblik dat de stagiair voor de eerste keer stage zal doen – blijft in principe geldig gedurende volledige duur van de opleiding; UITZONDERING: verandering van werkpost of taken

ü Formulier blijft in de onderwijsinstelling, kopie aan WG

§ Bijzonder regelgeving: stagiairs met enkel beeldschermwerk: medisch schooltoezicht volstaat o Inentingen

o Eigenlijke begeleiding van stagiairs in de onderneming

DOEL: aanpassing van de stagiairs aan en hun integratie in het beroepsleven en het op correcte wijze uitvoeren van hun taak

Deze maatregelen worden vastgesteld na:

ü Advies interne dienst PBW ü Advies comité PBW

Informatie uitwisseling:

• Via werkpostfiche = doc waarin de WG de taken en de resultaten van de RIE beschrijft

(27)

27

• Werkpostfiche wordt ondertekend door WG en stagiair (als stagiair jonger dan 18 tekenen ouders mee). Ondertekening VOOR aanvang van de stage.

• Werkpostfiche wordt ingevuld door WG

Begeleiding (onthaal):

• Informatie uitwisseling door WG aan stagiair:

§ Beschrijving van werkpost of activiteit

§ Toe te passen preventiemaatregelen

§ Uit te voeren medische onderzoeken en gerichte onderzoeken

§ Verplichtingen die stagiair moet naleven met betrekking tot risico’s eigen aan werkpost of activiteit

§ Aangepaste vorming met oog op toepassing van preventiemaatregelen CODEX T8, H3, art 5

(28)

28

7 Vraag 5: Wat is het verschil tussen hijsen en heffen?

AM voor hijsen of heffen van lasten onderworpen aan de specifieke bepalingen: Codex T6 H2 afd 3

Zowel in dit koninklijk besluit als in andere delen van de reglementering wordt geen definitie gegeven van arbeidsmiddelen bestemd voor het hijsen of heffen van lasten. Dit betekent in feite dat dit begrip zeer ruim moet bekeken worden en in elk geval veel verder gaat dan de definitie van “hefwerktuig”

zoals deze opgenomen is in artikel 267.2.1 van het Algemeen Reglement voor de Arbeidsbescherming (ARAB).

Vrije interpretatie;

In beide gevallen wordt een last verticaal getransporteerd.

Het verschil:

• bij hijsen hangt de last vrij vb. kraan

• bij heffen wordt de last geleid opgenomen. Vb. heftruck

PZ 646

Ø Hefwerktuig = een behandelingstoestel -> wordt er iets aan de vork gehangen dan wordt het een hijstoestel.

Ø Hijswerktuig = werktuig met intermitterend (af en toe) bedrijf ingericht en bestemd voor het hijsen en eventueel verplaatsen van opgehangen lasten.

Hefwerktuig:

ü Verzamelnaam van 7 verschillende categorieën werktuigen:

o Hijswerktuigen o Hoogwerkers o Personenliften o Goederenliften o Personenbouwliften o Materiaalliften

o Toestellen die tijdelijk of bij gelegenheid als dusdanig gebruikt worden ü Worden niet als hefwerktuigen beschouwd:

o Gietijzerbreekmachines en toestellen om palen en paalplanken te heien op vwd dat deze machines uitsluitend gebruikt worden voor het hijsen van de vallende drijfhamer of het heiblok en niet voor het hijsen van materialen

o Hefwerktuigen die met de hand worden bewogen en die geen enkele reductie inrichting bevatten

o Graafmachines, mechanische schoppen en andere soortgelijke toestellen wanneer ze uitsluitend voor grondwerken worden aangewend

o Hefbruggen voor motorvoertuigen

ü Hefwerktuigen zijn onderworpen aan eisen ivm constructie, onderhoud, gebruik en de regelmatige nazichten door een externe dienst voor technische controles op de werkplaats

(29)

29

Hijs- en hefhulpstukken:

ü Hefhulpgereedschappen die dienen voor de vervaardiging of het gebruik van een strop (ooghaken, sluitingen, touwringen, oogbouten,…)

Hijswerktuig:

ü Werktuigen met intermitterend bedrijf ingericht en bestemd voor het hijsen en eventueel verplaatsen van opgehangen lasten ARAB art 267.2 (takels, rolbruggen, kranen)

PZ 665: tabel met reglementeringen intern transport

• Hefwerktuigen met ingebruikname voor 1/1/95: onderhevig aan Arab

• Hefwerktuigen ingebruikname na 1/1/95: KB 12/8/2008

(30)

30

8 Vraag 6: In de Codex T1, H3, artikel 13 wordt gesteld dat één van de taken van de HL het onderzoeken van ongevallen en incidenten is en het voorstellen van voorkomingsmaatregelen.

9 Hoe ga je als PA de HL hiermee helpen?

10 Hoe ga je evalueren of de HL zijn taak naar behoren uitvoert?

11 Wat verwacht je dat de HL communiceert aan de PA?

WW 96; CODEX T1, H3; CODEX T2, H1; CODEX T2, H4; KB 12 maart 2003; KB 28 mei 2003; MB 31 mei 2006

Advies aan WG (sensibilisering=voorzichtig zijn)

• WG moet veiligheidsbewustzijn verbeteren voor:

§ Het verzekeren/waarborgen van het welzijn van alle WN (ook bezoekers, chauffeurs, interims, stagairs enz.)

§ Hulpmiddelen voor een gezond bedrijf met een duurzaam toekomstperspectief:

ü Geen preventiebeleid >>>grote risico’s ü Kosten terugdringen

ü Gezond imago voor het bedrijf ü Is werken volgens recht en wet

ü Terugdringen van ongevallen en menselijk leed

• Werken volgens preventiehiërarchie en in 7 welzijnsdomeinen (7 domeinen:

arbeidsveiligheid, bescherming van de gezondheid, ergonomie, psychosociale belasting, verfraaiing van de werkplaats, arbeidshygiëne, leefmilieu op de werkplek)

Taak PA:

• Mensen sensibiliseren:

§ WN…aanzetten tot veilig gedrag

§ HL…aanreiken van “TOOLS”

§ DIRECTIE…tot noodzakelijke investeringen

• Structureel kunnen werken:

§ PDCA

§ DRBS (lijsten, rapporten, checklists, maandverslagen…

§ systematisch kunnen werken – denken in systemen (ISO-OHSAS-VCA)

Principes van ongeval:

1. Een ongeval heeft zelden of nooit één enkele oorzaak 2. Oorzaken van ongevallen zijn geen toeval

3. Het ontstaan van ongevallen is geen toeval, het moment van ontstaan wel 4. Gevolgen hangen af van de omstandigheden

HL helpen bij opstarten van een veiligheidspromotie: gedragsbeïnvloeding om ongevallen te verminderen en gedragsverandering bij WN teweeg te brengen PZ 301

• Doel: veilig gedrag bevorderen

• HL is verantwoordelijk voor uitvoeren van promotie (niet PA)

• Het gaat om meer dan losstaande acties en activiteiten

• Positief beïnvloeden door:

§ Voordelen van veilig gedrag te verhogen

(31)

31

§ Nadelen van veilig gedrag te verlagen

§ Nadelen van onveilig gedrag te versterken

§ Voordelen van onveilig gedrag te verzwakken

• Motivatie strategieën: PZ 408

§ Veilig gedrag stimuleren:

ü Strategie 1: succes van veilig gedrag benadrukken (positieve

evaluatie, goede praktijken in bedrijfskrantje, wekelijks aandachtspunt in toolboxmeetings)

ü Strategie 2: ervoor zorgen dat er aan veilig werken geen (of zo weinig mpogelijk) nadelen verbonden zijn (comfortabele PBM’s, praktisch haalbare regels, voldoende tijd geven, betere bereikbaarheid veiligheidsvoorzieningen)

§ Onveilig gedrag afremmen:

ü Strategie 3: gevolgen van onveilig werken verduidelijken (informatie over gevaren en risico’s, stilstaan bij mogelijke gevolgen, macho’s en stoere binken onttronen, ongevallen en incidenten bespreken) ü Strategie 4: onveilig gedrag bemoeilijken (aanbrengen van

omheiningen en afschermingen, sluipwegen onmogelijk maken, verkeersdrempels plaatsen, werkvergunningen, beveiligingsknop op machine, tweehandenbediening, enkel gekleurde arbeidsmiddelen (kleurcode), sancties)

• Middelen voor gedragsbeïnvloeding en veiligheidspromotie:

§ Domein 1: kennen (publicatie, boek, artikel), inzien (lezing), begrijpen (advies), weten (affiche, wandpaneel, voorschrift, tentoonstelling)

§ Domein 2: kunnen (oefening), vaardigheid (training, rollenspel, on the job opleiding)

§ Domein 3: mentaliteit (meewerken aan probleemanalyse), houding (meewerken aan voorschriftenontwikkeling), attitude (overleg), motivatie (beleving van realistische simulatie)

Naar mijn mening begint het antwoord van de vraag pas hier, het stukje hierboven lijkt mij te ver afdwalend (maar wel een perfect antwoord bij een vraag over sensibilisering, veiligheidsgedrag) Algemene context ongevallenonderzoek:

Ongevallenonderzoek:

Doel = objectieve feiten opsporen en ordenen om daarna via analyse van deze feiten te kunnen leren hoe gelijkaardige incidenten (met dezelfde oorzaken) in de toekomst vermeden kunnen worden mbv preventiemaatregelen

è Welke gebeurtenissen komen in aanmerking voor ongevallenonderzoek:

o Arbeidsongevallen (:= enkel tipje van ijsberg) o EHBO-ongevallen

o Bijna-ongevallen

o Alle incidenten zonder gevolg Voordelen

• Het voldoen aan wettelijke verplichtingen

• voorkomen van ongevallen en incidenten door een structurele analyse;

• Het is groepswerk, waardoor alle geïnteresseerden samenwerken voor het bereiken van een gemeenschappelijk doel. Op die manier wordt aan werknemers de kans gegeven om hun kennis over het werk te uiten en oplossingen voor te stellen. De voorgestelde maatregelen zullen gemakkelijker ingevoerd kunnen worden (via groepsconsensus) en de betrokkenheid en veiligheidsmentaliteit van zowel werknemers als hiërarchische lijn zullen verhogen;

(32)

32

• Het biedt de gelegenheid aan te tonen dat de bedrijfsleiding veiligheid belangrijk vindt:

Actoren bij een ongeval:

1. HL: onderzoekt ongevallen en incidenten, bij EAO is de medewerking van de PA een wettelijke verplichting

è Staat centraal in het onderzoek, omdat:

• Kent werknemers, de taken en productieproces

• Zal er best in slagen om objectieve info van slachtoffer/getuigen te bekomen

• Verantwoordelijk voor afdeling, dus moet weten wat er mis is gegaan

2. WG:

o Aangifte aan arbeidsongevallenverzekering binnen de 8 kalenderdagen (bij arbeidsongeval)

o Registratie van lichte arbeidsongevallen (KB 09/03/2014)

è ongeval zonder loonverlies en arbeidsongeschiktheid, enkel zorgen meteen na het ongeval op werkplaats

è geen aangifte aan AO-verzekeraar, maar wel verplichte registratie in EHBO-register

o JAP-GPP wijzigen tgv ongevallen -> nagaan of HL hier actief aan meewerkt

o Evaluatie DRBS ifv gebeurde ongevallen -> nagaan of HL hier actief aan meewerkt

o Kopie aangifte naar EDPBW

o Bewaring documenten gedurende 10 jaar 3. Diensten PBW:

o Opstellen arbeidsongevallensteekkaart (bij minstens 4 dagen verlet) en bezorgen aan EDPBW – medisch toezicht

o Deelnemen aan analyse (assistentie bij minimum 1 dag verlet, bij EAO verplichte samenwerking)

o Omstandig verslag opstellen bij EAO o Meewerken aan organisatie EHBO o Maandverslag aanvullen

4. CPBW:

o Melden van gevaren en risico’s

o Afvaardiging voor bezoek ter plaats na EAO

o Advies over ongevallenonderzoek en bijhorende maatregelen 5. arbeidsongevallenverzekeraar

Onderzoeksanalyse:

1. Verschillende technieken: (MUOPO): Ishikawa, feitenboomanalyse, dominimodel

Bij Ernstige arbeidsongevallen:

• Samenwerking met PA wettelijk verplicht

• Opmaak omstandig verslag = verslag opgemaakt door bevoegde preventiedienst + aanvullingen door de WG; Inhoud van het omstandig verslag:

§ Identificatie van slachtoffers/hun werkgevers

§ Gedetailleerde beschrijving van de plaats van het ongeval

(33)

33

§ Gedetailleerde omschrijving van de omstandigheden van het ongeval (= feiten verzamelen)

§ Vastgestelde primaire, secundaire, tertiaire oorszaken

ü Primair: de materiële feiten die het ongeval mogelijk hebben gemaakt ü Secundair: oorzaken van organisatorische aard waardoor de primaire

oorzaken ontstaan zijn

ü Tertiaire: materiële of organisatorische oorzaken die zich bij derden situeren

§ Aanbevelingen om herhalingen te vermijden (advies van de preventiedienst)

§ De lijst van de directe en indirecte getuigen

§ Identificatie van de opsteller van het verslag

§ De identificatie van de personen aan wie een afschrift van het verslag is toegezonden

§ De beslissingen ivm de maatregelen om herhaling van gelijkaardige ongevallen te vermijden

§ Het actieplan

§ Het advies van het comité PBW

• Ongevallensteekkaart wordt overgemaakt aan PA

• Omstandig verslag wordt overgemaakt aan PA (EAO)

a) Hoe kan PA hulp bieden aan HL?

• Opstellen van procedure ongevallenonderzoek è Inhoud, oa:

• Onmiddellijke acties:

a. Dringende maatregelen, hulp

b. melding incident: wie verwittigen (tijdspanne)

• aangiftes, registratie: hoe en wie

• welke incidenten onderzoeken

• werkwijze van effectieve onderzoek:

a. samenstelling onderzoeksteam, leider onderzoek b. tools: formulieren, checklist

• analysemethode

• verantwoordelijke voor uitvoering en opvolging maatregelen (actieplan, JAP, GPP)

• registratie van resultaten onderzoek, statistieken

è Doel: kader scheppen waarbinnen HL onderzoek kan doen

• Tools voorzien om onderzoek te faciliteren vb formulier, checklist

• Informeren/opleiding voorzien voor HL ivm ongevallenonderzoek

• Assisteren bij ongevallenonderzoek

è PA kan optreden als moderator bij onderzoek in groep:

• Analysemethode toepassen

• (bij feiten blijven (gn interpretaties),

• gn onderzoek naar schuldige, logische vragen, è verslag van analyse

è advies in mogelijke maatregelen

è toezicht op uitvoering maatregelen (DRBS) è link naar risico-analyse (herziening)

• verplichte samenwerking PA – HL bij EAO (+ omstandig verslag)

(34)

34

• analyse van ongevallen: statistieken, KPI’s, maanden jaarverslag (vb aantal incidenten,frequentiegraad A0 ) à dit geeft HL inzicht, helikopterview

b) Hoe ga je evalueren of de HL zijn taak naar behoren uitvoert?

KPI’s vastleggen en opvolgen (vb via audit) ivm:

• Wordt elk incident op tijd onderzocht?

• Kwaliteit van analyse (feiten, genoeg diepgang, …)

• Uitvoering van correctie maatregelen

Doel van ongevalonderzoek is om gelijkaardige incidenten (met dezelfde oorzaken) in de toekomst te vermijden. Wanneer toch gelijkaardige incidenten blijven voorvallen, vooert HL dan taak naar behoren uit? (juiste oorzaken niet gedetecteerd, foute maatregelen, maatregelen worden niet

opgevolgd/bijgestuurd?).

c) Wat verwacht je dat de HL communiceert aan de PA?

• Incidenten, bijna-ongevallen: registratie (zodat deze info beschikbaar is voor PA)

• Lichte arbeidsongevallen: registratie (zodat deze info beschikbaar is voor PA)

• Ongevallen > 4 dagen werkverlet: nodige info om ongevallensteekkaart op te maken

• EAO: PA moet zo spoedig mogelijk verwittigd worden voor opmaak omstandig verslag

• ZEAO: onmiddellijk melden aan PA

Specifieke info over ongevallenonderzoek (HL à PA):

• Verslag van de analyse

• Actieplan maatregelen (implementatie in DRBS)

• (eventuele) terugkoppeling naar risicoanalyse

• ???

(35)

35

12 Vraag 7: Hoe ga je de HL helpen om tijdig advies in te winnen van de diensten PBW?

Diensten Preventie en bescherming op het Werk: interne dienst (IDPBW) en/of externe dienst (EDPBW)

• Elke werkgever is verplicht een IDPBW op te richten (WW 96, art 33 §1)

• Indien IDPBW niet alle opdrachten die hem wettelijk toevertrouwd worden zijn kan uitoefenen met WG aanvullend beroep doen op EDPBW (WW 96, art 33 §2)

• CODEX T2, H1, art 4: algemene opdracht van IDPBW:

§ IDPBW staat de WG, de leden van de HL en de WN bij voor de toepassing van de wettelijke en reglementaire bepalingen betreffende het welzijn van de WN bij de uitvoering van hun taak en alle andere preventiemaatregelen en- activiteiten.

§ IDPWB werkt samen met EDPBW telkens wanneer op die dienst beroep wordt gedaan

• De werkgever dient de taken aan de IDPBW (eventueel uitbesteding aan EDPBW), en dus het inwinnen van hun advies, toewijzen op basis van DRBS, RIE, GPP en JAP

Werkgever: PZ 107 en PZ 380

• WG is eindverantwoordelijke: voert een actief preventiebeleid:

• DRBS

• RIE

• GPP, JAP, actieplan

• Art 5 WOW: algemene preventiebeginselen toepassen:

Risicobeheer:

§ Risico’s voorkomen

§ Evaluatie van risico’s die niet voorkomen kunnen worden

§ Bestrijding risico’s aan de bron

§ Vervangen van wat gevaarlijk is door wat niet of minder gevaarlijk is

§ CBM boven PBM Ergonomie

§ Aanpassing van het werk aan de mens

§ Risico’s inperken, rekening houdend met ontwikkelingen van de techniek

§ Risico’s op ernstig letsel inperken door het nemen van materiële maatregelen met voorrang op iedere andere maatregel

Preventiebeleid en organisatie

§ Planning van preventie en uitvoering beleid

§ Werknemer voorlichten

§ Verschaffen van passende instructies

§ Passende veiligheids- gezondheidssignalering voorzien

• Vastleggen doelstellingen, middelen, taakverdeling (beleidsverklaring, budget, organigram, overeenkomsten met EDPBW, EDTC en verzekeringen,…)

• Uitbouwen preventiestructuur (interne en externe preventiedienst)

(36)

36

• Zorgen voor opleiding en voorlichting

• Betrekt werknemers in preventiebeleid

HL is een belangrijke schakel in bovenstaande beleid, om bovenstaand beleid uit te voeren moet HL tijdig advies inwinnen van Diensten PBW. Artikel 13, 4°)

Hoe kan HL dit doen: PZ 202

• Gevaren en risico’s opsporen, preventiemaatregelen treffen

• DRBS, RIE, GPP, JAP met actieve inbreng van HL (uitwerking en opvolging)