9 Hoe ga je als PA de HL hiermee helpen?
10 Hoe ga je evalueren of de HL zijn taak naar behoren uitvoert?
11 Wat verwacht je dat de HL communiceert aan de PA?
WW 96; CODEX T1, H3; CODEX T2, H1; CODEX T2, H4; KB 12 maart 2003; KB 28 mei 2003; MB 31 mei 2006
Advies aan WG (sensibilisering=voorzichtig zijn)
• WG moet veiligheidsbewustzijn verbeteren voor:
§ Het verzekeren/waarborgen van het welzijn van alle WN (ook bezoekers, chauffeurs, interims, stagairs enz.)
§ Hulpmiddelen voor een gezond bedrijf met een duurzaam toekomstperspectief:
ü Geen preventiebeleid >>>grote risico’s ü Kosten terugdringen
ü Gezond imago voor het bedrijf ü Is werken volgens recht en wet
ü Terugdringen van ongevallen en menselijk leed
• Werken volgens preventiehiërarchie en in 7 welzijnsdomeinen (7 domeinen:
arbeidsveiligheid, bescherming van de gezondheid, ergonomie, psychosociale belasting, verfraaiing van de werkplaats, arbeidshygiëne, leefmilieu op de werkplek)
Taak PA:
• Mensen sensibiliseren:
§ WN…aanzetten tot veilig gedrag
§ HL…aanreiken van “TOOLS”
§ DIRECTIE…tot noodzakelijke investeringen
• Structureel kunnen werken:
§ PDCA
§ DRBS (lijsten, rapporten, checklists, maandverslagen…
§ systematisch kunnen werken – denken in systemen (ISO-OHSAS-VCA)
Principes van ongeval:
1. Een ongeval heeft zelden of nooit één enkele oorzaak 2. Oorzaken van ongevallen zijn geen toeval
3. Het ontstaan van ongevallen is geen toeval, het moment van ontstaan wel 4. Gevolgen hangen af van de omstandigheden
HL helpen bij opstarten van een veiligheidspromotie: gedragsbeïnvloeding om ongevallen te verminderen en gedragsverandering bij WN teweeg te brengen PZ 301
• Doel: veilig gedrag bevorderen
• HL is verantwoordelijk voor uitvoeren van promotie (niet PA)
• Het gaat om meer dan losstaande acties en activiteiten
• Positief beïnvloeden door:
§ Voordelen van veilig gedrag te verhogen
31
§ Nadelen van veilig gedrag te verlagen
§ Nadelen van onveilig gedrag te versterken
§ Voordelen van onveilig gedrag te verzwakken
• Motivatie strategieën: PZ 408
§ Veilig gedrag stimuleren:
ü Strategie 1: succes van veilig gedrag benadrukken (positieve
evaluatie, goede praktijken in bedrijfskrantje, wekelijks aandachtspunt in toolboxmeetings)
ü Strategie 2: ervoor zorgen dat er aan veilig werken geen (of zo weinig mpogelijk) nadelen verbonden zijn (comfortabele PBM’s, praktisch haalbare regels, voldoende tijd geven, betere bereikbaarheid veiligheidsvoorzieningen)
§ Onveilig gedrag afremmen:
ü Strategie 3: gevolgen van onveilig werken verduidelijken (informatie over gevaren en risico’s, stilstaan bij mogelijke gevolgen, macho’s en stoere binken onttronen, ongevallen en incidenten bespreken) ü Strategie 4: onveilig gedrag bemoeilijken (aanbrengen van
omheiningen en afschermingen, sluipwegen onmogelijk maken, verkeersdrempels plaatsen, werkvergunningen, beveiligingsknop op machine, tweehandenbediening, enkel gekleurde arbeidsmiddelen (kleurcode), sancties)
• Middelen voor gedragsbeïnvloeding en veiligheidspromotie:
§ Domein 1: kennen (publicatie, boek, artikel), inzien (lezing), begrijpen (advies), weten (affiche, wandpaneel, voorschrift, tentoonstelling)
§ Domein 2: kunnen (oefening), vaardigheid (training, rollenspel, on the job opleiding)
§ Domein 3: mentaliteit (meewerken aan probleemanalyse), houding (meewerken aan voorschriftenontwikkeling), attitude (overleg), motivatie (beleving van realistische simulatie)
Naar mijn mening begint het antwoord van de vraag pas hier, het stukje hierboven lijkt mij te ver afdwalend (maar wel een perfect antwoord bij een vraag over sensibilisering, veiligheidsgedrag) Algemene context ongevallenonderzoek:
Ongevallenonderzoek:
Doel = objectieve feiten opsporen en ordenen om daarna via analyse van deze feiten te kunnen leren hoe gelijkaardige incidenten (met dezelfde oorzaken) in de toekomst vermeden kunnen worden mbv preventiemaatregelen
è Welke gebeurtenissen komen in aanmerking voor ongevallenonderzoek:
o Arbeidsongevallen (:= enkel tipje van ijsberg) o EHBO-ongevallen
o Bijna-ongevallen
o Alle incidenten zonder gevolg Voordelen
• Het voldoen aan wettelijke verplichtingen
• voorkomen van ongevallen en incidenten door een structurele analyse;
• Het is groepswerk, waardoor alle geïnteresseerden samenwerken voor het bereiken van een gemeenschappelijk doel. Op die manier wordt aan werknemers de kans gegeven om hun kennis over het werk te uiten en oplossingen voor te stellen. De voorgestelde maatregelen zullen gemakkelijker ingevoerd kunnen worden (via groepsconsensus) en de betrokkenheid en veiligheidsmentaliteit van zowel werknemers als hiërarchische lijn zullen verhogen;
32
• Het biedt de gelegenheid aan te tonen dat de bedrijfsleiding veiligheid belangrijk vindt:
Actoren bij een ongeval:
1. HL: onderzoekt ongevallen en incidenten, bij EAO is de medewerking van de PA een wettelijke verplichting
è Staat centraal in het onderzoek, omdat:
• Kent werknemers, de taken en productieproces
• Zal er best in slagen om objectieve info van slachtoffer/getuigen te bekomen
• Verantwoordelijk voor afdeling, dus moet weten wat er mis is gegaan
2. WG:
o Aangifte aan arbeidsongevallenverzekering binnen de 8 kalenderdagen (bij arbeidsongeval)
o Registratie van lichte arbeidsongevallen (KB 09/03/2014)
è ongeval zonder loonverlies en arbeidsongeschiktheid, enkel zorgen meteen na het ongeval op werkplaats
è geen aangifte aan AO-verzekeraar, maar wel verplichte registratie in EHBO-register
o JAP-GPP wijzigen tgv ongevallen -> nagaan of HL hier actief aan meewerkt
o Evaluatie DRBS ifv gebeurde ongevallen -> nagaan of HL hier actief aan meewerkt
o Kopie aangifte naar EDPBW
o Bewaring documenten gedurende 10 jaar 3. Diensten PBW:
o Opstellen arbeidsongevallensteekkaart (bij minstens 4 dagen verlet) en bezorgen aan EDPBW – medisch toezicht
o Deelnemen aan analyse (assistentie bij minimum 1 dag verlet, bij EAO verplichte samenwerking)
o Omstandig verslag opstellen bij EAO o Meewerken aan organisatie EHBO o Maandverslag aanvullen
4. CPBW:
o Melden van gevaren en risico’s
o Afvaardiging voor bezoek ter plaats na EAO
o Advies over ongevallenonderzoek en bijhorende maatregelen 5. arbeidsongevallenverzekeraar
Onderzoeksanalyse:
1. Verschillende technieken: (MUOPO): Ishikawa, feitenboomanalyse, dominimodel
Bij Ernstige arbeidsongevallen:
• Samenwerking met PA wettelijk verplicht
• Opmaak omstandig verslag = verslag opgemaakt door bevoegde preventiedienst + aanvullingen door de WG; Inhoud van het omstandig verslag:
§ Identificatie van slachtoffers/hun werkgevers
§ Gedetailleerde beschrijving van de plaats van het ongeval
33
§ Gedetailleerde omschrijving van de omstandigheden van het ongeval (= feiten verzamelen)
§ Vastgestelde primaire, secundaire, tertiaire oorszaken
ü Primair: de materiële feiten die het ongeval mogelijk hebben gemaakt ü Secundair: oorzaken van organisatorische aard waardoor de primaire
oorzaken ontstaan zijn
ü Tertiaire: materiële of organisatorische oorzaken die zich bij derden situeren
§ Aanbevelingen om herhalingen te vermijden (advies van de preventiedienst)
§ De lijst van de directe en indirecte getuigen
§ Identificatie van de opsteller van het verslag
§ De identificatie van de personen aan wie een afschrift van het verslag is toegezonden
§ De beslissingen ivm de maatregelen om herhaling van gelijkaardige ongevallen te vermijden
§ Het actieplan
§ Het advies van het comité PBW
• Ongevallensteekkaart wordt overgemaakt aan PA
• Omstandig verslag wordt overgemaakt aan PA (EAO)
a) Hoe kan PA hulp bieden aan HL?
• Opstellen van procedure ongevallenonderzoek è Inhoud, oa:
• Onmiddellijke acties:
a. Dringende maatregelen, hulp
b. melding incident: wie verwittigen (tijdspanne)
• aangiftes, registratie: hoe en wie
• welke incidenten onderzoeken
• werkwijze van effectieve onderzoek:
a. samenstelling onderzoeksteam, leider onderzoek b. tools: formulieren, checklist
• analysemethode
• verantwoordelijke voor uitvoering en opvolging maatregelen (actieplan, JAP, GPP)
• registratie van resultaten onderzoek, statistieken
è Doel: kader scheppen waarbinnen HL onderzoek kan doen
• Tools voorzien om onderzoek te faciliteren vb formulier, checklist
• Informeren/opleiding voorzien voor HL ivm ongevallenonderzoek
• Assisteren bij ongevallenonderzoek
è PA kan optreden als moderator bij onderzoek in groep:
• Analysemethode toepassen
• (bij feiten blijven (gn interpretaties),
• gn onderzoek naar schuldige, logische vragen, è verslag van analyse
è advies in mogelijke maatregelen
è toezicht op uitvoering maatregelen (DRBS) è link naar risico-analyse (herziening)
• verplichte samenwerking PA – HL bij EAO (+ omstandig verslag)
34
• analyse van ongevallen: statistieken, KPI’s, maand- en jaarverslag (vb aantal incidenten,frequentiegraad A0 ) à dit geeft HL inzicht, helikopterview
b) Hoe ga je evalueren of de HL zijn taak naar behoren uitvoert?
KPI’s vastleggen en opvolgen (vb via audit) ivm:
• Wordt elk incident op tijd onderzocht?
• Kwaliteit van analyse (feiten, genoeg diepgang, …)
• Uitvoering van correctie maatregelen
Doel van ongevalonderzoek is om gelijkaardige incidenten (met dezelfde oorzaken) in de toekomst te vermijden. Wanneer toch gelijkaardige incidenten blijven voorvallen, vooert HL dan taak naar behoren uit? (juiste oorzaken niet gedetecteerd, foute maatregelen, maatregelen worden niet
opgevolgd/bijgestuurd?).
c) Wat verwacht je dat de HL communiceert aan de PA?
• Incidenten, bijna-ongevallen: registratie (zodat deze info beschikbaar is voor PA)
• Lichte arbeidsongevallen: registratie (zodat deze info beschikbaar is voor PA)
• Ongevallen > 4 dagen werkverlet: nodige info om ongevallensteekkaart op te maken
• EAO: PA moet zo spoedig mogelijk verwittigd worden voor opmaak omstandig verslag
• ZEAO: onmiddellijk melden aan PA
Specifieke info over ongevallenonderzoek (HL à PA):
• Verslag van de analyse
• Actieplan maatregelen (implementatie in DRBS)
• (eventuele) terugkoppeling naar risicoanalyse
• ???
35