Vraag nr. 178 van 28 mei 1998
van mevrouw MARIJKE DILLEN Vlaanderen-Europa 2002 – Krachtlijnen
De Vlaamse regering heeft de krachtlijnen goedge-keurd van het bewegingsluik rond Vlaande-ren-Europa 2002.
1. Wat houden deze krachtlijnen in ?
2. Er worden voor 2002 projecten ontwikkeld op basis van zeven pijlers.
Welke projecten worden vooropgesteld ? 3. Welk budget wordt jaarlijks ingeschreven op de
begroting voor de realisatie van Vlaanderen-Europa 2002 ?
Welke andere ondersteuning wordt door de Vlaamse regering gepland voor de realisatie van de projecten ?
4. Wat houdt het evenwicht in tussen professiona-lisme en vrijwilligersinzet ?
Antwoord
1. Reeds kort na het aantreden van de vorige Vlaamse regering begin 1992 rijpte de idee om een project uit te werken dat over de grenzen van de regeerperiode heen zou reiken.
Het project zou getuigen van een langetermijn-visie. Het project zou worden gedragen door heel Vlaanderen. Het zou ten slotte een project zijn waarmee Vlaanderen zich in Europa en in de wereld zou kunnen bevestigen en versterken. Het project werd van meetaf verbonden met het jaartal 2002, omdat de Vlaamse regering ervan overtuigd was dat de tien jaar na "Europa 1992" voldoende tijd gaven om antwoorden te formu-leren op de uitdagingen waarvoor Vlaanderen stond.
Voor de Vlaamse regering was duidelijk dat Vlaanderen enkel een toekomst had in een Europa dat naast de noodzakelijke uniformisa-tie, de culturele verscheidenheid leerde waarde-ren als de rijkdom van ons continent. Vandaar dat in de naam van het project de Europese dimensie mee is opgenomen : "Vlaande-ren-Europa 2002".
Uiteindelijk werd het project in maart 1993 gelanceerd. Algemeen wordt erkend dat in het boek "Vlaanderen~Europa 2002" talrijke inte-ressante beleidspistes aan bod komen in alle strategisch belangrijke domeinen. Veel van die ideeën zijn ondertussen omgezet in daadwerke-lijk beleid.
Ondertussen werd ook een comité Vlaande-ren-Europa 2002 opgericht, dat sinds enkele jaren in heel Vlaanderen van onderuit een nieuw elan geeft aan de viering van de Vlaamse Feestdag op 11 juli door de organisatie van de 11-daagse.
De deelname van de gemeenten en verenigin-gen aan de 11-daagse Vlaanderen-Europa 2002 gaat in crescendo, zowel kwantitatief als kwali-tatief.
De spreiding over gans het Vlaamse land is sterk representatief en de waaier van activitei-ten werd verbreed naar jongerenconceractivitei-ten, sportwedstrijden, educatieve zoektochten, ten-toonstellingen, internationale uitwisselingen. Het zijn deze gemeenten en verenigingen die mede de basis vormen van bijzondere projecten in het jaar 2002.
Het project "Vlaanderen-Europa 2002" heeft een beleids- en bewegingsdynamiek op gang gebracht. Deze dynamiek biedt kansen om van 2002 zelf een bijzonder jaar te maken. Bij het bijzondere karakter van 2002 plaatsen we twee kanttekeningen :
– het bijzondere van 2002 ligt niet in de aanlei-ding (de 700ste verjaardag van de Gulden-sporenslag), maar wel in wat wij ervan maken : manifestaties en realisaties die alle Vlamingen aanspreken en aanbelangen, en waarmee we ons als partnerland voor Euro-pa en de wereld presenteren ;
– 2002 mag geen eindpunt zijn. De dynamiek mag niet stilvallen vanaf 1 januari 2003. Het bijzondere jaar 2002 moet het integendeel mogelijk maken deze dynamiek op een hoger niveau te bestendigen : een blijvend grotere participatie van de Vlamingen aan het publieke leven, een duurzame verstevi-ging van internationale contacten.
Pijler 1 : Tentoonstellingen
Omschrijving : tentoonstellingen over heden en verleden (7 eeuwen) Vlaamse kunst en cultuur in Vlaanderen en elders in de wereld.
Tentoonstellingen vormen een ideaal instru-ment om mensen uit Vlaanderen en andere regio's en landen samen te brengen en te laten kennismaken met een belangrijk stuk van ons cultureel erfgoed. Vooral de Vlaamse (schil-der)kunst komt uit alle onderzoeken naar voren als een bekende referentie. Bovendien is ze aan-wezig in de belangrijkste musea ter wereld. Dit heeft te maken met onze geschiedenis, maar ook met het per definitie universeel karakter van grote kunst, die een "taal" is die blijkbaar overal ter wereld wordt verstaan.
Ook tentoonstellingen over cultuur in de ruime zin van het woord (bv. mode) kunnen in dit domein aan bod komen.
Zwaartepunt – Het zwaartepunt in dit domein ligt onbetwistbaar bij de actie "7 eeuwen Vlaamse kunst in de wereldmusea en in Vlaan-deren", die tot doel heeft de Vlaamse kunst, voornamelijk schilderkunst, die aanwezig is in de musea in Vlaanderen maar ook en vooral in de belangrijkste musea ter wereld (Parijs, Lon-don, Wenen, München, Washington ... )., extra in de kijker te stellen en hierrond gemeenschappe-lijk promotie-initiatieven te ontwikkelen. Pijler 2 : Festival van de Europese Culturen 2002 Omschrijving : festivals in Vlaanderen en in het buitenland met wederzijdse presentatie van artiesten en gezelschappen.
Deze pijler is vergelijkbaar met de tentoonstel-lingen (pijler 1), maar situeert zich voornamelijk op het vlak van de muziek en de podiumkun-sten. Tussen festivals in Vlaanderen en in het buitenland worden afspraken gemaakt om de beste artiesten en gezelschappen in mekaars programmatie op te nemen en aldus bijzondere aandacht te besteden aan de internationale wis-selwerking tussen culturen. Een instrument bij uitstek hiervoor zijn de culturele ambassadeurs van Vlaanderen. Bovendien wordt ernaar gestreefd om Vlaanderen als gastland te pro-grammeren op een aantal festivals (Edinburgh, Wienerfestwoche...).
Pijler 3 : Topsport Vlaanderen 2002
Omschrijving : een jaar lang
(top)sportevene-menten uit alle disciplines, met een onderlinge sportieve en promotionele band.
Nu reeds zijn een 20-tal topevenementen gestart. Opzet is alle sporttakken te omvatten en een WK en EK of ander hoogtepunt in te bouwen. Daarnaast worden interlands voor de amateursporten en de niet-Olympische sporten opgezet (schoolsport, petanque, vissen, wielren-nen). Deze evenementen hebben een driedub-bel doel : nieuwe kansen bieden aan onze top-sporters, zorgen voor een betere toegankelijk-heid van belangrijke sportmanifestaties door deze dichter bij huis te brengen, en ten slotte, internationale sportieve contacten bevorderen. Pijler 4 : Gemeentelijke initiatieven
Omschrijving : Vlaamse gemeenten organiseren internationale activiteiten.
De meeste gemeenten hebben buitenlandse zus-tersteden, of banden via onderwijs, clubs en comités, waardoor ze een duurzame relatie heb-ben uitgebouwd of nog kunnen uitbouwen. De grotere steden zetten de toon : Kortrijk 1302-2002, Brugge – culturele hoofdstad, Ant-werpen (Portival), Hasselt (700 jaar mode en 700 jaar jenever)...
Pijler 5 : Partners van Vlaanderen
Omschrijving : een 50-tal regio's en landen zul-len hun banden met Vlaanderen visualiseren. Dit gebeurt aan de hand van evenementen die herinneren aan de historische contacten en die de huidige contacten versterken.
Zwaartepunt – De hoogtepunten zijn zowel de vieringen van de diverse nationale feestdagen in Vlaanderen, door en in samenwerking met de hier verblijvende buitenlanders, als de 11-juli-vieringen in het buitenland, die worden uitge-bouwd tot een echt feest- en contactmoment. Pijler 6 : Wetenschappelijke colloquia, congres-sen en bedrijfsevenementen
Omschrijving : in de domeinen waar Vlaanderen sterk staat, organiseren universiteiten, weten-schappelijke instituten en ondernemingen (of hun federaties) colloquia, congressen en bedrijfsevenementen met een uitgesproken internationale dimensie.
Omschrijving : in de meest diverse maatschap-pelijke domeinen : onderwijs, jeugd, vereni-gingsleven, gezinnen, bedrijfsleven, worden uit-wisselingen opgezet.
Deze doelgroep is zeer verscheiden en zeer uit-gebreid : onderwijs, jeugdverenigingen, Derde Wereld, socio-culturele organisaties. Heel wat van deze organisaties hebben reeds internatio-nale contacten uitgebouwd. Het is de bedoeling deze contacten verder uit te breiden en te ver-diepen. Via deze weg is het mogelijk een bijzon-der ruim publiek te betrekken (cf. BGJG, scho-len, VTB-VAB, cultuurfondsen, Europeade, Erasmus-alumni, AFS/YFU, ... ).
3. In 1998 werden tot op heden volgende kredie-ten vastgelegd voor het bewegingsluik van het project Vlaanderen-Europa 2002 :
Wielerploeg Vlaanderen 2002 10.100.000 fr. Festival Van Vlaanderen 5.750.000 fr. Vlaamse Culturele Koepel 2.870.000 fr. 11-daagse
Vlaanderen-Europa 2002 14.850.000 fr Vlaanderen 2002 Interlands 4.000.000 fr. Rock Vlaanderen 2002 1.000.000 fr. Vlaamse kusttram 3.000.000 fr. Vlaanderen Europees verkennen 2.200.000 fr. Portival Antwerpen in
Vlaan-deren 2002 +5.000.000 fr.
Totaal : 48.770.000 fr.
Zoals voor het oorspronkelijke project "Vlaan-deren-Europa 2002" reeds het geval was, is er in de voorbereiding van 2002 naast het bewegings-luik een beleidsbewegings-luik.
Het beleidsluik omvat alle initiatieven van de Vlaamse regering en van individuele ministers die erop gericht zijn om (vaak gekwantificeerde of alleszins meetbare) doelstellingen te verwe-zenlijken tegen 2002. Tot het beleidsluik beho-ren ook de zogenaamde "mijlpaalprojecten" die het Vlaamse kennen en kunnen in verschillende maatschappelijke sectoren zichtbaar maken. Ten slotte moet er in het beleidsluik ook plaats zijn voor projecten die het bewegingsluik mee mogelijk maken. In de eerste plaats gaat het hier om het verzekeren van voldoende en aan-gepaste infrastructuur. Deze projecten worden aangerekend op de begrotingen van de bevoeg-de ministers.
Wat buitenlands beleid betreft, werden in de begroting 1998 twee nieuwe basisallocaties opgenomen (BA 12.1.12.39 en 12.1.33.05) ter
waarde van 100 miljoen. Hierop worden ook projecten in het raam van het Keizer Kareljaar in 2000 aangerekend.
4. Zoals hierboven geschetst, is het bewegingsluik Vlaanderen-Europa 2002 opgebouwd via twee kanalen. Deze jaarlijkse 11-daagse mobiliseert gemeenten en verenigingen rond een nieuwe aanpak van de 11-juli-vieringen en tegelijk wor-den projecten voor 2002 ontwikkeld op basis van voorlopig zeven pijlers of domeinen. De zeven pijlers zijn in januari 1996 reeds een eer-ste maal aan de Vlaamse regering voorgelegd en als dusdanig vermeld op de officiële website. Van belang voor de toekomstige organisatie van het bewegingsluik Vlaanderen-Europa 2002 zijn twee basisprincipes : evenwicht tussen profes-sionalisme en vrijwilligersinzet en de relatie tus-sen de koepel, de diverse pijlers en de overheid. Eerste basisprincipe : professionalisme met vrij-willigersinzet
Een groeiende professionalisering dient gepaard te gaan met een verdere groei van vrij-willigersinzet. En dit omwille van de volgende voordelen :
a) het bewegingsluik komt vanuit een "bottom-up"- en niet vanuit een "top-down"-filosofie tot stand. Het onder-scheidt zich van andere internationale eve-nementen (expo, culturele hoofdstad, WK) doordat het hoofdaccent ligt op initiatieven van de diverse samenlevingsgroepen ;
b) de financiële verantwoordelijkheid en de inzet worden gespreid bij de diverse initia-tiefnemers ;
c) de professionalisering dient zich vooral te vertalen in logistieke steun en communicatie. Daarenboven dienen zowel in de koepel (het Comité 2002) als in de pijlers persoonlijkhe-den-uit-het-vak de verantwoordelijkheid te dragen.
Tweede basisprincipe : koepel-overlegstructuur – relatie met de overheid
– Op dit ogenblik neemt de VZW 11-daagse Vlaanderen-Europa 2002 en de Vlaamse Cultu-rele Koepel de coördinatie op zich van het bewegingsluik. Daartoe is een feitelijk overleg-comité gemaakt met verantwoordelijken uit de diverse pijlers.
over-legstructuur opgezet met de verantwoordelijken uit de huidige en nieuwe pijlers.
