RAPPORT VAN BEVINDINGEN ONDERZOEK IN HET KADER VAN VOOR- EN VROEGSCHOOLSE
EDUCATIE
Voorschool van Ostadeschool Van Ostadeschool
Plaats : 's-Gravenhage, Den Haag
LRKP nummer : 185176914
BRIN nummer : 19NW|C1
Onderzoeksnummer : 287666 Datum onderzoek : 15 maart 2016
1 INLEIDING . . . 5
2 BEVINDINGEN . . . 7
3 CONCLUSIE. . . 11
BIJLAGE 1 OORDELEN . . . 12
INHOUDSOPGAVE
Op 15 maart 2016 heeft de inspectie peuterspeelzaal SamSam/Van Ostade en basisschool Van Ostade onderzocht. Het onderzoek is gedaan vanwege het toezicht van de Inspectie van het Onderwijs op de kwaliteit van de voor- en vroegschoolse educatie (vve). De inspectie monitort in 2013 en 2015/2016 de kwaliteit van vve in de 37 grote gemeenten (G37). Vve is bedoeld voor jonge kinderen die onvoldoende zijn toegerust voor een soepele instroom in groep 3 van het basisonderwijs, waardoor ze grote kans lopen om achterop te raken.
Tijdens het onderzoek heeft de inspectie de kwaliteit van de voor- en vroegschoolse educatie beoordeeld met een set indicatoren, waarmee zij overeenkomstig de Wet op het Onderwijstoezicht (WOT) kan beoordelen of de vve-locaties op belangrijke onderdelen vve van voldoende kwaliteit biedt. Deze indicatoren hebben betrekking op:
• De voorwaarden voor vve
• De ouders
• De kwaliteit van de educatie
• Het vve-programma, zoals dat wordt aangeboden
• Het pedagogisch klimaat
• Het educatief handelen
• De ontwikkeling, zorg en begeleiding
• De kwaliteitszorg
• De doorgaande lijn tussen de voor- en vroegschool
• De resultaten van vve
Het onderzoek bestond uit de volgende activiteiten:
• Analyse van de door de locatie ingevulde digitale vragenlijst.
• Analyse van documenten en gegevens over de locatie die de inspectie voorafgaand aan het onderzoek heeft opgevraagd.
Vve-locatiebezoek, waarbij:
• documenten, handelingsplannen en groepsplannen zijn bestudeerd;
• enkele groepsbezoeken zijn uitgevoerd. Deze vve-bezoeken vonden plaats in alle voorschoolgroepen, SamSam en de Van Ostadeschool.
• gesprekken met de directie, ouders, pedagogisch medewerkers en leerkrachten en de intern begeleiders en een vertegenwoordiging van het bestuur van SamSam en van de Van Ostadeschool zijn gevoerd.
INLEIDING 1
Onderzoeksopzet
De inspectie heeft zich bij haar onderzoek onder andere gebaseerd op het Toezichtkader vve 2010. Dit document is te vinden op
www.onderwijsinspectie.nl.
In hoofdstuk 2 van dit rapport beschrijft de inspectie de bevindingen die uit haar onderzoek naar voren zijn gekomen. Bij de geconstateerde verbeterpunten is tevens een onderbouwing opgenomen. In hoofdstuk 3 volgt de conclusie. Bijlage 1 van dit rapport bevat een overzicht van de bij dit onderzoek gebruikte
indicatoren en de bevindingen van de inspectie daarover.
Toezichtkader
Opbouw rapport
Uit het overzicht in bijlage 1 valt op te maken dat de kwaliteit van de voor- en vroegschoolse educatie op alle aspecten op orde is.
Totaalbeeld
Voor de beoordeling van de condities is gebruik gemaakt van het GGD-rapport van 5 maart 2015. Hierin is te lezen dat alle indicatoren vallend onder 'Condities' op orde zijn.
In de Schilderswijk van Den Haag vervullen de voorschool van SamSam en de vroegschool van de Van Ostadeschool een spilfunctie. Zij vormen al jaren in een gedegen samenwerking een baken voor kinderen en ouders.
De combinatie voor- en vroegschool weerspiegelt de bevolkingssamenstelling van de wijk. De Van Ostadeschool beschikt al een drietal jaren achtereen over het predicaat 'excellente school' dat volledig in de praktijk wordt
waargemaakt, hetgeen zichtbaar doorwerkt in de voor- en vroegschoolse educatie. De kwaliteit van vve was en is op alle onderdelen van voldoende tot goed niveau. Desalniettemin werken peuterspeelzaal en school continu aan kwaliteitsverbetering.
Zowel bij de voorschool als ook bij de vroegschool valt de zeer goede en intensieve samenwerking met de ouders op.
De visies van beide instellingen lopen parallel, zowel die op de educatie als die op de ontwikkeling van kinderen. Dit uit zich in de dubbele bezetting van de groepen als ook in de inzet van een hbo-geschoolde medewerker binnen de voorschool.
Ook de missies van de voor- en vroegschool zijn eenduidig, gericht op het vergroten van de betrokkenheid van de inwoners bij de wijk, die daarbij mede zorgdragen voor een goed leefklimaat in hun wijk. Daarvoor participeren de voorschool en de school in de Brede Buurtschool.
Toelichting
Condities
Voor de beoordeling van de condties is tevens gebruik gemaakt van het GGD- rapport, van 5 maart 2015.
Alle leidsters van de voorschool voldoen aan het vereiste taalniveau. Verder voldoen de beide instellingen aan alle condities voor vve. In de kleutergroepen van de school is wel gezorgd voor een dubbele bezetting, maar slechts voor een beperkt deel van de onderwijstijd. Als gevolg van de vele bezuinigingen van de Gemeente Den Haag is er derhalve geen echte dubbele bezetting meer
BEVINDINGEN
2
aanwezig, maar slechts een aantal dagdelen, ingevuld door een tutor of een klassenassistent. De extra inzet in deze twee groepen vertaalt zich naar de resultaten van de kleuterperiode die de vroegschool goed in beeld heeft. Alle beroepskrachten in de voor- en vroegschool zijn meer dan toereikend vve- geschoold, vele hebben naast de verplichte vve-scholing andere relevante opleidingen en cursussen gevolgd.
Ouders
Een groot goed van de voor- en vroegschool is het zeer gerichte ouderbeleid, gebaseerd op een deugdelijke analyse van de leerlingpopulatie en de behoeften van de ouders, waaronder de taalontwikkeling en opvoedings- en
spelbegeleiding. Passend binnen de uitgangspunten van de brede school komt het gedeeld educatief en pedagogisch partnerschap geheel tot zijn recht.
Het ouderbeleid is in voldoende mate uitgewerkt in het kwaliteitshandboek.
Bij de inloop in de peuterspeelszaal is de betrokkenheid van de ouders duidelijk zichtbaar. Nagenoeg alle ouders blijven het eerste half uur om met hun kinderen te spelen of (voor) te lezen, niet alleen moeders maar ook vaders. Iedereen wordt door een leidster individueel begroet, een ieder krijgt dan voldoende aandacht. De voorschool houdt deze participatie van de ouders ook bij, evenals andere op de ouders gerichte activiteiten. De ouders zijn in deze zeer tevreden over de peuterspeelzaal, ze zijn enthousiast, waarderen de leidsters zeer en zijn goed geïnformneerd over de ontwikkeling van hun kinderen.
Kwaliteit van de uitvoering van vve
De uitvoering van vve staat op een hoog kwaliteitsniveau, zowel het pedagogisch als ook het didactisch handelen. Alle beroepskrachten zijn
bekwaam en ook de goed begeleide stagiaires functioneren naar tevredenheid.
Dit geldt eveneens voor de kleutergroepen. Het voorbeeldgedrag van de leidsters is goed te noemen, waardoor de kinderen een gelijksoortig gedrag vertonen. Opvallend positief is de wijze waarop de kinderen in de voorschool met elkaar spelen en de begeleiding daarop inspeelt. Gedurende dat proces is er steeds een leidster beschikbaar die specifieke observaties uitvoert en deze meteen of later vastlegt in het gehanteerde digitaal beschikbare
kindvolgsysteem. In de groepsruimten heerst een goede werksfeer. Omdat er niet steeds sprake is van dubbele bezetting zijn de leraren te weinig in staat om in de hoeken te participeren in het spel van de kleuters.
Ten tijde van het inspectiebezoek waren veel activiteiten in de voor- en
vroegschool gericht op het aan de orde zijnde thema. Over de invulling van het thema is veelvuldig overleg en optimale afstemming tussen de leidsters en de
leraren. Daarbij is er zeker sprake van één doorgaande lijn. Bij alle activiteiten spelen de leidsters en leraren het taalaspect volledig uit.
Ontwikkeling, begeleiding en zorg
Met een volledig observatiesysteem volgen de leidsters de ontwikkeling van de peuters, en dragen dit (digitaal) over aan de vroegschool, waardoor continuïteit gewaarborgd is. Ook in de kleutergroepen ligt het volgen van de ontwikkeling op een goed niveau, waarmee de brede ontwikkeling bij alle betrokkenen,
waaronder de ouders, bekend is. De benodigde extra zorg en begeleiding is sinds het vorige onderzoek op een hoog professioneel niveau gehandhaafd, namelijk planmatig en transparant. Leidsters en leraren evalueren alle plannen regelmatig en deze evaluaties leiden zichtbaar, in de interacties en lessen, tot bijstelling van de aanpak.
Kwaliteitszorg
De kwaliteitszorg is binnen beide instellingen geheel op orde. Er vindt dan ook een intensieve en regelmatige afstemming plaats. Deze is vooral gericht op continue verbetering, vastgelegd in duidelijke plannen van aanpak en
jaarplannen. Alle geledingen binnen de twee instellingen zijjn goed op de hoogte van de inhoud van deze plannen en de veranderingsbereidheid is groot.
opnieuw duidelijk naar voren. Onderlinge betrokkenheid, gezamenlijke studiedagen en dezelfde werkwijzen bevorderen de ouderparticipatie zeer, borgen eenheid in aanbod en pedagogisch klimaat, zorg en coördinatie. Een gedegen en warme overdracht geeft de leraren direct handvatten om vanaf plaatsing op de school aan de slag te gaan.
Doorgaande lijn
Opvallend positief is dat de twee teams van de beide instellingen zich opstellen en opereren als één team, hetgeen overal zichtbaar en voelbaar is. Ook in de gevoerde gesprekken komt duidelijk naar voren dat denken en handelen tussen de twee teams overeenstemmen. Dat de professionele, heldere en consequente leiding binnen beide instellingen hier mede debet aan is, moge duidelijk zijn.
Kortom, net als tijdens het vorige onderzoek is geconcludeerd, komen in deze aspecten de excellentie van vroegschool en de positieve beoordeling van de voorschool wederom duidelijk tot uiting.
Opbrengsten
Inmiddels zijn er op gemeentelijk niveau resultaatafspraken gemaakt met de voorscholen (Gemeentelijk Convenant Resultaatafspraken), gerelateerd aan afgesproken en in overleg opgestelde normen.
De voorschool kan op dit moment niet aangeven of zij deze normen heeft behaald.
De Inspectie van het Onderwijs constateert dat de kwaliteit van de voor- en vroegschoolse educatie op psz. SamSam/Van Ostadeschool geheel op orde is.
Uit het onderzoek is gebleken dat de vve-locatie op die gebieden geen tekortkomingen kent.
Het onderzoek heeft geen aanleiding gegeven voor het maken van afspraken.
CONCLUSIE
3
In de onderstaande tabellen vermeldt de inspectie welke indicatoren in dit onderzoek zijn betrokken en tot welke bevindingen het onderzoek heeft geleid.
De bevindingen zijn weergegeven in de vorm van een score. De score geeft aan in welke mate de betreffende indicator gerealiseerd is.
Legenda:
1. Staat in de kinderschoenen: verbeteringen zijn dringend nodig
Deze kwalificatie geeft aan dat er écht iets verbeterd dient te worden.
2. Enigszins ontwikkeld: verbeteringen zijn wenselijk
Deze kwalificatie geeft aan dat het wenselijk is dat iets verbeterd wordt.
3. Voldoende
4. Goed ontwikkeld: een voorbeeld voor anderen
Deze kwalificatie geeft aan dat dit aspect in orde is, en wel op een zodanige manier dat andere voor- en/of vroegscholen hiervan kunnen leren.
BIJLAGE 1 OORDELEN
Van Ostadeschool
B : 19NW|C1 - Van Ostadeschool Legenda
Condities B
4 Voldoende vve-tijd
Kwaliteit pedagogisch medewerkers
3 A3 Beroepskracht - kind ratio ("dubbele bezetting")
A5.4 Alle beroepskrachten zijn toereikend vve-geschoold
Ouders B
3 3 3 4 3 3 B1 Gericht vve-ouderbeleid
B2 Ouders zijn vooraf adequaat geïnformeerd
B3 Intake
B4 Stimuleren om thuis ontwikkelingsstimulerende activiteiten te doen B5 Participatie in vve-activiteiten in de voorschool/vroegschool B6 Informeren over de ontwikkeling van hun kind
Kwaliteit van de uitvoering van vve B Kwaliteit van de educatie: het aangeboden programma
3 4 3 4 Kwaliteit van de educatie: het pedagogisch klimaat
4 3
3
4
4 Kwaliteit van de educatie: het educatief handelen
4
3 3
4 3
4 4 C1.1 Een integraal vve-programma
C1.2 Werken met een doelgerichte planning
C1.3 Het activiteitenaanbod gericht op de taalontwikkeling is voldoende dekkend en geconcretiseerd
C1.4 Het aanbod klimt op in moeilijkheidsgraad en er wordt gedifferentieerd
C2.1 Het pedagogisch handelen van de pedagogisch medewerkers/
leerkrachten is respectvol
C2.2 De pedagogisch medewerkers/leerkrachten structureren en hanteren duidelijke pedagogische gedragsgrenzen
C2.3 De pedagogisch medewerkers/leerkrachten stimuleren de sociale vaardigheden en de persoonlijke competenties van de kinderen C2.4 De pedagogisch medewerkers/leerkrachten bevorderen de
zelfstandigheid van de kinderen en tonen respect voor de autonomie van het kind
C2.5 De inrichting van de ruimte is aantrekkelijk, uitdagend en spel- en taal- uitlokkend
C3.1 Het educatief handelen van beide pedagogisch medewerkers/
leerkrachten is goed op elkaar afgestemd
C3.2 Er worden structureel effectieve en gerichte activiteiten voor de taalontwikkeling uitgevoerd
C3.3 De pedagogisch medewerkers/leerkrachten bevorderen de interactie met en tussen kinderen
C3.4 De pedagogisch medewerkers/leerkrachten stimuleren actieve betrokkenheid van de kinderen en verrijken het spelen en werken C3.5 De pedagogisch medewerkers/leerkrachten bevorderen de ontwikkeling
van aanpakgedrag (strategieën) bij de kinderen
C3.6 Het gedrag van de pedagogisch medewerkers/leerkrachten met de kinderen is responsief
C3.7 De pedagogisch medewerkers/leerkrachten stemmen de activiteiten af op verschillen in de ontwikkeling van de individuele kinderen
Ontwikkeling, begeleiding en zorg B
Ontwikkeling, begeleiding en zorg binnen de groep
4 4 D1.1 Volgen van de brede ontwikkeling van alle kinderen
D1.2 De begeleiding is planmatig voor: de hele groep, de kleine (tutor)groep en het individuele kind
Ontwikkeling, begeleiding en zorg B 3 3 Ontwikkeling, begeleiding en zorg in de bredere zorgketen
3
3
3 D1.3 De evaluatie van de aangeboden begeleiding en zorg
D1.4 Specifieke aandacht voor de taalontwikkeling bij begeleiding en zorg
D2.1 De pedagogisch medewerkers/leerkrachten hebben een overzicht van de kinderen die zorg nodig hebben die de voor- resp. vroegschool niet kan leveren, en van de aard van die zorg
D2.2 De pedagogisch medewerkers/leerkrachten zorgen dat kinderen aangemeld worden voor externe zorg wanneer de voor- resp.
vroegschool de gewenste zorg niet kan leveren
D2.3 De pedagogisch medewerkers/leerkrachten blijven de ontwikkeling van kinderen met extra zorg bijhouden
Kwaliteitszorg binnen de voor- en de vroegschool B 4 3 4 4 3 3 E1 Er is vve-coördinatie op de voor- resp. vroegschool
E2 De voor- resp. vroegschool evalueert de kwaliteit van vve regelmatig E3 De voor- resp. vroegschool evalueren de resultaten van vve
E4 De voor- resp. vroegschool werkt planmatig aan vve- verbetermaatregelen
E5 De voor- resp. vroegschool borgt de kwaliteit van haar vve-educatie E6 In de kwaliteitszorg van de vroegschool wordt ook specifiek naar vve
gekeken
Doorgaande lijn B
4 3 3 3 4
3 F1 Er is vve-coördinatie tussen de voor- en vroegschool
F3 De voor- en vroegschool zorgen voor een warme overdracht F4 Het aanbod van de voor- en vroegschool is op elkaar afgestemd F5 Het pedagogisch klimaat en het educatief handelen van de voor- en
vroegschool is op elkaar afgestemd
F6 De manier om met de ouders om te gaan op de voor- en de vroegschool is op elkaar afgestemd
F7 De interne begeleiding en zorg zijn op de voor- en vroegschool op elkaar afgestemd
Opbrengsten van vve B
3 3 3 G1 De resultaten worden gemeten conform de gemeentelijke afspraken
G2 De resultaten zijn van voldoende niveau G3 Verlengde kleuterperiode
