RAPPORT VAN BEVINDINGEN TUSSENTIJDS KWALITEITSONDERZOEK
De Wereldweide
Plaats : Wezep
BRIN nummer : 03EH|C1
Onderzoeksnummer : 283989
1 INLEIDING . . . 5 2 BEVINDINGEN . . . 7 3 TOEZICHTARRANGEMENT . . . 12
INHOUDSOPGAVE
De Inspectie van het Onderwijs heeft op 30 juni 2015 een tussentijds kwaliteitsonderzoek uitgevoerd op De Wereldweide en nevenvestiging Het Noordermerk naar aspecten van de kwaliteit van het onderwijs. De aanleiding voor dit onderzoek was het volgende.
Tijdens het kwaliteitsonderzoek dat is uitgevoerd op 3 november 2014 stelde de inspectie tekortkomingen vast in de opbrengsten en het onderwijsleerproces op De Wereldweide en nevenvestiging Het Noordermerk. Deze zijn beschreven in het inspectierapport dat is vastgesteld op 29 januari 2015. De kwaliteit van het onderwijs is toen als zeer zwak beoordeeld en de inspectie heeft haar toezicht geïntensiveerd. In het kader hiervan voert de inspectie nu een tussentijds onderzoek uit om na te gaan in hoeverre de in het toezichtplan opgenomen tekortkomingen zijn opgeheven en aan de afspraken is voldaan.
Toezichthistorie
Op 3 november 2014 heeft de inspectie een kwaliteitsonderzoek uitgevoerd op De Wereldweide en nevenvestiging Het Noordermerk. Uit dit onderzoek kwam naar voren dat de eindopbrengsten van onvoldoende niveau waren en het onderwijsleerproces ernstige tekortkomingen kende in het aanbod Nederlandse taal, het didactisch handelen van de leraren en de zorg en begeleiding. Om deze redenen werd de kwaliteit van het onderwijs als zeer zwak beoordeeld en valt de school sindsdien onder verscherpt toezicht. Als onderdeel van het verscherpt toezicht heeft de inspectie, volgens het opgestelde toezichtplan, op 19 februari 2015 een gesprek gevoerd met het bestuur over de voortgang van het verbetertraject. Het gesprek maakte duidelijk dat het team van De
Wereldweide en nevenvestiging Het Noordermerk vanuit een ambitieus verbeterplan gezamenlijk werkte aan kwaliteitsverbetering.
De onderzoeksopzet is gebaseerd op de afspraken die in het toezichtplan zijn opgenomen. Het onderzoek bestond uit de volgende activiteiten:
• Onderzoek en analyse van jaardocumenten en gegevens over de school die bij de inspectie aanwezig zijn.
• Schoolbezoek, waarbij de inspectie in alle groepen van zowel De Wereldweide als nevenvestiging Het Noordermerk lessen heeft geobserveerd. Ook zijn er gesprekken gevoerd met de waarnemend directeur, de intern begeleider en leraren.
INLEIDING 1
Onderzoeksopzet
• Een eindgesprek met de waarnemend directeur, intern begeleider en het bestuur, na afloop van het schoolbezoek.
Tijdens het onderzoek beoordeelde de inspectie indicatoren van de volgende aspecten: opbrengsten, leerstofaanbod, didactisch handelen, zorg en begeleiding, en kwaliteitszorg.
De inspectie heeft zich bij haar onderzoek onder andere gebaseerd op het Toezichtkader po/vo 2012 en de notitie Analyse en waarderingen van opbrengsten primair onderwijs. Beide documenten zijn te vinden op www.onderwijsinspectie.nl.
In hoofdstuk 2 staan de bevindingen uit het onderzoek naar de
onderwijskwaliteit. Dit wordt gevolgd door een beschouwing waarin het oordeel van de inspectie wordt toegelicht en waar mogelijk de schoolontwikkeling in samenhang wordt beschreven. Hoofdstuk 3 geeft het toezichtarrangement weer.
Toezichtkader
Opbouw rapport
In onderstaande tabellen vermeldt de inspectie welke indicatoren in dit
onderzoek zijn betrokken en tot welke bevindingen het onderzoek heeft geleid.
De nummering in de tabellen verwijst naar het volledige waarderingskader primair onderwijs 2012. Indicatoren die bij een kwaliteitsonderzoek de doorslag geven of een school (zeer) zwak is, de zogeheten normindicatoren, zijn
gemarkeerd met een asterisk. Voor een overzicht van alle normindicatoren zie het Toezichtkader po/vo 2012 opwww.onderwijsinspectie.nl. De bevindingen zijn weergegeven in de vorm van een score. De score geeft aan in welke mate de betreffende indicator gerealiseerd is.
Legenda:
1. slecht 2. onvoldoende 3. voldoende
4. goed
5. niet te beoordelen (alleen bij opbrengsten)
BEVINDINGEN 2
Kwaliteits- en nalevingsprofiel 2.1
Opbrengsten 1 2 3 4 5
•
• 1.1* De resultaten van de leerlingen aan het eind van de
basisschool liggen ten minste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht.
1.2* De resultaten van de leerlingen voor Nederlandse taal en voor rekenen en wiskunde tijdens de schoolperiode liggen ten minste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht.
Leerstofaanbod 1 2 3 4
2.1* Bij de aangeboden leerinhouden voor Nederlandse taal en • rekenen en wiskunde betrekt de school alle kerndoelen als te bereiken doelstellingen.
Didactisch handelen 1 2 3 4
• 5.1* De leraren geven duidelijke uitleg van de leerstof.
Algemeen beeld
De afgelopen periode heeft het team van De Wereldweide en Het Noordermerk gewerkt aan de verbetering van de kwaliteit van het onderwijs. Het tussentijds kwaliteitsonderzoek laat zien dat de school op nagenoeg alle afgesproken indicatoren voldoende vooruitgang heeft gebroekt waardoor een aantal
belangrijke tekortkomingen in het onderwijsleerproces is opgeheven. Daarmee beschouwt de inspectie de school niet langer meer als zeer zwak maar wijzigt het toezichtarrangement in ‘zwak’. Voor de school ligt de uitdaging erin de komende periode de gerealiseerde verbeteringen te verduurzamen en de nog aanwezige tekortkomingen weg te werken.
De eind- en tussenopbrengsten zijn van voldoende niveau en ook voldoet het aanbod in de Nederlandse taal. Leraren geven een duidelijke uitleg en de school gebruikt een samenhangend systeem van instrumenten en procedures voor het volgen van de prestaties van de leerlingen. Ook werkt de school nu planmatig aan de verbeteractiviteiten. Hoewel de school belangrijke stappen heeft gezet in de kwaliteit van de zorg en begeleiding, is de planmatige uitvoering van de zorg nog van onvoldoende kwaliteit.
Context
Sinds het kwaliteitsonderzoek in november 2014 is in de context van de school een aantal zaken gewijzigd. Naar aanleiding van het kwaliteitsonderzoek heeft het bestuur besloten wijzigingen door te voeren in de aansturing van de school.
Na het vertrek van de meerscholendirecteur ligt de aansturing van de school nu in handen van de waarnemend directeur, die ten tijde van het
kwaliteitsonderzoek al als locatieleider aan de school verbonden was. Hij is hiervoor vier dagen per week ambulant.
Begeleiding 1 2 3 4
7.1* De school gebruikt een samenhangend systeem van • genormeerde instrumenten en procedures voor het volgen van de prestaties en de ontwikkeling van de leerlingen.
Zorg 1 2 3 4
• 8.3* De school voert de zorg planmatig uit.
Kwaliteitszorg 1 2 3 4
• 9.4 De school werkt planmatig aan verbeteractiviteiten.
Beschouwing 2.2
De interne begeleider is met zwangerschapsverlof. Om de aansturing in en ontwikkeling van de leerlingenzorg te borgen, heeft het bestuur al aan het begin van het schooljaar 2014-2015 een tweede interne begeleider toegevoegd.
In het team van leraren hebben zich geen significante wijzigingen voorgedaan.
Wel hanteert de school inmiddels het uitgangspunt dat maximaal twee leraren per week voor één combinatiegroep staan. Hiermee beoogt de school meer rust in de organisatie en eenduidigheid voor de leerlingen te realiseren.
Gedurende het verbetertraject van de school wordt de school extra ondersteund.
Zo is er ondersteuning vanuit de 'Vliegende Brigade' van de PO Raad bij het verbeteren van het didactisch handelen van leraren. Een meerscholendirecteur van de stichting treedt op als 'sparring-partner' voor de waarnemend directeur, vooral als het gaat om de zorg voor kwaliteit. Daarnaast vinden er regelmatig (monitoring)gesprekken plaats met de bovenschoolse beleidsmedewerker Onderwijs.
Hieronder volgt een toelichting op de bevindingen.
Toelichting
De school verantwoordt zich over haar eindresultaten met een landelijk
genormeerde eindtoets. De inspectie beoordeelt de resultaten hiervan op basis van de jaren 2013, 2014 en 2015. Het gaat daarbij om kleine aantallen
leerlingen (< 10 leerlingen). Voor 2013 en 2014 liggen de eindresultaten onder de ondergrens die de inspectie hanteert. In 2015 ligt het eindresultaat op de geldende ondergrens. Daarmee zijn de eindresultaten weliswaar (nipt) van voldoende niveau maar blijven kwetsbaar. Zo maken de resultaten van de huidige groepen 7 duidelijk dat een voldoende eindresultaat in 2016 geen vanzelfsprekendheid is.
Ook de tussentijdse resultaten zijn van voldoende niveau. Voor de beoordeling van de tussentijdse resultaten baseert de inspectie zich op de meest recente resultaten van technisch lezen in de groepen 3 en 4, rekenen-wiskunde in de groepen 4 en 6 en begrijpend lezen in groep 6. Aangezien meerdere van deze groepen minder dan 10 leerlingen tellen, worden ook de resultaten van rekenen- wiskunde en begrijpend lezen in groep 5 betrokken bij de beoordeling. Voor zowel De Wereldweide als nevenvestiging Het Noordermerk geldt dat de resultaten voor rekenen-wiskunde en begrijpend lezen in groep 7 liggen onder de ondergrenzen die de inspectie hiervoor hanteert. De overige tussentijdse resultaten zijn van voldoende niveau.
Onderwijsleerproces.
In de afgelopen periode heeft de school voor onder andere begrijpend lezen een
school afspraken gemaakt en vastgelegd. Daarmee is het leerstofaanbod voor Nederlandse taal dekkend voor de kerndoelen en worden de geplande
leerinhouden ook daadwerkelijk aangeboden (indicator 2.1).
De aanscherping van de kwaliteit van de uitleg is één van de
verbeteronderwerpen uit het plan van aanpak dat voor de school de leidraad vormt tijdens het verbetertraject. Aan de hand van studie- en
werkbijeenkomsten, lesobservaties met kijkwijzers, en individuele coaching en video-interactiebegeleiding, heeft de school aandacht besteed aan de kwaliteit van de uitleg. Het heeft geleid tot zodanig aantoonbare verbetering dat de inspectie de indicator (5.1) over de duidelijk uitleg van voldoende kwaliteit vindt. Vanuit een betekenisvolle context leggen leraren de leerstof beknopt en gericht op het lesdoel uit, volgens een herkenbare structuur. Hierdoor kunnen leerlingen na de uitleg zelfstandig aan de slag met de verwerkingsstof. De kwaliteit van de uitleg kan verder versterkt worden door meer interactie met en tussen leerlingen en de kracht van directe feedback op het leerproces van de leerling beter te benutten. Omwille van een doorgaande lijn kunnen ook de waargenomen verschillen tussen de geobserveerde instructiemomenten een punt van aandacht zijn.
Naast de kwaliteit van de uitleg staat op De Wereldweide en nevenvestiging Het Noordermerk ook de doorontwikkeling van het systeem zorg en begeleiding centraal in het verbetertraject. Een belangrijk onderdeel hierin is het opgestelde zorghandboek, waarin afspraken over de uitvoering van de zorg en begeleiding zijn vastgelegd, waaronder de procedures en instrumenten voor het volgen van de ontwikkeling van de leerlingen. Voor de groepen 1 en 2 maakt de school inmiddels gebruik van een gestandaardiseerd observatie-instrument voor het volgen van de taal- en rekenontwikkeling, de motorische ontwikkeling en de sociaal-emotionele ontwikkeling.
Voor de uitvoering van de zorg en begeleiding werkt de school met de cyclus van handelingsgericht werken. Een belangrijk onderdeel van de cyclus van handelingsgericht werken vormt de analyse van toets- en observatiegegevens voor het vaststellen van de onderwijsbehoeften van de leerlingen. Hierin heeft het team de afgelopen periode veel tijd geïnvesteerd. Met name de evaluaties van de groepsplannen maken duidelijk dat de kwaliteit van de (fouten)analyses aanzienlijk is verbeterd. Zij benutten de uitkomsten hiervan echter onvoldoende voor de afstemming van het onderwijs en de extra zorg voor zorgleerlingen. Het maakt dat voor leerlingen die dat nodig hebben geen extra zorg is gepland, het ontbreekt aan handelingsplanning en leraren niet kunnen laten zien dat zij consequent werken aan de uitvoering van de zorg - voor het laatstgenoemde biedt het dagelijkse inlegvel ‘planning, differentiatie en zorg’ echter voldoende
mogelijkheden. Op dit moment beoordeelt de inspectie indicator 8.3 als onvoldoende.
Kwaliteitszorg
Naar aanleiding van de uitkomsten van het kwaliteitsonderzoek heeft de school, samen met externe ondersteuners, een plan van aanpak opgesteld. Hierin staat een drietal thema’s centraal die betrekking hebben op het didactisch handelen van leraren, de zorg en begeleiding en de kwaliteitszorg. Voor elk van deze thema’s is een aantal verbeteronderwerpen uitgewerkt in meetbare
doelstellingen, uit te voeren activiteiten met bijbehorende tijdsplanning en betrokkenen. Regelmatig gaan de waarnemend directeur en intern begeleider na of het verbetertraject volgens planning verloopt en passen zo nodig het plan van aanpak aan. Hiermee laat de school zien in voldoende mate planmatig aan de uitvoering van haar verbeteractiviteiten te werken.
Kwaliteit
De kwaliteit van het onderwijs is verbeterd en niet meer zeer zwak, maar vertoont nog wel op onderdelen belangrijke tekortkomingen en vraagt om verduurzaming van de gerealiseerde verbeteringen. Daarom wijzigt de inspectie het aangepast toezichtarrangement in zwak. De school blijft onder intensief toezicht van de inspectie vallen. Op grond van de geconstateerde verbeteringen spreekt de inspectie met het bestuur af dat de onderwijskwaliteit in april 2016 weer van voldoende niveau is. De inspectie voert in het tweede kwartaal van 2016 een afsluitend onderzoek naar de kwaliteitsverbetering (okv) uit om na te gaan of de tekortkomingen zijn opgeheven. Daaraan voorafgaand zal in
december 2015 een gesprek plaatsvinden met het bestuur over de voortgang van het verbetertraject.
