1
Bestuurlijke visie op Crisisbeheersing – Update 170221
BESTUURLIJKE VISIE CRISISBEHEERSING ACTUEEL OVERZICHT VAN BEVINDINGEN
Update 170221
Onderwerp Korte aanduiding
Algemeen Uitgangspunten
van de visie
Maak gebruik van de bestuurlijke uitgangspunten zoals opgenomen in ‘Toekomstvisie brandweerzorg’.
Rol Algemeen Bestuur (AB)
AB dient te sturen op de VR en daarbij invulling te geven aan haar eigen besluiten: iets beslissen, dan ook de middelen beschikbaar stellen. Het AB omvat tevens de meeste leden van het Regionaal Beleidsteam (RBT) dat optreedt tijdens crises. Voor beide rollen AB en RBT zijn onderlinge bekendheid en band belangrijk, dat vraagt om teambuilding binnen het bestuur en om informele contactmomenten. Het bestuur van VRBZO zou daar weer méér in moeten investeren. Dit geldt ook voor de relatie tussen burgemeesters en operationeel leiders.
Gemeenten en VRBZO
Burgemeesters ervaren na de regionalisering teveel afstand tussen gemeenten en Veiligheidsregio. De aanspreekbaarheid van de plaatselijke brandweer door de
gemeente is teruggelopen. De relatie tussen de burgemeester en de vrijwilligers binnen de gemeente wordt in veel gemeenten nauwer gezien dan door het management van VRBZO. De relatie met gemeenteraden krijgt vanuit VRBZO onvoldoenden aandacht.
Burgemeesters zien dit als een bijzonder risico voor de crisisbeheersing. Van VRBZO- functionarissen, hoofden brandweerzorg en management voorop, wordt verwacht dat zij meer betrokkenheid tonen en oog hebben voor de maatschappelijke omgeving, belangen en wensen van de gemeenten in de regio.
GGD/GHOR De visie moet voorzien in een positie voor het zorgrisicoprofiel en de zorgcontinuïteit.
Innovatie VRBZO moet innoveren en weer ‘voorop lopen’, door in onze “hightech” regio kennis uit te wisselen met bedrijven en maatschappelijke organisaties en elkaar sterker te maken op personeel, procedureel en materieel gebied. Voorbeeld: aansluiting op Brainport. Dit moet (ook) een plaats krijgen in de visie VRBZO 2025.
Inzet op sociaal domein
Op verzoek van enkele gemeenteraden is in het Regionaal beleidsplan 2015-2019 de vraag opgenomen welke meerwaarde VRBZO kan bieden bij crises in het sociaal- maatschappelijke domein. Burgemeesters geven aan dat zij een dergelijke verbreding niet wenselijk vinden, omdat het een heel ander domein is, dat andere structuren kent en andere contacten en competenties vergt. Zie ook paragraaf 2.3.
Samenwerking Brabant-Noord
Het idee is geopperd tot méér samenwerking met Veiligheidsregio Brabant-Noord (bijvoorbeeld het delen van piketten en crisisruimten). Samenwerking kan zeker meerwaarde hebben, maar niet beperken tot één buurman, géén opschaling of gezamenlijke beleidscircuits en let op de gewenste plaatselijke bekendheid.
Vaktechnische samenwerking “onder de motorkap” is prima.
Evenementen- veiligheid
Regionaal afstemmen van activiteiten is belangrijk. Sommige gemeenten hebben problemen met de vergunning van evenementen en toezicht daarop. Er kan winst worden geboekt door samenwerking. Deze kan goed worden georganiseerd door
2
Bestuurlijke visie op Crisisbeheersing – Update 170221
vragende en leverende gemeenten te koppelen op basis van het ‘cafetariamodel’.
Eindhoven bijvoorbeeld heeft een aanbod. Waar hebben ‘vragende’ gemeenten behoefte aan?
VRBZO als netwerk- organisatie
Uitbouw van de netwerkorganisatie vraagt méér aandacht. In relatie tot de gemeenten maar zeker ook de ‘verdere buitenwereld’.
Hoofdstructuur De burgemeester
in GRIP
Doordat ambtenaren een steeds zwaardere rol spelen in beslissingen over bijvoorbeeld opschalen, verliezen burgemeesters “grip op de GRIP”. Dit vergt verandering.
Samenstelling regionaal beleidsteam (RBT)
Tijdens een crisis worden burgemeesters zowel in de gemeente verwacht als in het RBT en er wordt weinig meerwaarde ervaren van het deelnemen aan het RBT. De Voorzitter veiligheidsregio moet echter wel besluiten kunnen afstemmen met gekwalificeerde functionarissen. Hoe kan aan beide belangen tegemoet worden gekomen?
GBT-ROT De samenwerking tussen het regionaal operationeel team (ROT) en het gemeentelijk beleidsteam (GBT) verloopt stroef. De operationeel leider zit ver weg en lijkt
onvoldoende gericht op bestuurlijke vraagstukken zoals maatschappelijke onrust en omgang met slachtoffers. Zou de ROL niet zitting moeten hebben in een GBT? Kan een gemeentesecretaris ROL zijn – dat is belangrijk als de in een concreet geval ‘meest gerede dienst’ de ROL moet leveren.
Collegiaal advies In de regionale crisisstructuur bestond een Regionaal Adviesteam t.b.v. het GBT, dat is afgeschaft. Burgemeesters betreuren dat er nu geen georganiseerde vorm van collegiale ondersteuning meer is. Hoe kan deze collegiale ondersteuning het beste worden vormgegeven?
ROT-Copi Het ROT en het commando plaats incident (CoPI) lijken te overlappen, het ROT wordt in het incident gezogen.
Programma van eisen crisis- organisatie
Continuïteit
Voldoet aan bestuurlijke eisen en aan systeemeisen
Synergie tussen teams, flexibiliteit in samenstelling, juiste personen
Gericht op het incident en óók op maatschappelijke impact en de nafase
Regionale bekendheid op plaatsen waar dat nodig is
Bestuurlijke sensitiviteit, faciliteren van de bestuurder
Beheersbaar aantal vakbekwame functionarissen
Operationele samenwerking over regiogrenzen heen Bevolkingszorg
Samenwerking gemeenten
Bevolkingszorg is een gemeentelijke opgave, die in samenwerking wordt uitgevoerd en regionale coördinatie vergt. Gemeenten dragen (nog) niet naar evenredigheid bij aan de samenwerking en dat moet anders.
Organisatie Sleutelwoorden: kwaliteit, capaciteit en continuïteit. Niet te zwaar organiseren, aantal functionarissen beperken, slimmer werken door samenwerking, taken verdelen, bijvoorbeeld in clusters. Dat vergt een ‘bodem’ in vakmanschap binnen elke
3
Bestuurlijke visie op Crisisbeheersing – Update 170221
deelnemende gemeente en betrokkenheid van de gemeentesecretarissen.
Bevolkingszorg en VRBZO
Bevolkingszorg dient koud en warm beter te worden ‘aangehaakt’ (koud beter
integreren in VRBZO en warm eerder alarmeren/informeren). De huidige structuur met portefeuillehouder CriBe in AB, Coördinerend gemeentesecretaris (CGS) en het regionale team bevolkingszorg kan zo blijven.
Vakmanschap en bemensing Vakmanschap en
toerusting
Vakmanschap wordt breed gedefinieerd: technisch vakmanschap + relatie en plaatselijke bekendheid + bestuurlijke sensitiviteit + communicatieve vaardigheid.
Vrijwel niemand heeft dat allemaal, maar is het ook niet allemaal altijd nodig. Het gaat erom voor welke rollen welke mix van vakmanschap nodig is en hoe dat vervolgens te organiseren. Hoe op teamniveau en procesniveau invulling te geven aan “vaktechnisch goed, plaatselijk bekend, bestuurlijk ingeleefd en communicatief vaardig”.
Maatschappelijke impact zien
De maatschappelijke impact van (een reeks) incidenten wordt door VRBZO- functionarissen van brandweer en management veelal onvoldoende gezien.
Bevolkingszorg en GHOR geven het signaal dat zij soms laat of niet worden betrokken bij incidenten die dan veelal monodisciplinair door de brandweer worden afgehandeld, maar wel een nasleep hebben voor de andere disciplines. Betrokkenheid van beiden is van belang voor de beoordeling van de maatschappelijke impact, door henzelf of als doorgeefluik naar de gemeente.
Communicatie Communicatie moet rond de burgemeester worden georganiseerd. De RBT- communicatie-adviseurs dienen ook bij een crisis niet GRIP-4 beschikbaar te zijn.
Oefenen Realistisch oefenen is van groot belang. Houd stabiliteit in de oefen- en
analysemethodiek. Groepsoefenen is belangrijk voor de relaties (teambuilding).
Aanvullen met op eigen kantoor te verwerken leerstof via internet en handige instructievormen (visitekaartformaat e.d.).
0-0-0-0-0
