Technisch proces doorlopen Stap 1: probleem of behoefte

(1)

(2)

2

Technisch proces doorlopen

Stap 1: probleem of behoefte

(3)

3

Probleemstelling

Opdracht

Het “popje” moet aan volgende criteria voldoen:

1) Criteria over de grondstoffen:

het moet gemaakt worden uit 3 verschillende materialen: MDF, metaal en kunststof.

MDF moet minstens 3-maal aan bod komen. Metaal moet minstens 1-maal aan bod komen en kunststof moet minstens 2-maal aan bod komen. Alle grondstoffen moeten een vierkant of rechthoek zijn met afgeronde hoeken of een cirkel. (of vorm naar eigen keus)

2) Criteria over de bewegingstechnieken:

de volgende bewerkingen moeten aan bod komen:

MDF: aftekenen (volgens eigen schets), zagen, boren, vijlen en schuren.

Metaal: aftekenen (volgens eigen schets), vijlen en boren.

Kunststof: aftekenen (volgens eigen schets), schuren, zagen, boren.

3) Criteria over de structuur van het “popje”:

het moet kunnen opgehangen worden en armen en benen moeten kunnen bewegen.

4) Criteria over de verbindingstechnieken:

met scharnieren, bouten, moeren, splitpennen en sleutelringen.

Het speelgoed museum van Mechelen organiseert een wedstrijd voor het ontwerpen

van een “popje”. Alle leerlingen van de 1^ste graad kunnen eraan deelnemen.

(4)

4

Werkwijze

Je krijgt hiervoor het stappenplan van het technisch proces dat je moet doorlopen.

Je werkt hiervoor alleen.

Tijd

Je krijgt hiervoor 8 lesuren.

Hulpmiddelen

Je mag het internet gebruiken.

Je mag gebruik maken van de gereedschappen en het materiaal dat in de techniekklas aanwezig is.

Wat zal je leren?

- In deze opdracht leer je aan de hand van een stappenplan een eigen technisch systeem ontwerpen en maken.

- Je maakt kennis met de verschillende grondstoffen: metaal, MDF, kunststoffen.

- Je maakt kennis met de verschillende verbindingstechnieken.

- Je maakt kennis met de verschillende bewegingstechnieken.

(overbrengingstechnieken)

- Je zal in dit project werken aan de attitudes: creatief zijn, een goed werktempo hanteren, veilig werken, stipt zijn.

Evaluatie

Zowel jijzelf als de leraar zal jouw resultaat beoordelen. De evaluatiecriteria vind je na elke stap van deze opdracht. Op het einde van dit project vind je de evaluatie van de attitudes en een zelfevaluatie.

Wat moet je doen wanneer jouw opdracht is afgewerkt?

Test je “popje” uit aan de hand van de vooropgestelde criteria.

Help klasgenoten als technisch assistent.

(5)

5

Talenten ontdekken

Wat denk je, zal je deze ontwerpopdracht graag doen?

Kruis aan. O ja O nee Waarom wel of niet?

Vul 1 van de 2 zinnen aan.

Ik zal deze opdracht graag doen omdat

__________________________________________________

Ik zal deze opdracht niet graag doen omdat

__________________________________________________

Onderzoek van de 4 stappen:

Zoek de antwoorden op de volgende vragen, je mag gebruik maken van het internet

Grondstoffen 1) Kunststoffen

(6)

6

1. In welke 3 hoofdgroepen kunnen we de kunststoffen indelen?

1__________________ 2___________________ 3___________________

2. Geef van elke groep het hoofdkenmerk.

(hoe kan je de 3 hoofdgroepen van elkaar onderscheiden)?

* thermoharders:______________________________________________

* thermoplasten:______________________________________________

* elastomeren:________________________________________________

3. Welke kunststofsoort gaan wij gebruiken bij het maken van ons “popje”?

___________________________________________________________

4. Kan je in kunststof boren? _______________________________________

5. Kan je kunststof zagen?_________________________________________

6. Wat zijn de nadelen van kunststoffen?

___________________________________________________________

(7)

7

2) Metaal

1. In welke 2 hoofdgroepen kunnen we metalen indelen?

1______________________________

2____________________________

2. Geef van elke groep het hoofdkenmerk

(hoe kan je de 2 hoofdgroepen van elkaar onderscheiden)?

* Ferro-metalen:_______________________________________________

* Non-ferrometalen:____________________________________________

3. Welke metaalsoort gaan wij gebruiken bij het maken van ons “popje”?

___________________________________________________________

4. Kan je metaal plooien? _______________________________________

5. Kan je in metaal boren?______________________________________

6. Wat zijn de nadelen van metalen? _______________________________

(8)

8

3) MDF

1. Waarvoor staat MDF ?_________________________________________

2. Wat zijn de voordelen van MDF?_________________________________

_____________________________________________________________

3. Kan je in MDF boren?__________________________________________

4. Waar wordt MDF voor gebruikt (voorbeelden)?

_____________________________________________________________

(9)

9

Verbindingen maken

Benoem verschillende verbindingstechnieken, kleef zelf afbeeldingen in de eerste kolom.

Afbeelding Benaming Gebruik

(10)

10

Gereedschappen

1. Waarvoor gebruik je een winkelhaak?

______________________________________________________________

_

2. Bekijk eens goed een gewone lat en een meetlat, wat zijn de 2 belangrijkste

verschillen)?

- gewone lat:____________________________________________________

- meetlat:______________________________________________________

3. Voor wat gebruik je een kraspen?

______________________________________________________________

4. Waarvoor gebruik je een priem? ___________________________

5. Wat moet je doen vooraleer je kan beginnen te boren?

______________________________________________________________

_

6. Boren kunnen we indelen in 4 groepen, welke?

a. _________________________________

b. _________________________________

c. _________________________________

d. _________________________________

7.Waarvoor gebruik je een puntslag?

______________________________________________________________

(11)

11

8. Benoem onderstaand gereedschap en waarvoor wordt het gebruikt?

_________________________________________

9. Wat doe je best met je werkstukje na het boren van een gaatje?

_____________________________________________________________

10. Hoe hou je een hamer vast tijdens het gebruik?

___________________________________________

11. Waarvoor gebruik je een lijmklem?

______________________________________________________________

_

12. Waarvoor gebruik je een rasp?

_____________________________________________

13. Waarvoor gebruik je een vijl?

__________________________________________________

14. Waarvoor gebruik je een lijnbuiger?

________________________________________

15. Hoe ga te werk bij het gebruik van de lijnbuiger?

______________________________________________________________

(12)

12

1. Het ontwerpprobleem analyseren.

Lees nogmaals de probleemstelling. Noteer het antwoord naast elke vraag.

1. Wat moet je ontwerpen en maken?

………

2. Voor wie moeten we een “popje” maken?

………

3. Wie mag het “popje” ontwerpen en maken?

………

Noteer op een afzonderlijk blad de woorden die jullie in de opdracht niet

begrijpen. Leg de moeilijke woorden aan elkaar uit. Indien er woorden zijn die jullie niet aan elkaar kunnen uitleggen, vragen jullie hulp aan de leerkracht.

Moeilijke woorden Uitleg

Stap 2: ontwerpen

(13)

13

Voorkennis:

Wie van jullie heeft ooit al eens een schets gemaakt?

______________________________________________________________

Wie van jullie heeft ooit al eens gewerkt met hout, kunststof of metaal?

Leg uit.

______________________________________________________________

Evaluatie: probleemanalyse.

Zeer zwak Zwak Goed Zeer goed Probleemanalyse Ik heb

minder dan 3 van de 5 vragen (A tot E)

beantwoord

Ik heb 3 van de 5 vragen (A tot en met E) beantwoord

Ik heb 4 van de 5 vragen (A tot en met E) beantwoord

Ik heb alle vragen beantwoord

ik

(14)

14

2. Een programma van criteria en normen opstellen waaraan het ontwerp moet voldoen

Lees de opdracht opnieuw.

Stel een programma van criteria op.

Dit is een lijst waarop alle voorwaarden staan waaraan het ontwerp moet voldoen.

Het is best mogelijk dat er voor een bepaald soort criterium niets in de probleemstelling is vermeld.

Opdracht: vul de 2^de kolom in tabel 1 aan. Noteer per soort criterium wat er verwacht wordt.

TABEL 1.

Soort Formulering van de criterium in de opdracht Functie

m.a.w. wat moet het popje kunnen?

Gebruiks

m.a.w. hoe handig kun je ermee omgaan?

Vorm

m.a.w. hoe moet je popje eruit zien?

Prijs

m.a.w. hoeveel mag het popje kosten?

Duurzaamheid

m.a.w. je popje is niet schadelijk voor mens en milieu

(15)

15

Evaluatie: programma van criteria en normen opstellen

Zeer zwak Zwak Goed Zeer goed

Programma van criteria en

normen

Ik heb voor geen

enkele criterium genoteerd waaraan het technisch systeem moet voldoen

Ik heb 3 van de 5 vragen (A tot en met E)

beantwoord

Ik heb 4 van de 5 vragen (A tot en met E)

beantwoord

Ik heb alle vragen beantwoord

ik

3. Ontwerpoplossingen bedenken in functie van het programma van criteria en normen.

In voorgaande stap heb je het programma van criteria geformuleerd. In deze stap zal je verschillende deeloplossingen voor het probleem bedenken.

Vul voor elke criterium 3 deeloplossingen in.

Opdracht:

-MDF moet minstens 3-maal aan bod komen.

-Metaal moet minstens 1-maal aan bod komen.

-Kunststof moet minstens 2-maal aan bod komen.

TABEL 2.

Kolom 1 Kolom 2 Kolom 3 Kolom 4 Kolom 5

Criterium Deeloplossing

1 Deeloplossing

2 Deeloplossing

3 Deeloplossing

4

1. Extra

Materiaal Vb: vilt

2. Verbindingen Vb: lijm

3. Extra vormen Vb: ovaal

4. Bewerken Vb:verf

(16)

16

Evaluatie: Ontwerpoplossingen bedenken

Zeer zwak Zwak Goed Zeer goed Ontwerpoplossingen

bedenken Ik heb 1 of geen deeloplossingen bedacht

Ik heb 2 deel-

oplossingen bedacht

Ik heb 3 deel-

oplossingen bedacht

Ik heb alle deel-

oplossingen bedacht ik

4. De meest geschikte ontwerpoplossing kiezen en verantwoorden.

In deze stap kies je de beste oplossing.

Omcirkel in tabel 2 voor elke criterium de beste deeloplossing. Jullie cirkel hoeft niet altijd in dezelfde kolom te staan voor alle criteria.

Evaluatie: de meest geschikte oplossing kiezen

De meest geschikte oplossing kiezen

Ik heb geen passende oplossing omcirkeld

Ik heb de best passende deeloplossing omcirkeld ik

(17)

17

5. Ontwerpoplossing (en) voorstellen.

Stel jullie oplossingen voor aan de hand van de tabel 2.

Jullie mogen dit mondeling doen.

In jullie presentatie moeten jullie:

- per norm of criterium je ontwerp omschrijven

- formuleren waarom je voor deze deeloplossing hebt gekozen

Evaluatie: ontwerpoplossingen voorstellen

Zeer zwak Zwak Goed Zeer goed Ontwerpoplossingen

voorstellen

Meer dan 2 criteria zijn niet op de schets aangeduid

2 criteria zijn niet op de schets aangeduid

1 criterium is niet op de schets

aangeduid

Alle criteria zijn op de schets aangeduid ik

(18)

18

Reflectie op de stap ‘ontwerpen’

Wat ging er goed in de stap ‘ontwerpen’?

______________________________________________________________

Hoe komt dat volgens jou?

______________________________________________________________

Wat ging er minder goed in de stap ‘ontwerpen’?

______________________________________________________________

Hoe komt dat volgens jou?

______________________________________________________________

Hoe zorg je ervoor dat je deze stap beter kan uitvoeren?

______________________________________________________________

(19)

19

1. De maakopdracht analyseren

Wat?

Lees de opdracht goed door.

Antwoord op de volgende vragen:

Wat moet je maken?

_________________________________________________

Wanneer?

Hoeveel tijd denk je nodig te hebben voor het maken van de “de pop”?

________________

Wie?

Maak je deze opdracht in groep of alleen? Antwoord:

_____________________________

Evaluatie: maakopdracht analyseren

Wat, wanneer,

wie? Ik heb niets

ingevuld Ik heb 1 vraag ingevuld

Ik heb 2 vragen ingevuld

Ik heb alle vragen ingevuld ik

Stap 3: maken

(20)

20

2. De nodige hulpmiddelen kiezen

Gereedschappen voor het bewerken van MDF:

………

Gereedschappen voor het bewerken van kunststoffen:

………

Gereedschappen voor het bewerken van metaal:

………

Zijn er gereedschappen die je maar op jouw beurt kan gebruiken en waarvoor je moet wachten? Plaats een kruisje achter de naam van het gereedschap dat je hierboven hebt genoteerd.

Gereedschappen Wachten Niet wachten

- rasp

- kolomboormachine - schroevendraaier - lijnbuiger

- combinatietang - kraspen

- vijl

- puntslag - metaalschaar - (figuur)zaag

(21)

21

Evaluatie: de nodige hulpmiddelen kiezen

De lijst met

hulpmiddelen Je hebt

minder den 2 gereedschappen ingevuld

Je hebt 5 gereedschappen ingevuld

Je hebt 7 gereedschappen ingevuld

Je hebt alle gereedschappen ingevuld ik

3. De werkpost voorbereiden.

Leg alle materialen klaar op je werkbank (geordend).

Evaluatie: de werkpost voorbereiden

De werkpost

voorbereiden Werkpost materiaal niet uithalen

Werkpost materiaal uithalen ik

(22)

22

4. Het ontwerp planmatig realiseren.

Verschillende stappen Soort bewerking en gebruikte gereedschap

1. HOOFD.

2. LICHAAM.

(23)

23

3. ARMEN.

4. BENEN.

Evaluatie: het ontwerp planmatig realiseren

De stappenplan

volgen Ik heb mijn stappenplan niet gevolgd

Ik heb mijn stappenplan correct gevolgd ik

(24)

24

Voer nu het ontwerp uit volgens jouw schets.

Let erop dat je het juiste gereedschap gebruikt voor de juiste bewerking.

5. Werkpost opruimen met oog voor het milieu.

Doe het volgende:

 Zorg dat het juiste materiaal in de juist vuilnisbak terecht komen.

Papiersnippers in de papiermand, hout bij hout, metaal bij metaal,...

(25)

25

1. De test uitvoeren op het gemaakt technisch systeem en de testresultaten vergelijken met het programma van

criteria en normen.

Controleer of jouw popje aan alle criteria voldoet. Doe hiervoor het volgende:

 Ga per criterium na of jouw popje voldoet.

 Noteer in de 2^de kolom per eis voldoet of voldoet niet.

Nummer Criterium Noteer voldoet of

voldoet niet 1 Van metaal minstens 1 onderdeel en

het moet een rechthoek zijn of vorm naar keus

2 Van hout minstens 2 onderdelen waarvan 1 een rechthoek en 1 een cirkel of vorm naar keus

3 Van kunststof minstens 2 onderdelen waarvan steeds een rechthoek of vorm naar keus

4 Bewerkingstechnieken

*hout: schuren, zagen en boren 5 Bewerkingstechnieken

*kunststof: schuren, zagen en boren

Stap 4: in gebruik nemen

(26)

26

6 Bewerkingstechnieken

*metaal: vijlen en boren 7 Verbindingstechnieken

* houtlijm

8 Verbindingstechnieken

* splitpennen 9 Verbindingstechnieken

* sleutelringen

10 Verbindingstechnieken

* lijmpistool

11 Afwerkingstechnieken:

*hout: hoeken afgerond, zaagranden glad geschuurd

12 Afwerkingstechnieken

*kunststof: hoeken afgerond, zaagranden glad geschuurd 13 Afwerkingstechnieken

*metaal: hoeken afgerond, zijranden glad gevijld

14 Structuur van de “pop”: kan

opgehangen worden met een touw of hanger

Evaluatie: in gebruik nemen van een technisch systeem

De test van

criteria Tussen de 1 en de 5

criteria komen aan bod

Tussen de 5 en de 7

criteria komen aan bod

Tussen de 8 en de 10 criteria komen aan bod

Tussen de 11 en de 14 criteria komen aan bod

ik

(27)

27

In stap 4 heb je alle criteria gecontroleerd.

Wat zou jij nog kunnen doen om jouw technisch systeem te verbeteren?

Noteer per criterium die niet voldoet een verbeterpunt. Indien jouw popje aan alle criteria voldoet hoef je op deze vraag niet te antwoorden.

Reflectie

Talenten ontdekken

In deze opdracht heb je zelf een technisch systeem gemaakt.

Bij het begin van deze opdracht heb je aangeduid of je deze opdracht graag zou doen of niet.

Hoe denk je er nu over?

__________________________________________________

____

Ik heb deze opdracht graag gedaan.

Kruis aan O ja O nee

Heb je hetzelfde geantwoord? Hoe komt dit?

__________________________________________________

Stap 5: evalueren

(28)

28

Wat ging er goed?

______________________________________________________________

Wat ging er minder goed?

______________________________________________________________

Wat heb ik geleerd van deze opdracht?

______________________________________________________________

Wat kan ik doen om het beter of anders aan te pakken? Welke slimme tips heb ik van mijn leraar of van andere leerlingen gekregen?

______________________________________________________________

Wil ik graag nog een opdracht rond maken doen? (kruis aan) o ja

o nee

Feedback van de leraar

Datum: __________________

_________________________________________________________________

Paraaf van de leraar:

(29)

29

Naam: ________________________________

Nr.: _____ Klas:1 Datum: _________

EVALUATIE LEERKRACHT

/40

Evaluatie: in gebruik nemen van een technisch systeem.

Zeer zwak Zwak Goed Zeer Goed

Ontwerpen figuurtjes

ik leraar

Zeer zwak Zwak Goed Zeer Goed Op maat zagen

van hoofd, lichaam en benen

ik leraar

Zeer zwak Zwak Goed Zeer Goed Opzuiveren van

de gezaagde vlakken

ik leraar

Zeer zwak Zwak Goed Zeer Goed

(30)

30

Boren gaatjes

ik leraar

Zeer zwak Zwak Goed Zeer goed Bevestigen

verbindings- stukken ik

leraar

Zeer zwak Zwak Goed Zeer goed Afwerken popje

Ik leraar

/24

Evaluatie: in gebruik nemen van een technisch systeem.

Zeer zwak Zwak Goed Zeer Goed

Werkattitude Is niet in staat de opdracht volgens het stappenplan uit te voeren.

Is in staat de opdracht volgens het stappenplan uit te voeren.

ik leraar

Zeer zwak Zwak Goed Zeer Goed

(31)

31

Stiptheid Is niet in staat om de

opdrachten binnen de opgegeven tijd op te lossen.

Voert alle opdrachten uit binnen de opgegeven tijd.

ik leraar

Zeer zwak Zwak Goed Zeer Goed Orde en

netheid Is niet in staat om de

werkplaats netjes achter te laten.

Is in staat om de werkplaats netjes achter te laten.

ik leraar

Zeer zwak Zwak Goed Zeer Goed Creatief zijn Wil altijd een

zeer concreet voorbeeld nabootsen.

Voelt zich veilig daarbij.

Bekijkt voorbeelden en maakt een variatie op het

voorbeeld. B

Probeert te achterhalen wat de bedoeling achter voorbeeld is en maakt een

alternatief.

Probeert verschillende variaties uit om tot het beste

alternatief te komen.

ik leraar

Technisch proces doorlopen Stap 1: probleem of behoefte