VliJBEID EN
/DEMOCRATIE
Zaterdag 7 full 1956 .. Na. 407
Nieuwe reacties inzake·
Nieuw-Guinea
<Zie pag. 4)
WEEKBLAD ...
VAN DE VOLKSPARTIJ VOOR VRIJHEID EN DEMOCRATII
HET NA-OORLOGSE LIBERALISME EN DE JONGEREN
* * · Het voornaamste, dat we in eerste
* aanleg meenden te moeten zeg- gen naar aanleiding van de uitslag der Kamer- verkiezingen, hebben we in een tweetal hoofd·
artikelen neergelegd.
Thans ~llen we daar nog slechts enkele verspreide opmerkingen aan toevoegen.
Daar is dan in de eerste plaats nogma~ll? de verhouding A.R.-V.V.D., nu eens van de an- dere zijde bekeken.
Het is altijd belangwekkend, prognoses, ver- wachtingen, achteraf nog eens te ·toetsen aan de eenmaal bekend geworden feiten.
We denken hier in het bijzonder aan hetgeen de parlementaire medewerker van het. week- blad "Vrij Nederland" in dat blad van 2 juni, dus nauwelijks twee weken vóór de verkie- zingsdag,_ ~chrèef in een artikel over: "Ver-·
kiezing~kiLti8en". · . . . Ook deze socialistische schrijver bleek wel engiszins onder de indruk te zijn gekomen van de "op bijna revolutiona!re wijze verjongde lei- ding" van de A.R. partij en van "lijstaanvoer- der Zijlatra's doortastendheid".
, Dit bracht hem tot deze prognose, dat het geenszins uitgesloten moest worden geacht, dat, met handhaving van de doorbraak-telîden ..
zen, "het vooral de V.V.D. en de C.H.U. aullen zijn, die te lijden krijgen van een eventueel her·
stel van de in zo grote misère geraakte A.R."·
* * *
De werkelijkheid was echter wel een ge- heel andere. De A.R. partij, in plaats van zich te herstellen, kreeg een nieuwe en nog hardere klap. De C.H.U. kreeg inderdaad te lijden, maar het verlies ging niet naar de anti·
revolutionairen. De V.V.D. tenslotte, hand- hallfde zieh volkomen.
Zij verloor niets aan de anti-revolutionairen.
Integendeel, zoals we de vorige week. reeds te kennen gaven, zijn wij van mening, dat de door·
ons hier en daar (vooral op het platteland) in- cidenteel wel geleden kleine verliezen aan de socialisten, ruimschoots zijn vergoed door vooral in dè grote en middelgrote steden, fo- rensengemeenten en andere dichtbevolkte cen- tra behaalde winsten op de protestants-chris- telijken.
· Winsten, die we, zoals we de vorige week eveneens reeds betoogden, slechts zien als het eerste begin van een mogelijke overgang op grotere schaal door wat van anti-rev. zijde zelf reeds als een "structurele" gedachtenverande- ring in ons volk is aangegeven.
* * *
Onze tweede opmerking zouden we willen vasthaken aan een uitspraak, welke de directeur van de (socialistische) Dr. Wiardi
~eckman Stichting, drs. Den Uyl, in septem- ber van het vorige jaar op een congres van zijn partij deed, sprekend over liberalisme en
socialisme. ·
Deze stelde daar o.a. vast, dat het er aan het einde van de tweede wereldoórlog op leek, dat het liberalisme als politieke beweging had afgedaan, naar dat tien jaar na het ei~de van
In verband met de vakanties . zal - bij- zondere ~standigheden voorbehouden - ons blad de volgende week 14 juli niet verschijnen.
Het eerstvolgende nummer k~t op 21
juli a.s. uit. ·
d~~~ oorlog het beeld ,,.~oal .niet grondig ge- WIJZigd, dan toch op ZIJil. mmst verschoven"
was. ·
· Een waardevolle erkenning, al moet daar direct aan worden toegevoegd, dat zijn nadere toelichting ons minder bevredigde.
Hij meende namelijk, dat men teveel zou zeg- gen door van een h e r 1 e v i n g van het libe- ralisme te spreken. Beter kon men het z.i. zo.
stellen, dat "in een· brede reactie tegen plan- socialisme en welvaartsstaat, liberale partijen en groeperingen een belangrijke rol spelen en nieuwe kansen zien".
Deze voorstelling van zaken is voor een so- cialist wel te begrijpen, maar lijdt tenminste aan eenzijdigheid.
Inderdaad houdt hetgeen men pleegt aan te duiden als plan-socialisme en socialistische
·"welvaartsstaat" voor ons talrijke verwerpe- lijke elementen in.
Ook het na-oorlogse, moderne liberalisme, zoals dat in de V.V.D. gestalte heeft gekregen, en het na-oorlogse moderne socialisme van de P.v.d.A., zijn op het economische terrein nog altijd in vele opzichten elkanders antipoden.
• • •
We geloven echter, dat. de overwegingen,
·welke zovele duizenden nieuwe kie- zers sedert het einde van de oorlog op de lil;>erale lijst hebben doen stemmen, op een bre- der vlak liggen.
Zij hebben, naar onze overtuiging, ten dele bewust, ten dele meer onbewust (niet alle kie- zers b~engen hun stem strikt beredeneerd uit, maar velen laten zich meer door een "alge- meen gevoel" leiden), gekozen voor hen, die de vrijheid o p e 1 k g e b i e d voorop stellen. · ·
Niet dus de vrijheid alleen ~ voor zover deze met het algemeen belang verenigbaar is - in het economische leven, maar óók op het geestelijke terrein en op het brede gebied van het maatschappelijk leven.
Als typerend mag hier gelden, dat van de ruim 17.000 inzenders naar aanleiding van de V.V.D.-Opinieprijsvraag de meerderheid on- der de vijf uit ons verkiezingsprogram gekozen punten de eerbiediging van het beginsel van de geestelijke vrijheid en van 'de overtuiging van democratische minderheden nummer 2 plaat- ste, onmiddellijk na de bestrijding van volks- vijand nummer één: de woningnood.
•J
* * *
Dat een socialist dáárover liever niet spreekt en sterk geneigd is, de liberale opleving uitsluitend toe te schrijven aan een
"brede reactie" tegen bepaalde sociaal-econo- mische strevingen, is begrijpelijk.
Hierin ligt vooral voor de ouderen uit de socialistische beweging toch altijd nog de sug- gestie van een "conservatief kapitalisme", dat ook het na-oorlogse liberalisme zou beheersen.
Het is een belangrijk winstpunt voor de V.V.D., dat deze uit de tijd van de klassen- strijd-theorieën daterende voorstellingswijze haar vat op de geesten is gaan verliezen en vooral het jongere geslacht niet meer aan- trekt.
In het bijzonder voor een belangrijk deel van de jongeren moet ons consequente streven naar een maatschappij, waarvan vrijheid, ver- draagzaamheid ~n sociale gerechtigheid de grondslagen vormen, een heel wat grott!r aan- trekkingskracht vormen dan het benauwende
per~p~ct!ef van een aan alle 'zijden gebonden socialistische maatschappij.
Gepla~~st voor de keuze tussen het keurslij(
en de vnJe armslag, moet voor de jonge mens de keuze niet moeilijk zijn.
* * *
Dit brengt ons op ons .laatste punt: de . jongerenbeweging. .Met grote voldoe- mng zagen we onlangs vermeld, dat de Jonge- ren Organisatie Vrijheid en Democratie (J.O.
V.D.) de sterkste groei van alle politieke jon- gerenorganisaties vertoont.
Wie zelf uit de jongerenorganisatie· van wel- eer is voortgekomen en nog altijd met. dank- baarheid terugdenkt aan de vorming, die hij daar, in het onderlinge contact, genoten heeft, begrijpt de gróte betekenis van dit verschijn- seL
De J.O.V.D. verdient de warme steun óók van onze plaatselijke afdelingen, welke ver-·
leend kan worden zonder de door ons toege- juichte onafhankelijkheid van deze organisatie ook maar enigermate aan te tasten.
Vooral uit haar en uit de liberale studenten- organisaties zullen diegenen naar voren ko- me!l, die ·eena:,~JeJ:aak der. ouderen zuUen moe- ten overnemëiÎ. . . . .
· Aan de jongeren is nu eenmaal de toekomst.
Daarom is de mate, waarin het na-oorlogse liberalisme de jongeren zal w.eten aan te sp~
ken, ook bepalend voor de toekomst van ~
·liberale gedachte.
Nogmaals: De nationale feestdag
Velen zal het met ons hebben verheugd, dat mr. G. Ch. Aalders, de voorzitter van de Nederlandse Vereniging van ex-politie- ke gevangenen bij de opening van het onlangs gehouden congres van de Expoge te Dordrecht opnieuw heeft aangedrongen op een onvoor- waardelijke vaststelling van de vijfde mei als nationale feestdag.
Hij bepleitte daarbij in het bijzonder, de jeugd bij de viering van de Bevrijdingsdag te betrekken.
-1 ,Niet ten onrechte sprak hij de hoop uit, dat de nieuwe regering een bevredigende oplossing zal zoeken voor dit belangrijke probleem.
Het is wel droevig te moeten constateren, dat over deze zaak nog steeds strijd moet wor- den gevoerd.
Wat hebben wij tijdens de bezetting niet naar deze dag verlangd. Wat hadden wij er destijds niet voor over, in de toekomst deze dag te mogen vieren.
Welnu, van dit waarlijk nationale gevoel is bitter weinig overgebleven.
Wij verschuilen ons thans achter pietluttig·
heden, waarvoor wij ons eigenlijk moesten schamen.
Zeker, in politiek opzicht .is het niet aanbe- velenswaardig de Fransen ten voorbeeld te stellen, maar wat hun ware diepgewortelde na- tionale geest betreft kunnen wij nog veel van hen leren.
Arin Nederland, dat zijn vrijheid herkreeg, maar nog steeds geen afdoende vorm weet te vinden de dankbaarheid daarvoor op een juiste wijze tot uitdrukking te brengen.
Maar de strijd gaat verder.
Gelukkig!
•
-VRIJHEID EN DEMOeBATIE
Flitsen van Het Binnenhof
Ook de Eerste Kamer voor de handelingsbekwame gehuwde vrouw • Onze Eente-Kamerfractie had eigenliik voorkeur voor het systeem-Meiien-Donker ·-De zend~rie~en van Paulus. •
De wiiziging in de rechterl•rke organ1sat1e • De samenvoeging van parketten • De vermindering van_ het aantal iuristen bii de griffie- • Een vraagteken bij de nieuwe opleiding.
* * Het is onàuldbaar, dat de ge-
* " huwde vrouw, wat haar handelingsbekwaamheid betreft, wordt gelijkgesteld met minderjarigen en on- der curatele gestelden. Het is dan ook met grotè ingenomenheid, dat wij dit wetsontwerp begroeten, en wij zullen er parne onze stem aari geven."
Dit verklaarde onze geestverwant.
1nr. De Vos van Steenwijk in de Eerste Kamer bij de behandeling van het ont- werp tot opheffing van de handelinga- onbekwaamheid van de gehuwde vrouw Deze behandeling ligt alweer enige tijd achter ons. Zij vond plaats juist op de dag vóór de Kamerverkiezing, maar wij .. konden daar, gezien de vele verkie"
singsnabeschouw'ingen, tot nu toe nog geen melding van maken.
Uit de boven aangehaalde woorden van de heer De Vos van Steenwijk blijkt wei dUidelijk, dat hij en zijn frac- tiegenoten geen ogenblik hebben ge- aarzeld, hun stem aan dit ontwerp te geven.
Toch hadden zij wel een bezwaar.
Anders namelijk dan onze Tweede-Ka- merfractie zouden onze geestverwanten in de Eerste Kamer, blijkens het ge- sprokene door de heer D_ e Vos v. Steen- Wijk, de voorkeur gegeven hebben aan het ook door wijlen prof. Meijers aan- bevolen systeem van minister Donker boven dat van de meerderheid van de vaste commissie voor de Justitie uit de Tweede Kamer en minister Van Oven.
De ·thans in het ontwerp neergelegde regeling zegt o.a., dat elk van de echt- genoten mag blijven beschikken over
i~er goed van de gemeenschap, dat van zijn (haar) zijde in d,e gen,J.eepschap
!8 'illgébracht. :rn weerwil van het be- toog van de minister, achtte spr. dit toch een _wonderlijke bepaling. Het is, zo meende hij, dan toch eigenlijk geen
gemeenschaP meer. .
. Zijn voorkeur ging du13 uit naar het stèlsel van wijlen minister Donker, die de tegenwoordige situatie had verbeterd door de waarborgen, die hij voor de vrouw ten aanzien van de gemeen- 2Chap had gegeven, al was het alleen maar door de rolverwisseling, die kon·
mO:ken,. dat het beheer van de gemeen-
~chap.' van de man ·op de ' vrouw zoU
~èrgaan. ·
Wel volkomen identiek waren de op- vattingen van onze beide Kamerfrac- ties waar ook baron De Vos van Steen- wijk de bepaling betreurde, welke door de rechtse meerderheid van de Tweede Kamer bij amendement tooh weer in het ontwerp was aangebracht, namelijk dat
"de man is het hoofd van de echtver- eniging".
Bij de behandeling van dit amende- ment in de Tweede Kamer was een be- roep gedaan op de zendbrieven van Paulus. Onze woordvoerder kon dat be- :roep niet waarderen. Hem kwam in
•erinnering hetgeen hij tijdens zijn va.- lantieverblijf in Zwitserland in een preek in de "Evangelische Kirche"
J10orde verkondigen, namelijk dat de wereldlijke overheid niet door aardse wetten moet trachten, aan de Godde- lijke wetten kracht bij te zetten.
Hij zou er dus de voorkeur aan heb-·
ben gegeven, dat deze bepaling, die bovendien geen enkele sanctie heeft, achterwege zou zijn geibleven, maar
· ook dit bracht onze fractie terecht toch niet af van haar besluit, haar stem aan het ontwerp te geven.
Stemde in de Tweede Kamer, naar men zich zal herinneren, de gehele frac- tie van de anti-revolutionairen tegen het ontwerp, in de Eerste Kamer was dat niet het geval.
Wel gaf prof. Anéma uiting aan tal- rijke bezwaren, maar aantekening van hun tegenstem vroegen hij en zijn frac- tiegenoten niet. Zo kon dit ontwerP in de Eerste Kamer zelfs (zonder hoofde- lijke stemming) met algemene stem- men worden aanvaard.
• • •
Na de vele wederwaardigheden uit het verleden is thans ook het __;
beperkte - ontwerp tot wijziging in de rechterlijke organisatie in de Eerste Kamer aanvaard.
De hervorming van het openbaar mi- nisterie, de samenvoeging van de par- ketten bij de rechtbanken en de kan- tongerechten, vormden een maatregel, welke mr. De Vos van Steenwijk na-
mens zijn fractie kon toejuichen. Het is
· ook van belang voor de promotie van . de· tegenwoordige ambtenaren van het openbaar ministerie, die inderdaad heel langzaam gaat.
Nu moest men z.i. anderzijds echter niet al te veel van deze maatregel ver- wachten. Het is de vraag zo m:ende hij, of we hier niet meer met een rang- inflatie te doen hebben. De ambtenaar van het openbaar ministerie zal ver- dwijnen. Men krijgt dus nu de officier van justitie, hoofd van het pax:ket, de officier van justitie en dan de substi•
tuut-officier van justitie.
Het zal inderdaad voor de bestaande ambtenaren van het 0. M. een voor- deel zijn, dat zij terstond substituut- officier· of officier van justitie worden.
Het zal hun ook wat betreft het trakte- ment niet onwelgevallig zijn, maar wanneer die stroomversnelling eenmaai voorbij is achtte spr. het de vraag of niet de g~wone langzame promotie, zo- als die nu bestaat, weer in gang zou
komen. ·
Een bezwaar, dat mr. De Vos van Steenwijk gaarne zou zien opgevangen, zag hij hierin gelegen, dat wanneer ge~
noemde parketten worden samengevoegd dit ertoe kan leiden, dat men de behan- deling van een zaak, die bij het kan- tongerecht is geweest, in beroep op- draagt aan dezelfde officier van justitit~,
die deze in eerste aanleg heeft behan-
deld. ·
Minister Van Oven antwoordde hier- op, dat, afgezien van de vraag of dit ongewenst is - hij meende, dat hierover
MR. DE VOS VAN STEENWIJK
• • • . wonderlijke bepaling . .••
MINISTER VAN OVEN . .. . hierover valt te praten ..••
te praten valt - dit zou kunnen wor- den opgevangen doordat in het nieuwe sy10teem de officier van justitie, hoofd van het parket, hieraan zijn aandacht gaat besteden.
De minister kon het zich aldus voor- stellen dat de z.g. "officier van justitie nieuw~ stijl" - dit is de man, die· be- last is met de opleiding van en het toe- zicht op de jonge juristen - in hoger beroep zou kunnen optreden in een zaak, waar de jonge jurist in eerste in- stantie had gezeten.
We moeten, zo meende minister Van Oven, 'echter afwachten, hoe dit zich in de praktijk ontwik<kelt, en we kunnen pas op grond van die praktijk overgaan tot het nemen van maatregelen en het vaststellen van wat men tegenwoordig
"richtlijnen" noemt. · ·.
Het tweede punt vormde de verminde- ring van het aantal juristen ter griffie.
Ook onze geestverwant kon er zich mee verenigen, dat er niet-juristen bij de griffies van de rechtbank en het kan- tongerecht worden aangesteld meer dan thans het geval is en dat hun een betere functie in het vooruitzicht wordt gesteld door de mogelijkheid van benoeming tot gerechtssecretaris.
Het tweede punt vormde de verminde- ring van het aantal juristen ter griffie.
Ook onze geestverwant 'kon e:r zich mee verenigen, dat er niet-juristen bij de griffies van de rechtbank en het kan·
tongerecht worden aangesteld, meer dan thans het geval is en dat hun een !Jete- re functie in het vooruitzicht wordt ge- steld door de mogelijkheid van benoe- ming tot gerechtssecretaris.
DEZE BURGER
schrijft dit stulcje op de dinsdag voorafgaande aan het feestelijle ogenblik, waarop u het leest en dus verh,ert hij nog in een staat van wankelende onzekerheid, terwijl gij u wellicht reeds ,in een mooi, nieuw, glanzend kabinet moogt verheugen.
]Je weet het niet, maar ik kreeg zo de indruk dat het goede volk niet bepaald te trappelen sting van ongeduld om de uitkomst van pappa Drees' legpuzzeltje. Ik kréég zo de indruk dat het voornamelijk de volksvertegen- woordigers en de parlementaire wieze heulden der dagbladen waren, die zich ten zeerste om het geduldwerkje zaten te bekommeren.
We, the people, bemerken er eigenlijk ook niet vèèl van, wat?
Want alles gaat gewoon dóór, als of a/ie jongens nog gewoon op de commando-brug stonden.
Maarschalk Staf kan démissionair zijn, maar de soldaatjes marsjeren nog, de straaljagers vallen nog en de mijnenvegers vegen nog.
Mansholt moge in zijn eigen oude Ulrum met onze Louwes over de heg een boerenbuurpraatje houden, de boer hij blijft voortploegen.
En of de jongeheer Cals nu al een kopje koffie zit te drinken in Remunje en over het aloude Munsterplein zit te kijken naar de beelden zijner kinder- jaren,, Sirnon Vestdijk bekwaamt zich met onverminderde ijver in de musicologische wetenschappen.
Maar misschien is, nu u deze letteren leest, alles al lekker voor elkaar en staat ons kabinetje als nieuw te glanzen . in de schone opkamer van het vaderlandse huis.
Het volk zal er dan toch niet veel weet van hebben. Het zal dit pas hebben als de heren beginnen spijkers met koppen te slaan. Als de wel- vaart, waar de theoretici zulke fijne zinnetjes over zeggen, niet meer gepaard
gaat met niet zo bizonder-welvarende verschijnselen als woningnood en al te nauwe salarisjes en pensioentjes voor de niet aan brommerts verslingerde mensjes, die (te) velen zijn.
In ieder geval: ik verkeer nu nog in grote staat van onzekerheid. De zenuwen gieren mij door het teder ingewand en de handen zijn klam.
Als het ding er eepmaal goed en wel staat, zal dat een grote opluchting
zijn voor .. DEZE BURGER
f n1LI 1956 - PAG. !
De boerin en het varken
De minister heeft een ver- . haal verteld over de koe Betsy, die door de boerin in _de huwelijksgemeenschap was tn-
gebracht, die alleen door de boerin mocht worden verkocht en waar de boer niet aan mocht
komen. .
Dan is het echter nog met duidelijk, hoe het in de toekomst zal gaan. Deze koe Betsy heeft niet het eeuwige leven. Hoe moet het met de kalvereK vcm die koe'!
Het is ook mogelijk, dc&t die koe in het geheel· geen kalvereK krijgt.
Dan hadden e~n Groningse boer en boerin een juistere op- vatting. De boer was afwezig en er kwam een koopman bij de boerin om een varken te kopen.
De boerin verkocht dat varken, maar zij zei erbij: Natuurl~~k behoudens g~dkeuring van mtJn man.
De volgende dag kwam de man thuis; hij was het met dè verkoop eens en stuurde de koopman een briefje van de volgende inhoud: "Ik ga a~
koord met de verkoop van mtJn vrouw. Kom morgen het zwijn maar halen".
Deze uitlating is . natuurlijk -.oor tweeërlei uitleg vatbaar, maar de koopman begreep het wel. In ieder geval had de boer een juiste opvatting van de si- tuatie.
Mr. dè Vos van Steenwijk
in de Eerste Kamer
I
·.a.· ... wl' ... ~~
Het derde en laatste punt betreft de ppleiding van de jonge juristen. Al wa- ren tegen regeling bij algemene maat- regel van bj!stuur wel bezwar~n in te brengen, zij had naar de memng va~
onze woordvoerder in ieder geval dit voordeel, dat zij gemakkelijk zal kunnen worden gewijzigd wanneer zij - hetgeen hij vreesde - in de praktijk toch niet
geheel zou blijken te voldoen.
De heren Diepenhorst (A.R.) en Kolff (C.H.) hadden ernst-ige bezwaren tegen deze opleiding ontwikkeld en mr. K'?lff vroeg bij de stemming zelfs aantekenm~
voor zich en zijn fractiegenoten, dat ZU (op die grond) geacht wilden worden te hebben tegengestemd.
Bij de heer De Vos van Steenwijk en zijn fractiegenoten lag het echter zo, dat zij de beide eerste punten met dus:
danige instemming begroetten, dat zij hun bezwaren tegen de nieuwe opleiding niet de doorslag lieten geven. Dit kon des te gemakkelijker, wijl onze geest- verwant, als gezegd, erop meende te~~
gen rekenen, dat wan~eer de P~.akt,J3:
minder gunstig zou blijken te zun, de regeling aan de bezwaren zoU: worden aangepast .
In ieder -geval was mr. De Vos van mening dat ervoor gewaakt diende te worden: 'dat de opleiding niet al te in- gewikkeld wordt en dat - hij behoefde hier niet te herhalen wat mr. Kolff had gezegd - zij niet al te zwaar wordt in vergelijking met de buitenstaanders <an•
. dere juristen), die óók tot rechter wor- den benoemd. De rechters zullen ook niet teveel door deze opleiding moeten worden gespecialiseerd en niet teveel
"kamergeleerdheid" krijgen.
Het spreekt overigens vanzelf, dat ook buitenstaanders bij voortduring in de rechterlijke macht zullen moeten worden benoemd. Onze woordvoerder had daarom met instemming gelezen, dat de minister ~eds in zijn M. v. A. had medegedeeld <en hij herhaalde dit bij het mondelinge debat), dat "er steeds van is uitgegaan, dat benoemingsbeleid ook in zoverre gelijk zal blijven, dat on- geveer de helft van de te benoemen rechters voortkomt uit de juristen ter griffie, terwijl de andere te benoemen personen van elders zullen worden aan- getrokken".
De heer De Vos van Steenwijk vrees- de overigens (maar de minister deelde die vrees v~ralsnog niet), dat de animo bij de juristen ter griffie om zich op de- ze wijze te laten opleiden niet zo groot wu zijn, omdat dit een heel langdurige opleiding is en een, die voor mensen, die reeds een academische opleiding hebben gehad en ook reeds enige tijd in de praktijk zijn geweest, weinig aan- trekkelijk zal zijn.
Het ontwerp werd tenslotte z.h.s. aan- vaard, met als vermeld, de aantekening;
dat de C.H.-leden geacht wilden worden te hebben tegengestemd.
. VBUIIEID EN Dl!.lMOCRATIE
*
u.cJt1, WEEK to.t WEEK*
K.V.P. Jongeren ontevreden
. -
Naar de Volkskrant weet te melden, heeft de voorzitter van de jongerenorganisa- tie in de K.V.P., drs. Cosijns, j.l. zaterdag te Utrecht tijdens een jongerenraadsvergadering van de K.V.P. nogal wat kritiek geoefend op de politieke gang van zaken in ons land.
Zo zeide drs. Cosijns o.m. : "Als de komende regering binnen redelijke tijd geen blijk ·geeft van nieuwe initiatieven, zijn wij bereid met elke bonafide jeugdgroepering in Nederland ons te beraden over· de manier, ·waarop met geoor- loofde middelen strijd kan worden gevoerd om
~meer woonruimte voor de Nederlandse jeugd".
Dit is wel een zeer merkwaardige uitlating, die even zo vele merkwaardige consequenties zou kunnen opleveren.
Bedoelt de voorzitter van de jongerenorga- nisatie in de Katholieke V alkspartij hiermee, dat hij binnen het partijverband van de K.V.P.
niet meer voldoende mogelijkheden ziet om de verlangens van de katholieke jO)lgeren op be- paalde punten verwezenlijkt te :Krijgen ?
De aankondiging van de h~r Cosijns trekt ongetwijfeld de aandacht en wij zijn uiteraa:rd benieuwd, in welke richting de jongerenorgani- satie van de K. V .P. zal gaan koersen.
In 't Veld kreeg de schuld
. .
Drs. COsijns had veel eisen op het stuk van de woningbouw, zo lezen wij verder in de Volkskrant. Hij wilde da~ ook alle partijen oproepen te streven naar de oplossing van de woningnood.
Naar zijn 'met\ing heeft het woningbeleid in
· Nederlànd volkomen gefaald en juist de jonge- ren, aldus de heer Cosijns, hebben het recht dit luider te zeggen dan wie ook, omdat deze groep het eerste en het ernstigste slacht- offer is.
.,,Als ooit een technisch apparaat - dat van de plan-economie- van een socialistische mi- nister heeft gefaald, dan was het onder. de vroegere minister van Wederopbouw, nu-. In 't Veld. De gevolgen zullen wij nog in lengte van jaren ondervinden", zo riep de voorzitter van de jongerenorganisatie in de K.V.P. uit.
Welnu, wij zouden willen zeggen, daar is geen speld tussen te krijgen. Maar geheel ob- jectief is de kritiek van de heer Co~ijns toçh niet.
Immers, heeft de thans demissionaire katho- lieke minister van Wederopbouw het dan zo veel beter gedaan ? Wij menén deze vraag be- slist ontkennend te moeten beantwoorden. Dit ernstige vraagstuk roept n.l. nog even hard om een energieke oplossing als tien jaar gele- den. Daarom is de voorstelling van zaken door de heer Cosijns wel zeer eenzijdig.
Het ware in elk geval beter geweest, wat dit probleem betreft, eveneens de hand· in eigen
boezem te steken. ·
·Nog meer bezwaren
De voorzitter van de jongerenorganisatie in de K.V.P. uitte echter nog meer be- -zwaren en was o.m. slecht te spreken over de ontwikkeling in ons onderwijs, die z.i. geen ge- lijke tred heeft gehouden met de wisseling van het maatschappijbeeld in het algemeen.
Wij kunnen deze bezwaren onderschrijven.
De heer Cosijns heeft hier echter ook weer aan de voorzichtige kant willen blijven door in het algemeen kritiek uit te oefenen zonder met name de katholieke bewindsman te noemen, rlie in eerste instantie voor het onderwijsbeleid
· verantwoordelijk is.
Met schuilevinkje spelen . komt men echter niet veel verder. Wij zullen de woordel) van de voorzitter van de jongerenorganisatie in de K.
V.P. dan ook maar aldus interpreteren, dat een goed verstaander maar een half woord nodig
heeft.
De sociaal economische positie van de tegen- woordige jeugd wekte bij drs. Cosijns .niet min- der bezorgdheid. Hij meende o.m., dat er voor de jeugd ook spoedig iets moest worden ge- daan op het terrein van de belastingen. Hij dacht· hierbij aan· jonge mannen, die na hun militaire dieJïst willen gaan trouwen en aan jongens en meisjes, die op kamers leven.
Welnu, ook in dit opzicht kunnen wij het met
hem eens zijn en wij denken hierbij aan het actieve pleidooi van ons Tweede Kamerlid, mr.
Van Leeuwen, voor hen, die in de z.g. "straf- klasse" verkeren. , .
Het kan zeker zijn nut hebben, dat in krin- gen van de K.V.P. zelf eens anders over dit belangrijke vraagstuk wordt gedacht.
Geen K.V.P. Jongeren in de Kamer
"Kritiek op gebreken m de eigen partij staken de K.V.P. jongeren ook niet onder stoelen of banken" schrijft de Volks- krant verc;ler haar aanleiding van de bijeen- komst van de jongeren in de K.V.P.
"Tori v. Ruiten uit Gouda", aldus de Volks- krant, "vertolkte de algemene mening toen hij opmerkte, dat de nieuwe K.V.P.-fractie in de Tweede Kamer niet één echt-politieke jongere telt, zelfs niet na de uitbreiding, terwijl de jon- geren daarvoor a1les in het werk hebben ·ge- . steld".
Wij nemen aan, dat deZe kritiek wel juist zal zijn. Althans in de Volkskrant werd zij niet weersproken.
Zonder ons er verder in te verdiepen, ver- melden wij deze feiten, omdat ])et interessant is te weten, wat er onder de katholieke jonge- ren leeft.
Socialistische eenzijdigheid
Te vaak moeten wij er helaas melding van maken, dat de socialisten, vele zaken wel zeer eenzijdig kunnen voorstellen. V aak nog treedt het oude dogmatische socialisme naar voren, dat men in theorie heeft prijs te geven, doch dat in de praktijk, maar al te vaak weer opduikt. Het voortborduren op het thema van de klassestrijd blijft in socialistische kring nog immer een veel geliefde bezigheid, die men blijkbaar niet kan laten varen .
Het "doorbreken" is voor vele socialisten in dit opzicht blijkbaar een erg moeilijke taak, omdat de strijdmeth~ en ::de· terminologie van de oude S.D. ' P. er të veel met de paplepel zijn ingegoten.
Zelfs socialistische Kamerleden hebben met deze moeilijkheden te kampen.
De heer In 't Veld gaf dezer dagen bij de behandeling v.an het ontwerp van wet "Verval- lenverklaring van het Vervreemdingabesluit niet-landbouwgronden, wijziging van de Ontei- geningswet, van de Wederopbouwwet en van de wet op vervreemding van landbouwgron- den" in dit opzicht een fraai staaltje te zien.
Zijn betoog kwam hierop neer, dat alle grondeigenaren grondspeculanten zijn, die vol- gens de socialisten een walglijk bedrijf uit- oefenen.
Dit is wel een zeer eenzijdige en niet faire voorstelling van zaken.
Ons Kamerlid, baron de Vos van Steenwijk, aarzelde dan ook niet de heer In 't Veld op zijn politieke vingers te tikken door hem toe te voegen, dat de socialistische oud-minister wat voorzichtiger diende te zijn met zijn kwalifica- ties.
De heer In 't Veld haalde daarop bakzeil door te verklaren, dat hij met speculanten die lieden had bedoeld, die goedkope gronden op- kopen om deze later duur te .kunnen verkopen.
Ja, dat is dan ook heel wat anders. Maar men vraagt zich af, waarom heeft de heer In 't Veld dit niet onmiddellijk verklaard.
' Waarom was het hodig pas een correctie te geven, nadat de heer In 't Veld over de on- juistheid van zijn bewering werd aangevalle~ ?
Wij hebben niet ten onrechte reeds vaker de verzuchting geslaakt over de vos met zijn rode haren en streken. Dat zal voorlopig wel niet veranderen, tenzij een nieuwe gener3:tie d.er- mate is "doorgebroken", dat de hennnermg aan de oude S.D.A.P. is weggevaagd. In elk ge- val zit de oude rode erfenis vele P.v.d.A. men- sen blijkbaar nogal zwaar op de maag.
Flodder journalistiek
Het Vrije Volk heeft een rubriek genaamd
"Langs de wallekant". Een erg toepas- selijke naam, aangezien de inhoud ervan af en toe waarlijk kant noch wal raakt, getuige het navolgende stukje, dat onder het hoofd "Wan- neer" de lezer wordt voorgeschoteld:
I
T I11LI 1118- PAG..
.. Wanneer", zo vraagt mevrouw ]. H. Ritze- ma-Bos zich af in De Telegraaf van zaterdag • .. wanneer zal eindelijk dit volk eens wakker wor ..
den om de ondergravers van ons nationaliteits- besef een definitief hàlt toe te roepen?"
T e~echt dient de redactie van dit dagblad de-
z~ en de coeur van een ongetwijfeld getergde zrel op onder de intrigerende kop .. Wanneer".
. Begrij_Pt u er iets van lezer ? Wij niet. Dit
IS ook met z.o verwonderlijk, want de schrijver van de rubnek "Langs de wallekant" heeft er
!1.1· zelf nie~s. van begrepen. Hij, toch schrijver m een pohbek dagblad, toont in de eerstè plaats niet te w~ten wie ds. Ritzema Bos is ea daarom maakt hij er maar· van: mevrouw Rit- zema Bos!
. ~nfin, moeten wij de schrijver nog verder mhchten ? ;Het heeft weinig zin iemand die schrijft over dingen waar hij geen verstand van heeft op het goede spoor te brengen en.
daarom laten wij het maar: zo. Inmiddels over voorlichting gesproken ! . ' .
Misschien zou de schrijver er goed aan doerl een nieuwe rubriek te openen onder de titel:
"Van de wal in de sloot".
"Ordnung musz sein"
Waarover wij in het navolgende stukje gaan schrijven moge dan wel niet met politiek te maken hebben, de naam van oruae natie als toeristenland is er in elk geval teil nauwste bij betrokken en dat is op zich zelf al zeer belangrijk, omdat een ieder -het wel met ons eens zal zijn, dat elkeen er het zijne toe zal hebben bij te dragen, teneinde de naam van.
ons land als toeristencentrum van toenemende betekenis hoog te houden.
Het geval waarop wij doelen speelde zicla vorige week in Amsterdam af. .
Dertig Zweedse jongelui, die op vacantie waren meldden zich in de nacht van zaterdag op zo11dag bij een jeugdherberg in de hoofd- stad om logies. Zij kwamen niet zo maar oR- verhoed&, doch hadden reeds maanden geleden in deze jeugdherberg een nachtverblijf gereser-- veerd.
Later evenwel dan was afgesproken arri- veerden de Zweedse jongelui ter plaatse, aaR- gezien zij panne met hun autobus hadden ge- . kregen. De "vader" van de jeugdherberg ....,
vaa.rdde dit.exeuua echter met en weigerde cle · jongelui de·toegang.
Zelfs de politie -kwam er aan te pas, die trachtte te bemiddelen tussen .de je_u,gdherberg;"
beheerder en de teleurgestelde je\lgdip Zweedse vacantiegangers. Maar. tevergeefs. De
"vader" van ·de jeugdherberg wist van geen wijken en hield zich star aan de "regels "-*
het huis".
De Amsterdamse politie zorgde evenwel voor een voortreffelijke en doortastende oplossing door in allerijl de wachtkamer van hun garage aan de Overtoom te ontruimen en er veldbed- den te plaatsen, zodat de vermoeide Zweedse reizigers alsnog een onderdak vonden.
De' houding van de jeugdherbergbeheerder achten wij ergerlijk. De houding van de Am- sterdamse politie juichen wij van harte toe. Zij heeft de naam van ons land in den vreemde op een voortreffelijke wijze helpen hoog hou- den, waarvoor op deze plaats een warme hulde.
Nieuwe onderwijsnoden dienen zich aan
Jaren geleden mochten wij in ons blad wij- zen op de zo berucht geworden "gehoor•
tepiek", die een vloedgolf van leerlingen te zien zou geven bij ons lager onderwijs.
In het bijzonder heeft ons Tweede Kamerlid, mevrouw Fortanier-de Wit, zeer tijdig in het parlement op dit gevaar gewezen. Tevergeefs helaas, de regering kwam te laat met haar maatregelen met alle rampzalige gevolgen van dien.
Op het ogenblik doet zich ongeveer een ge- lijksoortige ontwikkeling voor met betrekking tot ons nijverheidsonderwijs. De "geboorte- piek" is bezig de lagere scholen te verlaten e11 dient zich o.m. aan bij het Nijverheidsonder- wijs, dat een ontstellend gebrek a.an school- ruimte heeft.
Met andere woorden': de bouwstop speelt hier een belangrijke rol. In kringen van het Nijverheidsonderwijs slaat men hierover m~t
recht alarm.
Hier ligt een _belangrijke taak voor de nieu- we minister van Onderwijs. ·
Hopelijk loopt men thans nu eens niet achtel de feiten aan.
•
